Jaarplan 2013
Programma Inleiding 2012 heeft mede in het teken gestaan van de onverbiddelijke praktijken. De 123MAAT coöperatie is opgezet en de 123functies zijn zover ontwikkeld dat ze in 2013 aan de reguliere dienstverlening kunnen worden toegevoegd. Ook de onverbiddelijke praktijken Geïntegreerde Dienstverlening en Gezamenlijke Competentieontwikkeling zijn zover ontwikkeld dat in 2013 implementatie kan plaatsvinden. De 3 e praktijk, Bestuurlijk Elan is natuurlijk nooit af en staat in 2013 onverminderd op de agenda. Het Jaarplan 2013 is nog weer compacter vormgegeven dan het Jaarplan 2012. Ik ga er van uit dat dit omgekeerd evenredig is aan de behaalde resultaten op 31 december 2013. Peter Weyers 2
Onverbiddelijke Programma Praktijken Ambassadeurs Bestuurlijk elan De Kanteling Scholing/ kennisnetwerk Onverbiddelijke praktijken 123Vraagwijzer Toolbox Geïntegreerde dienstverlening 123MAAT 123Comfort 123Attent 123Thuis 123Wijk 3
Programmalijnen Zingevingsondersteuning 123MAAT Gezinstrajectbegeleiding De juiste vraag Zelfredzaamheid & Saamhorigheid Wijken Wijkanalyse Planningskader wonen Wijkeconomie Inrichten van de markt Programmalijnen Planningskader welzijn Bedrijfsondersteunende samenwerking Geïntegreerde Dagbesteding Externe samenwerking Inkoopcombinatie MAAT 4
Ambassadeurs Programma De vennoten van MAAT hebben geconstateerd dat het MAAT beleid onvoldoende indaalt binnen hun eigen organisaties. Om deze indaling te ondersteunen is medio 2011 besloten om MAAT ambassadeurs in te zetten. Elke ambassadeur behaalt een aantoonbaar resultaat in de eigen organisatie voor wat betreft het belang van werken met het gedachtegoed ontwikkeld binnen MAAT. Ambassadeurs behalen een aantoonbaar gezamenlijk resultaat in het benoemen van blokkades in de samenwerking en oplossingrichtingen In 2013 wordt het middel ambassadeurs geëvalueerd 5
Scholing/kennisnetwerk Programma De Kanteling vraagt om een cultuurverandering bij burgers en bij professionals. Hun denkkader verschuift van het denken in tekorten naar denken in krachten, van professionals in de benen naar burgers in de benen. De verschuiving van regie bij de professionals naar vertrouwen in cliëntsystemen en durven loslaten van het proces. Dit gebeurt niet vanzelf. Hiervoor is scholing en training nodig, liefst in gemengde groepen van professionals uit verschillende organisaties, gemeente-ambtenaren en vrijwilligers. Doelen 2013 Overeenstemming over een MAAT breed kennisnetwerk waarin diverse methodieken en instrumenten zijn ondergebracht die worden ingezet voor het bewerkstelligen van de Kanteling bij professionals. 6
Toolbox geïntegreerde Programma dienstverlening Binnen de verschillende MAAT partijen bestaat veel kennis over geïntegreerde dienstverlening. Om een duurzaam hulpmiddel te ontwikkelen is het van belang om een uitwisseling van kennis en inzichten te realiseren. Maar kennisdeling moet gefaciliteerd worden. Daarom is de toolbox geïntegreerde dienstverlening ontwikkeld. Hierin zijn de ervaringen en inzichten uit verschillende projecten verzameld en geordend. Doelen 2013 De papieren toolbox (versie 1.0) is doorontwikkeld tot een digitale interactieve variant (versie 2.0) Het bestaan en de mogelijkheden van de toolbox 2.0 zijn bekend bij alle stafafdelingen van de MAAT organisaties 7
Programma 123MAAT De 123-producten stellen de burger in staat om zelfredzaam te zijn. De afzonderlijke 123- producten worden onafhankelijk van elkaar ontwikkeld onder de paraplu van 123MAAT. Hiervoor is een cooperatie opgericht waarin de MAAT partijen deelnemen. 123MAAT is per 1 april 2013 financieel losgekoppeld van projectbureau MAAT De aan te stellen ondernemer/manager 123MAAT heeft in 2013 een bedrijfsplan opgesteld dat erop gericht is om in 2015 kostenneutraliteit te realiseren. 8
123MAAT Coöperatie met shared services 123Comfort Planning- en boekingssysteem Intermediair tussen klant en aanbieder 123wijkportals Startpagina waarin informatie, ontspanning, ondersteuning en ontmoeting digitaal beschikbaar zijn. Lokaal nieuws, zorg op afstand, e-healthmodules. 123Thuis Fijnmazig logistiek netwerk voor het leveren van diensten en producten aan huis. Maaltijden, was, Medicijnen en incontinentiemateriaal. 123Vraagwijzer Wegwijzer naar diensten van MAATorganisaties 123Attent Gezamenlijk meldpunt (zorgcentrale) waar zorgvragen gedurende dag, avond, nacht en weekend via alarmsystemen telefonisch binnenkomen.
123Vraagwijzer Programma Burgers met een hulpvraag weten vaak niet waar zij terecht kunnen en hoe zij moeten kiezen uit het brede aanbod aan diensten. De 123Vraagwijzer is een hulpmiddel waarbij de burger vanuit zijn eigen referentiekader kan zoeken naar een oplossing voor zijn vraag, zonder het organisatiejargon of de diverse hokjes te hoeven kennen. www.123vraagwijzer.nl De gezamenlijke zoekbox werkt naar behoren Alle MAAT organisaties hebben de zoekbox (voor internetsynergie) op hun website geplaatst zodat de gezamenlijke zoekmachine optimaal werkt. De Digitale Gids ouderen & dementie voor 100 (voorheen Zowel NN) is opgeleverd. 123Vraagwijzer voor Groesbeek is opgeleverd 123Vraagwijzer heeft een link op alle wijkportals van mijnbuurtje 10
Programma 123Comfort Het is voor kwetsbare burgers niet altijd even gemakkelijk betrouwbare dienstverlening te vinden. Dat is zeker van belang als je afhankelijk bent van dienstverlening aan huis. 123Comfort bemiddelt in dienstverlening en maakt het beschikbare aanbod in de buurt (na selectie) eenvoudig inzichtelijk. Organisaties nemen 123Comfort op in hun eigen interne en externe communicatiemiddelen. Dienstverlening door de MAAT organisaties is ondergebracht in 123Comfort (voor zover van toepassing) Er zijn afspraken met leveranciers aan 123Comfort over een financiële vergoeding 123Comfort groeit uit naar 10.000 betalende leden 123Comfort is ondergebracht in de coöperatie 123MAAT 11
Programma 123Attent Binnen MAAT zijn er diverse alarmcentrales werkzaam. 123Attent is een gezamenlijk meldpunt (zorgcentrale) waar zorgvragen gedurende dag, avond, nacht en weekend via alarmsystemen of telefonisch binnenkomen. Deze bundeling van diensten creëert meer efficiency en maakt het mogelijk om te kunnen anticiperen op (kostbare) ontwikkelingen op het gebied van alarmering en domotica. Vastgesteld programma van eisen voor de telefonische achterwacht van 123Attent Telefonische achterwacht (123attent) is ondergebracht bij een 7x24 uurs telefooncentrale Besluitvorming over het functioneel programma van eisen voor de gezamenlijke achterwachtfunctie. 12
Programma 123Wijk MAAT streeft ernaar om wijkbewoners meer invloed te geven én het makkelijker te maken om een gezond, veilig en lekker leven in de eigen wijk te realiseren. Wijkwebsites met de functie van een digitaal dorps- en marktplein kunnen hier een belangrijke bijdrage aan leveren. MAAT werkt op dit gebied nauw samen met mijnbuurtje. Het digitale dorps- en marktplein van mijnbuurtje is de leidende wijkportal. In wijken waar mijnbuurtje niet kan worden geïntroduceerd vanwege een gebrek aan bewonerskracht, wordt 123Wijk ingezet met behulp van professionele ondersteuning bijvoorbeeld vanuit welzijnsorganisaties. Eind 2013 hebben alle wijken in Nijmegen en Groesbeek een wijkwebsite. 13
Programma 123Thuis Door het scheiden van wonen en zorg zijn (kwetsbare) burgers genoodzaakt zelf te zorgen voor hun maaltijden, was, medicijnen, etc. 123Thuis is een samenwerking van bedrijven die individuele burgers de mogelijkheid biedt om maaltijden, linnengoed, medicijnen en incontinentiematerialen als één pakket thuis bezorgd te krijgen. De klant wordt ontzorgd in zijn persoonlijke behoeften, waardoor de zelfredzaamheid wordt vergroot. 123Thuis is operationeel en heeft 75 gebruikers 14
Zingevingsondersteuning Programma Aandacht voor levensvragen en (alledaagse) zingeving is belangrijk, in het bijzonder na een kritieke levensgebeurtenis, zoals verlies van gezondheid, van een dierbare of van perspectief. Mensen worstelen dan met vragen als: Hoe moet ik verder?, of Waar haal ik de moed vandaan om verder te leven? Steeds meer mensen weten niet waar ze terecht kunnen voor een luisterend oor. In Nijmegen is hiervoor het Centrum voor Ontmoeting in Levensvragen (COiL) opgezet waarin geestelijk verzorgers en vrijwilligers burgers met zingevinsvragen ter zijde staan. In vier pilotwijken/dorpen zijn werkers in welzijn, wonen en zorg, toegerust om levensvragen te herkennen (via trainingen en consultatie van experts). is ontmoeting van burgers rond zingeving georganiseerd, evenals de toegang tot hulp bij zingevingsvragen. 15
Gezinstrajectbegeleiding Programma Kwetsbare gezinnen ontvangen vaak laat of geen ondersteuning bij hun problemen. Ook gebeurt het dat het zorgaanbod te zwaar is in verhouding tot de ondersteuningebehoefte. Door het vroegtijdig signaleren van knelpunten kan voorkomen worden dat problemen verergen en gezinnen ontwricht raken. Met het project gezinstrajectbegeleiding wordt de meerwaarde van lichte en preventieve ondersteuning van gezinnen met een ouder met een (verstandelijke) beperking inzichtelijk gemaakt. 4 gezinnen maken gebruik van gezinstrajectbegeleiding Structurele financiering voor gezinstrajectbegeleiding (bij gemeente of zorgverzekeraar) De werkwijze van de gezinstrajectbegeleiding is ingebed in de sociale wijkteams 16
Geïntegreerde Programma Dagbesteding Door allerlei bezuinigingen wordt het steeds lastiger om voorzieningen en ondersteuning voor wijkbewoners die het (even) zelfstandig niet redden overeind te houden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan inloop/ontmoetingsfuncties en dagactiviteiten. Het combineren van functies voor verschillende consumentgroepen heeft de potentie om enerzijds het organisatorisch vraagstuk op te lossen en anderzijds sluit het aan bij de inclusiegedachte (WMO). Bestuurlijke overeenstemming (vennotenraad) over de wijkgerichte samenwerking op het gebied van dagbesteding Businesscase voor geïntegreerde dagbesteding in Lindenholt (inclusief overeenstemming over het concept, de locatie en de invulling van de inloop- en dagactiviteiten samen met bewoners) 17
Programma Wijken MAAT heeft tot doel om burgers prettig in hun wijk te laten wonen, ook als zij te maken hebben of krijgen met een beperking. Een prettige en leefbare wijk is een wijk waarin bewoners onderlinge betrokkenheid ervaren, zeggenschap hebben en diensten en zorg kunnen ontvangen waaraan zij behoefte hebben. Aan de servicewijkgedachte wordt door MAAT gewerkt in de volgende wijken: Groesbeek, Hatert, Lindenholt, Waalsprong en Nijmegen Centrum In elke wijk liggen andere accenten en er worden verschillende innovaties uitgeprobeerd. Daarnaast is er een aantal vaste thema s die in alle wijken aan bod komt. Doelen 2013 voor alle wijken: Burgers zijn betrokken bij het vaststellen van de prioriteiten voor 2013 Er is een werkzame wijkwebsite (digitaal dorps- en marktplein) Er is een integrale vraag- en adviesfunctie (Sociaal Wijkteam) Er zijn minimaal 2 werkerslunches t.b.v. onderling contact en kennisuitwisseling 18
Programma Wijken Doelen 2013 per wijk: Groesbeek: Door werkers in de wijk Stekkenberg en Breedeweg zijn de eerste stappen gezet in het inrichten van gezamenlijke dienstverlening. Werkers beschikken over een gezamenlijke werkwijze, gericht op zelf- en samenredzaamheid van burgers in Groesbeek Noord Vastgestelde methodiek die inzicht geeft in wat burgers nodig hebben om zelfstandig te kunnen (blijven) wonen. Er is een wijkanalyse uitgevoerd (W.i.b.) en er heeft een simulatiespel in het kader van de Kanteling plaatsgevonden De wijkanalyse Breedeweg (2001) is aangevuld en verrijkt met verhalen van bewoners (betekenisgeving). Sterke punten en aandachtspunten zijn benoemd. Er is een vastgestelde methodiek c.q. werkwijze om de beleving en eventuele klantvragen van wijkbewoners in beeld te brengen. Deze methodiek komt tot stand op basis van ervaringen uit het project Belevingsonderzoek Breedeweg. 19
Programma Wijken Doelen 2013 per wijk: Lindenholt Vastgestelde wijkagenda waarin de thema s en doelen voor de komende 3 tot 5 jaar zijn vastgelegd in overleg tussen burgers en professionals. De wijkagenda gaat over aandachtsthema s op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Twee doelen van de wijkagenda zijn gerealiseerd. Vastgestelde businesscase voor een centrum voor inloop- en dagactiviteiten waarin RIBW, Pluryn, Dichterbij, Swon, Tandem, Inter-lokaal en het sociale wijkteam participeren (zie ook geïntegreerde dagbesteding ) Waalsprong: Inzicht in de kwantitatieve behoefte aan wonen- welzijn en zorgvoorzieningen in 2020 Partijen in het Buurtstation werken inhoudelijk samen, eerder opgestelde plannen daartoe zijn geactualiseerd op basis van ervaringen met gezamenlijke huisvesting en integraal werken in Hatert, Neerbosch Oost, Lindenholt. Er is een concept geintegreerde kindvoorziening dat door partijen worden onderschreven (MAAT en onderwijsorganisaties) 20
Programma Wijken Doelen 2013 per wijk: Hatert: Wonen, zorg- en welzijnsorganisaties zijn optimaal aangesloten op de Sociale Wijkteams Frontlijnwerkers zijn getraind in samenwerken aan eigen kracht en eigen netwerken van bewoners (training in kantelen in een netwerk ). Drie nieuwe bewonersinitiatieven zijn geïnitieerd en ontplooid 21
Externe Programma samenwerking Er gebeurt veel op het gebied van innovatie in Nederland. MAAT wil leren van innovaties die elders in het land of binnen andere sectoren hebben plaatsgevonden. Maar ook werken we samen met organisaties die over expertise beschikken waar MAAT niet over beschikt. Uitgangspunt bij elke samenwerking is dat dit met gesloten beurzen gebeurt. MAAT stelt hiertoe haar kennis beschikbaar voor de samenwerkingspartner (wederkerigheid). HAN: Samen met de HAN is een simulatiespel voor de Kanteling ontwikkeld en uitgevoerd in Groesbeek, MAAT vervult een gastdocentschap binnen de HAN HAN is betrokken bij de onverbiddelijke praktijk: scholing in het kader van de Kanteling VitaValley: de 123Vraagwijzer, wijkwebsites en WeHelpen worden aan elkaar gekoppeld (www.wehelpen.nl) Conexus KION: op basis van onderzoek naar de meerwaarde van structurele samenwerking (aan de hand van de praktijk in Lindenholt) zijn 2 concrete samenwerkingsprojecten benoemd 22
Inkoopcombinatie Programma MAAT MAAT-partijen kunnen door gezamenlijke inkoop veel geld besparen. Om die reden is eind 2011 de InkoopCombinatie MAAT (IC MAAT) gestart. MAAT-organisaties bepalen zelf óf en welke contracten zij via de IC MAAT willen laten lopen. Van het totale besparingsbedrag dat met de gezamenlijke inkoop wordt gerealiseerd, wordt 2,5 % afgedragen aan Stichting MAAT voor de financiering van MAAT-projecten. 6 van de 12 MAAT organisaties is toegetreden tot de IC MAAT. Het totale besparingsbedrag bedraagt 150.000 euro 23
Planningskader Programma welzijn Er gaat veel geld naar welzijn. Momenteel is er geen koppeling tussen budget en maatschappelijke rendement (outcome). Daar is wel behoefte aan. MAAT werkt aan een planningskader voor welzijnsvoorzieningen met hierin minimaal noodzakelijke welzijnsvoorzieningen en additionele voorzieningen bij specifieke condities per wijk. Planningskader is getest in een wijk van Nijmegen of Groesbeek Planningskader is omgezet in een instrument dat zowel voor welzijnsorganisaties als gemeenten te gebruiken is 24
Wijkeconomie Programma Goed functionerende wijken genereren niet alleen waarde voor de bewoners, maar ook voor de partijen die betrokken zijn bij de ontwikkeling en exploitatie daarvan. Het programma wijkeconomie is opgezet vanuit de gedachte dat het anders inzetten van beschikbare (wijk)resources leidt tot meer resultaat met dezelfde middelen: hogere opbrengsten op wijkniveau en lagere kosten op individueel niveau. Doel van het programma wijkeconomie is het realiseren van een gewilde en gezonde wijk. Inzicht in de potentiële effecten voor burgers, organisaties en maatschappij van een geïntegreerde dagvoorziening, met behulp van de effectenarena/calculator (maatschappelijke) Businesscase voor een geïntegreerde dagvoorziening op basis van de uitkomsten van de effectenarena/calculator 25
Wijkanalyse Programma instrument: Wijk in beeld Zowel professionals, maatschappelijke organisaties als de gemeenten hebben behoefte aan inzicht in de wijk. Als bekend is waar (dreigende) probleemgebieden liggen dan kan daarop worden geïntervenieerd. Het afgelopen jaar hebben MAAT, Motivaction en Wdm een wijkanalyse-instrument ontwikkeld. Hierin wordt een combinatie gemaakt tussen consumenteninformatie over zeven levensdomeinen, leefstijlen en wordt advies gegeven over hoe krachten in een wijk te mobiliseren. Het instrument heeft de naam Wijk in Beeld afgekort W.i.b. De W.i.b. is in Groesbeek uitgevoerd en geëvalueerd De W.i.b. is buiten Nijmegen commercieel in de markt gezet 26
Planningskader Programma wonen Eén van de MAAT beleidslijnen is het op elkaar afstemmen van de bedrijfsprocessen en - systemen van de aangesloten organisaties (interoperabiliteit). Een belangrijke efficiencywinst én meerwaarde voor de burger kan worden geboekt in de ontwikkeling van een gezamenlijk huisvestingsbeleid. Denk hierbij aan het hanteren van dezelfde terminologieën, definities en kwaliteitslabels of gezamenlijke marktverkenningen (planningskaders) en investeringen (lange termijn huisvestingsplannen). Een geactualiseerd planningskader (conform voorstel 2012) Inzicht in de consequenties van het scheiden van wonen en zorg voor burgers, zorgorganisaties en corporaties. Op basis van de analyse worden eventuele vervolgacties uitgezet. 27