maatschappelijk verslag 2008 onze bouwstenen sterke concepten Onze diensten en specialisaties werken wereldwijd volgens dezelfde bewezen methodes en hebben dezelfde hoge performantie. de beste mensen Onze diensten en specialisaties worden ontwikkeld en geleverd door goed opgeleide mensen. Daardoor hebben wij hooggekwalificeerde, makkelijk inzetbare medewerkers en managers met relevante training. excellente uitvoering We passen onze systemen, procedures en concepten nauwgezet toe, met aandacht voor kwaliteit en efficiëntie. krachtige merken Met een beperkt aantal sterke merken met dezelfde kernwaarden zijn we één bedrijf, zowel van binnen als van buiten.
over dit verslag Dit verslag is een overzicht van de maatschappelijke activiteiten van Randstad Group Belgium van januari tot december 2007. De cijfers omvatten alle werkmaatschappijen van Randstad in België: Randstad Belgium nv, Randstad Construct nv, Randstad Household Services nv (dienstencheques), Randstad Professionals nv, Randstad Services nv, Randstad Training nv, Randstad Sociaal Secretariaat vzw en Galilei nv. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) zit verankerd in onze filosofie, missie en waarden. Met wekelijks 35 400 medewerkers aan het werk speelt Randstad een centrale rol in de maatschappij. Sinds zijn oprichting is Randstad zich ervan bewust dat zijn succes afhangt van de mate waarin we samen met alle betrokken partijen een maatschappelijke meerwaarde creëren. Na het behalen van het internationale MVO-certificaat SA 8000 (Social Accountability) startte Randstad België in 2003 met de publicatie van een maatschappelijk verslag. Dit is al de zesde editie. Het verslag is opgebouwd volgens de drie MVO-pijlers (economische, sociale en milieugerelateerde dimensie). De basis van het rapporteringsraamwerk wordt gevormd door de negen normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) of SA 8000. Deze zijn in het verslag terug te vinden onder de vorm van specifieke meetindicatoren. Het gaat om normen rond kinderarbeid, vrijwillige arbeid, sociale dialoog en vakbondsrechten, veiligheid en gezondheid, non-discriminatie, integriteit, werkuren, correcte rechten en lonen en transparante monitoring. De publicatie van dit verslag kadert binnen deze laatste norm rond open communicatie met alle stakeholders. De Randstad-realisaties worden in dit verslag belicht in functie van het antwoord dat ze bieden op de huidige en toekomstige uitdagingen op de arbeidsmarkt. Denk maar aan de structurele schaarste en werkloosheid. Zo willen we de meerwaarde van de Randstad-activiteiten voor alle betrokkenen op de arbeidsmarkt benadrukken en verbeteren. Ten slotte leggen we opnieuw een aantal MVO-doelstellingen vast voor 2008. Meer informatie? Surf naar www.randstad.be/mvo. Informatie over MVO van Randstad Holding vindt u op www.randstadholding.com/csr. Uw reactie op dit verslag is voor ons van groot belang. Positief of negatief, laat ons uw mening weten. Dat kan via e-mail op info@randstad.be. good to know you inhoudsopgave over werk gesproken p. 3 1 Randstad en MVO p. 5 2 stakeholdermanagement p. 11 3 Randstad in de markt p. 17 4 onze mensen p. 25 5 milieu p. 48 6 feiten, cijfers en doelstellingen p. 53 2
over werk gesproken bericht van de afgevaardigd bestuurder Beste stakeholder De voorbije jaren evolueerden we van uitzendbedrijf tot hr-dienstverlener. Met wekelijks 35 400 medewerkers aan het werk speelt Randstad een centrale rol in de maatschappij. Sinds zijn oprichting is Randstad zich ervan bewust dat zijn succes afhangt van de mate waarin de hele samenleving van onze positieve werking profiteert. We zoeken de juiste job voor onze kandidaten, innovatieve oplossingen voor onze klanten, voeren open dialoog met alle socio-economische partners en we streven ernaar dat al onze interne en externe medewerkers hun volledige potentieel bereiken. Om onze verantwoordelijkheid tegenover al deze betrokken partijen te benadrukken, heeft de oprichter van Randstad, Frits Goldschmeding, gelijktijdige belangenbehartiging tot onze basisfilosofie bestempeld. Onze maatschappelijke betrokkenheid gaat echter verder dan dat. We geven invulling aan onze leidende rol op de arbeidsmarkt door de toekomstige wereld van werk vorm te geven en onze kennis en ervaring te delen met alle partijen die een rol spelen op de arbeidsmarkt. In 2007 stelden we belangrijke ontwikkelingen op de arbeidsmarkt vast, zoals de toenemende diversiteit. Alle Europese landen worden geconfronteerd met de problemen van etnische minderheden (hogere werkloosheid, armoede, discriminatie, ). Bovendien hebben we alle beschikbare arbeidskrachten nodig om de veroudering van de actieve bevolking op te vangen. Uitzendwerk is vaak het instroommechanisme bij uitstek voor personen uit kansengroepen. Randstad zette in 2007 opnieuw meer dan 20 000 personen van niet-belgische nationaliteit en meer dan 13 000 45-plussers aan het werk. Via specifieke diversiteitsprojecten in samenwerking met de overheid en derdenorganisaties begeleidde de afdeling Randstad Diversity, gespecialiseerd in coaching en advies rond diversiteit, 788 personen uit kansengroepen. Via deze weg vonden 632 personen uit kansengroepen een job. De afdeling Galilei (outplacement) begeleidde meer dan 2 600 ouderen (terug) naar de arbeidsmarkt. Een ander actueel thema is de toenemende schaarste op de arbeidsmarkt, vooral bij de hogere profielen. Ook hier zette Randstad zijn maatschappelijke meerwaarde in via meerdere innovatieve acties. Via Randstad Professionals, die hoog gekwalificeerde en getalenteerde vakspecialisten rekruteert en detacheert, gingen meer dan 500 professionals op projectbasis aan de slag in technology, ICT en finance. Er is ook het evenwicht tussen werk en privéleven. Voor de Belgische werknemers is dit een van de vijf belangrijkste factoren in de keuze van een job. Uitzendwerk kan een grote rol spelen in het streven naar evenwicht tussen werk en privé. Het biedt de kans om in bepaalde perioden niet te werken of om sneller van job te veranderen. Via uitzendwerk geraken werknemers ook makkelijk aan een deeltijdse baan. Randstad is ook voor zijn eigen organisatie een pionier in deeltijds en flexibel werk: maar liefst 33 % van de vaste Randstad-medewerkers werkte in 2007 deeltijds. Verder zijn er de aspecten flexibiliteit en flexicurity. Dit laatste begrip past in een economische context waar steeds minder over werkzekerheid wordt gesproken, maar meer over de zekerheid om (opnieuw) werk te vinden. Flexicurity betekent waarborgen dat een werknemer over de nodige competenties beschikt om indien nodig mobiel te zijn op de arbeidsmarkt. Foto: Herman Nijns, Afgevaardigd Bestuurder Randstad Belux Herman Nijns, Afgevaardigd Bestuurder Randstad Belux: Voor Randstad betekent MVO dat we voor individuen en organisaties duurzame oplossingen zoeken voor de toekomstige arbeidsmarkt, die veel uitdagingen heeft. Zo willen we een maatschappelijke meerwaarde bieden voor iedereen die bij onze activiteiten betrokken is. 3
over werk gesproken bericht van de afgevaardigd bestuurder Tot slot employability, de beste bescherming voor de toekomst. Employability heeft met vaardigheden en competenties te maken. Die verwerven we niet enkel door opleiding, maar ook door te werken. Uitzendarbeid kan een interessante weg zijn om door het uitoefenen van verschillende jobs onze employability te verbeteren. Maar ook via andere kanalen wil Randstad aan employability werken voor zijn mensen. Zo kunnen medewerkers via het VSO-project (Voluntary Service Overseas) tijdelijk aan de slag in een ontwikkelingsland. Via de uitwisseling van kennis en ervaring helpen ze zo lokale organisaties in de strijd tegen armoede, en doen ze zelf ook een unieke levens- en werkervaring op. Dit alles impliceert dat er nog nooit zo sterk behoefte was aan een verantwoordelijke, professionele en innovatieve uitzendmarkt. Randstad zette als totale hr-dienstverlener in 2007 verschillende acties op die een duurzame oplossing bieden aan individuen en organisaties voor de bovengenoemde uitdagingen op de arbeidsmarkt. Zo willen we een maatschappelijke meerwaarde bieden voor iedereen die bij onze activiteiten betrokken is. Want dat is onze grootste maatschappelijke verantwoordelijkheid. Herman Nijns Afgevaardigd Bestuurder Randstad Belux 4
Randstad en maatschappelijk verantwoord ondernemen
1 Randstad en maatschappelijk verantwoord ondernemen missie, filosofie en waarden De missie van de Randstad Group is een wereldleider te zijn in het samenbrengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt en het leveren van hr-diensten. Randstad België vertaalde dit als: Randstad = werk. Randstad wil de referentie zijn in hr en hr-kennis. Als arbeidsmarkt- en hr-deskundige voegen wij waarde toe enerzijds aan het menselijke kapitaal en aan het beheer van organisaties, anderzijds aan de loopbaan van individuen. Organisaties en individuen moeten ons daarbij ervaren als een transparante, eenvoudig gestructureerde en sterk klantgerichte organisatie, met een maximale toegankelijkheid. Voor organisaties betekent Randstad = werk dat zij voor hun human resources een beroep kunnen doen op ons voor een compleet gamma van hr-diensten. Randstad richt zich daarbij in de eerste plaats op alle activiteiten en ondersteunende processen rond (flexibele en vaste) instroom, doorstroom en uitstroom bij onze klanten. Randstad wenst het eerste aanspreekpunt voor organisaties te zijn bij het beheer van hun human resources. Voor het individu betekent Randstad = werk dat hij op elk moment in zijn loopbaan, al dan niet via zijn werkgever, een beroep kan doen op Randstad om hem te adviseren en te begeleiden. Randstad wil voor het individu hét aanspreekpunt zijn voor werk in de ruime zin van het woord: bij het zoeken naar werk, het veranderen van werk of het beëindigen van zijn loopbaan. Randstad streeft naar de gelijktijdige behartiging van alle belangen van alle betrokken partijen. Dat is onze bedrijfsfilosofie. Als waardengestuurde organisatie vertrekt alles wat we doen vanuit onze vijf bedrijfswaarden: ondernemerschap; positivisme; samenwerking; integriteit; oriëntatie op de ander. onze bouwstenen Succes op lange termijn wordt verzekerd door onze vier bouwstenen: sterke concepten, de beste mensen, excellente uitvoering en krachtige merken. Samen verzekeren ze een volledig, professioneel en flexibel dienstenaanbod in alle economische situaties. sterke concepten: onze diensten en specialisaties werken wereldwijd volgens dezelfde bewezen methodes en hebben dezelfde hoge performantie. de beste mensen: onze diensten en specialisaties worden ontwikkeld door hooggekwalificeerde, makkelijk inzetbare medewerkers en managers met relevante training. excellente uitvoering: we passen onze systemen, procedures en concepten nauwgezet toe, met aandacht voor kwaliteit en efficiëntie. krachtige merken: met een beperkt aantal sterke merken met dezelfde kernwaarden zijn we één bedrijf, zowel van binnen als van buiten. duurzame bedrijfscultuur In oktober 2007 organiseerde Randstad Holding voor de tweede keer een wereldwijde enquête bij de 17 000 medewerkers om te peilen naar hun kennis van de bedrijfswaarden. De respons van meer dan 58 % geeft duidelijk aan dat de bedrijfscultuur leeft onder onze medewerkers. Voor België zien we dat gelijktijdige belangenbehartiging, of het aandacht hebben voor de belangen van alle stakeholders, hoog scoort: maar liefst 91 % van de medewerkers bij Randstad Group Belgium getuigt dit in zijn dagelijks werk toe te passen. Deze score is gestegen in vergelijking met 2005. De feedback van dit onderzoek werd verwerkt in actieplannen en de verbetermogelijkheden werden opgelijst. 6
1Randstad en maatschappelijk verantwoord ondernemen het sociaaleconomisch belang van de uitzendsector De uitzendsector heeft een belangrijke sociaaleconomische rol te vervullen: economische rol: in 2006 verrichtte 9 à 10 % van de Belgische loontrekkende bevolking uitzendarbeid. In het begin hadden de ondernemingen vooral nood aan uitzendarbeid om afwezige werknemers te vervangen of om pieken in de productie op te vangen. Intussen is uitzendarbeid een belangrijk instroomkanaal geworden voor de arbeidsmarkt. Uitzendarbeid als extra rekruteringskanaal wordt in de groeiende schaarstemarkt nog belangrijker. sociale rol: uitzendwerk speelt een belangrijke sociale rol, omdat het alsmaar meer werknemers (opnieuw) een plaats geeft op de arbeidsmarkt: - uitzendarbeid verlaagt de drempel voor de selectie; - door uitzendarbeid kan een werknemer zijn employability behouden en versterken; - dankzij uitzendarbeid kan de werknemer zich waarmaken bij potentiële werkgevers. 90 % van de Belgische ondernemingen meent dat een werknemer die als uitzendkracht heeft gewerkt, aantoont dat hij echt werk wil vinden (Sobemap: Een enquête rond uitzendarbeid, Brussel, 1996); - uitzendarbeid is een springplank naar vast werk voor zo n 63 % van de uitzendkrachten; - uitzendarbeid kan een bepalende rol spelen in het proces van re-integratie. Na een periode van attitudevorming en beroepsopleiding - taken die worden georganiseerd door de sociale actoren en de overheid - kan de werknemer die het contact met het bedrijfsleven verloren heeft, via opeenvolgende contracten van bepaalde duur opnieuw vertrouwd geraken met het werkritme; - voor werknemers die geen contact meer hebben met het bedrijfsleven, kan uitzendarbeid de enige weg zijn naar de gewone arbeidsmarkt. certificaten ISO 9001:2000 (kwaliteit) Q*for (kwaliteit) VCU (veiligheid) SA 8000 (MVO) social label (MVO) partnerships partnership met de internationale ontwikkelingsorganisatie Voluntary Service Overseas (VSO) actief lid van het MVO-netwerk Business & Society Belgium labels Diversiteitscharter van de Brusselse regering (2006) Charter voor Diversiteit van het VBO (2006) Diversiteitsverklaring van het Ondernemersplatform Diversiteit van UNIZO, VOKA en VKW (2006) Federaal Diversiteitslabel Diversiteit & Gelijkheid (2007 tot 2010) Beste Werkgever (2 de plaats in 2007) Randstad HR Solutions - Galilei heeft voor het tweede opeenvolgende jaar de award best outplacement firm gewonnen in Luxemburg. 7
1Randstad en maatschappelijk verantwoord ondernemen Randstad en MVO Randstad betekent werk. Door met werk bezig te zijn, hebben we dus een belangrijke maatschappelijke rol. Immers: 1. werk zorgt voor inkomsten; 2. werk structureert ons leven; 3. werk biedt de mogelijkheid tot zelfontplooiing; 4. werk geeft een kans tot bijdrage aan de samenleving; 5. werk geeft ons sociale contacten; 6. werk zorgt voor status; 7. werk vult onze identiteit in. Met wekelijks zo n 35 400 medewerkers aan het werk speelt Randstad een centrale rol in de maatschappij. Sinds zijn oprichting is Randstad zich ervan bewust dat zijn succes afhangt van de mate waarin de hele samenleving van onze positieve werking profiteert. Mensen zijn ons hoogste goed: beste mensen is een van de bouwstenen van onze strategie. Onze mensen, dat zijn alle betrokken partijen. We zoeken de juiste job voor onze kandidaten, innovatieve oplossingen voor onze klanten, voeren open dialoog met alle socio-economische partners en we streven ernaar dat al onze interne en externe medewerkers hun volledige potentieel bereiken. Om onze verantwoordelijkheid tegenover al deze betrokken partijen te benadrukken, heeft de oprichter van Randstad gelijktijdige belangenbehartiging tot onze basisfilosofie bestempeld. MVO is dagelijkse praktijk bij Randstad. We volgen de basisprincipes van SA 8000 (Social Accountability). Dat is een internationale standaard voor maatschappelijke verantwoordelijkheid en verantwoorde arbeidsomstandigheden. De standaard bevat normen voor kinderarbeid, dwangarbeid, gezondheid en veiligheid, verloning, werkuren, discriminatie, disciplinaire maatregelen, vrijheid van vereniging en recht op collectieve onderhandelingen. Deze negen basisnormen staan in ons charter en zijn de leidraad van onze activiteiten. Elk jaar controleert een externe organisatie of we deze normen in onze dagelijkse werking naleven. Is uitzendarbeid duurzaam? Jan Denys, manager Corporate Communications & Public Affairs Randstad: Als we met duurzaam bedoelen een contract van onbepaalde duur, dan is uitzendarbeid niet duurzaam. Uitzendarbeid is echter een prima doorstroomkanaal naar contracten van onbepaalde duur. Zo n 63 % van de uitzendkrachten stroomt door naar een vaste job. Maar duurzaam gaat verder dan een contract van onbepaalde duur: als een bedrijf via uitzendarbeid zijn competitiviteit verbetert, dan versterkt dat bedrijf zijn duurzaamheid. Als een werknemer via uitzendarbeid zijn competenties versterkt, dan is dit een vorm van duurzaamheid. 8
1Randstad en maatschappelijk verantwoord ondernemen corporate governance de MVO-mijlpalen 1965: oprichting van Randstad in België (Interlabor) met een basisfilosofie gericht op stakeholdermanagement. 1995: Randstad in België ondertekent het Europees Manifest van Ondernemingen tegen Sociale Uitsluiting. 1996: eerste diversiteitsprojecten in Brussel, Antwerpen en Bergen. In 10 jaar tijd vonden zo meer dan 4 000 personen uit kansengroepen hun weg naar de arbeidsmarkt. 1997: Joroca-project (sociaal re-integratieproject naar aanleiding van de sluiting van Renault Vilvoorde). 1998: - Randstad medestichter van Business & Society Belgium, het bedrijfsnetwerk voor bedrijven die ondernemen met aandacht voor mens en milieu. - Project Baanbreker in Antwerpen: diversiteitsproject in Borgerhout, opgezet in samenwerking met Stad Antwerpen en Vitamine W met als doel: tewerkstelling van personen uit kansengroepen. Zo konden bijna 120 personen aan de slag (waarvan drie kwart allochtonen en laaggeschoolden) in meer dan 40 bedrijven. 2000: de bedrijfswaarden integriteit, ondernemerschap, oriëntatie op de ander, samenwerking en positivisme, worden officieel bij Randstad België neergezet. 2002: Randstad in België behaalt als eerste Belgisch bedrijf het internationale MVO-certificaat SA 8000 (Social Accountability); in mei 2002 werd het EQUAL-project Paradox opgestart: zo n 1 250 bedrijven werden in het kader van dit project gesensibiliseerd rond diversiteit; opzet van 19 diversiteitsprojecten met partners voor begeleiding en tewerkstelling van personen uit kansengroepen. 2003: Randstad behaalt het Belgisch MVO-certificaat sociaal label als tweede bedrijf in België; publicatie van het eerste maatschappelijk verslag. 2004: opstart van de MVO-afdeling bij Randstad; opzet van 24 diversiteitsprojecten met partners voor begeleiding en tewerkstelling van personen uit kansengroepen. 2005: opstart van de afdeling Randstad Diversity die zich inzet voor de coaching en tewerkstelling van personen uit kansengroepen en het adviseren van bedrijven in diversiteitsmanagement; opzet van 42 diversiteitsprojecten met partners voor begeleiding en tewerkstelling van personen uit kansengroepen; opstart van het Diabolo-project in Gent, een samenwerking tussen Randstad Diversity en Job en Co vzw. De innovatieve benadering naar zowel bedrijven als kandidaten rond diversiteit verdient haar sporen; opstart van het Randstad-NGO-partnership met de internationale ontwikkelingsorganisatie Voluntary Service Overseas : Randstad stelt zijn kennis en netwerk ter beschikking voor het vinden en plaatsen van vakspecialisten in ontwikkelingslanden. Via kennisoverdracht helpen ze mee in de wereldwijde strijd tegen armoede. Welke zijn de basiselementen van goed bestuur bij Randstad? het Directiecomité. Dit comité komt wekelijks samen, tekent het algemene beleid en de strategie van Randstad uit en stuurt het operationele management aan. een Quality Review. Minstens twee keer per jaar worden de resultaten van alle kwaliteitsen MVO-audits voorgesteld aan de directie. Ook de actieplannen worden dan uitgetekend. het Charter van Randstad, gebaseerd op de basisprincipes van SA 8000. de Gedragscode. Deze code bevat naast richtlijnen voor interne en externe medewerkers ook aspecten zoals onethische bedrijfspraktijken, corruptie en omkoping, belangenvermenging,... de Integriteitscode is een klachten- en meldingsprocedure. Hier kan iedereen die weet heeft van mistoestanden, schendingen van wettelijke verplichtingen, fraude, inbreuken op de Gedragscode, terecht zonder enige angst voor benadeling. Elke medewerker kan deze procedure volgen als de gewone meldingsweg niet werkt. 9
1Randstad en maatschappelijk verantwoord ondernemen 2006: Randstad in België ondertekent het Diversiteitscharter van de Brusselse regering, het Charter voor Diversiteit van het VBO, de Diversiteitsverklaring van het Ondernemersplatform Diversiteit van UNIZO, VOKA en VKW en Randstad behaalt het Federaal Diversiteitslabel Diversiteit & Gelijkheid; tewerkstelling van meer dan 20 000 personen van niet-belgische nationaliteit en meer dan 11 000 45-plussers. 2007: eerste MVO-verslag met specifieke MVO-doelstellingen; opstart van het intern meldpunt voor discriminatie ; Randstad Diversity begeleidde 788 personen en zette zo 632 personen uit kansengroepen aan het werk; Randstad wordt officiële partner voor de uitvoering van een nieuw sociaal uitzendkantoor in het Brusselse gewest. integriteit Integriteit is een van de vijf kernwaarden van Randstad en een van de pijlers van ons MVO-beleid. Dit beleid steunt op volgende initiatieven: het Charter van Randstad, gebaseerd op de basisprincipes van SA 8000. de Gedragscode behandelt naast richtlijnen voor interne en externe medewerkers aspecten zoals onethische bedrijfspraktijken, corruptie en omkoping, belangenvermenging en discriminatie. De Gedragscode geeft de basisnorm aan en is ook voor derden (klanten, leveranciers, ) te raadplegen op de website. de Integriteitscode is een specifieke klachten- en meldingsprocedure waarbij elke medewerker (anoniem) een klacht of probleem kan melden via een speciaal daartoe in het leven geroepen telefoonnummer. De twee integrity officers verzekeren de opvolging. Dit zijn ook onze interne vertrouwenspersonen in het kader van de reglementering over ongewenst gedrag op het werk. Uit het tweejaarlijks personeelstevredenheidsonderzoek van 2006 bleek dat de medewerkers de Integriteitscode en de procedures rond vertrouwenspersonen onvoldoende kennen. In 2007 werden daarom extra interne communicatieacties opgezet. procedure voor geweld, pesterijen of ongewenste intimiteiten: voor de interne medewerkers zijn een externe preventieconsulent en twee interne vertrouwenspersonen aangeduid (zie hoger). De externe medewerkers kunnen moeilijkheden bespreken met de preventieadviseur en de vertrouwenspersoon van de klant-gebruiker, eventueel ook met de vestigingsmanager en/of de ombudsdienst van Federgon. klachten Integriteitscode en interne vertrouwenspersonen 2007 aantal klachten Integriteitscode 3 afgehandelde dossiers Integriteitscode 3 aantal klachten interne vertrouwenspersonen 3 Bron: Randstad, Legal Services, december 2007 10
11 stakeholdermanagement
2 stakeholdermanagement stakeholdermanagement: onze basisfilosofie Stakeholderdialoog ligt aan de basis van onze filosofie: de gelijktijdige behartiging van de belangen van alle betrokken partijen. Om de belangen van alle stakeholders in kaart te brengen en hierop optimaal te kunnen reageren, voert Randstad via verschillende acties voortdurend dialoog met alle partijen. dialoog met arbeidsmarktactoren Als hr-dienstverlener, marktleider en trendsetter is Randstad geïnteresseerd in het reilen en zeilen van de arbeidsmarkt. Met meer dan 40 jaar ervaring in het matchen van vraag naar en aanbod van werk, investeert Randstad daarom in onderzoek naar arbeidsmarktgebonden thema s. Zo willen we die opgedane kennis via diverse initiatieven delen met al onze publieksgroepen. Beste Werkgever 2007 Beste Werkgever is een initiatief van Great Place to Work Europe Institute. Uniek aan dit onderzoek is dat de ervaring van de werknemer primeert. De werknemersenquête bepaalt maar liefst twee derde van de eindscore. In 2007 haalden we de tweede plaats (twaalfde plaats in 2005, negende in 2006). Randstad Award Randstad organiseert jaarlijks een onderzoek bij 10 000 respondenten naar de aantrekkelijkheid van werkgevers in België. Hiermee wil Randstad bedrijven stimuleren om meer gericht om te gaan met hun werkgeversimago. In 2007 won Janssen Pharmaceutica opnieuw als meest aantrekkelijke werkgever in België. Fortis behaalde de tweede plaats en Solvay werd nummer drie. Uit dit onderzoek blijkt ook dat Randstad de meest aantrekkelijke werkgever is onder de hr-bedrijven en een spontane naambekendheidscore van 76 % haalt bij het grote publiek (tegenover 65 % in 2003). We scoren uitermate goed op kenmerken zoals financiële gezondheid en de kwaliteit van het jobaanbod. Werkpocket 2007-2008 De intussen elfde editie werd gelanceerd in januari 2007. De eerste editie verscheen al in 1990. De Werkpocket is het referentiewerk bij uitstek voor iedereen die te maken heeft met tewerkstelling van personeel. Deze publicatie behandelt zowel de instroom, doorstroom als uitstroom van medewerkers. De auteur, Filip Tilleman, is een advocaat gespecialiseerd in individueel en collectief arbeidsrecht en in socialezekerheidsrecht. In 2007 verscheen naast de traditionele versie voor klanten en arbeidsmarktactoren, ook een boekhandelversie. arbeidsmarktstudie Randstad geeft jaarlijks een arbeidsmarktstudie uit over een actueel onderwerp. Randstad onderzocht in 2007 de andere kant van werk rond o.a. welke kledij we dragen op het werk, hoe we relaties met de collega s ervaren, hoe we de middagpauzes doorbrengen en hoe we de werkplek inrichten. Om hierop zicht te krijgen ondervroeg het onderzoeksinstituut ICMA in de zomer van 2006 3 000 respondenten in de leeftijdsklasse 18-65 jaar. Foto: Ajit Shetty, gedelegeerd bestuurder Janssen Pharmaceutica Randstad Award: verkiezing van de aantrekkelijkste werkgever In februari 2007 won Janssen Pharmaceutica voor de derde keer de Randstad Award. Ajit Shetty, gedelegeerd bestuurder Janssen Pharmaceutica: Respect voor het eigen personeel. Dat is het sleutelwoord in ons hr-beleid. Uiteraard zijn onze klanten, de patiënten en hun families en de medische wereld onze eerste prioriteit. Maar op de tweede plaats komen onze werknemers. Op drie staat de maatschappij. Als we goed zijn voor die drie groepen stakeholders, volgt het economische en financiële rendement voor de vierde groep - de aandeelhouders - wel vanzelf. Dat is onze filosofie. 12
2 good stakeholdermanagement to know you Conclusie: er is sprake van veel menselijke warmte op de werkplek. Voor bijna drie op vier werknemers zijn collega s mensen die meer betekenen dan personen waarmee men louter samenwerkt. We richten onze werkplek zelf in en willen er met onze kleding ook onze eigen identiteit mee benadrukken. internationale studie Mind the Gap In februari 2007 publiceerde Randstad Holding in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam de tweede uitgave van haar onderzoekreeks omtrent werkgelegenheid en flexibele arbeid. Het rapport, getiteld Mind the Gap telt 130 pagina s en geeft een gedetailleerd overzicht van de huidige pan-europese arbeidsmarkt. Het gaat bovendien nader in op de problematiek rond de vergrijzing van de maatschappij en het daaruit voortvloeiende mogelijke werkgelegenheidsgat, en beschrijft hoe een verstandig arbeidsmigratiebeleid hierin een oplossing kan bieden. themamiddagen Al sinds eind jaren 80 organiseert Randstad themamiddagen voor klanten. Zo willen we een platform zijn voor het uitwisselen van praktische kennis over relevante arbeidsmarkttopics. Het thema dat in 2007 aan bod kwam, was MBTI : de Myers-Briggs Type Indicator of persoonlijkheidstype-indicator. Zowel leidinggevenden als werknemers gebruiken de uitkomsten ervan om in een organisatie optimaal tot hun recht te komen. In totaal volgden zo n 150 deelnemers deze infosessie, verspreid over 16 themamiddagen op verschillende locaties in het hele land. studie studenten en werk Jaarlijks voert Randstad een onderzoek bij 1 000 studenten tussen 15 en 25 jaar. De studie in 2007 wees uit dat nog nooit zoveel studenten aan het werk waren. Van alle studenten tussen 15 en 25 jaar verrichten in 2006 drie op vier studentenarbeid tijdens de vakantiemaanden. Ook tijdens de rest van het schooljaar werken er meer studenten en scholieren dan ooit tevoren (bijna 40 %). Daarmee groeide studentenarbeid uit tot een onmisbaar onderdeel van de Belgische arbeidsmarkt. De studie onderstreepte ook dat er aanwijzingen zijn dat het aandeel studenten die zwartwerken voor het eerst sinds lang weer toegenomen is. andere Randstad nam in 2007 opnieuw actief deel aan 10-tallen conferenties, lezingen en seminaries over diverse actuele thema s rond human resources en de arbeidsmarkt. dialoog met interne medewerkers Na de sociale verkiezingen van mei 2004 werden een ondernemingsraad (OR), een comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW) en een syndicale delegatie (SD) opgericht. De drie grote vakbonden zijn erin vertegenwoordigd. De OR en het CPBW vergaderen eenmaal per maand met de vertegenwoordigers van de directie. De werknemersvertegenwoordigers zijn verkozen voor een termijn van vier jaar (tot 2008). Het verslag van iedere vergadering wordt op het intranet gepubliceerd. Elin De Vits, Press & Public Relations Randstad: Via Randstad steken in België jaarlijks meer dan 34 000 jobstudenten hun handen uit de mouwen tijdens de maanden juli, augustus en september. En dan hebben we het nog niet over de bijna 22 000 studenten die via Randstad regelmatig werken tijdens het schooljaar. Jongeren op zoek naar een job vinden steeds meer de weg naar een uitzendkantoor als efficiënt kanaal om snel een job te vinden en daarmee een centje bij te verdienen. Met de jaarlijkse studie studenten en werk wil Randstad de arbeidsmarktactoren een beter beeld geven van wat er te weten valt over studenten en werk. 13
2 good stakeholdermanagement to know you ondernemingsraad De taak van de OR is informatie verstrekken over sociale problemen, economische en financiële aspecten en de gevolgde bedrijfspolitiek. Daarnaast kan de OR advies geven over tewerkstelling, opleiding, personeelsbeleid, De OR heeft bovendien een controlerende taak op de sociale wetgeving, de redactie van het arbeidsreglement en eventuele aanpassingen eraan, de planning van de jaarlijkse vakantieperiode en het educatief verlof, het beheer van de sociale werken en de aanduiding van de bedrijfsrevisor. comité voor preventie en bescherming op het werk Het CPBW geeft informatie over zaken die verband houden met de veiligheid en de gezondheid van de vaste werknemers zoals preventiemaatregelen, veiligheidsplannen en de jaarlijkse evolutie. Het heeft een controlebevoegdheid op de initiatieven van de werknemers op het vlak van risicodetectie, onderzoek naar arbeidsongevallen en de dialoog met de inspectie. Het CPBW kan vooraf zijn goedkeuring geven over de keuze of vervanging van de preventieadviseurs. syndicale delegatie De vakbondsafvaardiging werd in januari 2005 geïnstalleerd. Ze heeft als taak informatie te geven over arbeidsrelaties, de communicatie met het personeel en het onthaal van nieuwe medewerkers. De syndicale delegatie heeft daarnaast de bevoegdheid om te onderhandelen over de cao s (collectieve arbeidsovereenkomsten), de reglementering en algemene principes te controleren. Anderzijds heeft de afvaardiging het recht om gehoord en geïnformeerd te worden. In 2007 werd de rol van de OR, die de correcte toepassing van de nationale richtlijnen bewaakt (vb. juiste toepassing van vakantieopname), nog versterkt. Verder lag in 2007 de focus op de voorbereiding van de sociale verkiezingen in mei 2008. Om de werking en de belangrijkste informatie rond de sociale verkiezingen praktisch toe te lichten, werd onder meer een speciale editie van het intern personeelsblad Live! uitgegeven. sociale verkiezingen Om de vier jaar vinden in België sociale verkiezingen plaats. Ze kunnen leiden tot de oprichting van een CPBW in bedrijven met minstens vijftig werknemers en een OR in bedrijven met minstens honderd werknemers. Verkiezingen organiseren is in deze bedrijven verplicht. De volgende sociale verkiezingen vinden plaats tussen 5 en 18 mei 2008. In het CPBW en de OR zetelen werknemers- en werkgeversafgevaardigden. De werknemersafgevaardigden worden om de vier jaar gekozen via de sociale verkiezingen. De kandidaten worden voorgedragen door de vakbonden. De werkgever wordt vertegenwoordigd door het ondernemingshoofd en zijn effectieve en plaatsvervangende afgevaardigden. In 2007 bereidde Randstad volop de sociale verkiezingen voor. De overlegorganen bij Randstad waren tot nu toe overkoepelend georganiseerd: één OR en één CPBW. Vanaf 2008 bestaan er inspraakorganen per technische bedrijfseenheid. Randstad Professionals, Randstad Group Belgium en Randstad Household Services hebben nu hun eigen OR en CPBW. De lijsten van alle stemgerechtigden en alle kandidaten per categorie worden geafficheerd. Frank Stas, adviseur bij Randstad Professionals Het CPBW draagt bij tot een veilige en aangename werksfeer. Zo hebben we vb. het antirookbeleid op poten gezet. Hoe we moeten omgaan met werkdruk en hoe we ons kunnen wapenen tegen agressie op de werkvloer zijn belangrijke aandachtspunten. We signaleren ook de behoeftes op het vlak van medische check-up en persoonlijke beschermingsmiddelen. Isabelle Vandeweyer, account specialist, Randstad Inhouse Services De OR is een prima communicatiekanaal. In beide richtingen is er een vruchtbare ervaringsuitwisseling. Als werknemer kan je er zonder omwegen en erg constructief je visie formuleren, verbetervoorstellen doen of verduidelijking vragen bij beslissingen. Onze bedrijfsfilosofie geconcretiseerd. 14
2 good stakeholdermanagement to know you dialoog met externe medewerkers Een open en continue communicatie met onze uitzendkrachten, huishoudhulpen en potentiële of toekomstige medewerkers is van groot belang. Randstad gaat voor kandidaten op zoek naar de juiste job. We communiceren op verschillende manieren en via een brede waaier aan kanalen met onze externe medewerkers. Naast de dagelijkse communicatie via rekruteringsadvertenties, telefonische of rechtstreekse communicatie, communicatie via vb. radio, tv, media, waren er in 2007: acties zoals het filmevent Pirates of the Carribean in het kader van het voordelenprogramma voor uitzendkrachten op www.randstad.be; acties in de kantoren voor sinterklaas, eindejaar en Pasen; communicatie via de brochures aan de slag, solliciteren, elk detail telt en van 3 u. tot een carrière ; de actie droomjobs. Randstad heeft als marktleider op het vlak van studentenarbeid het grootste aanbod van studentenjobs én is hoofdsponsor van de grootste muziekfestivals van België. Om dat te onderstrepen stelde Randstad tijdens de zomer 2007 vier exclusieve droombanen voor studenten open op de grootste zomerfestivals: festivalmedewerker bij Live Nation Festivals (Werchter en Werchter Classic), festivalmedewerker bij Les Francofolies de Spa, eventmedewerker bij Eventattitude en podiummedewerker bij Pukkelpop. dialoog met vakbonden Op 28 september 2007 zette de Raad van Bestuur, het hoogste internationale bestuursorgaan van Randstad Holding, een actie op in de internationale hoofdzetel in Diemen (Nederland) voor dialoog met vakbonden. Verschillende dagen werden uitgetrokken om te spreken met vakbondsvertegenwoordigers uit diverse landen. Vakbondsvertegenwoordigers konden in een uitvoerige presentatie hun eigen ideeën naar voor brengen. Nadien volgde een uitgebreide discussie. Randstad is het eerste bedrijf in de sector dat zoiets organiseert. Voor België werd Eddy Van Lancker van het ABVV uitgenodigd. dialoog met leveranciers Onze leveranciers zijn onze partners. Naast prijs en kwaliteit vinden we MVO in de relatie met onze hoofdleveranciers belangrijk. We werken aan een langetermijnrelatie met hen. Ten minste één keer per jaar worden onze belangrijkste leveranciers geëvalueerd (vendor scoring). Tijdens de controle ligt de nadruk op prijs, kwaliteit van de dienstverlening, de leveringstermijnen, maar ook op MVO (de negen SA 8000- normen komen aan bod). Kathleen Janssens (23), droombaan op Werchter: Ik studeerde vorige zomer af aan de Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen. Ik wilde absoluut een vakantiejob bij een Belgische concertorganisator. En ik kreeg mijn droombaan, van midden juni tot midden juli bij Live Nation, waar ik de administratieve zaken zoals pasjes en polsbandjes organiseren voor mijn rekening nam. Tussendoor hoorde ik flarden Kaiser Chiefs op Rock Werchter of Elton John op TW Classic overwaaien. Het was leuk en als klap op de vuurpijl mocht ik nog twee dagen langer werken! 15
2 good stakeholdermanagement to know you dialoog met onderwijs Naast het onderhouden van diverse contacten met scholen en opleidingsinstellingen, wil Randstad haar sociale rol opnemen in het bevorderen van de link tussen bedrijfsleven en onderwijs. Daarom willen we toekomstige potentiële medewerkers de kans geven hun theoretische kennis om te zetten in de praktijk. Dit betekent dat Randstad investeert in onthaal en begeleiding van de stagiair met als doel de stage optimaal te laten verlopen. In 2007 begeleidden we zo n 540 stagiairs. dialoog met MVO-actoren Om de vinger aan de pols te houden en ons MVO-beleid continu af te toetsen en te verbeteren, waren we ook in 2007 in dialoog met verschillende MVO-actoren: Business & Society Belgium: Randstad is medestichter van dit Belgische bedrijfsnetwerk voor MVO. Talrijke contactpersonen bij Randstad namen in 2007 opnieuw deel aan infosessies rond een brede waaier aan MVO-topics. CSR Europe: Randstad Holding is lid van dit Europees bedrijfsnetwerk voor MVO. Kauri: Randstad werkt samen met het MVO-netwerk Kauri. NGO partnership: Randstad startte in 2005 een samenwerking met de internationale ontwikkelingsorganisatie VSO (Voluntary Service Overseas). Randstad zet zijn netwerk en kennis in voor het vinden en plaatsen van vakdeskundigen in ontwikkelingslanden. Doel is het vergroten van de slagkracht van lokale organisaties in ontwikkelingslanden door kennisdeling (zie onze mensen ). 16
Randstad in de markt Dit verslag is een overzicht van de maatschappelijke activiteiten van Randstad Group Belgium van begin januari tot eind december 2006. De cijfers omvatten alle werkmaatschappijen van Randstad in België: Randstad Belgium nv, Randstad Construct nv, Randstad Household Services nv (dienstencheques), Randstad Professionals nv, Randstad Services nv en Randstad Training nv. Ook de activiteiten van Randstad Sociaal Secretariaat vzw (ASS vzw) en Randstad Career Services & Outplacement (Galilei nv) zijn in dit rapport verwerkt. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) zit verankerd in onze filosofie, missie en waarden. De aard van onze kernactiviteit - het samenbrengen van vraag naar en aanbod van arbeid - impliceert een belangrijke sociale rol voor Randstad. Want Randstad, dat betekent werk. En werk, dat is economische, sociale én maatschappelijke groei. Vanuit deze verantwoordelijkheid is het belangrijk dat we onze taak zo goed mogelijk invullen. Elke dag opnieuw, samen met alle betrokken partijen. verschillende partijen die bij onze groeiende activiteiten als totale humanresources dienstverlener betrokken zijn. Nieuw dit jaar zijn ook de MVO-streefdoelen voor 2007. De negen normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) of SA 8000 blijven de rode draad doorheen de verschillende hoofdstukken. Ze zijn onze dagelijkse MVO-leidraad en vormen de basis van onze rapportering. Meer informatie? Surf naar www.randstad.be/mvo. Informatie over MVO van Randstad Holding vindt u op www. randstadholding.com/csr. Uw reactie op dit activiteitenverslag is voor ons heel belangrijk. Positief of negatief, laat ons uw mening weten. Dat kan via e-mail op onderstaand adres. Tot binnenkort! good to know you Na het behalen van het internationale SA 8000-certificaat (Social Accountability) startte Randstad België in 2003 met de publicatie van een maatschappelijk verslag. Deze is al de vijfde editie. Op basis van reacties van onze lezers op de vorige edities werkten we een nieuwe structuur uit. Het verslag werd dit jaar opgebouwd rond de MVO-bouwstenen (economische, sociale en milieugerelateerde dimensie). Bovendien besteedden we ook aandacht aan maatschappelijke vraagstukken en veel voorkomende vragen rond onze kernactiviteiten. Zo willen we onze meerwaarde en verantwoordelijkheid benadrukken voor de 17
3 good Randstad to know in de you markt Randstad in een notendop Randstad is in België actief sinds 1965. We evolueerden naar een allround dienstverlener als het over werk gaat. Naast uitzendarbeid zijn we bezig met rekrutering en selectie, outplacement, opleidingen, inhouse services bij de klant, payrolling en hr-projecten. Als arbeidsmarkt- en hr-deskundige voegen wij waarde toe enerzijds aan het menselijke kapitaal van organisaties en aan het beheer ervan, anderzijds aan de loopbaan van individuen. Randstad is de grootste privéwerkgever in België en marktleider in uitzendwerk met een marktaandeel van 24 %. We zetten wekelijks zo n 35 400 mensen aan de slag en tellen 18 900 klanten, 1 610 permanente medewerkers 1 en 251 kantoren verspreid over het hele land. We hebben negen HR Centers. Elke week dienen zich 1 250 nieuwe kandidaten aan. In 2007 realiseerde Randstad in België en Luxemburg een omzet van 1 072,7 miljoen. Randstad behoort tot de Randstad Holding, een van de grootste aanbieders van flexibele arbeid en andere hr-diensten. Wat omzet betreft, is Randstad momenteel de derde uitzendonderneming ter wereld. Het bedrijf is marktleider in Nederland, Duitsland, België en het zuidoosten van de Verenigde Staten. Daarnaast is Randstad steeds nadrukkelijker aanwezig in Canada, China, Denemarken, Frankrijk, Hongarije, India, Italië, Japan, Luxemburg, Polen, Portugal, Spanje, Turkije, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. Binnen onze markten streven we zowel naar autonome groei als naar groei door strategische overnames. 1 Uitgedrukt in FTE, Full Time Equivalent of aantal voltijdse medewerkers. omzet Randstad Group Belgium realiseerde in 2007 een totale omzet van 1 072,7 miljoen. De sterkste groei in 2007 situeerde zich in de divisie Randstad HR Solutions (werving en selectie, outplacement, hr consulting, sociaal secretariaat en training, + 38 %) en Randstad Professionals (projectdetachering, + 22 %). omzetverdeling Randstad Group Belgium 2007 20 % 5 % 5 % 70 % uitzendarbeid (algemeen + specialisaties) Randstad Inhouse Services Randstad Household Services Randstad HR Solutions Bron: Randstad, Business Information Center, december 2007 kerngegevens 2007 1 610 personen (FTE) wekelijks gemiddeld 35 400 personen aan het werk via 142 kantoren en 109 kantoren on site bij de klant (inhouse) marktleider met 24 % aandeel met een groei van zo n 16 % oversteeg Randstad in België-Luxemburg in 2007 de marktgroei met zo n 6 % de omzet overschreed met 1 072,7 miljoen voor het eerst de symbolische grens van 1 miljard. 18
3 good Randstad to know in de you markt uitzendarbeid Uitzendarbeid is onze reguliere activiteit (= uitzenden, werving & selectie en specialisaties) die aangeboden wordt via ons bekende vestigingennetwerk. Onze consultants leveren onze klanten tijdelijke en vaste medewerkers en maken de match op basis van kennis van klant en kandidaat. De Randstad-uitzendactiviteiten vertegenwoordigden in 2007 70 % van de totale omzet met een globale groei van 12 %. De uitzendspecialisaties kenden ondanks de schaarstemarkt een mooie groei (zie tabel). In totaal gingen meer dan 3 000 uitzendkrachten via de uitzendspecialisaties aan de slag, bijna allen in knelpuntberoepen. groei uitzendspecialisaties 2007 Randstad Construct Vlaanderen 26 % Randstad Construct Wallonië 44 % Randstad CallForce 6 % Randstad Transport 15 % Randstad Finance & Accounting 23 % Randstad High Technics (nieuw) 65 % Dienstencheques Randstad Dienstencheques kende een stevige groei van 20 % en bevestigde hiermee zijn marktleiderschap met 5 453 huishoudhulpen aan de slag bij meer dan 21 000 verschillende particulieren. 70 % van de huishoudhulpen in 2007 beschikte over een contract van onbepaalde duur. In 2007 zette Randstad Househould Services een innovatief strijkatelier on site in bedrijven op (zie onze mensen ). Randstad Professionals Randstad Professionals rekruteert en selecteert hoog gekwalificeerde en getalenteerde vakspecialisten in technology, ICT en finance. Deze vakspecialisten vervullen opdrachten op projectbasis voor verschillende topbedrijven. Daarnaast rekruteren ze vaste medewerkers voor bedrijven. Randstad Professionals biedt gespecialiseerde kennis die flexibel kan worden ingezet. Meer dan 500 professionals waren in 2007 in drie domeinen aan het werk: technology (marktleiderspositie), ICT en finance. Deze niche stijgt in belang voor Randstad door de lagere conjunctuurgevoeligheid als gevolg van de toenemende structurele schaarste. Bron: Randstad, Business Information Center, december 2007 Randstad Inhouse Services Randstad Inhouse Services verleent een op maat dienstverlening bij grootschalige gebruikers van uitzendkrachten. Deze afdeling kende in 2007 een piekperiode met maar liefst 7 000 uitzendkrachten aan het werk. Randstad Inhouse Services was in 2007 bij 109 klanten in huis aanwezig. 19
3 good Randstad to know in de you markt Randstad HR Solutions Randstad HR Solutions is de ondersteunende partner van een breed gamma aan hr-processen bij de klant: werving & selectie, outplacement, hr consulting, sociaal secretariaat en training. Deze afdeling groeide uit tot een kernactiviteit voor Randstad. In 2007 kende de divisie een sterke groei met 195 personeelsleden (FTE) aan het werk. groei Randstad HR Solutions 2007 werving & selectie 56 % outplacement 47 % sociaal secretariaat 25 % hr consulting 117 % Randstad Sociaal Secretariaat behoort tot de top tien in hr consultancy en sociale secretariaten. monitoring Goede kwaliteits- en MVO-monitoringsystemen zijn de basis van onze professionele aanpak. Een regelmatige controle laat immers continue verbetering toe. Randstad heeft verschillende certificaten die een garantie zijn voor zijn kwalitatieve en correcte dienstverlening. Aan elk certificaat is een systeem van interne (door de Randstad Quality & Global Audit-afdeling) en externe audits (door een externe certificeringsinstelling) gekoppeld. Een overzicht. Bron: Randstad, Business Information Center, december 2007 werving en selectie: Randstad Recruitment & Selection hees zich in 2007 tot in de top drie in België. Deze afdeling is intussen actief in negen HR Centers. In 2008 opent een nieuw HR Center in Luik. outplacement: Galilei is marktleider met meer dan 30 % marktaandeel. Het realiseerde meer dan 2 600 trajecten in 2007. De verdere maatschappelijke tendensen zoals globalisering, delocalisatie en herstructurering blijven een grote impact hebben. Er is een groeiende vraag naar loopbaanbegeleiding en carrièrecoaching. hr consulting: in 2007 waren meer dan 50 consultants actief bij klanten. Deze markt groeit sterk en vertegenwoordigde in 2007 5,2 miljoen omzet. 20
3 good Randstad to know in de you markt kwaliteit ISO 9001: 2000 Randstad Belgium nv Randstad beantwoordde in 2007 aan de meest recente ISO-normen die ook klanten- en personeelstevredenheid omvatten. wat? in 2007? In 2007 vond een hercertificatieaudit plaats. Bepaalde aspecten, zoals het beheer van de werkpostfiches, het managementsysteem en de opvolging van opleidingen, werden als aandachtspunt aangehaald. kwaliteit Q*for Randstad Training Randstad HR Solutions (Recruitement & Selection, Galilei, HR Consulting) veiligheid VCU Randstad Construct nv: nationaal gecertifieerd Randstad Belgium nv: 28 gecertifieerde units (inclusief hoofdzetel) MVO SA 8000 Randstad Belgium nv (sinds 2002) Randstad Construct nv (sinds 2005) MVO social label Randstad Belgium nv (sinds 2003) De Q*for-audit controleert de kwaliteit van de dienstverlening van opleidings- en adviesverstrekkers op basis van een uitgebreide studie en een tevredenheidsonderzoek bij klanten. De sector erkent het certificaat als kwaliteitsgarantie. De VCU-norm heeft betrekking op: veiligheids- en gezondheidsbeleid; organisatie en managementbetrokkenheid; risico-inventarisatie en -evaluatie; selectie, gegevens- en documentenbeheer van de externe medewerkers; voorlichting en instructie aan externe medewerkers; melding, registratie en onderzoek van ongevallen, incidenten, onveilige handelingen en situaties van externe medewerkers; bedrijfsgezondheidszorg. SA 8000 (Social Accountability) is een internationale standaard voor MVO, meer specifiek voor de waarborg van verantwoorde arbeidsomstandigheden. De standaard bevat normen voor kinder- en dwangarbeid, gezondheid en veiligheid, verloning, werkuren, discriminatie, disciplinaire maatregelen, vrijheid van vereniging en recht op collectieve onderhandelingen. Het social label garandeert een sociaal verantwoorde productie voor het hele proces van een product/dienst. Randstad Training behaalde in 2007 het vernieuwde Q*for-certificaat, bestaande uit een klantentevredenheidsonderzoek (min. 80 %), ProcessScan en DataScan. De Q*for Food werd ook behaald, waarmee Randstad Training voortaan ook opleidingspartner voor de voedingssector is. Een hercertificatie van het Q*for label voor Randstad HR Solutions is gepland in 2009. De VCU-certificaten voor Randstad Belgium bleven in 2007 stabiel op 28. In oktober 2007 werden 10 nieuwe units opgestart. De certificaten hiervoor werden begin 2008 behaald. Jaarlijks worden twee externe audits uitgevoerd. De geslaagde audits in 2007 leidden tot een verlenging van het SA 8000-certificaat. Drie aandachtspunten: de rollen van de SA 8000-vertegenwoordigers; continue opleiding van de bestaande personeelsleden rond SA 8000 en veiligheid; het beheer van overuren voor het vast personeel. Jaarlijks wordt één audit uitgevoerd. Er werden voor 2007 geen aandachtspunten vermeld. 21
3 good Randstad to know in de you markt tevredenheid klant-bedrijven en externe medewerkers Elk jaar organiseren we in twee golven telefonische enquêtes die in een aantal regio s de tevredenheid meten. De resultaten hieronder geven een beeld van de tevredenheid van alle Randstad-klanten over een periode van twee jaar. Dankzij gedetailleerde informatie over de resultaten en hun evolutie, kunnen we bepalen welke de aandachtspunten zijn en welke acties we moeten ondernemen. bedrijven Er werden 3 934 klant-bedrijven bevraagd over een periode van twee jaar. We zien een algemene tevredenheidsscore van 8 op 10. 98 % van de bedrijven is tevreden tot heel tevreden. 2 % van de bedrijven is ontevreden 2. 95 % is loyaal tegenover Randstad. De algemene kwaliteit van Randstad werd gequoteerd op 8,2, waarmee de minimale verwachtingen (7,8) ruimschoots worden overschreden. De resultaten zijn sinds enkele jaren stabiel. externe medewerkers en huishoudhulpen In dezelfde periode werden 5 954 externe medewerkers (5 064 uitzendkrachten-medewerkers, 612 studenten, 278 huishoudhulpen) bevraagd. We noteren een algemene tevredenheid van 8,3 op 10 voor de uitzendkrachten en 8,4 voor de huishoudhulpen. De algemene tevredenheid ligt duidelijk boven het niveau van de verwachtingen (respectievelijk 8,0 en 8,1). 97 % is tevreden tot heel tevreden. 3 % is ontevreden. De algemene kwaliteit van Randstad werd gelegd op 8,5 (stabiel), wat hoger is dan de minimale verwachtingen (8,0 en 8,1). Niet minder dan 97 % van de respondenten zegt bereid te zijn Randstad aan te bevelen bij vrienden of familie (stabiel gebleven). Bij de huishoudhulpen ligt deze score op 95 %. particulieren 303 particulieren werden bevraagd over hun tevredenheid. We lezen een algemene tevredenheid van 7,8 (8,1 in 2005). 89 % van de particulieren is tevreden tot zeer tevreden (96 % en 2005). 11 % is ontevreden. De algemene kwaliteit wordt gescoord op 7,8 (8,0 in 2005), waarmee de minimale verwachtingen van 7,7 overschreden worden (7,9 in 2005). 88 % van de respondenten zegt bereid te zijn Randstad aan te bevelen bij vrienden of familie (kleine stijging tegenover 84 % in 2005). De minimale verwachtingen zijn gedaald tegenover 2005, waarmee de tevredenheid en algemene kwaliteit, die eveneens daalden, binnen de norm vallen. Randstad Professionals In 2007 werd een eerste tevredenheidsmeting georganiseerd voor werknemers die via Randstad Professionals aan de slag zijn. 500 kandidaten werden ondervraagd. De resultaten tonen zowel positieve als actiepunten: algemene tevredenheidsscore van 7,6 op 10; de lage drempel en de vertrouwelijkheid in de relatie met de account manager worden het meest gewaardeerd; 22 2 Een score lager dan 6 op 10.