Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Vergelijkbare documenten
Op weg naar CO 2 -neutrale huisvesting voor Hoger Onderwijs in Routekaarten beschrijven hoe we deze opgave gaan realiseren

Energieke Zorgbouw. 5 oktober Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed

Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug

klanttevredenheid 8,2 besteedden we veel energie en zorg aan kennisdeling in ons werkveld Publicatie van 78 artikelen en 19 publicaties in vakbladen

Energierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden

Energy Solution Development Case: 7 Square Endeavour

Energie- en prestatiemonitoring

Een duurzaam en lokaal aanbod

Vereniging Amersfoort Bedrijven (VAB) Dinsdag 3 maart 2015

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Eerste halfjaar 2013

Rijswijk -Informatiecentrum 9 december 2013 bert nagtegaal

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF

HAN DUURZAAM. Focus bedrijfsvoering Accent EnergieEfficientyPlan EEP. Presentatie 31januari 2013 voor Surf door Wim van Pelt

nearly Zero Energy Buildings

UNIVERSITEIT UTRECHT CARBON FOOTPRINT Field in a Box

Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Presentatie Pioneering 27 september 2011

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Naar een klimaatneutrale sportvereniging

Slimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander

Klimaat Voetafdruk Hogeschool Leiden

Bent u koploper, meeloper, staat u stil?

Winst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis

CO2 Prestatieladder 2014

RAPPORT. Opsteller: Antonie Langelaan Datum: 30 maart 2018 Blad 1 van 9. Referentie: ALA/ Onderwerp: Voortgang 2017

Verduurzaming 39 woningen Seringenlaan

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG

Energietransitie. Bouw op onze kennis

AT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed

Gemeentelijk Vastgoed Dag

Duurzaamheidsonderzoek en subsidiescan Combibad De Vliet te Leiden. 11 februari 2016

CoE Neber. Discussie en vragen

Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019

Bouwen is Vooruitzien

CO 2 - Footprint Bedrijventerrein Lorentz I & II te Harderwijk

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Ingrid Giebels

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving

Van Ecotaks naar Duurzaamheid. Henk Schut

Duurzame Energie in Utrecht

Lindenhove. Renovatie & Transformatie. Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove

delft energieneutraal delft smart city thema

ENERGIERAPPORTAGE ENERGIE mrt

RAPPORT. Opsteller: Antonie Langelaan Datum:25 november 2017 Blad 1 van 9

Geothermie. traditioneel energiebedrijf?

Achtergrond en doel presentatie

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Eerste halfjaar 2012

Energiebesparende Warmtapwater concepten in collectieve installaties 2.0. Erwin Janssen Hoofd Productmanagement Nathan Group

Informatieavond Zonnepanelen. Hans Pulles in samenwerking met: Wilko Kistemaker (Groen Zonnig) Pieter Biewenga (NewSolar)

Jaarrapportage Q4 ENERGIE Maart

edup 2015 Overzicht monitoringinstrumenten planet -onderdelen (onderdeel II) Gemeente Zuidhorn januari 2016

MJA-Sectorrapport 2013 Wetenschappelijk onderwijs

(Bijna) een jaar Rutte III

Haarlemmermeers akkoord

Duurzame energie. Intergrale projecten, samenwerking en praktijk. door Arno Wurkum

Verduurzamen van maatschappelijk vastgoed

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Tweede halfjaar 2013

Hilversum Kerkelanden Zeverijn en Rode Dorp

Technologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias

zoeken naar een bestuurlijke visie op de energietransitie

Verduurzaming Rijksvastgoed en Bodemenergie (WKO)

CO2 Prestatieladder ste en 2 de kwartaal

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt

Inleiding Gebiedsenergie. Balanceren tussen milieu, woonlasten en haalbaarheid

Utrechtse energie! Op weg naar klimaatneutraal in 2030

Bijlage I Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding

Stichting Duurzaam Lopikerwaard

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv Versie 2.0 (summary)

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

JM Vrij beheer b.v. Reductie onderzoek, doelstellingen en het energiemeetplan AH Vrij Groen, Grond en Infra Vrij Materieel

Regionale duurzaamheidsprojecten.

Grootschalige introductie van micro wkk systemen. Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies

Voortgangsrapportage Scope 1 en 2, eigen energiegebruik

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu

MJA-Sectorrapport 2012 Wetenschappelijk onderwijs

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

Van Gasbel Naar Waterbel

nergiebesparing in de ICT

ROMS interieur & display makers

Duurzaamheidsonderzoek en subsidiescan IJsbaan De Vliet te Leiden

... Gemeente Eindhoven en Eneco in Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid

Resultaten energiescan Golfclub Zwolle

duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen

Helmonds Energieconvenant

Duurzaamheid in gebouwen hoe pak ik dat aan en wat levert het op? M.G.E. Som Amsterdam Arena, 12 oktober 2011

Energiebesparing Gemeente Huizen

Energievoorziening Rotterdam 2025

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies Eerste halfjaar 2012

Van Energiebesparen naar CO2-neutraal

Arnold Maassen Holding BV. Voortgangsrapportage scope 1 en 2 1e halfjaar 2015

Auteurs: Roberto Traversari Stefan van Heumen Centrum Zorg en Bouw van TNO, Utrecht

Wij maken uw energieambities waar! Verduurzaming middels zonnepanelen

Transcriptie:

Integrale energiestrategie UU Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Integraal en Samen! 2 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Universiteit Utrecht Opgericht in 1636 30.000 studenten en 7.500 medewerkers 7 Faculteiten, de Universiteitsdienst en de Universiteitsbibliotheek Drie locaties: De Uithof, UCC en Binnenstad 450.000 m2 BVO, waarvan 100.000 m2 historische panden Duurzaamheid is een van de vier strategische thema s CO2-footprint: 2016: 65.622 ton (2015: 65.923 ton 2014: 74.215 ton) Zonnepanelen: 4.600 op daken Het Utrechts Science Park USP 100% groene elektriciteit van Nederlandse windmolens Energie-efficiency Index: 2016: 75 (2015: 77) 3 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Opwekking en infra Uithof 4 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Energiebedrijf Universiteit Utrecht - 2016 Leverancier Energie Productie & Distributie Energiegebruik Aardgas: Elektriciteit: Elektriciteit: Gecombineerde opwekking van elektriciteit en warmte xx kwh Opwekking elektriciteit met PV panelen xx kwh Aardgas: Elektriciteit: Warmte: WKO Warmte Universiteit Utrecht Campus De Uithof University College Campus Campus Binnenstad Warmte: Warmte Koude opslag Warmte Koude Distributie van Elektriciteit, Gas en Warmte WKO Koude Aardgas: Elektriciteit: Derden Onder andere: Hogeschool Utrecht SSH TNO Warmte: Xx GJ Rendement totale energiebedrijf xx% = WKO Warmte WKO Koude

6 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Wat moet er gebeuren 7 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Ambities 2020-50% duurzame energie niet! - 33% CO2 reductie t.o.v. 2014 gerealiseerd, zie onderstaande figuur Conclusie: Zonder aanscherping van het huidige beleid worden onze eigen doelstellingen niet (tijdig) gerealiseerd 8 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Ontwikkelingen Terugblik 2012: Energiestrategie Zeker warm Scope gericht op de opwekking en levering van energie Drie doelstellingen: Leveringszekerheid omhoog, Duurzaamheid verbeteren/ toekomstbestendig en beheersing van de exploitatiekosten Nu 2017: Integrale energiestrategie Integraal tav Trias Energetica, verschuiving focus naar Beperken energievraag Daarnaast parallel 2017: CO2 strategie Focus op mobiliteit en energie 9 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Kader Energiebeheer UU 10 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Relaties energievoorziening 11 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Cirkels van invloed 12 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Integrale energiestrategie 13 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Eigenaarsschap beleggen Pad Toelichting Verantwoordelijk Besparingsdoelstelling 2030 Pad 4: leveringszekerheid Pad 4 richt zich op het garanderen van de leveringszekerheid van energie naar de eindgebruikers. V&C Geen, leveringszekerheid Pad 5: energie besparing in huisvestings- projecten Pad 5 richt zich op energiebesparing in huisvestingsprojecten. Met name bij de aanpak van de Big Five. V&C xx% Besparing in 2030 Pad 6: verduurzaming MJOP In Pad 6 worden de lange termijn energiedoelstellingen geïntegreerd in het meerjarenonderhoudsplan (MJOP). FSC (v.a. 1-1- 18) xx% Besparing in 2030 Pad 7: Facilitair en technisch dagelijks onderhoud en beheer Het blijvend optimaal functioneren van (energiezuinige) installaties is van belang om de energiedoelstellingen te realiseren. Pad 7 richt zich op training en bewustwording van technische en facilitaire beheerders om prestaties blijvend te borgen. FSC xx% Besparing in 2030 PAD 8: Inkoop Pad 8 richt zich op energiebesparing door inkoop van diensten en energie welke invloed hebben op het energieverbruik en de energievoorziening van de Universiteit Utrecht. FSC IAC Indirect 14 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Besparingspotentieel energiepaden 15 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Financieel De verhouding tussen kosten en baten van elk energiepad zijn verschillend In zijn algemeenheid gaan besparingsmaatregelen gepaard met hogere investeringskosten, maar beduidend lagere exploitatiekosten. Niet elke investering is een gevolg van de doelstellingen van de Universiteit Utrecht, maar veelal een gevolg van aangescherpte wet- en regelgeving. 1% besparing primaire energie levert gemiddeld een besparing op energiekosten (exploitatie) van ongeveer k100 per jaar op. Ingeschatte energiebesparingspotentieel = 30 à 40% jaarlijks potentiele besparing van 3 à 4 mln aan energiekosten (commodity). 16 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Lessons learned Belangrijkste randvoorwaarden Boegbeeld Eigenaarschap tav verschillende onderwerpen (paden) nodig Structuren en beleid vanuit centraal nodig Communicatie Meten is weten Belemmeringen Gesprek op strategisch niveau vindt onvoldoende plaats Concurrerende ambities Korte versus lange termijn: TCO of BUCA Relatief lage energieprijzen Split incentives 17 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

En.. Nu is het moment! Klein beginnen, resultaten boeken Geen keuze (ambitie) maar goede bedrijfsvoering! 18 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU

Integraal en Samen! 19 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU