1 FOTOVERSLAG workshop TAB- leertafel flexibel ontwerp dinsdag 15 juni 2010, LEF Future Center, Westraven Utrecht
Deelnemers De opkomst was laag. Aanvankelijk werd gerekend op 20 tot 25 deelnemers. Op 14 juni werden 20 aanmeldingen genoteerd. Op de 15de hebben zich 11 deelnemers gemeld. 9 ingeschreven genodigden lieten zonder afbericht verstek gaan. In totaal zijn 156 mensen uitgenodigd. Staf Sprekers Inleiders pilots Deelnemers (aanwezig) Afwezig zonder afmelding 1. Ireen Röling H. Roebers F. Waarsenburg A. Schoorlemmer H. Krans 2. Arnoud de Bruijne H. de Ridder R. Termaat G. Klomp J.D. van Duijvenbode 3. Jos Haarsma G. Sanders H. Roebers J.W. Telligen 4. Ellen Tromp Facilitators R. van Loenhout R. Doef G.F. Wegman 5. Rosalie Franssen Usmar Helleman W.R. Janssen J. Kuipers 6. Udo Greuter Taco Rethmeier M. Broersma J. van Leeuwen 7. Stijn van den Boogaard J. Vijverberg S.G. Westra 8. D. Koppejan M.J.P.T. van Hemmen 9. T. Klein Swormink Y. Dekker 10. P.F. Winkels 11. S. Oosterhof 2
Programma Tijd Proces-stap 12.45-13.00 Inloop + invullen leervraag-kaart 13.00-13.15 Opening en toelichting dagprogramma 13.15-13.30 Kennismaking deelnemers 13.30-13.40 Leervragen doornemen Agenda afstemmen 13.40-14.15 Expert en ervarings informatie 14.15-14.30 TAB Markt; kies je kraam. 14.30-15.30 Interactieve sessie per zone rondom concrete pilots / issues. 15.30-15.45 Break, high tea en nadere kennismaking 15.45-16.45 Delen van vragen en inzichten. Bezinning en reflectie: wat betekent dit alles voor mij/ons. Hoe verder. 16.45-17.00 Dagafsluiting, hoe verder, aansluiting bij leertafel TAB / Flexibel ontwerp en registratie geïnteresseerde deelnemers. 3
Stellingen Leervraag Bespreking 1. Welke kansen biedt het Deltaprogramma voor TAB? Bij het bespreken en afwegen van de geprojecteerde 10 stellingen kwamen de volgende kenmerken/uitdagingen/mogelijkheden over Tijdelijk Anders Bestemmen naar voren: 2. Welke mogelijkheden zijn er om TAB in te passen in de trend van integrale gebiedsontwikkeling? 3. Wat is de incentive voor stakeholders/ondernemers om echt mee te doen aan ontwikkeling en uitvoering. 4. Hoe ga je om met tijdelijkheid versus wettelijk bepalingen? 5. Ruimtelijke reserveringen rond rijksinfrastructuur en gebiedsontwikkeling A12-zone tussen Oudenrijn en Lunetten. 6. Aantonen van meerwaarde tijdelijk demontabele paviljoens/vastgoed op tijdelijke locaties als nieuw instrument van gebiedsontwikkeling, 7. Welke mogelijkheden biedt tijdelijke bestemmen om natuurdoelen te realiseren, beschermen en/of betalen. 8. Binnen welke randvoorwaarden kan een regionale beheerder voor een overzienbare periode van 5 jaar gebied vrijgeven voor gebruik aan het publiek/markt? 9. Is het mogelijk om een stuk grond dat tijdelijk geen bestemming heeft te benutten om duurzaam energie te winnen? Wat moet er aan de kant van RWS gebeuren om dit voor elkaar te krijgen? - TAB draait voor een groot deel om het benutten van kansen, meer nog dan het oplossen van problemen - Er moet duidelijk zijn wat er gebeurt met een gebied (dynamiek lezen) - TAB is een ideaal midden op gebieden te benutten voor duurzame energie. Als overheid moet je hier gemeenschappelijk in optreden, en samenwerken met de markt. - Samenwerking zeer belangrijk bij Tijdelijk Anders Bestemmen: o Alle partijen aan tafel krijgen o Combineren eigen doel & gemeenschappelijk doel o Markt moet geld verdienen, maar ook waarde garanderen voor de toekomst (net als overheid) o Transparant zijn naar stakeholders en derden/omgeving o Gezamenlijk belang niet uit het oogverliezen (meta benadering) - TAB is een goede kans om innovatie te gebruiken om gebieden in vullen - Haalbare plannen: goed rekening houden met regelgeving. 4
Presentaties sprekers Hennes de Ridder Han Roebers Oplossingen bedenken vanuit de bestaande realiteit... 5 Stakeholders prikkelen zelf met innovatieve ideeën te komen...
Pilots 1. Lekbrug Frank Waarsenburg (gemeente Nieuwegein) en Jos Haarsma (RWS) 6
Uitkomsten Lekbrug Facts: - De Lekbrug is een prachtig Kunstwerk dat nu ligt te liggen - Sloop op termijn (geen geld voor, onderhoud om te laten liggen is duur) - Verslepen is technisch en financieel geen optie - Geweldige locatie!--> water, snelweg, uitzicht etc. - Veel mogelijkheden!! - Stakeholders: * RWS * Gemeentes * marktpartijen?? Belang voor RWS: - publiciteit - financieel - publieksgericht - innovatief - profileren: opstap voor andere plekken De mogelijkheden/tijdelijke functies: - Brug gebruiken als PR-apparaat voor RWS? Bijv. grote spandoeken van RWS? - Brug als reclamemiddel om ondernemers aan te trekken (in de trant van: hier had uw reclame kunnen hangen! of Weet u hier een bestemming voor ) - Uitschrijven prijsvraag om de brug te benutten - In de toekomst komen er meer bruggen stil te liggen. Dit project als voorbeeld gebruiken - Eigenaar Kalkar bellen N.B. Er is draagvlak nodig van HID/Bestuur om gemeentes/partijen te kunnen overtuigen Acties: Arnoud+Jos+Han+Ireen Frank+gem. Nieuwegein 7
2. Harderwijk Rop van Loenhout (Attika Architekten) en Germaine Sanders (2Flux) 8
Uitkomsten Brug Harderwijk Facts: - Harderwijk gaat uitbreiden met nieuwe wijk Drielanden - Gesitueerd naast de A28, vlak bij de randmeren - A28 vormt barrière tussen water en nieuwe wijk Kans: Een tijdelijke verbinding van beide kanten A28 Noodzaak: Duurzame oplossing Kosten: Wie investeert? Op basis waarvan? RWS heeft een idee voor een tijdelijke brug die Drielanden met het water kan verbinden. Maar: - RWS heeft geen belang, neemt dus geen regie - RWS vormt een obstakel voor andere partijen. - RWS verleent alleen vergunning Dus: - zoek naar partijen die ook wat willen - Houd het klein - Houd het tijdelijk - Niet voor een ander praten - Alle invalshoeken bekijken - Matchen waar kan (gemeente, provincie, rws etc.) Wellicht heeft RWS een voor de hand liggende oplossing achter de hand? Een tijdelijke brug, multi-inzetbaar? Een tijdelijke brug kan bij positieve effecten partijen triggeren om van tijdelijk naar definitief te stappen! Hiervoor zullen overheid en RWS toch echt overige partijen moeten overhalen om te investeren. Initiatief nemen! Stilstand voorkomen! 9
3. Bruinisse Ruud Termaat (RWS) en Ellen Tromp (Deltares) 10
Uitkomsten Bruinisse Facts: - dijkverhoging/verbreding door RWS voor 2015 gereed - hiervoor ruimte nodig--> sloop van huizen - gemeente wil barrièrevorming van de dijk terugbrengen --> integreren dorp-water - eventueel een multifunctionele dijk? Besluitvorming hierover nog verre van helder - dus: definitieve bestemming nog onduidelijk ruimte voor TAB? Tijdens de brainstorm kwamen verschillende ideeën voor tijdelijke bestemmingen naar voren, die tevens een voorzet geven om dorp en water te integreren: - tijdelijke horeca, tijdelijke bioscoop, tijdelijke evenementen, uitkijkpost, strand, zwembad, etc. Hoe is dit te realiseren? - Opzetten van een kansenkaart voor het gebied: welke functie, waar, welke periode, mogelijkheden? - Etaleren als experimenteerlocatie --> voorbeeldfunctie! - Project integreren met imagoverbetering Bruinisse - Zoeken sellingpoints: Bruinisse als centrum van deltawerken? Poort van Schouwen-Duiveland? Creëren uitdagende kustlijn? - Wat is tijdelijk? Welke periode is voor investeerders rendabel? - Belangrijk: hoe is het proces in te richten? Voornaamste moeilijkheden waar we tegenaan lopen: Regie: - Wie moet het initiatief nemen? RWS als dijkbeheerder? De gemeente? De provincie? Marktpartijen? Dit is een lastige kwestie. - Belangrijke driehoek van partijen: Partijen die moeten, Partijen die willen, en partijen die kunnen. Zij moeten elkaar in het midden vinden. - RWS hoeft niet, maar kan wel prikkelen - Sterke omgevingsmanager nodig om te lobbyen bij de gemeente - Procesmanagement zeer belangrijk!! Wie kan wat, en wie heeft wat te bieden (kennis, ervaring, invloed, geld?) 11
Aandacht voor kansen en uitdagingen in elke pilot tijdens de tapijtsessie 12
Afsluiting De rode draad: hoe brengt RWS haar ideeën en innovatieve concepten aan de man: - Er is veel behoefte aan verbinding tussen nat en droog, de waterbeheerders en de wegbeheerders - Denken in mogelijkheden/oplossingen! - De verschillende TAB-leertafels moeten van elkaar leren - Economische haalbaarheid blijft te allen tijde van belang - De 3 besproken pilots moeten dienen als kapstok voor het grote verhaal: o Er is een groot areaal voor TAB beschikbaar, zeer veel potentieel! o Waar is dat areaal? Wie moet hier zorg voor dragen? 13