Raad : 16 december 2003 Agendanr. : 14 Doc.nr : 200314611 Afdeling: : Civiele en Cultuurtechniek RAADSVOORSTEL Onderwerp : Beleid en beheerplan verkeers- en straatmeubilair 2004 t/m 2009 Inleiding Een van de vele verantwoordelijkheden van de gemeente is zorg te dragen voor een veilige en vlotte afwikkeling van het verkeer. Veilig verkeer bij nacht zonder reflecterende bebording is moeilijk te realiseren. De juiste bestemming vinden zonder een goed bewegwijzeringsysteem is voor bijv. hulpdiensten bijna onmogelijk. Kortom de gemeente dient zorg te dragen voor het goed en tijdig uitvoeren van onderhoud aan het verkeers- en straatmeubilair in de openbare ruimte. Onder verkeers- en straatmeubilair wordt het volgende verstaan: - Verkeersborden ingevolge het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RVVborden). - Borden die geografische informatie verschaffen aan de weggebruikers: - Plattegrondkasten. - (algemene) bewegwijzering: - verwijzing naar interlokale doelen (plaatsnamen). - verwijzing naar lokale doelen (centrum, wijken). - verwijzing naar objecten (lokale doelen, toeristische doelen). - verwijzing op industrieterrein/bedrijvenpark. - ANWB-bewegwijzering. - Straatnaamborden. - Straatmeubilair (banken, vuilnisbakken, palen). - Abri s. - Bebakening (schrikhekken, reflectorpalen). Doel beleids- en beheerplan verkeers- en straatmeubilair Het doel van wegmeubilair (containerbegrip voor verkeers- en straatmeubilair) is de verkeersafwikkeling te verbeteren, de weggebruiker beter te informeren en een positieve bijdrage te leveren aan de ruimtelijke inrichting, kortom zorgen voor een veilige en positieve leefomgeving. Dit beleids- en beheerplan is de leidraad om het bovengenoemde op een effectieve en efficiente wijze te verwezenlijken. In het kort is het plan een afsprakenlijst betreffende het beheren en onderhouden van wegmeubilair in de openbare ruimte. De vesting Heusden is een speciaal onderdeel van de openbare ruimte binnen de gemeente. In 2005 wordt een beleidsplan openbare ruimte vesting Heusden opgesteld waarin alle onderdelen van die openbare ruimte worden benoemd. Er zullen per onderdeel, zoals wegen, verlichting, straatmeubilair, bebording, bewegwijzering enz. beleidsuitgangspunten worden geformuleerd en worden voorgelegd aan de gemeenteraad. 1/6
Voorgeschiedenis Vanaf de herindeling tot heden wordt het beheer en onderhoud van het wegmeubilair uitgevoerd op ad hoc basis. De wijze waarop dit gebeurt, is nog geënt op de werkwijze van de drie voormalige gemeenten. Dit is niet efficiënt en resulteert in een te grote differentiatie in toepassing en kwaliteit. Tevens is er een achterstand ontstaan in het vervangen van verkeersborden welke niet meer voldoen aan de huidige wetgeving RVV 1990. Huidige kwaliteit wegmeubilair 1. Verkeersmeubilair. De huidige kwaliteit van de verkeersborden is onvoldoende. Er is een grote achterstand opgelopen met het vervangen van de RVV-borden welke ingevolge het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens geplaatst zouden moeten zijn. 2. Plattegrondkasten. In 2001 zijn er door de gehele gemeente nieuwe plattegrondkasten geplaatst. Het beheer en onderhoud hiervan is volledig uitbesteed aan Wegener Falkplan B.V. voor een periode van 10 jaar (2011). Hierdoor is de kwaliteit voor deze periode gewaarborgd. 3. Object-bewegwijzering. Alleen de objectbewegwijzering in de voormalige gemeente Drunen voldoet aan hetgeen gesteld is in de richtlijn bewegwijzering niet autosnelwegen. 4. Bewegwijzing op industrieterrein/bedrijvenpark. De kwaliteit van de bewegwijzering op het industrieterrein/bedrijvenpark zelf verschilt per bedrijventerrein. De bewegwijzering op bedrijvenpark Groenewoud is onlangs geactualiseerd. Ook de bewegwijzering op bedrijvenpark Meeuwaert is van goede kwaliteit. Voor de overige bedrijventerreinen/-parken geldt dat ieder bedrijf afzonderlijk ervoor zorgt dat het bedrijf bewegwijzerd wordt. Dit komt niet ten goede aan de beeldkwaliteit van het bedrijventerrein. 5. ANWB-bewegwijzering. Jaarlijks inspecteert en rapporteert de ANWB de in haar bezit zijnde bewegwijzering. Jaarlijks krijgt de gemeente deze rapporten en een bijbehorend meerjaren onderhoudsprogramma. De kwaliteit van de ANWBbewegwijzering is goed. Het onderhoud wordt jaarlijks door de ANWB zelf uitgevoerd. 6. Toeristische bewegwijzering. Jaarlijks wordt de bewegwijzering langs de regionale fietspaden die over het grondgebied van Heusden lopen geïnspecteerd en indien nodig aangepast. De kwaliteit van de bewegwijzering is goed. 7. Straatnaamborden. In de gemeente Heusden wordt op dit moment gebruik gemaakt van 2 typen straatnaamborden, namelijk het vlaggend type en het type met omgezette rand. In de voormalige gemeente Drunen is gebruik gemaakt van het vlaggend type. In de voormalige gemeente Vlijmen en Heusden gebruikte men het type met omgezette rand. Ook de uitvoering van de straatnaamborden is verschillend, te weten met en zonder witte bies. Bovendien heeft de straatnamencommissie kenbaar gemaakt niet tevreden te zijn over de schrijfwijze van de straatnamen en de subschriften. De kwaliteit van de straatnaamborden in de voormalige gemeenten Drunen en Vlijmen is voldoende. In de kernen van de voormalige gemeente Heusden is de kwaliteit over het algemeen onvoldoende. 8. Straatmeubilair. De kwaliteit van het straatmeubilair is voldoende. Het meeste straatmeubilair is schoon en heel. Er is echter geen uniformiteit van toegepaste materialen en er is geen eenduidigheid in kwaliteit en materiaalkeuze. 9. Abri s. In het kader van het project Personenvervoer van Morgen, actie 78a IVO, zijn de haltevoorzieningen voor de gemeenten in West-Brabant geïnventariseerd. Hieruit blijkt dat bij de meeste wegbeheerders de haltevoorzieningen redelijk voldoen aan de eisen in de Leidraad. Zodra de bevindingen in Regio West zijn geëvalueerd, wordt gestart met een inventarisatie van de haltevoorzieningen in de regio s- Hertogenbosch. Afhankelijk van de resultaten van dit onderzoek zal de gemeente Heusden de haltevoorzieningen al dan niet aan moeten passen. 2/6
10. Bebakening. De kwaliteit van de bebakening is over het algemeen voldoende, echter de toegepaste bebakening komt niet altijd overeen met hetgeen gesteld is in de Richtlijnen voor bebakening en markering van wegen. Beheer en onderhoud Het beheer van het wegmeubilair wordt sinds de herindeling in eigen beheer, binnen de afdeling Civiele en Cultuurtechniek uitgevoerd. Hiervoor is 925 uur beschikbaar binnen deze afdeling. De werkzaamheden die onder het beheer vallen kunnen worden vervat in klachtenafhandeling, afwerken vragen en verzoeken, voorraadbewaking en budgetbewaking. In de gemeente wordt organisatiebreed het WFM meldingsregistratiesysteem gebruikt. Er is een vaste klachtenprocedure, waarbij binnengekomen klachten en overige meldingen over de openbare buitenruimte worden geregistreerd en binnen een afgesproken termijn worden opgelost. Het onderhoud wordt door de afdeling Buitendienst Gemeentewerken uitgevoerd. Hiervoor is in de begroting 2003 2100 uur beschikbaar en in 2004 2150 uur beschikbaar. Dit is voldoende capaciteit om zowel de binnengekomen meldingen als periodiek onderhoud tijdig te kunnen afhandelen. Het is op dit moment voor de afdeling Buitendienst Gemeentwerken een knelpunt om de 2150 uur in te roosteren voor onderhoud aan het wegmeubilair. Om toch dit onderhoud te kunnen uitvoeren betekent dit dat er een taakverschuiving binnen het huidige takenpakket van deze afdeling moet plaatsvinden. Hierdoor is het mogelijk dat andere taken niet meer kunnen worden uitgevoerd. Er zal intern een herschikking van inzet van mensen van de technische dienst moeten worden uitgevoerd. Vervolgstappen Om te komen tot een uniforme toepassing van wegmeubilair binnen de openbare ruimte is het noodzakelijk hierover duidelijke afspraken te maken. In het bijgevoegde beleids- en beheerplan zijn deze afspraken vastgelegd en uitgewerkt. Door het consequent toepassen van de eisen uit het beleids- en beheerplan zal de komende jaren de leefbaarheid en veiligheid in de openbare ruimte toenemen. Financiële paragraaf Het huidige beschikbare structurele budget voor het onderhoud aan het wegmeubilair bedraagt circa 101.000,00. Dit zijn echter alleen de materiaalkosten behorende bij het dagelijks onderhoud aan deze voorzieningen en de bijkomende kostenafspraken met ANWB en BBA. Het college heeft in 2002 de keuze gemaakt om voor de straatnaamborden over te gaan tot het vlaggend systeem. De gemeenteraad heeft hiervoor een extra budget van 22.730,00 beschikbaar gesteld om dit uit te kunnen voeren. Tevens is er in de voorjaarsnota 2003 en begroting 2004 een structurele verhoging van het budget onderhoud straatmeubilair opgenomen van 15.000,00. Voor de onderhoudskosten van de toeristische bewegwijzering langs de regionale fietsroutes bestaat de afspraak dat Heusden deze haar rekening neemt. Hiervoor is een jaarlijks bedrag 2.000,00 beschikbaar binnen het budget onderhoud bewegwijzering. Indien de werkzaamheden, welke benodigd zijn om de overige voorzieningen te beheren en te onderhouden, in eigen beheer worden uitgevoerd vraagt dit geen extra investering. Zowel 3/6
binnen de afdeling Buitendienst Gemeentewerken als de afdeling Civiele en Cultuurtechniek is voldoende menskracht beschikbaar om het beheer en onderhoud uit te voeren. De benodigde uren zijn dan ook al opgenomen in de begroting van 2004. De totale personeelskosten bedragen structureel ca. 160.000,00 en worden op dit moment ten laste gebracht van de kostenpost algemene dienst. Deze kosten bestaan uit zowel beheer- als onderhoudswerkzaamheden. De structurele kosten voor het beheer worden geraamd op 76.000,00. De structurele kosten voor onderhoud worden geraamd op 84.000,00. Conclusie en aanbevelingen uit het beleids- en beheerplan Beleidsmatige conclusie: De op dit moment toegepaste beleidsuitgangspunten voor het aanleggen, beheren en onderhouden van het wegmeubilair zijn nog geënt op het beleid van de voormalige drie gemeenten. Dit is niet efficiënt, geeft geen uniformiteit en gaat ten koste van de veiligheid van de weggebruikers en de leefbaarheid van de openbare ruimte. Aanbevelingen: Voor het complete verkeers- en straatmeubilair een gemiddelde kwaliteit te verkrijgen die voldoende is, behoudens de vesting en centra. Hier mag de kwaliteit hoger zijn dan in de rest van de gemeente. Alle verkeersborden uitvoeren in reflectieklasse II (m.u.v. D2 en B7 in diamond grade). Waar mogelijk verkeersborden zonegewijs toepassen. De huidige werkwijze en afspraken met betrekking tot de gemeenteplattegrond continueren/handhaven. Alle straatnaamborden uitvoeren in reflectieklasse II, volgens het vlaggend systeem en volgens de richtlijnen van de straatnamencommissie. Alle objectbewegwijzering uitvoeren in reflectieklasse I, volgens de richtlijn bewegwijzering niet-autosnelwegen Alle namen van commerciële instellingen (zoals bedrijven, winkels) verwijderen uit de objectbewegwijzering en de totale objectbewegwijzering uniformeren en actualiseren. De huidige werkwijze en afspraken met betrekking tot de ANWB-bewegwijzering continueren/handhaven. De huidige afspraken betreffende beheer en onderhoud van de bewegwijzering langs regionale fietsroutes (recreatief) respecteren. Dit zowel inzake de taakverdeling als de kostenverdeling met buurgemeenten en vertegenwoordigers van het recreatieve fietsroutenetwerk. Aansluiting zoeken bij het parkmanagement bedrijventerrein Het Hoog op het gebied van de bewegwijzering op het industrieterrein/bedrijvenpark. De bewegwijzering die wordt gekozen voor bedrijvenpark Het Hoog zal in de gehele gemeente geïmplementeerd worden. Terughoudend omgaan met het plaatsen van obstakels en bestaande obstakels terugdringen. Aanbrengen van uniformiteit van straatmeubilair binnen de gehele gemeente (m.u.v. centra, parkgebieden en begraafplaatsen). De huidige werkwijze en afspraken met betrekking tot de halteplaatsen continueren/handhaven. Bebakening functioneel toepassen en uitvoeren in reflectieklasse II. 4/6
Conclusie beheer en onderhoud: Momenteel is er een grote achterstand in het onderhoud en de vervanging van met name verkeersborden. Ook de bewegwijzering in de voormalige gemeenten Vlijmen en Heusden is aan vervanging toe. Het college van Heusden heeft haar keuze gemaakt om de straatnaamborden volgens het vlaggend systeem aan te brengen. Aanbevelingen: Onderhoud plegen aan verkeersborden/straatnaamborden om zo de onderhoudsachterstand zo snel mogelijk weg te werken; De objectbewegwijzering in de voormalige gemeenten Heusden en Vlijmen in 2005 te vervangen en hiervoor in de voorjaarsnota 2004 de financiële consequenties in beeld brengen; Onderhoud voor de periode 2004-2005 laten uitvoeren door de Buitendienst Gemeentewerken; Beheer door de afdeling Civiele en Cultuurtechniek voor de periode 2004-2005 laten uitvoeren, ondersteund met een excel-bestand. Advies raadscommissie De commissie BZ heeft in haar vergadering van 18 november 2003 advies uitgebracht over dit voorstel. De commissie oordeelt in hoofdlijnen positief over het plan; de commissie is niet tot een unaniem standpunt gekomen. Het stuk wordt op de B-lijst geplaatst. Overwegingen van het college naar aanleiding van de discussie in de commissie BZ In de commissie is verzocht om de reeds vastgestelde structurele kostenverhoging van 15.000,00 voor het onderhoud van het wegmeubilair opnieuw te betrekken in de komende ombuigingsvoorstellen. In bijgaand conceptbesluit hebben wij dit verzoek onder punt 3 gehonoreerd. Voorstel Wij stellen u voor om bijgaand conceptbesluit vast te stellen, Het college van Heusden, de secretaris, mr J.T.A.J. van der Ven de burgemeester, drs. H.P.T.M. Willems BIJLAGEN: Conceptbesluit. Beleids- en beheerplan verkeers- en straatmeubilair (reeds in uw bezit) TER INZAGE: De stukken liggen ter inzage in de leeskamer, locatie Vlijmen. Steller: J. Maurix 5/6
CONCEPTBESLUIT De gemeenteraad van Heusden in zijn openbare vergadering van 16 december 2003; gezien het voorstel van het college van 4 november 2003, doc.nr. 200314611; b e s l u i t : 1. Het beleids- en beheerplan verkeers- en straatmeubilair inclusief de bijbehorende aanbevelingen vast te stellen. 2. Voor de periode 2004-2005 zowel het beheer als het onderhoud uitvoeren in eigen beheer door de afdelingen Buitendienst Gemeentewerken en Civiele en Cultuurtechniek. 3. Het structureel budget van 101.000,00 voor het onderhoud aan het verkeer- en straatmeubilair te handhaven. De benodigde extra financiële inspanning van 15.000,00 voor het onderhouden van het wegmeubilair in het kader van de ombuigingsvoorstellen nader te bezien. Aldus besloten in zijn openbare vergadering van 16 december 2003; De raad voornoemd, de griffier, de voorzitter, A.J. Emmen drs. H.P.T.M. Willems 6/6