VOORBLAD RAADSVOORSTEL Gemeente Zeist 12RAAD0014# Ronde Tafel : N.v.t. Debat : N.v.t. Raadsvergadering : 17 januari 2012 Gewijzigd voorstel : Portefeuillehouder : Johan Varkevisser Organisatieonderdeel : service centrum Telefoon : 030-6987532 Datum : 02-01-2012 Onderwerp : Vaststelling tarieven OZB 2012 VOORSTEL 1. De belastingpercentages voor de onroerende-zaakbelastingen 2012 als volgt vast te stellen: - Eigenaren van woningen: 0,0762% - Eigenaren van niet-woningen: 0,1382% - Gebruikers van niet-woningen: 0,1038% 2. De 1 e wijzigingsverordening op de heffing en invordering van onroerende-zaakbelastingen 2012 vast te stellen. 3. De begrotingswijziging met nummer 2012032 vast te stellen, en de financiële uitkomst verder te betrekken bij de Voorjaarsnota 2012. BESLUIT RAAD 17 januari 2012 Conform besloten
RAADSVOORSTEL Blad 2 12RAAD0014# Aan de raad van de gemeente Zeist Opsteller: A. Teeuw ONDERWERP Aanpassing van de OZB tarieven 2012 via de 1 e wijzigingsverordeningen op de heffing en invordering van onroerende-zaakbelastingen 2012. VOORSTEL 1. De belastingpercentages voor de onroerende-zaakbelastingen 2012 als volgt vast te stellen: - Eigenaren van woningen: 0,0762% - Eigenaren van niet-woningen: 0,1382% - Gebruikers van niet-woningen: 0,1038% 2. De 1 e wijzigingsverordening op de heffing en invordering van onroerende-zaakbelastingen 2012 vast te stellen. 3. De begrotingswijziging met nummer 2012032 vast te stellen, en de financiële uitkomst verder te betrekken bij de Voorjaarsnota 2012. INLEIDING In november 2011 hebben wij u, gelijk met de Begroting 2012, een voorstel gedaan de OZB tarieven voor 2012 voorlopig vast te stellen (11RAAD0090). Er was toen wel een globaal beeld van de ontwikkeling van de WOZ waarden, maar die was onvoldoende exact en volledig om een goede basis te hebben voor een betrouwbare bepaling van de belastingpercentages voor 2012. Tussentijds hebben we u geïnformeerd over de waardeontwikkeling door middel van een brief (11UIT10351). De taxaties zijn thans zover gevorderd dat een voorstel voor het definitief vaststellen van de percentages 2012 kan worden voorgelegd. Bij de Voorjaarsnota 2011 is ervoor gekozen om bij de onroerende-zaakbelastingen (OZB) een inflatiecorrectie van 1,5% toe te passen. Bij het vaststellen van de Begroting 2012 is dit besluit opnieuw bevestigd door de Raad. Doel van het voorstel Vaststellen van de belastingpercentages 2012 voor de onroerende-zaakbelastingen. ARGUMENTEN / KANTTEKENINGEN / FINANCIËLE TOELICHTING Samenvatting In december 2011 zijn de definitieve OZB tarieven voor 2012 berekend. Dit gebeurt op basis van de reeds gedane taxaties (peildatum 1/1/2011), aangevuld met een zo goed mogelijke schatting van de nog niet gewaardeerde objecten. Nu moeten de definitieve tarieven worden vastgesteld, zodat ze tijdig kunnen worden gepubliceerd. De nu vast te stellen tarieven worden vanaf 15 februari gebruikt voor de berekening van de aanslagen OZB 2012, die met dagtekening 29 februari 2012 worden opgelegd.
RAADSVOORSTEL Blad 3 Bij het vaststellen van de Begroting 2012 zijn reeds voorlopige OZB tarieven 2012 door de Raad vastgesteld. Daarin zat een veiligheidsmarge rond de ontwikkeling van de WOZ waarde. De WOZ waarde is bij het opstellen van de begroting nog niet bekend. Een wijziging in de WOZ waarde zorgt voor een wijziging in de tarieven, en de tarieven kunnen alleen naar beneden worden bijgesteld. Gezien de tijdslijn van het (jaarlijks) waarderen van de objecten en het zo recent mogelijk berekenen van de definitieve tarieven, wordt al enkele jaren op deze manier met een voorlopig en een definitief tarief gewerkt. Het vaststellen van de definitieve tarief is daarbij vooral een technische uitwerking van de uitgangspunten waarover de Raad bij de Voorjaarsnota (2011) en de Begroting (2012) al heeft besloten. Allereerst worden de tarieven herberekend op basis van de waarde ontwikkeling WOZ. Wanneer de WOZ waarde daalt, moeten de tarieven stijgen om dezelfde OZB opbrengst voor de gemeente te genereren. Na deze stap is ook de lastendruk voor de burger gelijk. Daarnaast heeft de Raad een stijging van de OZB opbrengst in verband met inflatie vastgesteld op 1,5%. Tenslotte wordt gekeken wat de areaalontwikkeling is: komen er objecten bij of gaan er objecten af, oftewel hoeveel groeit de gemeente. Dit heeft geen invloed op de tarieven, maar kan wel voor een hogere (of lagere) OZB opbrengst zorgen. Hierna vindt u een tabel met de definitieve OZB tarieven voor 2012, afgezet tegen de voorlopige, die in november 2011 zijn vastgesteld. Daarna vindt u een uitgebreide toelichting hoe de tarieven zijn berekend. Tabel 1: Voorlopige tarieven 2012 versus definitieve tarieven 2012 Tarief 2012 voorlopig Tarief 2012 definitief Woningen eig. 0,0773 0,0762 Niet-woningen eig. 0,1443 0,1382 Niet-woningen gebr. 0,1111 0,1038 Algemeen Bij de verordening moet rekening worden gehouden met de volgende gegevens: 1. De herwaardering van de WOZ waarde voor het belastingjaar 2012 naar de peildatum 1 januari 2011; 2. De macronorm OZB voor het belastingjaar 2012. Ad 1. In het kader van de nieuwe herwaardering voor het belastingjaar 2012 zijn de onroerende zaken binnen de gemeente opnieuw gewaardeerd naar de waarde op de peildatum 1 januari 2011. Vanaf 2009 geschiedt de herwaardering jaarlijks. Ad 2. Met ingang van 2008 zijn de maximaal toegestane stijgingspercentages vervallen. Daarvoor in de plaats is de zogenaamde macronorm teruggekomen. Dit is het percentage, waarmee de opbrengst uit de OZB voor de gemeenten gezamenlijk maximaal mag toenemen. Wordt dit toch overschreden dan wil de staatssecretaris van Binnenlandse zaken een korting op het gemeentefonds doorvoeren. De macronorm is een grens die het Rijk stelt rond de stijging van de OZB opbrengst, dit is dus iets anders dan de stijging / daling van het OZB tarief. In het bestuursakkoord tussen Rijk en VNG staat dat er moet worden ingezet op het vermijden van stijging van de lokale lasten. De bovengrens voor een tariefstijging OZB wordt bepaald door de wettelijk vastgestelde norm. De macronorm voor het begrotingsjaar 2012 is door het rijk vastgesteld op 3,75%. Bij het bepalen van de norm is het Rijk uitgegaan van de stijging van het pnb (prijsontwikkeling Nationale Bestedingen op basis van het Centraal Economisch Plan 2011) van 2,5%. Samen met een groei van het bruto Binnenlands Product (BBP) van 1,25% wordt de macronorm 3,75%. Resultaat herwaardering Bij de tariefsberekening 2011 zijn we van de WOZ waarde (peildatum 1/1/2010) uitgegaan, zoals deze eind 2010 was getaxeerd / ingeschat. Nadien is deze WOZ waarde (peildatum 1/1/2010) nog in beperkte mate gewijzigd.
RAADSVOORSTEL Blad 4 Kijken we vooruit naar het tarief 2012 (peildatum 1/1/2011) dan moet er worden bepaald hoe deze wijzigingen worden verwerkt: a. De WOZ waarde is gewijzigd omdat de taxaties mee- of tegenvallen. Bij een hogere taxatiewaarde kan het tarief zakken en bij een lagere taxatie zal het tarief stijgen. b. De WOZ waarde is gewijzigd door mutaties in het areaal. (mutaties van het saldo sloop/nieuwbouw) Deze mutaties hebben geen invloed op het tarief. Deze hebben wel invloed op de OZB opbrengst. Uit hiervoor aangeven ontwikkelingen kan worden geconcludeerd dat het tarief voor belastingjaar 2012 niet alleen beïnvloed wordt doordat tussen de twee peildata (1/1/2010 en 1/1/2011) de panden meer/minder waard geworden zijn maar ook door mutaties in het voorgaande belastingjaar. De WOZ waarde (peildatum 1/1/2010) die werd gebruikt voor de tariefsberekening 2011, die werd aangegeven in het raadsvoorstel van december, is niet de definitieve waarde. Gedurende het lopende jaar van opleggen kunnen er nog wijzigingen op komen. Er is gekeken in hoeverre de WOZ waarde, op basis waarvan in 2011 werkelijk is opgelegd, afwijkt van de waarden waarmee de tariefsberekening in december 2010 heeft plaatsgevonden. Bij de woningen is de afwijking marginaal. De waarde van alle woningen blijkt slechts een zeer geringe afwijking te vertonen van de WOZ waarde die werd geschat bij de tariefsberekening. Een goed verlopen taxatieproces, zeker gezien de onzekerheid die er is rond: 1. mogelijke bezwaren; 2. het werkelijk realiseren van areaaluitbreidingen; 3. de laatste (meestal lastigste) taxaties. Bij de niet-woningen is de afwijking groter: de WOZ waarde (peildatum 1/1/2010) blijkt hier hoger dan bij de tariefsberekening was geschat. Hiervoor zijn de volgende verklaringen te geven: 1. Bij de niet-woningen was in december een groter deel nog niet getaxeerd. Voor deze objecten wordt gewerkt met een geschatte waardemutatie. Bij het werkelijk taxeren is gebleken dat bij niet-woningen de geschatte waardedaling zich niet in die mate voordeed. 2. Het schatten en vervolgens het taxeren van niet-woningen is in de huidige situatie lastiger geworden. Door de economische situatie zijn er weinig vastgoedtransacties die een basis kunnen vormen voor het bepalen van de waarde. Dit vraagt een extra inspanning van de taxateurs, die mede daardoor in december niet gereed zijn met de taxaties van de niet-woningen. 3. In 2011 was de areaaluitbreiding groter dan geschat. Dit betreft vooral de waardering van de gronden op het Zeister deel van de vliegbasis Soesterberg. De taxateur was afhankelijk van besluitvorming en van gegevens van derden over de bestemming en daarmee de waardering van deze gronden. Ook het komende jaar bevat de bepaling van de WOZ waarde dezelfde onzekerheid. De tariefsberekening 2012 is gebaseerd op de (december 2011) gedeeltelijk getaxeerde en gedeeltelijke geschatte WOZ waarde op de peildatum 1/1/2011. Ten opzichte van de vorige peildatum (1/1/2010) zullen de WOZ waarden gemiddeld genomen dalen. Hierbij wordt wel aangetekend dat ook de WOZ waarde 2012 (peildatum 1/1/2011) een aantal kanttekeningen kent. Deze liggen in het verlengde van de uitleg hierboven: - Nog niet alles is getaxeerd (bij de woningen is veel getaxeerd, bij de niet-woningen is nog veel geschat). - Schatting en taxatie wordt bemoeilijkt door het relatief geringe aantal vastgoedtransacties. - Soms hebben acties van derden (vastgoedeigenaren) effect op de waarde van het onroerende goed, waarop de taxateur niet altijd tijdig kan anticiperen. Tegen de WOZ beschikkingen kan bezwaar worden gemaakt. Wanneer het bezwaar wordt toegekend, betekent dit een daling van de waarde, waaruit een daling van de OZB opbrengst volgt. In vorige belastingjaren waren bezwaarschriften aanleiding tot het verlagen van de totale WOZ waarde met 0,5%. Met dit percentage wordt ook bij de bepaling van de totale WOZ waarde 2012 rekening gehouden. Dezelfde OZB voor de burger: dalende WOZ waarden leidt tot stijgende tarieven De laatste jaren wordt binnen de gemeente Zeist vastgehouden aan een constante OZB opbrengst, alleen gecorrigeerd voor inflatie. Wanneer de WOZ waarde daalt, stijgt het tarief, om de OZB opbrengst constant te houden. In onderstaand rekenvoorbeeld wordt geïllustreerd dat de belastingplichtige gemiddeld genomen hetzelfde blijft betalen (exclusief inflatiecorrectie).
RAADSVOORSTEL Blad 5 Tabel 2: Rekenvoorbeeld effect daling WOZ waarde ten opzichte van het bijbehorende tarief Bedragen in Bedragen in mln. WOZ waarde woning X Tarief: % van de waarde OZB lasten burger X totale WOZ waarde woningen tarief OZB opbrengst gemeente jaar A 350.000 0,0700% 245 9.000 0,0700% 6,3 jaar B: WOZ waarde daalt met 5% tov jaar A 332.500 0,0735% 244 8.550 0,0735% 6,3 Aanpassing belastingpercentage in verband met waardemutaties zonder areaalontwikkeling Uitgangspunt bij de berekening van het OZB tarief voor 2012 is dat de totale effecten van de waardemutaties door een herwaardering worden gecorrigeerd door een even grote maar tegengestelde mutatie van het belastingpercentage. Deze berekening wordt uitgevoerd exclusief de areaalontwikkeling. De inschatting is dat de waarde van de woningen voor het belastingjaar 2012 (peildatum 1/1/2011 ten opzichte van peildatum 1/1/2010) met 3,4028% zullen dalen en die van de niet-woningen met 2,3881 %. In de volgende tabel wordt zichtbaar dat de aanpassing van het belastingpercentage als gevolg van de gewijzigde waarden leidt tot een ongewijzigde opbrengst (er is altijd sprake van een klein afrondingsverschil). Tabel 3: Berekening belastingpercentages in verband met waardedaling exclusief areaalontwikkeling. 2011 * 2012 * Heffing Waarde (x 1.000) Percentage Opbrengst ( ) Waarde (x 1.000) Percentage Opbrengst ( ) Woningen eig. 9.052.997 0,0726 6.572.476 8.744.942 0,0751 6.567.451 Niet-woningen eig. 2.081.780 0,1330 2.768.767 2.032.066 0,1362 2.767.674 Niet-woningen gebr. ** 1.851.614 0,1024 1.896.053 1.854.262 0,1023 1.896.910 11.237.296 11.232.035 * Waarden minus 0,5% als gevolg van bezwaarschriften. ** Waarden incl. 10% leegstand. Areaalontwikkeling 2011 De areaalontwikkeling voor de woningen in 2012 wordt ingeschat op bijna 35 mln. aan WOZ waarde. De areaalontwikkeling van het aantal woningen leidt tot een structurele opbrengst van ongeveer 26.000. Bij de niet-woningen treedt eveneens een uitbreiding op van ruim 66 mln. aan WOZ waarde. Deze uitbreiding vindt maar gedeeltelijk plaats bij het gebruikersdeel niet-woningen. Dit laatste komt omdat onbebouwde grond geen gebruikersheffing kent. Daarnaast worden woningbouwpercelen onbebouwd tot de niet-woningen gerekend en zodra er wel gebouwd wordt tot de categorie woningen. Zie ook onderstaande tabel voor de areaalontwikkeling 2012. Tabel 4: Berekening belastingopbrengst 2012 als gevolg van areaalontwikkeling areaaluitbr. WOZ Percentage Opbrengst ( ) waarde 2012 ( 1.000) Woningen eig. 34.825 0,0751 26.154 Niet-woningen eig. 66.295 0,1362 90.294 Niet-woningen gebr. 24.383 0,1023 24.944 Totaal 141.391 Aanpassing belastingpercentages in verband met kostenstijging In de Voorjaarsnota 2011 is besloten dat de OZB opbrengst in 2012 vanwege inflatie met 1,5% verhoogd zal worden. In de tabel is zichtbaar wat de inflatiecorrectie op de tarieven betekent.
RAADSVOORSTEL Blad 6 Tabel 5: Berekening belastingtarieven 2012 obv waardeontwikkeling en inflatie tezamen Tarief 2011 Effect WOZ waarde Effect inflatie Tarief 2012 Woningen eig. 0,0726 0,0025 0,0011 0,0762 Niet-woningen eig. 0,1330 0,0032 0,0020 0,1382 Niet-woningen gebr. 0,1024-0,0001 0,0015 0,1038 Eindvoorstel verhoging OZB tarieven 2012 Tabel 6: Berekende OZB opbrengst 2012 inclusief areaaluitbreiding WOZ waarde 2012 incl. areaaluitbr. (x 1.000) Percentage Opbrengst 2012 ( ) Woningen eig. 8.779.767 0,0762 6.690.182 Niet-woningen eig. 2.098.361 0,1382 2.899.935 Niet-woningen gebr. 1.878.645 0,1038 1.950.034 Motie de Pater -70.000 Totaal 11.470.151 Eindvoorstel getoetst aan de macronorm 2012 De OZB opbrengst - exclusief het effect van Motie de Pater - stijgt van 11.237.296 in 2011 (tabel 3) naar 11.540.151 in 2012 (tabel 6). De opbrengst neemt toe met 232.855, of wel 2,07%. Het percentage bestaat uit 1,5% inflatiecorrectie en 0,57% areaaluitbreiding. Door de Motie de Pater wordt geen OZB belasting opgelegd aan gebruikers van woningen van woning/winkelpanden. De gemeenten worden via het gemeentefonds voor dit inkomstenverlies gecompenseerd. De macronorm 2012 bedraagt 3,75%. De gemeente blijft dus met een opbrengststijging van 2,07% binnen deze macronorm. Extra OZB opbrengst in relatie tot de Begroting 2012 De hierboven berekende OZB opbrengst 2012 bedraagt 11.470.151 In de Begroting 2012 is geraamd 11.296.042 De meeropbrengst bedraagt derhalve 174.109. De meeropbrengst wordt voornamelijk veroorzaakt door de hogere areaaluitbreiding, waarmee in de begroting geen rekening was gehouden. De meeropbrengst wordt via bijgevoegde begrotingswijziging verwerkt en verder meegenomen in de afweging bij de Voorjaarsnota 2012. JURIDISCHE ASPECTEN De vaststelling van de tarieven 2012 vindt thans, 17 januari 2012, plaats met terugwerkende kracht per 1 januari 2012. Bij de Begroting 2012 waren voorlopige tarieven door de Raad vastgesteld. Neerwaarts bijstellen van de tarieven met terugwerkende kracht is juridisch toegestaan, omdat de burger daar geen nadeel van ondervindt. Tabel 7: Voorlopige tarieven 2012 versus definitieve tarieven 2012 Tarief 2012 voorlopig Tarief 2012 definitief Woningen eig. 0,0773 0,0762 Niet-woningen eig. 0,1443 0,1382 Niet-woningen gebr. 0,1111 0,1038
RAADSVOORSTEL Blad 7 UITVOERING Planning N.v.t. Communicatie en Informatie en Automatisering Er is recent in reeds aandacht besteed aan de communicatie richting de burger via een artikel in de Nieuwsbode. Daarin is tevens aandacht voor het effect van de lagere waarde, maar dezelfde lastendruk / OZB opbrengst. Deze communicatie wordt ook opgenomen op de gemeentelijke website. Bijlagen 1 e Wijzigingsverordening op de heffing en invordering van de onroerende-zaakbelastingen 2012. Evaluatie/controle door de raad Burgemeester en wethouders, W.C.M. Lissenberg-van Dam, gemeentesecretaris drs. J.J.L.M. Janssen, burgemeester
RAADSBESLUIT Behoort bij raadsvoorstel Nr. 12RAAD0014# De raad van de gemeente Zeist; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 10 januari 2012; Blad 1 B E S L U I T: 1. De belastingpercentages voor de onroerende-zaakbelastingen 2012 als volgt vast te stellen: - Eigenaren van woningen: 0,0762% - Eigenaren van niet-woningen: 0,1382% - Gebruikers van niet-woningen: 0,1038% 2. De 1 e wijzigingsverordening op de heffing en invordering van onroerende-zaakbelastingen 2012 vast te stellen. 3. De begrotingswijziging met nummer 2012032 vast te stellen, en de financiële uitkomst verder te betrekken bij de Voorjaarsnota 2012. Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering d.d. 17 januari 2012. De raad voornoemd, mr. J. Janssen, griffier drs. J.J.L.M. Janssen, voorzitter
RAADSVOORSTEL Blad 3 Behoort bij raadsvoorstel Nr. 12RAAD0014# De raad van de gemeente Zeist; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 10 januari 2012; gelet op de artikelen 220 tot en met 220h van de gemeentewet, vast te stellen de: besluit: Verordening tot 1 e wijziging van de Verordening op de heffing en de invordering van onroerendezaakbelastingen 2012 Artikel I De tekst van artikel 5 van de Verordening onroerende-zaakbelastingen 2012 wordt gewijzigd en gelezen als volgt: Artikel 5 Belastingtarieven 1. Het tarief van de belasting bedraagt een percentage van de heffingsmaatstaf. Het percentage bedraagt voor: a. de gebruikersbelasting 0,1038% b. bij de eigenarenbelasting 1. voor onroerende zaken die in hoofdzaak tot woning dienen 0,0762% 2. voor onroerende zaken die niet in hoofdzaak tot woning dienen 0,1382% Artikel II 1. Deze verordening wordt aangehaald als 1e wijziging op de Verordening onroerende-zaakbelastingen 2012 2. Deze verordening treedt in werking met ingang van de eerste dag na die van bekendmaking. 3. De datum van ingang van heffing is 1 januari 2012. Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 17 januari 2012. de griffier de voorzitter