RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Oecumenische Basisschool de Odyssee Plaats : Amsterdam BRIN nummer : 28AJ C1 Onderzoeksnummer : 290971 Datum onderzoek : 8 november 2016 Datum vaststelling : 20 december 2016
Pagina 2 van 11
INHOUDSOPGAVE 1 SAMENVATTING VAN DE BELANGRIJKSTE OORDELEN.............. 5 2 TOELICHTING OP DE OORDELEN............................. 6 3 REACTIE VAN HET BESTUUR............................... 10 4 OPZET VAN HET ONDERZOEK.............................. 11 Pagina 3 van 11
Pagina 4 van 11
1 SAMENVATTING VAN DE BELANGRIJKSTE OORDELEN Oecumenische Basisschool de Odyssee heeft haar kwaliteit op orde en de inspectie handhaaft het basisarrangement. De Odyssee heeft een hecht en ambitieus team, dat met grote bevlogenheid werkt aan de vormgeving van het ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO), waarbij het leerstofaanbod zoveel mogelijk in samenhang wordt aangeboden en voor leerlingen betekenisvol is. Kinderen zijn gemotiveerd en zijn graag op school. Ze vinden het een veilige school en leren hier ook veel; de leerresultaten zijn goed, maar naast de algemene kennisverwerving is er binnen OGO veel aandacht voor de brede ontwikkeling en de vaardigheden van leerlingen, waaronder leren leren, samenwerken, onderzoek doen en zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid. De school heeft een goede zorgstructuur, waarbij leraren de ontwikkelingsvoortgang van leerlingen nauwgezet volgen en hun lessen en aanbod hierop afstemmen. De lessen verlopen ordelijk en taakgericht en het pedagogisch klimaat op school is stimulerend en ondersteunend. Het team legt de lat hoog en werkt voortdurend aan verbetering. Dit gebeurt op een planmatige en doelgerichte wijze. Dit geldt ook voor de evaluatie van het onderwijs en de borging. Pagina 5 van 11
2 TOELICHTING OP DE OORDELEN 2.1 Kwaliteitsoordelen op de onderzochte standaarden Hieronder staan de kwaliteitsoordelen op de standaarden per kwaliteitsgebied en een toelichting daarop. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledig onderzoekskader voorschoolse educatie en primair onderwijs. De score geeft aan in welke mate de betreffende standaard is gerealiseerd. Kwaliteitsgebied Onderwijsproces Onvoldoende Voldoende Goed OP2 OP3 OP6 Zicht op ontwikkeling Didactisch handelen Samenwerking Onderwijsproces Zicht op ontwikkeling De school heeft een sluitend zorgstructuur. De leraren volgen de ontwikkeling van leerlingen nauwgezet en maken analyses, zowel op groeps- als op individueel niveau. Bij stagnatie zoekt de school naar mogelijke verklaringen. Naast toetsen en observaties gebruikt de school aanvullende instrumenten om eventuele leerproblemen tijdig te signaleren, waaronder het dyslexie- en dyscalculie protocol en vroegtijdige signalering van meer en hoogbegaafde leerlingen. De school heeft het handelingsgericht werken ingevoerd. Daarbij ligt de focus van de zorg op de preventie van mogelijke leer- en/of ontwikkelingsachterstanden. Indien nodig krijgen leerlingen extra aandacht of ondersteuning. Op basis van alle beschikbare gegevens in het groepsprofiel en groepsoverzicht, stellen leraren groepshandelingsplannen op. Leerlingen die dat nodig hebben krijgen pre-instructie, verlengde instructie of een aangepast aanbod. Dat laatste geldt ook voor de getalenteerde leerlingen, die een verdiept en/of verrijkt aanbod krijgen. Voor leerlingen met hardnekkige leerproblemen of een eigen leerlijn stelt de school een individueel handelingsplan, ontwikkelingsperspectief en/of groeidocument op. Een aantal leerlingen heeft in het kader van passend onderwijs individuele ondersteuning nodig. Daarvoor zet de school een zorgstudent in, die dagelijks één op één met de leerlingen werkt. Ouders vinden dat ze goed geïnformeerd worden over de ontwikkelingsvoortgang van hun kind en worden door de school ook nauw Pagina 6 van 11
betrokken bij eventuele zorgvragen en -trajecten. Indien nodig schakelt de school ook externe deskundigen in. Didactiek Wij hebben samen met observanten van de school een aantal taal- en rekenlessen bezocht. De leeromgeving ziet er verzorgd en aantrekkelijk uit en nodigt uit tot spelen en leren. De leraren slagen er in om een prettige en rustige werksfeer te creëren. De leerlingen tonen zich actief betrokken en gemotiveerd. De kwaliteit van de uitleg is wisselend, maar in alle groepen voldoende. De aanspreektoon van leraren is stimulerend. In de lessen is het GIP model zichtbaar, waarbij leerlingen na de uitleg zelfstandig aan het werk gaan, de leraar een ronde doet en daarna tijd vrij maakt om aan een klein groepje leerlingen extra instructie te geven en hen te begeleiden bij het maken van de oefenstof. De school geeft aan dat vooral bij de OGO lessen leerlingen de ruimte krijgen voor hun eigen inbreng en dat in de lessen veel aandacht wordt besteed aan coöperatieve werkvormen. Ook is er gericht aandacht voor de zogenaamde meta-cognitieve vaardigheden, zoals het stellen van onderzoeksvragen, het maken van een planning, samenwerken etc. Positief is dat de leraren de leerlingen betrekken bij de leerdoelen en de evaluaties en hen gericht feedback geven. Samenwerking De school onderhoudt contacten met de voorschool, de welzijnsorganisatie en allerlei organisaties rond de school en in de buurt. Er vindt een warme overdracht plaats van de voorschool naar de basisschool conform het gemeentelijk beleid. Met de andere twee basisscholen in De Aker heeft de Odyssee regelmatig overleg. Indien deze scholen een gezamenlijk belang hebben, brengen ze dat ook als zodanig naar buiten, bijvoorbeeld naar de gemeente. Verder is er regelmatig overleg met het bestuur. Ook over de contacten met het VO is de school tevreden. Met de partners Passend Onderwijs zijn de afspraken herzien. De eerste ervaringen hiermee zijn positief waardoor de procedures beter en sneller doorlopen kunnen worden. De samenwerking met ouders vindt vooral plaats in de MR en de Ouderraad. De directie meent dat de samenwerking met ouders geïntensiveerd zal worden als de Odyssee gaat samenwerken met meerdere voorscholen. De school realiseert zich dat het ouderbeleid dan ook aangepast zal worden vanwege meer diverse behoeften van haar ouders. De school heeft onder meer de intentie om het educatief partnerschap te versterken. Pagina 7 van 11
Kwaliteitsgebied Schoolklimaat Onvoldoende Voldoende Goed SK1 Veiligheid Kwaliteitsgebied Schoolklimaat Kan beter Voldoende Goed SK2 Pedagogisch klimaat Schoolklimaat Basisschool De Odyssee heeft een ondersteunend en stimulerend schoolklimaat. Leraren, ouders en leerlingen gaan op een respectvolle wijze met elkaar om. Ouders waarmee wij hebben gesproken zijn heel positief over de sfeer op school en ook leerlingen geven aan dat ze graag naar school gaan. Dit beeld wordt ook bevestigd in de recent afgenomen tevredenheidspeilingen. De school heeft geen aparte methode voor de sociale competenties, maar verweeft dit in de dagelijkse gang van zaken. Leraren hebben hiervoor een scholingstraject gevolgd en hanteren de methodiek van Grip op de groep, waarbij in de lessen in spelvorm aandacht wordt besteed aan groepsvorming en sociaal gedrag. Verder zijn er duidelijke regels en afspraken, die ook consequent worden gehanteerd en zichtbaar zijn in de klaslokalen. Leerlingen worden bij een eventuele correctie op gedrag in hun waarde gelaten. Verder is er sinds dit schooljaar ook een leerlingenraad. De school biedt een veilige leeromgeving voor leerlingen. Leerlingen geven aan dat er weinig gepest wordt en dat de sfeer op school goed is. Ouders bevestigen dit beeld; zij geven aan dat de kinderen gewend zijn om in wisselende groepjes samen te werken, waardoor zij elkaar goed leren kennen en hierdoor verdraagzaam zijn naar elkaar. Als er in de pauze ruzies of incidenten zijn, dan wordt dit volgens de leerlingen meteen aangepakt en besproken in de groep. De school is voornemens om ook lessen te gaan besteden aan mediawijsheid, zodat leerlingen ook op dat vlak zich goed bewust zijn van eventuele risico s en passende gedragscodes. Kwaliteitsgebied Onderwijsresultaten Onvoldoende Voldoende Goed N.t.b. OR1 Resultaten Onderwijsresultaten De eindresultaten van de school zijn stabiel en schommelen de afgelopen drie jaar (2014, 2015 en 2016) rond de bovengrens die de inspectie stelt voor de scholengroep waarin de Odyssee valt. De verwachting is dat de eindresultaten van de huidige groep 8 iets lager uit zullen vallen, want dit is al jaren een zwakker presterend cohort. De school kan wel aantonen dat zij de afgelopen Pagina 8 van 11
jaren diverse maatregelen heeft genomen om het niveau van de leerlingen te versterken. De tussenopbrengsten van de overige groepen liggen voor alle vakgebieden op of boven het verwachte niveau. Kwaliteitsgebied Kwaliteitszorg en ambitie Onvoldoende Voldoende Goed KA1 KA2 Kwaliteitszorg Kwaliteitscultuur Kwaliteitszorg en ambitie De school heeft goed zicht op haar eigen kwaliteit en werkt in hoge mate planmatig aan de schoolontwikkeling en kwaliteitszorg. Het schoolplan is vertaald naar concrete jaarplannen en de speerpunten daarbinnen zijn als opdracht belegd bij diverse ontwikkelgroepen. Alle leraren hebben de opleiding Ontwikkelingsgericht Onderwijs afgerond, of volgen die nog. De afgelopen jaren heeft de focus, naast OGO, o.a. gelegen op het ontwikkelen en verbeteren van het onderwijs op het vlak van spelling, lezen, rekenen en cultuureducatie en schrijven. Nu staat het begrijpend lezen centraal en wil de school zich ook gaan richten op de woordenschatdidactiek, want de instroom van anderstalige en/of taalzwakke leerlingen vanuit de voorschool neemt toe. De kwaliteitscultuur is eveneens als goed beoordeeld. Hoewel de school haar eigen cultuur nog als enigszins familiair typeert, geeft zij tegelijkertijd aan dat het een leergierig team is, dat leraren een onderzoekende houding hebben en in staat zijn om met elkaar te reflecteren op de kwaliteit van het onderwijs. Daarmee is een goede basis aanwezig om verder door te groeien naar een professionele en lerende organisatie, waarbij leraren van en met elkaar leren en elkaar feedback geven. Inhoudelijk is er sprake van een nauwe samenwerking binnen de bouwen, waarbij leraren met elkaar de OGO thema s verder uitwerken en lessen voorbereiden. Er zijn diverse specialisten binnen school en/of studeren om zich verder te specialiseren. Zo zijn er specialisten op het vlak van gedrag en meer- en hoogbegaafdheid. 2.2 Overige wettelijke voorschriften De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de overige wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 9 van 11
3 REACTIE VAN HET BESTUUR Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op Oecumenische Basisschool de Odyssee. We hebben de school en het bestuur gevraagd om de ontwikkelrichting aan te geven op basis van de eigen kwaliteitsoordelen en die van de inspectie. Hieronder geeft het bestuur zijn reactie: De school kan zich geheel vinden in de bevindingen van de inspectie, zoals opgenomen in het rapport over het kwaliteitsbezoek dat op 8 november 2016 heeft plaatsgevonden. Het bezoek is als plezierig, constructief en inspirerend ervaren. Verbeteronderwerpen zijn grotendeels reeds onderdeel van onze beleidsvoornemens en doelen. Het kwaliteitsonderzoek heeft ons bevestigd in de keuzes die we maken. Als aanvulling op de kwaliteitsonderdelen op de onderzochte standaarden kunnen we het volgende aangeven. Onderwijsproces De school heeft de ambitie om de kwaliteit van de instructies van de leerkrachten nog meer te versterken en daarnaast willen we de komende jaren samen met ouders ons educatief partnerschap verder vorm te geven. Pedagogisch klimaat en veiligheid In ons ontwikkelingsgerichte onderwijs is bij de verschillende thema s aandacht voor sociale competenties en burgerschap. Daar dit wat afhankelijk is van de gekozen thema s zullen we ons in de toekomst buigen over inzicht in ons aanbod voor de verschillende leeftijden in de school. Zo ook voor mediawijsheid. Pagina 10 van 11
4 OPZET VAN HET ONDERZOEK Volgens de wet moeten alle scholen eens in de vier jaar door de inspectie worden bezocht. Vanaf januari 2015 krijgen alle scholen die daarvoor in aanmerking komen, een onderzoek met het nieuwe conceptwaarderingskader. Dit kader is in juni 2016 bijgesteld. Vanaf 24 oktober 2016 krijgen scholen een onderzoek met dit bijgestelde onderzoekskader voor 2017. Zo ook Oecumenische Basisschool de Odyssee. Op 8 november 2016 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden: een documentenanalyse; een presentatie door de school; gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: directie, intern begeleiders, leraren, ouders en leerlingen; observaties van de onderwijspraktijk in een aantal groepen. Deze observaties hebben wij samen met observanten van de school uitgevoerd. Aan het eind van de onderzoeksdag hebben we een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding, de intern begeleiders en enkele leraren van de school. In dit gesprek zijn de bevindingen en oordelen van de inspectie besproken en heeft de school aangegeven wat zij gaat doen met deze bevindingen. Voor meer informatie over het nieuwe toezicht en de opzet van de vernieuwde kwaliteitsonderzoeken en het nieuwe onderzoekskader, zie de website van de inspectie www.onderwijsinspectie.nl. Pagina 11 van 11