Stresstest Een financieel beeld van de gemeente Dordrecht

Stresstest Een financieel beeld van de gemeente Dordrecht

Financiële positie Voor het inzicht zijn meer factoren belangrijk Sluitende begroting Weerstandsvermogen Risico s Weerstandscapaciteit AO/IC Verzekeren Voorzieningen Reserves Stille reserves Onbenut belastingen

Algemene indicatoren Dordrecht Landelijk gemiddelde Aantal inwoners 118.906 N.v.t. Groene druk (< 20 jaar) 38,0% 39,2% Grijze druk ( 65 jaar) 23,0% 24,0% Oppervlakte 99 km2 N.v.t. Oppervlakte land 79 km2 N.v.t. Oppervlakte water 20 km2 N.v.t. Lokale lasten 2011 (mph) 570 671 Ranglijst Coelo 30 N.v.t. Gemiddeld inkomen per huishouden 30.900 32.900 Aantal mensen per huishouden 2,18 2,24 Gemiddelde WOZ-waarde 186.000 233.000 Algemene uitkering 2010 157 miljoen N.v.t. Totale lasten 2010 453 miljoen N.v.t. Balanstotaal 31 december 2010 853 miljoen N.v.t. Weerstandscapaciteit (WC) 36 miljoen N.v.t. Risicoprofiel (RP) 43 miljoen N.v.t. Ratio WC / RP 0,83 N.v.t.

Algemene indicatoren Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft Groene druk (< 20 jaar) 38% 37% 35% 35% 31% 29% Grijze druk ( 65 jaar) 23% 26% 24% 23% 18% 20% Lokale lasten 2010 (mph) 570 694 665 526 720 720 Ranglijst Coelo 30 253 173 5 300 299 Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht Groene druk (< 20 jaar) 38% 48% 47% 41% 42% 38% Grijze druk ( 65 jaar) 23% 31% 23% 29% 30% 32% Lokale lasten 2010 (mph) 570 745 735 658 600 716 Ranglijst Coelo 30 345 327 161 57 294

De indicatoren Indicator Schuldpositie Reservepositie Vaste activa -/- reserves Leningen die niet zijn ingezet voor de grondexploitaties Voorzieningen Garantstellingen Rentelasten Grondexploitatie Begroting 2011-2014 Reserve-ontwikkeling

Overall overzicht INDICATOR Zeer Gunstig Gunstig Neutraal Ongunstig Zeer ongunstig Lokale lasten Weerstandsvermogen Schuldpositie verhouding schuldpositie/ vaste activa Reservepositie Verhouding activa/reserves Voorzieningen Gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Rentelasten eigen financieringsmiddelen Rente (investeringen en grondexploitatie) Grondexploitaties Niet in exploitatie genomen gronden Strategische verwervingen Begroting 2011-2014 Risicoprofiel: Klein Gemiddeld Groot

Schuldenpositie Landelijk gemiddelde Kritische norm Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft Debt Ratio 60% 80% 34% 81% 82% 72% 37% 82% Netto schuld/ Exploitatie Schuldevolutie Plaats op de ranglijst Netto schuld per inwoner 63% 150% 13% 108% 96% 85% 13% 110% 696-71 17-91 - 1.874 547 67 385 357 326 66 389 2.357 n.v.t. 521 3.425 3.273 3.201 828 4.649

Schuldenpositie Landelijk gemiddelde Kritische norm Dordrecht Alblasserdam Hendrik- Ido- Ambacht Sliedrecht Papendrecht Zwijndrecht Debt Ratio 60% 80% 34% 87% 94% 83% 66% 91% Netto schuld/ Exploitatie Schuldevolutie Plaats op de ranglijst Netto schuld per inwoner 63% 150% 13% 104% 200% 87% 68% 92% 696-107 - 162 616-170 301 67 375 438 331 252 352 2.357 n.v.t. 521 2.556 5.458 2.280 1.548 2.663

Reserves (x 1 mln) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2010 2010 2010 2010 2010 2010 Algemene reserve 37,4 27,8 42,4 57,7 88,5 22,6 Bestemmingsreserve 476,8 82,0 74,7 76,0 420,8 84,4 Resultaat na bestemming 9,2 0,9 7,2-7,3-6,4-7,7 Totaal eigen vermogen 523,4 110,7 124,3 126,4 502,9 99,3 Eigen vermogen in % van balans Eigen vermogen in % van de exploitatie 61% 14% 17% 24% 62% 15% 98% 19% 24% 40% 84% 20% Balanstotaal 852,8 810,0 748,3 537,7 811,3 674,9 Totaal exploitatie (incl. storting reserves) 535,2 569,0 526,4 313,8 601,2 497,8

Reserves (x 1 mln) Drechtsteden Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2010 2010 2010 2010 2010 2010 Algemene reserve 37,4 3,1 3,3 5,1-9,9 Bestemmingsreserve 476,8 8,1 10,3 13,9 23,7 9,8 Resultaat na bestemming 9,2 0,1 12,2 1,1 3,0 0,4 Totaal eigen vermogen 523,4 11,3 25,7 20,1 26,6 20,0 Eigen vermogen in % van balans Eigen vermogen in % van de exploitatie 61% 17% 15% 20% 38% 12% 98% 27% 42% 24% 51% 18% Balanstotaal 852,8 66,9 175,7 98,2 70,7 162,3 Totaal exploitatie (incl. storting reserves) 535,2 48,1 68,2 93,4 59,0 120,3

Reserves (x 1 mln) Dordrecht 2007 2008 2009 2010 Algemene reserve 39,1 44,1 38,9 37,4 Bestemmingsreserve 450,2 501,1 489,0 476,8 Resultaat na bestemming 47,2 6,4 3,6 9,2 Totaal eigen vermogen 536,5 551,6 531,5 523,4 Eigen vermogen in % van balans 78% 71% 66% 61% Eigen vermogen in % van de exploitatie 100% 109% 92% 98% Balanstotaal 689,9 773,9 804,1 852,8 Totaal exploitatie (incl. storting reserves) 536,6 505,3 575,3 535,2

Reserves Dordrecht samenstelling per 31/12/2010 X 1 miljoen In % Algemene reserve 37,4 7% Bestemmingsreserve: afschrijving activa economisch nut 137,7 26% strategische investeringen 106,6 20% inkomensreserve / EZH 169,1 32% overig 63,4 12% 476,8 91% Resultaat na bestemming 9,2 2% TOTAAL RESERVES 523,4 100%

Risicoprofiel (1 mln) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft Weerstandscapaciteit (WC) Risicoprofiel (RP) 35,8 26,0 42,3 65,9 10,0 16,3 43,0 50,2 30,6 29,7 11,0 21,7 Ratio WC/RP 0,83 0,52 1,38 2,22 0,9 0,75 (1 mln) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft Algemene reserve 37,4 27,8 42,4 57,7 88,5 22,6 Onvoorzien 1,0 0,4 0,2 0,2 0,1 0,3 Totaal 38,4 28,2 42,6 57,9 88,6 22,9 Per inwoner 323 163 283 616 751 235

Risicoprofiel Drechtsteden Weerstandscapaciteit (WC) Risicoprofiel (RP) Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 35,8 3,2 3,6 11,8 26,6 9,3 43,0 2,7 0,9 5,1 5,9 2,7 Ratio WC/RP 0,83 1,18 4,00 2,32 4,52 3,43 Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht Algemene reserve 37,4 mln 3,1 mln 3,3 mln 5,1 mln 5,4 mln 9,9 mln Onvoorzien 1,0 mln 0,04 mln 0 0,1 mln 0,5 mln 0,2 mln Totaal 38,4 mln 3,14 mln 3,3 mln 5,2 mln 5,9 mln 10,1 mln Per inwoner 323 163 119 163 245 227

Grondexploitatie IEGG (x 1.000) Boekwaarde 31-12-2009 Vermeerdering 2010 Vermindering 2010 Boekwaarde 31-12-2010 Voorziening Gecorr. Boekwaarde Violenstraat 76 324 341 59-9 50 De Hoven -374 48 153-479 0-479 Jagers- & Windhondenpolder -3.232-101 0-3.334 0-3.334 Smitsweg 362 197 233 327-143 184 Quickterrein 403 29 360 72-363 -292 Mallegat / Krabbepolder -2.554-78 5-2.638 0-2.638 Amstelwijck 7.719 719 686 7.752-768 6.983 Makoré -1.083-43 0-1.126 0-1.126 Vest 124 255 289 380 164-201 -37 Admiraalsplein 6.678 1.573 352 7.899-10.734-2.835 Leerpark 17.481 1.267 3.361 15.387-7.351 8.036 Belthure Park 4.362 302 4 4.660 0 4.660 Gezondheidspark 20.062 8.442 6.428 22.076-3.329 18.747 Stadswerven 49.484 4.217 83 53.618-10.562 43.057 Galileolocatie 100 15 0 115-133 -18 Beerwijckhoeve (Dordtse Kil III) 0 1.211 0 1.211 0 1.211 Totaal 99.739 18.411 12.386 105.763-33.593 72.169

Begroting 2011 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Resultaat voor bestemming Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2011 2011 2011 2011 2011 2011 425,0 516,2 437,9 285,3 520,3 372,9-0,8-17,3-6,0-4,4-1,8-10,6 Mutaties in de reserves -3,0-17,3 3,9 4,8 1,8 10,6 Resultaat na bestemming -3,7 0,0-2,1 0,4 0,0 0,0 Resultaat in % van totale lasten -0,9% 0,0% 0,5% -0,1% 0,0% 0,0%

Begroting 2011 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Resultaat voor bestemming Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2011 2011 2011 2011 2011 2011 425,0 52,1 69,3 77,9 50,3 105,6-0,8-1,1-3,2-1,8 0,4 0,4 Mutaties in de reserves -3,0-0,5-1,0-1,6-0,4-0,2 Resultaat na bestemming -3,7-0,6-2,2-0,2 0,0 0,1 Resultaat in % van totale lasten -0,9% -1,2% -3,2% -0,3% 0,0% 0,1%

Begroting 2012 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2012 2012 2012 2012 2012 2012 421,3 283,7 482,4 397,5 Resultaat voor bestemming 0,5-3,8 5,0 0,9 Mutaties in de reserves -3,5 3,4-5,0-1,0 Resultaat na bestemming -3,0 0,1-0,4 0,0 0,0 Resultaat in % van totale lasten -0,7% 0,1% 0% 0%

Begroting 2012 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Resultaat voor bestemming Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2012 2012 2012 2012 2012 2012 421,3 36,5 64,7 67,4 47,8 101,9 0,5-0,7-3,1-1,9-0,3-0,6 Mutaties in de reserves -3,5-0,3-0,2-0,4-0,4 0,0 Resultaat na bestemming -3,0-0,4-2,9-1,5-0,6-0,6 Resultaat in % van totale lasten -0,7% -1,1% -4,4% -2,2% -1,3% -0,6%

Begroting 2011-2014 (x 1 mln) Resultaat voor bestemming

Begroting 2011-2014 (x 1 mln) Resultaat voor bestemming Drechtsteden

Indicatoren: samengevat en beoordeeld - Lokale lasten niveau Laag - Vergrijzing Gemiddeld - Verjonging Gemiddeld - Weerstandsvermogen Neutraal factor 0,83: aan de lage kant risico s verbonden partijen (ROM-D. Regio ZHZ, Drechtwerk, GR Drechtsteden) stille reserves mogelijkheden bestemmingsreserves - Schuldpositie Gunstig - Verhouding schuldpositie en vaste activa Gunstig - Reserve positie Gunstig - Verhouding activa en reserves Gunstig (dalende trend) - Voorzieningen Laag (dalende trend) - Garantstellingen Gemiddeld - Rentelasten Laag - Rentelasten eigen financieringsmiddelen Ten gunste van exploitatie - Rente toegevoegd aan grondexploitatie Circa 0,6 miljoen - Grondexploitaties Winstverwachting 11 miljoen. Verliesverwachting 47 miljoen (= voorzien) Grote projecten met vooral marktrisico s - Niet in exploitatie genomen gronden Gemiddeld ( 6 miljoen voorzien) - Strategische verwervingen Hoge investering ( 59 miljoen) - Begroting 2011 2014 Laag (resultaat voor bestemming beperkt negatief of positief.

Indicatoren: samengevat en beoordeeld Conclusie: Financiële positie is momenteel nog solide (vooral vanuit het verleden opgebouwd). Solvabiliteit is met circa 60% hoog Groot aandeel bestemmingsreserves Lokale lastenniveau is laag. Financieringspositie is relatief gunstig maar wel opgelopen afgelopen jaren door forse investeringen. Strategische verwervingen met een boekwaarde van 59 miljoen aandachtspunt Winstverwachting GREX ad 11 miljoen beperkt Begroting 2011 laat een relatief beheerste trend zien

Overall overzicht INDICATOR Zeer Gunstig Gunstig Neutraal Ongunstig Zeer ongunstig Lokale lasten Weerstandsvermogen Schuldpositie verhouding schuldpositie/ vaste activa Reservepositie Verhouding activa/reserves Voorzieningen Gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Rentelasten eigen financieringsmiddelen Rente (investeringen en grondexploitatie) Grondexploitaties Niet in exploitatie genomen gronden Strategische verwervingen Begroting 2011-2014 Risicoprofiel: Klein Gemiddeld Groot

Bijlagen

De indicatoren Indicator Schuldpositie Reservepositie Vaste activa -/- reserves Leningen die niet zijn ingezet voor de grondexploitaties Voorzieningen Garantstellingen Rentelasten Grondexploitatie Begroting 2011-2014 Reserve-ontwikkeling

Lokale heffingen 2011 Deloitte

Schuldenpositie Landelijk gemiddelde Kritische norm Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft Debt Ratio 60% 80% 34% 81% 82% 72% 37% 82% Netto schuld/ Exploitatie Schuldevolutie Plaats op de ranglijst Netto schuld per inwoner 63% 150% 13% 108% 96% 85% 13% 110% 696-71 17-91 - 1.874 547 67 385 357 326 66 389 2.357 n.v.t. 521 3.425 3.273 3.201 828 4.649

Schuldenpositie Landelijk gemiddelde Kritische norm Dordrecht Alblasserdam Hendrik- Ido- Ambacht Sliedrecht Papendrecht Zwijndrecht Debt Ratio 60% 80% 34% 87% 94% 83% 66% 91% Netto schuld/ Exploitatie Schuldevolutie Plaats op de ranglijst Netto schuld per inwoner 63% 150% 13% 104% 200% 87% 68% 92% 696-107 - 162 616-170 301 67 375 438 331 252 352 2.357 n.v.t. 521 2.556 5.458 2.280 1.548 2.663

Reserves (x 1 mln) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2010 2010 2010 2010 2010 2010 Algemene reserve 37,4 27,8 42,4 57,7 88,5 22,6 Bestemmingsreserve 476,8 82,0 74,7 76,0 420,8 84,4 Resultaat na bestemming 9,2 0,9 7,2-7,3-6,4-7,7 Totaal eigen vermogen 523,4 110,7 124,3 126,4 502,9 99,3 Eigen vermogen in % van balans Eigen vermogen in % van de exploitatie 61% 14% 17% 24% 62% 15% 98% 19% 24% 40% 84% 20% Balanstotaal 852,8 810,0 748,3 537,7 811,3 674,9 Totaal exploitatie (incl. storting reserves) 535,2 569,0 526,4 313,8 601,2 497,8

Reserves (x 1 mln) Drechtsteden Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2010 2010 2010 2010 2010 2010 Algemene reserve 37,4 3,1 3,3 5,1-9,9 Bestemmingsreserve 476,8 8,1 10,3 13,9 23,7 9,8 Resultaat na bestemming 9,2 0,1 12,2 1,1 3,0 0,4 Totaal eigen vermogen 523,4 11,3 25,7 20,1 26,6 20,0 Eigen vermogen in % van balans Eigen vermogen in % van de exploitatie 61% 17% 15% 20% 38% 12% 98% 27% 42% 24% 51% 18% Balanstotaal 852,8 66,9 175,7 98,2 70,7 162,3 Totaal exploitatie (incl. storting reserves) 535,2 48,1 68,2 93,4 59,0 120,3

Reserves (x 1 mln) Dordrecht 2007 2008 2009 2010 Algemene reserve 39,1 44,1 38,9 37,4 Bestemmingsreserve 450,2 501,1 489,0 476,8 Resultaat na bestemming 47,2 6,4 3,6 9,2 Totaal eigen vermogen 536,5 551,6 531,5 523,4 Eigen vermogen in % van balans 78% 71% 66% 61% Eigen vermogen in % van de exploitatie 100% 109% 92% 98% Balanstotaal 689,9 773,9 804,1 852,8 Totaal exploitatie (incl. storting reserves) 536,6 505,3 575,3 535,2

Reserves Dordrecht samenstelling per 31/12/2010 X 1 miljoen In % Algemene reserve 37,4 7% Bestemmingsreserve: afschrijving activa economisch nut 137,7 26% strategische investeringen 106,6 20% inkomensreserve / EZH 169,1 32% overig 63,4 12% 476,8 91% Resultaat na bestemming 9,2 2% TOTAAL RESERVES 523,4 100%

Vaste activa en reserves (x 1 mln) Dordrecht 2007 2008 2009 2010 (im)materiële vaste activa -/- reserves -225,6-203,4-126,4-48,2 +33% punt (im)materiële vaste activa -/- reserves in % van de exploitatie (incl. stortingen reserves) -42% -40% -21% -9% Uitstaande geldleningen 41,0 39,4 37,1 34,6 Uitstaande geldleningen in % van langlopende aangetrokken leningen 95% 35% 34% 18%

Vaste activa en reserves (x 1 mln) (im)materiële vaste activa -/- reserves (im)materiële vaste activa -/- reserves in % van de exploitatie (incl. stortingen reserves) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2010 2010 2010 2010 2010 2010-48,2 295,0 472,6 239,6 71,3 122,4-9% 52% 90% 76% 12% 25% Uitstaande geldleningen 34,6 12,9 24,8 32,2 39,5 140,0 Uitstaande geldleningen in % van langlopende aangetrokken leningen 18% 3% 6% 14% 29% 55%

Vaste activa en reserves (x 1 mln) (im)materiële vaste activa -/- reserves (im)materiële vaste activa -/- reserves in % van de exploitatie (incl. stortingen reserves) Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2010 2010 2010 2010 2010 2010-48,2 27,5 32,0 43,8 27,9 95,8-9% 57% 47% 47% 47% 80% Uitstaande geldleningen 34,6 9 11 2 1 13 Uitstaande geldleningen in % van langlopende aangetrokken leningen 18% 29% 15% 4% 6% 13%

Leningen die niet zijn ingezet voor de grondexploitaties (x 1 mln) Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) in % van balanstotaal Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) in % van exploitatie Dordrecht 2007 2008 2009 2010 13,2-31,1-80,4-133,6 2% -4% -10% -16% 2% -6% -14% -25%

Leningen die niet zijn ingezet voor de grondexploitaties (x 1 mln) Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) in % van balanstotaal Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) in % van exploitatie Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2010 2010 2010 2010 2010 2010-133,6-456,6-475,0-301,5-204,5-269,2-16% -56% -63% -56% -25% -40% -25% -80% -90% -96% -34% -54%

Leningen die niet zijn ingezet voor de grondexploitaties (x 1 mln) Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) in % van balanstotaal Grondexploitatie -/- (Langlopende leningen + kortlopende financiering) in % van exploitatie Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2010 2010 2010 2010 2010 2010-133,6-30,0-52,3-46,7-21,3-119,0-16% -45% -30% -48% -30% -73% -25% -73% -85% -55% -40% -109%

Risicoprofiel (1 mln) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft Weerstandscapaciteit (WC) Risicoprofiel (RP) 35,8 26,0 42,3 65,9 10,0 16,3 43,0 50,2 30,6 29,7 11,0 21,7 Ratio WC/RP 0,83 0,52 1,38 2,22 0,9 0,75 (1 mln) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft Algemene reserve 37,4 27,8 42,4 57,7 88,5 22,6 Onvoorzien 1,0 0,4 0,2 0,2 0,1 0,3 Totaal 38,4 28,2 42,6 57,9 88,6 22,9 Per inwoner 323 163 283 616 751 235

Risicoprofiel Drechtsteden Weerstandscapaciteit (WC) Risicoprofiel (RP) Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 35,8 3,2 3,6 11,8 26,6 9,3 43,0 2,7 0,9 5,1 5,9 2,7 Ratio WC/RP 0,83 1,18 4,00 2,32 4,52 3,43 Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht Algemene reserve 37,4 mln 3,1 mln 3,3 mln 5,1 mln 5,4 mln 9,9 mln Onvoorzien 1,0 mln 0,04 mln 0 0,1 mln 0,5 mln 0,2 mln Totaal 38,4 mln 3,14 mln 3,3 mln 5,2 mln 5,9 mln 10,1 mln Per inwoner 323 163 119 163 245 227

Voorzieningen (x 1 mln) (exclusief voorzieningen grex) Dordrecht 2007 2008 2009 2010 Voorzieningen 1 januari 39,6 14,4 8,4 13,7 Toevoegingen 1,8 1,1 11,7 7,1 Onttrekkingen -26,9-5,0-6,4-11,1 *Stelselwijziging per 01-01 -2,1 Voorzieningen 31 december 14,4 8,4 13,7 9,7 - verplichtingen en risico's 1,5 0,1 0,1 0,0 - onderhoud 2,2 2,7 9,3 9,4 - door derden beklemde middelen 10,8 5,6 4,3 0,3

Voorzieningen (x 1 mln) (exclusief voorzieningen grex) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2010 2010 2010 2010 2010 2010 Voorzieningen 1 januari 13,7 22,6 32,0 36,3 84,2 15,0 Toevoegingen 7,1 6,0 10,5 11,9 13,7 11,0 Onttrekkingen -11,1-7,2-23,8-14,8-49,9-6,3 Voorzieningen 31 december 9,7 21,4 18,7 33,4 48,0 19,7 - verplichtingen en risico's 0,0 3,1 16,3 8,9 30,3 15,1 - onderhoud 9,4 18,3 2,2 6,8 16,6 4,1 - door derden beklemde middelen 0,3 0,0 0,2 20,6 1,1 0,5

Voorzieningen (x 1 mln) (exclusief voorzieningen grex) Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2010 2010 2010 2010 2010 2010 Voorzieningen 1 januari 13,7 6,9 4,4 11,1 9,9 7,3 Toevoegingen 7,1 4,5 0,2 4,4 3,5 1,1 Onttrekkingen -11,1-2,5-3,9-2,3-2,6-2,8 Voorzieningen 31 december 9,7 8,8 0,7 13,1 10,8 5,6 - verplichtingen en risico's 0,0 1,7 0,7 1,8 0,9 3,1 - onderhoud 9,4 7,2 0,0 11,3 9,9 0,5 - door derden beklemde middelen 0,3 0,0 0,0 0,0 0,0 2,0

Rente (x 1.000) Rentekosten leningen 8.017 Rentekosten eigen financieringsmiddelen 16.667 Waarvan toegevoegd aan reserves/voorzieningen 0 Waarvan ten gunste van exploitatie 16.667 Totale rentelasten 24.684 Totale rentelasten in % van de exploitatie 4,6% Rente ten laste van de grondexploitatie + investeringen 5.173 Rente ten laste van de exploitatie 19.538 Renteresultaat 27 Saldo 0

Garantstellingen (x 1 mln) Dordrecht 2007 2008 2009 2010 Gewaarborgde leningen 118 107 81 79 Gewaarborgde leningen (achtervang) 286 266 240 293

Garantstellingen (x 1 mln) Gewaarborgde leningen Gewaarborgde leningen (achtervang) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2010 2010 2010 2010 2010 2010 79 17 13 64 231 42 293 1.339 1.747 562 650 843

Garantstellingen (x 1 mln) Gewaarborgde leningen Gewaarborgde leningen (achtervang) Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2010 2010 2010 2010 2010 2010 79 29,1 18,4 11,8 46,8 16,2 293 48,2 61,7 60,5 42,8 119,6

Grondexploitatie IEGG (x 1.000) Boekwaarde 31-12-2009 Vermeerdering 2010 Vermindering 2010 Boekwaarde 31-12-2010 Voorziening Gecorr. Boekwaarde Violenstraat 76 324 341 59-9 50 De Hoven -374 48 153-479 0-479 Jagers- & Windhondenpolder -3.232-101 0-3.334 0-3.334 Smitsweg 362 197 233 327-143 184 Quickterrein 403 29 360 72-363 -292 Mallegat / Krabbepolder -2.554-78 5-2.638 0-2.638 Amstelwijck 7.719 719 686 7.752-768 6.983 Makoré -1.083-43 0-1.126 0-1.126 Vest 124 255 289 380 164-201 -37 Admiraalsplein 6.678 1.573 352 7.899-10.734-2.835 Leerpark 17.481 1.267 3.361 15.387-7.351 8.036 Belthure Park 4.362 302 4 4.660 0 4.660 Gezondheidspark 20.062 8.442 6.428 22.076-3.329 18.747 Stadswerven 49.484 4.217 83 53.618-10.562 43.057 Galileolocatie 100 15 0 115-133 -18 Beerwijckhoeve (Dordtse Kil III) 0 1.211 0 1.211 0 1.211 Totaal 99.739 18.411 12.386 105.763-33.593 72.169

Grondexploitatie NIEGG (x 1.000) Boekwaarde 31-12-2009 Vermeerdering Vermindering Boekwaarde 31-12-2010 Voorziening Gecorr. Boekwaarde Sluisweg / Achterhakkers 281 35 0 315-327 -12 Zuidpolder 796 81 877 0 0 0 Blekersdijk 2.418 413 1 2.830-3.111-281 De Holland 3.182 166 15 3.333-1.940 1.393 St. Suraplein 93 11 0 104 0 104 Damplein 41 2 0 43-48 -6 Dordtse Kil IV 793 359 0 1.153 0 1.153 HOED / Locatie Spirea 0 10 0 10 0 10 Vest 124 255 289 380 164-201 -37 Totaal 7.859 1.366 1.273 7.952-5.627 2.324

Ontwikkeling resultaat na bestemming Meerjarenbegroting ten opzicht van RIB 2012 2013 2014 Resultaat na bestemming MJB -3,0-2,0-2,6 Resultaat na bestemming RIB -6,4-3,8-3,3 Bijstelling -3,4-1,8-1,1 Voor de vergelijkbaarheid tussen de diverse gemeenten is de vastgestelde meerjarenbegroting gehanteerd bij de volgende overzichten.

Begroting 2011 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Resultaat voor bestemming Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2011 2011 2011 2011 2011 2011 425,0 516,2 437,9 285,3 520,3 372,9-0,8-17,3-6,0-4,4-1,8-10,6 Mutaties in de reserves -3,0-17,3 3,9 4,8 1,8 10,6 Resultaat na bestemming -3,7 0,0-2,1 0,4 0,0 0,0 Resultaat in % van totale lasten -0,9% 0,0% 0,5% -0,1% 0,0% 0,0%

Begroting 2011 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Resultaat voor bestemming Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2011 2011 2011 2011 2011 2011 425,0 52,1 69,3 77,9 50,3 105,6-0,8-1,1-3,2-1,8 0,4 0,4 Mutaties in de reserves -3,0-0,5-1,0-1,6-0,4-0,2 Resultaat na bestemming -3,7-0,6-2,2-0,2 0,0 0,1 Resultaat in % van totale lasten -0,9% -1,2% -3,2% -0,3% 0,0% 0,1%

Begroting 2012 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2012 2012 2012 2012 2012 2012 421,3 283,7 482,4 397,5 Resultaat voor bestemming 0,5-3,8 5,0 0,9 Mutaties in de reserves -3,5 3,4-5,0-1,0 Resultaat na bestemming -3,0 0,1-0,4 0,0 0,0 Resultaat in % van totale lasten -0,7% 0,1% 0% 0%

Begroting 2012 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Resultaat voor bestemming Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2012 2012 2012 2012 2012 2012 421,3 36,5 64,7 67,4 47,8 101,9 0,5-0,7-3,1-1,9-0,3-0,6 Mutaties in de reserves -3,5-0,3-0,2-0,4-0,4 0,0 Resultaat na bestemming -3,0-0,4-2,9-1,5-0,6-0,6 Resultaat in % van totale lasten -0,7% -1,1% -4,4% -2,2% -1,3% -0,6%

Begroting 2013 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2013 2014 2013 2013 2013 2013 442,2 283,5 445,3 309,5 Resultaat voor bestemming 3,4-3,2 10,9 3,0 Mutaties in de reserves -5,4 3,3-10,9-3,1 Resultaat na bestemming -2,0 0,1 0,1 0,0-0,1 Resultaat in % van totale lasten -0,5% 0,04% 0% 0,02%

Begroting 2013 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Resultaat voor bestemming Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2013 2013 2013 2013 2013 2013 442,2 36,4 67,0 76,0 47,8 133,7 3,4-0,9-3,5-2,0-0,8 15,4 Mutaties in de reserves -5,4-0,3 0,6 0,4-0,3-17,8 Resultaat na bestemming -2,0-0,6-4,1-2,4-1,2-2,4 Resultaat in % van totale lasten -0,5% -1,7% -6,1% -3,2% -2,5% -1,8%

Begroting 2014 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Dordrecht Breda Haarlem Alkmaar Leiden Delft 2014 2014 2014 2014 2014 2014 485,6 283,5 441,4 299,7 Resultaat voor bestemming 1,7-3,2 2,7 3,2 Mutaties in de reserves -4,3 3,3-2,7-3,2 Resultaat na bestemming -2,6-0,9 0,1 0,0 0,0 Resultaat in % van totale lasten -0,5% 0,04% 0% - 0,01%

Begroting 2014 (x 1 mln) (o.b.v. Meerjarenbegroting 2011-2014) Totale lasten (incl. storting reserves) Resultaat voor bestemming Dordrecht Alblasserdam Hendrik-Ido- Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht 2014 2014 2014 2014 2014 2014 485,6 36,3 79,0 91,9 47,5 95,5 1,7-0,9-4,2-4,0-1,3-3,4 Mutaties in de reserves -4,3-0,2 0,6 0,0-0,3 0,3 Resultaat na bestemming -2,6-0,7-4,8-4,0-1,6-3,1 Resultaat in % van totale lasten -0,5% -1,8% -6,1% -4,4% -3,4% -3,3%

Begroting 2011-2014 (x 1 mln) Resultaat voor bestemming

Begroting 2011-2014 (x 1 mln) Resultaat voor bestemming Drechtsteden

Begroting 2011-2014 (x 1 mln) Resultaat na bestemming

Begroting 2011-2014 (x 1 mln) Resultaat na bestemming Drechtsteden

Begroting 2011-2014 (x 1 mln) Ontwikkeling reserves 2010 2011 2012 2013 2014 Reserves 1 januari 538,9 523,4 526,4 529,9 535,4 Resultaat voor bestemming - 15,5 3,0 3,5 5,5 4,3 Reserves 31 december 523,4 526,4 529,9 535,4 539,7 * Obv jaarrekening 2010

Begroting 2011-2014 (x 1.000) Ontwikkeling reserves