Notitie Toepassing Social Return bij inkoop en aanbesteding in de gemeente Leeuwarden Aanleiding De aanpak van Social Return binnen de gemeentelijke organisatie moet intensiveren. Tijdens de begrotingsbehandeling voor 2012 is de motie werkgelegenheid aangenomen waarin het college wordt verzocht om: De inzet van Social Return bij aanbestedingen in alle gevallen als hard wegingscriterium te hanteren. Dit betekent dat de gemeente het huidige beleid waarbij via zachte dwang afspraken gemaakt zijn met leveranciers gaat omzetten naar harde dwang door algemeen geldende spelregels te formuleren, waarbij gemotiveerde uitzonderingen mogelijk zijn. Sinds medio 2011 is de Werkgroep Social Return actief en per 1 november afgelopen jaar is ook een coördinator SR aangesteld bij de Dienst SOB om deze intensivering verder vorm te geven. Deze notitie vormt de uitwerking van de spelregels voor Social Return en is onderdeel van de beleidsregels inkoop en aanbesteding van de Gemeente Leeuwarden die in april 2012 ter besluitvorming aan B&W worden voorgelegd. In artikel 11 van deze beleidsregels staat opgenomen: dat ten aanzien van het toepassen van Social Return de door B&W van Leeuwarden daartoe vastgestelde c.q. vast te stellen beleid en de daarin opgenomen criteria gelden. Definitie Social Return Social Return is het maken van afspraken in aanbestedingstrajecten, zodat opdrachtnemers van de gemeente Leeuwarden een bijdrage leveren aan het bieden van werkgelegenheid en werkervaringsplaatsen aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Social Return (SR) betekent letterlijk: iets teruggeven aan de samenleving en is net als duurzaam inkopen onderdeel van maatschappelijk verantwoord ondernemen. SR beoogt dat een investering ook concrete sociale winst (return) oplevert, naast het gewone rendement. In de inkooppraktijk betekent dit dat de gemeente van haar opdrachtnemers of leveranciers eist dat die een deel van de opdrachtwaarde investeren in het creëren van extra werk(ervarings)plekken, bijvoorbeeld door een deel van de opdracht uit te laten voeren door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Doelen De gemeente beoogt met het vastleggen van aanvullende eisen haar leveranciers een bijdrage te laten leveren aan drie gemeentelijke beleidsdoelen: 1. Vergroten van de arbeidsparticipatie en de werkervaring van personen met een afstand tot de arbeidsmarkt en daarmee een bijdrage te leveren aan het 1.000 banenplan; 2. Bezuinigen op uitkeringen (i-deel budget); 3. Werk genereren voor SW werknemers. Doelgroepen De doelgroepen voor het Social return beleid zijn personen met een afstand tot de arbeidsmarkt uit de volgende categorieën: 1. Wet Werken naar Vermogen (tot ingangsdatum van die wet: WWB)/ IOAW/ IOAZ (gemeente) 2. WW/ WIA/ WAO/ WAJONG (UWV) 3. ANW (SVB) 4. BBL: Beroepsbegeleidende leerweg (leerwerkbaan -beroepsbegeleidend) 5. Deeltijd BOL (opleiding door werkgever) 6. WSW Vastgesteld door B&W op 10 april 2012 1
Uitgangssituatie inkoopvolume De gemeente Leeuwarden is een grote opdrachtgever. Er zijn verschillende typen aanbestedingen te onderscheiden. Ten eerste naar soort opdracht waarbij onderscheid gemaakt wordt in twee categorieën: (a) werken. (b) diensten & leveringen. Ten tweede bepaalt de hoogte van de aanneemsom de werkwijze van aanbesteden. Hierbij zijn drie hoofdcategorieën te onderscheiden, namelijk Europese aanbestedingen, openbare aanbestedingen en onderhandse aanbestedingen. De drempelbedragen voor Europese aanbestedingen worden door de Europese Commissie elke twee jaar gewijzigd. In de gemeentelijke beleidsregels voor aanbesteding en inkoop zijn de gehanteerde drempels en werkwijzen vastgelegd. Door ons inkoopvolume hebben we een middel in handen om sociaal inkopen te stimuleren. In 2010 was het totaal beïnvloedbaar inkoopvolume 96,8 miljoen 1 Dit betreft werken, leveringen en diensten, w.o. inhuur personeel. De inkopen via verbonden partijen, zoals BV Sport en Afvalsturing Friesland/OMRIN vallen hierbuiten. De totale spend inclusief deze leveranciers is ca. 140 miljoen op jaarbasis. In het komende jaar wordt onderzocht op welke wijze met deze partijen ook tot harde afspraken gekomen kan worden voor een vorm van SR. Een deel van de inkoopopdrachten wordt eens in de 4 jaar via raamcontracten afgesloten. Daarom varieert het volume dat per jaar aanbesteed wordt. De inkoopagenda van de centrale inkoopafdeling voor diensten en leveringen laat zien dat voor 2012 ca. 16 Europese aanbestedingen gepland zijn. Voor ongeveer 10 bestekken met een inkoopvolume van plusminus 3 à 3,5 miljoen zullen bestekeisen/voorwaarden in een vorm van SR opgenomen worden. Twee van de 16 aanbestedingen zijn voorbehouden aan een SW bedrijf, ook een vorm van SR. De overige zijn al opgestart en gepubliceerd. In deze gevallen is waar mogelijk via maatwerk invulling gegeven aan SR. In 2012 wordt ook gestart met het realiseren van meerdere Europese-aanbestedingen voor de transitie AWBZ vanuit de overheid naar gemeenten en een tweetal aanbestedingen voor het WMOcollectief vervoer en WMO huishoudelijke hulp. Het inkoopvolume van deze aanbestedingen bedraagt totaal ca. 30 mln. per jaar. Uitvoering door opdrachtnemers van deze aanbestedingen is in 2013 en biedt aanzienlijke kansen voor SR. Naast de centraal-gestuurde inkoop heeft de gemeente vele andere inkoop trajecten. Om goed zicht te krijgen op de volumes van de aanbestedingen onder de EU drempel wordt via opgaven in sectorplannen een inkoopagenda voor dit type aanbestedingen in 2012 opgesteld. Huidige opbrengst De ervaringen met Social return bij de gemeente Leeuwarden zijn positief. In 2008 besloot het college van B&W dat er selectief gebruik gemaakt moet worden van SR bij inkooprelaties. In 2011 zijn circa 85 personen op basis van vrijwilligheid en maatwerk geplaatst via een vorm van Social return. In de bijlage is een aantal aansprekende voorbeelden beschreven. Hieruit blijkt dat ook zonder harde dwang resultaten gehaald kunnen worden. Opdrachtnemers zien de voordelen, bijvoorbeeld als zij moeite hebben met het vinden van geschikt personeel zijn ze bereid zelf te investeren in opleidingstrajecten en geven op die wijze werkzoekenden een nieuwe start. Steeds meer overheden, zoals o.a. de Rijksoverheid, de G4 en G26 gemeenten hebben SR als contractvoorwaarde vastgelegd. Landelijk gezien bevinden we ons in de middenmoot qua aanpassing van ons beleid. Ook steeds meer landelijke en regionale opdrachtnemers hebben eigen SR beleid ontwikkeld. Op lokaal en regionaal niveau werkt de gemeente Leeuwarden samen bij inkooptrajecten met verschillende partijen, zoals de provincie Fryslân, Wetterskip, project Vrij Baan en het CJIB. Leeuwarden brengt haar aanpak gericht op SR in. 1 Analyse Significant 2010. Vastgesteld door B&W op 10 april 2012 2
Aandachtspunten bij toepassing van Social Return Arbeidsmarkt Het is van belang bewust te zijn van de invloed van de arbeidsmarkt op SR. Bij een ruime arbeidsmarkt moeten meer mensen geholpen worden bij het vinden van een baan. Echter, hun afstand tot de arbeidsmarkt is gemiddeld niet zo groot. Opdrachtnemers kunnen bij een ruime arbeidsmarkt wel problemen hebben om hun eigen mensen aan het werk te houden. Het risico bestaat dan dat bij het toepassen van SR verdringing optreedt. In dat soort situaties is het contraproductief om strak vast te houden aan het creëren van banen. Daarom is het voorstel verschillende vormen van invulling toe te staan. Bij een ruime arbeidsmarkt zijn er ook sectoren waar tekort aan personeel is, zoals de zorg en de techniek. Opdrachtnemers zijn dan eerder bereid zelf te investeren in opleidingstrajecten voor uitkeringsgerechtigden. Bij een krappe arbeidsmarkt staan opdrachtnemers meer open voor SR als zij moeilijk aan personeel kunnen komen. Het is dan wel weer lastig om geschikte kandidaten te vinden, omdat er minder uitkeringsgerechtigden en werkzoekenden zijn. Mogelijk zijn er dan wel andere sociale doelen waarvoor SR kan worden ingezet. Duurdere offertes Bij opdrachtgevers bestaat de angst dat door de inzet van SR, opdrachten duurder uitvallen. Uit recent onderzoek van TNO 2 blijkt dat er geen aanwijzingen zijn dat SR een prijsverhogende invloed heeft. De aanvullende kosten die door de opdrachtnemer gemaakt worden voor werving en begeleiding van de ingezette werknemers, staan in verhouding tot de geleverde arbeid van deze mensen (baten). Daarnaast wordt Social Return niet ingezet bovenop de reguliere bezetting, maar in de reguliere bezetting. Het kan zelfs een goedkopere oplossing zijn, doordat opdrachtnemers in sommige gevallen een beroep kunnen doen op (financiële) regelingen. Ook job carving kan interessant voor opdrachtnemers zijn. Bij job carving worden eenvoudige taken gebundeld in een nieuwe functie, zodat nieuwe banen worden gecreëerd, wat kan leiden tot minder werkstress en een betere dienstverlening. Voorts zijn er belastingvoordelen in de vorm van afdrachtvermindering bij het scholen van (nieuwe) werknemers. Contractvoorwaarden Gezien voorgaande aspecten en ervaringen komen we tot een voorstel hoe invulling te gaan geven aan Social return bij de Gemeente Leeuwarden. Het voorstel is om SR als eis te hanteren en niet als inspanningsverplichting omdat een eis meer zekerheid geeft dat de opdrachtnemer werkelijk aan SR doet, mits deze voorwaarden in de praktijk te controleren zijn. Dit impliceert contractbeheer en een nalevingscontrole. We kiezen ervoor om niet alleen bij Europese aanbestedingen maar ook bij inkopen onder de EUdrempel het selectiecriterium van SR te gebruiken bij de keuze voor een leverancier. Op deze manier kunnen we meer personen naar werk en werkervaringsplaatsen toe leiden. Bovendien wordt zo ook het MKB, dat vaker meedingt bij de kleinere inkoopopdrachten, nadrukkelijker betrokken bij Social return. Onder de EU-drempel zijn er bovendien meer mogelijkheden om eigen regels te hanteren. Drempelbedragen 1. Leveringen en diensten: v.a. 100.000, - per opdracht; 2. Werken: v.a. 250.000, - per opdracht. 2 TNO-rapport: Social Return bij het Rijk, inkoop-technische haalbaarheid, 25 januari 2011 Vastgesteld door B&W op 10 april 2012 3
De keuze voor deze bedragen is gemaakt op basis van ervaringen met opdrachten, volumes en de grootte van het looncomponent binnen een opdracht. Het drempelbedrag bij werken is tot stand gekomen op grond van een berekening dat bij een gemiddelde toepassing van de 5% contracteis dit leidt tot het effectief plaatsen van één arbeidskracht op WML (wet minimumloon) niveau gedurende een half jaar (loonsom 12.500, -). Eisen en voorwaarden In Leeuwarden stellen we voor om in de bestekken drie opties toe te passen die in elkaars verlengde liggen. Optie 1 is inzetbaar bij het gunningscriterium van de laagste prijs, optie 2 is geschikt bij EMVI (economisch meest voordelige inschrijving) en optie 3 verwoordt feitelijk een wens waarmee een leverancier onderscheidend kan zijn. Op deze manier kunnen de drie opties afzonderlijk, dan wel in elkaars verlengde, als een drietrapsraket ingezet worden. Om de waarde van de inspanning voor de Social return-verplichting te kunnen beoordelen, wordt de gerealiseerde waarde van plaatsingen/voorstellen uitgedrukt in een inspanningswaarde. Deze inspanningswaarde is niet direct gerelateerd aan de werkelijke uitgave aan uitkeringen of het betaalde loon, maar is gerelateerd aan de afstand van de uitkeringsgroep tot de arbeidsmarkt en de inspanning die geleverd moet worden om de groep aan het werk te krijgen 3. 1. De contracteis (% -regeling). Bij de contracteis verplicht de opdrachtnemer/leverancier zich om 5% van de aanneemsom exclusief BTW, en als de loonkosten minder dan 30% van de aanneemsom zijn, dan 7% van de loonkosten in te zetten voor een persoon met een afstand tot de arbeidsmarkt. Deze percentages sluiten aan bij landelijke ontwikkelingen. De leverancier geeft bij zijn inschrijving aan akkoord te gaan met de eis. De werkelijke invulling (hoeveel en welke mensen, waar inzetten) wordt voor gunning door de opdrachtnemer in een plan van aanpak gedetailleerd aangegeven en na gunning tussen leverancier en opdrachtgever overeengekomen. Het voordeel van deze optie is, dat dit helder en controleerbaar is en ook juridisch objectiviteit biedt. 2. Sociale paragraaf of Plan van aanpak. De leverancier levert direct bij zijn offerte naast zijn akkoord met de contracteis (optie 1) een plan van aanpak in hoeveel plaatsingen hij kan realiseren. De offerte van de leverancier wordt beoordeeld en de leverancier met de beste score op SR krijgt het hoogste aantal punten voor dit gunningscriterium- EMVI. Deze optie wordt vooral gekozen als de leverancier/branche al veel ervaring heeft met dit onderwerp. De ondergrens voor de inspanning is 5% van de aanneemsom. In dit geval kunnen ook wensen geformuleerd worden, zoals indien er meer dan de minimale contracteis van 5 of 7% gerealiseerd wordt, krijgt de inschrijver een hogere score. 3. Voorstel met eigen ideeën. Deze optie wordt ingezet als aanvulling op 1 en 2 of in plaats daarvan. De leverancier wordt hier gevraagd om concrete eigen ideeën te geven over hoe hij Social return kan invullen. Het indienen van een voorstel is al voldoende om de offerte mee te laten doen in de aanbesteding. Het voorstel moet wel een vergelijkbare inspanningswaarde vertegenwoordigen van ten minste 5% van de aanneemsom. Het voorstel hoeft geen betrekking te hebben op directe plaatsing maar kan ook gezocht worden in coaching en opleiding van uitkeringsgerechtigden. In het uiterste geval dat een leverancier geen aanbod kan formuleren binnen bovengenoemde opties, zal de gemeente vragen een bijdrage te doen ter waarde van 5% van de opdrachtwaarde in het Participatie budget. Hieruit betaalt de gemeente alle inzet richting uitkeringsgerechtigden. Over de duur van de werkzaamheden worden geen eisen vastgesteld. Dit wordt per opdracht via maatwerk ingevuld. 3 Overgenomen van gemeente Amersfoort, zie bijlage 3. Vastgesteld door B&W op 10 april 2012 4
De werkzaamheden kunnen uitgevoerd worden binnen de gegunde opdracht of elders in de organisatie van de opdrachtnemer of bij een onderaannemer. Voor EU aanbestedingen geldt de beperking dat de SR invulling binnen de opdracht uitgevoerd dient te worden. Om leveranciers te prikkelen met goede aanbiedingen te komen, kunnen verschillende instrumenten ingezet worden. Het mag duidelijk zijn dat heldere basisregels en handhaving maar ook ruimte voor maatwerk van belang zijn om tot goede resultaten te komen. Juridische aspecten bij Social Return Het college van B&W is bevoegd om beleidsregels en de beleidsuitvoering voor Social return bij inkoop vast te stellen. Social return maakt onderdeel uit van het bestek voor de betreffende opdracht. De daarvoor geldende aanbestedingsrechtelijke uitgangspunten en het inkoopbeleid van de gemeente Leeuwarden zijn daarom van toepassing: Non-discriminatie: (bij EU-aanbestedingen) dit betekent voor SR dat we bijvoorbeeld niet mogen eisen dat alleen mensen uit de eigen gemeente geplaatst mogen worden. Ook mogen we niet eisen dat alleen een SW-bedrijf uit Leeuwarden offreert. Evenredigheid/proportionaliteit: een bijzondere uitvoeringsvoorwaarde op het gebied van SR mag niet te omvangrijk worden in verhouding tot de hoofdopdracht. Objectiviteit: De beoordeling moet voldoende objectief plaatsvinden. Bij een Europese aanbesteding zorgen dat minimaal twee re-integratiespecialisten de plannen van aanpak beoordelen Bij Europese aanbestedingen zijn er overigens nog voldoende mogelijkheden om vormen van SR mee te nemen. Zoals het stellen van bijzondere uitvoeringsvoorwaarden, zoals sociale eisen in de (bestek) voorwaarden. De sociale eisen moeten betrekking hebben op de opdracht. Concrete resultaten Door het intensiveringstraject voor de toepassing van Sociale return kunnen we dit jaar stappen gaan zetten om op structurele wijze dit instrument te benutten voor onze werkgelegenheidsdoelen. De ervaring bij andere overheden is dat de invoering van Sociale return tijd kost en het noodzakelijk is ervaring op te bouwen. Daarnaast speelt de situatie op de vraag en aanbodzijde van de arbeidsmarkt een grote rol. Het decentrale karakter van de inkoop in de gemeente eist dat we een langere aanloop moeten incalculeren. Ook het bestaan van raamcontracten die slechts 1 maal per 4 jaar beschikbaar komen vergt aanlooptijd en goede sturing op dergelijke voorwaarden. Het afgelopen jaar is ca. 85 plaatsingen gerealiseerd. Dit jaar zetten we in op 125 en in 2013 op 250 plaatsingen. Borging, controle en monitoring van SR Het is belangrijk om afspraken over SR te borgen. Zodra de gemeente voorwaarden gaat stellen is SR niet meer vrijblijvend en wordt controle op de naleving onvermijdelijk. Afspraken over SR hebben een ander karakter dan de meeste afspraken die tussen opdrachtgever en opdrachtnemer worden gemaakt. De meeste afspraken hebben namelijk betrekking op kwaliteit, geld en tijd. SR heeft betrekking op de wijze waarop tot het eindproduct wordt gekomen. Er komt een derde partij in het spel, naast de opdrachtgever en de leverancier, namelijk Team Werk die kan bemiddelen bij de juiste invulling. Vastgesteld door B&W op 10 april 2012 5
Opdrachtgever Leverancier Team Werk De wijze van organisatie van het inkoopproces in Leeuwarden vraagt om heldere kaders en draagvlak en inspanning bij de lijnorganisatie. Immers, de centrale inkoopafdeling begeleidt een deel van de inkoop en voert die in voorkomende gevallen zelf uit. Maar er is decentraal een groot aantal spelers, dat de eigen inkoopportefeuille beheren. De recent vastgestelde inkoopbesturing (regie en coördinatie) biedt goede handvatten om Social return voorwaarden goed in de aanbestedingen op te nemen en de basis te leggen voor een goede verankering van het beleid. In de inkoopafspraken is vastgelegd dat er bij aanbestedingen vanaf 50.000, - gewerkt wordt met een startformulier waarop ook aangegeven moet worden hoe Social return meegenomen wordt in het proces. In uitzonderlijke gevallen kan gemotiveerd afgeweken worden via het afwijkingsformulier. De dienstcontroller beoordeelt de rechtmatigheid van de gemaakte keuzen en de motivering van de afwijking. Leveranciers zijn zelf verantwoordelijk voor de daadwerkelijke invulling van de SR-verplichting. Het team Werk van de Gemeente Leeuwarden is de aangewezen partij om, in samenwerking met het UWV Werkbedrijf en het WSW werkbedrijf, nadere informatie over SR in het offertetraject te bieden en vervolgens na gunning ook de operationele invulling via werving en selectie van de juiste kandidaten voor de verschillende baancategorieën te verzorgen. Het Team Werk zorgt ook voor registratie van plaatsingen, zodat er halfjaarlijks een rapportage gemaakt kan worden van de resultaten van SR. Hiervoor zullen aanpassingen in de registratiesystemen doorgevoerd worden. Vastgesteld door B&W op 10 april 2012 6
Bijlage 1 Aansprekende voorbeelden van toepassing van Social return Schoonmaak (2011) Via de gemeente Leeuwarden gaat Nivo Noord binnenkort een nieuw kantoor pand huren in Leeuwarden. Nivo Noord sluit met haar schoonmaakwerkzaamheden erg goed aan bij onze doelgroep. Er is een basisafspraak gemaakt dat Nivo Noord door deze samenwerking per jaar in ieder geval 50 mensen vanuit de bijstand aan een nieuwe baan gaat helpen. Deze mensen worden geschoold en krijgen een halfjaarcontract aangeboden dat bij goed functioneren voor langere duur zal zijn. Een mooie opstap voor de mensen binnen de doelgroep van de WWB die deze kans goed kunnen gebruiken. Er zijn 10 kandidaten gestart. Zorg De WMO biedt in de huidige arbeidsmarkt kansen. Met een flink aantal aanbieders zijn er al samenwerkingsverbanden tot stand gekomen. Bij stichting Palet zijn 32 BBL plaatsen gevuld met mensen vanuit de WWB; met Zorggroep Noorderbreedte is een samenwerkingsverband tot stand gebracht; met de Nieuwe Zorg Thuis is onlangs gesproken over opleidingstrajecten en met het Friese Land zijn momenteel gesprekken gaande m.b.t. een mogelijke nieuwe samenwerking. Gezien de tekorten die worden verwacht, is zij-instroom een belangrijke aanvulling geworden op de reguliere instroom via de ROC's. Glasvezelproject (2010-2012) Bij de aanleg van glasvezel zijn er via Werkplein Leeuwarden 52 mensen aan het werk via de hoofden de onderaannemers. Tijdens de besprekingen tussen de gemeente Leeuwarden en Reggefiber voor de start van het glasvezelproject is uitgesproken dat lokaal naar uitvoerend personeel gezocht zou worden. Een jaar later blijkt dat Reggefiber, onder de naam Glashart, de hoofdaannemers en de onderaannemers hier goed in geslaagd zijn. Brandweerkazerne 2011 Eind 2011 heeft het Team Werk met Bouwgroep Dijkstra Draaisma een concrete invulling gerealiseerd voortvloeiend uit de gunning van de nieuw te bouwen brandweerkazerne. Er zijn twee fulltime vacatures, een bouwopruimer en een (nog op te leiden) timmerman uit voort gekomen. Voor beide functies geldt dat men start op basis van een proefplaatsing (de eerste maand gaan de kandidaten aan de slag met behoud van uitkering), bij goed functioneren, zal Bouwgroep Dijkstra Draaisma de kandidaten aansluitend een contract bieden, in ieder geval voor de duur van het project (één jaar). Werkgever heeft aangegeven dat beide medewerkers bij goed functioneren verder perspectief binnen de Bouwgroep zal worden geboden. Eind vorig jaar is de bouwopruimer gestart en na zijn proefperiode is hij door de Bouwgroep op contract genomen. Stratenmakerbedrijf NOTA Het bedrijf Nota Straatmakers uit Sneek heeft 5 personen met een uitkering een interne opleiding tot (machinaal) stratenmaker gegeven. Het overgrote deel is nu werkzaam bij Nota. Dit is een gemotiveerd bedrijf met eigen opleidingsfaciliteiten dat wat verder in de toekomst kijkt en inspeelt op toekomstige krapte op deze arbeidsmarkt. Vastgesteld door B&W op 10 april 2012 7
Bijlage 2 Richtlijn berekening inspanningswaarde per type plaatsing Om de waarde van de inspanningen goed te kunnen beoordelen en een score toe te kennen in het geval van EMVI wordt de gerealiseerde waarde van projecten uitgedrukt in inspanningswaarde. Dit voorbeeld is vrij vertaald naar de praktijk in de gemeente Amersfoort en zal werkende weg in Leeuwarden toegepast worden. Deze inspanningswaarde is niet direct gerelateerd aan de werkelijke uitgave aan uitkeringen of het betaalde loon, maar is gerelateerd aan de afstand van de uitkeringsgroep tot de arbeidsmarkt en de inspanning die geleverd moet worden om de groep aan het werk te krijgen Soort en evt. duur uitkering Waarde SR inspanning bij een fulltime jaarcontract < 1 jaar WW 10.000, - > 1 jaar WW 15.000, - WWNV/IOAW/IOAZ/WIA/WAO/WAJONG/ANW 25.000, - Beroepsbegeleidend BBL traject 5.000, - Deeltijd beroepsopleiding BOL traject 1.500, - WSW (detachering diensten) Overige SR trajecten Betaalde rekeningen aan SW-bedrijf 1.500 per dagdeel van 4 uur Een rekenvoorbeeld: De gefactureerde omzet binnen een opdracht is bijvoorbeeld 300.000, - (ex BTW); 5% hiervan is 15.000, -. De opdrachtnemer kan voor dit bedrag een WWB-er voor een half jaar aan het werk zetten of een WW-er voor één jaar om te voldoen aan de SR verplichting binnen de overeenkomst. Dit staat dan los van het eigenlijke salaris van het personeelslid. Vastgesteld door B&W op 10 april 2012 8