Weg met de koolhydraten bij diabetes? DOK h Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist Het programma Dieetbehandeling diabetes vroeger en nu De rol van koolhydraten Leefstijl & lange termijn Eetgedrag & eetproblemen Casuïstiek Even voorstellen: Vroeger en Nu Het dieet bij diabetes vroeger Diëtistengroep Haarlemmermeer Vrij gevestigde diëtisten Zuid Kennemerland Dietistennetwerk ZHN DOK h Disclosure belangen spreker Vroeger en Nu (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen / Zie hieronder Bedrijfsnamen Ga naar: www.menti.com En vul de code in :218514 Wat adviseren we nu? 1
Hypertensie Dyslipidemie PCOS en fertiliteitproblemen Oestrogeen en testosteron uit balans Leververvetting Verstoorde glucosetolerantie, diabetes type 2 Artrose Schildklierproblemen Slaap apneu Jicht Vermoeidheid Vit D deficiëntie Emotionele instabiliteit Infecties Verminderde gevoeligheid voor insuline; De alvleesklier moet meer insuline produceren-> verhoogde vetopslag; Steeds als we koolhydraten eten hebben we insuline nodig; Mensen met insulineresistentie komen sneller aan van koolhydraten. Nutrienten verhoogde kans IR Koolhydraten Reaven, Curr.Atheroscler.Rep, 2000; Abasi, Am J Cardiol, 2000. Verzadigd vetreaven, Curr.Atheroscler.Rep, 2000 Veel vrije vetzuren en triglyceridenschinner, Diab Med, 2005 Weinig voedingsvezels Ludwig, JAMA, 1999 Hoge glycemische indexliu, Am J ClinNutr, 2000 Veel zetmeel (rijk aan amylopectine)frey, 2003 Laag Vit D Chiu, Am J clin Nutr, 2004 Hoge intake fructosebasciano, Nutr & Metab, 2005 BMI <25 BMI >25 Obesitas IR 11,9 7,7 41,3 33,6 66,9 44,5 De rol van koolhydraten Ga naar: www.menti.com En vul de code in :218514 Koolhydraten waar zitten ze in? Pereira, The CARDIA study. JAMA, 2002 2
De rol van koolhydraten Eetgedrag & eetproblemen Koolhydraten waar zitten ze in? Suikers Zetmeelproducten Vruchtensuiker Melksuiker Kristalsuiker, riet- en bietsuiker, honing* Snoep, chocola, koek en gebak* Frisdrank/limonade* Brood, granen; haver, meel en maïs Aardappelen, rijst en pasta Peulvruchten; witte en bruine bonen, linzen en kapucijners Vers fruit, zoals appel, sinaasappel en banaan Vruchtensap* Alle zuivelproducten; zoals melk, karnemelk, yoghurt, vla, kwark, ayran Waar in de voeding kunnen we winst behalen 25,5 % van hulpzoekende mensen met obesitas blijkt eetbuistoornis (Nauta 2001) Eetgedrag en eetbuien nog veel taboe Meer risico op terugval Specialistische kennis eetproblematiek cruciaal Maak het onderwerp laagdrempelig en bespreekbaar Glycemische index snelheid vertering koolhydraten in darm en de opname van glucose in het bloed Glycemische lading Preciezere aanduiding Houd ook rekening met portie grootte Bereiding, vet, eiwit, vezels en maagontlediging hebben ook invloed Hoog: gebakken aardappelen, brood, rijst, cornflakes Laag: zuivel, bepaalde soorten fruit als appels en sinaasappels, pasta, peulvruchten Eetgedrag & eetproblemen Een goed dieet is geen dieet Altijd haalbaar, het gaat om leefstijl! Uitgebreide screening eetgedrag Dieetverleden Eetdagboek afgelopen week vertekend beeld Feestjes, weekenden, drukke week Positieve en negatieve emoties Alles is subjectief: Wat is een kleine portie? Wat is gezond koken? Persoonlijk voedingsplan Wat is de hulpvraag? Adviseren we iedereen de RGV Waarom wel/niet Samenvattend Een goed voedingsadvies blijft maatwerk Bij insulineresistentie altijd koolhydraatgevoeligheid Kies in ieder geval voor de juiste koolhydraten met extra voedingsvezels Vaak beperk je koolhydraten al door minder te snoepen Overweeg absoluut een koolhydraatbeperking bij een mooie voedingsanamnese Inzet Koolhydraatbeperking bij onvoldoende resultaat Streng? 30 gram koolhydraten 3
Diet related to weight loss after 6 months* >5% weight loss <3% or no weight loss Low energy diet 29,1% Low energy diet 41,7% Low carb diet 46,1% Low carb diet 28,8% >5% loss of waist circumference <3% loss of waist circumference Low energy diet 40% Low energy diet 37,9% Low carb diet 57% Low carb diet 42,8 Govers, BMC Family Pract, 2008 N=1546 Casus 2 44 jaar, Marokkaanse afkomst Eetproblemen, DM 2 insuline afhankelijk Lantus 31 EH, Novorapid 5 EH in morgen, 2 dd 500 mg metformine Gewicht 86,3kg, bmi 32, taille 103 cm. Laatste HBA1 C meting: 92 mmol/mol (10,6%) Dagelijks eetbuien, totale intake 2319 kcal op gemiddelde dag en 280 gram KH Intake eetbui ca 800 kcal en 180 gram KH Voorbeelden uit praktijk 6 groepen van 2-3, elke groep 1 casus (totaal 3) Disciplines verdelen Kruip in de huid van de dietist 1 presentator per groep Presentatie: Wat was je casus? Wat zou je als dietist adviseren? Met wie ga je samenwerken? Wie doet wat? Zijn er nog belangrijke aandachtspunten? Casus 3 55 jaar, Obesitas, DM 2, metfromine 1 dd 500 mg BMI 30 Taille 110 cm Laatste HBA1 C meting: 66 mmol/mol (8,2%) Is de afgelopen 15 jaar zeer sluipenderwijs 15 kg aangekomen. Weinig beweging Voeding totaal 2692 kcal en 308 gram koolhydraten Casus 1 60 jaar, overgewicht, hypertensie en hypercholesterolemie Nog geen verhoogde bloedglucosewaarden. Mevrouw heeft veel last van vermoeidheid. Gewicht 85 kg, BMI 28,1 taille 95 cm. Mevrouw is in 4 jaar tijd 10 kg aangekomen Raakt hierdoor het vertrouwen kwijt Intake 662 calorieën en 84,2 gram koolhydraten Vragen NDF Voedingsrichtlijn: http://www.zorgstandaarddiabetes.nl/wpcontent/uploads/2015/02/ndfvoedingsrichtlijndiabe tes2015-samenvattingskaartweb.pdf 4
5