Mediawijsheid document

2012 Mediawijsheid document Bron: (Gelders meisje) Carolien Popken PABO VT 4B Minor ICT 2 Studentnummer: 446860

Inhoudsopgave Wat houdt mediawijsheid voor mij in?... 3 Lessen... 6 Green / Blue screen 6 Lipdub 8 Suchmann 10 Stop motion 14 Artikel in Wikikids 17 Bronvermelding..18 2

Wat houdt mediawijsheid voor mij in? Mediawijsheid staat voor actief, bewust en kritisch meedoen aan de mediasamenleving. Het gaat om de kennis, de vaardigheden en de mentaliteit waarmee iemand bewust, kritisch en actief kan bewegen in een wereld waarin oude media (televisie, radio, pers) en nieuw media (internettoepassingen, sms) een zeer grote rol spelen. (Mediamasters 2011, 2011) Ik heb op 2 verschillende basisscholen de minor ICT 2 uitgevoerd. De verschillen tussen deze twee scholen op het gebied van ICT en mediawijsheid waren al erg groot. Op mijn vorige stageschool, OBS de Molenwiek Dalton in Haarlem, moesten de kinderen van groep 7 en 8 hun diploma veilig internet behalen. Het lespakket Diploma Veilig Internet leert leerlingen om te gaan met de mogelijkheden en risico's van internet. (Dilpoma Veilig Internet) Daarnaast heb ik vernomen dat de leraren en de ICT er bijhouden op welke sites de kinderen zijn geweest. Toendertijd waren ze bezig om dit veranderen, zodat bepaalde sites worden afgeschermd voor de computers van de kinderen. Er komen steeds meer digiborden in de school, zodat uiteindelijke iedere klas een digibord heeft. De school is tevens bezig met de mogelijkheden van ICT toe te passen in het basisonderwijs. Ze zijn hiermee in ontwikkeling en eigenlijk moet je je als school blijven ontwikkelen op dit gebied, wil je optimaal gebruik maken van de mogelijkheden. Op mijn huidige stageschool, Schoolvereniging Aerdenhout-Bentveld is er duidelijk een verschil te merken. De computers, de server en de bijbehorende apparatuur op deze school zijn duidelijk verouderd. De computers zijn traag, waardoor het voor sommige leraren afremt om met de computers werken. Kinderen doen soms 1 en soms meerdere programma s (afhankelijk van de leraar en de groep) op de computer om mee te oefenen naast de klassikale lesstof. Het digibord wordt meer gebruikt, lessen worden ingescand, filmpjes worden afgespeeld en er wordt met educatieve sites gewerkt. Alleen de leraren hebben niet altijd genoeg kennis in huis om op een adequate manier om te gaan met veranderingen van de ICT mogelijkheden. Ze willen hier wel voor open staan, maar door het gebrek aan aanbod en mogelijkheden blijft dit steken. Er is geen gespecialiseerde ICT er aanwezig op de school bij wie ze daarvoor terecht kunnen. Er zijn 2 leraren aangesteld die zich als extra taak bezig houden met de ICT, zij zijn niet gespecialiseerd op dit gebied. Kortom deze school mist de middelen om ICT op een productieve manier te kunnen benutten en in te zetten voor het basisonderwijs. Ik kwam op de site van een andere school een mooie filosofie tegen. OBS de Delta in Assendelft werkt vanuit deze filosofie: Technologieën volgen elkaar in hoog tempo op. Dit leidt tot een stortvloed aan informatie. Leren je weg te vinden in deze steeds nieuwe en groter wordende multimediale wereld is iets waar wij de kinderen zo goed mogelijk op willen voorbereiden. Vaardigheid, creatief zijn en zelfredzaamheid staan hoog in ons vaandel. Het nieuwe leren kenmerkt zich door de overgang van een passieve manier van leren naar een meer actieve vorm van onderwijs. Het nieuwe leren is: leren denken, leren samenwerken, creatief zijn, leren leren.. (OBS de Delta, school voor de toekomst) Deze school is volgens mij een voorloper op vele andere scholen op het gebied van ICT in het basisonderwijs. 3

Vanuit deze verschillende perspectieven wordt er in het basisonderwijs omgegaan met de multimediale mogelijkheden. Lang niet op elke basisschool wordt er bewust aandacht geschonken aan het feit dat kinderen thuis, op school en in hun omgeving steeds meer in aanraking komen met internet en de verschillende media die daarbij horen. Internet wordt in deze tijd niet alleen meer gezien als bron, maar ook als werkmiddel; Informatie wordt gedeeld en contacten worden onderhouden. Voorbeelden hiervan zijn mail, Facebook, Hyves en Youtube; Je kunt er steeds makkelijker diensten verrichten: je kunt online shoppen; (belasting)aangifte doen; vacatures plaatsen en hierop reageren en ga zo maar door; Ook kun je op zoek naar informatie en zelf aanbrengen, de online enceclopedie Wikipedia is daar een goed voorbeeld van. Kinderen maken hier allemaal gebruik van, maar zijn zich niet bewust van alle kanttekeningen. Een samenwerking tussen ouders en de school zou een goede manier zijn om de kinderen hier bewust van te maken. Als leraar of ouder/ verzorger kan je met de kinderen aandacht besteden aan de betrouwbaarheid, de mate van subjectiviteit van (digitale) bronnen en het beoordelen van de bronnen. (Doorlopende leerlijn mediawijsheid) Voor ouders bestaan er ook sites als http://www.mediasmarties.nl/. Op deze site kun je zien welke media er geschikt voor kinderen met een bepaalde leeftijd. Andere gebruikers van social media sites, waaronder leraren en aankomende leraren, moeten tevens zelf meer bewust worden van de kanttekeningen het internet. Soms kom ik op Facebook berichtjes tegen van medestudenten over hun stage ervaringen (en deze zijn niet altijd even positief). Daarnaast worden er soms foto s geplaatst waarbij je jezelf afgevraagd, gaat dit niet een beetje ver om met iedereen te delen? Tijdens de minor ICT 1 en 2 ben ik zelf veel in aanraking gekomen met de multimedia. Ik heb mijn eigen naam eens ingevoerd op Google. Ik kwam erachter dat ik een unieke naam heb en je op de eerste pagina s alleen resultaten van mij ziet. Veel mensen hebben nog dat ze dezelfde naam hebben als iemand anders op de wereld. Ik vind het fijn om niet gecorrespondeerd te zijn met mensen met dezelfde naam. Ik kan nu namelijk zelf in de gaten houden wat de zoekresultaten zijn bij mijn naam en deze wijzigen of afschermen. Zo krijgen onbekenden die mijn googelen geen verkeerd beeld van mij. Bron afbeelding: (Google.nl) Werkgevers maken in deze tijd ook steeds meer gebruik van deze mogelijkheid. Wanneer ze jou sollicitatie binnen hebben gehad en ze komen aanstootgevende zaken van jou tegen op het internet, kan dat betekenen dat je wel kunt fluiten naar deze baan. Of je plaats bijvoorbeeld een berichtje op Facebook van: het was vandaag een gezellige dag met., wanneer jij je deze dag hebt ziek gemeld op je werk. Als je werkgever daar achter komt, dan heb je wel wat uit te leggen als je weer op je werk komt. Een voorbeeld hiervan kan je lezen op deze link. Iets op de website van de school plaatsen is een mooie manier om ouders en belangstellenden op de hoogte te houden van de ontwikkelingen in de klas. Voor ouders die hun kind op een school willen plaatsen is dit een handige mogelijkheid om een beeld te krijgen van een school en alvast informatie in te winnen. Sommige scholen hebben prachtige sites met een heleboel informatie. En andere scholen hebben een site met een minimum aan informatie. En ja, er zijn nog scholen die helemaal geen website hebben. Sommige leraren maken gretig gebruik van de schoolsite en de berichten van hun groep zijn up to date. Andere leraren weten niet eens hoe je op de site moet komen, laat staan iets erop plaatsen. Ze laten dit over aan een leraar die hier wel mee overweg kan (waarmee ze zich niet 4

verder ontwikkelen) of plaatsen niks. Het verschil per klas op een school kan daardoor groot worden. Daarentegen vind ik dat op sommige schoolsites te veel informatie openbaar geplaatst is. Verhalen of foto s waar je als buitenstaander niet veel aan hebt. En waar mensen met verkeerde bedoelingen hier misbruik van kunnen maken. Op mijn huidige stageschool hebben de ouders een inlogcode nodig om bij persoonlijke documenten en afbeeldingen te komen. Dit vind ik een goede zaak en daar zouden andere scholen een voorbeeld aan kunnen nemen. Zoals ik ook al in mijn verslag aangaf van de serious game denk ik dat de mediawijsheid per school verschillend is. De ene school is al verder op dit gebied dan de andere school. Dat heeft te maken met de middelen, maar ook met de kennis die in huis is. Games in het onderwijs kunnen een meerwaarde geven aan de lesdidactiek. Kinderen zijn meer gemotiveerd en zijn in staat om individueel aan het werk te gaan. Het kind kan echter niet zonder begeleiding en informatieverstrekkingen van de leraar. De kennis van de leraar over de game en de computers laat echter vaak te wensen over. Leraren vinden het allemaal veel te veel gedoe om zich te verdiepen in de mogelijkheden van de computers en het digibord. Met een camera, microfoon, computer en de nodige software kan je al zelf een heleboel dingen doen. Je kan dan zelf opdrachten ontwerpen met doelen die aansluiten bij een les of methode. Een greep uit deze mogelijkheden zijn bijvoorbeeld een bouwhoekboek, letterboek, hoorspel, digitaal prentenboek, zelf een artikel plaatsen op wikipedia/ wikikids en zo ga zo maar door. Maar wanneer je leraren laat zien wat je er allemaal mee kan doen, zijn ze wel geïnteresseerd en enthousiast. Dit is vaak alleen op het moment zelf, daarna doen ze er uiteindelijk niks mee. Bron afbeelding: (Parnassys) Je kunt de nieuwe media als leraar niet alleen gebruiken als aanwinst voor het leerproces van de kinderen, maar ook voor eigen gebruik. Denk bijvoorbeeld aan het invoeren van cijfers. In de computer zijn er programma s waarbij (complexe) berekeningen kunnen worden gemaakt en gelijk een cijfer wordt gegeven of kan worden verwerkt in een mooi overzicht, zoals een grafiek of tabel. Dit is volgens mij veel makkelijker dan het zelf verwerken van de cijfers. Het plaatje hiernaast geeft een goed beeld hiervan, het is een voorbeeld van het leerlingenvolgsysteem Parnassys. Als toekomstige leraar wil ik kinderen bewust laten worden van de mogelijkheden van de nieuwe media en hier op een goede manier mee omgaan. Dit leren ze zichzelf niet aan en daarom vind ik een taak van de leraar en opvoeder. Verplichte bijscholingscursussen moeten worden aangeboden door de (basis)school. Deze cursussen moeten regelmatig herhaald worden om up to date te blijven. De leraren zullen hier winst uit halen doordat ze merken dat ze meer mogelijkheden hebben en het gebruik zal voorspoediger verlopen. Scholen hebben daar ook profijt van, doordat er efficiënter gewerkt kan worden. De leraren kunnen zo meer aanbieden aan de leerlingen en houden tijd over voor andere dingen. (Mediasmarties) (Editie NL ons nieuws) 5

Green / Blue screen Wie? De kinderen van groep 8 Waarom? De kinderen waren druk bezig geweest met de Cito en nu met de musical. En de juf vond het wel tijd om weer even wat ander leuks voor de kinderen. Wat is een Chroma Key? Hierbij wordt als eerst een onderwerp gefilmd tegen een groene of blauwe achtergrond. Daarna hebben wij dit bewerkt met de computer, met het programma Pinnacle Studio. De groene/blauwe achtergrond hebben we doorschijnend gemaakt zodat het gefilmde object voor een andere achtergrond geplaatst kan worden. Wat heb je nodig? - Een computer met Pinnacle studio - Instructiefilmpje Pinnacle studio http://www.youtube.com/watch?v=xltmi8watcw - Een camera met video functie. - Statief - Een groot groene / blauwe doek of (bed)laken - Een werkruimte, met plaats om het doek op te hangen - Eventueel verkleed materiaal Verslag van de opdracht Ik heb deze opdracht 2x uitgevoerd met een groepje van 4 kinderen. Voordat ik de opdracht met de kinderen kon uitvoeren moest ik eerst op zoek naar een goed plek om het op te nemen. Dat was nog niet zo gemakkelijk, want veel ruimtes zaten vol en bij sommige ruimtes was er geen goede plek om het doek te bevestigen. Voordat de kinderen kwamen heb ik gezorgd dat het doek al goed hing. Toen de kinderen er waren heb ik eerst uitgelegd wat de bedoeling was van het werken een green screen. Hierbij heb ik een filmpje laten zien, waarbij duidelijk te zien was hoe het groene scherm veranderde in een andere achtergrond. Daarna begonnen de kinderen met het verzinnen van een verhaal. Na wat brainstormen kwamen ze tot een besluit voor het onderwerp en het verhaal. Voordat ze het gingen opnemen hebben ze het eerst een paar keer geoefend. Ze zorgden dat de camera goed klaar stond en begonnen met het filmen van hun stukje. Toen het erop stond hebben de kinderen het terug gekeken om te kijken of het goed was. Als laatste hebben 2 kinderen onder begeleiding van mij het filmpje bewerkt met Pinnacle Studio. De groene achtergrond werd hierbij vervangen die een zelfgekozen achtergrond. 6

1. Wie? De studenten van de minor ICT 2 Lipdub http://carolienpopken.webnode.com/oe4/lipdub-film/ Waarom? Als introductie en uitleg van de stage opdracht om een lipdub te maken. Ik heb tijdens de Minor ICT 2 met de hele groep een lipdub filmpje gemaakt op het lied. Deze opdracht hebben we uitgevoerd omdat we dit zelf moeten gaan doen bij onze stage. Dit was ter voorbereiding en om inzicht te krijgen van wat wij konden verwachten. Wat is een lipdub? Een lipdub wordt gemaakt door personen of een groep mensen te filmen die een liedje aan het meezingen of playbacken zijn. De audio wordt achteraf tijdens de post-productie vervangen door die van het originele nummer. Er wordt meestal een vorm van een draagbare stereo gebruikt, zoals een Ipod of boom box. Uiteindelijk lijken de meeste lipdubs op eenvoudige videoclips, hoewel velen toch goed voorbereid en geproduceerd zijn. Soms zelfs met de hulp van een productiebedrijf en met professionele steadycams. De meest populaire lipdubs worden zo gefilmd dat ze uit een lang en continu shot bestaan, waarin de camera reist door verschillende kamers en situaties in bijvoorbeeld een kantoorgebouw of universiteit (geciteerd van http://nl.wikipedia.org/wiki/lipdub ) Verslag van de opdracht: We begonnen met brainstormen over het goede lied. Na een selectie uit een aantal liedjes viel de keuze op het lied '' I'm walking on sunshine'. We hebben bedacht waar we het wilden gaan uitvoeren en wie welk deel voor zijn rekening nam. Daarna gingen we in groepjes uiteen om ons stukje voor te bereiden voor in de clip. Toen iedereen daarmee klaar was gingen we de posities innemen (ik was de camera vrouw). Eerst maakten we een proefopname om te kijken waar de knelpunten liggen en wat er wel goed ging. Om vervolgens de verbeteringen aan te brengen en de tweede keer was de film goed. Een aantal studenten namen de eindbewerking voor hun rekening. De film werd vervolgens gepubliceerd op Youtube. Helaas behaalden we niet het benodigde aantal viewers om getrakteerd te worden door onze twee leraren. Ik moet zeggen dat ik erg enthousiast ben over deze opdracht. Het is heel leuk om te zien dat we als team echt samenkomen. Het gaf me heel veel energie en plezier. Je kunt het filmpje hieronder bewonderen (tweede filmpje) 7

2. Wie? SAB school oftewel Schoolvereniging Aerdenhout- Bentveld Waarom? Als afsluiting van het grote schoolproject Voorbereidingen: Ik heb op mijn stage bij de SAB school een lipdub gemaakt, als afsluiting van het schoolproject thema film. Op vrijdag 20 april 2012 hebben we de lipdub opgenomen. Maar voordat het zover was moesten de nodige voorbereidingen worden getroffen. Ik heb dit samen gedaan met de BEVO leerkracht. Ik heb een ronde door de school gelopen met de camera om te kijken hoe lang het zou duren. Thuis heb ik er muziek onder gezet en de stukken tekst ingedeeld bij de groep of het deel van het gebouw. Dit heb ik naar de Beeldende Vorming leerkracht gestuurd. Zij heeft samen met de kinderen de uitvoering bedacht, zoals de sporters, de creatieve werkjes enz. Dit heeft zij bijgewerkt in het bestand wat ik had gestuurd. Ze heeft dit naar de leerkrachten gestuurd, zodat zij nog even met de klas hun stukje konden oefenen. Het script kun je bekijken Verslag van de opdracht: De ochtend voor de echte uitvoering hebben wij met zijn tweëen een paar keer de route gelopen van de lipdub. We hebben de laatste aanpassingen gemaakt en obstakels uit de weg geholpen. Een uur voordat we echt gingen filmen hebben we groepje voor groepje de kinderen uit de klas gehaald om hun stukje te oefenen. Daarna begon de echte uitvoering. De eerste keer ging al bijna goed op wat kleine dingen na. De tweede keer was de goede versie en wat we uiteindelijk voor de lipdub hebben gebruikt. Onder deze tekst kun je het bij het tweede filmpje zien. Het filmpje is ook te zien op de website van de SAB school.1. 3. Wie? Kinderen van Jeugdland Hoofddorp Voorbereidingen: Jeugdland Hoofddorp, dat is een kinderbouwspeelplaats. De voorbereidingen kosten nog best veel tijd, omdat het juiste lied moet worden gekozen. Het werd uiteindelijk het vliegerlied van de gebroeders KO. Ik heb vrijwilligers geregeld die me wilden ondersteunen tijdens het proces en die wilden meedenken over de inhoud. Verslag van de opdracht Op de dag zelf hebben we kinderen benaderd die mee wilden doen. We hebben eerst een proefronde gelopen met de camera. Dit was om te kijken wie en waar iemand moest klaar staan om zijn stukje uit te voeren. Daarna begonnen we aan de opnamen met de kinderen. De eerste keer merkten we dat er een aantal dingen nog niet goed liepen. Deze knelpunten hebben we verholpen en bij de tweede keer draaien stond de lipdub er goed op! Ik heb de film gelijk bewerkt op mijn computer en er muziek bijgezet. Zo kon iedereen gelijk die dag kijken naar het eindresultaat, zoals je kunt zien op de onderstaande foto's. De reacties van de kinderen en vrijwilligers waren enorm enthousiast. Het resultaat mag er ook zeker wezen! Alleen ik mag deze film niet omline publiceren, omdat sommige ouders daarvoor geen toestemming hebben gegeven. 8

4. Wie? De kinderen van Jeugdland Nieuw Vennep Verslag van de opdracht: Ik werk op 2 locaties van Jeugdland en ongeveer een halfjaar later heb ik op Nieuw Vennep nog een lipdub gemaakt. Dit keer op het lied kedeng kedeng van Guus Meeuwis. Omdat ik nu al een paar keer een lipdub heb gemaakt, merk ik dat het me veel makkelijker afgaat. Ik weet wat de punten zijn waar we op moeten letten en ik weet wat ik ongeveer kan verwachten. De voorbereidingen en opbouw waren bijna hetzelfde als op Hoofddorp (zie stukje 3 Jeugdland Hoofddorp) Wederom was het lastig om toestemming te vragen aan alle ouders van de kinderen. Daarom hebben we besloten deze film ook niet online te plaatsen. 9

Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld die overeenkomt met een hoofdstuk of onderwerp uit het methodeboek. De kinderen moeten de begrippen gebruiken die in het boek staan omschreven. De onderwerpen zijn: 1. Lente 2. Natuurverschijnselen andere seizoen, zomer, herfst & winter (winterslaap) 3. Bollen, knollen en zaden 4. Bijen (krant) 5. Bestuiving Voordat de kinderen hiermee beginnen leidt het de onderwerpen in een paar korte filmpjes. De kinderen krijgen een werkblad van Suchman. Hierin moeten ze invullen wat ze al weten van het toegewezen onderwerp en wat ze nog willen komen te weten. De beschikbare hulpmiddelen zijn: Computer met internet Boeken uit de bieb Methodeboek Tijdschriften/ kaarten Zelf tekenen en schrijven De kinderen verwerken de informatie overzichtelijk op een poster. Aan het einde van de drie weken moeten ze aan elkaar een presentatie geven over het onderwerp. Voor de presentaties en de inhoud van de vragen krijgen de kinderen individueel een beoordeling onvoldoende, voldoende, ruim voldoende of goed. Presentaties vinden plaats op dinsdag 27 april 2012 10

Vragen per onderwerp Lente Wanneer begint de lente? Wat betekent lentekriebels? Wat zijn bloesems? Waar zorgen knoppen voor? Natuurverschijnselen andere seizoen, zomer, herfst & winter (winterslaap) Wat is een winterslaap? Noem een paar dieren die dit doen. Welke kleuren/ verschijnselen zie je vooral in de seizoenen? Hoe overwinteren planten? Waarom verliezen bomen in de herfst hun blad? Bollen, knollen en zaden Wat is het verschil tussen bollen, knollen en zaden? Geef per bol, knol en zaad 2 voorbeelden. Wanneer moet je ze planten en zaaien? En hoe lang doen ze er ongeveer over? Wat hebben ze nodig om te kunnen groeien? Wie vinden dit lekker? Bijen Wat is een bij? Waar en wanneer zie je bijen? Hoe zien de verschillende bijen (koningin, dar, werkster) eruit? En welke verschillende taken hebben ze? Wat zijn bijenkasten en bijenkorven? Wat doet een imker? Hoe maakt een bij honing? Wat is een Koninginnevlucht? Bestuiving Wat is bestuiving en hoe werkt het? Waarom gebeurt dit? Wat gebeurt er na de bestuiving? Welke dieren zorgen bestuiving? Laat een voorbeeld zien met plaatjes. 11

Antwoorden op vragen 1. Lente Wanneer begint de lente? Officieel 21 maart Wat betekent lentekriebels? Het begin van de lente is aangebroken en de eerste verschijnselen zijn er. Soms bloemetjes die beginnen uit te komen, de zon gaat schijnen, het wordt warmer. De mensen en dieren worden daardoor vrolijker en actiever. We hebben weer zin om naar buiten te gaan. Wat zijn bloesems? Waar zorgen knoppen voor? In de herfst krijgen de bomen al knoppen. In de winter in het beginsel van bloemen of bladeren dus al aanwezig. Knop bestaat uit knopschubben die beschermen tegen invloeden van de winter. Takken groeien ieder jaar door het uitlopen van de eindknop. Hieruit komt een nieuw stuk tak met bladeren en eventueel bloemen. De vorm van de knoppen is verschillend per boom. De eind en zij knoppen zijn op de volgende manier in te delen: 1. Knoppen waar een takje met bladeren uitkomt 2. Knoppen waaruit zich een of meer bloemen ontwikkelen 3. Knoppen die een takje met bladeren en bloemen voortbrengen. Onder de zijknoppen zijn vaak lichtgekleurde vlekjes te zien, zdit zijn littekens van de afgevallen bladeren, de bladlittekens. http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20110519_boomknoppen01 2. Natuurverschijnselen andere seizoen, zomer, herfst & winter (winterslaap) Wat is een winterslaap? Noem een paar dieren die dit doen. Dieren leggen een voorraad eten aan in hun hol om te kunnen overwinteren. Omdat in ze in de winter geen voedsel meer kunnen vinden door bijvoorbeeld de sneeuw. Egel,eekhoorn Welke kleuren/ verschijnselen zie je vooral in de seizoenen? Herfst: waaien, regenen. Rood, bruin geel aan de bomen. Winter: kouder en gaat vriezen, sneeuw. Wit, grijs, kale bomen (behalve spar) Zomer: warmer en kunnen planten verdorren door droogte. Veel kleur en bloemen. Zonnig. Hoe overwinteren planten? Veel planten overwinteren als bol, knol of zaad. Tweejarige planten, zijn het eerste jaar nog klein, als een rozetje met bladeren. Het tweede jaar groeit ie de hoogte in en krijgt bloemen. Soms wordt een plant met sneeuw bedekt, dit zorgt voor een isolerende werking. 12

Waarom verliezen bomen in de herfst hun blad? Ze krijgen niet meer genoeg voedsel en laten hun bladeren vallen, zodat ze daar geen energie aan hoeven te geven en de winter kunnen overleven. 3. Bollen, knollen en zaden Wat is het verschil tussen bollen, knollen en zaden? Een bol bestaat uit verschillende delen met rokken. In het midden zit de bolschijf, daar groeit het plantje uit. Tussen de rokken zit okselknoppen, hieruit groeien nieuwe bollen. Een knol is massief van binnen. Twee soorten zijn er: Wortelknollen. Dit zijn verdikkingen van de wortel die veel reservevoedsel bevatten. Ogen en pitten, dit zijn de beginpunten van nieuwe wortels. Bv. De aardappel. Stengelknollen. Deze lijken meer op bollen, maar hebben geen rokken. BV. Krokus, speenkruid, gladiool en Dahlia. Zaden. Ontstaan in de bloemen van de plant. Onderin de stamper zitten zaadknoppen. Als er stuifmeel in de zaadknop komt, wordt de zaadknop bevrucht. De bevruchte zaadknop groeit uit tot een zaad. In het zaad zitten de onderdelen voor een nieuwe plant. Die onderdelen zitten in de kiem van het zaad. Er is een kiemworteltje dat later een echte wortel wordt en groeien in de grond. En er is een pluimpje dat later de stengel met bladeren wordt. En zaadlobben voor de eerste.. http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20040414_verschilbolenknol01 Geef per bol, knol en zaad 2 voorbeelden. Wanneer moet je ze planten en zaaien? http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20091215_bollen01 En hoe lang doen ze er ongeveer over? Wat hebben ze nodig om te kunnen groeien? Warmte, voedsel, lucht en water Wie vinden dit lekker? Vogels de zaden. Denk maar aan de vetbollen in de tuin, daar zitten ook zaden in. Varkens knollen 4. Bijen Wat is een bij? Een insect Waar en wanneer zie je bijen? Honingbijen in de korf. Op bloemen. Hoe zien de verschillende bijen (koningin, dar, werkster) eruit? En welke verschillende taken hebben ze? Mannetjes: darren. Doen niks en zijn eigenlijk lui. Zijn alleen nodig om larven en darren te krijgen. 13

Vrouwtjes: werksters. Doen bij alles in de kast. Ze bouwen raten. Ze zorgen voor frisse lucht als het warm is door met hun vleugels te wapperen. Ze maken kamers schoon. Ze bewaken de korf met hun angels Ze verzamelen nectar. Zorgen voor de larven. Koningin: Is er maar 1 van in de korf en is het belangrijkste Ze krijgt speciaal eten waardoor ze snel groeit, ze is de grootste in de korf. Als de koningin gaat vliegen, gaan de darren mee. Want dan zijn de darren nodig. De koningin gaat hoger en hoger en 1 dar kan maar meekomen. Met die dar paart ze. Dan gaat ze terug om eitjes te leggen. In elke cel 1. Na 3 dagen komt er een larve uit en na 3 weken zijn het bijen. Wat zijn bijenkasten en bijenkorven? Is de plek waar de bijen honing maken Wat doet een imker? Hij houdt bijen, dat doet hij om honing te verzamelen. Het is moeilijk om te zien hoeveel honing erin zit en om het eruit te halen. Hoe maakt een bij honing? Van de meegenomen nectar van de bloemen. En die bewaren ze in raten (6 cellen met wanden) Wat is een Koninginnevlucht? Zie koningin. 5. Bestuiving Wat is bestuiving en hoe werkt het? Bloemen hebben stuifmeel (poeder). Dat poeder moet op de stamper van de bloem komen. Door de wind kan dit, maar insecten helpen hier ook bij, zoals honingbijen, hommels, wespen en vliegen. Die eten ook nectar van de bloemen, dat is een zoete, kleverige vloeistof. Het stuifmeel van de bloemen blijft dan aan hun poten hangen. Als de insecten verder gaan naar de volgende bloem voor voedsel. Zo brengen ze het stuifmeel rond. Waarom gebeurt dit? Dan kunnen er zaadjes groeien in de planten. Wat gebeurt er na de bestuiving? De insecten gaan naar de volgende bloem. En uit de bevruchte zaadjes van de bloemen kunnen nieuwe bloemen gaan groeien. Welke dieren zorgen bestuiving? Honingbijen, hommels, wespen en vliegen 14

Stop Motion http://carolienpopken.webnode.com/oe4/stop-motion-filmpje/ Wie? De kinderen van plusklas groep 5/6 Waarom? De kinderen zijn bezig met het thema de Romeinen. Hiervoor verdiepen ze zich in Romeinse tijd en maken hierover opdrachten en verdiepingsopdrachten. Het is doel van deze stop-motion: - De kinderen leren de technieken om met de digitale camera om te gaan. - De kinderen moeten goed kunnen samenwerken, om het tot een samenhangend eindresultaat te brengen. - De kinderen leven zich in in de tijd van de Romeinen en bedenken hier zelf een scenario voor een filmpje voor. Wat heb je nodig? - Een camera het liefst met een statief en anders bijvoorbeeld een stapel boeken. - Play-mobile, lego of ander klein speelgoed. - Eventueel een mooie achtergrond - Een werkruimte - Computer met Movie Maker of Pinnacle Studio Verslag van de opdracht: Ik heb deze stop-motion uitgevoerd gedurende de periode mei-juni 2011 De plusklas vond iedere donderdagmiddag plaats en bestond uit 14 leerlingen. Elke week nam ik een groepje van 3 of 4 kinderen mee om de stop-motion te maken. Ik had de kinderen voordat het plaats gevraagd of ze spullen/ speelgoed wilden meenemen die met de Romeinse tijd te maken hadden. De eerste week was wel geteld 1 poppetje werd er die dag meegenomen door een oplettende leerling. Helaas was dit niet genoeg om hiervan een filmpje te maken. Daarom hebben we samen bedacht dat we plaatjes gingen uitprinten van internet en deze gebruiken om het filmpje te maken. De geschikte plaatjes werden uitgeprint en vervolgens uitgeknipt. Tussendoor werd het verhaal van het filmpje tot stand gebracht. Vervolgens maakten ze een opstelling om de foto's te maken. 2 kinderen zorgden ervoor dat de poppetjes goed bewogen en 1 kind bediende de camera. De kinderen werkten prima samen en tijdens het spel werden het script uitgebreid. Omdat het uitknippen van de plaatjes en klaar zetten veel tijd in beslag nam, waren de kinderen niet binnen de tijd klaar. De volgende week hadden ze nog even de tijd om dit af te maken. De weken erna verliep de organisatie al veel meer gestructureerd. De kinderen hadden deze keren wel spullen van thuis meegenomen. Hierdoor konden ze gelijk beginnen met het klaar zetten van de materialen en tegelijkertijd bedachten ze het verhaal. Binnen anderhalf uur stonden alle foto s erop. Daarna was het tijd om de foto s tot een filmpje te verwerken. 15

Artikel in Wikikids Wie? De kinderen van groep 5 Waarom? Op mijn school hebben ze voor taal de methode Taal op maat. De methode heeft aan het eind van een hoofdstuk een project. Voor het artikel in Wikikids ben ik aangesloten op het project de tijdmannetjes. Het project is over 2 weken gespreid. Wat is Wikikids? Wikikids is de Nederlandstalige internet-encyclopedie voor en door kinderen. Er zijn 192.925 gebruikers op WikiKids en 5 moderators. Er zijn al 11.323 artikelen en 8.627 plaatjes! (Wikikids) Wat is de opdracht? De kinderen moeten beginnen met het verzamelen van informatie over tijd aan de hand van de opdrachten in het methodeboek. Deze informatie gaan de kinderen in hun groepje verwerken tot een poster, zodat alle informatie verzamelt en overzichtelijk wordt. De poster kan onderverdeeld worden in verschillende onderwerpen zoals; seizoenen, dagen, maanden, weken en tijd. In mijn klas heb ik 5 groepjes, 3 van 4 kinderen en 2 van 3 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld en moest hierover een stukje gaan schrijven op Wikikids. 1 of 2 kinderen van het groepje gaan op de computer werken op Wikikids en de andere kinderen gaan verder werken aan de poster. De kinderen die op Wikikids iets willen plaatsen moeten eerst kijken welke informatie er al over hun onderwerp op de site staat. Daarna kunnen ze hun verzamelde informatie op deze tekst aanpassen of aanvullen. Verslag van de opdracht: De kinderen waren nog niet bekend met de site www.wikikids.nl, maar wisten wel wat Wikipedia was. Ik heb op het digibord laten zien hoe de kinderen een artikel moesten plaatsen. Ze verdeelden de taken goed, wie ging achter de computer en wie ging verder met de poster. Degene die achter de computer moesten, zorgden eerst dat ze alle informatie verzameld hadden en opgeschreven, voordat ze het daadwerkelijk gingen plaatsen. De eerste keer dat ze eraan gingen werken moest ik ze op weg helpen. De meesten moesten nog een tweede keer achter de computer, omdat ze het nog niet hadden af gekregen binnen de tijd. Ik merkte dat veel kinderen de tweede keer al zelf wisten waar ze naartoe moesten en hoe ze verder moesten gaan met het artikel. Van alle onderwerpen stond er al informatie op Wikikids, maar de kinderen hadden nog meer informatie zodat ze het konden aanvullen. Alleen het groepje met het onderwerp tijd kon niks extra s plaatsen, want de informatie die ze hadden kwam overeen met de informatie van de site. Deze groep heeft een klein stukje geschreven over de zandloper. Ze hebben de informatie zelf opgezocht op het internet. Resultaten: http://carolienpopken.webnode.com/oe4/artikel-in-wikipedia/ 16

Bibliografie Dilpoma Veilig Internet. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Kennisnet: http://diplomaveiliginternet.kennisnet.nl/ Doorlopende leerlijn mediawijsheid. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Mediawijsheid.nl: http://www.mediawijsheid.nl/doorlopendeleerlijn/leerlijn1.php?stap=3&user=1&vakgebied=33&niveau=3&uitgeklapt=30 Editie NL ons nieuws. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van RTL.nl: http://www.rtl.nl/components/actueel/editienl/nieuws/2012/w12/man-ontslagen-doorscheldpartij-op-face.xml Gelders meisje. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Gelders meisje: http://geldersmeisje.blogspot.nl/2010/04/coda-ding-14-mediawijsheid.html Google.nl. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van google.nl: https://www.google.nl/search?tbm=isch&hl=nl&source=hp&biw=1440&bih=766&q=google&gbv=2& oq=google&aq=f&aqi=g10&aql=&gs_l=img.3..0l10.1079.1699.0.2099.6.6.0.0.0.0.100.313.5j1.6.0...0.0.qmxprldb6vc Mediamasters 2011. (2011). Opgeroepen op Juni 2012, van Mediamasters 2011: http://www.mediamasters2011.nl/mainsite#/campagne/algemeen Mediasmarties. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Mediasmarties: http://www.mediasmarties.nl/ OBS de Delta, school voor de toekomst. (sd). Opgeroepen op juni 2012, van OBS de Delta: http://www.obsdedelta.eu/ Parnassys. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Parnassys: http://www.parnassys.nl/wpcontent/uploads/2012/02/vaardigheidsgroei.jpg Dag. (sd). Opgeroepen op mei 2012, van Wikikids: http://wikikids.wiki.kennisnet.nl/index.php?title=dag_(tijd)&oldid=226430 Maand. (sd). Opgeroepen op mei 2012, van Wikikids: http://wikikids.wiki.kennisnet.nl/index.php?title=maand&oldid=226429 Seizoen. (sd). Opgeroepen op mei 2012, van Wikikids: http://wikikids.wiki.kennisnet.nl/seizoen#hoe_komt_het_dat_het_weer_per_seizoen_anders.3f Week. (sd). Opgeroepen op mei 2012, van Wikikids: http://wikikids.wiki.kennisnet.nl/index.php?title=week&oldid=226296 Wikikids. (sd). Opgeroepen op juni 2012, van Wikikids: http://wikikids.wiki.kennisnet.nl/ Zandloper. (sd). Opgeroepen op Mei 2012, van Wikikids: http://wikikids.wiki.kennisnet.nl/zandloper 17

Geciteerde werken Dilpoma Veilig Internet. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Kennisnet: http://diplomaveiliginternet.kennisnet.nl/ Doorlopende leerlijn mediawijsheid. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Mediawijsheid.nl: http://www.mediawijsheid.nl/doorlopendeleerlijn/leerlijn1.php?stap=3&user=1&vakgebied=33&niveau=3&uitgeklapt=30 Editie NL ons nieuws. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van RTL.nl: http://www.rtl.nl/components/actueel/editienl/nieuws/2012/w12/man-ontslagen-doorscheldpartij-op-face.xml Gelders meisje. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Gelders meisje: http://geldersmeisje.blogspot.nl/2010/04/coda-ding-14-mediawijsheid.html Google.nl. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van google.nl: https://www.google.nl/search?tbm=isch&hl=nl&source=hp&biw=1440&bih=766&q=google&gbv=2& oq=google&aq=f&aqi=g10&aql=&gs_l=img.3..0l10.1079.1699.0.2099.6.6.0.0.0.0.100.313.5j1.6.0...0.0.qmxprldb6vc Mediamasters 2011. (2011). Opgeroepen op Juni 2012, van Mediamasters 2011: http://www.mediamasters2011.nl/mainsite#/campagne/algemeen Mediasmarties. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Mediasmarties: http://www.mediasmarties.nl/ OBS de Delta, school voor de toekomst. (sd). Opgeroepen op juni 2012, van OBS de Delta: http://www.obsdedelta.eu/ Parnassys. (sd). Opgeroepen op Juni 2012, van Parnassys: http://www.parnassys.nl/wpcontent/uploads/2012/02/vaardigheidsgroei.jpg 18