RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. basisschool Ter Tolne

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK basisschool Ter Tolne Plaats : Tholen BRIN nummer : 18PA C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 4 juli 2017 Datum vaststelling : 17 augustus 2017

2 Pagina 2 van 14

3 SAMENVATTING Basisschool Ter Tolne heeft haar kwaliteit op orde en de inspectie handhaaft het basisarrangement. Wat gaat goed Basisschool Ter Tolne is volop in beweging. Het gehele team heeft de wil en de bereidheid om op basis van een nieuw gedefinieerde visie het onderwijs te verbeteren. Hiermee wil de school meer aansluiten op de eisen die de 21 ste eeuw aan kinderen stelt. Ook wil de school hogere resultaten behalen door het onderwijs meer aan te laten sluiten bij de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. Hiermee heeft de school een heldere koers voor ogen. De school is erin geslaagd om de afgelopen jaren het pedagogisch klimaat te versterken. Dit is een belangrijke basis voor de komende ontwikkelingen. Wat is voldoende maar kan beter. Om toe te werken naar meer eigentijds onderwijs, waarbij de leerlingen meer eigenaar zijn van en betrokken zijn bij hun eigen leerproces, is het belangrijk om de basiskwaliteit van het onderwijs eerst te verstevigen. Zo kunnen de regels en routines in de groepen meer schoolbreed eenduidig en consequent gehanteerd worden. Ook kunnen de leraren het lesgeven meer laten aansluiten bij de belevingswereld en het niveau van de leerlingen. Zeker het aanbod voor en de begeleiding van meer begaafde leerlingen kan beter. Door verbeteringen op deze gebieden kunnen de resultaten die de leerlingen behalen omhoog. Dit is nodig, omdat de resultaten de laatste jaren niet overeenkomen met wat van deze leerlingen verwacht mag worden. Wat moet beter Wij hebben bij geen van de onderzochte standaarden tekortkomingen kunnen vaststellen, waarbij de school niet voldoet aan wettelijke verplichtingen. Pagina 3 van 14

4 Pagina 4 van 14

5 1 INLEIDING Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? Volgens de wet moeten alle scholen eens in de vier jaar door de inspectie worden bezocht. Vanaf januari 2015 krijgen alle scholen die daarvoor in aanmerking komen een onderzoek met een concept-waarderingskader. Dit kader is in juni 2016 bijgesteld. Vanaf 24 oktober 2016 krijgen scholen een onderzoek met dit bijgestelde onderzoekskader voor Zo ook basisschool Ter Tolne. Voor meer informatie over het nieuwe toezicht en de opzet van de vernieuwde kwaliteitsonderzoeken en het nieuwe onderzoekskader, zie de website van de inspectie Werkwijze Op 4 juli 2017 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden: een documentenanalyse; een presentatie door de school; gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: directie, intern begeleider leraren, ouders en leerlingen; observaties van de onderwijspraktijk in een aantal groepen. Deze observaties hebben wij samen met een observant van de school uitgevoerd. Aan het eind van de onderzoeksdag hebben we een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding, de intern begeleider en de leraren van de school. In dit gesprek zijn de bevindingen en oordelen van de inspectie besproken. Naast de beoordeelde standaarden hebben wij enkele aanvullende wettelijke aspecten beoordeeld. Wanneer niet voldaan is aan één of meer van deze artikelen, geven wij dat aan in paragraaf 3.2. Leeswijzer Hierna volgt eerst de conclusie van het onderzoek op basisschool Ter Tolne. Hoofdstuk 3 geeft per kwaliteitsgebied de resultaten van het onderzoek. In hoofdstuk 4 is de reactie van het bestuur op het onderzoek en de rapportage opgenomen. Pagina 5 van 14

6 Pagina 6 van 14

7 2 HOOFDCONCLUSIE De onderwijskwaliteit op basisschool Ter Tolne is voldoende. Alle beoordeelde standaarden voldoen aan de basiskwaliteit. Wel is het belangrijk dat de school de basiskwaliteit op belangrijke standaarden verder versterkt. Met name de doorgaande lijn in klassenmanagement, de kwaliteit van het didactisch handelen en de differentiatie vragen om aandacht. Door het versterken van deze basiskwaliteit kunnen de resultaten die de leerlingen behalen meer op het niveau komen, dat van deze school verwacht kan worden. Bovendien is een stevige basis belangrijk voor het verder uitrollen van de nieuw geformuleerde visie van de school, gericht op de 21 ste eeuwse vaardigheden en het eigenaarschap van de leerlingen voor hun leerproces. Pagina 7 van 14

8 Pagina 8 van 14

9 3 RESULTATEN ONDERZOEK BASISSCHOOL TER TOLNE 3.1 Kwaliteitsoordelen op onderzochte standaarden Kwaliteitsgebied Onderwijsproces Onvoldoende Voldoende Goed OP1 OP2 OP3 OP4 Aanbod Zicht op ontwikkeling Didactisch handelen (Extra) ondersteuning Onderwijsproces Aanbod De school heeft een leerstofaanbod dat voldoet aan de kerndoelen en voldoende gericht is op de brede ontwikkeling. Ook voor de leerlingen die meer aankunnen is er een plusaanbod, al kan het aanbod voor deze leerlingen uitgebreid worden, zodat ook voor hen voldoende sprake is van doelgericht en uitdagend onderwijs. De school biedt onderwijs gericht op burgerschap en sociale integratie. Dit zit verweven in verschillende methoden en projecten. Er is echter geen duidelijke leerlijn, waarin is aangegeven op welke wijze van groep 1 tot en met groep 8 doelgericht onderwijs aangeboden wordt op dit gebied. Ten slotte is het van belang om de lessen die ingeroosterd staan ook daadwerkelijk uit te voeren. Geconstateerd is dat leraren bepaalde lessen, bijvoorbeeld gericht op de sociaal-emotionele ontwikkeling of muzische vorming, niet conform het rooster aanbieden. Zicht op ontwikkeling en extra ondersteuning Basisschool Ter Tolne verzamelt veel gegevens om de vorderingen, maar ook het potentieel van leerlingen in kaart te brengen. Op basis hiervan bepalen de leraren de instructiebehoefte van de leerlingen. De school krijgt relatief veel tussentijds instromende leerlingen binnen, die een grote leerachterstand hebben. Voor deze leerlingen zijn heldere plannen, waarin is aangegeven welk aanbod en welke extra ondersteuning nodig is om een inhaalslag te maken. De school slaagt hier over het algemeen goed in. Er zijn een tweetal aspecten die om aandacht vragen. Ten eerste de analyse van de vorderingen van de leerlingen. Deze is in veel gevallen te summier om gerichte acties voor afstemming en ondersteuning vast te stellen. Leerlingen worden nu op basis van de toetsgegevens ingedeeld in instructiegroepen. Wanneer leerlingen uitvallen of stagneren is er te weinig sprake van een Pagina 9 van 14

10 diepgaande analyse van de oorzaak. De oorzaak bepaalt echter welke actie ingezet moet worden. Ook dient nagegaan te worden of leerlingen voldoende geprofiteerd hebben van het onderwijs. Met name het reflecteren op het eigen handelen is voor sommige leraren een ontwikkelpunt. Ten tweede is de ontwikkeling van de meerbegaafde leerlingen een punt van aandacht. Ook bij deze leerlingen is het van belang na te gaan wat de specifieke onderwijsbehoeften zijn. Dat gebeurt nu nog te weinig, waardoor deze leerlingen over het algemeen onvoldoende uitgedaagd worden en niet de resultaten laten zien die overeen komen met hun potentieel. Didactisch handelen Het lesgeven van de leraren is in de basis op orde, maar kan op onderdelen versterkt worden. De leraren leggen over het algemeen helder uit en de grondhouding van de leraren is responsief en respectvol. De taakbetrokkenheid van de leerlingen kan echter beter. Hiervoor zijn een drietal aandachtspunten te noemen. Zo kunnen de leraren meer gebruik maken van activerende werkvormen en technieken. Ook is het van belang om met elkaar heldere afspraken te maken over een schoolbreed consequent gehanteerd klassenmanagement. Duidelijke voorspelbare regels en routines in de klas bieden de leerlingen houvast en zorgen voor een rustige werkomgeving. Ten slotte kunnen de leraren meer differentiëren in hun onderwijs op basis van de behoeftes van de leerlingen. Nu gaat veel aandacht uit naar de leerlingen die met een achterstand kampen. De leerlingen in de basis- en plusgroep verdienen op hun niveau meer begeleiding en uitdaging. In dit verband is het belangrijk te constateren dat de huidige groepsplannen weinig houvast bieden voor het effectief organiseren van het onderwijs in de groep. Het verdient aanbeveling om met elkaar na te denken over een slimme manier om de differentiatie en zorg vast te leggen. Het gaat hierbij enerzijds om bruikbare handvatten voor de dagelijkse praktijk en anderzijds om voldoende verantwoording van het gegeven onderwijs en de begeleiding. Kwaliteitsgebied Schoolklimaat Onvoldoende Voldoende Goed SK1 Veiligheid Schoolklimaat Veiligheid De school voldoet aan de eisen die de wet stelt aan een veilige school. De afgelopen jaren is er bovendien veel tijd en aandacht geweest om het Pagina 10 van 14

11 schoolklimaat en de veiligheid te verbeteren. Leerlingen en ouders bevestigen in de gesprekken die wij met hen voerden, dat er inderdaad sprake is van een positief schoolklimaat. Er is inmiddels ook een pestcoördinator aangesteld die het veiligheidsbeleid verder vlot gaat trekken. Komend schooljaar zal er bij de leerlingen en ouders meer bekendheid gegeven worden aan de taken van deze pestcoördinator en de vertrouwenspersoon. Ook zal komend schooljaar meer aandacht geschonken worden aan mediawijsheid en het mediaprotocol. De school kan de resultaten van de jaarlijkse veiligheidsmonitor nog meer benutten om haar veiligheidsbeleid af te stemmen en concrete doelen te formuleren. Ook is het van belang om de aandacht voor de school als oefenplaats niet te laten verslappen, omdat ingeroosterde lessen gericht op het ontwikkelen van sociale competenties nu niet altijd consequent plaatsvinden. Kwaliteitsgebied Onderwijsresultaten Onvoldoende Voldoende Goed N.t.b. OR1 Resultaten Onderwijsresultaten De resultaten die de leerlingen behalen zijn voldoende, maar staan onder druk. In de afgelopen drie jaar zijn de eindresultaten alleen in 2015 voldoende. In 2016 en 2017 liggen de resultaten onder de ondergrens die voor vergelijkbare scholen gehanteerd wordt. Door versterking van het klassenmanagement, de didactische en pedagogische vaardigheden en meer aandacht voor leerlingen in de basis- en plusgroep kunnen de resultaten meer structureel omhoog. Voor komend schooljaar zal de school alle zeilen bijzetten om de leerlingen op een niveau de school te laten uitstromen dat past bij hun mogelijkheden. De school kan daarnaast nog concreter formuleren wat de leerlingen leren van het brede aanbod, zoals de creatieve vakken en de 21 ste eeuwse vaardigheden. Zij kan dit doen door een manier te bedenken om de behaalde resultaten zichtbaar te maken en deze te verbinden aan schooleigen normen. Dit geldt ook voor de verantwoording, waarmee de school zichtbaar kan maken dat voor alle leerlingen het maximale rendement is behaald. Pagina 11 van 14

12 Kwaliteitsgebied Kwaliteitszorg en ambitie Onvoldoende Voldoende Goed KA1 KA2 Kwaliteitszorg Kwaliteitscultuur Kwaliteitszorg en ambitie Kwaliteitszorg De school heeft een duidelijke visie geformuleerd gericht op 21 ste eeuwse vaardigheden en eigenaarschap van leerlingen voor hun eigen leerproces. De school zet verbeteracties in op basis van het schoolplan, dat uitgewerkt is in concrete jaarplannen. De voortgang van de verbeterplannen wordt zorgvuldig gemonitord. Een belangrijk aandachtspunt voor de school betreft het borgen van de verworven kwaliteit. Zo blijken afspraken uit het verleden over bijvoorbeeld het klassenmanagement verwaterd. De directie en intern begeleider voeren wel klassenbezoeken uit, maar focussen dan met name op die onderdelen die op dat moment in het jaarplan aan bod komen. Zeker wanneer de nieuwe visie uitgewerkt gaat worden in wat dit concreet van de organisatie, het aanbod en de leerkrachten vraagt, is het belangrijk om over een langere periode na te gaan of iedereen zich nog houdt aan de afspraken en of de kwaliteit nog voldoet aan de gestelde doelen. Het organiseren van evaluaties door buitenstaanders kan hier aan bijdragen. Op deze wijze organiseert de school haar eigen kritische spiegel en voorkomt blinde vlekken in de kwaliteit. Kwaliteitscultuur Het team van basisschool Ter Tolne is de afgelopen jaren flink gewijzigd, waardoor teambuilding op de agenda staat. Alle teamleden voelen zich wel duidelijk gecommitteerd aan de nieuwe visie en hebben de bereidheid om van en met elkaar te leren. Dit is echter nog pril en zal de komende tijd meer aandacht krijgen. Gerichte collegialiteit staat voor komend schooljaar gepland en ook het leren feedback geven aan elkaar staat op het wensenlijstje. Hiermee zet het team belangrijke stappen om de professionele cultuur binnen de school te versterken en samen werk te maken van het verbeteren van de basiskwaliteit en het vormgeven van de nieuwe visie op onderwijs. 3.2 Overige wettelijke voorschriften De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 12 van 14

13 4 REACTIE VAN HET BESTUUR Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op basisschool Ter Tolne. We hebben de school en het bestuur gevraagd om de ontwikkelrichting aan te geven op basis van de eigen kwaliteitsoordelen en die van de inspectie. Hieronder geeft het bestuur zijn reactie: Team, directie en ondergetekende zijn het er over eens, dat er ingezet moet worden op het verbeteren van de basiskwaliteit van het onderwijs waarbij met name het klassenmanagement, de kwaliteit van het didactisch handelen en de differentiatie centraal staan. Om aan bovenstaande ontwikkelpunten te kunnen werken zullen team en directie aandacht moeten besteden aan het veranderen van de huidige cultuur op school. De voedingsbodem zal een professionele cultuur moeten zijn waarin van, door en met elkaar wordt geleerd en waarbij iedereen zich committeert aan de nieuwe koers van obs Ter Tolne en daar ook naar wil handelen. Als bestuurder zal ik ervoor zorgen, dat de randvoorwaarden goed zijn, zodat niets een positieve kwalitatieve ontwikkeling van obs Ter Tolne in de weg staat. Daarnaast heeft de school de volgende reactie gegeven: De aandachtspunten en kwaliteiten die door de inspecteur zijn geconstateerd en zijn beschreven in de rapportage worden door het team van obs Ter Tolne herkend. Voorafgaande aan het inspectiebezoek zijn dezelfde aandachtspunten in het team besproken en verwerkt in het jaarplan Het verbeteren van het didactisch handelen op het rekenonderwijs is een van de ontwikkelpunten. De school zal ondersteund worden door de onderwijs begeleidingsdienst RPCZ om het didactisch handelen van leerkrachten te verbeteren. De organisatie 'Mijn leer-gemeenschap' zal ingeschakeld worden om de verbeteringen te realiseren vanuit een professionele leergemeenschap. De leerlingen meer betrekken bij hun eigen leerproces zal gelijktijdig vorm krijgen. Dit vraagt van leerkrachten een andere houding en benadering naar leerlingen. Welk concreet leerkrachtengedrag passend is hierbij zal moeten worden vastgelegd. Pagina 13 van 14

14 Het maken van afspraken waardoor voorspelbaar leerkrachtengedrag en een basiskwaliteit klassenmanagement school-breed gerealiseerd wordt, is een aanvulling op het jaarplan n.a.v. het inspectiebezoek. Het team ziet kansen om op een andere wijze de leerlingen te volgen dan met de huidige groepsplannen. We zijn erg blij met de constatering van de inspecteur dat de dagplanning van leerkrachten al erg gedetailleerd is en dat de groepsplannen momenteel vooral een papieren werkelijkheid zijn (vormgegeven door MIB-ers, met inpunt van andere inspectiebezoeken). Iedereen beseft dat een stukje administratie erbij hoort, maar het moet vooral effectief ingezet kunnen worden. Obs Ter Tolne heeft veel wisselingen aan leerkrachten de afgelopen jaren gehad. Er komt langzaam meer stabiliteit waardoor het team weer goed kan bouwen aan een professionele leergemeenschap en de basiskwaliteit. Aangezien de afgelopen twee jaar niet is voldaan aan de inspectienorm op de eindtoets, zal de voortgang van de groep 8 intensief gevolgd worden. Inmiddels is op individueel niveau gekeken naar de vaardigheidsgroei op de E7 Citotoetsen. We zien dat de vaardigheidsgroei van de gemiddelde leerling en de sterke leerlingen minder is t.o.v. zorgleerlingen. Dit geeft aan dat we ons meer moeten focussen op het leerrendement van deze leerlingen. Ook dit is tijdens het inspectiebezoek geconstateerd. Dat dient niet alleen op korte termijn in groep 8 gerealiseerd te worden, maar in alle groepen. De eerste slag willen we komend jaar maken door de rekentijden op elkaar af te stemmen en leerlingen op hun eigen niveau in te delen (groepsdoorbrekend). Kinderen die verder kunnen in hun ontwikkeling, moeten die kans krijgen. Zij zijn de leerlingen die het schoolgemiddelde positief kunnen beïnvloeden waardoor we weer kunnen voldoen aan de inspectienorm op de eindtoets. Wij danken de inspecteur voor haar bezoek. We hebben een stevige opdracht om de basiskwaliteit te verbeteren. Het team realiseert dit. Het is nu zaak constateringen om te zetten naar handelingen. Pagina 14 van 14