Suïcidaal gedrag: Omvang van het probleem, oorzaken en risicofactoren, en mogelijkheden tot preventie. G. Portzky
|
|
- Vera de Veer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Suïcidaal gedrag: Omvang van het probleem, oorzaken en risicofactoren, en mogelijkheden tot preventie G. Portzky
2 1. OMVANG VAN HET PROBLEEM
3 2.1. Suïcide Suïcide rates in Vlaanderen 2010 (Bron: Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid)
4 Geografische verdeling suïcide Vlaanderen
5
6 Situering Vlaamse cijfers binnen EU? Bron: Eurostat
7 Situering Vlaamse cijfers wereldwijd? Suïcide rates mannen Suïcide rates vrouwen 1, Litouwen 58,5/100,000 1, Japan 14,3/100,000 2, Kazakhstan 46,2/100,000 2, Guyana 11,6/100,000 3, Oekraïne 40,9/100,000 3, Servië 11,1/100,000 4, Letland 37,6/100,000 4, Finland 9,5/100,000 5, Japan 36,5/100,000 5, België 9,3/100,000 15, België 26,5/100,000 Bron: WHO
8 Belgen in het buitenland? Figuur: Suïcide rates Nederland naar herkomst en leeftijd,
9 Evolutie suïcidecijfers Vlaanderen Figuur: Evolutie suïcidecijfers Vlaanderen (Bron: sterftecertificaten, Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid) (Bron: Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid)
10 2.2. Suïcidepogingen Suïcidepoging? Moet er suïcidale intentie aanwezig zijn om van poging te spreken? Europa (niet) VS (wel) Def. WHO (gebruikt in Europa): Opzettelijk, niet-fataal, niethabitueel gedrag, ongeacht suïcidale intentie Belangrijkste risicofactor voor suïcide; hoe meer pogingen, hoe groter het risico Belangrijk binnen suïcidaal proces
11 Omvang van het probleem? Vlaanderen 2012: 10,500 per jaar via spoedopname gemiddeld 28 suïcidepogingen per dag
12 Geografische verspreiding suïcidepogingen 143/100, /100,00 174/100, /100, /100,000
13 2. OORZAKEN EN RISICOFACTOREN
14 3. Oorzaken en risicofactoren Complex en multifactorieel bepaald probleem combinatie oorzaken en risicofactoren Suïcidaal gedrag: resultaat van gelijktijdig voorkomende: - Permanent aanwezige factoren (trait) - Tijdelijke, toestandsgebonden factoren (state) - Afwezigheid beschermende factoren
15 Neurobiologische factoren: - Trait-afhankelijk: invloed van verminderd functioneren serotonerge neurotransmissiesysteem - State-afhankelijk: Invloed neurobiologische systemen betrokken in respons stressvolle gebeurtenissen Hyperactiviteit HPA-as - Stressfactoren ontregelen cortisolmetabolisme en dit geeft ook verstoring in serotonine - Invloed van deze stoffen op emoties en cognities? Via frontale hersenschors - Frontale hersenschors zeer belangrijke rol id regeling van gedrag, emoties en cognities - Delen vd frontale hersenschors spelen rol bij motoriek/beweging, bij activatie van aandacht, bij inhibitie van impulsief gedrag, bij executieve functies (planning van gedrag, aanpassingsvermogen, probleemoplossend vermogen) Hopeloosheid
16 Als frontale schors minder actief is (door oa verminderde stimulatie door serotonine) worden een aantal functies vd frontale schors verminderd: inhibitie impulsief gedrag, planning en strategisch denken minder inhibitie impulsief gedrag, minder adequaat probleem-oplossend vermogen
17 Psychologische factoren: weerslag v neurobiologische factoren Impulsiviteit (jongeren!) Cognitieve factoren Dichotoom denken Rigide denken, besluitvorming en probleemoplossend vermogen Hopeloosheid
18 Sociale factoren: Gezinskenmerken: verlieservaringen, alleen komen te staan, problemen, familiale psychopathologie Sociaal netwerk Traumatische/stressvolle factoren (bij jongeren vaak 1ste keer confrontatie) Maatschappelijke factoren Psychiatrische factoren (90%): Depressieve stoornis Middelenmisbruik Eetstoornissen Schizofrenie Persoonlijkheidsstoornissen
19 Een verklarend model voor suïcidaal gedrag (Portzky, 2006) Genetische belasting Vroege levenservaringen Biologische factoren Sociale Stressoren Psychologische factoren Trait/Kwetsbaarheid Psychiatrische factoren State/stress Drempelverhogende of verlagende factoren* Suïcidaal gedrag * Drempelverlagend *Drempelverhogend Media Kennis en attitude (G)GZ Voorbeelden suïcide in omgeving Toegankelijkheid (G)GZ Beschikbaarheid middelen Sociale steun Gebrekkige sociale steun Diagnostiek en behandeling
20 3. MOGELIJKHEDEN PREVENTIE
21 Preventie? 3 verschillende niveaus preventie Universele Preventie Selectieve Preventie Geïndiceerde Preventie Gericht naar algemene bevolking vb. sensibiliseringscampagne omtrent mentale veerkracht Gericht naar populatiegroepen met verhoogd risico vb. deskundigheidsbevordering bij huisartsen inzake herkenning en behandeling van depressieve symptomen Gericht naar personen die suïcidaal zijn. vb. goede opvang van suïcidepogers
22 Suïcidepreventiestrategieën met aangetoonde evidentie
23 GGZ-bevordering Effectief in bevordering van veerkracht, sociale vaardigheden, probleem-oplossende vaardigheden beschermende factoren voor suïcidaal gedrag Via schoolprogramma s, online zelf-hulp tools, sociale netwerkondersteuning, publieke campagnes Vlaanderen: Logo s VIGeZ Fit in Je Hoofd, NokNok, Zilverwijzer,
24 Laagdrempelige telehulp Verhoogt toegankelijkheid tot hulp voor personen met verhoogd risico of suïcidale personen. Anonimiteit verhoogt laagdrempeligheid Telefonische hulplijnen Online hulp: chat, , serious games, app s Vlaanderen: zelfmoordlijn1813
25 Deskundigheidbevordering Vorming omtrent suïcidepreventie is effectief in het verbeteren van kennis, attitude en vertrouwen in suïcide preventie Verschillende doelgroepen Huisartsen training in herkennen en behandelen van depressie en suïcidaliteit is één vd meest effectieve suïcidepreventiestrategieën Ook bij verpleegkundigen, psychologiestudenten positieve effecten
26 Ook leerkrachten, politie, gevangenissen, apothekers, Aparte groep: journalisten Mediarichtlijnen omtrent berichtgeving suïcide! Vlaanderen: CGG-SP: deskundigheidsbevordering verschillende doelgroepen Centrum ter Preventie van Zelfdoding Werkgroep Verder: mediarichtlijnen
27 Programma s gericht naar kwetsbare groepen Kwetsbare groepen: sommige populaties hebben een verhoogd risico om suïcidale gedachten en gedrag te ontwikkelen. Bij ontwikkelen van preventiestrategieën moet er specifieke aandacht naar deze groepen komen Nabestaanden, holebi s, ouderen, jongeren, bepaalde beroepsgroepen,
28 Mogelijkheden: Veerkracht versterken Specifieke ondersteuning (via ondersteuningsgroepen, telefonische hulpverlening, brochures, ) Toegankelijkheid tot hulp vergroten Bewustzijn rond het verhoogd risico vergroten door deskundigheidsbevordering Vlaanderen: Awel, Cavaria, Werkgroep Verder, NokNok, Zilverwijzer
29 Programma s gericht op hoogrisicogroepen Gericht op ontwikkeling van strategieën voor de vroegdetectie, vroeginterventie en behandeling van individuen met hoog risico Personen met een psychiatrische stoornis Personen met suïcidale ideatie en na een suïcidepoging Vlaanderen: Zorg voor Suïcidepogers, IPEO en KIPEO
30 Toegang tot dodelijke middelen beperken Beperking van hoeveelheid barbituraten en paracetamol (UK) Beperking gebruik pesticides (UK) Beperking toegang tot hoge gebouwen en treinsporen Beperking gebruik wapens Gebruik van nieuwe, minder toxische AD
31 Conclusie Omvang van het probleem: Vlaanderen relatief hoge cijfers Oorzaken en risicofactoren: complex samengaan van verschillende factoren met belangrijke rol van biopsychosociale factoren Preventie: verschillende preventiestrategieën maar vooral belang van een beleid waarin de verschillende elementen en niveaus aanwezig zijn
Suïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015. G. Portzky
Suïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015 G. Portzky 1. INLEIDING 1. Definiëring Suïcide Suïcidepoging: Moet er suïcidale intentie aanwezig zijn om van poging
Nadere informatieProfiel van de jonge suïcidepoger
Profiel van de jonge suïcidepoger Eva De Jaegere Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Univeristeit Gent Prof. Dr. C. van Heeringen Studiedag Schemerjongeren: schaduw én licht 1. Definitie suïcidepoging 2. Suïcidecijfers
Nadere informatieSUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN:
SUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN: Eva De Jaegere Preventiemanager VLESP CIJFERS EN FEITEN Zomerschool 2016 VLESP? Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie Partnerorganisatie Vlaamse Overheid Samenwerkingsverband
Nadere informatieDetectie en behandeling van suïcidaal gedrag. G. Portzky
Detectie en behandeling van suïcidaal gedrag G. Portzky 1. Prevalentie suïcidaal gedrag in Vlaanderen 0-4 jaar 5-9 jaar 10-14 jaar 15-19 jaar 20-24 jaar 25-29 jaar 30-34 jaar 35-39 jaar 40-44 jaar 45-49
Nadere informatie1. Epidemiologie 1.1. Global suicide rates
Studiedag Asster, DAGG en CGG-SP 4 mei 2017 Goingviral: epidemiologie van suïcide en algemene preventie G. Portzky 1. Epidemiologie 1.1. Global suicide rates WHO, 2015: 788.000 suïcides in 2015 (10.7/100.000
Nadere informatieAdviezen voor de detectie en behandeling van suïcidaal gedrag. G. Portzky
Adviezen voor de detectie en behandeling van suïcidaal gedrag G. Portzky 1. Wat? - situering vh probleem: definiëring en prevalentie suïcidaal gedrag - oorzaken en risicofactoren 1.1. Prevalentie suïcide
Nadere informatieSuïcidecijfers 2012 Vlaanderen
Suïcidecijfers 2012 Vlaanderen Vlaanderen suïcidecijfers 2012 Er overleden in Vlaanderen 1.114 personen door suïcide in 2012. Wanneer wordt vergeleken met het jaar 2011, overleden in 2012 1% minder mannen
Nadere informatie30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag. #SP_reflex
30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag #SP_reflex Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag Basisprincipes in de zorg voor
Nadere informatiePROGRAMMA 1. INTRODUCTIE AWEL, IK ZIE HET NIET MEER ZITTEN. Introductie Epidemiologie 19/12/2014. Introductie Verklarend model voor suïcidaal gedrag*
AWEL, IK ZIE HET NIET MEER ZITTEN Kwalitatieve analyse van chatgesprekken, e mailen forumberichten m.b.t. suïcide Eva Dumon Eenheid voor Zelfmoordonderzoek KeKi Research on Stage 9/10/ 14 PROGRAMMA 1.
Nadere informatieVerpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief
Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief Saskia Aerts saskia.aerts@preventiezelfdoding.be 7 november 2017 Klinische vragen Welke uitgangspunten en basisprincipes
Nadere informatieNieuwe gezondheidsdoelstelling: 20% minder zelfdodingen tegen 2020 in vergelijking met 2000.
Kabinet Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 17 december 2011 Gezondheidsconferentie Suïcidepreventie www.gezondheidsconferentie-suicidepreventie.be E-mail: consortium.suicidepreventie@gmail.com
Nadere informatieVoorstel voor de GEZONDHEIDSDOELSTELLING PREVENTIE VAN ZELFDODING. & een VLAAMS ACTIEPLAN voor de preventie van zelfdoding 2012-2020
Voorstel voor de GEZONDHEIDSDOELSTELLING PREVENTIE VAN ZELFDODING & een VLAAMS ACTIEPLAN voor de preventie van zelfdoding 2012-2020 1 Executive summary... 5 1. Situering gezondheidsprobleem... 7 Wereldwijd...
Nadere informatieDE EPIDEMIOLOGIE VAN SUÏCIDEPOGINGEN VLAANDEREN, 2012
DE EPIDEMIOLOGIE VAN SUÏCIDEPOGINGEN VLAANDEREN, 2012 E E N H E I D V O O R Z E L F M O O R D O N D E R Z O E K, U N I V E R S I T E I T G E N T E v a De Jaegere In samenwerking met Zorg voor Suïcidepogers
Nadere informatieSuïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn
Suïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn Eva Dumon en Saskia Aerts info@vlesp.be 1 maart 2018 VLAAMS EXPERTISECENTRUM SUÏCIDEPREVENTIE Het aantal zelfdodingen in Vlaanderen
Nadere informatieJo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Dinsdag 11 december 2012 Commissie Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid Toelichting gezondheidsdoelstelling en actieplan
Nadere informatieSuïcidepreven2e (in Vlaanderen): waar staan we? 1. Suïcidepreven2e? USI- model 8/12/16. G. Portzky
Suïcidepreven2e (in Vlaanderen): waar staan we? G. Portzky 1. Suïcidepreven2e? Suïcidaal gedrag complex; mul2ple risicofactoren (cfr. Stress- kwetsbaarheidsmodel) Breed mul2level benadering voor preven2e
Nadere informatieModule Adolescent 2de jaar Leefstijl en psychosociale gezondheid Suïcide bij jongeren
Module Adolescent 2de jaar Leefstijl en psychosociale gezondheid Suïcide bij jongeren Dr. G. Portzky Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Universiteit Gent Prof. Dr. C. van Heeringen Inhoud Inleiding Definiëring
Nadere informatieKan correcte berichtgeving. C. van Heeringen
Kan correcte berichtgeving suïcide ïid voorkomen? G.Portzky C. van Heeringen Inhoud Wetenschappelijke evidentie effect media? Negatief (Werther) effect Positief (Papageno) effect Mogelijke mechanismen?
Nadere informatieZelfmoord1813.be digitaal platform voor de preventie van zelfdoding
Zelfmoord1813.be digitaal platform voor de preventie van zelfdoding Livia Anquinet, Werkgroep Verder Peter Beks, Zorg voor Suïcidepogers Leen Devlieghere, Tele-Onthaal Kirsten Pauwels, Centrum ter Preventie
Nadere informatieAvondsymposium UZ Adviezen voor de detec-e en behandeling van suïcidaal gedrag. G. Portzky
Avondsymposium UZ Adviezen voor de detec-e en behandeling van suïcidaal gedrag G. Portzky 1. WAT? - SITUERING VH PROBLEEM: DEFINIËRING EN PREVALENTIE SUÏCIDAAL GEDRAG - OORZAKEN EN RISICOFACTOREN - SUÏCIDEPREVENTIE?
Nadere informatieInspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk
Inspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk MIDDEN-WEST-VLAANDEREN Inleiding Krijgt Vlaanderen opnieuw een mentale
Nadere informatieBijlage 2. Achtergrondinformatie 1
Bijlage 2. Achtergrondinformatie 1 Onderstaande tekst biedt een kort overzicht van recente bevindingen over suïcidaliteit bij jongeren. Voor je aan de slag gaat met het opmaken van een draaiboek suïcidepreventie
Nadere informatieParnassia Groep Remco de Winter & Karin Slotema
Parnassia Groep 30-11- 2017 Remco de Winter & Karin Slotema Kennismaken + epidemiologie Principes voor de omgang met suïcidaal gedrag pauze Systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag pauze Beschrijvende
Nadere informatieSuïcidepreventie. Charlotte Aertsen CGG Andante
Suïcidepreventie Charlotte Aertsen CGG Andante 03 620 10 20 charlotte.aertsen@andante.be Stelling Iemand die een zelfmoordpoging doet, wil niet altijd dood. Stelling Iemand die het echt wil doen, kan je
Nadere informatieAngst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest
Ad Kaasenbrood, psychiater/psychotherapeut Congres Een te gekke wijk, Bunnik, 8 November 2017 Psychiatrische ziekten Komen vaak voor Zijn ernstig Zijn duur Zijn complex Verhouden zich tot geestelijke gezondheid,
Nadere informatieSuïcidepreventie op de werkvloer: van signaalherkenning tot nabestaanden
Suïcidepreventie op de werkvloer: van signaalherkenning tot nabestaanden Studiedag Wel-zijn of niet-zijn op het werk - 18/03/2016 Stefanie Ghekiere Coördinator Suïcidepreventiewerking CGG Anwerpen Ine
Nadere informatieSuïcide-preventie. jinsels te koart dwaan
Suïcide-preventie jinsels te koart dwaan 1 Jos de Keijser Martin Steendam Leden van de werkgroep Suïcidepreventie GGZ-Friesland 2 Overzicht workshop Inleiding en registratie in Friesland Video over gevolgen
Nadere informatieSuïcide bij ouderen: prevalentie, psychologische factoren en preventiemogelijkheden
Suïcide bij ouderen: prevalentie, psychologische factoren en preventiemogelijkheden Anke Bonnewyn, PhD Klinisch Psycholoog - Psychotherapeut Dienst Ouderenpsychiatrie UPC KULeuven campus Leuven 1. LEVENSVERWACHTING
Nadere informatieIk heb al dikwijls gedacht, ik wou dat ik niet meer wakker werd. Elke avond bid ik dat ik bij mijn overleden man mag zijn.
Ouderen in nood: wat zie je, wat kan je doen? Anke Bonnewyn Ik zie het niet meer zitten. Voor wie ben ik hier eigenlijk nog? Ik hoop dat ze mij snel komen halen? Ik heb al dikwijls gedacht, ik wou dat
Nadere informatieSuïcidepreventie in de land- en tuinbouw
Suïcidepreventie in de land- en tuinbouw N I K E B A E T E N P R O V I N C I A A L C O Ö R D I N A T O R S U Ï C I D E P R E V E N T I E W E S T - V L A A N D E R E N C G G L A R G O Wat is de eigenheid
Nadere informatieTussentijdse evaluatie
Vlaams Actieplan Suïcidepreventie II 2012-2020 Tussentijdse evaluatie Rotsaert Ine Kirsten Pauwels Prof. dr. Cornelis van Heeringen Prof. dr. Gwendolyn Portzky Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie
Nadere informatieZelfdoding in de psychiatrische kliniek: over het omgaan met de (on)draaglijkheid van het leven.
Zelfdoding in de psychiatrische kliniek: over het omgaan met de (on)draaglijkheid van het leven. Alix Kuylen Psycholoog intensieve behandeleenheid Susanne Cuijpers Verpleegkundig specialist GGZ Inhoud
Nadere informatieZelfdoding en preventie in Vlaanderen
Zelfdoding en preventie in Vlaanderen Kirsten Pauwels, directeur Centrum ter Preventie van Zelfdoding; Ekke Muijzers, stafmedewerker Centrum ter Preventie van Zelfdoding; Patrick Vanderreydt, stafmedewerker
Nadere informatieEFFECTIEF OMGAAN MET SUÏCIDALITEIT BIJ PATIËNTEN MET SCHIZOFRENIE OF EEN AANVERWANTE PSYCHOTISCHE STOORNIS
EFFECTIEF OMGAAN MET SUÏCIDALITEIT BIJ PATIËNTEN MET SCHIZOFRENIE OF EEN AANVERWANTE PSYCHOTISCHE STOORNIS Dr. Berno van Meijel Lector GGZ-verpleegkunde Hogeschool INHOLLAND Congres Zorg voor mensen met
Nadere informatieAcademie voor Integratieve en Humanistische Psychologie en Psychotherapie vzw. Zelfdoding: Signalen, mythen en aanpak
1 Academie voor Integratieve en Humanistische Psychologie en Psychotherapie vzw Zelfdoding: Signalen, mythen en aanpak Masterclass Amsterdam NAP Stefaan Boel 11 januari 2017 2 3 4 Zelfdoding is een permanente
Nadere informatieRondom Suïcide. Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden. 26 oktober Jos de Keijser
Rondom Suïcide Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden 26 oktober 2016 Jos de Keijser onderdelen Suïcide in Nederland anno 2016 Preventie Richtlijnen Contact maken Impact van
Nadere informatieWat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017
Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcidepoging? Peter Beks - Zorg voor Suïcidepogers
Nadere informatieVoorwoord. deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1
Inhoud Voorwoord XI deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1 1 Terminologie en definities 3 1.1 Inleiding 4 1.2 Suïcide of zelfdoding 4 1.3 Suïcidepoging of poging tot zelfdoding 13 1.4 Doodsgedachten
Nadere informatieSuïcide en suïcidepreventie
Suïcide en suïcidepreventie D. Linszen, psychiater Suïcide(preventie), de rol van verpleegkundigen en verzorgenden Reehorst, Ede 2017 Amsterdam First Episode Study: Critical Period RCT (1998-2007): relapse
Nadere informatieDETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG DE ONTWIKKELING VAN EEN MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN Saskia Aerts en Eva Dumon
DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG DE ONTWIKKELING VAN EEN MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN Saskia Aerts en Eva Dumon Studiedag VVP 10 november 2015 Programma Introductie Ontwikkeling en planning
Nadere informatieZORG VOOR JONGE SUÏCIDEPOGERS
ZORG VOOR JONGE SUÏCIDEPOGERS In opdracht en met de steun van het Vlaams Ministerie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, samenwerking EZO en CGGSP www.zorgvoorsuicidepogers.be 1 VAN WAAR DIT PROJECT? Vlaams
Nadere informatieSuïcidaal gedrag epidemiologie, psychologie en biologie, en behandeling. Prof. dr. C. van Heeringen
Suïcidaal gedrag epidemiologie, psychologie en biologie, en behandeling Prof. dr. C. van Heeringen WHO 2004 de Europese context nu de Europese context toen Kruyt 1960 Suïcide in Vlaanderen SMR, per
Nadere informatie1. Situering van het onderzoek 4. 2. Literatuurstudie 6
2 1. Situering van het onderzoek 4 1.1. Aanleiding voor het onderzoek 4 1.2. Omschrijving van het onderzoek 5 2. Literatuurstudie 6 2.1. Suïcidaliteit bij jongeren: epidemiologie 6 2.1.1. Suïcides bij
Nadere informatieFinanciering preventieve gezondheidsbeleid (niet overdraagbare aandoeningen) vanaf 2012: Beleidsonderdeel: Suïcidepreventie.
Financiering preventieve gezondheidsbeleid (niet overdraagbare aandoeningen) vanaf 2012: Beleidsonderdeel: Suïcidepreventie versie 30/11/2016 Beleidsonderdelen waarover dergelijk overzicht beschikbaar
Nadere informatieprevalentie en risicofactoren
Suïcidaliteit in de Vlaamse gevangenissen: prevalentie en risicofactoren 8 e Vlaams Geestelijke Gezondheidscongres 21 september 2016 Universiteit Gent INLEIDING: algemene populatie 2 Suïcide als ernstig
Nadere informatieDE PLAATS VAN EEN DRAAIBOEK BIJ SUÏCIDEPREVENTIE OP SCHOOL
Universiteit Gent Academiejaar 2013-2014 Tweedesemesterexamenperiode DE PLAATS VAN EEN DRAAIBOEK BIJ SUÏCIDEPREVENTIE OP SCHOOL EEN SINGLE CASE STUDY IN HET REGULIER SECUNDAIR ONDERWIJS Masterproef neergelegd
Nadere informatieVoorkomen van. bij suïcidaliteit. Rol huisar ts. Vervolg Trimbos, Preventie. Voorkomen van suïcide
Suïcidaliteit Voorkomen van suïcidaliteit Remco de Winter: introductie Bert van Hemert: workshop met mindmapping mindmapping Voorkomen van suïcidaliteit Trimbos instituut iov Min. VWS Vermindering van
Nadere informatieSuïcide en de psychiater Voorjaarssymposium FMG suïcide?
Suïcide en de psychiater Voorjaarssymposium FMG suïcide? 12 mei 2017 REMCO DE WINTER WWW.SUICIDALITEIT.NL Inhoud Wie en waar? vragen Uit de praktijk Cijfers Nederlandse situatie internationale vergelijking
Nadere informatieGEESTIG GEZOND OP DE PLANKEN
GEESTIG GEZOND OP DE PLANKEN AANDACHTSPUNTEN BIJ HET GEBRUIK VAN TONEELVOORSTELLINGEN IN DE SCHOOLCONTEXT Zelfmoord is een belangrijk maatschappelijk probleem. In Vlaanderen overlijden er gemiddeld drie
Nadere informatieDESKUNDIG AAN HET WERK. Vergroten van kennis over psychiatrie en psychische gezondheid bij volwassenen
DESKUNDIG AAN HET WERK Vergroten van kennis over psychiatrie en psychische gezondheid bij volwassenen 2 INHOUDSOPGAVE PAGINA Kennis over psychische problemen nodig?! 4 Praktische informatie 5 Zicht op
Nadere informatieDefinities. Suïcide. Suïcidepoging/automutilatie
Programma Definities Suïcide Suïcide is een handeling met een dodelijke afloop, door de overledene geïnitieerd en uitgevoerd, in de verwachting van een potentieel dodelijke afloop, met de bedoeling gewenste
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Titel: Cognitieve Kwetsbaarheid voor Depressie: Genetische en Omgevingsinvloeden Het onderwerp van dit proefschrift is cognitieve kwetsbaarheid voor depressie en de wisselwerking
Nadere informatieGEESTIG GEZOND OP DE PLANKEN
GEESTIG GEZOND OP DE PLANKEN AANDACHTSPUNTEN BIJ HET GEBRUIK VAN TONEELVOORSTELLINGEN IN DE SCHOOLCONTEXT Zelfmoord is een belangrijk maatschappelijk probleem. In Vlaanderen overlijden er gemiddeld drie
Nadere informatieSuïcidepreventie Workshop thomas more
Suïcidepreventie Workshop thomas more Jo Tambuyzer - CGG De Pont jo.tambuyzer@cggdepont.be Wie zijn wij? Suïcidepreventiewerking van de CGG (CGG-SP) Sinds 1997 In de CGG 26 preventiewerkers in Vlaanderen
Nadere informatieAd Kerkhof. Klinisch psycholoog VU Amsterdam
De rol van GZ-psycholoog in de preventie van suïcide De nieuwe richtlijn Ad Kerkhof Klinisch psycholoog VU Amsterdam Multidisciplinaire richtlijnen Depressie 2007 Schizofrenie 2007 Angst 2007 Persoonlijkheidsstoornissen
Nadere informatieDE EVALUATIE VAN HET VLAAMS ACTIEPLAN SUÏCIDEPREVENTIE (2006-2010)
Kapucijnenvoer 35 3000 Leuven +32(0)16 33 69 10 fax: +32(0)16 33 69 22 www.kuleuven.be/lucas DE EVALUATIE VAN HET VLAAMS ACTIEPLAN SUÏCIDEPREVENTIE (2006-2010) Dr. Evelien Coppens Dr. Gert Scheerder Prof.
Nadere informatieFinanciering preventieve gezondheidsbeleid (niet overdraagbare aandoeningen) vanaf 2012: Beleidsonderdeel: Suïcidepreventie.
Financiering preventieve gezondheidsbeleid (niet overdraagbare aandoeningen) vanaf 2012: Beleidsonderdeel: Suïcidepreventie versie 31/12/2017 Beleidsonderdelen waarover dergelijk overzicht beschikbaar
Nadere informatieSUICIDALITEIT BIJ GEDETINEERDEN
VAKGROEP CRIMINOLOGIE, STRAFRECHT EN SOCIAAL RECHT INSTITUTE FOR INTERNATIONAL RESEARCH ON CRIMINAL POLICY SUICIDALITEIT BIJ GEDETINEERDEN LOUIS FAVRIL // LOWLANDS SUICIDE RESEARCH MEETING PREVALENTIE
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatie4. JAARPLAN BEGROTING INDICATOREN 2012 Dienst Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg JAARPLAN 2012
4. JAARPLAN BEGROTING INDICATOREN 2012 Dienst Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg DAGG vzw, Guffenslaan 22-3500 Hasselt Adelberg 31-3920 LOMMEL Tel. 011 54 72 43 - Fax. 011 54 72 44 e-mail: administratie@dagg-cgg.be
Nadere informatiePreventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog/onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant
Preventie van depressie bij adolescenten: wat is de beste weg? Dr. Daan Creemers Gz-psycholoog/onderzoekscoordinator K&J GGZ Oost Brabant Film: fragmenten Iedereen depressief (VPRO) Wat is een depressie?
Nadere informatieZELFDODING OP DE WERKVLOER PRE EN POSTVENTIE
ZELFDODING OP DE WERKVLOER PRE EN POSTVENTIE IMPOSSIBLE IS NOTHING. Nico De fauw Psycholoog Beleidsmedewerker Voorzitter Werkgroep Verder www.passant.be www.werkgroepverder.be WELZIJN OP HET WERK Welzijnswet
Nadere informatieIpeo. Jo Tambuyzer CGG De Pont
Ipeo Jo Tambuyzer CGG De Pont jo.tambuyzer@cggdepont.be Vlaams Actieplan Suïcidepreventie II De sterfte door zelfdoding bij mannen en vrouwen moet tegen 2020 verminderd zijn met 20% ten opzichte van 2000.
Nadere informatieZorgen voor jezelf 1
Zorgen voor jezelf 1 1 op 3 personen (15+) voelt zich slecht in z n vel. Ik ben angstig Ik voel me depressief Ik maak me ernstig zorgen 2 Vlaanderen in Europa Bron: Vlaams Agenschap Zorg en Gezondheid,
Nadere informatieSuïcidaal gedrag: Hersenen in beeld en mogelijkheden voor behandeling
Suïcidaal gedrag: Hersenen in beeld en mogelijkheden voor behandeling Prof. Dr. K. Audenaert Hoogleraar Universiteit Gent Kliniekhoofd Volwassenen Psychiatrie UZ Gent Neurobiologie en suïcidaal gedrag
Nadere informatieDETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG
DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG Multidisciplinaire richtlijn voor hulpverleners in de gezondheidszorg Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) COLOFON Auteurs: Saskia Aerts, Eva Dumon,
Nadere informatieZelfdoding: acute therapie en psychische preventie Suïcidepogers: motieven en methoden
Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Universiteit Gent Zelfdoding: acute therapie en psychische preventie Suïcidepogers: motieven en methoden Dr. G. Portzky Prof. C. van Heeringen Suïcidepogingen in Vlaanderen
Nadere informatiePITSTOP SUÏCIDE TRAINING
PITSTOP SUÏCIDE TRAINING 2017 1 PITSTOP SUÏCIDE TRAINING Herziening Pitstop tbvde ParnassiaGroep, bewerking door N.Kool-Goudzwaard december 2016 21-4- 2017 Trainers: Remco de Winter en Nienke Kool 2 Programma
Nadere informatiePsychologische problemen bij volwassenen met Klinefeltersyndroom. Nathalie Vanderbruggen
Psychologische problemen bij volwassenen met Klinefeltersyndroom Nathalie Vanderbruggen Psychoneurologisch functioneren in KS ( Verri et al. 2010) Cognitief functioneren: Psychopathologische kwetsbaarheid:
Nadere informatieBevorderen van geestelijke gezondheid. Annick Hirschböck, Logo Oost-Brabant Netwerk diletti, 4 december 2017
Bevorderen van geestelijke gezondheid Annick Hirschböck, Logo Oost-Brabant Netwerk diletti, 4 december 2017 De Vlaamse gezondheidsdoelstelling Tegen 2020 is het aantal suïcides in Vlaanderen met 20% gedaald
Nadere informatieInleiding. Familiale kwetsbaarheid en geslacht. Samenvatting
Inleiding Depressie en angst zijn veel voorkomende psychische stoornissen. Het ontstaan van deze stoornissen is gerelateerd aan een breed scala van risicofactoren, zoals genetische kwetsbaarheid, neurofysiologisch
Nadere informatieW o r k s h o p - N i e u w e l a n d e l i j k e r i c h t l i j n e n s u ï c i d e p r e v e n t i e M a r t i n S t e e n d a m
W o r k s h o p - N i e u w e l a n d e l i j k e r i c h t l i j n e n s u ï c i d e p r e v e n t i e M a r t i n S t e e n d a m D e n i e u w e m u l t i d i s c i p l i n a i r e b e h a n d e l r
Nadere informatieEPIDEMIOLOGISCH RAPPORT
EPIDEMIOLOGISCH RAPPORT Omtrent geestelijke gezondheidsproblemen, suïcide suïcidepogingen en suïcidale ideatie in Vlaanderen De Vlaamse cijfers in een regionale, nationale en internationale context Juni
Nadere informatieKENNISMAKING MET TELE-ONTHAAL WEST-VLAANDEREN. Kortrijk, donderdag 12 februari 2015
KENNISMAKING MET TELE-ONTHAAL WEST-VLAANDEREN Kortrijk, donderdag 12 februari 2015 EEN KENNISMAKING MET TELE-ONTHAAL 2 TELEFONISCHE EN CHATHULP TELEFONISCHE HULP 24 uur op 24 uur 7 dagen op 7 Via het gratis
Nadere informatieVormingsaanbod geestelijke gezondheid
Pantone 430C Pantone 7426C Vormingsaanbod geestelijke gezondheid Eenheid voor Zelfmoordonderzoek Locoregionale Uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen Hoe blijf jij fit in je hoofd?
Nadere informatieScreening, risicotaxatie en preventie Symposium huisarts en poh-ggz samen sterk
Suïcidaliteit Screening, risicotaxatie en preventie Symposium huisarts en poh-ggz samen sterk Ietje de Vries John Pot Aanhaken of afhaken! Programma Informatie suïcide: feiten en cijfers Suïcidaal proces
Nadere informatieCOGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE
COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDEPOGERS 31 maart 2010 Jos de Keijser Martin Steendam Klinisch psychologen Project Voorkom suïcide Project Voorkom Suïcide 2010 24 hulpverleners getraind 30 pogers
Nadere informatieLeren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe?
Leren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe? Martin Steendam Klinisch psycholoog P-opleider GGZ Friesland Groningen, 21 maart 2011 Onderzoek: aanvraag bij ZON-MW Drie deelonderzoeken Is
Nadere informatieNetwerk Geestelijke Gezondheid ADS. Situering Netwerkdag 25 januari 2019 Vanessa De Roo Netwerkcoördinator Netwerk GG ADS
Netwerk Geestelijke Gezondheid ADS Situering Netwerkdag 25 januari 2019 Vanessa De Roo Netwerkcoördinator Netwerk GG ADS Hervormingen in de GGZ Artikel 107 Situering van het Netwerk Geestelijke Gezondheid
Nadere informatiePreventie van suïcide bij de hoog risicogroep suïcidepogers Rita Vanhove
Preventie van suïcide bij de hoog risicogroep suïcidepogers Rita Vanhove www.zorgvoorsuicidepogers.be Rita.vanhove@dagg-cgg.be GGZ congres 2014 Symposium Suïcidepreventie Waarom en wat doet Zorg voor Suïcidepogers?
Nadere informatieStress, depressie en cognitie gedurende de levensloop
SAMENVATTING Stress, depressie en cognitie gedurende de levensloop Inleiding Cognitief functioneren omvat verschillende processen zoals informatieverwerkingssnelheid, geheugen en executief functioneren,
Nadere informatieMinister Vandeurzen lanceert een nieuw actieplan om zelfdodingen te doen dalen
PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 7 september 2012 Minister Vandeurzen lanceert een nieuw actieplan om zelfdodingen te doen dalen De Vlaamse Regering
Nadere informatieWorkshops geestelijke gezondheid. Locoregionale uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen
Workshops geestelijke gezondheid Locoregionale uitvoering Vlaams Actieplan Suïcidepreventie Oost-Vlaanderen Work shop Voel je goed met NokNok! Je goed in je vel voelen en sterk in je schoenen staan, kan
Nadere informatieIs werken gezond? Wat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag
Is werken gezond? Wat als je denkt alles kwijt te zijn? Over verlies en suïcidaal gedrag Martin Steendam klinisch psycholoog promovendus VU Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieSuïcidepreventie bij holebi s en transgenders
Suïcidepreventie bij holebi s en transgenders Bart Witvrouwen CGG PassAnt vzw, afdeling Leuven Bart.witvrouwen@passant.be Sara Van Rossem CGG PassAnt vzw, afdeling Haacht Sara.vanrossem@passant.be Programma
Nadere informatieIncidentie van suïcidepogingen. Methoden van suïcide(pogingen) Verhoogd risico na een suïcidepoging. Definitie van een suïcidepoging
Incidentie van suïcidepogingen Naast de hoge incidentie van dodelijke slachtoffers van suïcidaal gedrag vormt het voorkomen van niet-dodelijke suïcidepogingen in België een aanzienlijk probleem. De incidentie
Nadere informatieRisicotaxatie Suïcidaliteit. achtergronden. Suïcide. José Schneider Els Govers Bert van Hemert Remco de Winter
Risicotaxatie Suïcidaliteit José Schneider Els Govers Bert van Hemert Remco de Winter achtergronden Nota behandeling van de suïcidale patiënt Zelfdoding is eigen keus 1986 regeringsstandpunt: suïcide is
Nadere informatieGeestelijke Gezondheid in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)
Geestelijke Gezondheid in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Geestelijke Gezondheid in de BBC Goed in je vel zitten is belangrijk voor iedereen. Want wie zich mentaal goed voelt
Nadere informatieVlaamse logo s in een notendop
Vlaamse logo s in een notendop Logo = Lokaal gezondheidsoverleg Onze opdracht: Mee instaan voor de realisatie van het Vlaams preventief gezondheidsbeleid Bv Vigez, Vlesp Logo s Bv CGG s Met de Fit in je
Nadere informatieZorg voor jonge suïcidepogers
Zorg voor jonge suïcidepogers Heldere communicatie in de ketenzorg Marie Van Broeckhoven / Peter Emmery 24 april 2013 Iemand die er over spreekt, doet het niet. Waar Niet waar Iemand die er over spreekt,
Nadere informatieSuïcide bij ouderen in Nederland
Suïcide bij ouderen in Nederland 19-27 AJFM Kerkhof ajfm.kerkhof@psy.vu.nl www.kerkhofpsychotherapie.nl Afdeling Klinische Psychologie Vrije Universiteit Amsterdam 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 19 196 Suïcide
Nadere informatieMinister Vandeurzen lanceert nieuw actieplan om zelfdodingen te verminderen
PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 7 september 2012 Minister Vandeurzen lanceert nieuw actieplan om zelfdodingen te verminderen De Vlaamse regering heeft
Nadere informatieSuïcidepreventie; een lokaal plan van aanpak
Suïcidepreventie; een lokaal plan van aanpak GGD Amsterdam Cluster Epidemiologie, Documentatie en Gezondheidsbevordering September 2010 José ten Haaf Marcel Buster Stephan Cremer 51 COLOFON GGD Amsterdam
Nadere informatieSuïcidaal gedrag bij jongeren
Bij suïcide, en vooral wanneer het een jong slachtoffer betreft, is de meest gestelde vraag: Waarom? Wat zijn de oorzaken en risicofactoren voor suïcidaal gedrag? En hoe kan de school inzetten op preventie?
Nadere informatieKinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem KOAP. Gezondheidsconferentie 2016
Kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem KOAP Gezondheidsconferentie 2016 Probleem KOAP? Aandacht voor KOAP Herkenning geven Opgroeien in een gezin met stress en negatieve interacties Jonge
Nadere informatieNegatieve wilsverklaring: interpretatieproblemen. Prof. Dr. Patrick Cras Dienst Neurologie Universiteit Antwerpen
Negatieve wilsverklaring: interpretatieproblemen Prof. Dr. Patrick Cras Dienst Neurologie Universiteit Antwerpen Vraagstelling Voldoet een verklaring in het kader van een geplande zelfmoord aan de definitie
Nadere informatieSuïcidepreventie bij depressie, suïcide bespreekbaar maken
Suïcidepreventie bij depressie, suïcide bespreekbaar maken Remco de Winter MD PhD, psychiater ParnassiaGroep, kennisdomeinleider acuut en verder oa onderzoeker VU & nationaal vertegenwoordiger IASP www.suicidaliteit.nl
Nadere informatieVerminderen van suïcidaliteit
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Verminderen van suïcidaliteit Van beleidsadvies naar uitvoering Judith Blekman 11 mei 2010 De aanloop naar nieuw beleid Start buiten de overheid: Ivonne van
Nadere informatieInfomoment. Advies & Coaching GG ADS
Infomoment Advies & Coaching GG ADS Overzicht 1. Netwerk geestelijke gezondheid Aalst Dendermonde Sint Niklaas 1.1 Vermaatschappelijking van de zorg 1.2 Netwerk GG ADS 1.3 Functies 2. Advies & Coaching
Nadere informatie