Technolab Leiden Beleidsplan 2014-2016 INHOUD 1. Inleiding 2. Technolab in transitie: van 2013 naar 2016 3. Partners & Vrienden van Technolab 4. Organisatie & Bestuur 5. Communicatieplan 6. Financiën Bijlage 1 Bestuur en Raad van Advies Bijlage 2 Inkomsten en uitgaven 2012 1
1 Inleiding Jongeren enthousiast maken voor natuur & techniek, dat is de missie van Technolab. Technolab Leiden is een jonge, ondernemende en innovatieve organisatie met passie voor onderwijs, techniek, wetenschap en talentontwikkeling. Technolab organiseert workshops en projecten voor jongeren van 4 tot 15 jaar, waarin actief kennismaken met techniek en natuurwetenschap. Kernwaarden zijn: onderzoeken, ontdekken, ontwerpen, spelen, kortom: DOEN! Op deze manier worden jongeren gestimuleerd om op een creatieve manier naar oplossingen te zoeken. Ook leren leerlingen zo om hun eigen talenten te ontdekken en in te zetten. De workshops en projecten worden begeleid door stagiairs, medewerkers en vrijwilligers van Technolab. Doelstelling Technolab wil binnen een termijn van 5 jaar (vanaf de oprichting in 2010) een meetbaar effect realiseren in de toestroom van jongeren naar technisch onderwijs in de regio Leiden. Gereedschap Een structureel aanbod van workshops voor het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Leerwerkbedrijf: continu meer dan 30 stagiairs van diverse opleidingen. Door nieuwe en jaarlijkse projecten: Verbindingen leggen tussen onderwijs, bedrijfsleven, (culturele) instellingen en bewoners in de gemeente Leiden en omstreken. Organisatie Stichting Technolab Leiden is opgericht in 2010. De uitvoerende taken binnen Technolab zijn verdeeld over 3 teams. Stagiairs krijgen taken via de teams op basis van opleiding, ervaring en eigen belangstelling. Alle medewerkers werken op freelance basis voor Technolab. Vrijwilligers maken deel uit van de teams. Bestuur Raad van Advies Directeur PR en Financiering Begeleiding & Bedrijfsvoering Ontwikkeling & Projecten Aanleiding voor dit meerjarenplan Technolab is in 2010 opgericht met als uitgangspunt: we gaan het gewoon doen!. Vanuit de overtuiging dat onze concepten veel waarde toevoegen voor mensen en organisaties in de regio zijn we met steun van onze founding fathers begonnen: Gemeente Leiden, ROC Leiden, Da Vinci College en Fonds 1818. De eerste 3 jaren zijn we met enthousiasme en doorpakken een heel eind gekomen. Eerst doen en daarna pas de financiën en het draagvlak organiseren bleek een manier om in korte tijd veel te kunnen realiseren. Voor de lange termijn en een duurzame voortzetting van Technolab is dit echter geen haalbare strategie. Technolab wil groeien van een starter met een sympathiek plan naar een duurzame speler die je niet meer kwijt wilt. Daarom dit plan. 2
2 Technolab in transitie: van 2013 naar 2016 2013 De doelen uit het jaarplan van 2013 gaat Technolab ruimschoots realiseren: 15.000 deelnemers aan workshops en projecten. 2.000 deelnemers van onderbouw VO (+ 100 % t.o.v. 2011) Inrichten van minimaal 2 goede workshopruimtes. Uitbreiding en kwaliteitsverbetering van workshops en projecten, met focus op het thema Life Sciences. Technolab streeft naar een omvang waarbij 20.000 leerlingen per jaar deelnemen aan een workshop of project, continu 30 stagiairs in opleiding zijn en elk jaar 4 projecten worden ontwikkeld en uitgevoerd samen met onze Vrienden en andere organisaties. In 2013 en 2014 richt Technolab zich twee jaar lang op het thema Life Sciences, om zowel de verbinding met het Bio Science Park als met het aandachtsgebied van Museum Boerhaave te versterken. De bedoeling is om ook daarna Life Sciences als een van de hoofdthema s te handhaven. Technolab speelt daarbij steeds meer de rol van initiatiefnemer en coördinator van het versterken van techniekonderwijs in de regio. Landelijke en regionale ontwikkelingen Landelijk is er steeds meer aandacht voor het enthousiasmeren van jongeren voor technische opleidingen. Dit werd onder meer bekrachtigd met het afsluiten van het TechniekPact. Wanneer de goede intenties vertaald gaan worden naar concrete maatregelen wil Technolab wil graag bijdragen aan dit plan. Vooralsnog blijven de intenties echter hangen in stroperige overlegstructuren. Dus zullen we nog even moeten wachten totdat de urgentie wat duidelijker wordt. Daarnaast is de Leidse regio gestart met het opstellen van een economische agenda voor de komende 10 jaar, waarbij onderwijs & arbeidsmarkt een van de 5 thema s is. De uitgangspunten van Technolab sluiten naadloos aan op dit thema van de regionale economische agenda. Concreet is dit direct zichtbaar doordat de doelstellingen van Technolab invulling geven aan o.a. Programma Leiden Kennisstad (van de gemeente Leiden) en Toptechniek in de regio (onderwijsconsortium o.l.v. ROC Leiden). Vanuit de regionale ontwikkelingen is het duidelijk dat veel stakeholders in de regio belang hebben bij de duurzame voortzetting van Technolab. De uitdaging ligt in het verleiden van de stakeholders om hun positieve intenties om te zetten in concrete acties en bijdragen. Van 2013 naar 2016 Om in te spelen op bovenstaande ontwikkelingen wil Technolab de komende periode in gesprek met verschillende stakeholders het aanbod van Technolab nog meer afstemmen op de belangen en agenda s van de betrokkenen. De organisaties die hierbij een rol spelen zijn in ieder geval: gemeente Leiden, PO-, VO-, MBO- en HBO-scholen in de Leidse regio, bedrijven die zich richten op techniek en/of duurzame economische ontwikkeling in de regio, LUMC en Universiteit Leiden. 3 Partners & Vrienden van Technolab Technolab Leiden wil een netwerkorganisatie zijn die samenwerkt met veel organisaties in de regio. Wij streven naar duurzame samenwerking voor de lange termijn en willen zo veel mogelijk waarde toevoegen voor onze partners en vrienden. Dit doen we door ons aanbod af te stemmen op de wensen en behoeften van partners en vrienden op de lange termijn. Eenmalig aanbieden van projecten of workshops doen wij alleen ter kennismaking met nieuwe organisaties, steeds weer met de intentie van duurzame samenwerking. 3
Technolab is gestart met 15 basisscholen, ROC Leiden en het Da Vinci College als inhoudelijke partners. Inmiddels sluiten steeds meer scholen, bedrijven en andere organisaties aan. De basisscholen zijn Vriend of Goede Vriend van Technolab, afhankelijk van de intensiteit van de samenwerking en de financiële bijdrage. Ook de VO scholen in de regio kunnen (per vestiging) kiezen of zij Vriend of Goede Vriend van Technolab willen zijn, waarbij ook het verschil zit in de intensiteit van de samenwerking en de financiële bijdrage. Bedrijven en andere betrokken organisaties (inclusief MBO, HBO en Universiteit) kiezen of zij ondernemingsvriend of partner van Technolab willen zijn, wederom met een verschil in de intensiteit van de samenwerking en de financiële bijdrage. 4 Organisatie & Bestuur Met steeds meer freelance medewerkers, vrijwilligers en stagiairs groeit Technolab naar een organisatie van in totaal 50 tot 60 mensen. De organisatie blijft flexibel en plat door de structuur met freelancers en vrijwilligers. De freelance medewerkers werken allen 1 tot 3 dagen per week voor Technolab en hebben daarnaast meestal een baan in het onderwijs. Elke medewerker heeft duidelijk afgebakende taken en verantwoordelijkheden en kan goed samenwerken met de collega s, ook al zijn de momenten van overleg en overdracht schaars. Kleine aanpassingen in de organisatie zijn voorlopig vooral gericht op een duidelijker taakverdeling en betere afstemming. De omvang van de organisatie is afgestemd op de regio. Op de langere termijn wil Technolab bijdragen aan het exporteren van de successen van onze werkwijze door (te ondersteunen bij) het opzetten van vergelijkbare netwerkorganisaties in andere regio s. In Alphen, Rotterdam en Den Haag is daar nu al belangstelling voor, maar de focus van Technolab ligt voorlopig bij het uitbouwen van het concept in de regio Leiden. In de transitie van Technolab naar een duurzame organisatie past het Bestuur en de Raad van Advies zich aan aan de organisatorische veranderingen. In bijlage 1 is daarvoor een eerste aanzet gegeven, die in de loop van 2013 verder wordt uitgewerkt en gerealiseerd. 5 Communicatieplan Technolab neemt initiatief tot en werkt mee aan projecten die veel aandacht genereren (o.a. Willie Wortel Wedstrijd, Rondje van Leiden, Nano in Leiden). De naamsbekendheid neemt hierdoor toe en de komende jaren willen we dit soort 'grote momenten' nog beter uitbuiten. Bekendheid is voor ons vooral van belang in verband met de financiering en de toegevoegde waarde voor onze partners en vrienden. De Nederlandse overheid erkent dat een groot tekort aan technici dreigt en dat actie nodig is. Technolab draagt al enkele jaren bij aan een goede en enthousiasmerende beeldvorming van opleidingen in de technische sector en kan een goede partner zijn in nieuwe actieprogramma's. De communicatie daarover gaan wij continu goed afstemmen met onze vrienden en partners. 4
6 Financiën Voor de financiering op langere termijn streeft Technolab naar een stijging van de structurele & eigen inkomsten van 41% (2011) naar 75% (2015). Gewenste financieringsmix langere termijn 100% 50% 0% 15% 20% 25% 45% 30% 25% 40% 50% 50% 2013 2014 2015 Eigen inkomsten Projecten Structureel Gewenste financieringsmix Structureel: 50% (toezeggingen voor minimaal 5 jaar) Projectbasis: 25% (fondsen, sponsors, overheid) Eigen inkomsten: 25% (vrienden) De grondslag voor een duurzame financiering van Technolab zijn de kosten per workshop: 500,- (exclusief BTW). Uitgaande van de huidige bedrijfsvoering is voor de komende jaren per doelgroep de benodigde dekking per jaar als volgt: Basisscholen 150 k VO scholen 150 k Daarnaast zal de begroting voor projecten per jaar variëren van 50 tot 150 k Doelgroep Begroting Vrienden Gemeente Musea (k, in natura) Bedrijven Fondsen Basisscholen 150 20 40 30 40 20 VO 150 75 20 55 Projecten 50-150 20 30 50 alle bedragen in k 2014 2015 2016 Geraamde dekking: PO VO Projecten PO VO Projecten PO VO Projecten Vrienden (scholen) 20 60 10 25 75 30 75 Bedrijven 15 9 Gemeente 40 70 20 35 Musea 30 20 30 20 30 20 Fondsen 10 Totaal geraamd: 115 159 30 55 130 0 60 95 0 nog te werven: 35 41 95 20 90 55 150 200 150 150 150 150 5
Bijlage 1 Voorstel voor vernieuwde structuur van het Bestuur en de Raad van Advies van Technolab, in aansluiting op de statuten: Bestuur De verantwoordelijkheid van het bestuur is om het zakelijke en technisch bestaansrecht van Technolab te waarborgen. Het bestuur komt minimaal twee keer per jaar bij elkaar: 1) om het jaarplan met bijbehorende begroting vast te stellen; 2) om het jaarverslag en de jaarrekening vast te stellen. Het bestuur kent minimaal drie en maximaal vijf leden, onder wie een voorzitter en een penningmeester. Het bestuur wordt secretarieel ondersteund vanuit Technolab (door de directeur). De zittingstermijn van het bestuur is vier jaar. De leden zijn een keer herbenoembaar. Raad van Advies De Raad van Advies is inhoudelijk betrokken, fungeert als klankbord voor het dagelijks reilen en zeilen van Technolab. De Raad komt drie à vier keer per jaar bijeen. De Raad van Advies kent minimaal vijf en maximaal zeven leden. Zij kiezen uit hun midden een voorzitter. De leden van de Raad hebben een zittingstermijn van vier jaar en zijn een keer herbenoembaar. De Raad wordt secretarieel ondersteund vanuit Technolab. Van de leden wordt verwacht dat zij gevraagd en ongevraagd een bijdrage leveren. Aan de Raad van Advies worden het meerjarenplan en het jaarplan voorgelegd. Daarbij kunnen we hen vragen mee te denken over toekomstige ontwikkelingen. Elk lid kan worden gevraagd om in het dagelijks leven een bepaalde richting in de gaten te blijven houden en dit mee te nemen in het advies (bijvoorbeeld maakindustrie ). Profielen voor Bestuur en Raad van Advies: BESTUUR Algemeen profiel - Is algemeen maatschappelijk betrokken - Heeft ervaring/affiniteit met bestuurswerk - Heeft een netwerk op het werkterrein van Technolab - Ziet het belang van technisch onderwijs in - Diverse functies gehad hebben is een pré Algemene taken - Levert een actieve bijdrage aan bestuursvergaderingen - Houdt toezicht op de uitvoering van de beleidsuitgangspunten - Vaststellen begroting, jaarrekening en beleidsplannen - Draagt de missie van Technolab uit Profiel Voorzitter: Naast algemene competenties wordt van de voorzitter verwacht dat zij/hij: - Een initiatiefrijke en inspirerende persoonlijkheid is - Sterk inzicht heeft in bestuurlijke en strategische processen - In staat is om een vergadering vorm te geven en adequaat te leiden Taken voorzitter: - Bereidt vergaderingen voor i.s.m. de leiding van Technolab 6
- Leidt de vergaderingen - Voert functioneringsgesprekken met de directeur Profiel Penningmeester Naast de algemene competenties wordt van de penningmeester verwacht dat zij/hij: - Ervaring heeft met financieel beleid van (non-)profit organisaties - Kennis en inzicht heeft in financiële processen en de overige bestuursleden kan adviseren over jaarrekening, begroting e.d. - Weet welke informatie nodig is om financieel beleid te volgen en te controleren Taken Penningmeester: - Is betrokken bij de financiële verslaglegging en adviseert de andere bestuursleden over prognoses, jaarrekening, begroting e.d. - Is betrokken bij het overleg met de accountant inzake de accountantsverklaring bij de jaarrekening - Is vice-voorzitter RAAD VAN ADVIES De Raad van Advies (RvA) heeft als taak het gevraagd en ongevraagd geven van adviezen met betrekking tot de uitvoerende werkzaamheden van Technolab. De RvA bestaat uit minimaal vijf en maximaal zeven leden die bij voorkeur kennis en netwerken hebben op verschillende kennisterreinen, waaronder: - Natuur & techniek: Life Sciences, Fablab/maakindustrie, de thema s die Technolab behandelt - (Techniek) onderwijs (basisschool, voortgezet onderwijs) - Bedrijfsleven natuur & techniek - Opleidingen natuur & techniek (MBO, HBO, Universiteit) - Politieke ontwikkelingen op het gebied van natuur en techniek Profiel: - Is algemeen maatschappelijk betrokken - Ziet het belang van technisch onderwijs in - Heeft ervaring met en inzicht in ontwikkelingen in de samenleving en het (techniek) onderwijs in het bijzonder Taken: - 3 à 4 keer per jaar een avond bij elkaar komen: reageren op jaarplan, projectvoorstellen, e.d. - Voeling houden met actuele lokale, regionale en landelijke ontwikkelingen in het technisch onderwijs en in het werkveld van natuur en techniek - Voorstellen doen om deze ontwikkelingen te verwerken in het programma van Technolab - tussentijds reageren op specifieke vragen m.b.t. tot het eigen kennisterrein - eigen netwerk inzetten ter ondersteuning van Technolab 7
Bijlage 2 Onderstaande diagrammen geven een overzicht van de kosten en inkomsten van Technolab in 2012. Na de eerste 3 jaar van haar bestaan heeft Technolab door kleine jaarlijkse verliezen een negatief eigen vermogen van ca. 5.000,-. 38 10% 34 9% Kosten Technolab 2012 - Totaal: 378 k 8 2% 50 13% 52 14% 24 6% 55 15% 117 31% begeleiding stagiairs projecten ontwikkeling workshops planning & organisatie uitbesteed werk lesmateriaal bedrijfskosten vrijwilligers Inkomsten Technolab 2012 - Totaal: 378 k 228 60% 18 5% 40 11% 34 9% 30 8% 28 7% Vrienden van Technolab Gemeente Leiden Da Vinci College Fonds 1818 Museum Boerhaave Projecten 8