RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Wereldkidz locatie de Hoogstraat AZC Plaats : Leersum BRIN nummer : 05ZW C2 Onderzoeksnummer : 290420 Datum onderzoek : 16 december 2016 Datum vaststelling : 6 februari 2017
Pagina 2 van 13
SAMENVATTING Wereldkidz locatie de Hoogstraat AZC heeft haar kwaliteit op orde en de inspectie handhaaft het basisarrangement. Wij hebben in december 2016 een kwaliteitsonderzoek gedaan bij de Hoogstraat. De inspectie heeft alle onderzochte standaarden minimaal als voldoende beoordeeld. Voor het pedagogisch klimaat en de kwaliteitscultuur krijgt het team van de Hoogstraat het oordeel goed. Wat gaat goed? De school gebruikt een leerstofaanbod waarin het leren van de Nederlandse taal centraal staat. Dit aanbod is afgestemd op de beginsituatie van de leerlingen en op hun onderwijsbehoeften. De leraren volgen de ontwikkeling van de leerlingen systematisch en passen het onderwijs waar nodig aan. De school realiseert een positief schoolklimaat. Er is veel aandacht voor de omgang van leerlingen met elkaar en met de leerkrachten. Dit is duidelijk zichtbaar voor, tijdens en na de lessen en tijdens de pauzes. Leerlingen en ouders bevestigen dit beeld. Het team is gedreven en is voortdurend op zoek naar de beste aanpak waarbij zij niet alleen van elkaar leren, maar ook externe specialisten inschakelen om bijvoorbeeld de NT2-didactiek te verbeteren of om samen te kijken naar een passend aanbod voor sociaal-emotionele ontwikkeling voor de specifieke doelgroep van de Hoogstraat. De locatieleider en clusterdirecteur sturen de kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur aan. Sinds twee jaar gebeurt dit op een planmatige manier met een eigen schoolplan, schooljaarplan en jaarverslag. De teamcultuur is professioneel, het team werkt continu op een goede manier aan onderwijsverbetering. Wat kan beter? In de lessen gebruiken de leraren een herkenbaar instructiemodel. Echter, een aantal stappen uit dit model kan effectiever ingezet worden, dit geldt met name voor het benoemen van het doel van de les en voor de feedback op het einde van de les. Ook worden in sommige lessen erg veel werkvormen in korte tijd gebruikt wat de effectiviteit vermindert en de lessen gehaast maakt. Pagina 3 van 13
De school zorgt voor een talige, uitdagende leeromgeving waarin de schoolbrede thema's herkenbaar centraal staan. Het team kan nog eens kritisch naar de leeromgeving kijken met de vraag of er nog voldoende balans is. De afgelopen jaren heeft het team veel geïnvesteerd in het verbeteren van het zicht op de ontwikkeling van haar leerlingen. De school is overgestapt van een onderwijskundig rapport naar een veel uitgebreider kinddossier. Dit kinddossier is het afgelopen jaar weer verder ontwikkeld en veranderd. Voor de continuïteit en de werkbaarheid voor de leerkrachten, lijkt het zinvol de keus te maken een langere periode met het ontwikkelde kinddossier te blijven werken, zonder het steeds aan te passen. Wat moet beter? De Hoogstraat voldoet niet aan de wettelijke vereiste om jaarlijks de veiligheid van de leerlingen te monitoren met een gestandaardiseerd instrument. Op andere scholen van het bestuur gebeurt dit wel. De vertaling naar een bruikbaar instrument voor de doelgroep van De Hoogstraat staat dit schooljaar op de planning. Het bestuur heeft aangegeven dit schooljaar aan deze wettelijke eis te gaan voldoen. Pagina 4 van 13
1 INLEIDING Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? Volgens de wet moeten alle scholen eens in de vier jaar door de inspectie worden bezocht. Vanaf januari 2015 krijgen alle scholen die daarvoor in aanmerking komen een onderzoek met een concept-waarderingskader. Dit kader is in juni 2016 bijgesteld. Vanaf 24 oktober krijgen scholen een onderzoek met dit bijgestelde onderzoekskader voor 2017. Zo ook Wereldkidz locatie de Hoogstraat AZC. Voor meer informatie over het nieuwe toezicht en de opzet van de vernieuwde kwaliteitsonderzoeken en het nieuwe onderzoekskader, zie de website van de inspectie www.onderwijsinspectie.nl. Werkwijze Op 16 december 2016 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden: een documentenanalyse; gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: clusterdirecteur, locatieleider, intern begeleider, leraren, ouders en leerlingen; observaties van de onderwijspraktijk in alle groepen; 1-2, 3-4, 5-6 en 7-8; deze observaties heeft de inspectie samen met de locatieleider van de school uitgevoerd. Aan het eind van de onderzoeksdag hebben we een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding, de intern begeleider en de leraren van de school. In dit gesprek zijn de bevindingen en oordelen van de inspectie besproken en heeft de school aangegeven wat zij gaat doen met deze bevindingen. Naast de beoordeelde standaarden hebben wij enkele aanvullende wettelijke aspecten beoordeeld. Wanneer niet voldaan is aan één of meer van deze artikelen, geven wij dat aan in paragraaf 3.2. Leeswijzer Hierna volgt eerst de conclusie van het onderzoek op Wereldkidz locatie de Hoogstraat AZC. Hoofdstuk 3 geeft per kwaliteitsgebied de resultaten van het onderzoek. In hoofdstuk 4 is de reactie van het bestuur op het onderzoek en de rapportage opgenomen. Pagina 5 van 13
Pagina 6 van 13
2 HOOFDCONCLUSIE Op de Hoogstraat wordt lesgegeven aan kinderen van nieuwkomers die op het AZC-terrein van AZC Leersum wonen. Op het moment van het onderzoek bezochten 37 leerlingen de school. Dit aantal wisselt bijna dagelijks. De afgelopen jaren lag het leerlingenaantal steeds tussen de 45 en 60 leerlingen. Het afgelopen schooljaar (2015-2016) zijn 116 leerlingen vanuit de Hoogstraat weer doorgestroomd naar een andere school. 58 procent van de leerlingen verbleef korter dan 13 weken op de school. Het team is sinds enkele jaren stabiel evenals de aansturing met een locatieleider, die al lang aan de school verbonden is, en een vaste clusterdirecteur. Sinds vorig jaar werkt een nieuwe intern begeleider op de Hoogstraat, zij is de intern begeleider van alle scholen binnen het cluster waar de Hoogstraat onder valt. De inspectie heeft zeven standaarden beoordeeld tijdens dit kwaliteitsonderzoek: aanbod, zicht op ontwikkeling, didactisch handelen, veiligheid, pedagogisch klimaat, kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur. Alle onderzochte standaarden zijn minimaal als voldoende beoordeeld. Voor het pedagogisch klimaat en de kwaliteitscultuur krijgt het team van de Hoogstraat het oordeel goed. Wij handhaven het basisarrangement van de school en bezoeken in principe, in plaats van de tweejaarlijkse bezoekcyclus tot nu toe, de Hoogstraat over drie jaar weer met een kwaliteitsonderzoek. Pagina 7 van 13
3 RESULTATEN ONDERZOEK WERELDKIDZ LOCATIE DE HOOGSTRAAT AZC 3.1 Kwaliteitsoordelen op onderzochte standaarden Kwaliteitsgebied Onderwijsproces Onvoldoende Voldoende Goed OP1 OP2SN OP3 Aanbod Zicht op ontwikkeling en begeleiding Didactisch handelen Onderwijsproces Aanbod is afgestemd op beginsituatie van de leerlingen In het leerstofaanbod is op de Hoogstraat veel plaats ingeruimd voor het leren van de Nederlandse taal. De nadruk ligt op klankvaardigheid, woordenschatontwikkeling, mondelinge communicatie en technisch lezen. Naast taal nemen rekenen en wiskunde en sociaal-emotionele ontwikkeling een belangrijke plaats in in het aanbod. Dit aanbod is afgestemd op de beginsituatie van de leerlingen en op hun onderwijsbehoeften op basis van de leerlijnen die de school hanteert. Het team blijft constant op zoek naar het best passende aanbod. Zo werken de leerkrachten sinds afgelopen schooljaar met een nieuwe grammaticale leerlijn en nieuwe digitale verwerkingsmethoden voor mondeling Nederlands, rekenen en taal. Dit schooljaar is het team, met de inbreng van externe deskundigen, op zoek naar een passender aanbod voor sociaal-emotionele ontwikkeling voor de specifieke doelgroep van de Hoogstraat. De school zorgt voor een talige, uitdagende leeromgeving waarin de schoolbrede thema's herkenbaar centraal staan. Ook de bibliotheek is ingericht op deze thema's. Het team kan nog eens kritisch naar de leeromgeving kijken met de vraag of er nog voldoende balans is. Kinddossier centraal in zicht op ontwikkeling van leerlingen De leraren volgen de ontwikkeling van de leerlingen systematisch en passen het onderwijs waar nodig aan. Leraren gebruiken ontwikkelingsperspectieven, per leerling vastgelegd in een kinddossier. Deze ontwikkelingsperspectieven zijn afgeleid van leerlijnen op basis van onderwijsachtergrond en leeftijd van de leerlingen. De kinddossiers spelen een belangrijke rol bij het plannen van het onderwijs en bij het volgen en evalueren van de ontwikkeling van de leerlingen. Pagina 8 van 13
Tijdens het laatste inspectiebezoek, ruim twee jaar geleden, had de school de leerlingenzorg nog niet op orde. De afgelopen jaren heeft het team veel geïnvesteerd in het verbeteren van het zicht op de ontwikkeling van haar leerlingen en heeft zij haar werkwijze vastgelegd in een zorgplan. De school is overgestapt van een onderwijskundig rapport naar het veel uitgebreidere kinddossier. Dit kinddossier is het afgelopen jaar weer verder ontwikkeld en veranderd. Voor de continuïteit en de werkbaarheid voor de leerkrachten, lijkt het zinvol de keus te maken een langere periode met het ontwikkelde kinddossier te blijven werken, zonder het steeds aan te passen. Lessen goed voorbereid, leerlingen actief betrokken De inspectie heeft de lesbezoeken samen met de locatieleider uitgevoerd en nabesproken. Het didactisch handelen van de leraren is voldoende. Het team biedt de leerlingen een duidelijke dag- en lesstructuur. De basiskwaliteit van het lesgeven is in orde, maar er zijn wel verschillen geconstateerd in het geven van duidelijke uitleg. In de lessen gebruiken de leraren een herkenbaar instructiemodel. Echter, een aantal stappen uit dit model kan effectiever ingezet worden, dit geldt met name voor het benoemen van het doel van de les en voor de feedback op het einde van de les. Jaarlijks maakt het team per vakgebied een aantal didactische afspraken, waarvan de voortgang maandelijks besproken wordt. De bezochte lessen zijn goed voorbereid en de leerkrachten realiseren een taakgerichte werksfeer. De leerlingen zijn actief betrokken aan het werk, de leerkrachten zetten daarvoor ook coöperatieve werkvormen in. Wel worden in sommige lessen erg veel werkvormen in korte tijd gebruikt, wat de effectiviteit vermindert en de lessen gehaast maakt. De Hoogstraat werkt met een indeling op basis van leeftijd en heeft daarnaast groepsdoorbrekende niveaugroepen voor mondeling Nederlands. De wisselingen naar de niveaugroepen verlopen soepel. De leerlingen weten wat van hen verwacht wordt en zijn gemotiveerd om te leren. Pagina 9 van 13
Kwaliteitsgebied Schoolklimaat Onvoldoende Voldoende Goed Oordeel Schoolklimaat SK1 Veiligheid Schoolklimaat Veiligheidsbeleid duidelijk herkenbaar in de praktijk De school heeft een preventief en curatief veiligheidsbeleid dat duidelijk herkenbaar is in de praktijk. De leraren hechten sterk aan een veilige en respectvolle omgang met de leerlingen en tussen de leerlingen onderling. De Hoogstraat voldoet niet aan de wettelijke vereiste om jaarlijks de veiligheid van de leerlingen te monitoren met een gestandaardiseerd instrument. Op andere scholen van het bestuur gebeurt dit wel, de vertaling naar een bruikbaar instrument voor de doelgroep van De Hoogstraat staat dit schooljaar op de planning. Het bestuur heeft aangegeven dit schooljaar aan deze wettelijke eis te gaan voldoen. Veel aandacht voor de omgang van leerlingen met elkaar en met het team De Hoogstraat kenmerkt zich door een positief en stimulerend leer- en werkklimaat. Leraren laten een open houding zien en zijn zeer gemotiveerd om hun leerlingen zoveel mogelijk te laten leren of om kinderen weer tot leren te brengen. De leraren vinden een goed en veilig schoolklimaat erg belangrijk. Zij creëren voor de leerlingen een positief en voorspelbaar klimaat, waarin leerlingen respectvol met elkaar omgaan. Er is veel aandacht voor de omgang van leerlingen met elkaar en met de leerkrachten. Dit is duidelijk zichtbaar voor, tijdens en na de lessen en tijdens de pauzes. Leerlingen en ouders bevestigen dit beeld. Leerkrachten hanteren consequent de schoolregels. De leerlingen vertellen dat deze regels goed werken. Zij zijn blij met hun juffen en meester en gaan graag naar school. Pagina 10 van 13
Kwaliteitsgebied Onderwijsresultaten Onvoldoende Voldoende Goed N.t.b. OR1 Resultaten Onderwijsresultaten School heeft eigen doelstellingen vastgesteld, grote doorstroom bemoeilijkt analyse We beoordelen de cognitieve eindresultaten van de school niet, omdat de inspectie voor voorzieningen voor nieuwkomers geen opbrengstnormen heeft. We hebben met de school wel een gesprek gevoerd over de eigen ambities die die school heeft. De school heeft eigen ambitieuze doelstellingen vastgesteld voor mondeling Nederlands, technisch lezen, spelling en rekenen en wiskunde na respectievelijk 13, 26 en 39 weken onderwijs op de school. Deze doelen passen bij de leerlingenpopulatie. De Hoogstraat is vorig schooljaar gestart met een analyse van de resultaten van haar leerlingen. De grote doorstroom van leerlingen (58 % van de leerlingen is in 2015-2016 binnen 13 weken naar een andere school doorgestroomd) bemoeilijkt deze analyse. Ook is de school in dat schooljaar voor alle leerlingen overgestapt naar het gebruik van een ander ontwikkelingsperspectief, wat vergelijking bemoeilijkt. Wel laten de gegevens over 2015-2016 zien dat de resultaten voor mondeling Nederlands en Rekenen en wiskunde over het algemeen goed behaald worden. Voor technisch lezen blijven de resultaten nog achter bij de gestelde doelen. Kwaliteitsgebied Kwaliteitszorg en ambitie Onvoldoende Voldoende Goed KA1 KA2 Kwaliteitszorg Kwaliteitscultuur Kwaliteitszorg en ambitie Grote vooruitgang in planmatige aanpak kwaliteitszorg De locatieleider en clusterdirecteur sturen de kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur aan. De school heeft grote stappen gezet in het opzetten en uitvoeren van een systeem voor kwaliteitszorg. Bij het vorige inspectieboek, ruim twee jaar geleden, was op het gebied van kwaliteitszorg nog veel niet op orde en kende de school ook geen eigen schoolplan of schooljaarplan. Sinds twee jaar is een duidelijke cyclus van kwaliteitszorg opgezet op een planmatige manier met een eigen schoolplan, schooljaarplan, concrete verbeterplannen, evaluaties en een jaarverslag. In de praktijk zijn de resultaten hiervan duidelijk zichtbaar in de Pagina 11 van 13
bijvoorbeeld het aanbod, de coöperatieve werkvormen en het werken met de kinddossiers. De school is bezig het bestuursbreed gebruikte dashboard op maat aan te passen voor het onderwijs op de AZC-school. Bestuur en schoolleiding voeren periodiek kwaliteitsgesprekken met behulp van dit dashboard. Continu werken aan onderwijsverbetering Het team is gedreven en is voortdurend op zoek naar de beste aanpak waarbij zij niet alleen van elkaar leren, maar ook externe specialisten inschakelen om bijvoorbeeld de NT2-didactiek te verbeteren of om samen te kijken naar een passend aanbod voor sociaal-emotionele ontwikkeling voor de specifieke doelgroep van de Hoogstraat. De teamcultuur is professioneel, het team werkt continu op een goede manier aan onderwijsverbetering, leerkrachten hebben hier een nadrukkelijke rol in. Het team gebruikt hiervoor scholingen (individueel en met het team), teambesprekingen, intervisie, klassenbezoeken en de jaarlijkse gesprekscyclus. Het gericht bij elkaar kijken in de klas is een plan dat het team dit jaar wil uitvoeren. 3.2 Overige wettelijke voorschriften De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 12 van 13
4 REACTIE VAN HET BESTUUR Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op Wereldkidz locatie de Hoogstraat AZC. We hebben de school en het bestuur gevraagd om de ontwikkelrichting aan te geven op basis van de eigen kwaliteitsoordelen en die van de inspectie. Hieronder geeft het bestuur zijn reactie: Het bestuur is trots op het team en de schoolleiding. Zij hebben de afgelopen jaren veel bereikt, dat is elke dag zichtbaar in de school. De kinderen voelen zich veilig op school, leren veel en worden nauwgezet gevolgd in hun ontwikkeling. Het team en de schoolleiding hebben oog voor elk kind en zetten zich elke dag met veel energie in om goed onderwijs te realiseren. Daarbij is het belangrijk dat ze hun grenzen in de gaten houden. Het bestuur herkent zich in de bevindingen van de inspectie. Team en schoolleiding werken op professionele wijze. Dit is de basis om te blijven werken aan de ontwikkelingen van het onderwijs op WereldKidz Hoogstraat. Pagina 13 van 13