Minor Toegepaste Psychologie 1
Inleiding Waarom houden mensen zich niet aan dieetvoorschriften? Hoe kan ik ze dan stimuleren om dat wel te doen? Hoe kan ik teamsporters leren om beter om te gaan met zelfkritiek? Hoe help je iemand die stottert om zich goed te presenteren? Hoe begeleid ik mensen die ziek zijn in het vinden van werk of bij het volgen van een opleiding? Hoe kan ik als ICT er met klanten communiceren op een manier dat zij de informatie goed begrijpen? Waarom is het voor verslaafden zo moeilijk om van de drugs af te komen? Dit zijn allemaal vragen waar je in de minor Toegepaste Psychologie een antwoord op kunt zoeken. Als je het leuk vindt om je kennis over het gedrag van mensen te verdiepen en als je bereid bent om daar een half jaar fulltime aan te werken, is de minor Toegepaste Psychologie een goede keuze. In deze minor kun je kennis vanuit je eigen beroepsopleiding koppelen aan psychologische kennis. De minor kent een grote verscheidenheid aan onderwijsvormen: hoor- en werkcolleges, training, coaching en zelfstandig werken in groepjes of individueel. De minor Toegepaste Psychologie is intensief. Het lukt niet om hem er even bij te doen. Bij sommige onderdelen geldt verplichte aanwezigheid. Maar als jij een half jaar van je studietijd investeert heb je aan het eind van de minor veel geleerd over het gedrag van mensen en de manier waarop je dat kunt beïnvloeden! 2
Leerplanschema Minor Toegepaste Psychologie Minor Toegepaste Psychologie Integrale leerlijn Vaardigheidslijn Conceptuele leerlijn Periode 1/3 Periode 2/4 Beïnvloeden van gedrag: analyse en ontwerp Beïnvloeden van gedrag Oplossingsgericht Uitvoering coachen Inleiding in de Gedragsbeïnvloeding Psychologie Crossculturele Sociale Psychologie Psychologie Aanmelden en voorwaarden Via Osiris kun je je aanmelden voor de minor Toegepaste Psychologie. De minor is te volgen in semester 1 en 2. Extra instapvoorwaarden - De student is bereid om actief samen te werken met medestudenten. - De minor Toegepaste Psychologie is geen onderdeel van Kies op Maat. - Studenten van de opleidingen MWD en SPH zijn uitgesloten van deelname. 3
. Beïnvloeden van gedrag: analyse en ontwerp (gehele semester) In dit programma werk je in multidisciplinaire projectgroepen aan een praktijkopdracht. Je onderzoekt hoe je psychologische kennis kunt gebruiken om een oplossing te vinden voor praktijkprobleem waarbij gedragsverandering wenselijk is. Aan het eind van deze minor heb je een analyse gemaakt van het probleem (blok 1) en heb je een interventie ontworpen in de vorm van een draaiboek voor een workshop/training (blok 2). Deze zelfontworpen workshop/training voer je vervolgens uit in de cursus Beïnvloeden van gedrag: uitvoering De begeleiding vindt plaats in werkcolleges. Je leert van de problemen van anderen en passant leer je de werkwijzen en de beroepsculturen kennen van andere dan je eigen werkveld. Vanzelfsprekend kan je jouw eigen eerder verworven kennis en vaardigheden aanwenden om je medestudenten verder te helpen in dit project. 4
Beïnvloeden van gedrag: oplossingsgericht coachen Beïnvloeden van gedrag is een belangrijke competentie binnen de Toegepaste Psychologie. Hierbij gaat het veelal om het aanzetten van mensen tot zelfreflectie en het aanleren van ander gedrag. Trainen en coachen van mensen en groepen zijn hierbij belangrijke vaardigheden. In de trainingslijn van de minor maak je zowel kennis met trainen als oplossingsgericht coachen en leer je hoe je in essentie deze methoden kunt inzetten om gedrag te beïnvloeden. De theoretische basiskennis van de psychologie die je opdoet in de minor leer je te gebruiken met de vaardigheden coachen en trainen. Het programma beïnvloeden van gedrag: uitvoering is op pagina 4 beschreven. Oplossingsgericht coachen In het eerste gedeelte van het programma leer je jezelf beter kennen in de rol als trainer en coach. Hierover geef je na de eerste weken een presentatie voor je medestudenten. In het tweede gedeelte leer je de basistechnieken voor het voeren van een oplossingsgericht coaching gesprek. Oplossingsgericht coachen is een krachtig instrument dat tegenwoordig op vele werkterreinen van de hbo er wordt gehanteerd. Zo kan coachen bijvoorbeeld worden ingezet om mensen tot betere prestaties te leiden, individuen te helpen bij het maken van keuzes en oplossingen te vinden bij conflictbemiddeling. Bij oplossingsgericht coachen wordt het sterkteperspectief als uitgangspunt wordt genomen. Uitvoering trainen In de cursus leer je hoe je middels de interventie trainen mensen aan kunt zetten tot zelfreflectie en tot het veranderen van hun gedrag. Dit doe je door het draaiboek, ontworpen tijdens de cursus Beïnvloeden van gedrag: analyse en ontwerp, uit te voeren. De begeleiding vindt plaats in trainingsgroepen. Aanwezigheid is verplicht. 5
Inleiding in de psychologie (blok 1/3) In ieder beroep krijg je te maken met mensen. Het studieonderdeel Inleiding in de psychologie is erop gericht om alledaagse ideeën over menselijk gedrag en de achtergronden daarvan te toetsen aan wetenschappelijke inzichten. Dan zal blijken dat onze ideeën die op gezond verstand of eigen levenservaringen berusten soms wel maar vaak ook niet bestand zijn tegen de toets van het wetenschappelijke experiment. Inleiding in de psychologie wil een bijdrage leveren aan je kennis over mensen en hun gedrag en zo een brug slaan tussen je eigen ervaringen in de omgang met andere mensen, (zowel in professionele als in privésituaties) en de wetenschappelijke psychologie. Dit programma legt een basis voor de andere onderdelen van de minor. Onderwerpen die aan de orde komen zijn onder meer: waarneming, leren, geheugen, denken, motivatie, persoonlijkheid, stress en psychopathologie. Ook de hoofdstromingen in de psychologie worden uitgebreid besproken. De lessen worden gegeven in de vorm van hoorcolleges. 6
Gedragsbeïnvloeding (blok 2/4) In dit conceptuele programma wordt in een reeks hoorcolleges ingegaan op de belangrijkste theorieën en kernconcepten omtrent de kerncompetentie beïnvloeden van gedrag. In dit programma wordt uiteengezet welke mechanismen ten grondslag liggen aan gedragsverandering. Vragen die beantwoord worden zijn o.a. 'Hoe leren mensen? 'Wat is veranderbaar gedrag en wat niet?' 'Welke rol spelen concepten als behoeften, motivatie, doelen en overreding in gedragsverandering en hoe kunnen deze efficiënt worden ingezet?' Dit programma biedt theoretische inzichten die de bouwstenen vormen van gedrag en de verandering en beïnvloeding hiervan. Studenten kunnen deze bouwstenen vervolgens integreren in andere vakken zoals Gedragsbeïnvloeding,: analyse en ontwerp en Gedragsbeïnvloeding: uitvoering. Daarnaast kunnen de bouwstenen ingezet worden in de eigen beroepspraktijk. 7
Sociale Psychologie (periode 1/3) Het doel van de module Sociale Psychologie is het vergaren van kennis over sociaalpsychologische theorieën. Als Hbo-professional (bijv. leidinggevende, sportinstructeur of diëtist) moet je kennis hebben van sociale processen en verschijnselen. Jouw handelen dient daarbij gebaseerd te zijn op recente, relevante en betrouwbare wetenschappelijke kennis. In de module Sociale Psychologie verwerf je kennis over een aantal sociaalpsychologische theorieën, die je kunt gebruiken om sociale situaties te begrijpen. Zo n sociaalpsychologische theorie geeft vaak een verklaring voor het gedrag van mensen in specifieke sociale situaties. Dit onderdeel bestaat uit hoorcolleges en wordt afgerond met een MC-toets. 8
Crossculturele Psychologie (periode 2/4) Welke opleiding je ook doet, cultuurverschillen daar kun je niet omheen. In de samenleving en op je werk krijg je te maken met mensen uit andere culturen. Tijdens dit onderdeel leer je effectief te communiceren en daarbij bewust gebruik te maken van het gegeven dat je eigen manier van denken, voelen en handelen niet universeel is, maar wordt bepaald door je eigen achtergrond. Je leert gedrag van mensen (mede) te verklaren vanuit de culturele achtergrond van de groep en/of het individu. De lessen bestaan uit gecombineerde hoor- als werkcolleges en vereisen voorbereiding (literatuur lezen en opdrachten maken). Om te beoordelen of je de interculturele competentie beheerst, ga je in een groep in gesprek met een gastspreker met een niet-nederlandse culturele achtergrond. Tevens interview je individueel een professional uit je toekomstige beroepspraktijk en verwerk je dit in een groepsverslag. De resultaten van het interview met de gastspreker worden gepresenteerd tijdens één van de bijeenkomsten. Over beide onderdelen wordt een verslag geschreven, waarbij gebruik gemaakt dient te worden van aanvullende literatuur. 9
Academie voor Sociale Studies Opleiding HBO Toegepaste Psychologie Zernikeplein 23 9747 AS GRONINGEN Voor informatie kun je terecht bij Secretariaat HBO Toegepaste Psychologie 050-5953300 minor-tp@org.hanze.nl 10