Keuzenota Aan: Commissie Samenleving / Raad Van: College van B & W Onderwerp: Resultaten marktverkenning privatisering zwembad Portefeuillehouder: H.A. Driessen / M. Melissen Datum collegebesluit: 9 mei 2017 Geheim: Nee Vraag: 1. Deelt u aan de hand van de uitkomsten Marktverkenning privatisering zwembad én doorrekening zwembadscenario s, de conclusie dat het behoud van een duurzaam zwembad in Tiel niet haalbaar is zonder een structurele gemeentelijke financiële bijdrage? 2. Deelt u de conclusie van het college van B & W dat - gezien de eerdere bespreking van het rapport in de cie Samenleving (december 2016) en de beeldvormende avond (maart 2017) - de keuze over het toekomstige zwembad in Tiel een keuze zal zijn tussen scenario 2,3 en 4 of het opheffen van het zwembad in Tiel. Voorkeur uitspreken voor: Aan de hand van het rapport, de commissie Samenleving (december 2016) en de beeldvormende avond (maart 2017) de voorkeur uit te spreken voor: Scenario 2; Renovatie huidige zwembad met vergroot wedstrijdbassin (C-accommodatie)1: Geclusterd uitvoeren groot onderhoudswerkzaamheden en actualiseren look-and-feel. Vergroten wedstrijdbassin zodat deze voldoet aan KNZB-normen voor C-accommodatie. Het zwembad kan weer voor 15-20 jaar mee. Kosten: jaarlijks 484.000 OF Scenario 3; Nieuwbouw minimaal passend bij het verzorgingsgebied: Wedstrijdbassin conform eisen C-accommodatie 25x 15,4 meter Doelgroepenbassin van 10X15 meter met volledig beweegbare bodem Peuterbassin van 15 m2 Het zwembad kan weer voor 40-50 jaar mee Zwembad wordt gerealiseerd op huidige locatie Kosten: éénmalig 505.000 en jaarlijks 462.000 OF Scenario 4; Nieuwbouw zwembad (optimale variant): Wedstrijdbassin conform eisen C-accommodatie 25x 15,4 meter, inclusief duiktoren van 3,8 meter diep, deels beweegbare bodem en 3-meter duikplank Doelgroepenbassin van 15x10 meter met volledig beweegbare bodem Een recreatiebassin met een wateroppervlakte van circa 150m2 met voorzieningen als een glijbaan en een wildwaterkreek 1 Een wedstrijdbassin conform de eisen van de KNZB voor een C-accommodatie is geschikt voor het organiseren van wedstrijden in competitieverband op amateurniveau. Pagina 1 van 7
Wellness faciliteiten (whirlpool, Turks stoombad, Finse en infraroodsauna en sauna) Het zwembad kan weer voor 40 50 jaar mee Zwembad wordt gerealiseerd op huidige locatie Kosten: éénmalig 505.000 en jaarlijks 666.000 OF Geen zwembad in Tiel. Huidige zwembad slopen vanaf 1-1-2018 Maximale éénmalige opbrengst ter hoogte van circa 575.000 door herontwikkeling huidige terrein zwembad 1. Inleiding Opdracht raad: Tijdens de raadsvergadering van 28 oktober 2015 zijn ten aanzien van het onderzoek naar het behoud van een duurzaam zwembad in Tiel met betaalbare zwemlessen- aan het college de volgende kaders meegegeven: Uitgangspunt blijft privatisering en realiseren van de beoogde bezuiniging ad 221.000,--2 per 1-1-2018; Het toekomstige zwembad (renovatie of nieuwbouw) heeft minimaal dezelfde voorzieningen als het huidige zwembad, waarbij het wedstrijdbassin voldoet aan de eisen van een C-accommodatie volgens de KNZB normen; Het zwembad is laagdrempelig en duurzaam gebouwd; De ligging van het zwembad is binnen de gemeentegrenzen van Tiel; Daag de markt uit, waarbij de inbreng van grond en mogelijkheden voor realisatie van woningbouw op andere projecten bespreekbaar zijn; Betrek gebruikers (verenigingen en individuen) in het proces. Stappen marktverkenning privatisering toekomstige zwembad: De mogelijkheden voor het behoud van een duurzaam zwembad met betaalbare zwemlessen - in Tiel, waarbij het eigendom in handen is van een private partij, is aan de hand van de volgende stappen onderzocht: 1. Marktconsultatie: Oproep gedaan op de markt (TenderNed) om interesse aan te geven voor het in eigendom realiseren en exploiteren van een duurzaam zwembad in Tiel. Met de drie geïnteresseerde partijen oriënterende gesprekken gevoerd. 2. Vijf scenario s vastgesteld voor het toekomstige zwembad 3. Gesprekken gevoerd met zwem-, waterpolo- en triatlonvereniging Vahalis, de Tielse Reddingsbrigade en duikvereniging Gagnan over de toekomst van het zwembad en hun rol bij de exploitatie en het beheer van het zwembad in de toekomst. 4. Enquête uitgezet bij de individuele gebruikers van het zwembad en een informatie avond gehouden voor de individuele gebruikers van het zwembad. 5. Financiële doorrekening vijf toekomstscenario zwembad 6. Mogelijkheden onderzocht realisatie toekomstige zwembad op andere locatie binnen gemeentegrenzen Tiel In het rapport Doorrekening zwembadscenario s gemeente Tiel (zie bijlage 1) staan de uitkomsten van stap 1 t /m 5 beschreven. Naar aanleiding van de bespreking van de vijf voorgelegde toekomstscenario s tijdens de commissie Samenleving van december 2016 en de beeldvormende avond in maart 2017 zijn 2 Bij de vaststelling van de begroting 2017- is de bezuinigingsopgave ter hoogte van 471.000,-- op het zwembad met 250.000,- verlaagd tot 221.000,-. Pagina 2 van 7
aan deze rapportage nog een tweetal scenario s toegevoegd. Zo is naar aanleiding van de bespreking in de cie Samenleving in december 2016 scenario 6 opgenomen waarbij het zwembad wordt gerenoveerd, het wedstrijdbassin aangepast conform eisen C-accommodatie en het recreatiebassin opgeheven. Na de beeldvormende avond is scenario 7 toegevoegd dat uitgaat van de nieuwbouw van het zwembad met alle huidige faciliteiten, maar waarbij het doelgroepen en recreatie bassin met elkaar zijn geïntegreerd. Vanwege het besluit van de raad om het schoolzwemmen te behouden (november 2016) zijn de scenario s ook doorgerekend inclusief het schoolzwemmen. Aantal voorgelegde keuzes verminderd Uit de bespreking van de vijf voorgelegde toekomstscenario s tijdens de commissie Samenleving van december 2016 en de presentaties tijdens de beeldvormende avond in maart 2017 concluderen wij dat de raad een afweging maakt tussen de scenario s 2, 3 en 4. Vrijwel alle raadsfracties gaven immers aan dat het zwembad in Tiel geschikt moet zijn voor verenigingszwemmen en zwemlessen, daarnaast is door een aantal raadsfracties aangegeven dat zij graag zien dat het zwembad een regionale functie vervult met een uitgebreid recreatief aanbod. Aangezien scenario 3 en 6 vrijwel gelijk zijn (zelfde samenstelling zwembad), maar de structurele kosten bij scenario 3 lager zijn en sprake is van nieuwbouw is scenario 3 als keuze voorgelegd en niet scenario 6. Scenario 7 komt vrijwel geheel overeen met scenario 4, met het verschil dat in scenario 7 het recreatiebassin en het doelgroepenbassin geïntegreerd zijn in één bassin. Ten opzichte van scenario 4 zijn in scenario 7 de investeringskosten lager maar is de flexibiliteit van de exploitatie/ bedrijfsvoering meer beperkt. Hierdoor is - in lijn met het advies van Synarchis - scenario 4 in plaats van scenario 7 in de keuzes opgenomen. Indien de raad echter wil vasthouden aan de bezuinigingsopgave is het ook denkbaar dat de raad besluit het zwembad in Tiel te sluiten. Vandaar dat in deze keuzenota niet alle scenario s zijn voorgelegd. Om u toch een volledig beeld te geven zijn in de tabel op p.7 en in de bijlagen alle scenario s opgenomen. 2. Overeenkomsten Financiële bijdrage gemeente voor exploitatie zwembad Marktpartijen zijn niet geïnteresseerd om zonder gemeentelijke bijdrage (dekking kapitaallasten en/of exploitatietekort) een zwembad risicodragend te exploiteren. Tijdens de verkennende gesprekken met de geïnteresseerde marktpartijen, gaven alle drie de partijen aan dat zij een bijdrage van de gemeente verwachten voor de dekking van de kapitaallasten en/of het exploitatietekort. Zelfwerkzaamheid verenigingen De verenigingen, die gebruik maken van het zwembad, zijn vanwege hun beperkt aantal vrijwilligers niet in staat om exploitatie- en beheertaken zeer beperkt op zich te nemen. In de gesprekken met de verenigingen is besproken welke mogelijkheden de verenigingen zien om in de toekomst meer exploitatietaken door leden van de vereniging te laten uitvoeren op vrijwillige basis (zelfwerkzaamheid). Vanuit alle verenigingen is aangegeven dat men geen grotere rol in het beheer of de exploitatie van het zwembad op zich kan nemen. Er zijn te weinig vrijwilligers om dit op te pakken aanvullend op de organisatie van de eigen trainingen, wedstrijden en het huidige sleutelbeheer. Daarnaast gaf TZC Vahalis tijdens de beeldvormende avond aan dat zij mee willen denken in hun toekomstige rol. Pagina 3 van 7
Gezien de aard en omvang van de verenigingen acht Synarchis3 dit een realistisch uitgangspunt. Dit komt ook overeen met de landelijke trend dat kleine verenigingen over het algemeen niet de menskracht hebben om meer beheerstaken op zich te nemen. 3. Verschillen Privatisering Marktpartijen zijn niet geïnteresseerd om voor eigen rekening een nieuw zwembad te realiseren en beheren (behoudens een zwembad met enkel een instructiebad voor zwemlessen en doelgroepen, scenario 5). Tijdens de verkennende gesprekken met de marktpartijen kwam dit naar voren. Eén partij gaf echter wel aan bij renovatie (15-20 jaar) bereid te zijn het zwembad tegen een symbolisch bedrag van 1,- in eigendom te verwerven (inclusief de grond, dan wel het eerste recht op koop). Daarbij vermelde de partij wel, dat de investeringskosten van de renovatie zouden worden meegenomen in het exploitatieresultaat, waarvoor een bijdrage van de gemeente werd verwacht wanneer dit resultaat negatief zou uitvallen. Hierdoor is geen sprake van daadwerkelijke privatisering. Voor de realisatie van een zwembad met een instructiebassin bedoeld voor het geven van zwemlessen en doelgroepen blijkt markt te zijn. Synarchis geeft aan dat in den lande hier verschillende voorbeelden van zijn. De keuze vanuit de raad niet te sturen op het behoud van een zwembad in Tiel (keuze d), zou ertoe kunnen leiden dat een private partij (naast Hotel vd Valk) alsnog een zwembad ten behoeve van zwemlessen en specifieke doelgroepen realiseert. Hoogte financiële bijdrage 1.De financiële bijdrage die van de gemeente Tiel zal worden gevraagd is per scenario verschillend. In de verkennende gesprekken hebben de marktpartijen aangegeven dat zij een financiële bijdrage verwachten van de gemeente voor de dekking van een negatief exploitatieresultaat inclusief de kapitaallasten. De investeringskosten en de exploitatie verschilt per scenario, waardoor de verwachte bijdrage van de gemeente per scenario zal verschillen. Zie bijlage 2. 2. Boekwaarde huidige zwembad bij nieuwbouw in één keer nemen. De huidige boekwaarde van het zwembad bedraagt 505.000,-. Wanneer gekozen wordt voor nieuwbouw dient deze boekwaarde als éénmalige kostenpost opgenomen te worden. Indien de voorkeur uitgaat naar renovatie van het bestaande zwembad dient, naast de investeringskosten en exploitatietekort, rekening gehouden te worden met de kapitaallasten van deze boekwaarde. Onderzocht kan worden of op het perceel een gedeelte van de huidige boekwaarde ingezet kan worden. Verder is voor de realisatie van een nieuw zwembad op de huidige locatie uitgegaan van een totale oppervlakte van 5.500 m2 (inclusief parkeren en onverhard). De bestaande oppervlakte bedraagt 16.197 m2. Onderzocht kan worden of het perceel gedeeltelijk, naast nieuwbouw zwembad, ingevuld kan worden voor woningbouw. Ook dit kan extra inkomsten met zich meebrengen om bijvoorbeeld (een deel van ) de kosten voor het in één keer afboeken van de huidige boekwaarde te dekken. 3 Synarchis is een adviesbureau op het gebied van planvorming, aanbesteding, exploitatie en beheer van zwembaden. Pagina 4 van 7
Bezettingsgraad zwembad De bezettingsgraad is per scenario verschillend, omdat het zwembad in elk scenario andere voorzieningen dan wel uitstraling heeft zijn er verschillen in het zwemwateroppervlak als het aantal verwachte bezoekers. De bezettingsgraad van een zwembad is het aantal m2 zwemwateroppervlak gedeeld door het aantal bezoekers. Volgens de landelijke richtlijn binnen de zwembadbranche is sprake van een goede bezettingsgraad als deze tussen de 250-275 ligt. scenario 1 scenario 2 scenario 3 scenario 4 scenario 5 scenario 6 scenario 7 Zwemwater opp. M2 673 745 550 685 160 520 610 Bezoekersaantal 168.500 170.500 158.500 174.500 59.000 149.500 163.500 Bezettingsgraad 250 228 288 255 369 288 268 In al deze scenario s is rekening gehouden met de voortzetting van het schoolzwemmen. Draagvlak De individuele (vaste) gebruikers en de verenigingen hebben een duidelijke voorkeur voor scenario 7 Uit de gesprekken met de verenigingen, de enquête en de informatiebijeenkomst komt het volgende naar voren: Ruim 65% van de geënquêteerden ziet graag dat het zwembad nieuw wordt gebouwd in plaats van gerenoveerd De huidige gebruikers willen minstens de huidige recreatieve voorzieningen behouden en zien graag dat dit wordt uitgebreid met een voorziening voor peuters en een buitenbad Uit de enquête blijkt dat de wellness faciliteiten (afgezien van het solarium) door minstens 40% van de ondervraagden wordt gebruikt, de glijbaan en de whirlpool zelfs door 60% Voor de duikvereniging is de duiktoren, die in dit scenario naar voren komt van wezenlijk belang. Zonder duiktoren heeft het voor de vereniging geen zin om gebruik te maken van het zwembad. Om in competitieverband wedstrijd te kunnen spelen is het noodzakelijk dat het wedstrijdbassin na renovatie / nieuwbouw voldoet aan de eisen van de KNZB ten aanzien van een C- accommodatie. Op basis hiervan wordt geconcludeerd dat: - Het draagvlak voor scenario 7 (en 4) het grootst is - Er geen draagvlak is voor het sluiten van het zwembad in Tiel (keuze d) dan wel het realiseren van een zwembad met enkel een instructiebassin (scenario 5) - Het draagvlak voor scenario 2 en 3 redelijk te noemen is: scenario 2 is geen nieuwbouw maar bevat wel alle gewenste voorzieningen, scenario is 3 nieuwbouw, maar hierin zijn de recreatieve voorzieningen beperkt en is niet voorzien van een duiktoren. Nieuwbouw zwembad op andere locatie in Tiel ligt niet voor de hand De realisatie van een duurzaam zwembad in Tiel op een andere locatie kost extra tijd en extra geld Binnen de gemeentegrenzen zijn locaties te vinden waar mogelijk een nieuw duurzaam zwembad gerealiseerd kan worden, maar deze locaties zijn zonder passende bestemming (sport). Om op een andere locatie in Tiel een zwembad te realiseren zal het bestemmingsplan moeten wijzigen. Hiertoe is een planologisch proces nodig, bestaande uit onder meer diverse onderzoeken, overleg (met de samenleving en belanghebbenden) en een juridisch traject. Daarnaast moet bij een deel van de denkbare locaties nog grond verworven worden. Aan dit proces zijn extra kosten en tijd (3 jaar is gebruikelijk voor Pagina 5 van 7
een bestemmingplanprocedure) verbonden. Derhalve is het niet voor de hand liggend om de nieuwbouw van het zwembad op een andere locatie dan de huidige locatie van het zwembad te realiseren. Opbrengst herontwikkeling huidige locatie zwembad Wanneer de keuze gemaakt wordt voor een locatie, anders dan de huidige bestemming, kan onderzoek worden gedaan voor herontwikkeling van de huidige bestemming. Indien de mogelijkheid zich voordoet de locatie tot woonbestemming te herontwikkeling die aansluit bij de directe omgeving, kan een opbrengst worden verwacht van maximaal circa 575.000,-. Pagina 6 van 7
Scenario 1 Scenario 2 Scenario 3 Scenario 4 Scenario 5 Scenario 6 Scenario 7 Geen zwembad in Tiel Renovatie Renovatie Nieuwbouw Nieuwbouw Nieuwbouw Renovatie Nieuwbouw Opheffen zwembad Financiële bijdrage Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Nee gemeente aan exploitatie zwembad Zelfwerkzaamheid Nee Nee Nee Nee Nee Nee Nee N.v.t. Privatisering Ja Nee Nee Nee Ja Nee Nee Is aan de markt Hoogte financiële bijdrage op huidige locatie - 430.000 - - 452.000 - - 469.000-676.000-144.000-431.000 - - 628.000 Kosten éénmalig afboeken boekwaarde zwembad kan in het gunstigste geval gedekt worden uit opbrengst herontwikkeling zwembadlocatie. Bezettingsgraad zwembad 250 228 288 255 369 288 268 n.v.t. Draagvlak gering redelijk redelijk groot Geen Gering Groot Geen Zwembad op andere locatie n.v.t. n.v.t. Nee Nee Ja Nee Nee n.v.t. Bijlagen 1. Rapport Doorrekening zwembadscenario s gemeente Tiel 2. Overzicht financiële doorrekening zwembadscenario s Meer informatie: Team: Projecten / Beleid Contactpersoon: O. Sancak / M. Kokx Telefoon: 0344 637 335 /467 E-mail: osancak@tiel.nl / mkokx@tiel.nl Pagina 7 van 7