De consumerende leerling veroorzaken we zelf Op naar meer eigenaarschap op middelbare scholen Jeroen Verhaaren
Wat kom je doen? Wat wil je na dit uur bereikt hebben, wat is je doel? Op welke manier zou jij hier (over) het beste iets kunnen leren?
Doel en introductie
Stel je voor. Stereotype 4H als uitgangspunt Huidige (enigszins gegeneraliseerd) beeld dat docenten hebben en veel gehoord probleem: Slechte motivatie bij leerlingen Hangen erbij Weinig pro actief Consumerende houding De docent werkt hard
Waarom willen we dit niet? We willen naar meer eigenaarschap. Deze houding, dit motivatieprobleem past niet bij: - 21st century skills - informatiemaatschappij
Op zoek naar oorzaken van het motivatieprobleem De schoolomgeving waarin het motivatieprobleem van onze leerlingen zich manifesteert én de leeromgeving die wij als docenten vaak nog creëren werken averechts om het motivatieprobleem aan te pakken. Ze zijn een oorzaak van het motivatieprobleem
Vraag jezelf eens af Waarom werken we met onze leerlingen met een vast rooster, op een vaste plaats in de school, met ieder uur een ander vak, met ieder uur een andere docent die bepaalt wat er, vaak ook hoe er, en waar er gewerkt wordt? met verplicht huiswerk + huiswerkcontrole met vaste toetsweken met een vast omlijnd examen met een vaste methode Wat zijn we nu eigenlijk aan het doen? Het botst zo n beetje met alles wat er bekend is over het leren van leerlingen, alle motivatietheorieën én het is niet toekomstproof voor onze maatschappij.
En dus Op naar meer eigenaarschap bij leerlingen! Dat vraagt radicale keuzes Anders vasthouden Ander gedrag van docenten Ander schoolsysteem
Reflectie op mijn eigen workshop Ik ga nu theorie en praktijkvoorbeelden geven over eigenaarschap Ik heb dat zo gekozen Maar past dat bij jouw doel en manier van leren? Raak je hier nou gemotiveerd van? Projectie op de leerling
Eerste stap literatuuronderzoek eigenaarschap Klopt de gedachte dat eigenaarschap de juiste richting is voor een oplossing? - Intrinsieke motivatie - Pedagogisch tact - Self determination theory - Psychologisch eigenaarschap
Self determination theory Ryan en Deci, 1985, 2000 Ieder mens heeft een natuurlijke aangeboren neiging om bezig te zijn met interessante zaken waarbij hij zoekt naar verbinding tussen zichzelf en de wereld. Deze neiging komt voort uit 3 basisbehoeftes: 1. Men wil zich competent voelen (ik ben ergens goed in) 2. Men wil zich autonoom voelen (ik kan het zelf, ik heb het zelf besloten) 3. Men wil zich verbonden met anderen voelen (ik word gezien, ik hoor er bij) Als aan deze drie elementen is voldaan dan ontstaat de ideale omstandigheid voor motivatie, inzet en zin in leren. Als er langere tijd geen ruimte is voor een van deze voorwaarden ontstaan er motivatieproblemen.
Praktijkvoorbeeld 1 3H Gezamenlijk startthema Daarna keuze uit 7 thema s Eigen volgorde, eigen aanpak, eigen toetsvorm Reisdagboek Mijn rol wordt wezenlijk anders
Praktijkvoorbeeld 2
Wat is mijn ervaring hier geweest? Speelveld bepalen belangrijk. Creëren van eigenaarschap start bij relatie, vertrouwen en interactie; dat levert zelfvertrouwen op. Loslaten; andere manier vasthouden werkt! Ik vind dat nog lastig. In plaats dat de leraar alles plant, instrueert en controleert, wordt hij de begeleider binnen een speelveld waar die kinderen zelf het werk doen. Daarmee gaan de kinderen aan het werk en is de leraar beschikbaar om te ondersteunen waar nodig.
Bezoek Kunskapsskolan De houding van de docent - moet flexibel zijn - laat leerlingen zelf de vragen stellen - moet meer loslaten - heeft een coachende houding - geeft wekelijks digitaal feedback - geeft en straalt vertrouwen uit - geeft geen antwoord maar stelt de vraag
Conclusie Willen wij het motivatieprobleem van onze scholieren aanpakken dan moeten we bij ons zelf beginnen. - We moeten (deels) afscheid nemen van het huidige schoolsysteem. - Docenten zullen zichzelf een andere rol moeten gaan aanleren. Docenten proberen om onderdelen van de SDT theorie in hun lessen te verwerken. Dat betekent afscheid nemen van de huidige traditionele manier van organiseren en lesgeven en de leerlingen dus anders gaan vasthouden. Zolang wij dit niet durven blijft het motivatieprobleem bestaan. Centraal staat wat de leerling wil en niet wat de docent wil.
Afsluiting Sloot deze workshop aan bij jouw doelen? Hoe was het geweest wanneer je dit verhaal veel meer op maat had gekregen?
Competentie ik kan het Vertrouwen uitspreken Uitdagen op niveau dat net iets boven het niveau ligt dat ze beheersen Er tijd in steken Laat leerlingen doelen stellen Geef veel feedback Geef een compliment + aanwijzing Help met leerstrategieën aanleren
Autonomie ik kan het zelf Laat ze kiezen (onderwerp, taak, werkvorm) Niet te veel controle Help ze met structuur Niet te veel belonen Stel veel reflectieve vragen, zet ze aan het denken
Verbondenheid ik hoor erbij Erkennen Geef jezelf prijs, verbind jezelf Gesprek over inspiratie en motivatie Verbinding met de groep
Wat kunnen docenten doen om meer eigenaarschap bij jou te creëren? Vrije keuze binnen een hoofdonderwerp. Korte stukjes uitleg. Interactiever en zelfstandiger werken. Eerst zelf uitzoeken dan pas uitleg. Inspelen op wat wij écht willen leren. Boek meer loslaten. Verantwoordelijkheid bij leerlingen leggen. Eigen manier van verwerken toestaan, leidt tot meer motivatie. Meer projectmatig, met leerdoelen. Geen toetsen op het einde.