Jade Beheer B.V. 4.A1 Ketenanalyse scope III

Ketenanalyse 1 Inleiding Eis: Aantoonbaar inzicht in de meest materiele emissies uit scope 3 middels 2 ketenanalyses. Voor het in kaart brengen van scope III emissies is gebruik gemaakt van de WBCSD/WRI GHG scope 3 standaard. In het document Meest materiele scope III emissies Jade Beheer B.V. is een toelichting gegeven op het gebruik van deze standaard bij Jade Beheer B.V. In deze ketenanalyse zijn de scope III emissies in kaart gebracht voor het woon-werkverkeer. Er is uitgegaan van het jaar 2010, daar waar mogelijk zijn ook de gegevens van 2011 meegenomen om een zo realistisch mogelijk beeld te scheppen. Jade Beheer B.V. is een kantoorhoudende organisatie met 2 locaties in Buren en Andelst. De medewerkers die (deels) aan kantoor gebonden zijn dragen bij aan de Scope III emissies van Jade Beheer B.V. door emissies bestaande uit woon-werkverkeer middels eigen auto s, fiets en openbaar vervoer. Deze analyse is gemaakt aan de hand van een inventarisatie die heeft plaats gevonden voor OFN en OFS voor het woon-werkverkeer. De invloed in de bewustzijnsfeer van Jade Beheer B.V. heeft onder andere betrekking op volume (het aantal ritten woon-werkverkeer) en de brandstof (welke brandstof wordt gebruikt). Zowel volume als brandstof is voor Jade Beheer B.V. inzichtelijk gemaakt, door het personeel te vragen informatie te verschaffen over het type auto dat ze gebruikt voor woon-werkverkeer.

Waardeketen In de waardeketen woon-werkverkeer en zakelijk verkeer staat de werknemer centraal aangezien deze de keuze maakt voor een bepaald vervoersmiddel. Naast de werknemer is een aantal andere partijen betrokken: werkgever, vervoerder en energieleverancier. De keuze van de werknemer voor een bepaald vervoermiddel wordt onder andere bepaald door reistijd, reiscomfort, reiskosten en toegankelijkheid. De invloed van de werkgever op deze keuze komt voornamelijk neer op de bedrijfscultuur die heerst en de arbeidsvoorwaarden die worden gesteld (wat wordt wel en wat wordt niet vergoed, aansluitend op de reiskosten die voor rekening van de werknemer komen). Jade Beheer OFN Kornewal 20, Buren Jade Beheer OFS Industrieweg 4, Andelst Bereik: beinvloeden keuze mobiliteit van de medewerkers Werkgever Invloed OFN en OFS Medewerkers Bereik: keuze vervoermiddel tbv mobiliteit Medewerker = reiziger CO2-emissie Vervoermiddel Auto LPG / Diesel / Benzine / Fiets Keuze Vervoerder Keuze Trein CO2-emissie Energiedrager Aardgas Benzine Diesel Elektriciteit Biogas Biobrandstof LPG Product Energie levering Energieleverancier Convers Aardgas Aardolie Biomassa Fossiel Energiebron Figuur 1: waardeketen woon-werkverkeer Jade Beheer B.V. De invloed van de energieleverancier zit hem in de keuze die wordt gemaakt op basis van welke manier energie in energiedragers wordt vastgelegd. De wijze waarop energie wordt opgewekt, verschilt onder andere in de mate van milieuvriendelijkheid, denk hierbij aan het verschil tussen fossiele brandstoffen of duurzame bronnen (zon, wind, water). De wijze waarop dit gebeurt heeft daarmee invloed op de CO 2 -emissie in de waardeketen.

De keuzes in de vervoersmiddelen is voor de medewerkers van Jade Beheer B.V. erg beperkt. De locatie in Buren is lastig bereikbaar met het openbaar vervoer. De locatie in Andelst is beter bereikbaar met het openbaar vervoer, maar niet voor alle medewerkers is dit een optimale keuze. Alternatief vervoer voor de auto is in dit geval de fiets of meerijden met een andere medewerker. Ten opzichte van mobiliteit heeft OFN in het kader van de ISO 14001 zich ten doel gesteld het aantal verbruikte kilometers van het wagenpark van OFN te verlagen met 3% in 2012. Daarnaast dient er minder CO 2 uitstoot te zijn op het woon-werk verkeer met privé auto s. Het mobiliteitsbeleid van Jade Beheer B.V. zal zich in de toekomst dan ook voornamelijk richten op het beïnvloeden van de keuze van de medewerker. Daarnaast is Jade Beheer B.V. een intern onderzoek gestart om in het huidige woon-werkverkeer aanpassingen te doen waarbij milieuvriendelijke opties geboden worden. De keuzes die door alle betrokken partijen worden genomen met betrekking tot de energiedrager en vervoermiddel hebben invloed op de totale CO 2 -emissie van de hele waardeketen. Indien alle partijen zich realiseren dat de keuze voor een milieuvriendelijke variant de beste is, zal de CO 2 - emissie het laagste zijn. Als individu heeft de werknemer de keuze om alleen die partijen te selecteren die de milieuvriendelijke variant toepassen, inzicht in de verschillende partijen op de markt op basis van dit proces is daarvoor noodzakelijk om die keuze te kunnen maken. Jade Beheer B.V. ziet het als haar taak om de medewerkers dit inzicht te bieden en hen te helpen een milieuverantwoordelijke keuze te maken.

Woon-werkverkeer Jade Beheer B.V. is een organisatie bestaande uit twee dochterondernemingen, 1 locatie te Buren en 1 locatie te Andelst. De medewerkers in Andelst zijn te verdelen in kantoorpersoneel en wegpersoneel. Het wegpersoneel is niet meegerekend in het woon-werkverkeer aangezien deze vanuit huis naar de locatie van de projecten rijden. Dagelijks reizen medewerkers van huis naar OFN en OFS en terug. Er bestaat een mogelijkheid om vanuit huis werkzaamheden te verrichten, maar de voorkeur wordt gegeven aan werken op kantoor. Voor woon-werkverkeer wordt in 2010 gebruik gemaakt van privé-auto s en een drietal medewerkers komt op de fiets. IN 2011 is er een medewerker geweest die een deel van de reis aflegde met de trein. In de berekeningen is onderscheid gemaakt tussen privé-auto s en leaseauto s, daar deze laatste ook reeds zijn meegenomen in de Scope I inventaris. Herkomst data De CO 2 -uitstoot verschilt per type auto en daarom is het rekenen met een gemiddelde CO 2 -uitstoot niet wenselijk. Om die reden heeft Jade Beheer B.V. alle medewerkers opgeroepen door te geven met welk type auto ze reizen, op die manier kan het inzicht in de CO 2 -emissie uit woon-werkverkeer zo compleet mogelijk worden gemaakt. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van het personeelsbestand om te achterhalen wat het aantal kilometers is voor woon-werkverkeer. Voor sommige medewerkers die inmiddels niet meer werkzaam zijn bij OFN B.V. of OFS B.V. was niet te achterhalen welk type auto zij gebruikten voor woon-werkverkeer. Daarom is voor deze medewerkers gerekend met een gemiddelde CO2-uitstoot, afkomstig uit het handboek van de CO2- prestatieladder. Verwerking data Bedrijfsauto s Vanuit de CO 2 -prestatieladder vallen bedrijfsauto s onder scope I. Dit gebeurt op basis van brandstofverbruik in liters en per type brandstof (diesel, benzine of LPG) verkregen van de tankpasadministratie. Hierbij is geen onderscheid gemaakt tussen zakelijke, woon-werken privékilometers. In totaal betreft het slechts 5 medewerkers die beschikken over een bedrijfsauto. In de resultaten wordt gesproken van leaseauto s, hiermee worden de bedrijfsauto s bedoeld. Eigen auto De woon-werkkilometers van mensen met een eigen auto zijn achterhaald door middel van het personeelsbestand. Aan de hand van de afstand van het huisadres naar het kantoor te Andelst of Buren is in kaart gebracht wat de woon-werkverkeer kilometers zijn per medewerker. Vervolgens is het aantal werkbare dagen in kaart gebracht aan de hand van het aantal dagen per week, rekening houdend met eventuele ziekte en vakantiedagen. Middels de inventarisatie is ook in kaart gebracht welke medewerker welk type auto rijdt, tevens rekening houdend met de CO 2 -uitstoot per auto. Daardoor kan een vrij nauwkeurig beeld van de CO 2 -uitstoot voor woon-werkverkeer per eigen auto worden gegeven. Fiets Er zijn vier medewerkers die in 2010 fietsend naar het werk komen. Iemand die alleen met de fiets naar het werk gaat, wordt hier niet meegeteld, omdat er geen sprake is van CO 2 -uitstoot. Eén

medewerker gaf aan dat hij bij mooi weer met de fiets komt. Dit kwam uiteindelijk neer op 1 a 2 keer per week in de maanden november tot en met maart en 3 a 4 keer per week in de maanden april tot en met oktober. In februari 2011 is van de medewerkers die met de fiets kwam verhuisd, de afstand voor de fiets is om die reden alleen voor januari meegenomen in de berekeningen over 2011. Trein Tot slot is er 1 medewerker die in 2011 gedurende 7 maanden met het Openbaar Vervoer heeft gereisd van s Hertogenbosch naar Geldermalsen. Het laatste stuk van de route (6 km) werd per fiets afgelegd. Het totaal aantal kilometers is vergoed via declaraties, waardoor exact inzichtelijk is hoe vaak het traject is afgelegd. Het traject s Hertogenbosch Geldermalsen wordt door de NS afgelegd met een sprinter. Voor de conversiefactor is het handboek van de CO2-prestatieladder geraadpleegd. Toelichting op de berekeningen Een aanname is gedaan voor het woon-werkverkeer betreffende de medewerkers die rechtstreeks vanuit huis naar de projectlocatie reizen, daarbij zijn de woon-werkverkeer kilometers wel meegerekend aangezien dit sporadisch voorkomt. Bij het verwerken van woon-werkverkeer kilometers is daarom een aanname gedaan dat het aantal werkdagen per week een goede indicator is voor het gemiddeld aantal dagen dat men per week naar het werk reist. Zeker omdat deze per periode zullen verschillen. In de praktijk zal dit een overschatting zijn van het daadwerkelijk gemaakte aantal kilometers. Het zal immers vaker voorkomen dat mensen thuiswerken of rechtstreeks naar een projectlocatie gaan, dan dat zij extra dagen naar kantoor reizen. Jade Beheer B.V. acht dit voldoende nauwkeurig.

Resultaten Uit het Figuur 3-1 is af te lezen dat in 2010 6 medewerkers gebruik maakten van een leaseauto voor het woon-werkverkeer, 21 medewerkers kwamen met eigen auto en 4 medewerkers maakten gebruik van de fiets. In 2011 is er 1 medewerker geweest die gebruik maakte van het openbaar vervoer, deze medewerker maakte in 2010 nog gebruik van de fiets, maar door verhuizing is de reisafstand groter geworden waardoor de fiets niet meer mogelijk was. In 2011 is deze medewerker nogmaals verhuisd en veranderd van vervoermiddel, namelijk met de auto in plaats van met het openbaar vervoer. Naast deze medewerker is er nog een medewerker die bij mooi weer met de fiets komt, dit is meegenomen in de berekeningen naar inschatting van de medewerker. Figuur 3-1 Verdeling woon-werkverkeer Jade Beheer B.V. 2010 en 2011 Naast de vervoerswijze is de medewerkers die met eigen auto reizen gevraagd naar het type auto en de bijbehorende CO 2 -uitstoot. In figuur 3-2 is te zien hoe de verdeling CO 2 -uitstoot is onder de eigen auto s van de medewerkers van Jade Beheer B.V.(2010). De gemiddelde CO 2 -uitstoot van de eigen auto s is 191 gr/km. Figuur 3-2 Verdeling CO 2 -uitstoot eigen auto s medewerkers Jade Beheer B.V. 2010 De gemiddelde uitstoot van de leaseauto s is lager, namelijk 173 gr/km. In figuur 3-3 is de verdeling CO 2 -uitstoot van de leaseauto s te zien.

Figuur 3-3: CO 2 -uitstoot leaseauto s Jade Beheer B.V. 2010 Bij de productie van auto s wordt de laatste jaren veel rekening gehouden met het energieverbruik bij in gebruik name. Daardoor is het interessant om in kaart te brengen wat de leeftijd van de eigen auto s van de medewerkers is. De auto s van de medewerkers van Jade Beheer B.V. zijn relatief jong, ruim 44% van de auto s is van het bouwjaar 2005 of jonger. In figuur 3-3 is de verdeling in leeftijd van de eigen auto s van de medewerkers van Jade Beheer B.V. te zien. Figuur 3-3 Verdeling leeftijd eigen auto s medewerkers Jade Beheer B.V. 2010 Verdeling Diesel/Benzine De medewerkers is tevens gevraagd aan te geven of ze rijden in een auto op diesel of op benzine. Het percentage benzinemotoren is aanzienlijk hoger dan het percentage dieselmotoren. Dit is te zien in figuur 3-4, waaruit blijkt dat 89% van de medewerkers rijdt in een auto met een benzinemotor.

Figuur 3-4: verdeling diesel/benzine motoren eigen auto s Kilometers woon-werkverkeer In totaal is er in 2010 voor Jade Beheer B.V. 209.777 kilometer aan woon-werkverkeer gemaakt. Daarbij zijn ook fiets en bedrijfsauto s meegenomen. Het grootste aandeel van de kilometers voor woon-werkverkeer worden door de eigen auto s van de medewerkers gemaakt, zie ook figuur 3-5 en figuur 3-6. Figuur 3-5: verdeling type vervoer voor woon-werkkilometers Jade Beheer B.V. 2010 Figuur 3-6: aantal kilometers per type vervoermiddel 2010 en 2011 Scope III CO2-uitstoot voor woon-werkverkeer In voorgaande is toegelicht hoe het woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V. eruit ziet, van welke middelen gebruik wordt gemaakt en wat het totaal aantal kilometers voor woon-werkverkeer is. Binnen de scope III vallen de kilometers die gemaakt zijn met de eigen auto s van de medewerkers voor woon-werkverkeer. Het gaat hier om een totaal van 128.039 kilometer gemaakt in 2010 door 21

auto s. Gezamenlijk zijn deze auto s verantwoordelijk voor 25.027 kg CO 2 -uitstoot voor het totale woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V. Vergelijking met 2011 In 2011 is de scope III uitstoot voor het woon-werkverkeer toegenomen, met in totaal 172.026 km, wat goed is voor een CO2-uitstoot van 31.460 kg. Dit wordt veroorzaakt door 29 eigen auto s die worden ingezet voor woon-werkverkeer en 1 medewerker die met de trein reist. kg CO 2 woon kg CO 2 woon werkverkeer 2010 werkverkeer 2011 OFN OFS OFN OFS Auto 3.066 21.961 6.349 19.818 Lease 6.496 6.115 6.496 4.542 Trein 0 0 347 0 Tabel 1: Verschil in kg CO2-uitstoot woon-werkverkeer 2010 en 2011 Uit figuur 3-6 blijkt dat het woon-werkverkeer voor OFS is afgenomen in 2011 ten opzichte van 2010. Voor OFN is er een sprake van een verdubbeling van het woon-werkverkeer dat met eigen auto heeft plaats gevonden. Dit is te verklaring door een verandering in het personeelsbestand, meer Fte en verhuizing van een medewerker die voorheen in Buren zelf woonde maar die nu meer kilometers voor woon-werkverkeer moet maken. Figuur 3-6: Verschil in percentages CO2-uitstoot woon-werkverkeer 2010 en 2011

Doelstellingen voor komende jaren Aanleiding voor het opstellen van de doelstellingen is het uitvoeren van een ketenanalyse scope 3 volgens eisen zoals gesteld in het GHG-Protocol. De ketenanalyse die Jade Beheer B.V. op woon-werk verkeer heeft uitgevoerd, fungeert als input voor het opstellen van de doelstellingen. Jade Beheer B.V. heeft de doelstelling om eind 2014 de CO 2 -uitstoot voor woon-werk verkeer met 2% terug te dringen. Daarbij heeft Jade Beheer B.V. vooral een informerende en motiverende rol. Uiteindelijk heeft de medewerker hier de beslissing in of zij wel of niet over gaan op minder CO 2 -uitstotende vervoermiddelen. In de reductiedoelstellingen van Jade Beheer B.V. is specifiek opgenomen hoe aan deze reductiedoelstelling van 2% vorm wordt gegeven.

2012 Q1/Q2

Meetresultaten Jade Beheer B.V. 2012 Q1/Q2 Naar aanleiding van het onderzoek dat door OFN en OFS is uitgevoerd eind 2011 inventariseren beide organisaties halfjaarlijks hoe het verbruik op dat moment is. Daarbij wordt altijd het vergelijk getrokken met het basisjaar 2010. Figuur 3-7 geeft weer dat het totaal aantal medewerkers dat woon-werkverkeer heeft voor ofwel OFN of OFS is afgenomen in 2012. Nog steeds is het gebruik van de trein of ander openbaar vervoer niet gebruikelijk in beide organisaties. 2012 Q1-Q2 2010 Totaal 29 31 Trein 0 0 Fiets 4 4 Auto 18 21 Lease 7 6 0 20 40 Figuur 3-7 Verdeling woon-werkverkeer Jade Beheer B.V. 2010 en 2012 Q1-Q2 Naast de vervoerswijze is de medewerkers die met eigen auto reizen gevraagd naar het type auto en de bijbehorende CO 2 -uitstoot. In 2010 lag de gemiddelde uitstoot per auto gelijk aan 191g CO 2 per km, zie figuur 3-2. In het eerste half jaar van 2012 ligt dit een stuk lager, namelijk 167 gr/km De oorzaak van dit verschil zit hem in de aanschaf van zuinigere auto s door de medewerkers zelf. Daarnaast is er veel aandacht besteedt in het inzichtelijk maken van de eigen auto s van de mensen. Ook de gemiddelde uitstoot van de leaseauto s is een stuk lager in het eerste half jaar van 2012 ten opzichte van 2010. In 2010 was dit namelijk 173 gr/km, in 2012 Q1-Q2 was dit 136 gr/km CO 2. Met name OFN heeft in 2012 veel lease auto s vervangen voor milieuvriendelijkere auto s. Kilometers woon-werkverkeer In totaal is er in 2010 voor Jade Beheer B.V. 209.777 kilometer aan woon-werkverkeer gemaakt. In het eerste half jaar van 2012 is dit in verhouding een stuk hoger uitgevallen, namelijk 133.717 km. Als deze lijn doorgetrokken wordt, betekent dit een toename van ongeveer 28%. Dit wordt met name veroorzaakt door de uitbreiding qua aantal medewerkers bij OFN die, in verhouding tot de huidige medewerkers, op grote afstand van het werk wonen. Twee medewerkers komen uit Utrecht en hebben en vaste reisafstand van meer dan 80 kilometer per dag. Figuur 3-8 geeft de verschillen schematisch weer.

Trein Verdeling km woonwerkverkeer Lease Auto 2012 indicatie 2012 Q1-Q2 2010 Fiets 0 50.000 100.000 150.000 Figuur 3-8: verdeling type vervoer voor woon-werkkilometers Jade Beheer B.V. 2010 Scope III CO2-uitstoot voor woon-werkverkeer In voorgaande is toegelicht hoe het woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V. eruit ziet, van welke middelen gebruik wordt gemaakt en wat het totaal aantal kilometers voor woon-werkverkeer is. Binnen de scope III vallen de kilometers die gemaakt zijn met de eigen auto s van de medewerkers voor woon-werkverkeer. In 2010 gaat het hier om een totaal van 128.039 kilometer gemaakt door 21 auto s. Gezamenlijk waren deze auto s verantwoordelijk voor 25.027 kg CO 2 -uitstoot voor het totale woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V in 2010. In het eerste half jaar van 2012 is er in totaal 70.028 kilometer gemaakt door in totaal 18 auto s. In totaal stoten zij 12.080 kg CO 2 uit in die periode. kg CO 2 woon werkverkeer 2010 kg CO 2 woon werkverkeer 2012 Q1-Q2 OFN OFS OFN OFS Auto 3.066 21.961 4.962 7.118 Lease 6.496 6.115 4.122 3.380 Trein 0 0 0 0 Tabel 2: Verschil in kg CO2-uitstoot woon-werkverkeer 2010 en 2012 Q1-Q2 Tabel 2 laat de verhoudingen zien tussen Auto s-lease en het verbruik van OFN en OFS. OFS laat een duidelijke daling zien voor de eigen auto s. OFN laat daarentegen een grote stijging zien. Dit wordt volledig veroorzaakt door de groei van het aantal medewerkers bij OFN en de reisafstand die deze medewerkers moeten afleggen. De gemiddelde CO 2 uitstoot per auto is namelijk aanzienlijk afgenomen in deze periode.

2012 Q3/Q4

Meetresultaten Jade Beheer B.V. 2012 Q3/Q4 OFN en OFS meten half jaarlijks hoe de CO 2 -uitstoot m.b.t. het woon-werkverkeer is in relatie tot het basisjaar 2010. Figuur 3-9 laat het totaal aantal medewerkers dat woon-werkverkeer heeft voor ofwel OFN of OFS. 2012 Q3-Q4 2012 Q1-Q2 2010 Totaal Trein Fiets Auto Lease 0 0 4 4 7 6 19 18 21 30 29 31 0 10 20 30 40 Figuur 3-9 Verdeling woon-werkverkeer Jade Beheer B.V. 2010, 2012 Q1-Q2, 2012 Q3-Q4 De verschuivingen zijn minimaal, ondanks de diverse acties die OFN en OFS hebben uitgevoerd. De verschuivingen die in het aantal voertuigen hebben plaatsgevonden in de afgelopen periode hebben met name betrekking op een verschuiving in het aantal werknemers. Helaas heeft zowel OFN als OFS niemand kunnen overtuigen om meer de auto te laten staan en gebruik te maken van bijv. de fiets. OFS heeft een onderzoek laten uitvoeren, Slimmer Reizen Slimmer Werken. Daarnaast heeft OFN een fietsplan gestuurd naar alle medewerkers wat het mogelijk maakt om goedkoop een fiets van het werk aan te schaffen. Helaas is er geen resultaat waarneembaar. Naast de vervoerswijze is de medewerkers die met eigen auto reizen gevraagd naar het type auto en de bijbehorende CO 2 -uitstoot. In 2010 lag de gemiddelde uitstoot per auto gelijk aan 191g CO 2 per km, zie figuur 3-2. In het eerste half jaar van 2012 ligt dit een stuk lager, namelijk 167 gr/km. In het 2 e half jaar van 2012 ligt dit nog lager, namelijk 163 gr/km. De oorzaak van dit verschil zit hem in de aanschaf van zuinigere auto s door de medewerkers zelf. Daarnaast is er veel aandacht besteedt in het inzichtelijk maken van de eigen auto s van de mensen. Ook de gemiddelde uitstoot van de leaseauto s is een stuk lager daalt aanzienlijk. In 2010 was dit 173 gr/km, in 2012 Q1-Q2 was dit 136 gr/km CO 2 en in het tweede half jaar van 2012 komt dit neer op een 131 gr/km CO 2. Met name OFN heeft in 2012 veel lease auto s vervangen voor milieuvriendelijkere auto s. Kilometers woon-werkverkeer In het tweede half van 2012 is het totaal aantal woon-werk kilometers voor Jade Beheer 134.317km. Dit te samen met het aantal kilometers in het eerste half jaar van 2012 komt neer op een totaal van 268.034 km. Dit is een forse stijging ten opzichte van 2010, namelijk 209.777 kilometer Dit wordt met name veroorzaakt door de uitbreiding qua aantal medewerkers bij OFN die, in verhouding tot de

huidige medewerkers, op grote afstand van het werk wonen. Twee medewerkers komen uit Utrecht en hebben en vaste reisafstand van meer dan 80 kilometer per dag. Figuur 3-8 geeft de verschillen schematisch weer. Figuur 3-10: verdeling type vervoer voor woon-werkkilometers Jade Beheer B.V. 2012 Q3-Q4 Scope III CO2-uitstoot voor woon-werkverkeer In voorgaande is toegelicht hoe het woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V. eruit ziet, van welke middelen gebruik wordt gemaakt en wat het totaal aantal kilometers voor woon-werkverkeer is. Binnen de scope III vallen de kilometers die gemaakt zijn met de eigen auto s van de medewerkers voor woon-werkverkeer. In 2010 gaat het hier om een totaal van 128.039 kilometer gemaakt door 21 auto s. Gezamenlijk waren deze auto s verantwoordelijk voor 25.027 kg CO 2 -uitstoot voor het totale woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V in 2010. In het eerste half jaar van 2012 is er in totaal 70.028 kilometer gemaakt door in totaal 18 auto s. In totaal stoten zij 12.080 kg CO 2 uit in die periode. In het tweede half jaar van 2012 is dit aantal iets gestegen, namelijk 12.141 kg CO 2. kg CO 2 woon kg CO 2 woon werkverkeer kg CO 2 woon werkverkeer werkverkeer 2010 2012 Q1-Q2 2012 Q3-Q4 OFN OFS OFN OFS OFN OFS Auto 3.066 21.961 4.962 7.118 5.024 7.118 Lease 6.496 6.115 4.122 3.380 3.800 3.380 Trein 0 0 0 0 0 0 Tabel 3: Verschil in kg CO2-uitstoot woon-werkverkeer 2010 en 2012 Q1-Q2, Q3-Q4 Tabel 2 laat de verhoudingen zien tussen Auto s-lease en het verbruik van OFN en OFS. De doelstelling van Jade Beheer is om de CO 2 -uitstoot in 2014 te verminderen met 2% in vergelijking tot het basisjaar 2010. Uit de cijfers van 2012 blijkt dat de CO 2 -uitstoot gedaald is met meer dan 3%. Daarmee kan geconcludeerd worden dat5 Jade Beheer erg goed op schema ligt.

2013 Q1/Q2

Meetresultaten Jade Beheer B.V. 2013 Q1/Q2 OFN en OFS inventariseren eens per half jaar hoe het verbruik aangaande het woon werkverkeer op dat moment is. Hierbij wordt het vergelijk getrokken met 2010, het basisjaar van deze ketenanalyse. Binnen het onderzoek naar woon-werkverkeer wordt er onder andere onderscheid gemaakt op basis van type vervoersmiddel, maar ook op basis van brandstoftype. In onderstaande tabel is de verhouding te zien van het type vervoersmiddel in de afgelopen perioden. Helaas is het gebruik van trein of andere OV transportmiddelen niet gebruikelijk binnen beiden organisaties. Binnen OFN heeft in het eerste half jaar wel een CO 2 Battle plaatsgevonden. Niemand binnen OFN heeft de optie om het OV te proberen geopperd. Dit komt omdat de bereikbaarheid met het OV wel heel erg slecht is. Bij OFN is er in het eerste half jaar van 2013 bewust gekozen om een medewerker een lease auto geven in plaats van een eigen. Buiten de financiële voordelen voor zowel werknemer als werkgevers heeft dit ook zeer veel voordelen aangaande het verbruik op woon-werkverkeer. De auto van deze medewerker verbruikt nu 88 gram CO 2 per km, dit was 205 gram CO 2. Helaas zijn 2 medewerkers die met de fiets kwamen naar de bedrijven niet meer werkzaam bij OFN. Het wagenpark van de medewerkers is in de afgelopen perioden flink verbeterd. Zeker door de bewuste van OFN van het verschonen van haar wagenpark. En hiermee onder andere medewerkers een schonere lease auto geven heeft positieve gevolgen op de gemiddelde uitstoot. Zie onderstaande tabel. Gemiddelde uitstoot eigen auto Jaar 2010 2012 Q1/Q2 2012 Q3/Q4 2013 Q1/Q2 gemiddeld gram CO² per km 191 167 163 158

Ook de gemiddelde uitstoot van de leaseauto s is een stuk lager in het eerste half jaar van 2013 ten opzichte van 2010. In 2010 was dit namelijk 173 gr/km, in 2013 Q1-Q2 was dit 136 gr/km CO 2. Met name OFN heeft in 2012 veel lease auto s vervangen voor milieuvriendelijkere auto s. Gemiddelde uitstoot lease auto Jaar 2010 2012 Q1/Q2 2012 Q3/Q4 2013 Q1/Q2 gemiddeld gram CO² per km 173 136 131 130 Kilometers woon-werkverkeer Het totaal aantal kilometers voor woon-werkverkeer in het basisjaar 2010 lag voor beide organisaties op 209.777 kilometer. In het eerste half jaar van 2013 is dit in verhouding een stuk hoger uitgevallen, namelijk 137.088 km. Kilometers woon-werkverkeer 2013 Q1-Q2 OFS OFN 0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000 80.000 90.000 OFN OFS Fiets 900 479 Auto 9.677 55.042 Lease 41.702 29.288 Trein 0 0 Als deze lijn doorgetrokken wordt, betekent dit een toename van ongeveer 29%. Dit wordt met name veroorzaakt door de uitbreiding qua aantal medewerkers bij OFN die, in verhouding tot de huidige medewerkers, op grote afstand van het werk wonen. Inmiddels werken 4 medewerkers die uit Utrecht en omgeving komen en hebben een vaste reisafstand van meer dan 80 kilometer per dag. Bovenstaande tabel en grafiek zag er in 2010 zo uit. Dit is bij benadering, aangezien over 2010 enkel cijfers bekend zijn over het gehele jaar. km woon werkverkeer 2010 (half jaar) OFN OFS Fiets 1.383 234 Auto 9.130 54.889 Lease 20.490 18.762 Trein 0 0

Met name de grote stijging in het aantal leasekilometers springt erg in het oog. Hetgeen als zodanig eerder uitgelegd. Scope III CO2-uitstoot voor woon-werkverkeer In voorgaande paragrafen is toegelicht hoe het woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V. eruit ziet, van welke middelen gebruik wordt gemaakt en wat het totaal aantal kilometers voor woonwerkverkeer is. Wanneer expliciet gekeken wordt naar het onderzoek dat voor het woon-werkverkeer binnen de scope III vallen, zijn dit de kilometers die gemaakt zijn met de eigen auto s van de medewerkers voor woon-werkverkeer. In 2010 gaat het hier om een totaal van 128.039 kilometer gemaakt door 21 auto s. Dit komt neer op 64.019 km voor een half jaar. Gezamenlijk waren deze auto s verantwoordelijk voor 25.027 kg CO 2 - uitstoot voor het totale woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V in 2010. In het eerste half jaar van 2012 is er in totaal 64.719 kilometer gemaakt door in totaal 18 auto s. In totaal stoten zij 9.834 kg CO 2 uit in die periode. kg CO 2 woon werkverkeer 2010 kg CO 2 woon werkverkeer 2013 Q1-Q2 OFN OFS OFN OFS Auto 1.533 10.981 1.473 8.973 Lease 3.248 3.058 4.652 4.206 Trein 0 0 0 0 Verschil in kg CO2-uitstoot woon-werkverkeer 2010 en 2013 Q1-Q2 Bovenstaande tabel laat de verhoudingen zien tussen Auto s-lease en het verbruik van OFN en OFS. De gemiddelde CO 2 uitstoot per auto is namelijk aanzienlijk afgenomen in deze periode. Zoals in eerdere tabellen is weergegeven is het aantal kilometers voor woon-werkverkeer in de afgelopen jaren namelijk aanzienlijk toegenomen.

2013 Q3/Q4

Meetresultaten Jade Beheer B.V. 2013 Q3/Q4 De resultaten uit het basisjaar 2010 worden eens per half jaar vergeleken met de meetresultaten van OFN en OFS op dat moment. Figuur 3-9 laat het totaal aantal medewerkers dat woon-werkverkeer heeft voor ofwel OFN of OFS. Het aantal medewerkers van OFN en OFS zijn in vergelijking tot het basisjaar 2010 enorm gestegen. Beiden bedrijven hebben in het eerste half jaar van 2013 56 FTE in dienst, terwijl dit in 2010 nog 48,5 FTE waren. Zoals bekend wordt een gedeelte van de medewerkers van OFS niet meegenomen in dit onderzoek, omdat zij altijd direct van huis vertrekken. Desalniettemin neemt het aantal FTE meegenomen in dit onderzoek ook toe. Hoewel de groei van een organisatie een mooi gegeven is, heeft dit wel negatieve invloed op de totale CO 2 -uitstoot dat binnen dit onderzoek valt. vervoersmiddel 2010 2012 Q1-Q2 2012 Q3-Q4 2013 Q1-Q2 2013 Q3-Q4 Lease 6 7 7 8 8 Auto 21 18 19 18 19 Fiets 4 4 4 2 4 Trein 0 0 0 0 0 Totaal 31 29 30 28 31 Vervoersmiddelen woon-werkverkeer Jade Beheer B.V. in verschillende perioden De verschuivingen zijn minimaal, ondanks de diverse acties die OFN en OFS hebben uitgevoerd. De verschuivingen die in het aantal voertuigen hebben plaatsgevonden in de afgelopen periode hebben met name betrekking op een verschuiving in het aantal werknemers. Één van de belangrijkste uitkomsten uit de CO 2 Battle van OFN is dat een medewerker van OFN heeft besloten voortaan met de fiets te komen. Ze geeft aan dat dit bewustzijn voortgekomen is uit het bewust maken van de organisatie. Daarnaast heeft OFN in deze periode een OFN fiets aangeschaft. Deze fiets wordt gebruikt om de post op te halen en de boodschappen te doen. Hoewel dit niet meetbaar te maken valt, is dit wel degelijk een verbetering van met name het bewustzijn bij de medewerkers. Gemiddelde uitstoot CO2 OFN en OFS houden keurig de type auto s van de medewerkers met de daarbij horende CO 2 -uitstoot. Hierbij kan er onderscheid gemaakt worden tussen de eigen auto en de lease auto. In 2010 lag de gemiddelde uitstoot per eigen auto gelijk aan 191g CO 2 per km, zie onderstaande staafdiagram.

De gemiddelde uitstoot per km is bij OFN en OFS de afgelopen periode wederom afgenomen. In het eerste half jaar van 2013 lag het gemiddelde op 158 gr/km. In het 2 e half jaar van 2013 ligt dit nog lager, namelijk 153 gr/km. De oorzaak van dit verschil zit hem in de aanschaf van zuinigere auto s door de medewerkers zelf. Ook de gemiddelde uitstoot van de leaseauto s is een stuk lager. In 2010 was dit 173 gr/km, in 2013 Q3-Q4 was dit 130 gr/km CO 2. Zowel OFN als OFS hebben de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in een schoner wagenpark. Deze tendens is overzichtelijk weergegeven in onderstaande tabel. De verwachting is dat hier in de komende periode maar minimale winst mogelijk is. Gemiddelde uitstoot lease auto jaar 2010 2012 Q1/Q2 2012 Q3/Q4 2013 Q1/Q2 2013 Q3/Q4 gemiddeld gram CO² 173 136 131 130 130 per km Kilometers woon-werkverkeer In het tweede half jaar van 2013 is het totaal aantal woon-werk kilometers voor Jade Beheer 138.157km. Over heel 2013 komt dit neer op 275.244 kilometer voor OFN en OFS. Dit is een forse stijging ten opzichte van 2010, namelijk 209.777 kilometer. OFN OFS Jaar 2010 2013 2010 2013 Fiets 2.766 3.594 467 959 Auto 18.261 24.010 109.778 104.704 Lease 40.981 83.403 37.524 58.575 Trein 0 0 0 0 Totaal 62.008 111.007 147.769 164.238 Aantal kilometers OFN en OFS, verdeeld over vervoerstype, in 2010 en 2013. Het stijging van het totaal aantal kilometers is met name bij OFN heel erg toegenomen, bijna een verdubbeling. Er wordt bij zowel OFN als OFS in toenemende mate gefietst. Echter wordt de stijging

met name veroorzaakt door de uitbreiding in aantal medewerkers bij OFN die, in verhouding tot de huidige medewerkers, op grote afstand van het werk wonen. Scope III CO2-uitstoot voor woon-werkverkeer In voorgaande is toegelicht hoe het woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V. eruit ziet, van welke middelen gebruik wordt gemaakt en wat het totaal aantal kilometers voor woon-werkverkeer is. Binnen de scope III vallen de kilometers die gemaakt zijn met de eigen auto s van de medewerkers voor woon-werkverkeer. 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 kg CO2 woon werkverkeer OFN en OFS 2010 2012 Q1-Q2 2012 Q3-Q4 2013 Q1-Q2 2013 Q3-Q4 Auto Lease Trein Verschil in kg CO2-uitstoot woon-werkverkeer OFN en OFS in de afgelopen perioden Bovenstaande tabel geeft overzichtelijk het verschil in kg CO2-uitstoot woon-werkverkeer voor OFN en OFS weer in de afgelopen perioden. Het mag duidelijk zijn dat er een flinke reductie gerealiseerd is. In 2010 is er met eigen auto s van de medewerkers 128.039 kilometer gemaakt door 21 auto s. Gezamenlijk waren deze auto s verantwoordelijk voor 25.027 kg CO 2 -uitstoot met eigen auto s voor het totale woon-werkverkeer van Jade Beheer B.V in 2010. In heel 2013 is er 128.714 km met eigen auto s gereden voor woon-werkverkeer en is hier 20.280 kg CO 2 -uitstoot mee gemoeid geweest. Dit is een besparing ten opzichte van 2010 op de eigen auto s van bijna 19%. In de tabel in bovenstaande paragraaf van woon-werk kilometers is overzichtelijk de toename in het aantal fietskilometers weergegeven. In totaal worden er jaarlijks in 2013 meer dan 40% meer fietskilometers gemaakt dan in 2010. De totale CO 2 -uitstoot met betrekking tot lease auto s in de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen. In 2013 is dit 17.716 kg CO 2, in 2010 bedroeg dit 12.611 kg CO 2. Dit heeft alles te maken met een stijging in het aantal lease auto s en de kilometers die deze auto s moeten rijden. Met name OFN heeft in de afgelopen periode flink geïnvesteerd in het verschonen van haar wagenpark. Onderstaande tabel laat overzichtelijk het gemiddelde verbruik van het wagenpark van OFN zien. Verbruik wagenpark OFN Periode liters per 100km 2013 4,42 2012 4,78

2011 6,57 2010 6,17 Er van uitgaande dat het wagenpark van OFN in 2013 gelijk was gebleven aan 2010 was de stijging explosief geweest. Het gemiddeld verbruik lag in 2010 namelijk bijna 40% hoger dan in 2013. De CO 2 -uitstoot was in die situatie neergekomen op ongeveer 21.500 kg CO 2 in plaats van de 17.716 kg CO 2 die het nu is. De doelstelling van Jade Beheer, opgesteld n 2010, is om de CO 2 -uitstoot in 2014 te verminderen met 2% in vergelijking tot het basisjaar 2010. Uiteraard is dit wel afhankelijk van de aantal auto s en kilometers die gemaakt dienen te worden binnen OFN en OFS. In 2010 bedroeg de totale CO 2 - uitstoot 37.682 kg CO 2. In heel 2013 bedroeg dit 37.996 kg CO 2. Hoewel de CO 2 -uitstoot in 2013 licht gestegen is t.o.v. 2013, heeft OFN en OFS voldoende aangetoond wel degelijk een flinke reductie gerealiseerd te hebben. Een flinke stijging in het aantal fietskilometers, een flinke reductie in het verbruik van het eigen wagenpark en een flinke investering in een schoner wagenpark van OFN. In vergelijking tot de groei van OFN en OFS mogen de organisaties trots zijn op het resultaat.