Nederlandse Volleybalbond Jaarverslag 2016

Vergelijkbare documenten
Ondertitel. Toelichting op de begroting Begroting 2017

Nederlandse Volleybalbond Jaarverslag 2015

Financieel verslag Nederlandse Bowling Federatie Veenendaal

Financieel verslag Nederlandse Bowling Federatie Veenendaal

Nederlandse Volleybalbond

Financieel verslag Stichting Welzijn Vianen. te Vianen

Toelichting Begroting 2018

Stichting Instituut Fondsenwerving. gevestigd te Utrecht. Rapport inzake de Jaarrekening 2014

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek Rijn en Venen

JAARREKENING 2016 STICHTING REIS MET JE HART

Vereniging Sociaal Verhaal. Noordwal EA DEN HAAG JAARREKENING 2016

Activa Passiva

VERENIGING BWT NEDERLAND TE 'S-GRAVENHAGE JAARREKENING 2010

Huurdersvereniging Middelburg. Jaarrekening 2016

Financieel verslag Stichting Kleurrijke Stad Klokgebouw AC Eindhoven

STICHTING LOKALE OMROEP IN DE GEMEENTE ELBURG TE ELBURG. Rapport inzake jaarstukken 2014

1. Balans per 31 december 2015 (na voorgestelde resultaatbestemming)

JAARREKENING 2015 STICHTING REIS MET JE HART

Stichting Schiedamse Theaters Stadserf DZ Schiedam

Boksbond Rapport inzake de jaarrekening 2017

Stichting Kunstfort Activiteiten JAARVERSLAG 2016

Inhoudsopgave 1. Algemene gegevens 2. Resultatenanalyse 3. Financiële positie 4. Fiscale positie 6. Balans per 31 december

Meerjarenraming

Stichting Manege voor Gehandicapten Amsterdam, Amsterdam Rapport inzake jaarstukken 2013

31 december Liquide middelen Saldo 31 december Totaal reserves en fondsen

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017

JAARREKENING VOORLOPIGE VERSIE. Nederlandse Rugby Bond. Amsterdam. Jaarrekening Nederlandse Rugby Bond, Amsterdam Pagina 1

31 december Vorderingen (1) Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen (2)

Jaarrekening 2015/2016

Stichting Kennisbank Filantropie Hilversum. Jaarrapport 2014

Jaarrekening Stichting Cardo

Jaarverslaggeving Stichting Steun Thuis in West

SOCIAAL EDUCATIEF KUNST EN VOLKS ACADEMIE TE DEN HAAG. Rapport inzake jaarstukken 2016

Jaarrekening Stichting Welzijn Kapelle

Rapport inzake de jaarrekening 2017

Stichting Merkaz. Utrecht. Financieel verslag 2012

Stichting Gate 48 te Amsterdam JAARREKENING 2015

Inloophuizen en Psycho-oncologische centra Samenwerking en Ondersteuning. Jaarrekening 2016

JAARVERSLAG Stationsweg 6-B 3862 CG NIJKERK

Jaarrekening Stichting Open Mind Amsterdam. Inhoudsopgave:

Balans per 31 december 2017

Jaarrekening Stichting Cardo

Stichting Talentcoach. Amsterdam. Jaarrekening 2016

VOORBEELD JAARREKENING B.V. TE HOOFDDORP. Rapport inzake jaarstukken 2010

Online administraties & Financieel professionals

TOELICHTING BIJ FINANCIEEL JAARVERSLAG 2013 KNBSB

Stichting Talentcoach. Amsterdam. Jaarrekening 2015

Financieel verslag Stichting Tuin Laag Oorsprong. Oosterbeek

1.1 Balans per 31 december Resultatenrekening over Kengetallen Kasstroomoverzicht over

Stichting European Uro-Oncology Group (EUOG) Zernikedreef CL LEIDEN JAARVERSLAG 2015

Financieel verslag Stichting Slinger Utrecht

Financieel verslag Stichting Tuin Laag Oorsprong. Oosterbeek

Financieel jaarverslag Stichting Maatschappij en Veiligheid

Jaarrekening Stichting Leergeld Groningen e.o. Groningen

Jaarrekening Stichting Shoot Me

Automatisering Bibliotheekvernieuwing - - Inventaris

Jaarrekening Stichting het Nijsinghhuis. Eelde

Financieel verslag 2015 Stichting Polderhuis Museum Westkapelle Westkapelle

VERKORT FINANCIEEL VERSLAG 2015 * Stichting Wereldwinkel Wateringen Wateringen. * De volledige tekst van het verslag is op aanvraag verkrijgbaar.

JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK OLST-WIJHE

Stichting Nationaal Fonds tegen Kanker. Jaarrekening 2015

Stichting ProSea Marine Education Drieharingstraat BH Utrecht. Rapport inzake de jaarrekening 2012

NEDERLANDSE IJSHOCKEY BOND JAARREKENING 2013

Financieel verslag Stichting Muziektent Bennekom. Bennekom

Mentelity foundation Baambrugge. Jaarrapport 2013

Jaarrekening 2014 Stichting Museum Drachten, Drachten

FINANCIEEL JAARVERSLAG Stichting Kleurrijke Stad

Stichting De Dex Foundation

JAARRAPPORT 2017 STICHTING OPENBARE LEESZAAL EN BIBLIOTHEEK HENGELO

Stichting Voedselbank Wijchen & Beuningen Kruisbergseweg DD WIJCHEN. Jaarrekening 2018

3. JAARREKENING maart 2016

Jaarrekening 2018 Stichting Museum Drachten, Drachten

Stichting Prosea Marine Education Mariahoek 16/ LG Utrecht. Rapport inzake de jaarrekening 2015

Financieel verslag 2016 Stichting Polderhuis Museum Westkapelle Westkapelle

Jaarverslaggeving 2011 van. Stichting Marianne Center. te Hardenberg. Inhoudsopgave. Pagina. Accountantsverklaring. Samenstellingsverklaring 1

JAARREKENING 2016 STICHTING FUTURE INDANCE URBAN THEATRE COMPANIES

Jaarrekening 2017 Stichting Museum Drachten, Drachten

STICHTING OMROEP LEUDAL-MAASGOUW STATIONSSTRAAT 32-A 6093 BL HEYTHUYSEN JAARVERSLAG 2017

Stichting Het Begint met Taal (voorheen: Stichting Landelijk Netwerk Thuislesorganisaties) gevestigd te Utrecht. Rapport inzake de jaarrekening 2014

1.1 Balans per 31 december Resultatenrekening over Kengetallen Kasstroomoverzicht over

Financieel verslag 2016 Stichting Slinger Utrecht

1. Algemeen 1 2. Bestuur 1 3. Resultaat 1 4. Fiscale positie 2

Jaarrekening Stichting Cardo

1. Algemeen 1 2. Bestuur 1 3. Resultaat 1 4. Fiscale positie 2

STICHTING MUSEUM VAN DE TWINTIGSTE EEUW KRENTENTUIN DG HOORN PUBLICATIERAPPORT 2015

JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK RAALTE

Accountantsrapport 2012 van. Samenwerkingsverband VO Brabant NO. Oss

Vaste activa Materiële vaste activa 4 Inventaris Transportmiddelen Apparatuur

Activa Materiële vaste activa Vorderingen Omzetbelasting Overige vorderingen en Overlopende activa

EHTA. Eerste Hulp Thuis Administratie Oprichter Els Hergaarden. Financieel verslag 2014

KBO-PCOB. Financieel verslag 2017

Jaarrekening: Overige gegevens: Jaarrekening 2010 van Permar Energiek BV I N H O U D S O P G A V E : -Balans per 31 december

Ingevolge artikel 396 lid 7 Titel 9 Boek 2 BW is afgezien van het opstellen van een bestuursverslag over 2012.

Jaarrekening Utrecht, 1 april 2019

Stichting Zorgboerderij Den Hoet. gevestigd te Utrecht. Rapport inzake de Jaarrekening 2013

Stichting Theatherfestival Delft 2611 JL Delft. Rapport over het boekjaar 2014/2015

Boksbond Rapport inzake de jaarrekening 2018

31 december Vorderingen (1) Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen (2)

Jaarrekening Stichting voor Kulturele Samenwerking Multiplex

Transcriptie:

Nederlandse Volleybalbond Jaarverslag 2016

2

Inhoudsopgave 1. Bestuursverslag 5 1.1. Inleiding 6 1.2. Terugblik op 2016 6 1.3. Going Concern & Bijzondere projecten 8 1.4. Governance 10 1.5. Financieel resultaat 11 2. Financieel verslag 15 2.1. Eigen Vermogen 15 2.2. Liquiditeit 15 2.3. Activiteitenverslag 15 2.4. Risico analyse 15 2.5. Balans per 31 december 2016 17 2.6. Staat van baten & lasten 18 2.7. Kasstroomoverzicht 19 2.8. Waarderingsgrondslagen balans 20 2.9. Grondslagen voor resultaatbepaling 20 2.10. Grondslagen voor het kasstroomoverzicht 21 2.11. Toelichting op de balans per 31 december 2016 23 2.12. Specificaties passiva 26 2.13. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen 27 2.14. Toelichting op de staat van baten en lasten over 2016 29 2.15. Ondertekening van de jaarrekening 34 2.16. Overige gegevens 35 2.17. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 36 3

4

Bestuursverslag Statutaire naam: Nederlandse Volleybalbond (Nevobo) Vestigingsplaats: Wattbaan 31-49, 3439 ML Nieuwegein Rechtsvorm: Vereniging met volledige rechtsbevoegdheid Doelstelling: De Nevobo stelt zich ten doel het doen beoefenen en bevorderen van de volleybalsport in al zijn verschijningsvormen en alles te doen wat tot dat doel bevorderlijk kan zijn in de ruimste zin van het woord. Samenstelling Bondsbestuur: P. Sprenger (voorzitter) A.L.J. Hulshof (vicevoorzitter) A. Verveld (penningmeester) R.A. Bergwerff H. Meppelink F.J.M. Muijzers O.E. van Andel Directie: G.A. Davio Algemeen directeur (vanaf 1 oktober 2016) M.J. Staps Algemeen directeur (tot 1 oktober 2016) 5

6

1.1. Inleiding Voor u ligt het jaarverslag van de Nederlandse Volleybalbond (Nevobo) over het boekjaar 2016. In dit jaarverslag blikken we terug op het Olympische jaar 2016. In dit jaarverslag staan we stil bij de realisatie van het beleid en worden de gerealiseerde cijfers vergeleken met de herziene begroting. Het document is dan ook in twee delen opgeknipt; enerzijds het Bestuursverslag ten aanzien van de activiteiten, anderzijds het financiële verslag over 2016. De jaarrekening is besproken in het overleg met de Financiële Commissie (FC) op 24 april 2017. De FC zal de verklaring bij de jaarrekening aan de Bondsraad toezenden. Deze zal worden behandeld in de Bondsraad van 24 juni 2017, alwaar zal worden voorgesteld om de jaarrekening 2016 vast te stellen. In dit jaarverslag worden de werkelijke cijfers vergeleken met de herziene begroting 2016. In eerste instantie was voor 2016 een sluitende begroting vastgesteld in de Bondsraad van 12 december 2015. Vooral de op dat moment in die begroting opgenomen subsidie-opbrengsten en opbrengsten vanuit sponsoring en stimuleringsbijdrage waren nog niet definitief toegekend / vastgesteld en opgenomen. Naar aanleiding van de definitieve toekenningen is opnieuw een sluitende begroting opgesteld voor 2016, welke is vastgesteld in de Bondsraad van 25 juni 2016. Deze jaarrekening is door de accountant Coney voorzien van een goedkeurende controleverklaring. 1.2. Terugblik op 2016 Olympisch eremetaal en overige prijzen Na een geweldig volleybaljaar 2015 werd ook in het Olympische jaar 2016 volleybalgeschiedenis geschreven. Met het Nederlands damesteam, dat eerst brons behaalde op de World Grand Prix, waarna het na twee decennia terugkeerde op het Olympisch strijdtoneel en het direct schopte tot de kleine finale. Met het maximale aantal van vier Nederlandse beachvolleybalteams die zich voor Rio kwalificeerden. Met Brouwer/Meeuwsen, die in het volleybalmekka van Zuid-Amerika voor het eerst in de historie een Olympische beachvolleybalprijs binnen haalden (brons). Met de Nederlandse paravolleybaldames, die op het nippertje naar Rio mochten afreizen voor hun Paralympics. Een mooi compliment voor al die successen was de nominatie van damescoach Giovanni Guidetti als Coach van het jaar en Brouwer/Meeuwsen als Sportploeg van het jaar op het NOC*NSF Sportgala van 2016. De volleybaldames wisten met hun optreden op de Olympische Spelen de harten te stelen van het Nederlandse volk. De wedstrijd tegen de USA had de beste kijkcijfers, maar liefst 2.371.000 Nederlanders bekeken deze topwedstrijd. Ook Brouwer/Meeuwsen ontpopten zich als lievelingen. De kwartfinale beachvolleybal werd door 2.436.000 Nederlanders bekeken. Sportliefhebbers konden deze Olympische prestaties niet alleen live op TV en social media volgen, maar ook met elkaar bij de Olympic Experience in Den Haag. Een ware beleving van de sport! Ook de talenten van Beachvolleybal Team Nederland zorgden voor aansprekende prestaties. Joy Stubbe en Nika Daalderop veroverden het goud op het EK <20. Diezelfde Daalderop won met Mexime van Driel zilver op het WK <19. De Oranje volleybalheren dwongen kwalificatie af voor het EK 2017 in Koog a/d Zaan. Een goed bezocht evenement, voor het eerst sinds lange tijd weer in Noord-Holland. 7

Top inspireert breedte De positieve vibe die deze successen met zich meebracht, was duidelijk voelbaar in volleyballand. In 2016 werden door heel Nederland tal van breedtesportactiviteiten georganiseerd. Zo bezocht de volleybal bus 60 locaties, zijn ruim 2.000 uren aan clinics op scholen gegeven en gingen onder de vlag Back to School internationals terug naar hun oude school. Ook gingen (voormalige) volleybaltoppers op pad om clinics te geven bij verenigingen. Zo hebben wij doorgepakt na de successen van 2015 en kwamen opnieuw heel veel medelanders (wederom) in contact met volleybal. Onze sport zit weer in de hoofden en harten van Nederlanders! Natuurlijk zijn aansprekende topprestaties van onze vertegenwoordigende teams en het organiseren van aansprekende evenementen een doel op zich. Nog veel belangrijker is echter dat zij ook een instrument zijn om de volleybalinfrastructuur in Nederland duurzaam te versterken. Ook dat is gelukt in 2016! Meer beachvolleybal en Smashball Zo zijn er in 2016 ruim 14 nieuwe beachvolleybal accommodaties gerealiseerd en is het aantal verenigingen dat beachvolleybal structureel aanbiedt gestegen tot 231. Van nog eens 41 verenigingen weten we dat ze bezig zijn om beachvolleybal in hun aanbod op te nemen. Verder wordt inmiddels op 1018 basisscholen en 280 middelbare scholen structureel Smashball gespeeld. Smashball heeft bovendien een plek gekregen in onze samenwerking met de Johan Cruyff Foundation en de Krajicek Foundation; volleybal wordt daardoor ook steeds meer zichtbaar buiten, in de maatschappij, op pleinen en courts. Gekwalificeerd kader Veel van onze leden hebben gebruik gemaakt van de subsidieregeling om een VT-licentie te halen en ook het aantal VS-licenties is afgelopen jaar structureel gestegen. Ook is steeds meer bestuurlijk kader bewust bezig bagage te verzamelen om de stip op de horizon te kunnen zetten en daar, vanuit een verbindende rol, op de juiste wijze naartoe te werken. Hierbij wordt steeds meer de regionale samenwerking opgezocht en speelt de Nevobo een ondersteunende, faciliterende rol 1. Mede dankzij de - door onze leden omarmde - stimuleringsbijdrage van 2,50 per lid hebben we deze aantallen in 2016 kunnen realiseren en daarmee de ambities uit de Volleybal Agenda daadwerkelijk een impuls kunnen geven. Stijging ledenaantal Werd er vorig jaar nog geen conversie naar toename van ons ledenaantal gezien, in 2016 lijkt dit langzaam tot stand te komen. Voor het eerst sinds 2011 is er een kleine ledengroei te zien, op 1 januari 2017 telde de volleybalbond 114.440 leden, 262 leden meer dan een jaar eerder. Opvallend blijft dat het aantal volleyballende jongens nog steeds daalt, ondanks de vele interventies die op dat vlak hebben plaatsgevonden. De ambitie om meer jongens aan het volleybal te binden blijft lastig. Het is een probleem dat volleybal overstijgt; alle (team)sporten kennen de enorme uitdaging om jongens tussen de 14-17 jaar te behouden. Een trend die ook andere Europese landen kennen. Nieuwe mensen aan het roer Ook organisatorisch was het een bewogen jaar: Peter Sprenger nam in december 2015 het voorzittersstokje over van Hans Nieukerke. Binnen de directie werd dit jaar eveneens gewisseld: na vijf jaar trad Guido Davio in de voetsporen van algemeen directeur Joëlle Staps. Davio borduurt graag voort op wat wij in volleyballand hebben bereikt de afgelopen jaren: De successen zijn heel mooi en de trots is terecht. Doorbouwend op het fundament dat de afgelopen tijd is gelegd, moeten we nu vooruit kijken en onszelf en de sport blijven ontwikkelen. Een nieuwe start werd ook gemaakt met hoofdsponsor ilionx die op 1 januari 2016 de plaats van DELA als hoofdsponsor innam. 1 Zie: Meting Ambities voor de exacte getallen per ambitie 8

Door met Volley2018 Een groot compliment verdienen tot slot de vele mensen die hebben meegeholpen om voort te bouwen op de successen van 2015. Met als wenkend perspectief het multievenement dat de volleybalgemeenschap in 2018 in Nederland gaat organiseren. Volley2018 is een groot volleybalevenement, waarin de drie Olympische volleybaldisciplines worden verenigd: het EK Beachvolleybal, het WK Zitvolleybal én het EK Volleybal voor jongens onder 20 jaar. Graag danken we vanaf deze plek ook expliciet de beide promotors TIG Sports en Shivers, het ministerie van VWS, de samenwerkende gemeenten, de provincies Gelderland en Limburg, de NOS, Ziggo, onze sponsoren, de werkorganisatie en vrijwilligers van de Nevobo en natuurlijk de vele clubs en hun vrijwilligers die hebben bijgedragen aan het vergroten van de volleybal vibe in 2016. Het was fantastisch om te zien dat zoveel supporters (weer) liefde voor onze sport en haar nationale teams hebben gekregen. Zij gaven de mooie evenementen in 2016 met hun enthousiasme extra glans. 1.3. Going Concern & Bijzondere projecten Prachtige highlights, maar minstens zo trots zijn we op de zaken die we met elkaar als normaal zijn gaan beschouwen. Wederom zijn bijna 12.000 teams in Nederland uitgekomen in een door de Nevobo georganiseerde competitie, waren zowel de Nationale Open als Gesloten Jeugd Kampioenschappen wederom een feest en werden VC Sneek en Abiant Lycurgus in kolkende play-off finales, met duizenden mensen op de tribunes, landskampioen. Lycurgus wist zelfs een recordaantal bezoekers van 4350 op de been te krijgen voor hun finalewedstrijden in Martiniplaza. Ook was Nederland in 2016 met de succesploeg uit Groningen voor het eerst sinds 2008 weer vertegenwoordigd in de Champions League. Beachvolleybal blijft booming In het beachvolleybal zagen we in 2016 opnieuw een sterke groei van het aantal deelnemende teams in zowel de nationale competitie als het Junior Beach Circuit (JBC). De nieuwe opzet van de zitvolleybalcompetitie heeft ertoe geleid dat er weer nieuwe teams aan de competitie zijn toegevoegd. Nationale events, congres en symposia In 2016 werden bovendien vaste activiteiten zoals de scheidsrechtersymposia, het bestuurderscongres en de bekerfinale(s) georganiseerd. De vijfde editie van het bestuurderscongres was voor het eerst in samenwerking met de Nederlandse Basketball Bond. Aangezien volleybal- en basketbalbestuurders elkaar lokaal vaak treffen in dezelfde accommodaties, werd deze samenwerking heel positief ontvangen. Ook participeerde de volleybalgemeenschap in 2016 weer volop in het programma Naar een veiliger Sportklimaat, waarbij steeds meer verenigingen gebruik maken van de via dat programma beschikbare interventies. Niet alleen meer clubs maken hier een start mee, ook steken steeds meer verenigingen het programma breder in richting de diverse doelgroepen binnen hun gelederen. We zien clubs echt werk maken van een prettige sfeer en cultuur binnen hun club waar mensen gastvrij ontvangen worden en volop sportplezier beleven. De 270 verenigingen die meededen aan de Week van het Sportplezier (5-13 maart 2016) onderstrepen dat gegeven. Eredivisie 2.0 & Summer Beach Volleyball Circuit Daarnaast benoemen we nog een aantal bijzondere projecten waar in 2016 veel energie in is gestoken. Om te beginnen geldt dat voor het herontwerp Eredivisie, waarvoor na een aanloop van enkele jaren in 2015 een finaal voorstel tot stand kwam. Het voorstel omvat plannen over hoe we de Eredivisie in Nederland kunnen versterken. In 2016 werden de plannen verder uitgewerkt en werd het voorstel in de steigers gezet. Op 1 juni 2016 tekenden alle huidige Eredivisie-organisaties en de helft van de Topdivisieclubs een positieve intentieverklaring, waarna op 1 februari 2017 alle huidige Eredivisie organisaties ook daadwerkelijk hun licentieaanvraag voor seizoen 2017-2018 indienden. 9

Ook zijn in 2016 alle voorbereidingen getroffen voor de overname van het Summer Beach Volleyball Circuit op 1 januari 2017. Hiermee verrijkt de Nevobo haar aanbod. Er is een maatschappelijke trend gaande dat steeds meer mensen ongebonden of incidenteel willen sporten. Door het opnemen van het Summer Beach Volleyball Circuit in haar kalender versterkt de Nevobo de band met een grote groep breedtesporters en kunnen leden en verenigingen nog beter bediend worden. Online In 2016 zijn twee nieuwe websites gelanceerd; www.volleybal.nl en www.nevobo.nl. Daar waar de eerste site zich primair richt op de volleyballer en volleybal fan, is de tweede primair functioneel, voor kaderleden, bedoeld. Op Nevobo.nl zijn bovendien wederom nieuwe functionaliteiten ingebouwd die kaderleden (o.a. de penningmeester, wedstrijdsecretaris en scheidsrechtercoördinator) van verenigingen ontlasten. Ook zullen beide sites bijdragen aan een betere informatievoorziening voor de verschillende doelgroepen. Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan een meer betrokken online community. Vooral op de Facebookpagina @volleybalnl en het Instagramaccount @volleybalnl is dat goed gelukt. Zo werd op 25 oktober 2016 een bericht gedeeld van Lycurgus Jeugd, waarin Meisjes B2 gezamenlijk de uitdaging aanging om de bal achterover in een basket te spelen. Wij hebben die oefening de basket challenge genoemd en onze volgers uitgedaagd om ermee aan de slag te gaan. Dat leverde heel veel interactie op! We kregen namelijk via privéberichten, mail, en in de reacties onder de gedeelde post veel (linkjes van) video s doorgestuurd van teams die de challenge succesvol uitvoerden en graag wilden dat wij het eindresultaat op onze kanalen deelden. Uiteindelijk hebben we compilatievideo s gemaakt die we één keer in de week of om de week op Facebook en/of Instagram plaatsten. De basket challenge is één van de acties waaruit blijkt dat we samen met onze achterban in staat zijn om online écht wat los te maken. De basket challenge heeft het volgende bereik gegenereerd: 10

Op social media zijn er flink wat volleyballiefhebbers die de volleybal accounts volgen: Facebook @volleybalnl: 23.960 Facebook @beachvolleybalnl: 30.827 Instagram @volleybalnl: 14.651 Twitter @volleybalnl: 11.428 Twitter @nevobo: 1.199 Twitter @nlbeachvolley: 4.808 Beleidsvisie arbitrage: lang leve het spelplezier! Tot slot verdient de beleidsvisie arbitrage bijzondere vermelding. In juni 2015 heeft de Bondsraad ingestemd met de beleidsvisie arbitrage. Daarin kiezen we er met elkaar voor om het spelplezier van alle betrokkenen in en om het veld centraal te gaan stellen. Dat heeft niet alleen een positieve invloed op de positie van de scheidsrechter, maar vraagt ook om een andere zienswijze waar het gaat om reglementen en spelregels. In 2016 leidde dit onder andere tot spelregelwijzigingen met als doel het spelplezier te vergroten. Deze spelregelwijzigingen hebben geleidelijk hun weg gevonden, alleen de aangepaste voetfoutregel werd niet door iedereen positief ontvangen. Daarom bekijken we richting volgend seizoen kritisch of er verduidelijking dan wel een aanpassing nodig is. Volleybalmasterz.nl: begrijpelijke spelregels In 2016 werd ook Volleybalmasterz.nl officieel gelanceerd, een portal waarmee bezoekers op een laagdrempelige manier hun spelregelkennis en daarmee hun sportplezier kunnen vergroten. Zo n 130 verenigingen hebben in het kader van deze lancering met subsidie vanuit het Sportstimuleringsfonds (stimuleringsbijdrage) een Spelregelcafé georganiseerd. Binnen het Spelregelcafé werd via interactieve werkvormen de kennis getest van de deelnemende spelers, trainers/coaches, ouders en scheidsrechters. Aan het einde van de avond legden de deelnemers de eindtoets in Volleybalmasterz.nl, al dan niet succesvol, af. 1.4. Governance Aan alle bovengenoemde activiteiten, reguliere processen en bijzondere projecten zou niet zo goed uitvoering gegeven hebben kunnen worden zonder een effectieve governance structuur. De Nevobo heeft vanaf 2009 gekozen voor een participatief bestuursmodel waarbij de werkorganisatie onder leiding van de algemeen directeur primair aan zet is. De wisselwerking die daaruit voortkomt tussen Bondsraad, bestuur en werkorganisatie heeft ook in 2016 geleid tot een effectieve bedrijfsvoering. In financieel opzicht blijkt dat de Nevobo financieel in control is. Met maandelijkse rapportages kan tijdig bijgestuurd worden op zowel activiteiten- als kostenniveau. Ten aanzien van de topsport activiteiten wordt er per topsportlijn apart gerapporteerd ten behoeve van de coaches, zodat zij ook zelfsturend en bepalend kunnen zijn in hun programma s. Daarbij is het budgetbewustzijn van de organisatie sterk toegenomen en de financiële administratie voldoende uitgerust om op basis van de vastgestelde begroting op de realisatie van de cijfers te sturen. Door zo n 70% van de verenigingen is in 2014 een machtiging voor automatische incasso afgegeven. Dit heeft ook in 2016 geleid tot een verdere verbetering van het debiteurenbeheer. Dit vertaalt zich in het openstaande saldo debiteuren, dat wederom lager is dan in voorgaande jaren, waarbij de kwaliteit van de portefeuille ook is verbeterd. De Nevobo voldoet volledig aan de code Goed Sportbestuur, zoals deze is opgesteld door NOC*NSF. 11

1.5. Financieel resultaat De jaarrekening sluit met een geconsolideerd saldo van 15.722,- negatief ten opzichte van een sluitende begroting voor 2016. Ten opzichte van een totale exploitatie van 11.943.374,- betekent dit een afwijking van 0,13%. Dit resultaat wordt verrekend met het vermogen van de Nevobo. Een relatief kleine afwijking en iets beter dan het resultaat over 2015. Doel blijft een sluitende exploitatie en voor de komende jaren wellicht een licht positieve exploitatie om de negatieve resultaten over 2015 en 2016 weer te compenseren. Feit blijft, dat het zeer hoge activiteitenniveau van de Nevobo een grote impact heeft gehad op de exploitatie van de bond. Deze impact was uiteindelijk ook weer groter dan vooraf begroot. Zowel aan de opbrengsten- als aan de kostenkant is er sprake van hogere bedragen dan begroot. Aan de opbrengstenkant betreffen deze hogere opbrengsten met name subsidie-, sponsoring- en overige opbrengsten. De per saldo hogere subsidieopbrengsten komen voort uit extra subsidies vanuit overheid, provincies, speelsteden en NOC*NSF ten behoeve van verschillende topsportactiviteiten. Hier tegenover staan ook lagere subsidieopbrengsten inzake VSK vanwege een lager activiteitenniveau in 2016 dan vooraf begroot en het wegvallen van de bijdrage vanuit het Host Broadcasting Fonds van NOC*NSF, die specifiek was bedoeld voor de grote evenementen in 2015 (impact: -/- 400.000,-). De hogere sponsorinkomsten zijn voornamelijk het gevolg van niet begrote barterdeals van geleverde kleding, schoeisel en andere materialen. Hier tegenover staan logischerwijs ook hogere niet begrote kosten voor kleding en materialen. De overige opbrengsten zijn eveneens fors hoger, namelijk 2.576.641,- ten opzichte van een begroot bedrag van 1.888.027,-. Deze meeropbrengst van 688.614,- (= 36,5%) wordt veroorzaakt door o.a.: - Hoger prijzengeld World League heren, World Grand Prix dames en EK Dames; - Hogere opbrengsten kaartverkoop diverse (extra) wedstrijden + evenementen; - Hogere opbrengsten inzake doorbelaste zaalhuur aan verenigingen; - Hogere eigen bijdragen deelnemers + verenigingen voor diverse zaken / evenementen; - Hogere opbrengsten clinics nationale teams + wedstrijden / toernooien. Tegenover de hogere overige opbrengsten inzake de bovenstaande activiteiten staan ook hogere uitgaven inzake reis- en organisatiekosten voor diezelfde wedstrijden en evenementen. Ten opzichte van de begroting heeft de Nevobo in 2016 lagere contributieopbrengsten gerealiseerd (impact -/- 9.052,- / = 0,77%). Opbrengsten uit team- en inschrijfgelden, TV-rechten en boetes samen zijn in 2016 iets hoger uitgevallen (totale impact: +/+ 59.212,- / = 1,29%). Aan de kostenkant is sprake van vooral hogere activiteit gebonden kosten. Zoals hierboven al aangegeven betreft dit laatste onder andere de hogere kosten inzake materialen en kleding (barterdeals), hogere inschrijfkosten voor toernooien (World Grand Prix en World League), hogere reis- en verblijfkosten en hogere kosten zaalhuur (inclusief inrichting sporthal) als gevolg van extra wedstrijden / toernooien. In totaliteit zien we ook hogere personeelskosten, namelijk 6.039.005,- ten opzichte van een begroot bedrag van 5.827.923,-. Dat betekent een overschrijding van 211.082,- (= 3,6%). De overige kostencomponenten blijven over het geheel genomen behoorlijk in lijn met de afgegeven begroting. De financiële baten vallen tegen als gevolg van de lage rentestanden en de daardoor geringe vergoeding op de uitstaande geldmiddelen. 12

De huisvestingskosten zijn lager als gevolg van de opzegging van de huur van het kantoorpand van regio West in Amsterdam per 01-07-2016. De kosten voor kantoor & organisatie zijn lager als gevolg van lagere automatiserings- en vergaderkosten naast (opvallend genoeg) hogere kosten voor Porti. De algemene kosten zijn hoger dan begroot door hogere accountantskosten als gevolg van de vele subsidieafrekeningen en hogere kosten diensten derden. Dit laatste was het gevolg van extra activiteiten binnen Topsport en op het gebied van evenementen, maar ook door de laatste afwikkelingen rondom Volley2015, waarvoor bijvoorbeeld aan VWS een rapport is opgeleverd inzake de impact van dergelijke grote evenementen. De personeelskosten vormden in 2016 de grootste kostencomponent, 50,5% van het totaal. De activiteit gebonden kosten vormen daarna de grootste kostenpost welke 36,0% van het totaal bedragen. In de bijlagen wordt het resultaat (zie onderstaande tabel) op onderdelen nader geanalyseerd en toegelicht. Samenvattend: Totaal Begroot resultaat 0 Werkelijk resultaat - 15.722 Verschil - 15.722 13

14

2. Financieel jaarverslag 2.1. Eigen vermogen Het geconsolideerde eigen vermogen bedraagt per 31-12-2016 1.351.692,- (2015: 1.367.414,-). Het eigen vermogen kent een gewenste ondergrens van 7,25 per lid (instandhouding), oftewel 114.440 leden * 7,25 ==> 829.690,- per 31-12-2016 (2015: 114.178 leden ==> 827.791,-). 2.2. Liquiditeit Het totaal van de liquide middelen per 31-12-2016 is 3.225.552,- (2015: 3.864.748,-). Dit is het totaal van alle saldi van de bankrekeningen die bij de Nevobo gebruikt worden. Deze gezonde liquiditeitspositie is grotendeels seizoensgebonden, er zijn nog wel wat ontvangen subsidievoorschotten voor georganiseerde evenementen, welke voor een belangrijk deel in 2017 zullen worden afgerekend. In de balans zijn de volgende vooruit ontvangen posten opgenomen: Bedragen in 31-12-2016 31-12-2015 Vooruit ontvangen contributies 755.203 753.381 Vooruit ontvangen teamgelden en inschrijfgelden 164.638 193.905 Vooruit ontvangen subsidies 370.438 636.862 Overige vooruit ontvangen bedragen 331.481 304.025 Totaal vooruit ontvangen 1.621.760 1.888.172 De vooruit ontvangen contributies hebben betrekking op de maanden januari t/m augustus 2017 en de vooruit ontvangen team- en inschrijfgelden op het eerste halfjaar van 2017. De vooruit ontvangen subsidies betreffen subsidies van VWS, NOC*NSF en de provincie Gelderland inzake nog af te rekenen evenementen uit 2015 en nieuwe evenementen in 2017. De vooruit ontvangen bedragen zullen in de loop van 2017 vrijvallen c.q. worden afgerekend met de verschillende subsidiënten. In de overige vooruit ontvangen bedragen is een bedrag opgenomen van 189.000,- inzake de stimuleringsbijdrage, welke ook betrekking heeft op de maanden januari t/m augustus 2017. 2.3. Activiteitenverslag In de bijlagen is een toelichting op de resultaten van de verschillende afdelingen opgenomen. 2.4. Risicoanalyse In het hoofdstuk Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen is een aantal mogelijke risico s benoemd, waarmee in de balans geen rekening is gehouden. Het Bondsbestuur schat deze risico s zo laag in dat opneming in de balans niet nodig is. 15

2.5. Balans per 31 december 2016 Na verwerking voorgestelde resultaatbestemming * 1.000 31-12-2016 31-12-2015 ACTIVA Vaste Activa 1 Materiële vaste activa Inventaris 23,3 31,7 Kantoormachines/Automatisering 181,6 259,6 Competitie Informatie Systeem 0,2 1,4 205,1 292,7 Langlopende vorderingen 0,0 0,0 Vlottende Activa Voorraden 2 0,0 0,0 Debiteuren 3 331,9 379,0 Overlopende activa 4 256,2 253,4 Nog te factureren 5 65,1 271,8 Omzetbelasting 6 69,8 38,4 Liquide Middelen 7 3.225,6 3.864,7 3.963,5 4.807,4 TOTAAL ACTIVA 4.168,5 5.100,0 PASSIVA Eigen Vermogen Vrij besteedbaar vermogen Algemene reserves 8 1.351,7 1.367,4 Bestemmingsreserves 0,0 0,0 1.351,7 1.367,4 Voorzieningen 9 126,9 120,6 Kortlopende schulden 10 Crediteuren 389,2 719,3 Overlopende passiva Belastingen/premies 131,8 127,6 Pensioenlasten 13,8 18,5 Overige nog te betalen kosten 533,5 858,4 679,1 1.004,6 Vooruit ontvangen 1.621,8 1.888,2 2.690,0 3.612,0 TOTAAL PASSIVA 4.168,5 5.100,0 16

2.6. Staat van baten en lasten Realisatie Begroting Realisatie * 1.000 2016 2016 2015 BATEN Baten Contributies 11 1.173,6 1.182,7 1.175,2 Subsidies 12 2.938,1 2.878,0 7.133,3 Inschrijf- & teamgelden 4.524,0 4.487,6 4.455,5 Opbrengst boetes 58,8 53,0 67,6 Opbrengst Tv-rechten 67,0 50,0 50,0 Opbrengst sponsoring 605,1 459,0 1.749,6 Overige opbrengsten 13 2.576,6 1.888,0 3.488,3 TOTAAL BATEN 11.943,4 10.998,4 18.119,4 LASTEN Personeel 14 Personeel in dienst 4.645,6 4.310,4 4.839,2 Personeel niet in dienst 1.393,4 1.517,6 1.427,2 6.039,0 5.827,9 6.266,5 Afschrijvingen 125,7 122,1 137,4 Financiële lasten - 4,6-23,0-29,8 Overige lasten Huisvesting 426,5 449,8 471,7 Kantoor & Organisatie 492,9 521,7 539,6 Activiteit gebonden kosten 4.299,3 3.569,3 9.887,7 Algemeen 581,2 530,5 899,4 Doorbelaste kosten 0,1 0,0 0,3 5.800,0 5.071,4 11.798,6 TOTAAL LASTEN 11.960,1 10.998,4 18.172,7 OVERIGE RESULTATEN Diverse baten & lasten 15 1,0 0,0 0,2 TOTAAL OVERIGE RESULTATEN 1,0 0,0 0,2 T O T A A L R E S U L T A A T - 15,7 0,0-53,1 17

2.7. Kasstroomoverzicht Kasstroom uit operationele activiteiten 2016 2015 Bedrijfsresultaat - 15.722-53.061 Aanpassingen voor: Afschrijvingen 125.654 137.379 Mutatie voorzieningen 6.272 14.004 131.927 151.383 Verandering in werkkapitaal: Voorraden en onderhanden werk 0 0 Vorderingen 343.923 31.598 Kortlopende schulden - 1.061.264-1.691.492-717.341-1.659.893 Kasstroom uit bedrijfsoperaties - 601.137-1.561.572 Bijzondere baten 0 0 Bijzondere lasten 0 0 Kasstroom uit operationele activiteiten 0 0 Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa - 38.059-76.980 Desinvesteringen in materiële vaste activa 0 0 Kasstroom uit investeringsactiviteiten - 38.059-76.980 Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie langlopende schulden 0 0 Kasstroom uit financieringsactiviteiten 0 0 Mutatie geldmiddelen - 639.196-1.638.552 Toelichting op de geldmiddelen Stand per 1 januari 2016 3.864.748 5.503.300 Mutatie geldmiddelen - 639.196-1.638.552 Stand per 31 december 2016 3.225.552 3.864.748 18

2.8. Waarderingsgrondslagen balans Reikwijdte De jaarrekening 2016 heeft betrekking op alle activiteiten van de Nederlandse Volleybalbond, zowel nationaal als regionaal uitgevoerd. Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde verslaggevingsregels. In het bijzonder is van toepassing Richtlijn RJ640 van de Raad voor de Jaarverslaggeving inzake Organisaties zonder winststreven. De jaarrekening is opgesteld in euro s, waarbij alle cijfers zijn gepresenteerd in duizenden euro s, afgerond op één cijfer achter de komma. Het kasstroomoverzicht is in euro s weergegeven. Activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij een andere waarderingsgrondslag is vermeld. De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ten opzichte van het voorgaande jaar niet gewijzigd. Vergelijkende cijfers Bij de vergelijkende cijfers zijn de totaalcijfers van 2015 opgenomen. Verder wordt vergeleken met de herziene begroting 2016, goedgekeurd in de Bondsraad van 25 juni 2016. Materiële vaste activa Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs plus bijkomende kosten onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur of lagere bedrijfswaarde. Voor alle activa wordt een afschrijvingsmethodiek gehanteerd variërend van 10% tot 33%. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte reserveringen voor oninbaarheid. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd tegen concrete of specifieke risico s en verplichtingen die op de balansdatum bestaan en waarvan de omvang onzeker is doch redelijkerwijs in te schatten. De voorzieningen worden opgenomen tegen nominale waarde, tenzij anders vermeld. Algemeen 2.9. Grondslagen voor resultaatbepaling Het saldo (resultaat) wordt bepaald als het verschil tussen het totaal der baten en het totaal der lasten. De baten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben, de lasten al zodra zij voorzienbaar zijn. Baten die worden ontvangen in de vorm van zaken of diensten worden gewaardeerd tegen de reële waarde, voor zover deze bepaalbaar is. In dat geval worden zodanige baten in de staat van baten en lasten verantwoord. Baten waarvoor een bijzondere bestemming is aangewezen, worden in de staat van baten en lasten verwerkt; indien deze baten in het verslagjaar niet volledig zijn besteed, worden de nog niet bestede gelden toegevoegd aan de desbetreffende bestemmingsreserve. Een onttrekking aan de bestemmingsreserve wordt als besteding (last) verwerkt in de staat van baten en lasten. 19

Subsidies Subsidies, niet zijnde investeringssubsidies, worden in het resultaat verantwoord zodra het waarschijnlijk is dat de desbetreffende subsidies zullen worden gerealiseerd. Sponsorbijdragen Bijdragen van sponsoren worden verantwoord in het jaar waarop de bijdrage betrekking heeft. Lasten De lasten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. De afschrijvingen op bedrijfsgebouwen en overige vaste activa vinden plaats op basis van de aanschafprijs, volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. 2.10. Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De liquide middelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit kasmiddelen en tegoeden op bankrekeningen. 20

2.11. Toelichting op de balans per 31 december 2016 Specificaties ACTIVA 1. Vaste Activa Inventaris: Vaste activa - inventaris (x 1.000,-) Boekwaarde Investeringen Desinvest. Afschr. Desinv. Afschrijvingen Aanschafw. Cumulatief Afschrijving cumulatief Boekwaarde 01-01-2016 2016 2016 2016 2016 31-12-2016 31-12-2016 31-12-2016 31,7 3,7-58,7 58,7 12,1 304,7-281,4 23,3 De investering ad. 3.691,- betreft de aanschaf van een airco installatie ten behoeve van het regiokantoor Zuid in Eindhoven. Kantoormachines / Automatisering: Vaste activa - kantoormachines / automatisering (x 1.000,-) Boekwaarde Investeringen Desinvest. Afschr. Desinv. Afschrijvingen Aanschafw. Cumulatief Afschrijving cumulatief Boekwaarde 01-01-2016 2016 2016 2016 2016 31-12-2016 31-12-2016 31-12-2016 259,6 34,4-50,4 50,4 112,4 784,5-602,9 181,6 De investeringen ad. 34.369,- betreffen grotendeels investeringen inzake de website (19.596,-). Daarnaast is een licentie aangeschaft ten behoeve van het programma Trainingmaker en was er de (vervangings)aanschaf van laptops. De boekwaarde van Kantoormachines / Automatisering bestaat per 31-12-2016 uit de volgende onderdelen (x 1000,-): Kantoormachines 180,4 Financieel systeem Exact 1,5 Totaal Kantoormachines 181,6 Competitie Informatiesysteem: Competitie Ondersteunend Informatiesysteem (x 1.000,-) Boekwaarde Investeringen Desinvest. Afschr. Desinv. Afschrijvingen Aanschafw. Cumulatief Afschrijving cumulatief Boekwaarde 01-01-2016 2016 2016 2016 2016 31-12-2016 31-12-2016 31-12-2016 1,4 0,0 0,0 0,0 1,2 169,5-169,2 0,2 Het Competitie Informatiesysteem is zowel in gebruik bij de afdeling Wedstrijdzaken in Nieuwegein als bij de 4 regiokantoren in Heerenveen, Apeldoorn, Eindhoven en Nieuwegein (regio West). TOTAAL Materiële Vaste Activa Totale materiële vaste activa (x 1.000,-) Boekwaarde Investeringen Desinvest. Afschr. Desinv. Afschrijvingen Aanschafw. Cumulatief Afschrijving cumulatief Boekwaarde 01-01-2016 2016 2016 2016 2016 31-12-2016 31-12-2016 31-12-2016 292,7 38,1-109,1 109,1 125,7 1.258,6-1.053,5 205,1 21

2. Voorraden Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Voorraden 2016 2015 Papier 0,0 0,0 Verkoopartikelen webshop 15,9 15,9 Af: voorziening verkoopartikelen - 15,9-15,9 Saldo per 31 december 0,0 0,0 De voorraad verkoopartikelen in de webshop betreft veelal materialen ten behoeve van de verschillende opleidingen. Gelet op de aard en de omvang van de deze artikelen is besloten de totale waarde van deze voorraad ook te voorzien. 3. Debiteuren Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Debiteuren 2016 2015 Openstaand saldo per balansdatum 347,1 402,2 Af: voorziening dubieuze debiteuren - 15,2-23,3 Saldo per 31 december 331,9 379,0 De incassomachtiging, die veel verenigingen in 2014 hebben afgegeven, zorgt ook in 2016 voor een gezond beeld van de totale debiteurenportefeuille. Verder zorgt een actief beheer van de debiteurenportefeuille voor het in de grip houden van saldo en ouderdom van de portefeuille. Van het openstaande saldo per balansdatum is de verdeling naar ouderdom als volgt: Bedragen * 1.000,- 31-12-16 in % 31-12-15 in % 0 30 dagen 316,0 91,1% 327,6 81,5% 31 60 dagen 4,6 1,3% 45,0 11,2% 61 90 dagen 9,0 2,6% 21,9 5,4% > 90 dagen 17,5 5,0% 7,6 1,9% Totaal 347,1 100,0% 402,2 100,0% Het absolute bedrag aan openstaande vorderingen is gedaald met 55.100,-, de samenstelling van de portefeuille is, zoals uit bovenstaand overzicht blijkt, ook veranderd. Door de verbetering van het debiteurensaldo is er ook een vrijval van de Voorziening Dubieuze Debiteuren van 8.097,- per 31-12-2016. In 2016 is er verder niets afgeboekt. 22

4. Overlopende activa Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Overlopende activa 2016 2015 Waarborgsom TPG Post 2,5 2,5 Waarborgsom MKB Brandstof 0,2 0,2 Waarborgsom huur 25,4 24,5 Voorschotten 2,0 12,9 Vooruitbetaalde kosten 215,5 170,4 Overige vorderingen 10,6 41,0 Te vorderen subsidies 0,0 1,8 Saldo per 31 december 256,2 253,4 De post vooruitbetaalde kosten betreft o.a. de vooruitbetaalde kosten Huis van de Sport voor het 1e kwartaal 2017 ( 86.115,-) en betaalde kosten voor Topsportactiviteiten in 2017 + 2018 ( 54.202,-), naast allerlei reguliere kosten inzake huisvesting, automatisering etc. 5. Nog te factureren Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Nog te factureren 2016 2015 Nog te factureren diversen 63,2 271,8 Nog te factureren team- inschrijfgeld 8,9 0,0 Nog te factureren zaalhuur 8,0 0,0 Saldo per 31 december 80,1 271,8 De nog te factureren diversen bedragen hebben o.a. betrekking op zaalhuur voor verenigingen in de regio s ( 16.000,-), TV-rechten evenementen ( 15.000,-), een bijdrage inzake RTC Almelo ( 6.198,-) en een bijdrage inzake Beachvolleybal Team Nederland ( 26.000,-). 6. BTW Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal BTW 2016 2015 Saldo per 31 december 69,8 38,4 Het saldo te vorderen BTW betreft de aangifte over december 2016, welke eind januari 2017 is betaald, de suppletie aangifte 2015 en 2016 en de afwikkeling van de btw over de jaren 2010 t/m 2014 naar aanleiding van de boekencontrole omzetbelasting door de Belastingdienst. 7. Liquide middelen De liquide middelen zijn per balansdatum direct opeisbaar. Bij directe opeising is geen boeterente verschuldigd. De Rabobank is hoofdbankier van de Nevobo, daarnaast wordt er ook nog een rekening aangehouden bij de Triodos Bank. 23

2.12. Specificaties PASSIVA Eigen vermogen 8. Algemene reserves Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Algemene reserves 2016 2015 Stand per 1 januari 1.367,4 1.420,5 Resultaat boekjaar - 15,7-53,1 Stand per 31 december 1.351,7 1.367,4 Aan de Bondsraad wordt voorgesteld het negatieve resultaat over 2016 van 15.722,- ten laste te brengen van de Algemene Reserve. In bovenstaand overzicht is dit voorstel al verwerkt. Gelet op een Balanstotaal per 31-12-2016 van 4.168.538,- bedraagt de verhouding EV / TV per 31-12-2016 32,4%. Per 31-12-2015 was deze verhouding 26,8%. 9. Voorzieningen Als voorziening zijn getroffen een jubileumvoorziening en een voorziening opleidingen. De dotaties zijn in de staat van baten en lasten verantwoord onder de overige personeelskosten. Het verloop van de balanspost voorzieningen kan als volgt worden gespecificeerd. Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Voorzieningen TOTAAL 2016 2015 Balans per 1 januari 120,6 106,6 Dotatie 38,9 44,1 Onttrekkingen - 32,7-30,1 Balans per 31 december 126,9 120,6 Ten aanzien van de jubileumvoorziening zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - verwachte gem. salarisstijging: 2% - verwachte vertrekkans: 4% - disconteringsvoet: 3% De voorziening opleidingen geeft weer dat de werkgever op grond van CAO-verplichtingen ieder jaar in ieder geval 1% van de loonsom dient te besteden aan opleidingen. Per 31-12-2016 bedraagt de voorziening opleidingen 59.888,- en de voorziening jubileumuitkering 66.980,-. 10. Kortlopende schulden Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Crediteuren 2016 2015 Stand per 31 december 389,2 719,3 24

Het saldo van de Crediteuren per 31-12-2016, zoals hierboven weergegeven is voor een bedrag van 338.282,- gecorrigeerd inzake afwikkeling openstaande posten WK Beach en EK Dames Indoor, welke verrekend zijn met openstaande vorderingen van de Nevobo in de Debiteurenportefeuille. Zodra de subsidieafrekeningen van WK Beach en EK Dames Indoor definitief zijn vastgesteld, zal verrekening over en weer met de promotors plaats gaan vinden. Van het openstaande saldo Crediteuren per balansdatum is de verdeling naar ouderdom als volgt: Bedragen * 1.000,- 31-12-16 in % 0 30 dagen 230,5 59,2% 31 60 dagen 32,2 8,3% 61 90 dagen 7,4 1,9% > 90 dagen 119,1 30,6% Totaal 389,2 100,0% De posten > 90 dagen hebben betrekking op afrekeningen rondom Volley2015, die na vaststelling subsidies door VWS definitief met de verschillende partijen afgerekend zullen gaan worden. Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Overige schulden en overlopende passiva 2016 2015 Loonbelasting en premies SVW 131,8 127,6 Reservering vakantietoeslag 155,2 151,7 Reservering vakantie-uren 43,3 42,4 Pensioenpremies 13,7 18,5 Te betalen via salaris 8,7 7,5 Te betalen kosten 326,3 656,1 Overige te betalen bedragen 0,0 0,7 Stand per 31 december 679,1 1.004,6 Bedragen * 1.000,- Totaal Totaal Vooruit ontvangen 2016 2015 Vooruit ontvangen subsidies 370,4 636,9 Vooruit ontvangen contributies 755,2 753,4 Vooruit ontvangen teamgelden 164,6 193,9 Overige vooruit ontvangen bedragen 331,5 304,0 Stand per 31 december 1.621,8 1.888,2 De Vooruit ontvangen subsidies zijn de ontvangen subsidies van VWS, NOC*NSF en de provincie Gelderland inzake evenementen en programma s, welke nog afgerekend dienen te worden op basis van de definitieve exploitaties / activiteiten van die verschillende evenementen en programma s. 25

2.13. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Vaststelling subsidies voorgaande boekjaren De door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in 2015 toegekende aanvullende subsidie voor de EK Dames Indoor van 104.460,- is in 2016 ten gunste van de V&W vrijgevallen. Vermeld dient te worden, dat deze subsidie en ook die van het WK Beach in 2015 nog niet definitief zijn vastgesteld. Naar aanleiding van voorlopige vaststellingen hebben we bezwaar aangetekend tegen de in die vaststelling beschreven afrekeningen. De verwachting blijft, dat deze subsidies in de loop van 2017 conform begroting definitief vastgesteld zullen worden. Inzake nieuwe evenementen heeft het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in 2016 een bedrag toegekend van 250.000,- voor het door de Nevobo in 2017 te organiseren EK Meisjes U18. Hierop is in 2016 100.000,- bevoorschot. Vanuit de provincie Gelderland is voor ditzelfde evenement een bedrag van 150.000,- toegekend, waarvan per 31-12-2016 nog niets als voorschot is ontvangen. NOC*NSF heeft de tot en met het jaar 2014 verleende subsidies vastgesteld overeenkomstig de ingediende afrekeningen. Het jaar 2015 dient nog wel definitief vastgesteld te worden. Langlopende verplichtingen De nationale organisatie van de Nevobo is gevestigd in het Huis van de Sport te Nieuwegein. Verder zijn er 3 regiokantoren in Heerenveen, Eindhoven en Apeldoorn. De medewerkers van het regiokantoor West zijn sinds juni 2016 weer in het Huis van de Sport in Nieuwegein gehuisvest. De jaarlijkse huurlast van de kantoorpanden is: Jaarbedrag huur Jaarbedrag diensten Einddatum Hoofdkantoor Nieuwegein 77.361 319.476 22-11-2017 Regiokantoor Noord Heerenveen 24.759 31-10-2020 Regiokantoor Oost Apeldoorn 28.893 31-05-2019 Regiokantoor Zuid Eindhoven 20.444 14-07-2018 Verder zijn de volgende zogenaamde copiers in gebruik (kopieerapparaat / printer): Jaarbedrag Einddatum Zuid 1.590 14-11-2021 In 2007 is een huurcontract afgesloten voor de sporthal indoor Beach Lindoduin te Den Haag. Sportfaciliteiten Jaarbedrag Einddatum Huur Lindoduin, Den Haag 44.027 01-04-2017 Afnameverplichting kleding Errea De Nevobo heeft voor de Nationale teams een contract afgesloten met kledingleverancier Errea voor de jaren 2015 t/m 2017. Hierin is een afnameverplichting van kleding opgenomen voor 20.000,- voor het jaar 2017. 26

Toelichting op de staat van baten en lasten over 2016 RESULTATEN GECONSOLIDEERD x 1.000 Realisatie 2016 Begroting 2016 Realisatie 2015 BATEN Baten Opbrengst contributies 1.173,6 1.182,7 1.175,2 Opbrengst subsidies 2.938,1 2.878,0 7.133,3 Opbrengst inschrijf- & teamgelden 4.524,0 4.487,6 4.455,5 Opbrengst boetes 58,8 53,0 67,6 Opbrengst Tv-rechten 67,0 50,0 50,0 Opbrengst sponsoring 605,1 459,0 1.749,6 Overige opbrengsten 2.576,6 1.888,0 3.488,3 TOTAAL OPBRENGSTEN 11.943,4 10.998,4 18.119,4 LASTEN Personeel Personeel in dienst Salariskosten 4.539,5 4.219,7 4.738,4 Wervingskosten 11,3 5,0 0,0 Studiekosten 32,9 25,0 34,7 Kantinekosten 12,8 13,5 15,2 Overige personeelskosten 49,0 47,2 50,8 Personeel niet in dienst 4.645,6 4.310,4 4.839,2 Docentenvergoeding 174,1 250,3 355,1 Verenigingsconsulenten 0,0 0,0 0,0 Trainersvergoeding 597,7 662,5 378,9 Vergoeding sporters 0,0 0,0 0,0 Overige kosten 621,6 604,8 693,2 1.393,4 1.517,6 1.427,2 Afschrijvingen Financiële lasten Overige lasten Huisvesting 6.039,0 5.827,9 6.266,5 125,7 122,1 137,4-4,6-23,0-29,8 Huur 365,2 367,7 401,9 Energie 15,2 14,5 10,8 Onderhoud 5,9 6,7 6,7 Overige huisvestingskosten 40,2 60,9 52,2 426,5 449,8 471,7 27

RESULTATEN GECONSOLIDEERD x 1.000 Realisatie 2016 Begroting 2016 Realisatie 2015 Kantoor & Organisatie Automatisering 210,3 231,6 223,8 Drukwerk 54,0 56,2 63,3 Kantoorbenodigdheden 12,1 16,8 13,5 Kopieerkosten 11,4 15,0 11,9 Porti 77,4 59,5 71,6 Telefoon 62,3 58,6 67,1 Overige kantoorkosten 65,4 84,2 88,4 492,9 521,7 539,6 Activiteit gebonden kosten Reis-, verblijf- & representatiekosten 1.794,7 1.569,2 1.932,3 Zaalhuur 687,3 561,1 718,5 Materialen/prijzen 643,3 325,0 953,8 Inschrijfkosten wedstrijden 375,3 309,8 373,4 Overige activiteit gebonden kosten 798,7 804,2 5.909,6 4.299,3 3.569,3 9.887,7 Algemeen Accountant 49,9 33,0 38,6 Advieskosten 60,1 69,5 130,2 PR & Marketing 6,6 7,0 4,8 Verzekeringen 12,2 10,7 11,6 Kosten brancheorganisaties 46,0 44,0 52,2 Diensten derden/ bijdragen aan derden 406,5 366,3 662,0 581,2 530,5 899,4 Doorbelaste kosten Doorbelaste kosten binnen Nevobo 0,0 0,0 0,0 Overige doorbelastingen 0,3 0,0 0,3 0,1 0,0 0,3 5.800,0 5.071,4 11.798,6 TOTAAL LASTEN 11.960,1 10.998,4 18.172,7 Overige resultaten Diverse baten & lasten Diverse baten 0,0 0,0 0,2 Diverse lasten 1,0 0,0 0,0 TOTAAL OVERIGE RESULTATEN 1,0 0,0 0,2 TOTAAL RESULTAAT - 15,7 0,0-53,1 28

Specifieke toelichting op enkele posten betreffende de staat van baten en lasten 11. Contributies De contributiebaten kunnen als volgt gespecificeerd worden: * 1000 2016 2015 Nationaal 1,5 2,2 Regio Noord 262,6 262,6 Regio West 297,1 292,5 Regio Zuid 276,3 280,3 Regio Oost 336,0 337,7 Totaal 1.173,6 1.175,2 De opbrengst contributies heeft betrekking op een aan het kalenderjaar 2016 toegerekend aantal contributie betalende leden. Per 31-12-2016 bedraagt het aantal leden van de Nevobo 114.440. Dit is een stijging van 262 leden ten opzichte van 31-12- 2015 (114.178). Daarnaast waren er in 2016 1.047 verenigingen actief ten opzichte van 1.064 in 2015. 2016 2015 contributie Aantal contributie Aantal * 1000 Leden * 1000 Leden Senioren 453,7 44.964 454,2 44.814 jeugd A/B/C 296,9 29.118 295,8 29.403 jeugd D/E/F 203,5 18.750 205,8 18.700 Recreanten 126,2 12.914 128,6 12.777 Verenigingsleden 93,3 8.694 90,9 8.484 Totaal 1.173,6 114.440 1.175,2 114.178 Verenigingen 0,0 1.047 0,0 1.064 Totaal nationaal 1.173,6 1.175,2 In 2016 is de contributie zoals gebruikelijk over 12 maanden verdeeld. De per 01-10- 2016 in rekening gebrachte contributie is conform het verenigingsjaar verdeeld over de periode 01-09-2016 t/m 31-08-2017. Ook de na 01-10-2016 gefactureerde contributie wordt verdeeld over de dan nog resterende maanden t/m 31-08-2017. Het aantal leden in bovenstaande tabel betreft het aantal leden per jaar ultimo, terwijl de contributieopbrengsten betrekking hebben op het gehele jaar 2016. 12. Sponsoring De opbrengsten inzake sponsoring bedragen in 2016 605.125,- ten opzichte van een begroot bedrag van 459.000,-. Per saldo dus een meeropbrengst van 146.125,-. Enerzijds is dit voor een bedrag van 198.272,- voor niet begrote opbrengsten inzake de zogenoemde barterdeals voor de levering van goederen en diensten om niet. Daar tegenover staan ook tegenvallende sponsoropbrengsten inzake zitvolleybal en diverse breedtesportactiviteiten. Voor zitvolleybal geldt, dat er wel overige opbrengsten zijn gerealiseerd inzake diverse crowdfunding acties, welke ook niet waren begroot. Tegenover de extra sponsoropbrengsten staan onder Materialen/prijzen ook kosten inzake de om niet geleverde kleding en materialen. 29

13. Subsidies 2016 2015 VWS: Topsport Evenementen 104,5 2.569,4 Projecten breedtesport 0,0 947,2 Subtotaal subsidies VWS 104,5 3.516,6 NOC*NSF: 1.1 Basisbijdrage sportparticipatie 123,5 119,9 1.2 Kwaliteitsbevordering kader 2,3 37,1 1.3 Veilig Sport Klimaat (VSK) 211,4 294,8 2.1 Maatwerkfinanciering Top 10 1.353,2 1.360,0 2.4 Host Broadcasting Fonds 0,0 400,0 2.9 C.T.O. 84,2 88,6 3.1 Algemeen functioneren 403,5 435,6 3.2 Organisatieontwikkeling 47,5 47,5 4.1 Afbouwregeling 0,0 0,0 4.2 Maatwerkfinanciering Top 10 91,6 25,0 4.4 Maatwerkfinanciering PS 5,6 0,0 4.9 Compensatie marketingrechten Lotto 0,0 0,0 Overige subsidies NOC*NSF 90,2 17,4 Subtotaal subsidies NOC*NSF 2.412,9 2.826,0 Subtotaal overige subsidies 420,8 790,6 Totaal 2.938,1 7.133,3 Met de komst van de Sportagenda Top 10 ambities zijn er vanaf 2013 geen subsidiestromen meer vanuit VWS, behalve dan voor grote evenementen. Voor het WK Beach, de EK Dames Indoor en de bijbehorende side-events zijn er vanuit VWS in 2014 subsidies toegekend. Het laatste deel van deze subsidies is in 2016 vrijgevallen. De grote reguliere subsidiestromen verlopen via NOC*NSF, deze zijn afgenomen als gevolg van lagere toekenning inzake Veilig Sport Klimaat en uiteraard vanwege het ontbreken in 2016 van opbrengsten inzake het Host Broadcasting Fonds, welke in 2015 waren toegekend inzake de organisatie van het WK Beach en de EK Dames Indoor. De overige subsidies betreffen bijdragen vanuit Provincies en gemeenten voor grote evenementen en specifieke programma s. Voor een belangrijk deel worden deze bijdragen ook weer doorgesluisd naar promotors voor de door hen georganiseerde evenementen. Op 1 juni 2016 zijn de subsidieafrekeningen van het WK Beach en de EK dames Indoor bij het ministerie van VWS ingediend. Naar aanleiding van de ingediende stukken is er nog aanvullend overleg geweest met het ministerie van VWS over de door de accountants afgegeven controleverklaringen. Deze zijn vervolgens ook mondeling in Den Haag op het ministerie toegelicht. De verwachting is dat de definitieve vaststelling van de subsidies in april 2017 zal plaatsvinden conform de verantwoording. In de post subsidies zijn deze bedragen derhalve ook al als zodanig opgenomen. 30

14. Overige Opbrengsten 2016 2015 Prijzengeld 423,9 341,8 Opbrengst kaartverkoop 86,0 87,8 Bijdrage talentontwikkeling 510,4 512,8 Zaalhuur regio s 134,7 142,5 Diversen nationale teams 309,3 336,8 Diversen Volley2015 / EK / WK 348,3 1.452,1 Overige opbrengsten 764,0 614,5 Totaal 2.576,6 3.488,3 De opbrengsten inzake Volley 2015 / EK / WK in 2016 betreffen voornamelijk de aan de promotors doorbelaste kosten inzake de 2 grote evenementen + bijbehorende sideevents. De overige opbrengsten bestaan uit opbrengsten internationale overschrijvingen, de opbrengsten uit de stimuleringsbijdrage en opbrengsten uit activiteiten op het gebied van breedtesport en wedstrijdzaken. 15. Personeel in dienst In het jaar 2016 waren er gemiddeld 69,01 fte s (medewerkers in dienst, op basis van een volledig dienstverband, exclusief 0 -urencontracten) werkzaam bij de Nevobo. Dit aantal is inclusief 15,84 fte s, welke werkzaam zijn als topsport coach / begeleider. Dit aantal bedroeg 74,35 fte s in 2015, inclusief 15,01 fte s werkzaam als topsport coach / begeleider. Bezoldiging bestuurders Alle statutaire bestuursleden verrichten hun werkzaamheden onbezoldigd. 16. Diverse baten & lasten Het saldo van de diverse baten en lasten bedroeg +/+ 971,- in 2016. Dit betrof een afrekening van de FIVB inzake deelname aan de World League in 2016. 31