W o r k s h o p - N i e u w e l a n d e l i j k e r i c h t l i j n e n s u ï c i d e p r e v e n t i e M a r t i n S t e e n d a m

Transcriptie

1 W o r k s h o p - N i e u w e l a n d e l i j k e r i c h t l i j n e n s u ï c i d e p r e v e n t i e M a r t i n S t e e n d a m D e n i e u w e m u l t i d i s c i p l i n a i r e b e h a n d e l r i c h t l i j n v o o r s u ï c i d e p r e v e n t i e w o r d t o p d i t m o m e n t g e ï m p l e m e n t e e r d i n d e G G Z i n s t e l l i n g e n i n N e d e r l a n d. I n d e R i c h t l i j n s t a a t h o e t e h a n d e l e n w a n n e e r m e n p e r s o o n l i j k t e m a k e n k r i j g t m e t e e n s u ï c i d a l e p a t i ë n t. I n d e z e w o r k s h o p g a a t k l i n i s c h p s y c h o l o o g M a r t i n S t e e n d a m ( G G Z F r i e s l a n d e n h o o f d d o c e n t b i j d e R i j k s u n i v e r s i t e i t G r o n i n g e n ), d i e n a u w b e t r o k k e n i s b i j d e o n t w i k k e l i n g v a n d e r i c h t l i j n e n, i n o p w a t d e u i t g a n g s p u n t e n v a n d e r i c h t l i j n e n z i j n e n w a t z e b e t e k e n e n v o o r j o u w w e r k a l s ( e e r s t e l i j n s ) h u l p v e r l e n e r.

2 MDR Diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag wat is suïcidaal gedrag? suïcidaal gedrag in de GGZ? waarom een richtlijn? samengesteld in opdracht van NVVP, NIP + ondersteuning Trimbos Instituut

3 Belangrijk is volgens de richtlijn contact maken zorg voor veiligheid en continuïteit betrekken van naasten bij de diagnostiek en behandeling systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag suïcidaal gedrag als focus van diagnostiek en behandeling

4 CASE-interview Chronological Assessment of Suicidal Episodes Shea,1998 Ruimere voorgeschiedenis Eerdere episoden van suïcidaal gedrag Gebeurtenissen in de recente voorgeschiedenis Actuele suïcidegedachten die aanleiding zijn voor het onderzoek Verwachting en plannen voor de toekomst

5 CASE-interview Chronological Assessment of Suicidal Episodes Shea,1998 Actuele suïcidegedachten die aanleiding zijn voor het onderzoek 1

6 CASE-interview Chronological Assessment of Suicidal Episodes Shea,1998 Gebeurtenissen in de recente voorgeschiedenis Actuele suïcidegedachten die aanleiding zijn voor het onderzoek 2 1

7 CASE-interview Chronological Assessment of Suicidal Episodes Shea,1998 Ruimere voorgeschiedenis Eerdere episoden van suïcidaal gedrag Gebeurtenissen in de recente voorgeschiedenis Actuele suïcidegedachten die aanleiding zijn voor het onderzoek 3 2 1

8 CASE-interview Chronological Assessment of Suicidal Episodes Shea,1998 Ruimere voorgeschiedenis Eerdere episoden van suïcidaal gedrag Gebeurtenissen in de recente voorgeschiedenis Actuele suïcidegedachten die aanleiding zijn voor het onderzoek Verwachting en plannen voor de toekomst

9 Contact maken is van belang belangstelling en betrokkenheid tonen de suïcidale patiënt begrijpen in contact komen met naasten van de patiënt stressoren en beschermende factoren inventariseren veiligheid en continuïteit organiseren het beloop van het suïcidale gedrag volgen

10 Contact maken doe je zo stel concrete vragen over het suïcidaal gedrag ga in op wat de patiënt zegt sluit aan bij de taal van de patiënt en leer goed doorvragen

11 Methodiek van doorvragen U bent wanhopig? Klopt dat? Waarover bent u het meest wanhopig? Hoe vaak denkt u aan zelfdoding? Hoe intens denkt u aan zelfdoding (vluchtig, obsessief, nachtmerrie)? Hoe wanhopig voelt u zich nu? Komen er in uw gedachten ook beelden van zelfdoding naar boven?

12 De recente voorgeschiedenis

13 Stressfactoren Psychiatrische aandoeningen eerder behandeld voor psychiatrische (co)morbiditeit stemmingsstoornissen angststoornissen schizofrenie stoornissen in het gebruik van middelen eetstoornissen ADHD persoonlijkheidsstoornissen comorbiditeit Psychologische factoren hopeloosheid negatief en dwangmatig denken last voor anderenimpulsiviteit en agressie Ingrijpende gebeurtenissen en verlieservaringen verlies van personen verlies van gezondheid ontslag huiselijk geweld detentie

14 Kwetsbaarheidsfactoren Biologische factoren geslacht familiaire (erfelijke) belasting Persoonskenmerken probleemoplossingsvaardigheden perfectionisme leeftijd (risico neemt toe met de leeftijd) vroeg lichamelijk of seksueel misbruik Maatschappelijk, interpersoonlijke factoren en steunsysteem weinig sociale steun burgerlijke staat (alleenstaand/ gescheiden/ verweduwd lage sociaal-economische status en werkloosheid beroep Beschermende factoren Ingebed in sociaal steunsysteem Goede band met behandelaar Religieuze overtuiging Zorg voor jonge kinderen

15 Structuurdiagnose Sno e.a formulering van de aard en de ernst van de symptomen met hypothesen over de ontstaansvoorwaarden (etiologie) met hypothesen over de ontstaanswijze (pathogenese) met een inschatting van het directe gevaar geeft indicatie voor directe interventies en behandelsetting geeft indicatie voor behandeling op langere termijn.

16

17 Veiligheidsplan bevat in elk geval gegevens van contactpersonen om bij crisis te informeren acties om zelf uit te voeren in een crisis informatie hoe hulp ingeschakeld kan worden (binnen en buiten kantooruren) van bijvoorbeeld een GGZ-instelling. vermelding van mogelijkheid om te consulteren

18

19