Auteurs Eelman ; Ed van den Heuvel Laatst gewijzigd 11 maart 2012 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/27403 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave INLEIDING Doel KLEURENCIRKEL - primaire kleuren - secundaire kleuren - tertiaire kleuren KLEURCONTRASTEN - kleurtegen-kleurcontrast - licht-donkercontrast - koud-warmcontrast - complementair contrast - simultaancontrast - kwaliteitscontrast - kwantiteitscontrast Bronnen & Achtergrondinformatie Over dit lesmateriaal Pagina 1
INLEIDING Kleur is niet zo maar iets. Kleur is overal om ons heen. In het bloemistenvak is kleur niet weg te denken. Kleur kan een presentatie aantrekkelijker maken, zorgen voor sfeer, de aandacht trekken en producten beter uit laten komen. Welke kleurencombinaties zijn er eigenlijk allemaal? Kun je zo maar alle kleuren bij elkaar zetten en wat zijn daarvan de effecten? Doel Klik > De invloed van kleur»» kn.nu/ww.b4a66ab (provisioning.ontwikkelcentrum.nl) Na het uitvoeren van deze leereenheid kun je: de eigenschappen van kleuren benoemen; de kleurentheorie van Itten toelichten; bloemwerk en productpresentaties maken waarbij je rekening houdt met de eigenschap van de kleuren die je gebruikt; kleurcontrasten benoemen, herkennen en toepassen in bloemwerk en productpresentaties. Pagina 2
KLEURENCIRKEL Kleurencirkel van Johannes Itten. Om praktisch te kunnen werken met kleuren zijn er diverse kleurencirkels bedacht. Johannes Itten leefde van 1888-1967 en heeft zich verdiept in kleurenleer. Hij heeft een kleurencirkel bedacht die nog steeds erg veel gebruikt wordt. De kleurencirkel van Itten ziet er als volgt uit: Wat zie je in de kleurencirkel van Itten? De kleurencirkel bestaat uit 12 pure kleuren In het midden van de cirkel vind je eerst de 3 primaire kleuren Daarnaast komen de 3 secundaire kleuren In de buitenste ring vind je naast de primaire en secundaire kleuren ook de tertiaire kleuren. Maar wit en zwart komen niet voor in deze cirkel? Volgens de kleurentheorie van Itten zijn wit en zwartgeen kleuren. Er bestaan nog meer kleurencirkels, bedacht door andere mensen die zich verdiept hebben in kleurenleer. - primaire kleuren Primaire kleuren: dit zijn kleuren die niet samengesteld zijn uit andere kleuren. Primair = gezegd van iets dat op de eerste plaats komt. Er zijn drie primaire kleuren, namelijk: rood geel blauw Pagina 3
primaire kleuren primaire kleuren afbeeldingen - secundaire kleuren Secundaire kleuren: dit zijn kleuren die zijn samengesteld zijn uit twee primaire kleuren. Secundair = gezegd van iets dat op de tweede plaats komt. Er zijn drie secundaire kleuren, namelijk: rood + geel = oranje geel + blauw = paars blauw + geel = groen primair mengen secundair - tertiaire kleuren Pagina 4
Tertiaire kleuren: die ontstaan door een primaire kleur te mengen met een secundaire kleur. Tertiair = gezegd van iets dat op de derde plaats komt. Een voorbeeld van een Tertiaire kleur: geel + oranje = geeloranje tertiaire kleuren Pagina 5
KLEURCONTRASTEN Kleurcontrast = kleur tegenstelling. Je krijgt een kleurcontrast als je twee of meer kleuren bij elkaar zet. Twee of meer kleuren samen kunnen elkaar versterken of verzwakken. Volgens de kleurtheorie van Johannes Itten zijn er zeven verschillende kleurcontrasten: 1 Kleur tegen kleur contrast 2 Licht - donker contrast 3 Warm - koud contrast 4 Complementair contrast 5 Simultaancontrast 6 Kwaliteitscontrast 7 Kwantiteitscontrast Voorbeelden van kleurcontrasten: Klik > Kleurcontrasten»» kn.nu/ww.558c7dd (provisioning.ontwikkelcentrum.nl). verkoper - kleurtegen-kleurcontrast Kleur-tegen-kleur contrast: ontstaat wanneer je primaire kleuren (rood,geel,blauw) naast elkaar zet. Pagina 6
- licht-donkercontrast Licht - donker contrast: ontstaat wanneer je een lichte en een donkere kleur naast elkaar zet. Bijvoorbeeld geel en blauw. Een licht - donker contrast kan ook ontstaan tussen verschillende nuances van één kleur. (verschillende nuanses betekent: 1 kleur in twee tonen. bijvoorbeeld lichtpaars en donkerpaars). licht donkercontrast kleuren licht donkercontrast afbeeldingen - koud-warmcontrast Koud-warmcontrast: ontstaat doordat sommige kleuren een warme indruk maken. Deze kleuren liggen in de kleurencirkel rond de kleur rood. Andere kleuren maken een koude indruk. Kleuren die een koude indruk maken liggen ronde de kleur blauw in de kleurencirkel. Rood blauw geeft het sterkste contrast. Pagina 7
koud warmrcontrast kleuren koud warmrcontrast afbeeldingen - complementair contrast Complementair contrast: Dit zijn alle combinaties van kleuren die in de cirkel precies tegenover elkaar liggen. Dit zijn: rood en groen, geel en paars en blauw en oranje. geel-violet (paars) oranjegeel - violetblauw oranje-blauw oranjerood-blauwgroen rood-groen roodviolet-geelgroen Als je goed kijkt naar de kleuren die in het complementaircontrast zitten, zie je dat dit altijd de drie primaire kleuren zijn. Zie het voorbeeld hieronder: Complementair contrast Primaire kleuren die in het contrast zitten: geel violet blauw - oranje rood groen geel rood en blauw blauw rood en geel Rood geel en blauw complementair contrast afbeeldingen - simultaancontrast Pagina 8
Simultaan contrast: simultaan betekent gelijktijdig. Als een kleur wordt beïnvloed door een kleur uit zijn directe omgeving spreek je van simultaancontrast. Bij een gegeven kleur vraagt het oog steeds naar de complementaire kleur. Het oog is pas tevreden als zij de drie primaire kleuren kan verwerken. Als er een kleur of twee kleuren ontbreken dan zullen de hersenen de ontbrekende kleur of kleuren proberen aan te vullen. Als we een gekleurd vierkant hebben en we brengen een neutraal grijs vlak rond deze kleur aan, dan zal het neutrale grijs een schijn van de complementaire kleur vertonen. Is het vlak rood, dan lijkt het alsof het grijze vierkant groenig is. Is het vlak groen, dan lijkt het grijze vierkant roodachtig. Is het kleurig vlak violet (paars) dan ziet het grijze vierkant er gelig uit. Is het vlak geel, dan lijkt het grijze vierkant violet (paars). Kleur kan een groot effect hebben op de manier waarop bloemwerk over komt. In het korte filmpje, "het effect van kleur", zie je enkele voorbeelden van het effect. Klik > Het effect van kleur»» kn.nu/ww.a42fc27 (provisioning.ontwikkelcentrum.nl). simultaan contrast kleuren simultaan contrast afbeeldingen - kwaliteitscontrast Pagina 9
Kwaliteitscontrast: contrast tussen heldere, verzadigde kleuren en matte, troebele kleuren. kwaliteitscontrast kleuren kwaliteitscontrast afbeeldingen - kwantiteitscontrast Kwantiteitscontract: contrast tussen hoeveelheden van een kleur. Dit komt voor wanneer er van één kleur heel veel is gebruikt en van een andere kleur heel weinig is gebruikt. kwantiiteitscontrast kleuren kwantiteitscontrast afbeeldingen Pagina 10
Bronnen & Achtergrondinformatie Om kleur te ervaren zijn je ogen nodig. Ogen zijn heel belangrijk en je kunt er soms meer mee doen dan kijken. Soms kijk je blij, cool en soms zonder respect. In dit arrangement maak je kennis met de verschillende onderdelen van het oog. De functies en de onderdelen van het oog worden beschreven en je ziet de opbouw van het oog. Wat is accommoderen ook weer? Het Oog»» kn.nu/ww.813ba81 (arrangeren.wikiwijs.nl) Hieronder nog enkele interessante bronnen; AVRO CloseUp Een wereld vol Kleur»» kn.nu/ww.9014900 (cultuurgids.avro.nl) Kleurencirkel»» kn.nu/ww.3ce98d0 (provisioning.ontwikkelcentrum.nl) Kleurenleer»» kn.nu/ww.2496940 (provisioning.ontwikkelcentrum.nl) Lidewij Edelkoort kn.nu/wwb750972 (teleblik.nl) Pagina 11
Over dit lesmateriaal Colofon Auteurs Eelman ; Ed van den Heuvel Laatst gewijzigd 11 maart 2012 om 20:59 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau MBO, Niveau 2: Basisberoepsopleiding; MBO, Niveau 3: Vakopleiding; MBO, Niveau 4: Middenkaderopleiding; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Trefwoorden itten, kleur, kleurcontrasten, kleuren, kleurencirkel, kleursymboliek Bronnen Bron Type Klik > De invloed van kleur»» http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/default.aspx?id=oc-32027-47df&format=html&mode=single Link Klik > Kleurcontrasten»» http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/default.aspx?id=oc-32008-417df&format=html&mode=single Link Klik > Het effect van kleur»» http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/default.aspx?id=oc-32008-435d&format=html&mode=single Link Het Oog»» http://arrangeren.wikiwijs.nl/25112 Link AVRO CloseUp Een wereld vol Kleur»» http://cultuurgids.avro.nl/front/detailcloseup.html?item=8191352 Link Pagina 12
Bron Type Kleurencirkel»» http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/default.aspx?id=oc-32008-419df&format=html&mode=single Link Kleurenleer»» http://provisioning.ontwikkelcentrum.nl/default.aspx?id=oc-32008-416df&format=html&mode=single Link Lidewij Edelkoort https://teleblik.nl/media/4962049 Video Pagina 13