gemeente Haarlemmermeer Gemeente Haarlemmerllede en Spaarnwoude Raadsvoorstel 2018.0012822 onderwerp Portefeuilehouder A^am Elzakalai, John Nederstigt steiler Q Enserink Collegevergadering - 3 maart 2018 Raadsvergadering 1. Samenvatting Waf willen we bereiken? Het doel van de Ruimtelijke Economische Visie Rijsenhout is om een nieuw perspectief en planologische duidelijkheid te bieden voor de glastuinbouwclusters 1, 2, 3, 6 en 7 in Rijsenhout (zie onderstaande afbeelding). De leefbaarheid in deze gebieden staat onder druk doordat het gebied verrommelt, er niet meer geïnvesteerd wordt, een eenduidig perspectief voor een nieuwe invulling van deze gebieden ontbreekt, met ingestorte kassen als resultaat. De ambitie die vanuit de participatie over de visie naar voren is gekomen is kernachtig samen te vatten: Bij het ontwikkelen van nieuwe economische dragers voor de transformatiegebieden zijn de thema's recreatie en duurzaamheid leidend. Grootschalig gjastufibouwaeoiea PnmMa Kansnjk ontwfckeigebled voor nieuw grooucnalge glastuinbouw Grootschalig Glastuinbouwgebied bestaand Kleinschalig {glas ) tuinbouwgebied Clusterverdeling gebied Rijsenhout en PrimA4a BH Maatweriopgevegebed Transromtetiegflbieden 3A / 4 / B (Rumtei* Kader Rijsenhout) Transronrnstieoebieden 3/6/7 (Ruimteiilcs Economische Vlae Rijsenhout) I I Plangebied RurrieUke Economische VWe ftjeanhout
Onderwerp Volgvel 2 In de visie is deze breed gedragen ambitie zo goed als mogelijk gecombineerd met de randvoorwaarden die voortvloeien uit de kaders die landelijk, provinciaal en lokaal aan het gebied zijn meegegeven. In de uitwerking worden per cluster de hoofdlijnen van de ontwikkeling gegeven. Wat gaan we daarvoor doen? Deze visie is een richtinggevend kader voor toekomstige ontwikkelingen maar betreft geen blauwdruk. Wij geven een schets van een aansprekend toekomstperspectief waar dit deel van onze gemeente op termijn naar toe kan gaan ontwikkelen. Aan deze visie kunnen daarom ook geen rechten worden ontleend. Door de visie als beleid vast te stellen gaat zij als richtinggevend gelden voor ons hoe wij om zullen gaan met de beoordeling van initiatieven in het visiegebied. Indien een initiatief niet in de visie past zal ons college een voorstel aan de raad te sturen om beargumenteerd hiervan af te wijken. Voor de volledigheid wordt erop gewezen dat het vaststellen van de visie niet wegneemt dat initiatieven ook moeten voldoen aan het overige geldende beleid en wet- en regelgeving, waaronder Plabeka en het LIB. Daarnaast worden de in de Ruimtelijke Economische Visie Rijsenhout voorgestelde ruimtelijke structuren als toetsingskader gebruikt bij ontwikkelingen in PrimA4a indien deze ontwikkelingen niet binnen het bestemmingsplan passen. Initiatieven in het PrimA4a gebied moeten dusdanig passen in de visie zodat zij de hierin opgenomen ruimtelijke structuren, waaronder groen, water en infrastructuur, niet belemmeren. Als bijvoorbeeld een ontsluitingsweg in het PrimA4a-gebied wordt aangelegd dient deze aan te sluiten op de in de visie opgenomen hoofdinfrastructuur. Wat mag het kosten? Voor de uitvoering van de visie worden geen additionele middelen vrijgemaakt. De visie beschrijft de ruimte die gegeven wordt aan nieuwe initiatieven. Initiatiefnemers zijn uiteindelijk verantwoordelijk voor uitvoering en financiering. Wat betekent dit voor de Metropoolregio Amsterdam (MRA)? De Ruimtelijke Economische Visie Rijsenhout geeft richting aan de ontwikkeling van het dorp. Het is de bedoeling dat op basis van deze visie initiatieven kunnen ontstaan die een impuls geven aan de leefbaarheid in het dorp en bijdragen aan het vergroten van de recreatieve potentie van Rijsenhout en de Westeinderplassen. De visie biedt bovendien ruimte voor experimenten op het gebied van duurzaamheid en innovatie. Hierdoor ontstaat een interessant gebied voor bewoners, ondernemers en toeristen binnen de MRA. Uiteraard wordt bij initiatieven rekening gehouden met de regionale kaders en wordt daar waar nodig afgestemd. Wie is daarvoor verantwoordelijk? De gemeenteraad stelt met de vaststelling van de Ruimtelijke Economische Visie Rijsenhout een kader vast voor de ruimtelijke ontwikkeling van Rijsenhout. De portefeuillehouder Ruimtelijke Ordening is namens het college het eerste aanspreekpunt. Wanneer en hoe zal de raad over de voortgang worden geïnformeerd? De informatieverstrekking vindt plaats via de bestuurlijke voortgangsrapportages (BVR) die betrekking hebben op verschillende thema's en projecten (zoals BVR Wonen, BVR Kantoren en Bedrijven) en via het (tussentijds) Meerjaren Perspectief Grondexploitaties. Ook via de gebiedsprogramma's zal de voortgang van de uitwerking van de opgaven in Rijsenhout bewaakt worden.
Onderwerp Volgvel 3 Wat betekent dit voor de herindeling Haarlemmermeer - Haarlemmerliede en Spaarnwoude? (preventief toezicht/beleidsharmonisatie) De beslispunten van deze nota vallen niet onder het preventief toezicht in het kader van de samenvoeging, omdat met de financiële gevolgen rekening is gehouden in de vastgestelde en goedgekeurde programmabegroting. Harmonisatie is niet van toepassing op dit voorstel omdat het een gebiedsgebonden ontwikkeling met uitsluitend lokale effecten betreft. 2. Voorstel Collegebesluit(en) Op grond van het voorgaande besluit het college de raad voor te stellen om: 1. De Nota van beantwoording inspraakreacties vast te stellen; 2. De Ruimtelijke Economische Visie Rijsenhout vast te stellen als beleidskader voor ontwikkelingen binnen het visiegebied; 3. In te stemmen met de in de Ruimtelijke Economische Visie Rijsenhout voorgestelde ruimtelijke structuren en, indien de ontwikkelingen niet binnen het bestemmingsplan passen, deze tevens als toetsingskader te gebruiken bij de ontwikkeling van PrimA4a. 3. Uitwerking Hieronder worden per cluster de hoofdlijnen van de ontwikkeling gegeven. Cluster 3, 6 en 7 Nieuwe kansen liggen in de clusters 3, 6 en 7 vanuit de participatie met het dorp en vanuit het beleid vooral op het gebied van kleinschalige (verblijfs)recreatie en woningbouw in de bestaande lintbebouwing. In cluster 6 en 7 wordt ingezet op een ecologische en recreatieve verbinding tussen Park21 en de Westeinderplassen. Deze verbinding loopt ten zuidoosten van de Aalsmeerderweg verder via het kleinschalige glastuinbouwcluster 5D en cluster 7 richting Westeinderplassen. Dit betreft een vergezicht; als in de toekomst de kans zich voordoet deze verbinding te realiseren, zullen wij alsdan verdere afstemming organiseren met Stuurgroep Greenport Aalsmeer (GPA) en alsdan een categoriewijziging voorstellen ter besluitvorming om een en ander te faciliteren. In de clusters 3, 6 en 7 liggen daarnaast beperkte kansen voor woningbouw in de bestaande lintbebouwing. Dit heeft te maken met de beperkingen die door het Rijk worden opgelegd voor het ontwikkelen van nieuwe woningbouw vanuit het Luchthavenindelingbesluit (LIB). Daarom wordt ingezet op landelijk wonen door het creëren van grote en diepe kavels waardoor bijvoorbeeld het hobbymatig houden van dieren mogelijk is. Wij zetten ons onverminderd in om zo veel mogelijk woningbouw te realiseren. Cluster 1 en 2 In de clusters 1AB, 1 CD en 2 (voormalige maatwerkgebied) liggen vooral kansen op het gebied van duurzaamheid en innovatie zoals het toepassen van bijzondere teelten en teelttechnieken, biologische landbouw, moestuinen, stadslandbouw en lokale duurzame energieopwekking. In cluster 1CD is bovendien ruimte voor lichte bedrijvigheid met een innovatief karakter en een lage verkeer aantrekkende werking (maximaal milieucategorie 2). Daarnaast liggen op enkele locaties kansen voor wonen in het lint. Menukaart voor functies Op basis van de participatie is voor ieder van de hierboven beschreven gebiedsuitwerkingen een menukaart met functies opgesteld. Deze vormen de basis voor de verdere ontwikkeling
onderwerp Volgvel 4 van het gebied. Initiatiefnemers en grondeigenaren kunnen deze gebruiken als inspiratiebron bij vormgeven van hun initiatieven. Spelregels Bij initiatieven zal uiteraard gekeken worden naar alle relevante ruimtelijke aspecten en een goede ruimtelijke inpassing binnen het gebied. Hiervoor is per gebiedsuitwerking een aantal spelregels vastgesteld. Voor de volledigheid wordt erop gewezen dat initiatieven naast de visie altijd moeten voldoen aan het overige geldende beleid en wet- en regelgeving, onder anderen Plabeka en het LIB. Wat gaan we daarvoor doen? Deze visie is een richtinggevend kader voor toekomstige ontwikkelingen maar betreft geen blauwdruk. De bedoeling is een schets te geven van een aansprekend toekomstperspectief waar dit deel van de gemeente op termijn naar toe kan gaan ontwikkelen. Aan deze visie kunnen daarom ook geen rechten worden ontleend. Uitgangspunt is dat initiatiefnemers zelf verantwoordelijk zijn voor uitvoering en financiering. Initiatieven worden aan deze visie en de vigerende wet- en regelgeving getoetst. Indien een initiatief niet in de visie past zal ons college een voorstel aan de raad te sturen om beargumenteerd hiervan af te wijken. Waf mag het kosten? Voor de uitvoering van de visie worden geen additionele middelen vrijgemaakt. De visie beschrijft de ruimte die gegeven wordt aan nieuwe initiatieven. Initiatiefnemers zijn verantwoordelijk voor uitvoering en financiering. Voor de financiering kan aansluiting worden gezocht bij Stichting Leefomgeving Schiphol, het leefbaarheidsfonds Rijsenhout en het uitvoeringsprogramma Ringdijk en Ringvaart. Participatie en Communicatie De visie is door middel van een intensief participatieproces met de Regiegroep Rijsenhout, de Dorpsraad Rijsenhout en bewoners en belanghebbenden tot stand gekomen. In 2016 en 2017 zijn diverse bijeenkomsten georganiseerd en zijn ondernemersverkenningen uitgevoerd door de Greenport Aalsmeer. Deze hebben een grote bijdrage geleverd aan de totstandkoming van deze visie. Dorpsraad Rijsenhout De concept visie is afgestemd met de Regiegroep Rijsenhout en de Dorpsraad Rijsenhout. De dorpsraad en regiegroep zijn tevreden over het verloop van het participatieproces en de samenwerking met de gemeente daarin. Inloopbijeenkomst en inspraak Op 17 juli 2017 is een inloop- en inspraakavond georganiseerd. Hierna heeft de concept Ruimtelijke Economische Visie Rijsenhout van 18 juli tot en met 15 oktober 2017 ter inzage gelegen. Alle ingediende reacties zijn gebundeld en van een antwoord voorzien in de Nota van Beantwoording. Deze hebben geleid tot enkele wijzigingen in de visie. De wijzigingen zijn aangegeven in de Nota van Beantwoording.
onderwerp Volgvel 5 De inspraakreacties zijn hieronder geclusterd en van een antwoord voorzien. Enkele bewoners en grondeigenaren maken bezwaar tegen een langzaam verkeersverbinding door het gebied van de clusters 5D en 7 als onderdeel van de te realiseren ruimtelijke verbinding tussen Park21-Westeinderplassen. Hierbij wordt nut en noodzaak soms betwist en wordt aangegeven dat, waar deze over de grondeigendom van private eigenaren loopt, ongewenst is. Dit omdat het tot een inperking van de bestaande rechten zou leiden en voor overlast zou kunnen zorgen. Aangegeven wordt dat het gebruik van de bestaande wegenstructuren afdoende zou moeten zijn. Antwoord: Aangegeven wordt dat het realiseren van de langzaam verkeersverbinding gekoppeld is aan de ruimtelijke structuren in het verlengde van Park 21 en dat deze gelegen zijn binnen de cluster 5D en 7. Het verbeteren van het ontwikkelperspectief in de clusters 5D, 6 en 7 is afhankelijk van de realisatie van de verbinding tussen Park 21 en de Westeinderplassen. De inpassing van de langzaam verkeersverbindingen zal in overleg met grondeigenaren en bewoners tot stand komen waarbij de bestaande rechten worden gerespecteerd. De uitwerking, realisatie en financiering van de langzaam verkeersverbindingen is afhankelijk van de initiatieven die in het gebied ontwikkeld worden. Daarnaast wordt aangegeven dat bestaande bedrijven niet mogen worden belemmerd en de visie een toekomstperspectief biedt voor grondeigenaren die wat anders willen dan glastuinbouw. Enkele bewoners maken bezwaar tegen extra parkeervoorzieningen achter de dijk, onder andere een strook gemeentegrond aan de Grote Poellaan. Zij verwachten overlast van verkeer en zwerfafval en vinden het zonde dat hiervoor een schapenweide moet worden wijken. Antwoord: De parkeervoorzieningen achter de dijk zijn indicatief aangegeven en bedoeld om de reeds geconstateerde parkeerproblematiek aan de ringdijk en onder aan de dijk op te kunnen lossen. Wij zullen bij de verdere uitwerking van de Visie Rijsenhout kijken naar een optimale inpassing. Het is overigens niet de bedoeling om de hele zone als parkeerterrein in te richten. Daarom is het in de visie aangeduid als zoekgebied. Enkele bewoners maken bezwaar tegen de voorgestelde recreatieve invulling (uitbreiding met een camping of vakantiepark) en verwachten overlast (verkeer op de dijk en dagrecreanten/toeristen in het gebied). Anderen zetten vraagtekens bij de uitvoerbaarheid van de plannen en vinden dat hun bestaande rechten worden ingeperkt. Antwoord: De recreatieve invulling van de gebieden is een breed gedragen uitgangspunt vanuit het participatietraject. Hierbij moet goed gekeken worden naar eventuele overlast voor de omgeving. Uitgangspunt is dat verkeer niet via de dijk wordt afgewikkeld en dat bij ontwikkeling van het gebied een goede ontsluiting van nieuwe functies gewaarborgd is. Hiervoor zijn enkele nieuwe ontsluitingsroutes in de visie opgenomen. Daarnaast moeten de maat en schaal van de (recreatieve) ontwikkelingen aansluiten bij het dorpse karakter van Rijsenhout.
onderwerp Volgvel 6 Wat betreft de financiële uitvoerbaarheid kan gemeld worden dat initiatiefnemers zelf verantwoordelijk zijn voor de financiële haalbaarheid van hun plannen. Hierbij speelt overigens ook het dilemma dat grondeigenaren verwachtingen hebben over de eventuele opbrengsten van hun gronden. Wij hebben een faciliterende rol door het planologisch-juridisch mogelijk maken van initiatieven. Hierbij geldt ook dat de Visie Rijsenhout geen bestemmingsplan is maar een mogelijkheid biedt voor grondeigenaren om een andere functie op hun perceel te ontwikkelen waarbij de bestaande rechten zullen worden gerespecteerd. Enkele ondernemers willen ook lichte bedrijvigheid op andere plekken dan in cluster 1CD toestaan en soms een hogere milieucategorie dan categorie 2. Antwoord: Alleen in cluster 1CD wordt bedrijvigheid toegestaan aangezien dit het meest aansluit bij de wensen vanuit de participatie en niet meer bedrijvigheid kan worden toegestaan aangezien al een overmaat aan bedrijventerreinen binnen de Metropoolregio Amsterdam (MRA) aanwezig is. Hierbij geldt wel dat moet worden voldaan aan de regionale afspraken in het kader van Plabeka. Hierbij mag de maximale plancapaciteit niet overschreden worden en dient overeenstemming te worden bereikt met de provincie en binnen Plabeka. Voor de overige clusters ligt het perspectief op het ontwikkelen van recreatie en waar het kan woningbouw in het lint. Deze principes kunnen anders uitgewerkt worden daar waar men te maken heeft met bestaande rechten. Te allen tijde wordt gekeken naar een oplossing die een uitwerking geeft aan de gewenste ontwikkelperspectieven in de visie. Dit neemt niet weg dat in zeer uitzonderlijke gevallen op basis van een goede onderbouwing een andere afweging kan worden gemaakt. Voor wat betreft de milieucategorie houden wij vast aan een maximale milieucategorie 2, aangezien dit geen belemmering voor de omwonenden oplevert. In bijzondere gevallen passend binnen de geest van de visie kan met een goede onderbouwing hiervan worden afgeweken. Enkele ondernemers willen graag hun plannen één op één opgenomen zien in de visie. Antwoord: In de visie is reeds goed rekening gehouden met initiatieven vanuit het participatieproces. De visie dient eerst te worden vastgesteld door de gemeenteraad voordat een definitieve beoordeling kan worden gegeven over ingediende initiatieven. Provincie en LTO Glaskracht willen met name een oplossing voor bestaande en nog actieve glastuinbouwers in het maatwerkgebied (enige uitbereidingsruimte of hulp bij verplaatsing). Daarnaast is volgens hun de besluitvorming over het maatwerkgebied in de Greenport Aalsmeer niet volgens de afspraak doorlopen (lees: de eerdere besluitvorming door de raad over het maatwerkgebied tot transformatiegebied). De provincie geeft ook aan geen voorstander te zijn van lichte bedrijvigheid en dat dit moet passen binnen de geldende afspraken rond Plabeka (geen overschrijding van de maximale plancapaciteit). Tenslotte heeft LTO Glaskracht ook bedenkingen bij de financiële uitvoerbaarheid van sommige functies en zijn zij tegen zonneparken op agrarische grond. Zij verwachten dat
onderwerp Volgvel 7 deze functies te weinig waarde creëren om glastuinbouwers te verplaatsen of hun te stimuleren om een andere functie te ontwikkelen. Antwoord: De raad heeft vooruitlopend op de stuurgroep GPA besloten om cluster 1 CD als transformatiegebied aan te wijzen en hiervoor een visie op te stellen. Op 8 februari 2018 heeft de stuurgroep Greenport Aalsmeer nu ook officieel ingestemd om het maatwerkgebied als transformatiegebied aan te wijzen. Over de aanwijzing van cluster 1CD als transformatiegebied is dus consensus bereikt. De Visie Rijsenhout en de ondernemersverkenningen geven hierbij de noodzakelijke onderbouwing. Voor wat betreft de lichte bedrijvigheid in cluster 1CD dient te worden voldaan aan de regionale afspraken rond Plabeka waarbij de maximale plancapaciteit niet overschreden mag worden. Zonneparken vinden wij ook een goede invulling alsmede in combinatie met dubbelgebruik aangezien geen sprake is van een traditioneel open agrarisch gebied, maar van een verouderd glastuinbouwgebied. Hierbij houden we wel rekening met de beleidsregels van de provincie op dit gebied. SGN heeft een inspraakreactie ingediend waarbij zij bezwaar maken tegen het nu al opgeven van cluster 1AB voor glastuinbouw. Hierbij geven zij aan dat zij in gesprek zijn met twee glastuinbouwers die interesse hebben in de percelen. Antwoord: In de visie hebben wij aangegeven dat het maatwerkgebied (de clusters 1AB, 1CD en 2) wordt aangewezen als transformatiegebied aangezien uit de ondernemersverkenning blijkt dat het gebied niet kansrijk is voor het ontwikkelen van duurzame en moderne glastuinbouw. Aangezien het bestemmingsplan al glastuinbouw toestaat zien wij geen reden om een glastuinbouwer in dit gebied te weigeren. Hierbij zullen wij wel verzoeken om een zorgvuldige inpassing vanwege de nabijgelegen burgerwoningen. Raadsessie 7 september 2017 Tijdens de raadsessie op 7 september 2017 is de concept visie besproken. Hierbij is het idee geopperd om een fonds in te stellen voor het uitvoeren van enkele maatregelen ter verbetering van de leefbaarheid in Rijsenhout. Daarnaast is gesproken over het instellen van een grondbank. Ook is voorgesteld om ondernemers en initiatiefnemers te helpen bij het verder uitwerken van deze gebiedsopgave. Tenslotte is meegegeven om goed te kijken naar enkele individuele gevallen bij het verdere uitwerken van de visie. Aan de bovenstaande opmerkingen is grotendeels tegemoetgekomen. Inmiddels is een Leefbaarheidsfonds voor Rijsenhout ingesteld. Ook zal goed gekeken worden naar individuele gevallen bij de uitwerking van de visie. Grondbank Het vormen van een grondbank door ons voor het herstructureren van verouderde kassenlocaties nemen wij niet over. Wij hebben met Stallingsbedrijf Glastuinbouw Nederland (SGN) een overeenkomst om een areaal glastuinbouwgebied te herstructureren. Bovendien is ons huidige grondbeleid (zie nota Strategisch grondbeleid 2015-2019) erop gericht om afhankelijk van de concrete situatie een meer faciliterende rol te vervullen. Die faciliterende rol vullen wij hierin met deze visie die ruimte biedt aan initiatiefnemers om herontwikkelingsplannen in te dienen. Indien wij grondposities zou innemen via een
Onderwerp Volgvel 8 grondbank dan kunnen wij slechts zeer beperkt sturen op risico's, omdat wij dan afhankelijk zijn van de initiatieven en plannen van derden. Afstemming Greenport Aalsmeer De visie is op ambtelijk niveau afgestemd met enkele belangrijke organisaties binnen de Greenport Aalsmeer. Dit zijn de provincie Noord-Holland en LTO Noord Glaskracht. Op 8 februari 2018 heeft de Stuurgroep Greenport Aalsmeer ingestemd met de wijziging van het maatwerkgebied (clusters 1 en 2) naar transformatiegebied. De basis voor dit besluit vormen de ondernemersverkenningen van de Greenport Aalsmeer. In de volgende stuurgroep zal de definitieve visie alleen ter kennisname worden aangeboden. Afstemming Plabeka In een eerdere fase is de concept Visie Rijsenhout besproken in het Programmateam Plabeka. Daarnaast is intensief afgestemd met de provincie over dit onderwerp. Hierbij is aangegeven dat de maximale plancapaciteit niet mag worden overschreden en een nadere besluitvorming in Plabeka binnen de MRA noodzakelijk is. Afstemming Stallingsbedrijf Glastuinbouw Nederland (SGN) De Visie Rijsenhout is afgestemd met SGN. Hierbij is afgesproken dat de in de visie voorgestelde ruimtelijke structuren, en indien de ontwikkelingen niet binnen het bestemmingsplan passen, deze tevens als toetsingskader worden gebruikt bij de ontwikkeling van PrimA4a. 4. Ondertekening Ruimtelijke Economische Visie Rijsenhout Nota van Beantwoording inspraakreacties