NIEUWSBRIEF 1 juli 2011 Intrapreneuren is denken, doen en laten Een verslag van de werkconferentie Intrapreneurship in Zorg en Welzijn op 21 juni jl. te Hoofddorp. We zijn echt goed bezig met intrapreneuren, concludeerde Karin toen ze een terugblik gaf op de drie werkateliers. Vrijwel alle ongeveer 30 collega s van de vijf instellingen voor zorg en welzijn beaamden dit. Je moet in je kracht gaan zitten, voegde een andere hulpverlener toe. Deze terugblik op de werkateliers vormt de kern van de werkconferentie over intrapreneurship gehouden op 21 juni te Hoofddorp. De conferentie, georganiseerd door het IZW-onderzoeksteam van Inholland, was een afsluiting van een aantal IZW-ateliers die gehouden zijn met diverse teams binnen de instellingen. Tijdens deze conferentie stonden twee onderwerpen centraal: - De rol van professionals: wat hebben ze geleerd, wat hebben ze afgeleerd, wat hebben ze toegepast door deelname aan de IZW-ateliers? - Borging en bestendiging van intrapreneurship op de vier hoogste niveaus van IZW-onderzoeksmodel: hoe wordt ondernemend gedrag geborgd in de organisatie? Rol van de professionals Het eerste onderwerp werd belicht door een korte terugblik door een deelnemers uit ieder team van de verschillende instellingen: Kontext was eerst huiverig in de startfase maar kreeg later meer zicht op het krachtenveld. Men staat nu meer stil bij structurele processen en wil van hieruit visie ontwikkelen. Combiwel gaat vanuit het kader van wijkgericht programmeren het accent leggen op de ondernemende zelfstandigheid en creativiteit van de professional. CentraM gaf aan dat de ideeën en methodieken uit de IZW-ateliers de medewerkers aan het denken heeft gebracht. Volgens hen zou de rol van het management nog in een training uitgewerkt kunnen worden.
GGZ NHN nam uit de werkateliers mee dat intrapreneurship toch vooral te maken heeft met doen, zelf keuzes maken. Voortbouwend op wat er al is, maar ook aflerend: je kunt namelijk niet altijd je managers pleasen MEE benadrukte dat ondernemen vooral ook betekent: enthousiasme. Men heeft samen geleerd om zich te profileren en zich te focussen: wat doe je wel en wat doe je niet en voor wie? Speed date Tijdens een levendige speed date sessie, waarbij alle deelnemers ervaringen met hun kansen en beperkingen voor intrapreneurship met elkaar uitwisselden, bleek dat de teams tijdens de IZW-ateliers meer zicht gekregen hebben op het krachtenveld dat bestaat uit beïnvloedende factoren als: ik / de professional zelf het team de leidinggevende en de organisatie de gemeente en de ketenpartners. Het gaf ook een sterke aanzet tot een continuering van het al ingezette bewustwordingsproces van intrapreneurship: Hoe kunnen wij ons als team zó profileren, (en dat extern uitdragen), wat zijn onze krachten, hoe kunnen wij die krachten inzetten, welke groepen willen wij bedienen? Kortom, men wil op zoek gaan naar structurele oplossingen voor de vraag uit het werkveld en van daaruit een visie ontwikkelen op de rol van intrapreneurship en Welzijn Nieuwe Stijl.
Borging in de organisatie Ondernemend gedrag moet natuurlijk verankerd worden in de organisatie. Die borging kan op diverse niveaus worden aangepakt. In groepen werd besproken op welke punten deze borging dan plaatsvindt, welke koppelingen er gemaakt kunnen worden en hoe er afgestemd moet worden. Uit de discussies kwamen de volgende suggesties en concrete acties naar voren: Professionals en hun werk: - Actieplan opstellen. - Partner in crime zoeken als steun om het ondernemender te werk gaan te continueren. - Ruimte om te werken aan competenties zoals lef en overtuigingskracht. - Tijd en ruimte reserveren in je agenda (bijvoorbeeld 1 uur per week). - Enthousiasme bij jezelf mobiliseren. - Intervisie organiseren. - Regie nemen in en over het eigen werk, een eigen speelveld en eigen regelruimte scheppen. Professionals en hun team: - Terugkoppeling van informatie verplicht agenderen. - PDCA altijd in geheel uitvoeren! - Intervisie organiseren. - Flitspresentaties op de teamagenda plaatsen om elkaar bij te praten. - Elkaar enthousiasmeren, ervaringen en succes stories delen. Professionals en hun leidinggevenden: - Presentatie over ondernemen door professionals houden voor leidinggevenden. - Tijd maken om terug te kijken, te evalueren, processen afmaken, leren van wat en hoe je dingen doet. - Maatschappelijk ondernemen als vast onderdeel in het jaarplan opnemen. - Enthousiasmeren van medewerkers en vertrouwen geven. - De tijd en ruimte geven, maar daaraan wel een resultaat verbinden. - Structureel overleg organiseren. Professionals en hun topmanagement: - Professionals geven een presentatie aan het MT over ondernemen. - MT heeft een Ambassadeurschap naar externen. - MT moet SMART doelstellingen opstellen met heldere kaders i.p.v. een vage visie.
- Visiedag organiseren. - Deskundigheidsbevordering aanbieden aan de professionals. - MT zorgt voor implementatie in de organisatie. - Systematiek van functioneren en beoordelen aanpassen op essenties van concreet gemaakt ondernemerschap (bijvoorbeeld de regie over eigen werk). - Casusoverleg laten organiseren en product- en doelgroepadviezen vanuit dit overleg aanmoedigen en serieus behandelen. - Afstemmen van de ontwikkelingen binnen topmanagement met de ontwikkelingen op de werkvloer. - Stijl van leidinggeven: complimenten op het juiste moment, enthousiasmeren. Professionals en hun context: - Wijkplanvisie opstellen, wijkanalyse, wijkwerkplan en acties in dat kader programmeren. - Afstemmen van de diverse werkwijzen en goede afspraken maken. - Structureel omgaan met signaleringen. - Iedereen heeft een Ambassadeurschap naar externen en zorgt voor een goede PR. - Missie/visie met daarin ondernemerschap uitdragen naar de buitenwereld en duidelijke en realistische informatie verstrekken vanuit eigen organisatie in een externe overlegstructuur. - Zorgen voor ruimte bij opdrachtgevers en subsidieverstrekkers over de wijze van uitvoering door de professionals (geen detailvoorschriften over het hoe ). Intrapreneurship in Zorg en Welzijn en onderwijsvernieuwingen Social Work Momenteel worden er praktijkcasussen gemaakt voor de aanpak van het welzijnwerk en voor de ambulante zorg voor cliënten in de psychiatrie. In die casussen worden studenten gestimuleerd om te denken vanuit het kader van de WMO en Welzijn Nieuwe Stijl. Bij praktijkgericht onderzoek gaat het om ondersteuning bij de professie in het werkveld, maar ook om door vernieuwing van onderwijsmateriaal of curricula betere beginnende professionals af te leveren. Daar wordt momenteel ook werk van gemaakt. De casus voor MWD/SJD, die begint met veel schuldproblematiek, is nagenoeg af. Casussen voor SPH/HBO-V, Schoolmaatschappelijk en Wijkgericht werken zijn in ontwikkeling. Kern van deze casussen is dat studenten daarin aangestuurd worden om, ook vanuit de WMO-gedachte en participatiedoelstelling, te leren ondernemender ondersteuning en zorg te bieden aan cliënten of bewoners. De keuze van het casusproblematiek zorgt ook voor een actueel beroepsbeeld. Naast de geboden kennis in het curriculum zullen met relevante informatie via internet antwoorden op reële beroepsvragen moeten worden beredeneerd; ook dit prikkelt de zelfstandigheid en ondernemerszin van studenten. Deze met professionals ontwikkelde casussen zetten de studenten met beide benen op de werkvloer.
Wat moeten de juist afgestudeerde studenten in huis hebben?, werd een forum van IZW-deelnemers voorgelegd. Ze moeten openstaan voor nieuwe wegen en creatief zijn met het geleerde. Dit is belangrijk vooral gezien de huidige ontwikkelingen in het vakgebied en waar een overheid niet meer alles financiert. Men constateert dat ondernemerschap tegenwoordig gelukkig terugkomt in de stagebeoordeling. Het belang ervan is gezien de veranderde beroepspraktijk groot. Ook voor de startende professionals geldt: Intrapreneurship moet je gewoon doen! En het helpt veel als in het onderwijs daar al vroeg mee begonnen wordt, want zonder dit gaat het niet meer in de beroepspraktijk. Diet Zomer, IZW-rapporteur lid Kenniskring HRM en Persoonlijk ondernemerschap Vooraankondiging: 24 november 10.00 17.00 uur, te Haarlem Landelijk Symposium Intrapreneurship in Zorg en Welzijn Georganiseerd door Inholland in samenwerking met MOVISIE