ZORGCONTINUÏTEIT BIJ SUÏCIDEPOGERS

Transcriptie

1 ZORGCONTINUÏTEIT BIJ SUÏCIDEPOGERS EEN UITDAGING VOOR ALLE SCHAKELS IN DE KETEN

2 Manage een suïcidepoger vanuit het standpunt dat de volgende poging fataal zal zijn. Chain of care= chain of survival Kijken naar de hulpverlening en hoe samenwerken Luisteren naar de patiënt en zijn/haar omgeving! American Association Suicidology 2011

3 Smeed het ijzer als het heet is Suïciderisico blijft lange tijd aanwezig Risico is sterk fluctuerend Wat wil de patiënt? Wat willen de naasten? Willen we hetzelfde?

4 Tot 70% van de pogers gaan nooit naar hun eerste afspraak Na 3 maanden 38% van de pogers in therapie drop out 50% recidiveert

5 Belangrijkste klinische risicofactor suïcide Recidieven (50%) Bij patiënten die het AZ vroegtijdig verlaten en geen evaluatie hoog risico Comorbiditeit Gebrek aan motivatie voor behandeling Lage therapietrouw SUÏCIDEPOGING

6 SITUATIE IN VLAANDEREN Suïcidepogers melden zich rechtsreeks aan in AZ Patiënten verlaten het AZ snel GGZhulpverleners niet 24/7 beschikbaar in AZ Jonge suïcidepogers: detectie?

7 UITGANGSPUNTEN ZORG VOOR SUÏCIDEPOGERS Goed management van zorg start op spoedafdeling (of voor jongeren op andere plaatsen) (Spoed)personeel belangrijk positieve attitude en kennis Semi-gestructureerde interview : inschatten risico én noden: IPEO Evaluatieprocedure: therapeutisch en bevordert motivatie voor behandeling Outreaching verbetert therapietrouw literatuurreferenties op

8 ORGANISATIE ZORG VOOR SUÏCIDEPOGERS CGGSUÏCIDEPREVENTIEWERKING Zorg voor suïcidepogers (en familie) optimaliseren Zorgpad: zorgprocessen aansluitend in en buiten het ziekenhuis DOEL=ketenzorg Tool IPEO Instrument Psychosociale Evaluatie en Opvang integreren in zorgpad training personeel communicatie, rapportage standaard geregeld huisarts inschakelen verzamelen data voor registratiestudie

9 FOLLOW UP STUDIE 2009 UZ GENT Vergelijkende studie standaard opvang IPEO en non IPEO as usual Resultaten ondersteunen de hypothese belang gestandaardiseerde opvang en evaluatie Meer actieve rol van de patiënt in ontslagmanagement Contact HA zorgcontinuïteit kennis bij spoedpersoneel positieve attitudes bij spoedpersoneel Wittouck C., De Munck S., Portzky G., Van Rijsselberghe L., Van Autreve S., van Heeringen C. A comparative follow-up study of aftercare and compliance of suicide attempters following standardized psychosocial assessment. Archives of Suicide Research 2010;14:

10 CONCLUSIES EVALUATIES Standaardprocedure helpt om ervoor te zorgen dat élke suïcidepoger ninimaal een IPEO1 opvang heeft, gevolgd door een meer deskundige IPEO2 opvang. IPEOinstrument is nuttig, helpt om een gedegen inschatting te maken van risico s en zorgbehoeften IPEO is tijdrovend, IPEO 1 15 min, volledige IPEO 1 uur Samenwerking tussen diensten intern in AZ en met externe diensten verbeterd Positieve invloed op kennis en attitudes ziekenhuispersoneel 10

11 KETENZORG VOLWASSENEN

12 PARTIJEN IN DE ZORGKETEN Hulpdiensten: politie, ambulance, brandweer Huisarts Spoed AZ en medische specialisten Psychiatrie in AZ (consultatie, liaison, paaz,(t) epsi, dagkliniek,..) Mobiele crisisteams PZ en overige GGZ Privé gevestigde psychiaters/psychologen Kwaliteitsdocument Ketenzog bij suïcidaliteit Trimbos 2010

13 De essentie van ketenzorg bij de doelgroep is Ervoor zorgen dat pat gemotiveerd worden voor een vervolgzorgcontact de volgende dag of als het niet anders kan binnen de week Ervoor zorgen dat informatie over de poging/ opname (inschatting risico en zorgbehoeften, planning vervolgzorg) gecommuniceerd is Zorgen voor actieve out reach

14 VERANTWOORDELIJKHEDEN HUISARTS Detectie en eerste opvang Inschatten (en eventueel behandelen) ernst lichamelijk letsel en ernst suïciderisico Organiseren veiligheid Ambulance, transfer AZ Bieden basiszorg (veiligheidsplan+controle suïcidemiddelen) Verwijzen GGZ (mobiele crisisteams!) Overbruggingscontacten Zorgcontinuïteit, zorgweigeraars, outreaching

15 VERANTWOORDELIJKHEDEN HULPDIENSTEN Signalen opmerken of krijgen via omgeving Eerste globale inschatting Verstrekken eerste zorg somatisch en psychosociaal Toeleiden naar zorg (ambulant, AZ, PZ) Veiligheid patiënt, omstaanders, zichzelf en hulpverleners

16 VERANTWOORDELIJKHEDEN SPOED EN MEDISCHE SPECIALISTEN Bieden somatische zorg+organiseren veiligheid Eerste inschatting en opvang (IPEO1) Inschakelen psi s eventueel tegen de wil van de patiënt (gedwongen opname) Indiceren en verwijzen ziekenhuisopname Informatieoverdracht medisch specialist, psychiatrie, huisarts (+flyer) Indien pat snel ziekenhuis verlaat: motiveren om binnen de week langs te gaan bij huisarts + patiëntenfolder

17 PSYCHIATRISCHE CRITERIA VOOR HOSPITALISATIE een gewelddadige poging, bijna dodelijk, weloverwogen hoge suïcidale intentie van de poging en de patiënt heeft spijt dat hij nog leeft patiënt blijft suïcidale gedachten en plannen hebben poging(en) in de voorgeschiedenis patiënt is een man van middelbare leeftijd of ouder, met een nieuwe psychiatrische aandoening of nieuw suïcidaal gedrag Behandelrichtlijn: suïcidaliteit behandelen 2012

18 PSYCHIATRISCHE CRITERIA VOOR HOSPITALISATIE (VERVOLG) patiënt is psychotisch, waanachtig, depressief, delirant uitingen van impulsief gedrag, ernstige agitatie, zwak oordeelsvermogen of weigeren van hulp psychiatrische stoornis met toxische, infectieuze of metabole etiologie beperkt steunsysteem of onvoldoende sociale ondersteuning zodat veiligheid niet kan gegarandeerd worden

19 OPGELET Er is geen evidentie dat een opname suïcide voorkomt!

20 VERANTWOORDELIJKHEDEN ACUTE PSYCHIATRIE +MOBIELE CRISISTEAMS Psychosociale evaluatie en opvang (IPEO1+2) Psychiatrisch onderzoek (eventueel gedwongen opname) Crisisinterventie uitvoeren Indicatiestelling en verwijzing vervolgzorg GGZ Organiseren van toeleiding Informatieoverdracht Consultaties partners in de keten

21 VERANTWOORDELIJKHEDEN VERVOLGZORG GGZ Opstellen behandelplan Behandelen Systematisch beoordelen van suïciderisico Outreaching Informatieoverdracht partners in de keten Overdracht van de patiënt naar de huisarts

22 BEHANDELVERANTWOORDELIJKHEID OVERDRACHT Behandelverantwoordelijkheid eindigt pas als de volgende behandelaar deze verantwoordelijkheid expliciet heeft overgenomen

23 Zorgprocessen moeten naadloos bij elkaar aansluiten in en buiten het ziekenhuis Ja maar!

24 KRITISCHE MOMENTEN Toegang tot zorg (instroom) Samenwerking, eigen grenzen en competenties anderen Transfermomenten binnen 1 partij (vakantie) Informeren en betrekken patiënt, naasten Behandelverantwoordelijkheden Terugkoppeling en informatieoverdracht Dossiervorming Weigeren zorg en drop outs

25 WAT WERKT IN KADER THERAPIETROUW EN HERVALPREVENTIE?

26 MATCHEN ZORGAANBOD EN ZORGBEHOEFTEN Sta open voor het perspectief van de cliënt Erken dat cliënten kunnen kiezen Zoek naar een betekenisvol, congruent doel(en) Ondersteun de autonomie van élke cliënt Ondersteun competentiegevoel cliënt Benadruk de therapeutische verbondenheid Betrek altijd de naasten

27 WAT WERKT IN KADER THERAPIETROUW? Empathisch contact Correcte attitude en deskundige opvang op spoed In het ziekenhuis houden (24 uur) en motiveren Huisarts inschakelen (geen medicatievoorschrift en werkonbekwaamheid in AZ) Betrekken van de omgeving (VIP) Zorgverstrekker vervolgzorg bekend en afspraak gemaakt Snelle follow up (binnen uur) Herinnering telefoontjes en outreaching, huisbezoeken Brief intervention, folders, geschreven informatie

28 BROCHURE VERDER LEVEN NA EEN POGING

29 NAZORG AFSPRAKEN OP SCHRIFT! U hebt gesproken met.. De eerstkomende dagen verblijft u..(adres) Degene die bereid is (zijn) te zorgen voor opvang is (zijn) (naam) De volgende medicijnen zijn u geadviseerd te gebruiken Als u opnieuw gedachten heeft aan zelfbeschadiging of dood doet u het volgende: Let op uw signalerings/veiligheidsplan en bekijk wat u kunt doen Bellen naar.; Anders, namelijk. Behandelaren die bereikbaar zijn voor hulp advies of nazorg. Een afspraak voor u is gemaakt bij instelling), bij.(behandelaar), op (dag, uur) OF: Een afspraak bij u thuis is gemaakt op, met Andere afspraken. Behandelrichtlijn 2012

30 SMEED HET IJZER ALS HET HEET IS Samen voor suicidepogers.be Manage de zorg. en de patiënt en zijn naasten centraal! Dank!