DE KWALITEIT VAN VVE IN DE GEMEENTE GOES IN 2012

DE KWALITEIT VAN VVE IN DE GEMEENTE GOES IN 2012 Definitief Utrecht, maart 2013 H3506646 Pagina 1 van 26

Pagina 2 van 26

INHOUD Voorwoord 5 1 VVE in de gemeente Goes 9 1.1 Overzicht van de voor- en de vroegscholen in Goes 9 1.2 Lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd 10 1.3 Het gemeentelijke VVE-beleid 10 2 De oordelen over de voor- en de vroegscholen 15 2.1 Het bereik 15 2.2 Oordelen op de indicatoren van voor- en vroegscholen 16 3 Conclusies 19 Bijlage 1: de beantwoording van de digitale vragenlijst door de gemeente 21 Bijlage 2 De resultaten op de digitale vragenlijsten van de voor- en de vroegscholen 25 Pagina 3 van 26

Pagina 4 van 26

Voorwoord In de Memorie van Toelichting bij de wet Ontwikkelingskansen door kwaliteit en Educatie (OKE-wet) wordt een zogenaamde bestandsopname voor- en vroegschoolse educatie (VVE) aangekondigd. In 2007 (en 2008 en 2009) heeft de onderwijsinspectie die al uitgevoerd in de vier grote steden en in 2010-2011 in de middelgrote steden. Nu is doorgestart met de overige gemeenten die onderwijsachterstandmiddelen krijgen van het Rijk. In 2010 is de OKE-wet aangenomen en wordt vanuit dat kader na de bestandsopname in deze gemeente het inspectietoezicht op de kwaliteit van VVE signaalgestuurd vorm gegeven. Dat houdt in dat er in principe periodiek afspraken met de gemeente gemaakt worden over de onderwerpen en de locaties waarop VVE-toezicht zal worden gehouden. De bevindingen uit dit rapport over de bestandsopname VVE kunnen daarvoor als uitgangspunt worden genomen. De hoofdinspecteur primair onderwijs, dr. A. Jonk Pagina 5 van 26

Pagina 6 van 26

Inleiding Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) in de gemeente Goes. VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. In het rapport wordt allereerst de kwaliteit van het VVE-beleid op gemeentelijk niveau gewaardeerd. Dat is gebeurd in de vorm van een zelfrapportage (in lijn met artikel 12 van de WOT) van de gemeente over haar VVE-beleid: zie hoofdstuk 1 en bijlage 1. De inspectie heeft deze zelfevaluatie geverifieerd. Vervolgens worden in hoofdstuk 2 de oordelen van de inspectie over de bezochte locaties gepresenteerd. Dat gebeurt in de vorm van overzichtstabellen met daarin de oordelen van de inspectie over de bezochte locaties. Na de tabel wordt een toelichting gegeven door de inspectie. Hoofdstuk 3, tenslotte, bevat de conclusies over kwaliteit van VVE in deze gemeente. In bijlage 1 staan de antwoorden van de zelfevaluatie van de gemeente. In bijlage 2 staat een overzicht van de antwoorden van de zelfevaluaties van de locaties weergegeven. Iedere bezochte locatie heeft tevens een inspectierapport met de bevindingen ontvangen. Dit rapport gaat dus over de volgende onderwerpen: 1. De zelfrapportage van de gemeente over haar VVE-beleid en de verificatie daarvan door de inspectie. 2. De oordelen van de onderwijsinspectie over de voor- en de vroegscholen en de mate van overeenkomst met de oordelen uit de zelfevaluaties. 3. De conclusies van de onderwijsinspectie. Bij de beoordeling wordt gewerkt met een vierpuntsschaal: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn nodig Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat anderen hiervan kunnen leren. Pagina 7 van 26

Pagina 8 van 26

1 VVE in de gemeente Goes De gemeente Goes heeft aan de hand van een digitale vragenlijst haar eigen VVE-beleid beoordeeld tegen de OKE-wet en het VVE-toezichtkader van de onderwijsinspectie, dat in de Staatscourant is gepubliceerd. De digitale vragenlijst levert de volgende informatie: Het overzicht met de voor- en de vroegscholen. De lijst met de VVE -documenten die de gemeente heeft aangeleverd. De zelfbeoordeling van VVE -context en condities. 1.1 Overzicht van de voor- en de vroegscholen in Goes In de gemeentelijke digitale vragenlijst is gevraagd naar een overzicht met de VVEpeuterspeelzalen en kinderdagverblijven (dus: de voorscholen) en de bijbehorende vroegscholen (de VVE-basisscholen). Gemeenten bekostigen sinds 2006 niet langer de vroegscholen, waardoor ze nu vaak geen betrouwbaar beeld meer hebben van welke vroegscholen er zijn. Daarom kan de onderwijsinspectie, in samenspraak met de gemeente en de schoolbesturen (en met gebruikmaking van de DUO-telgegevens per 1 oktober 2011 met het percentage gewichtenkinderen van 4 en 5 jaar), dat overzicht nader invullen: zie tabel 1.1. Tabel 1.1: Overzicht van de voor- en vroegscholen in de gemeente Goes. Kern Voorschool: peuterspeelzaal Voorschool: kinderdagverblijf Vroegschool: basisschool Goes Noord Kibeo Kuyperlaan* Kibeo Kuyperlaan RKBS Holtkamp PCBS 't Noordelicht OBS De Tweemaster* Goes West/Ouverture Kibeo Elvis Presleylaan (Kibeo Evertsenstraat) Kibeo Elvis Presleylaan Kibeo Lijnbaan (Ref.) PCBS Pr. Beatrix OBS De Zuidwesthoek Goes Oost Kibeo Bergweg Kibeo Reigerstraat RKBS Bisschop Ernst PCBS Prinses Irene OBS Pr. Dr. Kohnstam {GBS De Wingerd} 's-heer ArendsKerke Kibeo Slotstraat Kibeo Slotstraat OBS Het Schengenhof ()= niet gereageerd op digitale bevraging; {}= wel gereageerd maar aangegeven dat zij geen VVE-locatie zijn; * = locaties waar een inspectiebezoek heeft plaatsgevonden Toelichting: Alle in de tabel genoemde locaties kregen een digitale vragenlijst toegestuurd. Deze locaties werden door de gemeente in haar zelfevaluatie benoemd als VVE-locatie. Een locatie heeft de vragenlijst wel beantwoord, maar niet verder ingevuld nadat zij afgaf dat zij geen VVE-locatie was. Een enkele locatie heeft de vragenlijst (ondanks een herhalingsverzoek) niet ingevuld. Tot slot zijn twee locaties bezocht waaronder één voorschool en één vroegschool. Volgens de gemeente is het niet mogelijk om in alle wijken/kernen minimaal vier dagdelen voorschoolse educatie aan te bieden. Om toch aan de benodigde vier dagdelen of tien uur VVE te komen zijn - in samenspraak met de kinderopvang - in elke wijk in Goes - zogenoemde peuterplusgroepen geformeerd. Binnen deze groepen kunnen doelgroepkinderen vanuit de hele wijk een derde en vierde dagdeel afnemen. Vooral in deze groepen wordt een VVE-aanbod gerealiseerd. Pagina 9 van 26

1.2 Lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd Meerjarenbeleidsplan VVE 2011-2014; Activiteitenplan VVE 2012; Samenwerkingsovereenkomst VVE GGD Jeugdgezondheidszorg Voorschoolse Voorzieningen Basisonderwijs Zeeland, inclusief bijlagen; Flyer voor ouders over VVE van Kibeo; Voorbeeld borgingsdocument VVE De Goese Polder; LEA 2006-2010 (nog steeds geldend); Algemene subsidieregels Goes 2011; Nadere subsidieregels Goes 2011; Informatie GGD-toezicht. In reactie op het concept stadsrapport zijn de volgende documenten ontvangen: Voorlopige subsidiebeschikking 2012 VVE Kibeo; Driepartijenconvenant-voorschool-onderwijs-zorgaanbieders-gemeente, juni 2011. 1.3 Het gemeentelijke VVE-beleid In deze paragraaf worden de bevindingen van de inspectie over het gemeentelijk VVE-beleid weergegeven. Bijlage 1 bij dit rapport bevat de zelfevaluatie van de gemeente: vragen, antwoorden en beoordelingen van het gemeentelijke beleid, op de twee domeinen VVEbeleidscontext en de VVE-condities. Per domein wordt weergegeven op welke punten de inspectie het gemeentelijk beleid en uitvoering als voldoende ( 3 ) beoordeelt, waar nog verbeterpunten worden gezien, zowel zonder ( 2 ) als met ( 1 ) afspraken en op welke punten de gemeente als een voorbeeld voor anderen gezien wordt ( 4 ). De inspectie baseert haar bevindingen op de uitkomsten van haar verificatie van de digitale zelfrapportage door middel van documentenanalyse, gesprekken met betrokkenen en informatie uit locatiebezoeken. Waar de bevindingen van de inspectie afwijken van de oordelen van de gemeente (op basis van de zelfevaluatie) wordt dit vermeld (met *) en onderbouwd. HET GEMEENTELIJKE VVE-BELEID Oordeel 1a1 Definitie doelgroepkind 3 1a2 Bereik: het aantal kindplaatsen (peuters) 3* 1a3 Toeleiding 2 1a4 Ouders 2 1a5 Integraal VVE-programma 3 1a6 Externe zorg 3* 1a7 Interne kwaliteitszorg van de voor- en de vroegscholen 2 1a8 Doorgaande lijn 2 1a9 Resultaten 1 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau 3 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau 3 DE VVE-CONDITIES Oordeel 2a GGD-rapport 3 2b Gemeentelijk subsidiekader 2 Verificatie: Aan de hand van de ingestuurde documenten, en in voorkomende gevallen ook in gesprekken met de betrokkenen in de gemeente, heeft de inspectie de oordelen uit de zelfrapportage (zie ook bijlage 1) geverifieerd (zie bovenstaande tabel). De gemeente heeft het RPCZ opdracht gegeven om een meerjarenplan VVE op te stellen. Het RPCZ heeft dit in nauwe samenwerking met Kibeo (de grootste partner voor kinderopvang in de regio) gedaan. In dit plan worden de beleidsvoornemens met betrekking tot VVE weergegeven voor de periode 2011-2014. arlijks worden hier de activiteitenplannen van afgeleid. In het Pagina 10 van 26

meerjarenplan is duidelijk terug te zien, dat de gemeente beleidsdoelen heeft geformuleerd op vrijwel alle aspecten uit de OKE-wet. Kibeo is op dit moment volop bezig om de OKE-wet te vertalen in protocollen en werkwijzen voor op de werkvloer en ondersteunt de gemeente bij de coördinatie van VVE binnen de voorscholen. Toch benoemt de inspectie net als de gemeente de meeste indicatoren als verbeterpunt. Dit heeft twee redenen. Op de eerste plaats is in het plan op een aantal onderdelen nog sprake van voorgenomen beleid. Weliswaar heeft vooral Kibeo veel beleidsvoornemens al wel uitgewerkt naar concrete acties, maar de implementatie van het beleid was tijdens de bestandsopname nog in volle gang. De tweede reden waarom de inspectie, ondanks het meerjarenplan, toch tot een aantal verbeterpunten komt, is het feit dat het voorgenomen beleid vrij eenzijdig gericht is op de voorschoolse educatie. Vanuit de OKE-wet is het echter juist de bedoeling dat afspraken met zowel de voorscholen als de vroegscholen worden gemaakt. Hieronder wordt per indicator kort aangegeven wat vanuit de OKE-wet bedoeld wordt met de betreffende indicator. De algemene onderbouwing voor de verbeterpunten is in bovenstaande tekst 'verificatie' gegeven. Een enkele maal volgt nog een extra indicatorspecifieke toelichting. Oordelen 1. Verbeterpunten met een afspraak. 1a9 Resultaten van VVE (art. 167 WPO, lid 1b) Op gemeentelijk niveau dienen afspraken gemaakt te worden over de resultaten van VVE. De Memorie van Toelichting bij de OKE-wet geeft voorbeelden, zonder uitputtend te zijn: - het aantal kinderen dat een niveau stijgt; - het aantal kinderen dat bijvoorbeeld minimaal op niveau C zit; of - afspraken over de minimale woordenschat aan het einde van groep 2. De gemeente Goes geeft aan dat zij geen afspraken met het veld heeft over te bereiken resultaten met VVE. Wanneer gemeenten geen afspraken met het veld hebben over te bereiken resultaten, leidt dat tot een verbeterpunt met een afspraak. Met de gemeente is afgesproken dat voor 1 augustus 2013 resultaatafspraken zijn vastgesteld in samenspraak met de betrokken partners. 2. Verbeterpunten. 1a3 De toeleiding (art. 167 WPO, lid 1a, 2) Bij de toeleiding wordt gewaardeerd óf die op gemeentelijk niveau geregeld is en of daar een verantwoording bij wordt gegeven, met name hoe wordt geprobeerd het non-bereik aan te pakken. De gemeente Goes geeft in de zelfevaluatie aan geen zicht te hebben op het non-bereik, waarmee deze indicator een verbeterpunt wordt. Dit verbeterpunt lijkt vrij eenvoudig op te heffen, omdat deze informatie op grond van de bij 1a1 genoemde samenwerkingovereenkomst in feite onder handbereik ligt. Op basis van dit document dient de JGZ immers te inventariseren welke kinderen een eventuele indicatie krijgen en welke kinderen staan ingeschreven voor een peuterspeelzaal of kinderdagverblijf en welke kinderen niet. Het is voor de gemeente een kleine stap om vanuit deze gegevens het nonbereik te becijferen. 1a4 Ouders (art. 15i WOT, lid 1b) Het ouderbeleid op gemeentelijk niveau dient betrekking te hebben op: - Of er een gericht ouderbeleid is dat aansluit bij de specifieke VVE -behoefte van de ouders in deze gemeente. - Of ouders vooraf adequaat geïnformeerd zijn over VVE. - De intakeprocedure. - Hoe ouders gestimuleerd worden om thuis ontwikkelingsbevorderende activiteiten met hun kinderen te doen. - Hoe ouders betrokken worden bij VVE op de voorschool. - Hoe ouders geïnformeerd worden over de ontwikkeling van hun kind. - Of rekening wordt gehouden met de thuistaal. Hoewel de gemeente Goes op een aantal deelaspecten wel ouderbeleid heeft geformuleerd, beschikt zij niet over een uitgewerkt ouderbeleid, op basis van een grondige analyse van de ouderpopulatie in termen van kenmerken en wensen van doelgroepouders. Pagina 11 van 26

1a7 Interne kwaliteitszorg (art. 15i WOT, lid 1e) Op gemeentelijk niveau dient aangegeven te zijn wat belangrijk is met betrekking tot de kwaliteit van VVE, en hoe deze kwaliteit gemeten én geborgd wordt. De gemeente heeft geen afspraken met de voor- en vroegscholen over hoe de interne kwaliteitszorg op de locaties bewaakt dient te worden. 1a8 Doorgaande lijn (art. 167 WPO, lid 1a, 3; art. 15i WOT, lid 1f)* Voor een goede VVE -kwaliteit is een doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool belangrijk. Die doorgaande lijn heeft betrekking op de volgende punten: - De VVE-coördinatie tussen de voor- en de vroegschool. - Of voldoende doelgroeppeuters doorstromen naar een vroegschool en of voldoende doelgroepkleuters op een voorschool gezeten hebben - Of er gewerkt wordt met een overdrachtsformulier en liefst ook met een warme overdracht, zeker bij de risicokinderen. - De afstemming tussen voor- en vroegschool van het aanbod (VVE -programma), het pedagogisch-educatief handelen van de leidsters, de wijze waarop met ouders wordt omgegaan, en de interne begeleiding en zorg. Uit het ingestuurde samenwerkingdocument blijkt dat binnen de gemeente Goes al langere tijd geïnvesteerd wordt in de doorgaande lijn op gebied van volgsysteem en overdracht. Ook het meerjarenplan VVE biedt een goede opmaat voor het verder uitwerken van de doorgaande lijn. Toch benoemd de inspectie deze indicator als een verbeterpunt. De gemeente komt op grond van de zelfrapportage ook tot deze conclusie. Het (oude) samenwerkingsdocument bevat maar enkele onderdelen van een gewenste doorgaande lijn en het nieuwe VVE-beleid is nog niet voldoende tot uitvoering gebracht. 3. Voldoende. 1a1 Definitie doelgroepkind (art. 167 WPO, lid 1a,1). Gemeenten krijgen geld van het rijk om de benodigde VVE -voorzieningen in de voorscholen te bekostigen op basis van schoolgewichten in een gemeente. Daarbij wordt de volgende vuistregel gehanteerd om het aantal doelgroepkinderen vast te stellen waarvoor voldoende aanbod moet zijn gerealiseerd: het aantal doelgroeppeuters is driekwart van het aantal kleuters van een gemeente met een leerlinggewicht. Gemeenten hebben nadrukkelijk de ruimte om hun definitie van doelgroepkind nader in te vullen door aanvullende criteria te benoemen door bijvoorbeeld de taalachterstand van kinderen mee te nemen. De gemeente dient helder te verantwoorden welke definitie ze hanteert. De gemeente Goes verwijst voor de definitie van een doelgroepkind naar de samenwerkingsovereenkomst GGD, JGZ, Zeeuws breed. In de definitie die hierin wordt gegeven wordt de rijksdefinitie op basis van de gewichtenregeling losgelaten. Deze overeenkomst is in 2012 in werking gegaan. Daarvoor werd de rijksdefinitie gehanteerd. 1a2 Het bereik (peuters) (art. 166 WPO). Dit betreft zowel het aantal aangeboden kindplaatsen (voor hoeveel doelgroepkinderen zijn er plaatsen gecreëerd) als het aantal bezette VVE -kindplaatsen (hoeveel VVE -kindplaatsen worden ook daadwerkelijk bezet door doelgroepkinderen). De eisen die aan een VVE -kindplaats gesteld worden zijn zaken als: er wordt gewerkt met een integraal VVE -programma, de leidsters zijn VVE -geschoold, er wordt voldoende VVE per week gegeven enz. De gemeente Goes geeft aan dat zij weet hoeveel VVE-plaatsen zij dient te creëren volgens de rijksdefinitie en creëert daartoe ook voldoende VVE-plaatsen (situatie per 1 augustus 2011). De gemeente heeft echter bepaald dat vanaf 2012 niet langer de rijksdefinitie uitgangspunt is, maar een eigen definitie. In de zelfrapportage geeft zij aan dat zij op dat moment (mei 2012) niet weet hoeveel doelgroeppeuters er zijn volgens de eigen definitie. Dit is een aandachtspunt. Zie ook indicator 1a3. 1a5 Integraal VVE-programma (Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie art. 5; art. 15i, lid 1c) Voor de voorschoolse educatie wordt een programma gebruikt waarin op gestructureerde en samenhangende wijze de ontwikkeling wordt gestimuleerd op het gebied van taal, rekenen, motoriek en de sociaal-emotionele ontwikkeling. De gemeente geeft aan welke VVEprogramma s door de gemeente worden geaccepteerd. In de gemeente Goes maken de voorscholen onderdeel uit van Kibeo Kinderopvang. Binnen Kibeo wordt met een integraal VVE-programma gewerkt. In het meerjarenplan VVE 2011-2014 staat het werken met een integraal programma ook als veranderingsonderwerp Pagina 12 van 26

genoemd. Uit de voorlopige subsidiebeschikking 2012 blijkt dat een integraal aanbod een subsidievoorwaarde is voor de voorscholen. 1a6 Externe zorg (art. 15i WOT, lid 1d) De gemeente dient een overzicht te hebben van zorginstanties waar een beroep op kan worden gedaan door voor- en vroegscholen voor kinderen die deze zorg nodig hebben. Hierbij moet duidelijk zijn welke zorg geboden kan worden en welke afspraken er gemaakt zijn over contactgegevens en werkwijze. De gemeente Goes verwijst hiervoor naar het Driepartijenconvenant uit 2011 waarin de zorgstructuur tussen voorscholen, basisscholen en zorgaanbieders is vastgelegd. 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau (art. 1.50a en 2.5 WKo; art 167)* Bij de VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau gaat het zowel om de sturing als om de uitvoerende coördinatie. De sturing zal doorgaans in LEA-kaders (lokale educatieve agenda) plaatsvinden. Daarnaast zijn er op gemeentelijk niveau allerlei uitvoerende coördinatietaken over het realiseren van het bereik, de certificering van leidsters, enz. De gemeente geeft in de zelfrapportage aan dat zij de coördinatie op gemeentelijk niveau als voldoende beschouwd. Zij heeft de coördinatie gedelegeerd aan het RPCZ. Het RPCZ voert de coördinatie uit met Kibeo Kinderopvang. Daarnaast is er een Overleggroep Lokaal Onderwijsbeleid (LEA) waarbinnen alle betrokkenen inclusief de basisscholen - vertegenwoordigd zijn. 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau (art. 1.50a en 2.5 WKo)Sommige gemeenten werken met een VVE-monitor die doorgaans vooral gaat over het bereik van VVE. Een monitor is één van de manieren om vve op gemeentelijk niveau te evalueren en waar nodig te verbeteren, maar dat kan ook op andere manieren. De gemeente Goes werkt in samenspraak met Kibeo en het RPCZ systematisch aan de evaluatie en verbetering van VVE. De inspectie komt tot deze conclusie op grond van het nieuwe VVE-beleid. Het is wel van belang dat ook de vroegscholen voldoende betrokken worden bij de uitvoering van dit beleid. 2a GGD Rapport (art. 1.63 en 2.21 WKo) De gemeente moet geregeld hebben dat de GGD de basiskwaliteit van de voorscholen beoordeelt en dat er recente GGD-rapporten zijn. Dit betreft de basiskwaliteitseisen uit de Wet Kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen (art. 1.50 en 2.6) en de eisen aan de voorschoolse educatie (art. 1.50b en 2.8, en het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie); het zogenoemde 8 e domein. Deze eisen zijn uitgewerkt in het model-ggd-toetsingskader. De gemeente Goes geeft in haar zelfrapportage aan dat er afspraken met de GGD zijn gemaakt om ook het 8 e domein te beoordelen. Uit de zelfevaluaties van de locaties blijkt dat bij de meeste voorscholen het 8 e domein ook daadwerkelijk beoordeeld is (mei 2012). 4. Voorbeelden voor anderen. Geen Pagina 13 van 26

Pagina 14 van 26

2 De oordelen over de voor- en de vroegscholen De voor- en vroegscholen uit het overzicht in paragraaf 1.1 hebben een digitale vragenlijst gekregen om zelf te rapporteren over de kwaliteit van VVE. De vragen zijn rechtstreeks afkomstig uit het VVE-waarderingskader, met dien verstande dat sociaalwenselijke antwoorden vermeden zijn ófwel door de formulering van de vragen, ófwel door bepaalde indicatoren (zoals de beoordeling van het pedagogisch klimaat en het educatief handelen) niet op te nemen in de vragenlijst. Elke voor- en vroegschool heeft de eigen zelfrapportage teruggekregen, inclusief de bijbehorende oordelen. Paragraaf 2.1 bevat informatie over het gerealiseerde bereik. In paragraaf 2.2 staan de inspectieoordelen op de aspecten condities, ouders, proceskwaliteit, ontwikkeling, begeleiding en zorg, kwaliteitszorg, doorgaande lijn, en resultaten. 2.1 Het bereik In tabel 2.1 staat het aantal peuters op de verschillende voorscholen: peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Volgens opgave van de VVE-locaties zitten er 26 doelgroeppeuters op de voorscholen. Volgens de zelfevaluatie dienen 51 plaatsen gerealiseerd te worden op grond van de criteria van de rijksdefinitie. De gemeente zegt feitelijk 66 plaatsen gerealiseerd te hebben. In gemeentelijke definitie is het opleidingsniveau van de ouders niet leidend. Doelgroeppeuters zijn vooral peuters met risico's in de ontwikkeling. Uit de zelfevaluatie bleek al, dat de gemeente niet weet hoeveel doelgroeppeuters er volgens de eigen definitie zijn. Dit zicht is wel te krijgen door hierover kengetallen op te vragen bij de consultatiebureaus. Het is nu niet goed te duiden waar het verschil tussen aantal ingeschreven doelgroeppeuters en het aantal potentiële doelgroeppeuters door veroorzaakt wordt. Het kan zijn dat het aantal doelgroeppeuters op basis van de eigen definitie kleiner is dan het aantal op basis van de rijksdefinitie. Het kan echter ook zo zijn dat niet alle geïndiceerde VVE-peuters, daadwerkelijk vier dagdelen afnemen en dus door de voorscholen ook niet als doelgroepkind worden geteld. In onderstaande tabel (2.1) staan de aantallen peuters en doelgroeppeuters per VVE-locatie weergegeven zoals de locaties deze zelf hebben ingevuld in de digitale vragenlijst. De gemeente heeft in haar reactie op het conceptrapport laten weten, dat deze aantallen volgens haar niet kloppen. Om een betrouwbaar beeld te hebben van het percentage bereik en non-bereik binnen de voorscholen is het voor de gemeente van belang er op toe te zien dat de nieuwe definitie, die op gemeentelijk niveau is vastgelegd in de Samenwerkingsovereenkomst GGD, JGZ, Zeeuwsbreed (januari 2012), eenduidig toegepast wordt, en dat de gegevens betrouwbaar verzameld worden. Tijdens het locatiebezoek bleek namelijk dat op de betreffende locatie een groot percentage doelgroepkleuters geen enkele vorm van voorschool bezocht had. Tabel 2.1 Het aantal (doelgroep)peuters op de verschillende voorscholen: peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. VVE Peuterspeelzaal aantal peuters waarvan doelgroep pg Slotstraat 's Heer 21 0 pg Kuyperlaan 62 22 pg Elvis Presleylaan 29 2 pg Bergweg 22 6 pg Evertsenstraat 0 0 VVE Kinderdagverblijf aantal peuters waarvan doelgroep kdv Slotstraat 's Heer 12 0 kdv Kuyperlaan 48 0 kdv Reigerstraat 25 0 kdv Lijnbaan 17 0 kdv Elvis Presleylaan 71 2 Pagina 15 van 26

2.2 Oordelen op de indicatoren van voor- en vroegscholen Alle peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en basisscholen met doelgroepkinderen in de gemeente hebben een digitale vragenlijst ontvangen. Deze is ingevuld en geretourneerd door alle vroegscholen en de meeste voorscholen. In de vragenlijst heeft iedere locatie aangegeven hoe ze zichzelf beoordeelt op het gebied van VVE. De inspectie heeft ter verificatie van de zelfevaluaties twee locaties met doelgroepkinderen bezocht (één voorschool en één vroegschool). Het betrof een samenwerkende peuterspeelzaal en basisschool. De betreffende peuterspeelzaal was een peuterpluslocatie. Het onderzoek bestond uit lesobservaties, gesprekken en documentenanalyse. In onderstaande tabellen staan de oordelen van de inspectie op de locaties die bezocht zijn. In de laatste kolom wordt aangegeven of de inspectieoordelen overeenkomen (=), positiever zijn (+) of negatiever zijn ( - ) dan de antwoorden op de vragenlijst die aan alle voor- en vroegscholen gestuurd zijn. Omdat het aantal bezochte locaties klein is, moet bij de indicatoren met een afwijkend inspectieoordeel op gemeentelijk niveau goed bezien worden of die afwijking komt omdat de bezochte locatie anders is dan de andere locaties of niet. In bijlage 2 staan de digitale zelfbeoordelingen op de vragenlijsten. Het aantal oordelen per indicator kan verschillen, omdat op sommige locaties geen oordeel is gegeven. Onder iedere tabel wordt een toelichting gegeven. Tabel 2.2 De frequentie van oordelen van de door de inspectie bezochte voorscholen. CONDITIES 1 2 3 4 A0.1 Recent en compleet GGD-rapport 1 A0.2 VE-basisvoorwaarden 1 A2 Groepsgrootte 1 A3 "Dubbele bezetting" 2 A4.1 Voldoende VVE-tijd per week 1 A5.2 Opgeleide leidsters 1 A5.3 Nederlands spreken 1 A5.4 VVE-geschoolde leidsters 1 1 A5.5 arlijks opleidingsplan 1 Toelichting: Uit bovenstaande tabel blijkt dat nagenoeg alle voorwaarden voor VVE op orde zijn op de bezochte locaties. Het niet voldoende geschoold zijn van leidsters op één locatie, die inmiddels achterhaald is. Uit de zelfevaluaties van de locaties blijkt een overeenkomstig beeld. Eén indicator valt op door de frequentie waarmee deze als verbeterpunt wordt genoemd, en dat is A5.3. Uit de toelichtingen blijkt dat het dialect spreken door leidsters op alle voorschoolse locaties als verbeterpunt wordt genoemd. OUDERS 1 2 3 4 B1 Gericht ouderbeleid 2 B2 Vooraf info aan ouders 1 1 B3 Intake 2 B4 Thuis VVE-activiteiten 1 1 B5 VVE-participatie van ouders op 1 1 school B6 Info ouders over ontwikkeling kind 2 B7 Thuistaal 2 Toelichting: Binnen het aspect 'ouders' wordt heel divers gescoord. Van echt ouderbeleid lijkt geen sprake en ook blijken ouders niet altijd voldoende voorgelicht te worden over doel en werkwijze van VVE en worden ze niet altijd voldoende gestimuleerd om thuis speelse educatieve activiteiten met hun kind te doen. In de zelfevaluaties worden B1, B2, B4 en B5 vrijwel unaniem als verbeterpunt aangemerkt. Pagina 16 van 26

KWALITEIT VAN DE UITVOERING 1 2 3 4 VAN VVE C1.1 Integraal programma 2 C1.2 Doelgerichte planning 1 1 C1.3 Aanbod taal 1 1 C1.4 Voldoende differentiatie 2 C2.1 Pedagogisch handelen 2 C2.2 Gedragsgrenzen stellen 2 C2.3 Sociale/persoonlijke vaardigheden 2 C2.4 Bevorderen autonomie kind 1 1 C2.5 Inrichting van de ruimte 1 1 C3.1 Afstemming leidsters 2 C3.2 Activiteiten taalontwikkeling 1 1 C3.3 Interactie bevorderen 1 1 C3.4 Betrokkenheid kinderen 1 1 C3.5 Aanpakgedrag 2 C3.6 Responsiviteit 2 C3.7 Afstemmen op ontwikkeling kind 1 1 Toelichting: De uitvoering van VVE voldoet op veel onderzochte indicatoren in aan de verwachtingen. Verbeterpunten liggen nog binnen de planning, de afstemming, de differentiatie en het (taal)aanbod. Tegelijkertijd zijn enkele aspecten op één locatie Dit beeld komt overeen met het beeld uit de zelfevaluaties. ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN 1 2 3 4 ZORG D1.1 Volgen ontwikkeling kinderen 1 1 D1.2 Planmatige begeleiding 2 D1.3 Evaluatie begeleiding 2 D1.4 Begeleiding taalontwikkeling 2 D2.1 Welke kinderen externe zorg 2 nodig? D2.2a Aanmelden voor externe zorg D2.2b Overleg ouders over externe zorg D2.3 Volgen van de externe zorg 2 Toelichting: Op alle locaties worden de kinderen goed tot zeer goed in hun ontwikkeling gevolgd, maar dit wordt nog niet voldoende vertaald in planmatige zorg aan kinderen. De contacten met de externe zorgpartners verlopen goed. Ook dit beeld komt goed overeen met het beeld uit de zelfevaluaties. KWALITEITSZORG BINNEN DE 1 2 3 4 VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL E1 VVE-coördinatie binnen school 2 E2 VVE evalueren 2 E3 Opbrengsten evalueren 2 E4 Verbetermaatregelen 1 1 E5 VVE borgen 2 E6 VVE in kwaliteitszorg binnen school 1 Toelichting: De kwaliteitszorg inzake VVE bevat voor de bezochte locaties de nodige verbeterpunten. Het beeld van uit de zelfrapportages is aanzienlijk positiever. De ervaring leert echter wel dat - om op onderliggende indicatoren voldoende te scoren - de inspectie doorgaans de lat hoger legt dan de locaties zelf. Dit heeft meestal te maken met het gegeven dat de inspectie specifiek naar VVE kijkt en niet naar kwaliteitszorg in het algemeen, terwijl locaties dat wel doen. Het is dan ook niet uit te sluiten dat de zelfevaluaties op dit punt een te rooskleurig beeld schetsen. Pagina 17 van 26

DOORGAANDE LIJN 1 2 3 4 F1 VVE-coördinatie tussen voor-vroeg 2 F2 Doorstroom naar vroegschool 1 F3 Warme overdracht 2 F4 Afstemming aanbod 2 F5 Afstemming ped/educ handelen 2 F6 Afstemming over ouders 2 F7 Afstemming begeleiding/zorg 2 Toelichting: De doorgaande lijn komt vooral tot uiting in de coördinatie van VVE, afstemming van het aanbod en de warme overdracht van de VVE-kinderen. De afspraken die hier op kerngroepniveau over gemaakt worden, liggen goed vastgelegd in borgingsdocumenten. Op andere terreinen is niet of nauwelijks sprake van afstemming of een doorgaande lijn tussen voor- en vroegschool. De zelfevaluaties leveren nagenoeg hetzelfde beeld op. OPBRENGSTEN VAN VVE 1 2 3 4 G1 VVE-resultaten meten G2 Niveau VVE-resultaten G3 Verlengde kleuterperiode 1 Toelichting: De gemeente Goes heeft nog geen afspraken met het veld gemaakt over te bereiken resultaten met VVE. De inspectie kan dan ook niet oordelen over de mate waarin beoogde resultaten worden bereikt. Het percentage kleuters met een extra kleuterjaar wijkt niet af van wat landelijk gemiddeld is. Pagina 18 van 26

3 Conclusies De inspectie heeft zowel op het niveau van de gemeente, als op het niveau van de afzonderlijke locaties, gekeken naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie in deze gemeente. Bij het oordeel over de kwaliteit van het gemeentelijk beleid heeft de inspectie in eerste instantie gebruik gemaakt van de zelfevaluatie van de gemeente. Door middel van documentenanalyse, gesprekken en locatiebezoeken heeft de inspectie de oordelen van de gemeente geverifieerd. Het beeld dat naar voren komt uit de zelfevaluatieformulieren op gemeentelijk én op locatieniveau, komt in redelijke mate overeen met de door de inspectie uitgevoerde verificatie. Er bestaat binnen de gemeente en binnen de locaties een tamelijk realistisch beeld over de verworvenheden van VVE op dit moment. Op twee indicatoren van het gemeentelijk beleid (1a5 en 1a6) is het oordeel bijgesteld naar aanleiding van de reactie van de gemeente op het concept stadsrapport. Hieronder staat de samenvatting van de belangrijkste bevindingen. Waar mogelijk legt de inspectie een verband tussen de kwaliteit op locatieniveau en het gemeentelijk beleid. De effecten van het VVE-beleid zijn lastig vast te stellen. De gemeente heeft daartoe nog geen norm bepaald of afspraken gemaakt met de VVE-instellingen. De VVE-instellingen zelf moeten nog een kwaliteitsslag maken in de zelfevaluatie van de opbrengsten en van de kwaliteit van VVE. De gemeente zou hier samen met het veld heldere afspraken over moeten maken. Vanwege de verschillende interpretaties in de praktijk over de definiëring van doelgroepkinderen, is het onduidelijk in welke mate de gemeente alle doelgroepkinderen ook daadwerkelijk bereikt. Er is sinds dit kalenderjaar een convenant vastgesteld op basis waarvan zicht moet gaan ontstaan op het bereik. In de praktijk blijken met name de voorscholen de peuters met een gesignaleerde ontwikkelingsachterstand (secundaire doelgroep) eerder als doelgroepkind te beschouwen dan peuters met een mogelijk risico op ontwikkelingsachterstand op basis van de gewichtenregeling (primaire doelgroep). Heldere afspraken binnen de gemeente over welke definitie van doelgroepkinderen in rapportages moeten worden gebruikt, zijn gewenst. Rondom de ouderbetrokkenheid, het gebruik van een VVE-programma en de inzet van externe zorginstanties vervulde de gemeente een regierol. In het nieuw geformuleerde beleid dat in samenspraak met het RPCZ is opgesteld, wordt komt dit tot uiting. Dit biedt perspectief voor de toekomt waarbij het van belang is, dat ook de vroegscholen betrokken worden bij de plannen. De regieverantwoordelijkheid die de overheid bij de gemeenten belegd heeft, geldt namelijk ook voor de vroegscholen. De kwaliteit van de uitvoering van VVE bleek op de bezochte locaties merendeels op het gewenste niveau, en op een aantal indicatoren zelfs van een hoog niveau. De zelfevaluaties laten ook een positief beeld zien. Wanneer de indicatoren 1a9 (resultaten van VVE) en 2a (GGD-rapport en het toetsen van de voorwaarden voor basiseducatie (zgn. 8 e domein)) worden aangemerkt als een verbeterpunt, dan leidt dat tot een afspraak met de inspectie. Voor de gemeente Goes is dit het geval bij indicator 1a9. De afspraak staat hieronder weergegeven. Afspraken De inspectie spreekt met de gemeente af dat in samenspraak met de betrokken partners resultaatafspraken zijn vastgelegd vóór 1 augustus 2013. Pagina 19 van 26

Pagina 20 van 26

Bijlage 1: de beantwoording van de digitale vragenlijst door de gemeente Goes HET GEMEENTELIJKE VVE-BELEID Ant- Oordeel woord 1a1 Definitie doelgroepkind Hanteert uw gemeente een definitie van wat een doelgroeppeuter is? 3 - Of de peuter (later) een zgn. leerlinggewicht (0,3 of 1,2) heeft Nee - Of de peuter een taal- en/of een ontwikkelingsachterstand heeft (bijvoorbeeld volgens het consultatiebureau) - Of de peuter is ingeschreven op een voorschool (een peuterspeelzaal of Nee een kinderdagverblijf dat VVE-geld krijgt van de gemeente) - Of tijdens de wenperiode op de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf blijkt dat kind een taal- en/of ontwikkelingsachterstand heeft. Hanteert uw gemeente een definitie van wat een doelgroepkleuter is? 3 - Of de kleuter een leerlinggewicht (0,3 of 1,2) heeft Nee - Of de kleuter een taal- of ontwikkelingsachterstand heeft (bijvoorbeeld volgens het consultatiebureau) - Of tijdens de wenperiode in groep 1 blijkt dat kind een taal- en/of ontwikkelingsachterstand heeft. Heeft u een document waarin de definitie van de doelgroeppeuters is beschreven? Heeft u een document waarin de definitie van de doelgroepkleuters is beschreven? 1a2 Bereik: het aantal kindplaatsen (peuters) Weet u voor hoeveel peuters u VVE-plaatsen dient te creëren uit de onderwijsachterstandgelden van het rijk? Voor hoeveel peuters diende u VVE-plaatsen te creëren per 1 augustus 2011? Voor hoeveel peuters heeft u VVE-plaatsen gecreëerd per 1 augustus 2011? Weet u hoeveel doelgroeppeuters er in uw gemeente zijn per 1 augustus 2011, uitgaande van uw eigen doelgroepdefinitie (als u die heeft)? Hoeveel doelgroeppeuters zijn er in uw gemeente per 1 augustus 2011? Hoeveel van deze doelgroeppeuters hebben VVE gehad? Heeft u een document waarin het bereik van de doelgroepkleuters is beschreven? 1a3 Toeleiding Heeft u een document waarin is beschreven hoe het toeleidingstraject van de doelgroeppeuters naar de voorschool eruit ziet? Kunt u hieronder kort beschrijven uit welke stappen dat traject bestaat? Is er een dekkend bestand van waaruit de doelgroeppeuters kunnen worden geïdentificeerd? (zoals het Integraal Dossier JGZ [ID-JGZ]) Heeft uw gemeente zicht op de aard en de omvang van het non-bereik, d.w.z. welke ouders hun kinderen niet naar VVE laten gaan terwijl het wel doelgroeppeuters zijn? 1a4 Ouders Gericht ouderbeleid: Is er sprake van een analyse van de ouderpopulatie, waardoor duidelijk wordt waar het VVE-ouderbeleid zich op moet richten? Kunt u hieronder kort beschrijven wat die analyse inhoudt? Wordt in het ouderbeleid expliciet uitgewerkt dat zoveel mogelijk ouders worden bereikt? 51 66 3 Nee Pagina 21 van 26

Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid om zoveel mogelijk ouders te bereiken inhoudt? Worden de ouders vóórdat hun doelgroepkind naar de voorschool gaat adequaat geïnformeerd over het doel en de werkwijze van VVE en de voorschool? Is dat in een document te lezen? - VVE leaflet Kibeo.pdf Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid om de ouders te informeren inhoudt? Is er sprake van een vastgestelde intakeprocedure van de doelgroepkinderen? Is dat in een document te lezen? Kunt u hieronder kort beschrijven wat die intake inhoudt? Is er gemeentelijk beleid om ouders te stimuleren thuis VVE-activiteiten met hun kind te doen? Is er gemeentelijk beleid om ouders te stimuleren op de voor(- en vroeg)school VVE-activiteiten met hun kind te doen? Is er gemeentelijk beleid om ouders te informeren over de ontwikkeling van het kind? Is er gemeentelijk beleid om rekening te houden met de thuistaal van de doelgroepkinderen? 1a5 Integraal VVE-programma Is er gemeentelijk beleid over het te hanteren VVE-programma in de voorschool? Is dat in een document te lezen? Is er gemeentelijk beleid over het te hanteren kind- of leerlingvolgsysteem in de voor- en/of vroegschool? 1a6 Externe zorg Is er gemeentelijk beleid over de (externe) zorg voor peuters die meer nodig hebben dan VVE? 1a7 Interne kwaliteitszorg van de voor- en de vroegscholen Zijn er gemeentelijke afspraken over de manier waarop de voor- en vroegscholen hun interne kwaliteitszorg uitvoeren? 1a8 Doorgaande lijn Is er gemeentelijk beleid over de VVE-coördinatie tussen de voor- en de vroegschool? Is dat in een document te lezen? - borgingsdocument doorgaande li~polder.pdf Is er gemeentelijk beleid om zoveel mogelijk kinderen door te laten stromen van de voorschool naar een vroegschool? Is er gemeentelijk beleid over de zgn. warme overdracht van de voorschool naar de vroegschool? Is dat in een document te lezen? 3 3 3 3 3 Pagina 22 van 26

Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van het aanbod van de vooren de vroegschool op elkaar? Is dat in een document te lezen? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van pedagogisch-educatief handelen van de voor- en de vroegschool op elkaar? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van het ouderbeleid van de voor- en de vroegschool op elkaar? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van interne begeleiding en de zorg van de voor- en de vroegschool op elkaar? 1a9 Resultaten Zijn er gemeentelijke afspraken met de schoolbesturen over de te bereiken resultaten met VVE? Kunt u hieronder kort beschrijven wat die resultaatafspraken zijn? (Een voorbeeld: Minder dan 25% van de doelgroepkinderen scoort op D- of E- niveau bij de Cito-toetsen Taal voor kleuters en Ordenen) 1a10 Nadere VVE-afspraken op gemeentelijk niveau Zijn er nadere gemeentelijke afspraken over de voorscholen? Dus bovenop de wettelijke eisen. Kunt u hieronder kort beschrijven wat die nadere afspraken over de voorscholen zijn? Zijn er nadere gemeentelijke afspraken over de vroegscholen? Bijvoorbeeld in LEA-verband. Is dat in een document te lezen? - LEA Goes 20062010 herzien dec2009.doc Kunt u hieronder kort beschrijven wat die nadere afspraken over de vroegscholen zijn? 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau Is er VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau wat betreft de aansturing van VVE? (Stuurgroep, LEA, e.d.) Is dat in een document te lezen? Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die VVE-aansturing op gemeentelijk niveau er uit ziet? VVE is opgenomen in de LEA (en komt bovendien aan de orde in de REA). Zowel de LEA als de REA zijn vaste agendapunten voor het bestuurlijk onderwijsoverleg Platform Goes Onderwijsstad Is er VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau wat betreft de uitvoering van VVE? (bijv. in de werkgroep VVE, of zoiets) Is dat in een document te lezen? Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die coördinatie van de VVEuitvoering er uit ziet? Er is voor VVE een werkgroep, welke wanneer dat aan de orde is aan de slag gaat met de inhoud en een voorstel/advies geeft aan Platform Goes Onderwijsstad. 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau Wordt VVE op gemeentelijk niveau systematisch geëvalueerd en verbeterd? (via een (VVE)monitor, gemeentelijk VVE-evaluaties, VVEbeleidsplannen, en dergelijke?) Is dat in een document te lezen? 3 Nee 1 Nee 3 Nee 3 Nee 3 Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die systematisch evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau er uit ziet? Pagina 23 van 26

DE VVE-CONDITIES Ant- Oordeel woord 2a GGD-rapport Heeft u afspraken met de GGD dat zij bij het beoordelen van de 3 kinderdagverblijven óók de voorschoolse educatie (het zgn. 8e domein) beoordelen? Is dat in een document te lezen? - informatie GGD toezicht.doc Is u bekend vanaf welke datum de GGD ook het 8e domein meeneemt in 3 haar beoordeling van de kinderdagverblijven? Wat is die datum? 01-01- 2011 Heeft u afspraken met de GGD dat zij bij het beoordelen van de 3 peuterspeelzalen óók de voorschoolse educatie (het zgn. 8e domein) beoordelen? Is dat in een document te lezen? Is u bekend vanaf welke datum de GGD ook het 8e domein meeneemt in 3 haar beoordeling van de peuterspeelzalen? Wat is die datum 01-01- 2011 2b Gemeentelijk subsidiekader Is er een gemeentelijk VVE-subsidiekader voor de voorscholen (of een 3 verordening, een beschikking, e.d.) - Algemene subsidieverordening G~11 def.doc - Nadere regels subsidies Goes 2~11 def.doc Staat daarin dat de maximale groepsgrootte 16 peuters per groep is? 3 Wordt er een ander maximum gehanteerd? Nee Wat is dan de maximale groepsgrootte? Staat daarin dat er voor elke groep sprake moet zijn van een dubbele 3 bezetting? Wordt er een ander criterium voor de bezetting gehanteerd? Nee Wat is dat criterium? Staat daarin dat er voor elke groep minimaal 10 uur VVE gegeven wordt? Wordt er een ander criterium gehanteerd? Wat is dat criterium? 3e en of 4e dagdeel (is nog gebaseerd op de 'oude' regeling) Staat daarin dat de leidsters/beroepskrachten gekwalificeerd moeten zijn, 3 d.w.z. dat ze minimaal MBO-3 niveau zijn? Wordt er een ander criterium gehanteerd? Nee Wat is dat criterium? Staat daarin dat de leidsters/beroepskrachten voldoende geschoold moeten zijn voor VVE? Wat zijn de scholingseisen in uw gemeente? Staat daarin dat er voor elke leidster/beroepskracht een opleidingsplan moet zijn? (N.B. Het mag ook één plan zijn waarin per leidster het opleidingsplan staat.) Afsluitende toelichting Hier kunt u een toelichting geven. De afgelopen jaren en ook dit moment nog hebben we als gemeente te maken met één aanbieder voor voorschoolse educatie, te weten Kibeo. In 2011 is in samenwerking met RPCZ een POEH-scan uitgevoerd op alle VVE-locaties van Kibeo in Goes. De resultaten van deze scans zijn verwerkt in het meerjarenbeleidplan. Pagina 24 van 26

Bijlage 2 De resultaten op de digitale vragenlijsten van de vooren de vroegscholen CONDITIES 1 2 3 4 A0.1 Recent en compleet GGD-rapport 9 A0.2 VE-basisvoorwaarden 2 7 A2 Groepsgrootte 9 A3 "Dubbele bezetting" 7 10 A4.1 Voldoende VVE-tijd per week 9 A5.2 Opgeleide leidsters 9 A5.3 Nederlands spreken 9 A5.4 VVE-geschoolde leidsters 4 2 11 A5.5 arlijks opleidingsplan 9 OUDERS 1 2 3 4 B1 Gericht ouderbeleid 17 B2 Vooraf info aan ouders 13 4 B3 Intake 1 16 B4 Thuis VVE-activiteiten 15 2 B5 VVE-participatie van ouders op school 15 2 B6 Info ouders over ontwikkeling kind 17 KWALITEIT VAN DE UITVOERING 1 2 3 4 VAN VVE C1.1 Integraal programma 4 13 C1.2 Doelgerichte planning 9 8 C1.4a Opklimmende moeilijkheidsgraad 3 5 C1.4b Brede ontwikkeling 1 7 C1.4c Leeftijddifferentiatie 8 C1.4d Differentiatie ontwikkelingsniveau 8 C2.5 Inrichting van de ruimte 9 8 ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN 1 2 3 4 ZORG D1.1 Volgen ontwikkeling kinderen 17 D1.2a Planning hele groep 11 6 D1.2b Planning kleine groep D1.2c Planning (zorg)leerlingen 16 1 D1.3 Evaluatie begeleiding 1 16 D2.1 Welke kinderen externe zorg nodig? 2 15 D2.2b Overleg ouders over externe zorg D2.3 Volgen van de externe zorg 9 8 Pagina 25 van 26

KWALITEITSZORG BINNEN DE 1 2 3 4 VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL E1 VVE-coördinatie binnen school 17 E2 VVE evalueren 1 16 E3 Opbrengsten evalueren 10 6 E4 Verbetermaatregelen 2 15 E5 VVE borgen 13 4 E6 VVE in kwaliteitszorg binnen school 4 4 DOORGAANDE LIJN 1 2 3 4 F1 VVE-coördinatie tussen voor-vroeg 1 16 F2 Doorstroom naar vroegschool 8 1 F3 Warme overdracht 1 12 F4 Afstemming aanbod 13 4 F5 Afstemming ped/educ handelen 16 1 F6 Afstemming over ouders 14 3 F7 Afstemming begeleiding/zorg 17 OPBRENGSTEN VAN VVE 1 2 3 4 G1 VVE-resultaten meten 8 G2 Niveau VVE-resultaten 2 6 G3 Verlengde kleuterperiode 1 7 Pagina 26 van 26