Duiken en longziekten Dr. S. Kloeppel Adembenemend februari 2015
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen / Zie hieronder Bedrijfsnamen
Longfysiologie onderwater Hyperbare omstandigheden Grotere gasdichtheid Luchtwegweerstand neemt toe Ademarbeid neemt toe Toename van de thoraxarbeid door diep en rustig ademen Perslucht is droge koude lucht die hoestprikkels kan veroorzaken
Duikprofiel
Drukverhoudingen onderwater
Drukverhoudingen onderwater
Long squeeze t.g.v. afdaling Afdaling zonder voldoende in te ademen Longvolume neemt af In long ontstaat onderdruk Algemene squeeze symptomen pijn op de borst dyspnoe en tachypnoe bloederig sputum cyanose huid, lippen en tong
Longbarotrauma tijdens opstijgen Door niet uitademen tijdens opstijgen zetten longen uit Scheuren van de long na overschrijden elasticiteitsgrens Door te snel opstijgen door paniek, angst of noodopstijging 4 verschillende ziektebeelden Longweefselbeschadiging Mediastinaal- en halsemfyseem Pneumothorax Luchtembolie
COPD Door bronchusobstructie en elasticiteitsverlies grote kans op airtrapping Tijdens opstijging longruptuur of luchtembolie mogelijk Absolute contra-indicatie voor duiken
Astma
Inspanningsastma Door inspanning ontstaat bronchusobstructie Koude en droge lucht kunnen klachten provoceren Allergie en infecties kunnen extra prikkel zijn Obstructie wordt verhoogd door inspanning voor de duik Diagnose stellen door inspanningsprovocatietest Absolute contra-indicatie voor duiken
Pneumothorax Spontane pneumothorax Ook na behandeling met pleurodese of bullectomie recidiefkans van 1-5% Tijdens opstijgen neemt pneumothorax toe met dramatische gevolgen (spanningspneumothorax) Absolute contra-indicatie voor duiken Traumatische pneumothorax na genezing zonder plaura-adhaesie geen reden tot afkeuring
Sarcoïdose Vaak bij jonge mensen, dus ook bij duikers In de acute fase vaak hyperactiviteit en hoesten Intrapulmonaal gelegen granulomen geven longfunctiestoornissen, soms fibrose In acute fase CI voor duiken In remissie met normale LF, CT en BAL geen reden meer om af te keuren
Longembolie Recente longembolie CI voor duiken Duikverbod tot behandeling van 3-6 maanden met coumarines is afgesloten Bij geen parenchymschade en normale perfusie, normale longfunctie en staken antistolling kan duiken worden toegestaan
Hyperventilatie Door angst ontregelde ventilatie Daling pco2 Klachten zoals duizeligheid, paresthesiën Gevoel van dyspnoe en paniek Gevaar voor de duiker en zijn buddy Hyperventilatietest positief, dan ongeschikt voor duiken
Obesitas Bij forse obesitas neemt stijfheid van de thoraxwand toe door vetmassa Hoogstaand diafragma door grote buikinhoud In liggende positie effect nog groter Efficiëntie van de ademspieren is verminderd Ademarbeid is verhoogd Obesitas met duikuitrusting geeft dubbel negatief effect Meer onderzoek voor inschatting inspanningscapaciteit
Roken Verminderde elasticiteit Mogelijk COPD Air-trapping geeft verhoogd risico op barotrauma bij stevige rokers onder de 50 jaar jaarlijkse duikkeuring met longfunctie Bij veel pakjesjaren HR-CT-scan om blebs en bullae uit te sluiten
Structurele afwijkingen 1 Aangeboren cysten, bullae, agnesie en hypoplasie kans op airtrapping en daardoor barotrauma Niet geschikt voor duiken
Structurele afwijkingen 2 Verworven structurele afwijkingen zoals bronchiectasiën, carcinoom, thoracotomie, thoraxtrauma, longcontusie, littekenvorming na tuberculose, fibrose en empyeem Door inhomogene elasticiteit of verkleving Mogelijk transpulmonale drukverschillen met longschade als gevolg Bij normaal CT, LF en geen klachten mogelijk positief duikadvies
Tumoren en chemotherapie Bleomycine gebruikt o.a. bij behandeling van testistumoren en M. Hodgkin In 3-10% ernstige longfibrose Verhoging van de partiële zuurstofdruk van meer dan 0,3 ATA grote kans op ARDS (adult respiratory disstress syndrome) Ook jaren na therapie mogelijk Blijvend ongeschikt voor duiken
Absolute contra-indicaties Astma met bronchusobstructie COPD Status na spontane pneumothorax Littekenvorming in het longparenchym Ziekte met holtevorming in longen T.n. thoracotomie of ernstig thoraxtrauma met adhaesievorming Hyperventilatie Bleomycine
Tijdelijke contra-indicatie Bronchiale hyperactiviteit bij niet astmatici Actieve luchtweginfectie Traumatische pneumothorax of thoraxtrauma tot ongecompliceerde genezing Acute longembolie
Mogelijk ongeschikt voor duiken Zware rokers, mogelijk COPD, blebs of bullae Obesitas Aanvullend onderzoek spirometrie HR-CT-scan
Take home message Duikkeuringen altijd in combinatie longfunctie en inspanningstest Bij twijfel verder onderzoek Artsen met speciale opleiding voor duikgeneeskunde / duikkeuring www.mijnduikarts.nl
Nog vragen?