Notitie Social Return on Investment Alphen aan den Rijn

Transcriptie

1 Notitie Social Return on Investment Alphen aan den Rijn Aanleiding Social Return On Investment (SROI) is als thema opgenomen in het Beleidskader Programma Rijnstreek werkt dat op 28 februari 2013 door de raad is vastgesteld. In dit beleidskader is voor SROI het uitgangspunt als volgt omschreven: we nemen SROI op als voorwaarde binnen ons inkoopbeleid waardoor dit instrument bijdraagt aan onze re-integratiedoelstellingen. In deze notitie wordt beschreven op welke wijze we SROI gaan toepassen. Algemene informatie SROI SROI houdt in dat de gemeente bij opdrachtverstrekking van opdrachtnemers eist dat een percentage van de aanneemsom van opdrachtnemers wordt geïnvesteerd in werkgelegenheid voor langdurig werklozen. Voor gemeenten is het voordeel dat vanuit de inkoopfunctie een bijdrage aan de werkgelegenheidsdoelstellingen, vooral voor moeilijk plaatsbare doelgroepen wordt geleverd. De leverancier die het best tegemoet komt aan de voorwaarden van de gemeente, maakt de grootste kans de aanbesteding te winnen. De gemeente realiseert dit zogenaamde sociale rendement op haar investeringen door inschrijvers op een dienst, werk of levering een vast percentage in te laten zetten als investering in mensen met afstand tot de arbeidsmarkt om deze afstand te reduceren. Deze verplichting wordt in de aanbestedingsstukken vastgelegd. De investering gebeurt onder meer door werk(ervarings)plekken beschikbaar te stellen maar beperkt zich hier niet tot. Doelgroep Tot de SROI- doelgroep behoren werkeloos werkzoekenden, bij voorkeur met afstand tot de arbeidsmarkt, waartoe onder meer behoren: WWB-gerechtigden en SW-werknemers. Daarnaast scharen we in deze specifieke aanbestedingen ook WIAen Wajonggerechtigden, voortijdig schoolverlaters en WW-gerechtigden onder de doelgroep SROI. De Werkzoekende uit de doelgroep wordt ook wel Kandidaat genoemd en als hij eenmaal aan het werk is Werknemer. 1

2 Gemeenten mogen opdrachtnemers nooit verplichten uitkeringsgerechtigden uit het eigen gemeentelijke bestand in te zetten. Daardoor is het ook mogelijk dat uitkeringsgerechtigden uit andere gemeenten op de opdracht worden ingezet. Inkoopbeleid We maken verschil tussen SROI bij diensten en leveringen en SROI bij werken. a. Diensten en leveringen In het inkoopbeleid zal worden opgenomen dat SROI wordt opgenomen in alle aanbestedingen boven de Europese aanbestedingsgrens voor diensten ( ). Bij aanbestedingen van diensten met een waarde van moeten leveranciers aangeven dat ze bereid zijn reguliere banen, leerwerkplekken, stageplekken en ervaringsplaatsen aan te bieden aan specifieke doelgroepen werkzoekenden, ter waarde van minimaal 5% van de gefactureerde opdrachtsom. Het percentage van minimaal 5% wordt gesteld omdat dat landelijk de norm is (zowel het Rijk als vrijwel alle gemeenten gebruiken dit percentage bij diensten en leveringen). 5% van is Dit bedrag is significant genoeg om voor mensen de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. Leveringen zullen vanwege hun karakter minder geschikt zijn om SROI toe te passen dan aanbestedingen van Diensten. Dit kan anders zijn als de Levering aanbesteding bijvoorbeeld een groot arbeidscomponent (dienst) bevat. Er zijn verschillende opties mogelijk om per aanbesteding te kijken wat het beste bij de leverancier past zodat maatwerk geleverd kan worden. b. Werken Bij Werken ligt de Europese aanbestedingsgrens op 5 miljoen. Als we ook hier de Europese grens zouden stellen, dan missen we teveel aanbestedingen onder dit bedrag waarop SROI goed toepasbaar is. Bij Werken is echter een groot deel van de aanneemsom bestemd voor materialen en een kleiner deel dan bij Diensten voor arbeid. Als we de grens bij Werken op minimaal 5% van leggen, dan verplichten we inschrijvende partijen een open calculatie in te dienen. Dit stuit in de praktijk op problemen. Daarom stellen we het percentage bij Werken op minimaal 2% van de aanneemsom voor alle aanbestedingen boven de Hiermee 2

3 komen we op hetzelfde bodembedrag van dat voor SROI moet worden ingezet als bij Diensten en Leveringen. Het percentage van 2% is een minimale eis, meer dan 2% mag altijd, minder dan 2% wordt ter beoordeling voorgelegd aan het DT. In een enkel geval zal SROI niet uitgevoerd kunnen worden. Als het Werkgeversservicepunt Rijnstreek (WSP) tot deze conclusie komt, wordt een verklaring opgesteld voor de aanbestedende afdeling. Deze afdeling legt dit voor aan het DT met het advies de overeengekomen SROI-verplichting in mindering te brengen op de facturen van opdrachtnemer of om een bedrag naar rato van de SROI-verplichting in een pot te storten. Waardebepaling Voor de aanpak in Alphen aan den Rijn wordt gekozen voor een maatwerkstructuur met een transparante waardebepaling zoals deze in een aantal andere steden al gebruikt wordt. De opdrachtnemer kan zelf, in overleg met het WSP de verschillende SROI-inspanningen combineren in een voor hem optimale mix. De opdrachtnemer weet vooraf welke waarde aan de verschillende inspanningen wordt toegekend. De opdrachtnemer kan zelf een pakket samenstellen dat uiteindelijk een waarde moet representeren van minimaal 5% bij diensten en minimaal 2% bij werken van de opdrachtsom. Dat pakket hoeft niet perse in de opdracht te worden ingezet, maar mag ook worden ingezet in de bedrijfsvoering of bij toeleveranciers van opdrachtnemer. Voor de invulling van SROI kan de opdrachtnemer uitkeringsgerechtigden in dienst nemen. Daarnaast kan ook gedacht worden aan BBL-trajecten en BOL-stages ( leerlingbouwplaatsen ). De waarde van de hieronder genoemde mogelijkheden is gebaseerd op de relatieve aanvullende inspanning die geleverd moet worden door de werkgever gedurende het eerste jaar van het dienstverband van de nieuwe werknemer. Dit model is ontwikkeld en wordt gebruikt door gemeente Amersfoort. Onderstaande bedragen zijn richtlijnen voor de inschrijvende partij en kunnen onderdeel uitmaken van de onderhandeling met opdrachtnemer bij invulling van de SROI-paragraaf. 3

4 Soort en evt. duur van de uitkering Waarde SROI-inspanning (obv 1fte/jr) < 2 jaar in WWB > 2 jaar in WWB < 1 jaar in WW > 1 jaar in WW WIA/WAO Wajong Beroepsbegeleidend traject (BBL) Beroepsopleidend traject (BOL) WSW (detachering, diensten) Betaalde rekeningen aan SW-bedrijf Opleiding Nader overeen te komen Voorbeeld: SROI opgave is 5% van een opdracht van = De opdrachtnemer kan voor dit bedrag een < 2 jaar WWB er voor een halfjaar aan het werk zetten of twee BBL ers en één BOL er één jaar aan een plaats helpen. Als de SROI-opgave is en een halfjaar duurt, dan kan opdrachtnemer er ook voor kiezen twee < 2 jaar WWB ers een jaar lang in dienst te nemen, i.p.v. vier < 2 jaar WWB ers een halfjaar. SROI-ladder Steeds meer grote bedrijven, met name in de bouw, werken inmiddels met een vorm van een SROI-ladder of een ander officieel keurmerk waaruit blijkt dat het bedrijf een bepaald percentage aan mensen in dienst heeft die op eigen kracht niet zo makkelijk aan werk komen en die extra begeleiding en inzet van het bedrijf vergen. Als een opdrachtnemer een dergelijk keurmerk heeft dan wordt dit meegenomen in de SROI-opgave die opdrachtgever krijgt. Het is dan niet reëel van opdrachtnemer te verlangen om voor de opdracht in aanmerking te komen, nog meer mensen uit de doelgroep aan werk te helpen. Er is m.a.w. een grens aan wat je van bedrijven op het gebied van hun maatschappelijke opgave mag verlangen. Convenant Bouwen en Opleiden Holland-Rijnland De leerlingbouwplaats neemt een bijzondere plaats in binnen SROI. De Regio Holland-Rijnland heeft in 2012 een convenant Bouwen en Opleiden afgesloten met 4

5 de bouwsector. Reden hiervoor was het tekort aan opleidingsplaatsen binnen de bouw en infrastructuur. Dit convenant moet ertoe leiden dat meer leerlingen hun opleiding in de bouw kunnen afronden. Het is zodanig opgesteld dat het voor gemeenten goed past binnen nog te ontwikkelen beleid voor SROI. Wanneer een bouwplaats voldoet aan de eisen die zijn vastgelegd in het convenant, wordt het gezien als invulling van SROI. In algemene zin kan erover worden gezegd dat het hier gaat om (zeer) grootschalige bouwprojecten. Rollen diverse partijen SROI is een samenspel tussen de inkopende budgethouders, de opdrachtnemer, het WSP en de betrokken adviseur van afdeling Juridische Zaken en Inkoop. SROI moet vooral ook een concern-brede verantwoordelijkheid worden die bij alle aanbestedende afdelingen ligt. Tot nu toe wordt afdeling Juridische Zaken en Inkoop niet betrokken bij meervoudig onderhandse aanbestedingen voor werken tussen en Als garantie dat de SROI-verplichting bij elke aanbesteding wordt meegenomen, controleert afdeling Juridische Zaken en Inkoop het komende jaar ook bij deze aanbestedingen of aan de verplichting is voldaan. Verantwoording Aan het eind van elk kalenderjaar wordt een verantwoordingsrapportage opgesteld waarin we bijhouden of afdelingen zich aan de SROI-verplichting houden. Aan de hand hiervan kunnen we het draagvlak binnen de organisatie meten en zo nodig vergroten. Ook meten we welk effect het invullen van de SROI-opdracht gehad heeft op het BUIG-budget (budget waaruit we de uitkeringen betalen). Na een jaar volgt de eerste evaluatie van dit nieuwe SROI-beleid en stellen we het zo nodig bij. 5

6 6