Structurele leegstand

Structurele Leegstand van bedrijfsruimte in de metropoolregio Amsterdam december 2008 www.dtz.nl www.dtz.com

Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Onderzoeksverantwoording en interpretatie van de resultaten... 4 Definities... 8 Overzichten A1, A2, B1, B2 en C...9 ev Structurele in Amsterdam, Pagina 2

Inleiding Het Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam wenst meer inzicht te verkrijgen in de structurele van bedrijfsruimte in de regio Amsterdam. Doordat bedrijfsruimtegebouwen structureel leeg staan, ontstaan dikwijls ongewenste effecten, zoals verloedering van gebouwen en terreinen, inefficiënt ruimtegebruik en kapitaalvernietiging. Hierdoor wordt in toenemende mate een kwalitatieve scheiding in de kantoren- en bedrijfsgebouwenmarkt geconstateerd. Om tot mogelijke oplossingen te komen dient vooraleer de omvang van het sprobleem in kaart te worden gebracht. Vooralsnog is de precieze aard en omvang niet inzichtelijk. Aan DTZ Zadelhoff is gevraagd onderzoek te doen naar de op formele bedrijventerreinen in de Metropoolregio Amsterdam, exclusief t Gooi. In het bijzonder wordt in deze studie aandacht besteed aan structurele : gebouwen die gedurende meerdere jaren op de vrije markt worden aangeboden, welke daadwerkelijk fysiek leeg staan (zie definitielijst in dit rapport). Het voorliggende onderzoek bestaat uit drie onderdelen. Het eerste onderdeel is de feitelijke inventarisatie van de structurele en niet structurele van bedrijfsgebouwen in de regio Amsterdam op adresniveau. Naast adresgegevens, het aantal vierkante meters structurele en de mate van courantheid, is getracht additionele gegevens te achterhalen, zoals bouwjaar, totale pandoppervlakte en het aantal parkeerplaatsen. Het tweede onderdeel is zowel een overzicht op bedrijfsterreinniveau als op gemeentelijk niveau, waarbij de totale vierkante meters structurele zijn afgezet tegen de totale voorraad bedrijfsruimte op het desbetreffende terrein. Het resultaat is een overzicht van de spercentages per terrein. Tenslotte bevat het derde onderdeel een inventarisatie van alle in aanbouw zijnde bedrijfsruimte op de aangewezen formele bedrijven- en haventerreinen. Het resultaat is een overzicht van de nieuwbouwprojecten per terrein. Voorafgaand aan de drie overzichtslijsten wordt de onderzoeksverantwoording en interpretatie van de resultaten uiteengezet. Tevens is deze rapportage voorzien van een lijst met gehanteerde definities in dit onderzoek naar (structurele) op bedrijfsterreinen in de Metropoolregio Amsterdam. DTZ Zadelhoff, Research, Apollolaan 150-1077 BG AMSTERDAM, Postbus 74030-1070 BA AMSTERDAM, Tel. 020 6 644 644 Fax: 020 8 407 280, Internet: www.dtz.nl, E-mail: research@dtz.nl Amsterdam Arnhem Breda Den Haag Eindhoven Enschede Groningen s-hertogenbosch Hoofddorp Rotterdam Utrecht Zwolle. DTZ Zadelhoff is een v.o.f. van partners die deelnemen middels besloten vennootschappen. Handelsregister KvK nr 33174864. DTZ Zadelhoff v.o.f. is de enige opdrachtnemer van alle werkzaamheden. Iedere aansprakelijkheid van de v.o.f., de partners en allen die daar werkzaam zijn is beperkt tot het bedrag dat in het desbetreffende geval onder de beroepsaansprakelijkheidsverzekering wordt uitbetaald. Alle door ons verstrekte informatie is geheel vrijblijvend en uitsluitend voor geadresseerde bestemd. Alle gegevens zijn met zorg samengesteld en uit betrouwbare bron afkomstig. Ten aanzien van de juistheid ervan kunnen wij echter geen aansprakelijkheid aanvaarden. Op alle opdrachten zijn de algemene voorwaarden van DTZ Zadelhoff v.o.f. van toepassing. De algemene voorwaarden zijn gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank Amsterdam, zijn te raadplegen op www.dtz.nl en worden op verzoek kosteloos toegestuurd. Structurele in Amsterdam, Pagina 3

Onderzoeksverantwoording en interpretatie van de resultaten Als basis voor het onderzoek dient de vastgoeddatabase van DTZ Zadelhoff, waarin sinds 1985 onder andere aanbodgegevens over de Nederlandse vastgoedmarkten zijn opgenomen. Hierin wordt het bedrijfsruimteaanbod twee keer per jaar uitvoerig vastgesteld. Omdat diverse makelaarskantoren exclusief aan één transactiedatabase melden, worden de aanbodgegevens in de vastgoeddatabase aangevuld met data van zowel Vastgoedmarkt als PropertyNL, om een zo volledig mogelijke database te realiseren. Deze gegevens worden periodiek door DTZ Zadelhoff Research ontdubbeld en opgeschoond (nieuwbouwplannen worden bijvoorbeeld niet als aanbod geregistreerd, zie definities p.8). Bovendien wordt het resultaat nauwkeurig gecontroleerd en aangevuld door vastgoedadviseurs/makelaars op de regiokantoren van DTZ Zadelhoff. Tevens wordt aan de adviseurs/makelaars expliciet gevraagd voor elk pand aan te geven of het al dan niet fysiek leegstaat. Dit is een belangrijk gegeven, omdat niet al het aanbod ook daadwerkelijk leeg staat. Ook de in aanbouw zijnde ontwikkelingen kunnen per definitie niet als fysiek leeg worden aangemerkt Teneinde deze controles niet te omslachtig te maken, wordt door DTZ een ondergrens van 750 m² aangehouden. Dit houdt voor de metropoolregio in dat 5% van het aanbod (in m²) buiten het door ons geregistreerde aanbod valt. Bij de vaststelling of een gebouw al dan niet structureel leeg staat is allereerst in kaart gebracht welke panden reeds minimaal twee jaar op de vrije markt worden aangeboden. Hierbij is gebruik gemaakt van de beschikbare aanbodgegevens tussen 2006 en 2008. Vervolgens is gecontroleerd welke panden daadwerkelijk fysiek leeg staan. Immers, meerjarig aanbod hoeft nog geen structurele te betekenen. Van ongeveer 80% van de panden was al in de database bekend of ze al dan niet leeg stonden. Voor de overige 20% procent zijn de gebouwen in kwestie bezocht en is door de onderzoekers zelf ter plaatse vastgesteld of een pand daadwerkelijk fysiek leeg stond. Onderdeel A Op de hierboven beschreven werkwijze is de lijst met gebouwen die structureel leeg staan op adresniveau (onderdeel A1) tot stand gekomen. Indien bekend zijn in deze inventarisatie aanvullende gegevens over het gebouw opgenomen. Naast adresgegevens en de vierkante meters in aanbod, is het totale pandmetrage, de courantheid, het aantal parkeerplaatsen en het bouwjaar aangegeven. Het metrage van het totale pand hoeft niet overeen te komen met het aantal vierkante meters in aanbod. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat slechts een gedeelte van een gebouw al langere tijd leeg staat. In het verlengde hiervan is ook aangegeven of het op verschillende vloerdelen betreft. Hierbij valt te denken aan een bedrijfsverzamelgebouw met een van jaar tot jaar wisselende omvang van de op verschillende (vloer)delen van het gebouw. Daarnaast is aangegeven of het betreffende leegstaande aanbod is gelegen op een zeehaventerrein of een regulier bedrijventerrein en is per plaats aangegeven wat er in totaal leegstaat, onderverdeeld naar zeehaven- en/of regulier bedrijfsterrein. Structurele in Amsterdam, Pagina 4

De niet structurele wordt in onderdeel A2 weergegeven. Uit onderdeel A2 blijkt dat er op de onderzochte bedrijventerreinen nauwelijks sprake is van niet structurele. Slechts twee bedrijfsruimtegebouwen werden in de laatste onderzochte periode toegevoegd aan de lijst van leegstaande gebouwen. Dit betekent dat 99% procent van de bedrijfsruimtegebouwen die fysiek leeg staan, dat al langere tijd staan (structureel). Om een indruk te geven hoe deze structurele en niet structurele zich verhoudt tot het aanbod, wordt in grafiek 1.1 weergegeven wat het aandeel structureel leegstaande bedrijfsruimte in het totale aanbod is. Immers, een pand dat wordt aangeboden staat nog niet per definitie leeg, laat staan dat de ook structureel is. Grafiek 1.1 1 Aandeel structurele in het aanbod 2 Aandeel structurele in het aanbod peildatum 1 januari 2008, metropoolgebied Amsterdam, in % 20% 80% Aanbod niet leeg of niet structureel leeg Aanbod structureel leeg Bron: DTZ Zadelhoff Uit grafiek 1.1 blijkt dat per januari 2008 (peildatum) het aanbod in de metropoolregio Amsterdam voor 80% uit structureel leegstaande gebouwen bestaat. Dit betekent dat een relatief groot deel van het aanbod op de vrije markt reeds langere tijd wordt aangeboden en niet meer in gebruik is. Dat structureel leegstaande gebouwen ruim zijn vertegenwoordigd in het aanbod op de vrije markt heeft meerdere oorzaken. Een eerste oorzaak moet worden gezocht in het gegeven dat bedrijfsruimte welke wordt verhuurd door de eigenaar/gebruiker, vaak in een eerdere fase door hemzelf zonder succes op informele wijze werd aangeboden. Door eigenaars/gebruikers wordt pas een beroep gedaan op professionele bedrijfsruimtemakelaars, indien de te verhuren ruimte te lang ongebruikt blijft en een ongewenste financiële last dreigt te worden. Makelaars in bedrijfsruimtes zijn voornamelijk werkzaam op de vrije markt. Dit betekent dat bedrijfsruimteaanbod pas vanaf dat moment door makelaarsorganisaties zoals DTZ Zadelhoff als aanbod in de databank wordt geregistreerd. 1 Aanbod in grafiek 1.1 betreft aangeboden ruimtes op de vrije bedrijfsruimtemarkt 2 Aanbod structureel leeg: 715.000 m 2, aanbod niet leeg of niet structureel leeg: 175.000 m 2 Structurele in Amsterdam, Pagina 5

Daarnaast impliceert deze gang van zaken een oververtegenwoordiging van moeizaam te verhuren ruimten in het commerciële aanbod. Immers, als een eigenaar zelf al voldoende interesse van potentiële huurders had, kwam de bedrijfsruimte niet op de vrije markt. Veel van de aangeboden bedrijfsruimtes op de vrije markt betreft bestaande bouw, ofwel bedrijfsruimte dat eerder in gebruik is geweest. Nieuwbouw wordt vaak specifiek voor (en op rekening van) de eerste gebruiker ontworpen en gerealiseerd. Dit type eigenbouw heeft zogezegd een tailor made karakter. Wanneer de eerste gebruiker door welke reden dan ook na verloop van tijd dit pand verlaat, kan een tweede gebruiker die dit maatpak past, doorgaans langer op zich laten wachten. Een tweede oorzaak is de concurrentiepositie van bestaande bouw ten opzichte van nieuwbouw. De prijzen per vierkante meter ontlopen elkaar weinig. Dus geven gebruikers de voorkeur aan nieuwbouw boven bestaande bouw. Want waarom een bestaande ruimte betrekken wanneer tegen een geringe meerwaarde nieuwe, op maat gemaakte bedrijfsruimte kan worden verkregen? Tenslotte kan worden gedacht aan het te hanteren prijsniveau. De financiële positie van de verhurende partij is meestal een bepalende factor in deze. Immers hoe lang kan iemand wachten op een potentiële huurder die bereid is om de gevraagde huursom te betalen? Niet alleen de prijs is van belang, ook minder gunstige gebruiksvoorwaarden die een verhuurder of overheid zou kunnen hebben gesteld, spelen hierbij een rol. Veelal ligt de reden voor het achterlaten van een bedrijfsgebouw in een gebrek aan uitbreidingsmogelijkheden of de beperking van de toegestane bedrijvigheid vanuit geluidshinderof milieuwetgeving. Onderdeel B De inventarisatie van structurele op bedrijventerreinen op adresniveau dient als basis voor onderdeel B1 van het onderzoek, te weten een overzicht van de structurele per bedrijvenlocatie als percentage van de totale gebouwde voorraad. In dit overzicht is gekozen om het aanbod in v.v.o. te delen op de voorraad in b.v.o.. De reden hiervoor is allereerst het feit dat door DTZ Zadelhoff het aanbod op v.v.o.-basis wordt geregistreerd en dat de voorraadgegevens door IBIS op b.v.o.-basis wordt bijgehouden. Bovendien wordt bedrijfsruimte doorgaans zeer efficiënt benut, waardoor het verschil tussen b.v.o. en v.v.o. veelal niet meer dan 5% bedraagt. Dit betekent dat 100 m² b.v.o. overeenkomt met 95m² v.v.o. Dit marginale verschil rechtvaardigt geen omrekening van de voorraadgegevens naar v.v.o, omdat met deze aanname de kwaliteit van de data zou verminderen. Door de expliciete vermelding van de meetgrootheden in de overzichten kan door de lezer zelf in een minimale opwaartse bijstelling van de swaarden worden voorzien. Uit het overzicht van onderdeel B1 blijkt dat de structurele op de onderzochte bedrijventerreinen weinig reden tot zorg geeft. Er staan in vergelijking met de kantorenmarkt slechts zeer weinig gebouwen structureel leeg. Bij deze cijfers moet worden opgemerkt dat de bedrijfsruimtemarkt, in tegenstelling tot de kantoorruimtemarkt, een relatief grote eigenaar/gebruikercomponent kent (eigenbouw). Deze bedrijfsruimte, welke geen onderdeel uitmaakt van de commerciële bedrijfsruimtemarkt, is echter wél in de voorraadcijfers opgenomen. Hetzelfde beeld wordt ook teruggevonden in onderdeel B2. Dit overzicht bevat de structurele op formele bedrijven- en zeehavenlocaties per gemeente. Het structureel leegstaande aanbod is gedeeld op de totale voorraad bedrijfsruimte per gemeente. Structurele in Amsterdam, Pagina 6

De uitkomsten kunnen meerdere oorzaken hebben. Ten eerste is er een conjuncturele oorzaak. De laatste jaren is de economische groei relatief sterk geweest. Dit heeft zijn weerslag gehad op de bedrijfsruimtemarkt, want ten opzichte van de frictie, circa 5%, is de op de onderzochte bedrijventerreinen relatief beperkt gebleven. Immers, de economie groeit en zo ook de productie en extra behoefte aan huisvestingsruimte. Ten tweede wordt er in de metropoolregio Amsterdam door meerdere soorten gebruikers een beroep gedaan op bedrijfsruimtelocaties. Vooral in Amsterdam en haar directe omgeving doet zich op veel plaatsen een verkantorisering van bedrijfsruimtelocaties voor, waardoor de schaarste aan kwalitatief goede, betaalbare bedrijfsruimte alleen maar groter wordt. Een laatste opvallende uitkomst is dat de hoop voor die panden die (tijdelijk) uit de gratie van de moderne gebruiker zijn gevallen, nog niet verloren is. Indien een pand als structureel leeg is aangemerkt, wil dat nog niet zeggen dat de courantheid ervan daarmee erg slecht is. De courantheid van een gebouw is in dit onderzoek beoordeeld op de fysieke eigenschappen van het pand en de uitstraling van de locatie waarop deze is gelegen. Hierdoor is de interesse van marktpartijen uitdrukkelijk niet meegenomen in de courantheidsbepaling. De reden hiervoor is tweeledig: ten eerste kon niet (gegeven de omvang van de onderzoekspopulatie) van elke structureel leegstaande ruimte worden bepaald wat de interesse is van potentiële marktmarktpartijen c.q. de moderne gebruiker van bedrijfsruimte. Ten tweede impliceert een notering van een gebouw in een lijst van structureel leegstaande panden reeds een probleem inzake de verhuurbaarheid. Het kan dus voorkomen dat een structureel leegstaand pand in dit onderzoek wél als courant kan worden bestempeld. Dan betreft het een bouwtechnisch gezien goed gebouw (dus geen sloop- of afbraakpanden) in combinatie met een locatie met een goede beeldkwaliteit. De courantheid wordt hierbij dus op basis van de buitenkant van het pand ingeschat. Een achterblijvende verhuurbaarheid van een pand kan ook gelegen zijn in omstandigheden die zich achter de voordeur manifesteren. De reden van de beperkte verhuurbaarheid met tot gevolg moet dan op andere vlakken worden gezocht (zie de redenen voor onder onderdeel A, pagina 5/6). Onderdeel C Dat er een schaarste is aan kwalitatief hoogwaardige bedrijfsruimte op goede locaties blijkt eens te meer uit de inventarisatie van in aanbouw zijnde voorraad op formele bedrijven- en havenlocaties. De nieuwbouwprojecten die voor de commerciële bedrijfsruimtemarkt daadwerkelijk in aanbouw zijn genomen, staan vermeld in het overzicht in onderdeel C van dit onderzoek. Let wel, in deze inventarisatie zit de door DTZ Zadelhoff aangehouden ondergrens van 750 m 2. Dit betekent dat alle projecten, kleiner dan 750m 2 per te verhuren eenheid, die op dit moment in aanbouw zijn, niet zijn meegenomen in deze inventarisatie. Deze ondergrens is daarmee één van de oorzaken van de bescheiden omvang van de onder onderdeel C bedoelde inventarisatie. De laatste twee jaar heeft vooral het kleine segment in de bedrijfsruimtemarkt een grote dynamiek gekend. In het bijzonder ruimtes tot 600-700m 2 doen het momenteel erg goed en ontwikkelaars van bedrijfsruimte passen op deze marktontwikkeling hun nieuwbouwprojecten aan. Structurele in Amsterdam, Pagina 7

Definities Aanbod: Het aanbod bestaat uit gebouwen waarin per medio of per ultimo van elk kalenderjaar minimaal 750 m 2 bedrijfsruimte voor de verhuur of verkoop beschikbaar is en als zodanig geregistreerd staat. Het aanbod heeft uitsluitend betrekking op reeds opgeleverde of nog in aanbouw zijnde complexen. Projecten of ontwikkelingen in voorbereiding (plannen) worden niet meegeteld in het uiteindelijke aanbodcijfer. Structurele : Bedrijfsruimte die op de peildatum (1 januari 2008) minimaal twee jaar als aanbod in opgeleverde staat geregistreerd is en welke op het moment van peildatum fysiek leeg staat. Bedrijventerreinen: In dit onderzoek worden enkel de formele bedrijven- en haventerreinen onderzocht. Voor de exacte afbakening is gebruik gemaakt van de indeling zoals gehanteerd bij de Provincie Noord-Holland (IBIS). Mate van courantheid: De kwalitatieve beoordeling van de mate van courantheid door de vastgoedadviseur/makelaar is gebaseerd op de verhuurbaarheid van het gebouw in combinatie met de locatie, naar mate van aantrekkingskracht op de moderne bedrijfsruimtegebruiker. Gegeven de omvang van de onderzoekspopulatie is in dit onderzoek de definitie versmald. De mate van courantheid wordt beoordeeld op louter fysieke eigenschappen en de locatie. De courantheid wordt beoordeeld met goed, redelijk of slecht. Voorraad bedrijfsruimte per bedrijventerrein: Inschatting op basis van de voorraad netto reeds uitgegeven bedrijventerrein, waarbij wordt aangenomen dat 50% van het terrein bebouwd is. De totale voorraad bedrijfsruimte wordt dan berekend door de hoeveelheid netto reeds uitgegeven terrein te vermenigvuldigen met dit bebouwingspercentage. Vrije markt en eigen bouw: De bedrijfsruimtemarkt valt onder te verdelen in de zogenaamde vrije markt en de eigenbouwmarkt. Onder de vrije markt wordt verstaan dat deel van de bedrijfsruimtemarkt, waarvan de eigenaar niet de gebruiker is. Voor bedrijfsruimte op de vrije markt is daarmee de eindgebruiker op voorhand niet bekend. In die zin wordt het gebouw dus voor de markt beschikbaar gesteld. Onder eigenbouw wordt verstaan dat deel van de bedrijfsruimtemarkt waarvan de eigenaar tevens de gebruiker van het object is. Leegstand in eigenbouw De in het eigenbouw segment van de bedrijfsruimtemarkt is buiten het onderzoek gelaten. De reden daarvoor is een bedrijfseconomische: indien een eigenaar/gebruiker een gedeelte van zijn bedrijfsruimte heeft leeg staan, zal dat niet als problematisch worden ervaren indien hij deze niet aanbiedt op de vrije markt. Immers, in een groot aantal gevallen zal de gebruiker een buffer willen aanhouden om conjuncturele schommelingen in productie en/of opslag op te vangen. Leegstand in de eigenbouw is daarom niet van invloed op de dynamiek van de bedrijfsruimtemarkt en wordt daarom buiten het soverzicht gehouden. Dit laat onverlet dat eigenaars/gebruikers hun pand aan derden kunnen aanbieden. Indien dit bekend is in de markt (bijvoorbeeld door gebruik te maken van makelaarsdiensten), dan wordt dit aanbod meegenomen bij het reguliere aanbod op de vrije markt. Structurele in Amsterdam, Pagina 8

Onderdeel A1: Inventarisatie structurele van bedrijfsgebouwen op adresniveau in m 2 VVO per 01-01-2008 Onderstaande terreinen betreft gemengde bedrijvigheid, tenzij anders aangegeven Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex Almere Ambachtsmark Ambachtsmark 3 3.400 1.500 1.900 3.400 NEE Goed Parkeren Courantheid Bouwjaar De Steiger De Steiger 131 810 370 440 810 NEE 10 pp Goed 1979 De Steiger De Steiger 206 1.839 444 1.395 1.839 NEE Goed De Steiger De Steiger 218 1.200 600 600 1.200 NEE 4 pp Goed De Steiger De Steiger 74 7.800 2.000 5.800 7.800 NEE Goed De Steiger De Steiger 83 927 0 927 927 NEE 8 pp Goed De Steiger De Steiger 94 96 2.055 0 641 641 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Bolderweg 1 9.581 2.200 7.000 9.200 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Bolderweg 2 34.800 6.000 26.000 32.000 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Bolderweg 37 39 2.760 0 2.760 2.760 NEE 2 pp Goed 2005 De Vaart 1t/m3 Damsluisweg 44 1.100 300 800 1.100 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Damsluisweg 46 1.350 375 975 1.350 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Damsluisweg 85 5.843 420 2.045 2.465 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Draaibrugweg 10 2.504 830 1.673 2.503 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Hefbrugweg 10 1.800 300 1.500 1.800 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Remmingweg 2 4 1.425 150 900 1.050 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Remmingweg 26 28 4.705 755 2.300 3.055 NEE Goed De Vaart 1t/m3 Vlotbrugweg 17 1.811 300 1.511 1.811 NEE Goed Gooisekant Omroepweg 1 1.520 420 1.100 1.520 NEE 24 pp Goed Gooisekant Televisieweg 1 15 3.400 455 476 931 NEE Goed 1985 Gooisekant Televisieweg 159 1.110 370 495 865 NEE Goed Gooisekant Televisieweg 40 46 914 0 914 914 NEE 6 pp Goed Gooisekant Televisieweg 83 1.426 260 1.166 1.426 NEE 30 pp Goed Gooisepoort Transistorstraat ong. 3.550 1.550 2.000 3.550 NEE Goed Hoge Kant Neonweg ong. 2.184 525 1.659 2.184 NEE Goed Hollandsekant Wormerweg 10 21.800 3.100 17.700 20.800 NEE Goed Hollandsekant Wormerweg 8 10.700 1.700 9.000 10.700 NEE Goed Markerkant Markerkant 10 136 7.600 0 960 960 NEE Goed Markerkant Markerkant 1312 3.630 0 1.050 1.050 NEE 60 pp Goed Markerkant Markerkant 14 64 200 900 1.100 JA 10 pp Goed Poldervlak Grindzuigerstraat 47 2.385 160 1.000 1.160 JA Goed Poldervlak Grindzuigerstraat 9 3.301 0 2.274 2.274 NEE Goed Poldervlak Zandzuigerstraat 8 50 5.000 0 850 850 JA Goed Poldervlak Zandzuigerstraat 93 101 1.350 625 725 1.350 NEE Goed

Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex Randstad Randstad 2125 800 400 400 800 NEE Goed Sallandskant Rondebeltweg 16 1.059 450 609 1.059 NEE Goed Parkeren Courantheid Bouwjaar Veluwsekant West Veluwezoom 50 2.034 526 1.508 2.034 NEE Goed Totaal Gemeente bedrijventerreinen 27.285 103.953 131.238 Almere Amsterdam Alfa Driehoek Dynamostraat 127 9.385 350 561 911 NEE Redelijk Alfa Driehoek Alfa Driehoek Alfa Driehoek Kabelweg Kabelweg Zekeringstraat Zeehaven Amerikahaven Cacaoweg Zeehaven Amerikahaven Nieuw-Zeelandweg ABP ABP ABP Amstel I Amstel I Amstel II Amstel II Amstel II Amstel II H.J.E. Wenckebachweg H.J.E. Wenckebachweg H.J.E. Wenckebachweg Spaklerweg Spaklerweg Van der Madeweg Van der Madeweg Van der Madeweg Van der Madeweg 43 44 1.013 0 1.013 1.013 NEE Slecht 48 3.050 0 1.870 1.870 NEE Slecht 38 40 4.500 1.400 1.700 3.100 NEE Redelijk 5 12.330 0 12.330 12.330 NEE Redelijk 12 1.875 0 1.875 1.875 NEE Goed 150 1.000 0 840 840 NEE Redelijk 4 15 3.484 400 700 1.100 NEE Redelijk 6 V 13.14 2.228 588 1.640 2.228 NEE Redelijk 69 6.034 0 1.175 1.175 NEE Redelijk 87 995 0 995 995 NEE Redelijk 16 4.225 85 4.140 4.225 NEE Goed 41 22.000 0 9.375 9.375 NEE Goed 53 4.000 0 1.500 1.500 NEE Goed 9 2.590 0 2.590 2.590 NEE Goed Amstel III Keienbergweg 33.000 0 3.660 3.660 NEE Goed Amstel III Amstel III Amstel III Amstel III Amstel III Amstel III Amstel III Amstel III Amstel III Amstel III Buiksloterham Buiksloterham Buiksloterham Cornelis Douwes Cornelis Douwes Keienbergweg Keienbergweg Keienbergweg Klokkenbergweg Kuiperbergweg Lemelerbergweg Lemelerbergweg Lemelerbergweg Schepenbergweg Schepenbergweg Distelweg Distelweg Distelweg Printerstraat tt. Melissaweg 103 1.060 0 1.000 1.000 NEE Goed 50 c/d 1.015 395 620 1.015 NEE Goed 58 960 275 685 960 NEE 4 pp Redelijk 1 1.993 407 883 1.290 NEE Goed 19 2.250 250 850 1.100 NEE Goed 16 19 2.665 250 1.539 1.789 NEE Goed 32 3.040 0 1.350 1.350 NEE voldoende Goed 37 2.700 120 850 970 JA voldoende Goed 11 13 920 0 920 920 NEE Goed 30 1.125 50 1.075 1.125 NEE 16 pp Redelijk 113 2.158 995 1.163 2.158 NEE Redelijk 76 2.460 220 2.240 2.460 NEE Redelijk 78 11.000 0 1.400 1.400 NEE Redelijk 1 950 0 950 950 NEE Goed 15 3.350 600 2.750 3.350 NEE Goed

Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Houthavens Huizingalaan Danzigerkade Johan Huizingalaan Zeehaven Mercuriushaven Archangelkade Zeehaven Mercuriushaven Archangelkade Zeehaven Mercuriushaven Archangelkade Zeehaven Mercuriushaven Archangelkade Zeehaven Mercuriushaven Nieuwe Hemweg Zeehaven Mercuriushaven Nieuwe Hemweg Zeehaven Mercuriushaven Rigakade Zeehaven Mercuriushaven Vlothavenweg Osdorp Jan Rebelstraat Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex 11 12 2.200 200 2.000 2.200 NEE Goed 759 23.600 0 23.600 23.600 NEE Goed 19 a 1.900 0 1.000 1.000 NEE Goed 23 1.450 210 1.450 1.660 NEE Goed 25 1.450 210 1.240 1.450 NEE Goed 5 2.008 182 1.826 2.008 NEE Goed 36 62 2.044 386 1.071 1.457 NEE Goed 5 1.465 112 892 1.004 NEE Goed 37 800 0 800 800 NEE 0pp Goed 10 11.450 800 10.650 11.450 NEE Goed 11 905 335 570 905 NEE Goed Osdorp Jan Rebelstraat 5 1.024 546 478 1.024 NEE 4 pp Goed Osdorp Osdorp Papaverweg Papaverweg Papaverweg Papaverweg Petreoleumhaven Sloterdijk I Sloterdijk I Sloterdijk I Sloterdijk I Sloterdijk II Sloterdijk II Sloterdijk II Sloterdijk II Keurenplein Zuidermolenweg Klaprozenweg Klaprozenweg Papaverweg Papaverweg Petroleumhavenweg Contactweg Elektronstraat Isolatorweg Isolatorweg Basisweg Kapoeasweg Kapoeasweg Rhoneweg 11 23 2.956 0 1.716 1.716 NEE Goed 7 1.407 339 534 873 NEE 8 pp Goed Parkeren Courantheid Bouwjaar 17 23 1.725 0 1.725 1.725 NEE Redelijk 59 1.000 0 1.000 1.000 NEE Redelijk 22 28 3.530 200 1.565 1.765 NEE Redelijk 32 1.600 0 1.600 1.600 NEE Redelijk 22 1.660 0 1.660 1.660 NEE Redelijk 28 7.400 1.700 4.000 5.700 NEE Goed 12 14 3.885 575 3.165 3.740 NEE 0 pp Goed 34 1.415 0 1.415 1.415 NEE Goed 4 1.400 200 1.200 1.400 NEE Goed 29 895 85 810 895 NEE Goed 4 790 140 650 790 NEE Goed 1 6 12 1.302 170 650 820 NEE Goed 20 2.481 610 1.250 1.860 NEE Goed Sloterdijk III Abberdaan 819 160 659 819 NEE Goed Sloterdijk III Sloterdijk III Sloterdijk III Sloterdijk III Sloterdijk III Sloterdijk III Abberdaan Jarmuiden Limmerick Pleimuiden Portsmuiden Portsmuiden 40 1.085 150 908 1.058 NEE Goed 15 a 750 110 640 750 NEE Redelijk 17 1.988 112 388 500 NEE Goed 7 1.680 280 1.400 1.680 NEE Goed 110 2.561 380 2.181 2.561 NEE Goed 1b 891 0 891 891 NEE Goed 1 pand momenteel nagenoeg verhuurd, ivm met peildatum 01-01-2008 staat object echter wel vermeld in deze lijst

Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Sloterdijk III Sloterdijk III Veemarkt Westerkwartier Portsmuiden Scharenburg Veemarkt Haarlemmerweg Zeehaven Westhaven Basisweg Zeehaven Westhaven Deccaweg Zeehaven Westhaven Deccaweg Zeehaven Westhaven Deccaweg Zeehaven Westhaven Donauweg Zeehaven Westhaven Gyroscoopweg Zeehaven Westhaven Gyroscoopweg Zeehaven Westhaven Gyroscoopweg Zeehaven Westhaven Hornweg Zeehaven Westhaven Radarweg Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex 39 2.050 500 1.550 2.050 NEE Goed 1 3 50.489 0 15.132 15.132 NEE Goed 40 900 0 900 900 NEE Goed 331 10.000 0 1.231 1.231 NEE Goed Parkeren Courantheid Bouwjaar 38 5.853 1.550 2.590 4.140 NEE Redelijk 16 50 3.190 3.240 NEE Redelijk 22 24 5.835 950 3.385 4.335 NEE Redelijk 26 9.554 180 4.950 5.130 NEE Redelijk 5 14 7.096 570 6.526 7.096 NEE Goed 2 2 8 27.000 1.615 17.850 19.465 NEE Goed 2e 2f 6.190 1.615 2.961 4.576 NEE 21 pp Redelijk 2g 2n 13.725 0 13.725 13.725 NEE 220 pp Redelijk 18 5.948 0 5.948 5.948 NEE Goed 14 1.651 0 1.651 1.651 NEE Goed Zeehaven Westhaven Westhavenweg 53 54 9.500 0 3.000 3.000 NEE voldoende Redelijk Totaal Gemeente Amsterdam 21.607 224.412 246.019 waarvan bedrijventerreinen 13.177 125.502 138.679 zeehaventerreinen 8.430 98.910 107.340 Aalsmeer Hornmeer Lakenblekerstraat Hornmeer Hornmeer Lakenblekerstraat Lakenblekerstraat 30 52 6.712 1.200 5.190 6.390 NEE voldoende Goed 51 2.310 100 2.210 2.310 NEE Slecht 54 58 3.951 0 2.531 2.531 NEE voldoende Slecht Hornmeer Turfstekerstraat 47 49 772 3.128 3.900 NEE Goed Redelijk Totaal Gemeente Bedrijventerrein 2.072 13.059 15.131 Aalsmeer Amstelveen Bovenkerk Maalderij 19 960 0 960 960 NEE Goed Legmeer Zanderij 29 33 3.823 669 2.476 3.145 NEE Goed Legmeerdijk De Loetenweg 10 3.561 0 3.561 3.561 NEE Redelijk Legmeerdijk Noorddammerweg 83 1.700 0 1.700 1.700 NEE Redelijk Totaal Gemeente Bedrijventerreinen 669 8.697 9.366 Amstelveen Diemen Sniep Sniep 19 6.360 0 6.360 6.360 NEE 130 pp Redelijk Stammerdijk Stammerdijk Verrijn Stuart Stammerdijk Visseringweg Verrijn Stuartweg 7 3.865 1.665 2.200 3.865 NEE Redelijk 90 2.032 1.016 1.016 2.032 NEE Redelijk 28 8.610 0 1.080 1.080 NEE 120 pp Goed 2006 3 2 Courantheid en verhuurbaarheid van pand zeer goed, echter is reeds vijf jaar gekraakt 3 Pand is ingrijpend gerenoveerd in 2006, maar er is al sprake van aanbod sinds 2004

Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex Parkeren Courantheid Bouwjaar Verrijn Stuart Weesperstraat 140 4.764 0 4.764 4.764 NEE voldoende Redelijk 2002 Bedrijventerreinen 2.681 15.420 18.101 Diemen Badhoevedorp Schuilhoeve Schipholweg 321 3.757 1.537 2.230 3.767 NEE Redelijk Cruquius Cruquius Bennebroekerdijk 205 3.490 600 2.890 3.490 NEE 99 pp Goed Cruquius Cruquius Zoom ong 18.400 2.000 7.000 9.000 NEE Redelijk Cruquius Spaarneweg 16a 800 0 800 800 NEE Goed Totaal Cruquius Bedrijventerrein 2.600 10.690 13.290 Lijnden Bedrijv.park Lijnden Milaanstraat 10 26 4.800 800 4.000 4.800 NEE Goed Bedrijv.park Lijnden Bedrijv.park Lijnden San Franciscostraat Singaporestraat 24 621 188 433 621 NEE Goed ong. 9.016 1.800 7.216 9.016 NEE 0 pp Goed Totaal Lijnden Bedrijventerrein 2.788 11.649 14.437 Zwanenburg Zwanenburg West Weerenweg 29 6.500 0 4.500 4.500 NEE voldoende Goed Hoofddorp De Hoek Leisteen 7 9 2.610 150 1.330 1.480 NEE voldoende Goed Graan voor Visch Zuid Jadelaan 34 36 931 400 531 931 NEE Goed Graan voor Visch Zuid Kruisweg 636 1.843 0 1.843 1.843 NEE Redelijk Graan voor Visch Zuid Kruisweg 755 2.400 160 2.240 2.400 NEE Redelijk Graan voor Visch Zuid Parellaan 36 40 2.565 910 1.655 2.565 NEE 14 pp Goed Graan voor Visch Zuid Parellaan 6 62 3.661 1.016 2.645 3.661 NEE Goed Graan voor Visch Zuid Parellaan 9 6.000 0 800 800 NEE Goed Graan voor Visch Zuid Robijnlaan 17 4.000 500 850 1.350 NEE redelijk Goed Graan voor Visch Zuid Robijnlaan 2 1.000 0 1.000 1.000 NEE Goed Graan voor Visch Zuid Smaragdlaan 16 2.488 592 1.896 2.488 NEE voldoende Goed Hoofddorp Noord J C Beetslaan 153 157 8.378 2.398 3.730 6.128 NEE goed Goed 4 Totaal Hoofddorp Bedrijventerreinen 6.126 18.520 24.646 Schiphol Schiphol Oost Cateringweg 7 2.014 248 521 769 JA Goed Schiphol Oost Thermiekstraat 143 9.425 550 8.875 9.425 NEE 0 Slecht Schiphol Zuid Flamingoweg 1 61 14.564 80 715 795 JA 0 Goed Schiphol Zuid Pelikaanweg 2 6.670 615 1.107 1.722 JA voldoende Goed Schiphol Zuidoost Reykjavikweg 2 5.425 0 2.056 2.056 JA 10 pp Goed Schiphol-Rijk Bellsingel 21 2.742 0 2.742 2.742 NEE voldoende Goed Schiphol-Rijk Capronilaan 6 3.324 1.069 2.255 3.324 NEE voldoende Goed Schiphol-Rijk Douglassingel 35 53 2.113 679 1.438 2.117 NEE Goed Schiphol-Rijk Douglassingel 63 67 2.832 656 2.176 2.832 NEE voldoende Goed 4 Courantheid en verhuurbaarheid is goed omdat pand opnieuw verhuurd gaat worden

Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Schiphol-Rijk Schiphol-Rijk Koolhovenlaan Tupolevlaan Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex 100 5.668 1.328 4.340 5.668 NEE Goed 28 48 9.433 0 666 666 NEE 0 Goed Totaal Schiphol Bedrijventerreinen 5.225 26.891 32.116 Nieuw-Vennep Nieuw-Vennep Zuid Schillingweg 10 995 435 560 995 NEE Goed Pionier Pionier Spoorzicht Spoorzicht Spoorzicht Spoorzicht Spoorzicht Lucas Bolsstraat Staringstraat Haverstraat Noorderdreef Noorderdreef Roggestraat Roggestraat 7 43.385 0 6.300 6.300 NEE Slecht 23 25 1.060 60 1.000 1.060 NEE Slecht Parkeren Courantheid Bouwjaar 36 775 0 775 775 NEE voldoende Redelijk 50 5.170 0 2.325 2.325 NEE voldoende Redelijk 56 1.475 530 945 1.475 NEE voldoende Redelijk 20 15.000 0 7.000 7.000 NEE Redelijk 24 6.000 0 4.500 4.500 NEE Redelijk Nieuw-Vennep Bedrijventerreinen 1.025 23.405 24.430 Haarlemmermeer Bedrijventerreinen 19.301 97.885 117.186 Haarlem Waarderpolder A. Hofmanweg 40 1.495 0 895 895 NEE Goed Waarderpolder Waarderpolder Waarderpolder Waarderpolder Waarderpolder Waarderpolder Waarderpolder A. Hofmanweg Emrikweg Jan van Krimpenweg Oudeweg Oudeweg Pieter Goedkoopweg Tingietersweg 7 5.405 625 3.735 4.360 NEE 30 pp Goed 5 3.845 360 1.640 2.000 NEE Goed 5 1 1a 8.781 230 630 860 NEE Goed 28 18.800 1.200 9.765 10.965 NEE NVT 6 42 4.111 0 4.111 4.111 NEE Redelijk 24 44 3.078 275 600 875 JA voldoende Goed 14 16 1.375 386 989 1.375 NEE Redelijk Waarderpolder Waarderweg 31 33 3.500 190 1.630 1.820 NEE Redelijk Bedrijventerreinen 3.266 23.995 27.261 Haarlem Heemstede Haven e.o. Cruquiusweg 37 2.817 0 2.817 2.817 NEE Goed Bedrijventerreinen 2.817 2.817 Heemstede Akersloot Boekel/Kanaaldijk Boekel 31d 876 150 726 876 NEE Redelijk Castricum Brakersweg Brakersweg 69 1.355 0 1.355 1.355 NEE voldoende Slecht Bedrijventerreinen 150 2.081 2.231 Castricum IJmuiden (Velsen) Zeehaven IJmuiden Loggerstraat 7 11 6.015 0 1.620 1.620 NEE Slecht Zeehaven Zeehaven IJmuiden Westerduinweg 6 12.310 0 9.100 9.100 NEE Slecht Totaal Gemeente Zeehaventerreinen 0 10.720 10.720 Velsen 5 Courantheid en verhuurbaarheid is goed, want momenteel zo goed als verhuurd 6 Niet van toepassing: object wordt binnenkort aan de voorraad ontrokken

Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Beverwijk Corus Rooswijkweg Corus De Pijp De Pijp De Pijp Rooswijkweg Gaasterland Havenstraat Noorderkade Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex 191 B 750 0 750 750 NEE voldoende Goed 52 972 0 972 972 NEE voldoende Goed Parkeren Courantheid Bouwjaar 3 11.640 417 10.527 10.944 NEE Redelijk 18 5.200 950 4.250 5.200 NEE Redelijk 1a 3b 4.970 0 4.970 4.970 NEE Redelijk De Pijp Parallelweg 2.708 0 1.120 1.120 NEE Redelijk De Pijp Parallelweg 45 4.125 623 3.292 3.915 NEE 00 pp Redelijk De Pijp Wijkermeerweg 69 1.080 40 1.040 1.080 NEE Redelijk Beverwijk 2.030 26.921 28.951 Edam Edam-West Nijverheidstraat 9a b 676 0 676 676 NEE 5 pp Goed 2001 Edam-Volendam Bedrijventerreinen 676 676 Uithoorn Indust ter. Uithoorn Amsterdamseweg 17 19 5.155 1.500 2.500 4.000 NEE 65 pp Goed Indust ter. Uithoorn Indust ter. Uithoorn Amsterdamseweg Joh. Enschedeweg 34 2.900 600 2.300 2.900 NEE Redelijk ong. 3.962 0 612 612 JA 46 pp Goed Indust ter. Uithoorn Wiegerbruinlaan 8 9.480 2.825 6.655 9.480 JA Redelijk Bedrijventerreinen 4.925 12.067 16.992 Uithoorn Purmerend De Baanstee Oost Component 125 780 0 780 780 NEE Goed 2005 De Baanstee West De Baanstee West Amperestraat Voltastraat 35 37 1.029 75 954 1.029 NEE 0 pp Goed 23 1.353 653 700 1.353 NEE Redelijk De Koog Van IJsendijkstraat 381 0 1.022 1.022 NEE 5 pp Goed Bedrijventerreinen 728 3.456 4.184 Purmerend Monnickendam Galgeriet Galgeriet 4 865 0 865 865 NEE Slecht Galgeriet Galgeriet ong. 750 0 750 750 NEE Redelijk Bedrijventerreinen 0 1.615 1.615 Waterland Wormer Westerveer Bordwalserstraat 6 5.500 1.200 4.300 5.500 Redelijk Bedrijventerreinen 1.200 4.300 5.500 Wormerland Krommenie Noordervaartdijk Noordervaartdijk 2 3.395 0 3.395 3.395 NEE Slecht Wormerveer Molletjesveer Fabriekweg Molletjesveer Molletjesveer Molletjesveer Noorderveld Industrieweg Industrieweg Industrieweg Bonte Kraaiweg 12 14 2.834 0 2.834 2.834 NEE Redelijk 1985 104 3.287 0 1.447 1.447 NEE Slecht 13 13a 6.579 0 2.250 2.250 NEE Redelijk 62 124 3.700 261 950 1.211 NEE Goed ong. 420 3.069 3.489 NEE Goed

Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Noorderveld Noorderveld Rosbayerweg Samsonweg Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex ong. 2.848 0 2.504 2.504 NEE Goed 10 4.100 600 1.400 2.000 NEE Goed Totaal Wormerveer Bedrijventerreinen 1.281 14.454 15.735 Zaandam Achtersluispolder Rijshoutweg Zeehaven Achtersluispolder Sluispolderweg Zeehaven Achtersluispolder Vredeweg Parkeren Courantheid Bouwjaar 8a 7.043 155 6.888 7.043 NEE Redelijk 11 13 5.272 0 5.000 5.000 NEE Redelijk 42 46 38.000 7.820 30.180 38.000 NEE Redelijk Zeehaven Achtersluispolder Zuiddijk 386 2.430 530 780 1.310 NEE Redelijk Westerspoor Zuid Westerspoor-Zuid Westzijde Gerrit Bolkade Grote Tocht Klokbaai 39 4.200 0 4.200 4.200 NEE Goed 28 800 188 612 800 NEE Goed 9 11 1.000 0 1.000 1.000 NEE Goed Totaal Zaandam 8.693 48.660 57.353 Waarvan Bedrijventerreinen 188 5.812 6.000 Zeehaventerreinen 8.505 42.848 51.353 Zaanstad 9.974 66.509 76.483 Waarvan Bedrijventerreinen 1.469 23.661 25.130 Zeehaventerreinen 8.505 42.848 51.353 Onderdeel A2: Inventarisatie niet structurele van bedrijfsgebouwen op adresniveau in m 2 VVO per 01-01-2008 Plaatsnaam Terrein Straat nr. nr. Metrage pand M² kantoor M² bedrijf Totaal m² Wisselende vloerdelen binnen gebouw/complex Almere Hollandsekant Wormerweg 8 10.700 1.700 9.000 10.700 Nee 40 Goed 7 Hoofddorp De Hoek Zandsteen 2 1.600 400 1.200 1.600 Nee Goed Parkeren Courantheid Bouwjaar 7 Betreft een onderhuur situatie

B1. Inventarisatie structurele op formele bedrijven- en havenlocaties per 01-01-2008 Plaatsnaam Terrein Voorraad (in m² bvo) m² leeg (vvo) % leeg Courant Almere Ambachtsmark 17.000 3.400 20% Goed De Steiger 110.500 13.217 12% Goed De Vaart 1t/m3 734.500 59.094 8% Goed Gooisekant 162.000 5.656 3% Goed Gooisepoort 100.000 3.550 4% Goed Hoge Kant 22.500 2.184 10% Goed Hollandsekant 137.000 31.500 23% Redelijk Markerkant 145.000 3.110 2% Goed Poldervlak 134.500 5.634 4% Goed Randstad 52.500 800 2% Goed Sallandsekant 188.500 1.059 1% Redelijk Veluwsekant West 73.000 2.034 3% Redelijk Amsterdam Alfa Driehoek 65.000 6.894 11% Redelijk Zeehaven Amerikahaven 1.223.500 14.205 1% Goed Amstel Business Park 50.000 4.168 8% Redelijk Amstel I 195.000 2.170 1% Redelijk Amstel II 225.000 17.690 8% Redelijk Amstel III 530.000 15.179 3% Goed Buiksloterham/Papaver 300.000 12.108 4% Redelijk Cornelis Douwes 160.000 4.300 3% Goed Houthavens 75.000 2.200 3% Goed Johan Huizingalaan NB 23.600 NB Goed 1 Zeehaven Mercuriushaven 205.000 20.829 10% Goed Osdorp 28.000 4.518 16% Goed 2 Petroleumhaven 733.000 1.660 0% Redelijk Sloterdijk I 145.000 12.255 8% Goed Sloterdijk II 95.000 4.365 5% Goed Sloterdijk III 345.000 25.441 7% Goed Veemarkt 17.000 900 5% Goed Westerkwartier 20.000 1.231 6% Goed Zeehaven Westhaven 1.428.500 72.306 5% Goed Aalsmeer Hornmeer 135.000 15.131 11% Slecht Amstelveen Bovenkerk NB 960 NB Goed Legmeer 85.000 3.145 4% Goed Legmeerdijk NB 5.261 NB Redelijk Diemen Sniep 13.500 6.360 47% Redelijk Stammerdijk 65.000 5.897 9% Redelijk Verrijn Stuart 180.000 5.844 3% Goed Badhoevedorp Schuilhoeve 29.000 3.767 13% Redelijk Cruquius Cruquius 100.500 13.290 13% Redelijk Lijnden Bedrijv.park Lijnden 240.000 14.437 6% Goed Zwanenburg Zwanenburg West 1.050.000 4.500 0% Slecht Hoofddorp De Hoek 116.500 1.480 1% Goed Graan voor Visch Zuid 103.500 17.038 16% Goed Hoofddorp Noord 134.500 6.128 5% Goed Schiphol Schiphol Oost 386.000 10.194 3% Goed Schiphol Zuid 75.000 2.517 3% Goed 1 Wordt herontwikkeld naar een kantorenlocatie 2 Betreft locatie aan de S102 (Rebelstraat)

Plaatsnaam Terrein Voorraad (in m² bvo) m² leeg (vvo) % leeg Courant Schiphol Zuidoost 205.000 2.056 1% Goed Schiphol-Rijk 148.000 17.349 12% Goed Nieuw-Vennep Nieuw-Vennep Zuid 125.000 995 1% Goed Pionier 70.500 7.360 10% Slecht Spoorzicht 122.000 16.075 13% Goed Haarlem Waarderpolder 675.000 27.261 4% Goed Heemstede Haven e.o. 15.000 2.817 19% Redelijk Akersloot Boekel/Kanaaldijk 37.500 876 2% Redelijk Castricum Brakersweg 15.000 1.355 9% Redelijk IJmuiden (gem.velsen) Zeehaven Zeehaven IJmuiden 370.000 10.720 3% Redelijk Beverwijk De Pijp 420.000 27.229 6% Redelijk Corus 3.490.000 1.722 0% Redelijk Edam Edam-West 140.000 676 0% Goed Uithoorn Indust ter. Uithoorn 385.000 16.992 4% Redelijk Purmerend De Baanstee Oost 150.000 780 1% Goed De Baanstee West 155.000 2.382 2% Goed De Koog 130.000 1.022 1% Redelijk Monnickendam Galgeriet 17.500 1.615 9% Redelijk Wormer Westerveer 55.000 5.500 10% Redelijk Zaandam Zeehaven Achtersluispolder 360.000 51.353 14% Redelijk Westerspoor Zuid 495.000 5.000 1% Goed Westzijde NB 1.000 NB Goed Krommenie Noordervaartdijk 20.000 3.395 17% Slecht Wormerveer Molletjesveer 185.000 7.742 4% Redelijk Noorderveld 210.000 7.993 4% Goed TOTAAL METROPOOLREGIO Bedrijven- en Zeehaventerreinen met structurele 18.426.000 714.471 4%

B2 Inventarisatie structurele op formele bedrijven- en havenlocaties per gemeente (totalen) per 01-01-2008 Gemeente Voorraad (in m² bvo) m² leeg ( in m² vvo) % leeg Almere 2.225.000 131.238 6% Amsterdam 7.063.500 246.019 3% waarvan bedrijventerrein 4.206.500 138.679 3% waarvan zeehaventerrein 2.857.000 107.340 4% Aalsmeer 565.000 15.131 3% Amstelveen 3 NB 9.366 NB Diemen 245.000 18.101 7% Haarlemmermeer 2.280.000 117.186 5% Haarlem 2.280.000 27.261 1% Heemstede 15.000 2.817 19% Castricum 115.000 2.231 2% Velsen 520.000 10.720 2% waarvan zeehaventerrein 390.000 10.720 3% Beverwijk 4.105.000 28.951 1% Edam-Volendam 270.000 676 0% Uithoorn 400.000 16.992 4% Purmerend 495.000 4.184 1% Waterland 45.000 1.615 4% Wormerland 110.000 5.500 5% Zaanstad 2.055.000 76.483 4% waarvan bedrijventerrein 1.330.000 25.130 2% waarvan zeehaventerrein 725.000 51.353 7% TOTAAL METROPOOLREGIO 22.873.500 4 714.471 3% 3 ABF Vastgoedmonitor gaat gemakshalve uit van 85.000 m 2 voor geheel Amstelveen, terwijl dat alleen terrein Legmeer betreft. 4 Dit cijfer omvat de totale voorraad bedrijfsruimte van de metropoolregio, inclusief bedrijventerrein Legmeer te Amstelveen (85.000 m 2 )

Onderdeel C: Inventarisatie van in aanbouw zijnde voorraad op bedrijven- en havenlocaties in m 2 VVO per 01-01-2008 plaatsnaam Terrein Straat Nr. Nr. Metrage Pand Waarvan in aanbod M 2 kantoor Waarvan in aanbod M 2 bedrijf Almere Hoge Kant Neonweg ong. 7.464 2.100 2.100 Amsterdam Osdorp Maroastraat ong. 10.600 1.225 9.367 10.592 Amerikahaven Noordzeeweg ong. 45.000 0 45.000 45.000 Westhaven Westhavenweg 117 4.354 0 4.018 4.018 Amstel III Hoogoorddreef 55 10.760 0 771 771 Haarlem Waarderpolder Ir. Lelyweg 12 2.916 880 880 1.760 Waarderpolder Minckelersweg ong. 30.000 0 900 900 Waarderpolder Minckelersweg ong. 30.000 0 11.061 11.061 Waarderpolder Minckelersweg ong. 30.000 1.795 2.303 4.098 Waarderpolder Minckelersweg ong. 30.000 2.308 8.753 11.061 Waarderpolder Tappersweg ong. 1.064 0 1.064 1.064 Mijdrecht Zuid Provincialeweg ong. 4.803 1.620 3.183 4.803 Wormerveer Noorderveld Bonte Kraaiweg ong. 1.063 420 3.069 3.489 Noorderveld Kikkertweg ong 5.150 0 5.150 5.150 Noorderveld Kikkertweg ong 5.832 0 3.615 3.615 Noorderveld Rosbayerweg ong. 1.319 0 858 858 Zaandam Oostzijde Oostzijde 353 355 1.950 450 1.500 1.950 TOTAAL METROPOOL REGIO Zilverland Pieter Lieftinckweg 31 2.395 980 1.415 2.395 Waarvan totaal in aanbod 224.670 9.678 105.007 114.685

In opdracht van Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam t.a.v. drs. C. De Jong Postbus 1104 1000 BC Amsterdam Leegstand van bedrijfsruimte in de metropoolregio Amsterdam L1316/BVI/JHE Uitgevoerd door DTZ Zadelhoff Als marktleider van Nederland in vastgoedadvies, zijn we ons ervan bewust wat er van ons wordt verwacht. Wij blinken uit binnen ons vakgebied en weten wat er speelt in de markt. Ons team van ervaren specialisten staat middenin de markt en is continu bezig om nieuwe oplossingen te ontwikkelen en bestaande te verbeteren. Alleen zo kunnen wij het beste resultaat voor onze opdrachtgevers blijven garanderen. Onze dienstverlening bestaat uit advies, makelaardij en beheer in commercieel vastgoed. We zijn met 12.500 medewerkers wereldwijd actief in 45 landen en hebben kantoren tot op regionaal niveau. In Nederland hebben we kantoren in maar liefst 12 steden. DTZ Zadelhoff is een v.o.f. waarin partners deelnemen via besloten vennootschappen. Eén van de partners is DTZ Holdings plc, sinds 1987 geregistreerd aan de London Stock Exchange. DTZ Zadelhoff. Meer inzicht. DTZ Zadelhoff v.o.f. Afdeling Research Postbus 74030, 1070 BA Amsterdam Apollolaan 150, 1077 BG Amsterdam Tel: 020 8 407 251 Fax: 020 8 407 280 Voor meer informatie over dit rapport belt u met: drs. A.J. Vink Research Tel: 020 8 407 251 E-mail: bvink@dtz.nl DTZ Zadelhoff, december 2008 Structurele in Amsterdam, Pagina 9