De suicidale patiënt op de SEH Opleiding SEH verpleegkundige Rob Lutterman, consultatief psychiatrisch verpleegkundige 2016
Filmpje shawshank redemption 2;17
stellingen Mensen die praten over suicide doen het meestal niet
stellingen Mensen die praten over suicide doen het meestal niet Mensen die het echt willen doen het meteen goed
stellingen Mensen die praten over suicide doen het meestal niet Mensen die het echt willen doen het meteen goed Mensen die een poging doen willen vooral aandacht trekken
Wat is suïcide Opzettelijk zelfbeschadigend gedrag met doel dood te bereiken Onderscheid suïcide-ts
Aandacht vragen en aandacht krijgen
Aandacht vragen? aandacht zelden enige motief onderscheid suïcidepoging en suïcidale geste dubieus beide weerspiegelen onmacht, teleurstelling en isolement Het betekent feitelijk een ernstig onvermogen patiënt neemt vaak groot risico bij sommige patiënten aangeleerd gedragspatroon
Motieven die een rol spelen bij suicidepogingen (AJFM 1985 Kerkhof N=113) De situatie was zo ondragelijk dat ik niets anders wist te doen 78% Mijn gedachten waren zo vreselijk dat ik daar vanaf wilde zijn 55% Ik wilde een tijdje weg uit een onmogelijke situatie 50% Ik wilde sterven 48% Ik wilde geen pijn meer voelen 44% Ik leek de controle over mijzelf te verliezen 42% Ik wilde anderen duidelijk maken hoe wanhopig ik mij voelde 39% Ik wilde het voor anderen gemakkelijker maken 27% Ik wilde hierdoor hulp van iemand zien te krijgen 27% Ik wilde weten of er iemand was die werkelijk van mij hield 14% Ik wilde iemand laten zien hoeveel ik van hem/haar hield 13% Ik wilde anderen betaald zetten voor de manier waarop ze mij behandelden 13% Ik wilde iemand van mening doen veranderen 10% Ik wilde dat iemand zich schuldig zou voelen 10%
Motieven die een rol spelen bij suicidepogingen (AJFM 1985 Kerkhof N=113) De situatie was zo ondragelijk dat ik niets anders wist te doen 78% Mijn gedachten waren zo vreselijk dat ik daar vanaf wilde zijn 55% Ik wilde een tijdje weg uit een onmogelijke situatie 50% Ik wilde sterven 48% Ik wilde geen pijn meer voelen 44% Ik leek de controle over mijzelf te verliezen 42% Ik wilde anderen duidelijk maken hoe wanhopig ik mij voelde 39% Ik wilde het voor anderen gemakkelijker maken 27% Ik wilde hierdoor hulp van iemand zien te krijgen 27% Ik wilde weten of er iemand was die werkelijk van mij hield 14% Ik wilde iemand laten zien hoeveel ik van hem/haar hield 13% Ik wilde anderen betaald zetten voor de manier waarop ze mij behandelden 13% Ik wilde iemand van mening doen veranderen 10% Ik wilde dat iemand zich schuldig zou voelen 10%
Motieven die een rol spelen bij suicidepogingen (AJFM 1985 Kerkhof N=113) De situatie was zo ondragelijk dat ik niets anders wist te doen 78% Mijn gedachten waren zo vreselijk dat ik daar vanaf wilde zijn 55% Ik wilde een tijdje weg uit een onmogelijke situatie 50% Ik wilde sterven 48% Ik wilde geen pijn meer voelen 44% Ik leek de controle over mijzelf te verliezen 42% Ik wilde anderen duidelijk maken hoe wanhopig ik mij voelde 39% Ik wilde het voor anderen gemakkelijker maken 27% Ik wilde hierdoor hulp van iemand zien te krijgen 27% Ik wilde weten of er iemand was die werkelijk van mij hield 14% Ik wilde iemand laten zien hoeveel ik van hem/haar hield 13% Ik wilde anderen betaald zetten voor de manier waarop ze mij behandelden 13% Ik wilde iemand van mening doen veranderen 10% Ik wilde dat iemand zich schuldig zou voelen 10%
Motieven die een rol spelen bij suicidepogingen (AJFM 1985 Kerkhof N=113) De situatie was zo ondragelijk dat ik niets anders wist te doen 78% Mijn gedachten waren zo vreselijk dat ik daar vanaf wilde zijn 55% Ik wilde een tijdje weg uit een onmogelijke situatie 50% Ik wilde sterven 48% Ik wilde geen pijn meer voelen 44% Ik leek de controle over mijzelf te verliezen 42% Ik wilde anderen duidelijk maken hoe wanhopig ik mij voelde 39% Ik wilde het voor anderen gemakkelijker maken 27% Ik wilde hierdoor hulp van iemand zien te krijgen 27% Ik wilde weten of er iemand was die werkelijk van mij hield 14% Ik wilde iemand laten zien hoeveel ik van hem/haar hield 13% Ik wilde anderen betaald zetten voor de manier waarop ze mij behandelden 13% Ik wilde iemand van mening doen veranderen 10% Ik wilde dat iemand zich schuldig zou voelen 10%
Epidemiologie Per jaar in Nederland: 410.000 volwassenen denken aan suïcide 94.000 volwassenen doen TS 14.000 SEH-presentaties na TS 10.000 opnames in algemeen ziekenhuis 1500 geslaagde suicides (1000 M, 500 V) in 2008 (waarvan ongeveer de helft in zorg is bij de GGZ) Cijfers van Trimbos Instituut
Methoden
Methoden (2003)
Wie zijn er kwetsbaar voor TS? Eerdere suicidepogingen of plannen doorgemaakt Psychiatrische diagnose Somatische ziekte Psychosociale factoren Trauma s in de jeugd Psychologische kenmerken Gedragskenmerken Demografie Onder invloed van middel
Suicide van plan naar daad Gedachte-plan-poging Geen automatische volgorde
Functie van suïcidaal gedrag Zelfbescherming tegen pijn, krenking, verlies en lijden Oplossing van 2 P s 3 O s: Pijnlijke Problemen die worden ervaren als Onoplosbaar Ondraaglijk Oneindig
Suicidaliteit op de SEH Triage 1. Veiligheid voor patiënt 2. Somatische noodzaak 3. Bij weigering behandeling WGBO vs BOPZ 4. Psychiatrische beoordeling en advies PM Kind check
Psychiatrische beoordeling op SEH Landelijke afspraken Suïcidale patiënt wordt z.s.m. gezien door gespecialiseerde hulpverlener Suïcidaliteit, intentie en oorzaken overschrijding draagkracht worden onderzocht Voor ontslag afspraken maken over nazorg 20
Frequente TS-plegers Lijkt een gewoonte om bij frustraties een TS te plegen Periodiek of chronisch Veelal persoonlijkheidsproblematiek cluster B Herhalingsrisico is onderdeel van de afweging van psychiatrisch behandelaar Is er een alternatief?
Hoe om te gaan met TS-patiënt op een SEH Aangaan van contact over de over suicidaliteit
Herhalingsricico op de SEH PCD/VUmc/2011/mjaspers
Wat kan je doen als vpk? Belangrijk: Bespreekbaar maken van de poging Aandacht voor de wanhoop / hopeloosheid Verdiep je in de achtergronden Meedenken/motiveren voor zorg Van risk assessment naar needs assessment. Kapur 2005
Zorgplan Controlefrequentie/toezicht Veiligheids-maatregelen Vrijheidsbeperking Handelswijze bij crisissituatie Omgangswijze Controleer op uitvoerbaarheid PCD/VUmc/2011/mjaspers
Concretiseer de specifieke zorg Plaats op de afdeling PCD/VUmc/2011/mjaspers