Betrokken Wijken
H.L. Drucker: 1898 Het Woningvraagstuk Krotten trekken mensen; doorgaans migranten Van afbranden naar eigentijdse oplossingen: Krotopruiming Ook in de eigen buurt Aandacht voor de wijk Aandacht voor meer domeinen (cultureel, sociaal, economisch)
Aanleiding onderzoek + doelen Onderzoek Betrokken Wijken Vervolg op Werk aan de Wijk (2013) over 40 wijken: betere duiding van die uitkomsten over leefbaarheid en van Urban40 onderzoek naar gezondheid Vragen - Effectiviteit van interventies (volgens stakeholders) - Meerwaarde van de integrale aanpak - Profiel van best persons - Welke bijdrage leveren bewoners en ondernemers? - Lessen voor decentralisaties in sociaal domein Lokale ervaringen; daarom intensief onderzoek in 4 wijken: Gesprekken met professionals, bewoners en ondernemers (totaal 100 personen)
Nieuwland-Kruiskamp-Slotervaart(stuk)-Bijlmer-K Nieuwland
Schiedam Nieuwland (Oost en West)
Slotervaart (pc 1065)
Duiding Werk aan de Wijk onderzoek leefbaarheid - Gunstige trends t.a.v. leefbaarheid en veiligheid - 40 wijken niet onderscheidend - Verbetering vooral tussen 2002 en 2006/2007 - Meest zichtbare interventies voor 2007 ingezet (WRR 2005: 'sociale herovering') - Typerend voor 40 wijkenaanpak: wending richting duurzaam beheer en participatie - Bewonersoptimisme (2009) dankzij aandacht en intensieve communicatie over wijkaanpak
Belangrijke interventies: meest zichtbaar Fysieke vernieuwing: - Volgens professionals onmisbaar - Vanwege verdunning sociale problematiek - Bewoners kritischer Schoon en heel: - Controle gemeente op uitbesteed werk - Gecoördineerd optreden (meldpunt) - Technische verbeteringen (ondergronds) - Samen met bewoners inventariseren Veiligheid: - Aanpak criminele groepen (Top 600) - Surveillanten op straat
Duiding Urban 40 onderzoek naar gezondheid - Gunstige effecten in 40 wijken t.a.v. ervaren geestelijke gezondheid, gebruik psychosociale hulp, rookgedrag - Hoe meer beleid in de wijken (van welke aard dan ook) des te groter de gezondheidseffecten - Interventiedichtheid droeg vermoedelijk bij aan contact, doorbreken isolement en kans op persoonlijke ondersteuning - Ervaring bij zorgloketten in de wijken: nabijheid creëert meer zorgvraag
Belangrijke interventies: krachtwijkenperiode Winkelgebied: - Gecoördineerde aanpak (olv manager) - Schoon, heel, veilig (KVO) - Branchering - Betrokken ondernemers Veiligheidsgevoel: Hangjongeren (en volwassenen): - Constructief aanspreken - Klagers aanspreken op vooroordelen - Ruimte bieden Aandacht voor: - jeugd/ jongeren: opvoeding, (brede) school, sport, spel, cultuur - sociale problemen (achter de voordeur)
Verwachtingen stijgen mee met verbetering - Bewoners wennen aan het nieuwe normaal - Herstructurering: kopers zijn kritisch - Belevingsstatistieken niet per se flatteus - Werk aan de wijk nooit af
Werkzame principes bij wijkbeheer 1 Aansluiten - responsief optreden bij verwachtingen: (snel, zichtbaar, integraal ) - duurzame oplossingen (langdurig; zonder verplaatsing) - verwachtingsmanagement (in dialoog of samenwerking met b.) 2 Toegankelijke spilfiguren: - aanspreekpunt, vertrouwd gezicht - spil in netwerk (valkuil: inner circle)
Integrale aanpak; de moraal: praktisch handelen 1 Burger niet van kastje naar muur 2 Geen dubbel werk 3 Consequenties voor andere partners overzien ( pound wise ) 4 Samen grip op probleem dat zich over diverse maatschappelijke velden uitstrekt: passend netwerk gebruiken 5 Draagvlak onder alle betrokkenen: open netwerk
Participatiesamenleving in de wijk - Overlegplatforms & consultatie bewoners: G1000, wijktafels: poging bewoners beter te bereiken en te betrekken - Vrijwilligers werven ter vervanging van professionals: bemensing speelvoorzieningen, eerstelijnszorg, beheer publieke ruimte Mattheuseffecten: bewoners achterstandswijken minder toegerust Risico van overvragen (werk, opleiding, mantelzorg, ) Verdringing professionele krachten; doorstroming naar echt werk - Maatschappelijke initiatieven: bewoners en ondernemers spelen in op behoeften. Buurtbedrijven, kleinschalig omgevingsbeheer, buurtvaders, ontmoetingsplatforms en -locaties. Voor continuïteit is vinger aan de pols vaak nodig: administratieve hobbels, arbitrage, aanmoediging.
Van verzorgingsstaat naar verzorgingsstad Minder: Rijksoverheid Staat Instanties Professionele zorg Meer: Lokale overheid Civil society Lokale initiatiefgroepen Burgerschap Ontsluiten van informele netwerken (kerken, moskeeën, culturele groepen etc.) Verbinden met formele infrastructuur (financiële ondersteuning, vinger aan de pols) Vage grenzen tussen betaalde arbeid, (sociaal) ondernemerschap en vrijwilligerswerk