Aanscherping en verruiming Pensioen: garantie voor de toekomst? Ronald Doornbos 28 april 2010 2010 Towers Watson. All rights reserved.
Agenda 1. Wat vooraf ging 2. Voorstellen van 7 april 1. Kabinetsinzet 2. Rapport evaluatie FTK 3. Voorstel nieuwe parameters 3. Gevolgen in geval de aanscherpingen in het toezicht worden overgenomen 4. Gevolgen in geval de verruimingen in de wetgeving worden geïmplementeerd 5. Voor wie doen we het eigenlijk? 2
Wat vooraf ging Don Frijns Goudswaard - Verdeeld advies - Beleid rendementsgebaseerd - Pensioen dreigt onbetaalbaar te worden - Verlaging risicopremies - Pleidooi voor reëel kader - Voorstellen voor verruiming toekomstbestendigheid - Bruto rendementen - Risicomanagement moet beter - Meer voorwaardelijkheden inbouwen - Versterking governancemodel noodzakelijk
Voorstellen 7 april Brief Donner kabinetsinzet Aanpassing ftk Reëel kader Meer zachte rechten Voorstellen nieuwe parameters Bij wijze van compromis tussen meerderheids- en minderheidsstandpunt STAR heeft inmiddels geadviseerd de huidige parameters voor 2 jaar te prolongeren Rapport Evaluatie FTK Verplichtstelling rapportage reële dekkingsgraad Geen demping op basis van rendement in kostendekkende premie Wachttijd voor indiening herstelplannen Nieuwe kalibratie risico s in standaardmodel
Voorstellen 7 april Het beeld is tweeledig maar terug te voeren op een breed gedeeld uitgangspunt: Aanscherping toezicht Verruiming in wetgeving Zekerheid kan niet langer worden geboden voor de prijs die daarvoor stond Mogelijke conclusies: 1. De prijs gaat omhoog voorstellen voor aanscherpingen van het toezicht 2. De zekerheid gaat omlaag voorstellen voor verruimingen in de wetgeving Ambitie of zekerheidsniveau omlaag?
Gevolgen in geval de aanscherpingen worden overgenomen Voorgestelde aanscherpingen: Verlaging risicopremies voorstel parameters Demping op basis van rendement niet langer toegestaan evaluatie FTK Verzwaring vereist eigen vermogen evaluatie FTK Zwaardere eisen aan premiekortingen evaluatie FTK Ondertussen: Grondslagen zwaarder door toenemende levensverwachting Grondslagen nog zwaarder door verwachte snellere toename levensverwachting
Ontwikkelingen toenemende levensverwachting in beeld gebracht 84 82 80 Prognose levensverwachting man Feitelijk 2002 2004 2006 2008 AG 2007 Verbetering 1,4 maanden per jaar 78 76 74 72 70 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 2050 De modellen van het CBS en het AG verschillen. Het AG had in 2007 per saldo een meer prudente inschatting van de sterftetrend. De CBS-cijfers komen daar toch nu al bovenuit.
Gevolgen in geval de aanscherpingen worden overgenomen Veronderstel een gemiddeld fonds, dat gebruik maakt van de mogelijkheid de premie te dempen op basis van verwacht rendement Beleggingsmix: Aandelen 35% Vastrentend 50% Onroerend goed 10% Overig zakelijk 5% Gewogen gemiddelde leeftijd actieven: 45 jaar Middelloon 2,25% opbouw, 70% spaar-np, minimale franchise
Gevolgen in geval de aanscherpingen worden overgenomen Stapsgewijs de toedracht voor verhoging van de premie: Gedempt obv rendement Gedempt obv rente Overgang van Prognosetafels naar CBS 2% - 3% 3% - 4% Nieuwe parameters in het verwacht rendement Verwacht rendement wordt 5,4% in plaats van 5,9% Verwacht rendement na onttrekking vermogensbeheerkosten wordt 5,2% in plaats van 5,4% 15% 6% - Afschaffen demping op basis van rendement 30% - Verhoging van het vereist eigen vermogen Vereist eigen vermogen wordt 37% in plaats van 23% Gezamenlijk 10% 10% 75% - 85% 13-15%
Gevolgen in geval de aanscherpingen worden overgenomen Dekkingsgraad ultimo 2009 Uit tekort Cumulatieve toeslagen (tot einde 2023) Uitgangssituatie 106% Ultimo 2013 27% Verzwaring sterftegrondslag en (CBS 2008) Verlaging risicopremies (5,2% ipv 5,9%) Verhoging VEV (37% ipv 23%) 102% Ultimo 2015 24% 102% Niet 21% 102% Niet 14%
Gevolgen in geval de verruimingen worden geïmplementeerd De verruimingen komen merendeels neer op het toekennen van zachte rechten Zachte rechten is een contradictio in terminis, maar het komt neer op meer voorwaardelijkheden Rechten en aanspraken mee laten ademen met de dekkingsgraad Rechten en aanspraken mee laten ademen met de levensverwachting Pensioenleeftijd mee laten ademen met de levensverwachting Een en ander al dan niet leeftijdsafhankelijk (solidariteitsoverwegingen)
Gevolgen in geval de verruimingen worden geïmplementeerd Gevolgen door toename levensverwachting (overgang van Prognosetafels op CBS 2008) opgevangen via pensioenleeftijd Uitstel pensioenleeftijd (uitgangssituatie 65 jaar) Actieven en slapers circa 8 maanden Langleven gepensioneerden op actieven en slapers wordt verhaald circa 1 jaar en 3 maanden
Voor wie doen we het eigenlijk? De ervaring leert dat meeste onbegrip bij deelnemers voorwaardelijke toeslagen betreft Het niet toekennen van (voorwaardelijke) toeslagen heeft het vertrouwen in de pensioenwereld geen goed gedaan Mensen hebben behoefte aan duidelijkheid, en daarmee aan zekerheid In theorie zijn voorwaardelijkheden mogelijk voor deelnemer beter, maar wil de deelnemer dat wel? Gaat tegen trend van transparantie en zekerheid in Maar veelal zit nog ruimte in regelingen (VPL correcties)