Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder

Transcriptie

1 Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Titel: CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 Auteurs: R. Hurkmans en M. de Datum: 24 september Jong 2015 Versie: 1.0 Status: definitief

2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Kwantificeringsmethode Conversiefactoren Meetresultaten en Toelichting Totale CO 2-emissie eerste helft Scope 1: directe CO 2 emissies Stationaire verbrandingsapparatuur Lekkage van koelgassen Brandstofgebruik van het eigen wagenpark Scope 2: indirecte CO 2-emissies Elektriciteitsgebruik Privéauto s voor zakelijk gebruik Vliegreizen voor zakelijke doeleinden Invloed van meetonnauwkeurigheden en onzekerheden binnen scope 1 en Resultaten ten opzichte van

4

5 1 Inleiding Dit document beschrijft de halfjaarlijkse emmissie-inventaris van HKV lijn in water. 1.1 Kwantificeringsmethode Voor het kwantificeren van de CO 2 -uitstoot is gebruik gemaakt van de onderstaande data: Scope 1 Brandstof voor stationaire verbrandingsapparatuur (CV-ketels) Leveranciers: Nuon en Eneco. Soort: Gas (M3), het betreft verbranding van aardgas in 4 CV-ketels. 3 CV-ketels in Lelystad: Remeha Quinta 85, bouwjaar/geplaatst in CV-ketel in Delft: Nefit HR 30 c/v, bouwjaar/geplaatst in Herkomst gegevens: Tussentijdse meterstanden Soort data: Data afkomstig van de jaarlijkse factuur van de energieleveranciers (meterstanden) en aflezen van de digitale meters in het stookhok. Deze worden voldoende betrouwbaar geacht. De totalen op de facturen waarbij een calorische correctie is toegepast zijn, mits aanwezig, gebruikt. N.B. De metingen voor de vestiging Lelystad lopen van 1 januari tot 6 augustus De verbruikswaarden zijn gecorrigeerd voor verbruik in de eerste zes maanden. De metingen voor Delft lopen van 1 januari tot 11 augustus en zijn (gecorrigeerd) gebruikt als verbruikswaarden voor de eerste zes maanden van Emissie koudemiddel voor airco en koelingsapparatuur Leverancier: Carrier. Soort: Koudemiddel. Herkomst gegevens: Facturen onderhoudsbedrijf. Soort data: exacte data op basis van ingevulde werkrapporten. Brandstof zakelijk verkeer eigen wagenpark Leverancier: MKB brandstof. Soort: Diesel en Benzine (in liters). Herkomst gegevens: Uitdraai brandstofgegevens tankpasleverancier. De gegevens zijn op basis van de brandstofpas, die aan het betreffende voertuig is gekoppeld, verkregen. De kilometerregistratie is niet volledig aangezien niet elke werknemer zorgvuldig de gereden kilometers bijhoudt middels invoer van de kilometerstand bij het tanken. Er is op basis van de kilometerregistratie een analyse gemaakt van het percentage gereden privé km. Op basis van deze analyse is berekend dat aandeel privé kilometers 32% is. Dit percentage is in mindering gebracht op het totaal aantal liter brandstof. Scope 2 Electriciteit Leveranciers: Type stroom: Herkomst gegevens: Nuon. Grijze en groene stroom (in KWh). Tussentijdse meterstanden

6 Soort data: Exacte data. N.B. De metingen voor locatie Lelystad lopen van 1 januari tot 7 augustus. De metingen van Delft lopen van 1 januari tot 11 augustus. De verbruikswaarden zijn gecorrigeerd voor verbruik inde eerste zes maanden. Brandstof privéauto s voor zakelijk verkeer Herkomst gegevens: Kilometerdeclaratie medewerkers op weekstaten. Gegevens over de soort en klasse auto zijn verkregen op basis van een apart verzoek aan de medewerkers om deze informatie te verstrekken. De registratie in aangescherpt zodat voor 98% van de gereden kilometers de klasse is bepaald. Soort data: exacte data. Zakelijk vliegverkeer Herkomst gegevens: Soort data: Aantal KM: HKV uitzendlijst 2015 en e-ticket registratie bijgehouden in de map van het secretariaat. Deze data is, bij onduidelijkheid, aangevuld met een inventarisatie onder de medewerkers m.b.t. overstap luchthavens. exacte data. Afstanden worden berekend via de website Deze website wordt ook door VN medewerkers gebruikt om hun CO2-emissie voor vliegreizen te berekenen. 1.2 Conversiefactoren Voor de inventarisatie van de CO 2 -uitstoot van HKV voor het jaar 2015 zijn de conversiefactoren uit het Handboek CO 2 Prestatieladder versie 3.0, 10 juni 2015 gehanteerd. In bijlage A staat de gehele CO 2 emissie berekening inclusief de conversiefactoren met referenties. In paragraaf 3 worden de resultaten van de eerste helft van 2015 vergeleken met die van de eerste helft van Deze laatste resultaten zijn echter berekend met de conversiefactoren die horen bij een vorige versie van het Handboek CO 2 Prestatieladder (versie 2.2). Daarnaast is de berekening van de vliegreizen aangepast: waar eerder de indeling naar afstand werd uitgevoerd voor de totale retour-afstand, zijn nu alle tussenstops meegenomen zodat elke vlucht (één start en landing) apart wordt meegenomen. Daarnaast bleek dat bij het verbruik van het wagenpark een foutive factor werd gebruikt om de privé-kilometers te verrekenen. Als laatste is het stroometiket van de NUON Groen Garant stroom verandert voor Waar in 2013 de stroom voor 95% uit waterkracht werd opgewekt is dit in % geweest. De resultaten van de eerste helft van 2014 zijn daarom aangepast op de volgende punten: - Nieuwe conversiefactoren (volgens Handboek versie 3.0); - Aangepaste factor privé-kilometers wagenpark; - Aangepaste berekening uitstoot vliegreizen - Correctie stroometiket nuon 2014.

7 De conversiefactor voor elektriciteitsgebruik is berekend conform het stroometiket dat geldt voor de stroom die wij afnemen. Dit betreft Nuon Groengarant, waarbij 99.02% van de elektriciteit met waterkracht wordt opgewekt in Scandinavië, en de resterende 0.02% uit biomassa in Nederland. De conversiefactoren voor biomassa en waterkracht zijn respectievelijk 189 en 0 g/kwh. De conversiefactor voor elektriciteit is dus: Faktor_elecktriciteit = x x 0.00 = 1.85 g CO 2 /kwh. Rekenmethodiek voor de berekening van de uitstoot: CO 2 -uitstoot= conversiefactor x eenheid energieverbruik.

8

9 2 Meetresultaten en Toelichting Totale CO 2 -emissie eerste helft 2015 De totale CO 2 -emissie van HKV in de eerste helft van 2015 is berekend op 104,2 ton CO 2. De emissies zijn onderverdeeld naar directe emissies (scope 1) en indirecte emissies (scope 2). De verdeling van de totale emissie in scope 1 en 2 is weergegeven in Tabel 2-1. CO 2 emissie jaar 2015 (eerste helft) CO2- uitstoot [ton] CO2-Uitstoot/FTE Scope 1 53,5 1,04 Scope 2 50,71 0,99 Scope 3 n.v.t. n.v.t. Totaal 104,2 2,02 Tabel 2-1 CO 2-emissies eerste helft Scope 1: directe CO 2 emissies De directe emissie van CO 2 is berekend op 53,5 ton CO 2 De onderverdeling van CO2-emissies binnen scope 1 is te zien in Figuur 2-1. Figuur 2-1: Onderverdeling van de CO 2 emissie in scope 1.

10 2.2.1 Stationaire verbrandingsapparatuur 13.5 ton CO 2 (25% binnen scope 1) van de directe CO 2 -emissie van HKV wordt veroorzaakt door het gebruik van stationaire verbrandingsapparatuur. Deze uitstoot wordt in zijn geheel veroorzaakt door het verbranden van aardgas in CV installaties voor de verwarming van de kantoren. De verdeling van het aardgasverbruik over de kantoren is weergegeven in 1 Nm3 (1 Nm3 staat voor 1 m 3 aardgas onder standaard druk en temperatuur). Kantoor Aardgas [Nm3] Percentage Lelystad 9,71 72% Delft 3,76 28% Totaal 13,47 100% 1 Nm3 staat voor 1 m 3 aardgas onder standaard druk en temperatuur. Tabel 2-2 Onderverdeling aardgasverbruik 2015 eerste helft Lekkage van koelgassen Op locatie Lelystad is alleen een airco installatie aanwezig in de serverruimte en niet op de werkvloer. De koeling in deze serverruimte is op basis van aangevoerde buitenlucht. Alleen op erg warme dagen wordt de airco ingezet. Op de locatie Delft is wel een aircosysteem aanwezig. Er zijn zover bekend conform de opgave van de leveranciers in de kantoorinstallaties geen koudemiddelen verbruikt voor de klimaatsystemen Brandstofgebruik van het eigen wagenpark De medewerkers met een auto uit het wagenpark van HKV maken gebruik van brandstofpassen. De organisatie waarvan tankpassen worden gebruikt, rapporteert voor het eerste half jaar van 2015 een verbruik van liter diesel en liter benzine. Deze hoeveelheid moet nog worden gecorrigeerd voor het privégebruik. De gereden kilometers worden door de medewerkers bijgehouden, waardoor het aandeel privékilometers is vast te stellen op basis van metingen. Op basis van de eerst zes maanden van 2015 is het aandeel privékilometers 31%. Gecorrigeerd voor privékilometers wordt het verbruik voor het eerste half jaar van 2015 op liter diesel en liter benzine. Hiermee komt de CO 2 -uitstoot door brandstofverbruik van het eigen wagenpark uit op 40,1 ton (75% binnen scope 1). 2.3 Scope 2: indirecte CO 2 -emissies De indirecte CO 2 -emissie is berekend op 50,8 ton CO 2. De onderverdeling van emissies binnen scope 2 is te zien in Figuur 2-2.

11 Figuur 2-2: Onderverdeling van CO 2 emissies binnen scope Elektriciteitsgebruik De indirecte CO 2 -emissie wordt voor 0.2% veroorzaakt door het gebruik van ingekochte elektriciteit. Er werd in de eerste helft van kwh gebruikt wat omgerekend overeenkomt met 0.12 ton CO 2 De verdeling van het elektriciteitsverbruik over de kantoren is weergegeven in Tabel 4-3. Kantoor Elektriciteit [KWh] Percentage Lelystad ,0% Delft ,0% Totaal % Tabel 2-3 Onderverdeling elektriciteitsverbruik eerste helft Privéauto s voor zakelijk gebruik Medewerkers hebben bij zakelijke bezoeken gebruik gemaakt van de eigen privéauto en de gereden kilometers gedeclareerd. In totaal zijn in de eerste helft van 2015 binnen alle organisatie onderdelen kilometers gedeclareerd, goed voor 9,11 ton CO 2. Dit is 17% van de indirecte emissie Vliegreizen voor zakelijke doeleinden Er zijn in de eerste helft van 2015 voor HKV door medewerkers zakelijke vliegreizen uitgevoerd. De emissie van vliegreizen voor zakelijke doeleinden komt neer op 41,48 ton CO 2, ofwel 79% van de totale uitstoot in scope 2. Het totaal aantal gevlogen kilometers is km. 2.4 Invloed van meetonnauwkeurigheden en onzekerheden binnen scope 1 en 2 De berekende CO 2 -emissies hebben een bepaalde onzekerheidsmarge. Bij deze analyse is de onzekerheid afkomstig van dezelfde bronnen als bij de analyse voor In het rapport

12 3 A 1_CO2-emissie_inventaris_2014.pdf worden deze bronnen uitgebreid beschreven.

13 3 Resultaten ten opzichte van 2014 Voor het basisjaar 2011 zijn geen halfjaarcijfers beschikbaar. We vergelijken daarom het eerste halfjaar van 2015 met het eerste halfjaar van De cijfers voor het eerste halfjaar van 2014 zijn anders dan beschreven in de de rapportage daarvan ( 3 A 1_CO2- emissie_inventaris_halfjaarverslag_2014 om de redenen beschreven in paragraaf 1.2.) Figuur 3-1: Halfjaarlijkse emissie in 2015 vergeleken met die in 2014 met nieuwe concersiefactoren. In 2014 was de uitstoot na een half jaar 94.7 ton CO2, met 1.62 ton CO2 uitstoot per Fte. De stijging van de totale CO 2 -emissie in het eerste halfjaar van 2015 is vrijwel volledig te verklaren door een aanzienlijke stijging van het aantal vliegreizen. Ten opzichte van het eerste halfjaar van 2014 is het aantal gevlogen kilometers ongeveer 60% hoger. In scope 1 is er vrijwel geen verandering. Door de koudere winter 2014/2015 is ook de emissie door gas hoger, ongeveer 20%, maar dit wordt gecompenseerd door een verminderde inzet van en uitstoot door het wagenpark. Ook het aantal gereden kilometers met privé-auto s is met km (9 ton CO 2 ) aanzienlijk gedaald ten opzichte van de eerste helft van 2014 ( km, of 15.2 ton CO 2 ), maar vergelijkbaar met Ook is in kantoor Lelystad minder elektriciteit verbruikt; in Delft is het verbruik iets gestegen. Het totale energiegebruik is iets (ongeveer 1 kwh) lager dan in de eerste helft van De CO 2 uitstoot die wordt veroorzaakt is fors lager: dit wordt veroorzaakt door de conversiefactoren. Voor 99% gebruikt HKV groene stroom op basis van waterkracht: de conversiefactor hiervoor is per dit jaar 0.0 g/kwh. De resterende 1% is opgewekt met uit biomassa, ook hiervoor is de conversiefactor relatief laag met 189 g CO 2 /kwh. Alle besparingen worden echter ruimschoots tenietgedaan door de eerder besproken toename in vliegverkeer.

14

15 Bijlage

16

17 Bijlage A: CO2-emissie eerste helft 2015, scope 1&2 Conversiefactor Eenheid Hoeveelheid Eenheid CO2 emissie [ton] Scope 1: Directe emissie : Stationaire verbrandingsapparatuur (CV-ketels) Aardgas Lelystad (3 ketels, Remeha Quinta 85, 2004) [1] 1884 g Co2/Nm1 5,155 Nm Aardgas Delft ( 1 ketel Nefit HR 30 c/v, 1997) [1] 1884 g Co2/Nm2 1,995 Nm : Airco en koelingapparatuur : Gebruik eigen wagenpark Benzine [1] 2740 g CO2/liter 2,995 liter Diesel [1] 3230 g CO2/liter 9,862 liter Scope 2: Indirecte emissie :Elektriciteitsgebruik < Nuon> Lelystad [1] 1.85 g CO2/ KWh 57,860 kwh <Eneco> Delft [1] 1.85 g CO2/ KWh 8,226 kwh : Privé autos voor zakelijk verkeer 9.11 Personenauto, brandstoftype niet bekend [1] 220 g CO2 / voertuigkm 1,631 km 0.36 Benzine-auto, klasse <950 kg [1] 177 g CO2 / voertuigkm 654 km 0.12 Benzine-auto, klasse kg [1] 224 g CO2 / voertuigkm 16,324 km 3.66 Benzine-auto, klasse > 1350 kg [1] 253 g CO2 / voertuigkm 9,933 km 2.51 Benzine-auto, hybride 171 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Benzine-auto, plug-in hybride 146 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Diesel-auto, klasse < 1050 kg [1] 168 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Diesel-auto, klasse kg [1] 213 g CO2 / voertuigkm 6,941 km 1.48 Diesel-auto, klasse >1450 kg [1] 241 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Diesel-auto, hybride 157 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 LPG-auto, klasse kg [1] 196 g CO2 / voertuigkm 5,026 km 0.99 LPG-auto, klasse >1400 kg [1] 221 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Aardgas/CNG auto, klasse <1100 kg [1] 149 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Aardgas/CNG auto, klasse kg [1] 189 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Aardgas/CNG auto, klasse >1500 kg [1] 214 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Bio-CNG 75 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Bio-Ethanol (E85) 122 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Biodiesel EURO5 207 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Waterstof 126 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Elektrisch (grijze stroom) 107 g CO2 / voertuigkm 0 km : Zakelijk vliegen Afstand < 700 [1] 297 g CO2/reizigerskm 11,168 reizigerskm Afstand [1] 200 g CO2/reizigerskm 47,760 reizigerskm Afstand > km [1] 147 g CO2/reizigerskm 194,622 reizigerskm 28.61

18 CO 2 -emissie eerste helft 2014, scope 1&2 Conversiefactor Eenheid Hoeveelheid Eenheid CO2 emissie [ton] Scope 1: Directe emissie : Stationaire verbrandingsapparatuur (CV-ketels) Aardgas Lelystad (3 ketels, Remeha Quinta 85, 2004) [1] 1884 g Co2/Nm1 4,757 Nm Aardgas Delft ( 1 ketel Nefit HR 30 c/v, 1997) [1] 1884 g Co2/Nm2 1,159 Nm : Airco en koelingapparatuur : Gebruik eigen wagenpark Benzine [1] 2740 g CO2/liter 5,777 liter Diesel [1] 3230 g CO2/liter 8,302 liter Scope 2: Indirecte emissie :Elektriciteitsgebruik < Nuon> Lelystad [1] 1.85 g CO2/ KWh 59,253 kwh <Eneco> Delft [1] 1.85 g CO2/ KWh 8,115 kwh <Jakarta > [1] 0 g CO2/ KWh 0 kwh : Privé autos voor zakelijk verkeer Personenauto, brandstoftype niet bekend [1] 220 g CO2 / voertuigkm 1,133 km 0.25 Benzine-auto, klasse <950 kg [1] 177 g CO2 / voertuigkm 5,517 km 0.98 Benzine-auto, klasse kg [1] 224 g CO2 / voertuigkm 20,599 km 4.61 Benzine-auto, klasse > 1350 kg [1] 253 g CO2 / voertuigkm 15,143 km 3.83 Benzine-auto, hybride 171 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Benzine-auto, plug-in hybride 146 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Diesel-auto, klasse < 1050 kg [1] 168 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Diesel-auto, klasse kg [1] 213 g CO2 / voertuigkm 4,688 km 1.00 Diesel-auto, klasse >1450 kg [1] 241 g CO2 / voertuigkm 18,836 km 4.54 Diesel-auto, hybride 157 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 LPG-auto, klasse <1000 kg [1] 192 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 LPG-auto, klasse kg [1] 196 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 LPG-auto, klasse >1400 kg [1] 221 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Aardgas/CNG auto, klasse <1100 kg [1] 149 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Aardgas/CNG auto, klasse kg [1] 189 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Aardgas/CNG auto, klasse >1500 kg [1] 214 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Bio-CNG 75 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Bio-Ethanol (E85) 122 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Biodiesel EURO5 207 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Waterstof 126 g CO2 / voertuigkm 0 km 0.00 Elektrisch (grijze stroom) 107 g CO2 / voertuigkm 0 km : Zakelijk vliegen Afstand < 700 [1] 297 g CO2/reizigerskm 4,382 reizigerskm Afstand [1] 200 g CO2/reizigerskm 28,334 reizigerskm Afstand > km [1] 147 g CO2/reizigerskm 126,382 reizigerskm 18.58