Boompjes 200 3011 XD Rotterdam Postbus 556 3000 AN Rotterdam T 088 79 70 562 a16rotterdam@rws.nl www.rijkswaterstaat.nl Verslag van Themabijeenkomst Rijksweg A16 Rotterdam Vlinderstrik Oost/Schiebroeksepark Contactpersoon Ronald Driessen Communicatieadviseur T 06 245 43 142 ronald.driessen@rws.nl Locatie Gebiedskantoor Hillegersberg-Schiebroek, Argonautenweg 23, Rotterdam bespreking Deelnemers Voorzitter: Tom Leest (Rijkswaterstaat) Aanwezig: Jesse van Elsberg (gemeente Rotterdam, gespreksleider) Maurits Heijbroek (gemeente Rotterdam) Martin Looije (gemeente Rotterdam) Berto Meeuwissen (1AW) Gauke van Rij (gemeente Lansingerland) Cees van der Burg (Rotta) Nienke Koops Marcel Scholtes Henk-Jan Slob Leo Koster Alex Gellweiler Mark van der Ende Marianne van der Ende Harm van der Meer Ilja van der Meer Jannet van Velden Verslag: Ilona Jense-van Haarst (Alt-Tab Bedrijfsondersteuning) Bijlage(n) RWS BEDRIJFSINFORMATIE Pagina 1 van 7
1. Opening en introductie van de avond Jesse van Elsberg (gemeente Rotterdam) is de gespreksleider vanavond. Hij opent de bijeenkomst rond 19.00 uur en heet alle aanwezigen welkom. Er wordt een korte voorstelronde gehouden. Het doel van de avond is belanghebbenden dichtbij het tracé van de rijksweg te informeren over de gemaakte afspraken met betrekking tot het inpassingsplan en het landschapsplan en inzicht te geven in hoe die afspraken verwerkt zijn in het TB. Er is ruim gelegenheid tot het stellen van vragen en het doen van suggesties. 2. Terugblik op het doorlopen proces tot dusver, vooruitblik op proces in de komende maanden Tom Leest (Rijkswaterstaat) licht het proces toe. Het ontwerptracébesluit is vorig najaar gepubliceerd. Er zijn informatieavonden gehouden en in totaal zijn 256 zienswijzen ontvangen, en 10.697 handtekeningen. Eind vorig jaar zijn enkele nieuwe afspraken gemaakt tussen Minister en de regio, waaronder saldo-nulmaatregelen (zoals hogere geluidsschermen en stiller asfalt) en een half verdiepte landtunnel. Deze maatregelen zijn meegenomen in het tracébesluit. In juni zal het tracébesluit worden getekend door de minister. Waarschijnlijk wordt in augustus of september 2016 het tracébesluit gepubliceerd (rekening houdend met schoolvakanties) waarna het zes weken ter inzage ligt. In die periode kan rechtstreeks in beroep worden gegaan bij de Raad van State. Naar verwachting zal de Raad van State medio 2017 een uitspraak doen over het tracébesluit: het al dan niet onherroepelijk verklaren. Na publicatie van het TB zullen inloopavonden worden georganiseerd door RWS. Tijdens de uitvoering zal RWS gesprekken organiseren voor bewoners die dicht op het tracé wonen, waar ook de aannemer bij aanschuift. Ook blijft RWS in gesprek met de gemeenten. De Nota van Antwoord waarin de beantwoording van de zienswijzen is opgenomen, wordt bij het publiceren van het tracébesluit openbaar gemaakt. In de beantwoording van de zienswijze zal worden aangegeven of de zienswijze heeft geleid tot aanpassing van de plannen. Marianne van der Ende vraagt op welke wijze zij erop kan vertrouwen dat er daadwerkelijk iets met de zienswijzen is gedaan. Berto Meeuwissen geeft aan dat er verscheidene aanpassingen zijn doorgevoerd. Jesse van Elsberg licht toe dat alle landschappelijke aanpassingen op de kaart inzichtelijk zijn gemaakt. Cees van der Burg vraagt waarom er geen bezwaarprocedure vooraf gaat aan het beroep bij de Raad van State. De reden daarvoor is dat het project valt onder de Crisis- en Herstelwet, waardoor dergelijke procedures aanmerkelijk zijn verkort. De marktuitvraag zal in het vierde kwartaal 2016 in werking worden gezet. Daarop volgt de dialoogfase met de aannemer over de eisen, wensen en bedenkingen die aan de aannemer zullen worden meegegeven bij de uitvoering van de RWS BEDRIJFSINFORMATIE Pagina 2 van 7
werkzaamheden. Volgens de planning zal eind 2018 daadwerkelijk worden begonnen met de werkzaamheden. De fasering binnen die werkzaamheden is aan de aannemer en daarmee nu nog onduidelijk. De verwachting is dat de A16 Rotterdam daadwerkelijk opengesteld zal gaan worden tussen 2021 en 2023. Bij de aanbesteding weegt mee als onderdeel van de EMVI-criteria wat de aannemer extra doet om hinder tijdens de bouw te beperken. De algemene eisen voor beperking van de hinder tijdens de bouw worden door Rijkswaterstaat in het hoofdcontract vastgelegd, en in afstemming met de regio besproken. 3. Uitwerking landschappelijke inpassing Rijkswaterstaat Inpassing rijksweg en kruising N471 Berto Meeuwissen licht toe aan de hand van de kaarten en impressiebeelden ter tafel toe welke wijzigingen in het tracébesluit zijn aangebracht na de terinzagelegging van het ontwerp-tracébesluit. Viaduct over HSL en Randstadrail Op basis van de bestuurlijke afspraken en de ingediende zienswijzen is besloten dat het viaduct over HSL en Randstadrail anderhalve meter lager kan worden aangelegd ten opzichte van het ontwerp in het ontwerp-tracébesluit. Na overleg met ProRail is gebleken dat de vereiste vrije werkruimte boven het spoor minder is dan aanvankelijk werd ingeschat. Desgevraagd licht Berto Meeuwissen toe dat rekening gehouden moet worden met de door ProRail gestelde eisen (HSL-spoor) en de eisen van de RET (Randstadrail) waarbij de door ProRail gestelde eisen strenger zijn dan die van de RET. Alex Gellweiler geeft aan dat er met de verkeerde partij is overlegd (i.c. ProRail) omdat de hoogte van de Randstadrail naar zijn mening maatgevend is voor de hoogte van het viaduct over HSL / RR. In het ontwerp-tracébesluit was een groot viaduct opgenomen met een open ruimte eronder, terwijl in het tracébesluit deze tussenliggende ruimte (grofweg het gedeelte tussen HSL en Randstadrail) zal worden opgevuld met een grondlichaam, net als in de huidige situatie. Dit is aangepast naar aanleiding van participatie en ingediende zienswijzen. Rekenmodellen Marianne van der Ende vraagt op welke wijze zij kan vertrouwen op de gehanteerde rekenmodellen met betrekking tot het aantal auto s per dag dat van de A16 gebruik zal maken. Berto Meeuwissen licht toe dat rekening gehouden is met de maximale belasting van de weg bij maximale economische groei. Hierdoor zal het geschatte aantal auto s per dag naar verwachting aan de hoge kant zijn. Geluidsbelasting en geluidsschermen De geluidsbelasting zal in de nieuwe situatie niet toenemen in vergelijking met de geluidsbelasting in 2012, zoals in de saldo nul ambitie is verwoord. Jaarlijks wordt aan de hand van virtuele referentiepunten en aan de hand van berekeningen de geluidsbelasting bepaald. Dit wordt met steekproefsgewijze metingen per jaar RWS BEDRIJFSINFORMATIE Pagina 3 van 7
gecontroleerd. Volgend uit bestuurlijke afspraken tussen rijk en regio en ingediende zienswijzen wordt niet alleen tegemoet gekomen aan de wettelijk noodzakelijke maatregelen, maar worden (bovenwettelijk) ook verhoogde geluidsschermen aangelegd. Deze verhoging van de schermen is meegenomen in de geldende Geluid Productie Plafonds (GPP s), die zullen worden gehandhaafd door RWS. De geluidreducerende werking van de schermen inclusief extra hoogte, zoals afgesproken tussen rijk en regio in de inpassingsovereenkomst, is dus een verantwoordelijkheid van RWS. Omdat niet alleen de hogere geluidsschermen zorgen voor saldo 0, maar de schermen onderdeel zijn van een set van maatregelen, blijft saldo 0 de verantwoordelijkheid van de regio. Bovendien wordt gebruik gemaakt van extra stil asfalt. Deze bestuurlijke afspraken zijn vastgelegd in een inpassingsovereenkomst tussen rijk en regio. De bestuurlijke afspraken worden verwerkt in het tracébesluit. Het extra stille asfalt wordt hierbij overigens - in tegenstelling tot de verhoging van de schermen - niet meegenomen in de geluidberekeningen. Bij de jaarlijkse toetsing zal, zoals gezegd, door Rijkswaterstaat getoetst worden aan de Geluid Productie Plafonds, waar de hogere schermen in zijn meegenomen. Gauke van Rij geeft aan dat hij heeft begrepen dat dit extra stille asfalt (de laatste generatie dzoab fijn) gecertificeerd is. Alex Gellweiler vraagt daarop naar het certificaat. Hierop kan ter plekke door Gauke van Rij geen antwoord worden gegeven. Alex Gellweiler geeft aan dat er dus ook geen certificaat is, want het is immers een experimenteel product. Gauke van Rij gaat navraag doen over de certificering bij RWS. Er wordt op terug gekomen bij de deelnemers. Gevraagd is naar het onderbreken van het geluidsscherm aan de noordzijde van de rijksweg tussen de N471 en de Oude Bovendijk, waardoor er een geluidslek ontstaat. Een geluidscherm is op deze locatie niet wettelijk vereist, en ook niet nodig om saldo 0 te bereiken. Op deze locatie komt wel beplanting (welke voornamelijk voor saldo 0 zicht is). Berto Meeuwissen licht toe op welke wijze de geluidsschermen worden vormgegeven. geluidsschermen zullen een enigszins gebogen vorm krijgen en, aan beide zijden, zullen ze worden voorzien van beplanting. 4. Verder uit te werken inrichting gemeenten Proces inrichting Vlinderstrik West Cees van der Burg vraagt aandacht voor een reserveringszone waarbij rekening gehouden wordt met de ecologie en de beeldkwaliteit. Martin Looije geeft aan dat de concrete invulling in overleg met betrokkenen zal worden gerealiseerd. Cees van der Burg informeert naar de aansluiting voor dieren vanaf het recreaduct naar het ecologisch park in de Vlinderstrik. Dit punt wordt meegenomen in de verdere uitwerking door gemeente Rotterdam. In het gebied Vlinderstrik-West wordt de groene struweel doorgetrokken en RWS BEDRIJFSINFORMATIE Pagina 4 van 7
verbreed. Deze groenstrook is voor een deel ter compensatie van bomen die elders worden gekapt voor de aanleg van de Rijksweg. Harm van der Meer merkt op dat de Vlinderstrik was bestemd als kwalitatief recreatiegebied als een van de doelstellingen van het project Tweede Maasvlakte. Door de aanleg van de A16 zal het recreatiegebied echter sterk in kwaliteit afnemen, met name in het gedeelte van de Vlinderstrik West waar geen geluidwering is voorzien. Aansluiting N471/A16 en sluipverkeer Bewoners uiten hun zorgen over de aansluiting van de N471 op de A16 en de verkeersaantrekkende werking van de rijksweg, met sluipverkeer over de Oude Bovendijk als gevolg. Het verbreden van de N471 is volgens hen noodzakelijk ter voorkoming van het volledig dichtslibben van de N471, maar voorkomt niet dat er sluipverkeer zal rijden via de Rodenrijseweg, de Oude Bovendijk en de Industrieweg/Landscheiding. De verbreding van de N471 valt echter buiten de reikwijdte van dit tracébesluit en valt onder de bevoegdheid van de provincie. Desgevraagd geeft Berto Meeuwissen aan dat niet wordt verwacht dat er veel meer verkeer gebruik zal gaan maken van de Oude Bovendijk na de opening van de nieuwe Rijksweg. Het rekenmodel geeft geen aanleiding aan te nemen dat er sprake zal zijn van sluipverkeer. Nienke Koops geeft aan dat de visualisaties geen eerlijk beeld geven van de toekomst. Zo is de N471 een rijstrook per rijrichting breed, terwijl dit 2x2 baans wordt. Er staan schapen in de Vlinderstrik, die er straks niet meer mogen staan en er staan te weinig of geen auto s en vrachtwagens ingetekend, terwijl nu al duidelijk is dat de N471 druk zal zijn net als de rijksweg. Nu kijkt men door een doorschijnend geluidsscherm en ziet men een blauwe lucht. Het zou eerlijker zijn geweest om een vrachtwagen in te tekenen zodat duidelijk wordt dat deze uitsteken boven de geluidsschermen en het uitzicht daardoor nog meer belemmerd wordt dan de indruk die nu gewekt wordt. De algemene reactie is dat de visualisaties een te rooskleurig beeld geven van de werkelijkheid. 5. Realisatiefase Tom Leest geeft een toelichting op de realisatiefase die gepland staat in de periode 2018-2023. Aanwezigen maken zich zorgen over de fasering. Wensen ten aanzien van de fasering van het project kunnen worden benoemd, al is de fasering de verantwoordelijkheid van de toekomstige opdrachtnemer. Belanghebbenden mogen te allen tijde aangeven wat hun klachten of wensen zijn. Dat kan onder andere in bewonersoverleggen (lintoverleggen) gedurende de realisatiefase, of via de contactpersonen bij de verschillende betrokken overheden (zoals Tom Leest van Rijkswaterstaat of Jesse van Elsberg van gemeente Rotterdam) Nienke Koops vraagt of er voor het onherroepelijk worden van het tracébesluit al onomkeerbare activiteiten/werkzaamheden plaatsvinden, en vraagt in dit kader naar de opschortende werking van hoger beroep of andere rechtsmiddelen. Tom Leest zal dit nagaan. RWS BEDRIJFSINFORMATIE Pagina 5 van 7
Grondwater Nienke Koops uit haar zorgen over de fluctuatie van het grondwaterpeil vanwege het feit dat veel woningen houten heipalen hebben of helemaal niet onderheid zijn. Berto Meeuwissen geeft aan dat om die reden gekozen is voor een dubbele slotenstructuur waarmee het huidige grondwaterpeil gehandhaafd blijft en geen onnodige fluctuaties optreden. Indien de aannemer gebruik wil maken van bemaling, zal hij daarvoor een vergunning van het Hoogheemraadschap moeten verkrijgen. Verlichting Er zal een Esthetisch Programma van Eisen worden opgesteld dat feitelijk een brug vormt tussen het tracébesluit en het te sluiten contract met de aannemer. In het esthetische programma van eisen zullen verlichtingsaspecten nader worden uitgewerkt. De bewoners geven aan dat zij graag willen dat de verlichting zo wordt aangebracht zodat het niet of zo min mogelijk zichtbaar zal zijn. Nienke Koops doet de suggestie helemaal geen verlichting aan te leggen maar gebruik te maken van reflecterende belijning. Dit kost geen energie en geeft geen lichtvervuiling omdat het wordt opgelicht door de koplampen van auto s en voor de omgeving niet zichtbaar is. Dit is ook door gebiedstafel Midden ingebracht. Op welke wijze de verlichting uiteindelijk vorm zal krijgen is onderdeel van het contract en daarover zal met de aannemer binnen de gestelde kaders in overleg worden gegaan. Bewoners vragen of zij betrokken kunnen worden bij de keuze en het ontwerp van de verlichting. Tom Leest zal nagaan of en op welke wijze bewoners hierbij betrokken kunnen worden en of de eisen met betrekking tot verlichting in het Esthetisch Programma van Eisen nog kunnen worden aangescherpt. Jesse van Elsberg en Gauke van Rij zullen de geuite zorgen overbrengen naar de gemeente Rotterdam en de gemeente Lansingerland. Bouwtijden In de regel worden er s nachts geen bouwwerkzaamheden verricht. Voor heien moet een vergunning worden aangevraagd, zodat hinder kan worden beperkt. Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden houdt de gemeente Rotterdam overleggen met omwonenden, waarin thema s als bouwtijden en bouwhinder ook terugkomen. Niet helder is of er op zaterdag en zondag zal of kan worden gewerkt, dat zal Tom Leest nagaan. Bouwverkeer Bouwverkeer mag in principe alleen over rijkswegen en provinciale wegen rijden. Om het bouwverkeer in goede banen te leiden, worden bouwwegen aangelegd. In genoemde bewonersoverleggen komt het onderwerp bouwverkeer eveneens aan de orde. De bewoners vragen met klem geen bouwverkeer toe te staan op de Landscheiding, Rodenrijseweg en de Oude Bovendijk om overlast voor de aanwonenden te beperken. Tevens vragen zij het gebruik van tractoren niet toe te staan maar in plaats daarvan gebruik te laten maken van vrachtwagens. Reden hiervoor is dat tractoren niet over de N471 mogen rijden en daarom gebruik moeten maken van de Rodenrijseweg, de Landscheiding en de Oude Bovendijk. Schade en trillingshinder RWS BEDRIJFSINFORMATIE Pagina 6 van 7
Mark en Marianne van den Ende vragen of een nulmeting aan woningen aan de Rodenrijseweg kunnen worden verricht. Tom Leest geeft aan dat er reeds binnen een bepaalde contour een dergelijk onderzoek is verricht. De geuite zorgen over schade aan de woningen en trillingshinder door de slappe bodem die ontstaat zowel door bouwverkeer als bouwwerkzaamheden zal Tom Leest bespreken binnen Rijkswaterstaat. Hij geeft aan dat de woning van de familie van den Ende zich op relatief grote afstand bevindt van het tracé. Desondanks zal hij nagaan of een risicoanalyse aan de Rodenrijseweg nodig is en wat de argumenten zijn om een dergelijke analyse al dan niet uit te voeren. Mark van den Ende zou graag een accelerometer aan zijn woning bevestigd krijgen, dat zou inzichtelijk maken of en wanneer er schade intreedt. Tom Leest zal deze suggestie binnen Rijkswaterstaat bespreken. Nienke Koops voegt toe dat - om problemen te voorkomen - op woningen aan de Rosemondsingel en aan de Rodenrijseweg preventief zo n meter zouden moeten worden bevestigd, zodat bij schade geen welles-nietes situatie ontstaat. Klachten Indien er klachten zijn, kan een klacht worden ingediend bij Rijkswaterstaat, de gemeente of het op te richten klachtenpunt van de aannemer. 5. Afsluiting De themabijeenkomst wordt omstreeks 22.15 uur afgerond. RWS BEDRIJFSINFORMATIE Pagina 7 van 7