De Huidige Situatie van de Belgische Werving en Selectie Industrie www.itjobboard.be T: + 32 (0)2 5035 364
Achtergrond van het rapport Het doel van dit rapport is het samenvatten van de huidige situatie van de werving en selectie industrie in België. Dit rapport is samengesteld aan de hand van onderzoek van huidige en voorgaande ICT-vacatures op de website van IT Job Board.be als ook primaire resultaten verzameld aan de hand van kandidaten enquêtes en secundair onderzoek beschikbaar op het internet. Dit rapport bevat de volgende informatie: De ICT-markt in België Vraag naar ICT-professionals in België, inclusief: - Trends met betrekking tot ICT-vacatures - De vraag naar ICT-professionals aan de hand van locatie en vaardigheden - Toekomst voorspelling met betrekking tot vaardigheden - Overige trends in ICT werving en selectie Belgische bedrijven die aanwerven Uitdagingen voor de Belgische ICT werving en selectie industrie 1.0 De ICT-markt in België Volgens de EITO, European Information Technology Observatory, in hun trend rapport uit 2008, blijkt dat de ICT-markt in Europa in 2007/ 2008 met 3% is gegroeid en het wordt verwacht dat de markt in 2008/ 2009 met 2,2% zal toenemen. In het bijzonder werden de ICT-diensten en software sectoren in 2007/ 2008 als ook in 2008/ 2009 voorspeld met 5 tot 6% te groeien. Evenals andere landen in Europa heeft België te maken met een toenemende groei in de ICT-sector. De algehele industrie is in 2008 met 2% toegenomen en de ICT-software sector met 4,8%. (www.sourir.org / itscan.be, 2009). Als gevolg van de sterke ICT-markt komt de totale waarde van de ICT-industrie in België neer op 37 biljoen (exclusief telecom). Maar het is niet alleen de groei die de kracht van de Belgische ICT-sector toont. In het nieuwste Global Information Technology Report 2008-2009, staat België op de 24e plaats als het gaat om de bereidheid tot netwerken. Dit laat zien hoe actief België is met investeringen en effectief gebruik van technologie in politiek, sociale omgeving en economie. 2.0 De vraag naar ICT-professionals in België 2.1 Trends met betrekking tot ICT-vacatures Ondanks de recessie toont het aantal aangeboden ICT-jobs in België een zekere mate van veerkracht, vergeleken met andere Europese markten. Dit wordt bewezen door recente statistieken van Agoria welke aangeven dat er in het land een tekort is van tenminste 10.000 ICT-professionals. Daarnaast waren de tekenen voor het 1e kwartaal voor de Belgische ICT werving en selectie industrie positief. Wanneer we bijvoorbeeld het 1e kwartaal van jaar tot jaar vergelijken, daalde het aantal ICT-vacatures in het Verenigd Koninkrijk met 38% terwijl het aantal vacatures in België met 26% toenam. Maar de vroege positieve trends in de stabiliteit van de markt werden gevolgd door een mindere periode in april en mei waardoor de groei in het 2e kwartaal van 2009 negatief zal zijn met betrekking tot het aantal aangeboden ICT-jobs.
2.2 De vraag naar ICT-professionals per regio Diagram 1 geeft de vraag naar ICT-professionals per regio in België aan. Zoals duidelijk wordt in diagram 1, bevindt het grootste gedeelte van ICT-vacatures zich in Brussel, wat gelijk staat aan 42,8% van alle ICT-jobs in het land. Daarnaast is er vanwege de regionale industrie en zakelijke dienstverlening duidelijk meer aanbod van ICT-jobs in het noorden van België. Het zuiden van het land staat voornamelijk bekend om mijnbouw, agricultuur en toerisme. Waardoor provincies zoals Henegouwen, Luik en Namen slechts bijdragen aan 2,5% van ICT-jobs. 2.3 De vraag naar ICT-professionals op basis van vaardigheden
Bovenstaande data met betrekking tot ICT-vacatures in België bewijzen dat de groei in de software industrie wordt gedreven door de vraag naar ICT-professionals in software functies zoals ontwikkelaars, testers, bedrijfsanalisten en projectmanagers. Deze functies zijn samen verantwoordelijk zijn voor 55% van online vacatures. Wanneer we de statistieken met betrekking tot het aantal vacatures op de site bekijken is het duidelijk dat de recessie wel degelijk impact heeft op de vraag naar ICT-professionals in de software markt. Het totaal aantal vacatures voor ontwikkelaars en projectmanagers op de website is in mei 2009 met 4% respectievelijk 5% gedaald. Er is echter positief nieuws voor de software sector doordat functies zoals testen tijdens dezelfde periode een hoger percentage vacatures op de website liet zien, waardoor de vraag naar testers in vergelijking met voorgaande jaren gelijk is gebleven. Het is daarnaast belangrijk om te weten dat de vraag naar testen hoog blijft doordat softwareprojecten uit 2008 ten einde lopen en hierdoor in 2009 intensief getest dienen te worden. Het resultaat is dat afname in de vraag naar ontwikkelaars en projectmanagers aangeeft dat er in 2009 minder investeringen voor software zullen zijn. In 2010 zal deze ontwikkeling effect hebben op het aantal beschikbare vacatures voor testers. Een andere kwalificatie die terugloopt is networking, doordat er tijdens de recessie door ICT-afdelingen minder gebruik gemaakt wordt van hardware. Het is ook interessant om te weten dat terwijl andere functies tijdens de recessie teruglopen, de vraag naar professionals in veiligheid toeneemt. Er is veel vraag naar professionals in security doordat organisaties te maken krijgen met nieuwe uitdagingen in de wereld van Web 2.0, draadloze apparatuur en nieuwe veiligheidsrisico s die ontstaan vanuit Cloud Computing en SaaS. Toekomst voorspelling kwalificaties Ondanks de huidige en voormalige vraag naar kwalificaties zijn er verschillende speerpunt sectoren en kwalificaties waar volgens IT Job Board in 2009 en 2010 grote vraag naar zal zijn. Zowel werving en selectiebureau s als ICT-professionals moeten hiervan op de hoogte zijn. Volgens een wereldwijde enquête van Computerweek zijn kwalificaties met grote vraag in 2009 en 2010; 1. Helpdesk/ technische ondersteuning 2. Programmering/ applicatieontwikkeling 3. Projectmanagement 4. Networking 5. Business intelligence 6. Veiligheid 7. Web 2.0 8. Datacentra 9. Telecommunicatie Daarnaast voorspelt IT Job Board.be dat de groeiende trend voor Saas en SOA (Services Oriented Architecture) als ook Groene ICT de komende jaren een direct effect op de vraag naar specialisten in infrastructuur zal hebben. In het gebied van programmeren en ontwikkeling is het belangrijk om te weten, dat de vraag naar ontwikkelaars met open source ervaring zal toenemen doordat 40% van ICT-jobs in 2020 in direct contact zal staan met open source.
2.4 Andere trends in ICT werving en selectie De vraag naar professionals met ervaring Volgens Egilia Learning en korte bewijsvoering van onze Belgische klanten zijn de meest gezochte ICT-professionals, recent afgestudeerden en professionals met 3 tot 5 jaar ervaring. De vraag naar kandidaten met junior en medium niveau ervaring is gestegen doordat steeds meer bedrijven kiezen voor junior ICT-professionals omdat de arbeidskosten lager zijn. Op de lange termijn kan dit resulteren in een kunstmatige inflatie van salarissen voor junior ICT-professionals. De vraag naar jobs op contract versus vaste basis Ondanks de speculatie dat ICT-jobs op contract basis tijdens de recessie zouden toenemen, geven statistieken van IT Job Board.be een andere scenario weer. In april 2008 was de verdeling tussen jobs op contract en vaste basis in België respectievelijk 47% en 53%. In april 2009 is dit cijfer toegenomen tot 64% voor jobs op vaste basis en 36% vertegenwoordigd nu jobs op contract basis. 3.0 Vertrouwen in markt door kandidaten IT Job Board heeft in mei 2009 onderzoek gedaan naar hoe kandidaten denken over het effect van de huidige markt op hun kansen voor werkgelegenheid. Van de 50 ondervraagde kandidaten gaf 92% aan dat de huidige economische situatie het moeilijker maakt om naar een job te zoeken. Met als resultaat dat 55% van de kandidaten aangeeft minder selectief te zijn tijdens de zoektocht naar een job. 60% van deze kandidaten gaf aan dat zij een lager salaris zouden accepteren, terwijl 30% zegt dat zij zowel een job op contract als op vaste basis zouden overwegen. Dit onderzoek geeft aan dat de keuze van bedrijven om werkgevers een lager salaris aan te bieden een impact heeft op salarisverwachtingen van een kandidaat. Daarnaast is de markt nu gunstig om geschikte kandidaten aan te trekken waardoor bedrijven die in de toekomst willen werven hun voordeel kunnen doen door de lage concurrentie in de markt van de gekwalificeerde kandidaten. Vanwege de huidige situatie in de markt doen ICT-professionals er alles aan om ervoor te zorgen dat zij aantrekkelijk zijn voor een job tijdens de recessie. Zo investeert 45% van kandidaten in het behalen van extra ICT-kwalificaties, terwijl 42% meer tijd investeert in het vergaren van kennis over trends in de ICT-industrie. 4.0 Interesse in ICT werving en selectie bij Belgische bedrijven In maart heeft IT Job Board.be onderzoek gedaan bij 50 bedrijven in België over de vraag naar werving en selectie behoeften in 2009. Toen werd gevraagd of bedrijven in 2009 ICT-professionals zullen aanwerven, zei 37,5% van de werkgevers dit te overwegen. Daarnaast zeiden alle ondervraagden dat zij ondanks de financiële situatie niet zouden stoppen met investeren in nieuwe ICT-projecten. Dit cijfer maakt duidelijk dat de ICT-sector in vergelijking met andere industrieën en ondanks de financiële situatie een relatief goed jaar kan verwachten. Dit komt mede doordat veel organisaties begrijpen hoe belangrijk ICT-projecten zijn om de concurrentie voor te kunnen blijven.
5.0 Uitdagingen voor de toekomst voor de Belgische ICT werving en selectie industrie Volgens de Global Information Technology Report 2008 2009 heeft België een van de top drie ICT-opleidingssystemen ter wereld. Ondanks dit alles genereert de ICT-sector niet genoeg interesse van jonge ICT-professionals. De afgelopen 10 jaar is duidelijk geworden dat minder jongeren zich opgeven voor ICT-gerelateerde studies doordat veel jongeren computerwetenschappers als sober en eenzaam beschouwen. Initiatieven worden bij voortgezet onderwijs en hogescholen geïmplementeerd om zo de perceptie van de ICT-industrie te verbeteren. Maar dit probleem heeft er wel voor gezorgd dat veel bedrijven geen andere mogelijkheid zagen dan het herschikken van wereldwijd ICT-talent om zo direct functies te kunnen vullen. Conclusie en feedback Ondanks de economische situatie laat de Belgische markt voor ICT werving en selectie diverse positieve signalen zien met betrekking tot stabiliteit en groei in de toekomst. Resultaten uit het onderzoek laten zien dat ondanks de negatieve groei van het aantal vacatures in het 2e kwartaal, de industrie nog steeds een duidelijk tekort aan ICT-professionals in de markt ziet. Daarnaast mist de ICT-industrie aantrekkingskracht op jongere professionals. Lokale instituten en de regering proberen er aan te werken dit te verbeteren. Voor klanten is het belangrijk om ervoor te zorgen dat kandidaten het bedrijf zien als een goede werkgever en zo het beste talent in de industrie aan te trekken. Wij hopen dat u dit rapport met betrekking tot de huidige situatie van de Belgische ICT werving en selectie industrie als nuttig heeft bevonden. Wanneer u feedback heeft met betrekking tot de inhoud van dit rapport kunt u een e-mail sturen aan t.decock@theitjobboard.com
Referenties EITO, European ICT Market Overview, Septembre 2008: www.eito.com/reposi/freedatasheets/ict-marketoverview-eu25 Le Secteur TIC Wallon sous la loupe, Isabelle Rawart, Février 2009: http://www.sourir.org/article.php3?id_article=139 The 10 Hottest Skills in Demand, Mai 2008: http://www.itscan.be/fr/articles/2008/05/20/the-10-hottest-it-jobs-in-demand The Global Information Technology Report 2008-2009, Soumitra Dutta and Irene Mia: http://www.mcit.gov.eg/general/global%20it%20report%202008-092009331155142.pdf Quatre Antidouleurs pour la Crise Economique, Mars 2009: http://www.agoria.be/s/p.exe/wservice=www/webextra/prg/izcontentweb?enewsid=53142&sessionlid=2 The 9 Hottest Skills for 09, Thomas Hoffman, Décembre 2008: http://www.computerworld.com/action/article.do?command=viewarticlebasic&articleid=330106 Baromètre Egilia de l Emploi Informatique, Janvier 2009: http://www.egilia-learning.be/fr/dossiers/tendances_2009_janvier/ Where is Open Source headed in the years ahead?, Jean-Pierre Laisné, Février 2009 http://www.bull.com/bulldirect/n34/expert.html