18 04 De ICTmedewerker in 2015 4.1 TRENDS DIE EEN IMPACT HEBBEN OP DE ICT-SECTOR VAN MORGEN WELKE SOURCING? BEST SOURCING! Wanneer wij als multinationaal bedrijf een project binnenhalen gaan wij internationaal op zoek naar de meest (kost) efficiënte manier om dit project uit te werken. De concrete realisatie van de oplossing is het meest voor de hand liggende uitbesteedbare onderdeel van het project, maar er worden steeds meer onderdelen van het project door filialen in het buitenland uitgewerkt. Multinationals doen steeds meer aan best sourcing bij het uitwerken van projecten. Hiervoor zijn er verschillende redenen: De schaarste op de ICT-arbeidsmarkten van de westerse industrielanden. De 24/7-economie. Door in de 3 tijdszones mensen op een project te zetten is het uiteraard veel sneller klaar dan wanneer er maar vanuit één tijdszone wordt aan gewerkt. Delokalisatie vermindert de kost van het project. Favoriete off-shore gebieden zijn: Latijns-Amerika (bvb. Brazilië), Centraal- en Oost-Europa (bvb. Rusland, Oekraïne, Tsjechië, Roemenië, Estland, Slovenië), Zuid- Oost-Azië (bvb. Indië, China, Maleisië en Filippijnen) en Afrika (bvb.tunesië, Zuid-Afrika) Schaaleffecten door de consolidatie van bepaalde activiteiten waardoor kostendalingen kunnen worden gerealiseerd. Leereffecten doordat een bepaalde afdeling zich zal gaan specialiseren in een bepaalde activiteit en daar gaandeweg beter zal in worden. Bovendien kunnen diegenen die beroep doen op externe sourcing zichzelf steeds beter gaan richten op hun eigen kernactiviteiten waardoor ze hierin ook productiever en efficiënter worden. DE OPLOSSING BEVINDT ZICH IN DE CLOUD Klanten betalen liever voor het beroep doen op een oplossing dan voor het in-huis-halen van een oplossing. Enkele jaren geleden verkochten bedrijven oplossingen (hardware & software) en gingen die installeren bij de verschillende klanten. De oplossing werd gefactureerd en in de weken, maanden en jaren die erop volgden werden er diensten rond gecreëerd (maintenance, opleiding, enz ). Vandaag evolueert het businessmodel steeds meer naar een op acties en verrichtingen gebaseerd kostenmodel, waarbij de klant betaalt volgens het aantal keer dat hij beroep doet op de oplossing (bvb. opslag van gegevens, gebruik van een toepassing, enz ). Denken we maar aan de evolutie naar cloud computing, ASP en SaaS. Aangezien de ICT-leverancier hier betaald wordt naargelang het gebruik dat de klant maakt van de ICT-oplossing, zal het voor de ICT-medewerkers belangrijk zijn om commercieel mee na te denken met de klant over het potentieel gebruik ervan. De business voor het ICT-bedrijf stopt immers niet met het ondertekenen van het contract voor de verkoop van een oplossing. Integendeel, de business start er pas PROCESMANAGEMENT ON THE FLY Processen evolueren van een transactioneel naar een interactief model. Als in een waar ecosysteem veranderen de spelers voortdurend hun onderlinge interactie. Er is dan geen sprake meer van vooraf te ontwerpen transacties. Procesmanagers zullen dus moeten leren de ene keer strak te zijn en vervolgens weer los te kunnen laten. Ook zullen ze zich scherp bewust moeten zijn van het (sociale) netwerk waarin de processen zich afspelen, want daarin schuilt de dynamiek waarin uiteindelijk de beslissingen worden genomen en de resultaten worden geboekt. Deze netwerken kunnen zowel competentie netwerken zijn met collega s uit het eigen en uit andere bedrijven of meer sociale netwerken met vrienden (al is er wellicht steeds
19 meer vervaging tussen de professionele en de sociale netwerken en kunnen professionele vragen via beide wegen een antwoord vinden). We kunnen dus nu anders tegen bedrijfsprocessen aankijken. Processen moeten zelfoptimaliserend worden in plaats van vooraf dichtgetimmerd. Omgevingsgevoelig in plaats van geïsoleerd. Technologie biedt real-time informatie die het klassieke denken over processen doet wankelen. Transacties worden interacties. Om de interacties te optimaliseren is dus massaal veel informatie nodig. Deze informatie goed beheren en op het juiste moment gebruiken is cruciaal. Er is daarenboven goed business procesmanagement nodig om de nieuwe interactieve mogelijkheden ten volle te benutten. Information governance en het sturen op processen zijn twee vakgebieden in ontwikkeling. OUTSOURCING VAN ICT EN BUSINESS PROCESS OUTSOURCING DOOR DE KLANTEN Grote klanten doen steeds vaker beroep op gespecialiseerde ICT-ondernemingen en consultants om hun ICT uit te werken, te implementeren en te beheren en hun business processen te stroomlijnen via het gebruik van ICT. De trend naar outsourcing is wellicht één van de belangrijkste drijfveren achter de groei in de ICT-sector van de laatste jaren. Klanten beslisten al gauw om hun ICT-infrastructuur en bijbehorende diensten uit te besteden aan gespecialiseerde ondernemingen. Later volgden ook de ontwikkeling en het onderhoud van allerlei toepassingen. De evolutie van de laatste jaren is dat hele bedrijfsprocessen worden uitbesteed. Door het optimaliseren van bedrijfsprocessen kan immers nog zeer veel waarde worden gecreëerd in de ondernemingen. Om dit te realiseren is het natuurlijk zeer belangrijk dat in de ICT-ondernemingen die de activiteit overnemen de medewerkers begrijpen hoe de klant waarde creëert. En vooral dat men zijn commerciële noden leert begrijpen en in kaart kan brengen. Bedrijfseconomische inzichten en communicatieve vaardigheden zijn daardoor onontbeerlijk geworden voor de ICT-medewerkers van vandaag. We komen daar in een volgend punt uitgebreid op terug. aantal elementen samengekomen die geleid hebben tot: de deregulering en liberalisering van de telecommarkt de introductie van de web browser, waardoor het gebruik van het Internet toegankelijker werd voor de consumenten en de ondernemingen de exponentiële groei van het gebruik van de GSM het positieve effect van de Europese éénheidsmarkt en de introductie van de euro de verdere liberalisering van de wereldhandel, die het globaliseren van de internationale waardeketens nog verder in de hand werkte. Door al deze evoluties kon de informatiestroom die aan administratieve en bedrijfsprocessen gekoppeld is efficiënter, goedkoper en vooral interactiever worden uitgebouwd. Dit werkte het succes van het beheer van informatie en het uitbouwen van communicatienetwerken in de hand. De ICT-sector groeide aan een trend van 10% tot en met de millennium wisseling. Daarna zakte de trendgroei naar ongeveer 5%. Hierdoor werd ICT één van de drijfveren achter de economische groei. De ICT-sector was de afgelopen decennia goed voor één zesde van de economische groei in België. Niet alleen in de ICT-sector zelf, maar ook in alle andere sectoren van de Belgische economie nam het aantal ICTmedewerkers stelselmatig toe. Dit was het gevolg van het groeiend belang van ICT in alle bedrijfs- en administratieve processen van de waardeketen. De vraag naar ICT-medewerkers in de ganse Belgische economie nam fors toe. De verwachting van de meeste experten in human resources is dat deze vraag in de komende jaren verder structureel zal toenemen, en dit ondanks het feit dat er voor het realiseren van oplossingen steeds meer beroep wordt gedaan op de internationale markt (via off-shoring, near-shoring, enz ). Uiteraard zal het tekort conjunctureel bepaald zijn en in zware crisismomenten (bvb. 2000-2001 en 2008-2009) minder zwaar wegen op de War for Talent dan in periodes van hoogconjunctuur. Maar ook in deze conjunctureel minder gunstige periodes, is het aantal openstaande vacatures bij ICTbedrijven en op ICT-departementen van andere bedrijven en organisaties angstaanjagend groot. MYTHES EN REALITEITEN OVER WERKEN ALS ICT-ER 4.2 DE SCHAARSTE OP DE ICT-ARBEIDSMARKT DE SCHAARSTE OP DE ICT-ARBEIDSMARKT IS STRUCTUREEL EN NIET TIJDELIJK In de afgelopen 25 jaar is de wereldeconomie grondig gewijzigd. Na de crisis van het begin van de jaren 90 zijn een Het is duidelijk dat de ICT-sector duidelijker en beter zal moeten communiceren met het grote publiek, vooral met de jongeren over de verschillende profielen die er op de ICT-arbeidsmarkt nodig zijn en over de inhoud van de jobs. Agoria heeft 5 jaar geleden de verschillende profielen uit de ICT-arbeidsmarkt in kaart gebracht. Immers, de informaticus is een beroep met veel gezichten en inhouden. Een
20 greep uit de mogelijke functies die onder de noemer informaticus of ICT-medewerker vallen: software-ingenieurs, programmeurs, product designers, business-analisten, ICT-consultants, ICT-architecten, database-experten, netwerkbeheerders, verkopers, ICT-projectmanagers, helpdesk-medewerkers en service managers,. In grote lijnen kunnen we de ICT-medewerkers echter opdelen in 3 grote groepen: Anders uitgedrukt: het aanpakken van het gender-onevenwicht op de ICT-arbeidsmarkt hangt samen met het bewust maken van burgers, ondernemingen en organisaties over het belang en de mogelijkheden van ICT bij het oplossen van sociaal-economische vraagstukken waarvoor de wereldbevolking staat: milieu & energie, gezondheidszorg, mobiliteit, duurzaam ondernemen, aanpakken van schaarste aan grondstoffen, interactie tussen burger en overheid, diegenen die nieuwe producten ontwerpen en vervaardigen die op de markt kunnen worden gebracht. diegenen die op maat bedrijfsoplossingen uittekenen, ontwerpen, ontwikkelen en implementeren. diegenen die op de werkvloer de ICT-oplossing up-andrunning houden, beheren, aanleren en ondersteunen van de gebruikers, aanpassen en verbeteren. Deze jobs leiden elk tot sterk verschillende werkomstandigheden, nodige flexibliteit en verloning. De ene job zal al meer leiden tot samenwerken dan tot individueel werken. Uiteraard zullen ook de vaardigheden waarover deze medewerkers dienen te beschikken zeer zwaar verschillen van baan tot baan. Toch kunnen we zonder overdrijven stellen dat een ICT-job een boeiende job is, goed betaald, voor mensen met een brede visie op het leven, met een breed spectrum aan kennis en kunde, met sociale vaardigheden. Een job ook die toelaat om, naast het uitbouwen van een carrière, oog te hebben voor vrije tijd, gezinsleven en sociale, sportieve en culturele uitdagingen op andere domeinen. ROLLENPATRONEN DOORBREKEN Door de snelle ontwikkeling van ICT is de samenleving grondig veranderd, zowel economisch als sociaal. Nieuwe productiewijzen zagen het daglicht en nieuwe producten en diensten werden op de markt gebracht. Maar als we kijken wie deze producten en diensten consumeren en produceren, dan kunnen we er niet omheen: vrouwen maken minder gebruik van ICT (bv. van een computer of het internet) en zijn beduidend minder vertegenwoordigd in informaticafuncties dan mannen. In de ICT-sector is de genderkloof heel groot. Er zijn hiervoor verschillende redenen die vaak hun oorsprong vinden in sociaal-culturele rollenpatronen voor vrouwen en mannen. Studies wijzen immers uit dat heel veel jonge meisjes uit de lagere school zich reeds helemaal inpassen in de traditionele sociaalculturele rollenpatronen en verwachtingen. Bovendien zijn de oorzaken voor deze evolutie (al te vaak) gerelateerd aan de vooroordelen en de mythes t.a.v. het werken als ICT-er. 4.3 DE WENSEN VAN DE GENERATION Y MEDEWERKER De generatie van jongeren die de afgelopen jaren op de arbeidsmarkt verscheen, wordt wel eens omschreven als de Generation Y. Het is een en-en -generatie. Ze willen het beste van 2 werelden. Een generatie met traditionele waarden, gericht op eigen gezin, individualistisch, die hard wil werken en goed zijn boterham verdienen. Maar een generatie die tegelijkertijd ook sociaal en solidair wil zijn, die nood heeft aan vrije tijd ( quality time ) om de wereld (en mekaar) te ontdekken en nieuwe verrijkende ervaringen op te doen. De generatie Y is dus egocentrisch en individualistisch, maar zeker niet egoïstisch. Integendeel. Ze wil tijd hebben voor het gezinsleven, voor de sport- of culturele vereniging, voor de eigen hobby en voor het realiseren van boeiende uitdagingen, maar tegelijkertijd wil ze ook tijd en energie steken in het uitbouwen van de professionele carrière. Tijdens de werkuren wil men ook tijd hebben om het (sociaal) netwerk waarin men zich bevindt te voeden. Via GSM, ipod, Facebook, Netlog of MSN worden vrienden geïnformeerd over het reilen en zeilen van hun eigen wereldje en blijven ze up-to-date met de ervaringen van de vrienden en collega s. Deze generatie wil vooral een leuke job, waarin ze zich kunnen uitleven en gerespecteerd worden. Waarin ze uitdagingen kunnen realiseren en leuke en interessante contacten kunnen leggen met collega s en partners. De Generation Y heeft ook lak aan een nine-to-five -job. Zowel s morgens, als overdag als s avonds wil ze de nodige vrijheid om zelf een keuze te kunnen maken in vrije tijd en in werkuren. De files vermijden, kinderen afzetten en ophalen aan school, tijd voor de eigen hobby s, vrienden en verenigingsleven, zijn essentiële elementen in het gedrag van de Generation Y-medewerkers. De Generation Y wil overigens vooral beoordeeld worden voor de werkresultaten en minder voor het aantal uren dat daarvoor werden gepresteerd. Medewerkers vertoeven vaak uren in de file wanneer ze in
21 job van nine-to-five dienen uit te voeren. Vandaag zijn een echter voldoende technologische middelen om hun jobs van thuis uit of van bij de klant uit te voeren. Zo kan de ochtend- en avond file vermeden worden, kan de efficiëntie van de gepresteerde uren aanzienlijk worden verhoogd en ontstaat er een triple win-situatie waarvan zowel werknemer als werkgever als de klant beter worden. In human resources-middens wordt wel eens verwezen naar het zgn. Hollywood-model: dit is een model waarbij werknemers net als filmacteurs, scenarioschrijvers en crew personeel in Hollywood, op zoek gaan naar mooie projecten. Ze zijn vrij en voortdurend op zoek naar mooie filmprojecten die door producenten worden opgezet. In Hollywood hebben de meeste mensen met competenties op het vlak van film geen link met een werkgever. Enkel de productiemaatschappijen hebben zich als onderneming georganiseerd. Het zijn deze productiemaatschappijen die op de markt gaan zoeken naar adequate medewerkers. Voor de filmacteurs, scenarioschrijvers en andere filmmedewerkers biedt dit ook het voordeel dat zij zeer flexibel kunnen inspelen op de mogelijkheden die zich vanuit de verschillende productiemaatschappijen aandienen. Meer flexibiliteit in het uitvoeren van de job. Dat is eigenlijk wat de Generation Y-jongeren willen. Maar dat is eigenlijk ook wat de ICT-bedrijven willen en kunnen bieden aan hun medewerkers. Welke flexibiliteit wordt gezocht door de bedrijven? Daarover gaat het in de volgende paragraaf. 4.4 DE WENSEN VAN DE ICT-BEDRIJVEN VAN VANDAAG NOOD AAN FLEXIBILITEIT Ook de ICT-bedrijven hebben nood aan meer flexibiliteit van de medewerkers, omwille van de noden van hun klanten: De ICT-infrastructuur moet 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 beschikbaar zijn. Het monitoren, onderhouden en herstellen van netwerken en informatica systemen vergt sowieso al een andere aanpak. Door de evolutie naar cloud computing dienen ook de servers, de datacenters en de toepassingen die erop draaien 100% beschikbaar te zijn. Tot slot ondervinden de ICT-bedrijven nu ook een stijgende druk om projecten rond business-processen tijdig op te leveren en up-to-date te houden. De noden van de klant doen zich voor op alle uren van de dag en dus moeten de ICT-bedrijven op elk uur van de dag over medewerkers kunnen beschikken met de noodzakelijke bedrijfseconomische en informatica-technische competenties. In dat opzicht zijn medewerkers die een betere invulling wensen van hun privé-leven niet noodzakelijk een hinderpaal, maar garanderen van continuïteit en het borgen van kennis en competenties wordt wel een uitdaging waar enige organisatie voor nodig is en waarbij omzichtigheid geboden is. NOOD AAN AANPASSINGSVERMOGEN EN BEHEREN VAN NIEUWE OMSTANDIGHEDEN De noden van de klanten wijzigen snel. De technologieën om de noden te realiseren ook. Er is dus nood aan medewerkers die change aankunnen. Die een groot aanpassingsvermogen hebben en die voldoende capaciteiten hebben om bij te leren, opnieuw te leren, zaken af te leren. Meer zelfs, door de evolutie naar procesmanagement on the fly moet change ook kunnen worden geïntegreerd in de voor te stellen en uit te werken ICT-oplossing en hebben we medewerkers nodig met management capaciteiten om change te kunnen beheren. Dat gaat dus veel verder dan zich kunnen aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. Dit is geen evidente vraag en kan leiden tot werk- en prestatiedruk bij de medewerkers. De ICT-bedrijven hebben daarom vandaag zeer veel aandacht voor deze uitdaging en zorgen ervoor dat in de verschillende projectteams een gezond evenwicht wordt gevonden tussen werk- en prestatiedruk en aanpassingsvermogen enerzijds en een aangename werksfeer binnen een groep mensen anderzijds. NOOD AAN ANDERE EN NIEUWE VAARDIGHEDEN Van de ICT-er van morgen wordt gevraagd dat hij socialer, creatiever en commerciëler wordt dan die van vandaag. De ICT-er van de toekomst is sociaal vaardig en verkoopt zijn project aan de klant. Het bedrijfsleven heeft vandaag nood aan medewerkers met een zogenaamde T-shaped -opleiding. Dit zijn medewerkers die over belangrijke probleem oplossende vaardigheden beschikken in hun vakgebied, maar tegelijkertijd interacties op het getouw kunnen zetten met specialisten uit een brede waaier aan disciplines en andere functionele gebieden. Over welke vaardigheden gaat het allemaal? Informaticakennis is uiteraard een must, maar het profiel van de ideale ict'er gaat veel verder dan dat. Dat is nu al zo, en dat zal in de toekomst nog veel meer zo zijn. Hij moet goed communiceren, sociaal vaardig zijn, ideeën aan de man kunnen brengen en creatief zijn.
22 Probleemoplossend zijn en kunnen inschatten waar de klant behoefte aan heeft. En als je dat idee ook nog goed kan verkopen aan de bedrijfsleiding, dan kom je heel erg in de buurt van het ideale toekomstprofiel van de ict'er. Er is een heel groot tekort aan mensen die niet alleen informatica onder de knie hebben, maar die ook weten hoe je die moet gebruiken en toepassen. Denk maar aan ontwikkelingsteams die al lang niet meer in één gebouw zitten, maar wereldwijd contacten moeten leggen. Ze moeten weten hoe je met een Indiër en een Amerikaan moet omgaan, rekening houden met culturele en religieuze verschillen. Die vaardigheid moest je tien jaar geleden niet hebben. Ontwikkelaars moeten in team kunnen werken om hun werk sneller af te hebben. Ze moeten oog hebben voor detail, maar tegelijk ook voor het geheel waar ze deel van uitmaken. En meer nog dan vandaag is bijscholen cruciaal. De technologische evoluties en de wisseling van paradigma's gaan steeds sneller. Bijscholen is in de toekomst daardoor veel meer nog dan vandaag een must. Bedrijfseconomische inzichten: Begrijpen hoe de waardecreatie van uw bedrijf of dat van uw klant in mekaar steekt? Hoe kan ICT waarde creëren in uw bedrijf of het bedrijf van uw klant? Hoe kunnen klantenbedrijven beter omgaan met nieuwe (diensten)innovaties? Informaticatechnische vaardigheden: Plannen ontwerpen voor een ICT-infrastructuur. Deze plannen uitwerken in overleg met de klanten. Kennis van technologie en commercieel aanbod om oplossingen te realiseren. De oplossing implementeren, aanleren, beheren en verbeteren. Communicatievaardigheden & Projectmanagement: Medewerkers komen steeds meer in contact met andere culturen (collega s, klanten en partners). Kunnen luisteren naar de noden van de klanten. Oplossingen kunnen uitleggen aan de klanten / Presentatietechnieken. Bepaalde rollen kunnen opnemen in een project met respect voor de collega s in het project. Vergadertechnieken. 3-taligheid. Emotionele vaardigheden: Klantgerichtheid, probleemoplossend vermogen (creativiteit), wil tot slagen, resultaatgerichtheid, passie voor zakendoen, betrokkenheid en opnemen verantwoordelijkheid, betrouwbaarheid, externe gerichtheid & inlevingsvermogen, zin voor initiatief en zelfstandigheid (binnen team en project). 4.5 AANBEVELINGEN ROND DE ICT-MEDEWER- KERS IN 2015 De aanbevelingen worden onderverdeeld in drie clusters. De eerste cluster handelt over voorstellen om de bestaande sociale regelgeving aan te passen aan de realiteit van vandaag en aan de uitdagingen van morgen. Als we ons blijven vasthouden aan al te rigide regelgeving dan riskeren we jobcreatie en internationale groei aan ons te laten voorbijgaan. De tweede groep aanbevelingen heeft te maken met de groei en de ontwikkeling van medewerkers en het zoeken naar een optimaal evenwicht tussen de opdracht van het onderwijs en de verwachtingen en noden van het bedrijfsleven. Ze hebben te maken met lerend werken en werkend leren in het licht van de evolutie naar een vooruitstrevende kenniseconomie. De derde cluster stelt aanbevelingen voor om het imago van de ICT-sector en van de ICT-medewerker te verbeteren. ICT moet trachten een positief beeld op te hangen over de verschillende, uitdagende en boeiende jobs die er op de ICT-arbeidsmarkt aanwezig zijn. ICT draait om meer dan computers, het gaat om technologie, innovatie, creativiteit, coördinatie, projecten, implementatie en mensen. 1. EEN AANGEPAST SOCIAAL STATUUT Meer ruimte voor gedifferentieerde verloning en voor verloning op basis van prestaties in plaats van op het aantal gepresteerde uren. Annualisering van de arbeidsduur. Arbeidsduur berekenen op jaarbasis in ruil voor individuele afspraken over soepeler werkregimes. De reglementering inzake overuren, arbeidsduur en arbeidsregelingen is te strak. Dit maakt het de ondernemingen moeilijk om de aanwezigheid van de werknemers af te stemmen op de reële behoeften van de onderneming. Maar ook de werknemers zijn geïnteresseerd in individueel afgestemde flexibelere arbeidsregelingen, waarbij rekening gehouden wordt met hun vrije tijd, gezin en gezondheid. Het zoeken van een evenwicht tussen de noden van de onderneming en de individuele behoeften van de werknemers is een belangrijke uitdaging. Een nieuw statuut. Het huidige werknemersstatuut is te rigide en te beperkt. Er is nood aan een nieuw of aangepast werknemersstatuut dat een combinatie inhoudt
23 van de flexibiliteit van het zelfstandigenstatuut met de bescherming van het werknemersstatuut. Aandacht voor de loonkost: - De bestaande maatregelen die gelden voor onderzoekers moeten verhoogd en uitgebreid worden zodat ons land de motor wordt van onderzoek, ontwikkeling en innovatie, zo niet dreigen we economische activiteit te verliezen. - Verlaging van de belastingsdruk. De rapporten van de OESO tonen aan dat de belastingsdruk in België zeer hoog ligt. In een internationale context waarbij landen onderling worden vergeleken speelt dit ontzettend in ons nadeel. Het wordt hoog tijd dat deze zo snel mogelijk wordt afgebouwd zodat de lonen van onze werknemers weer kunnen concurreren met de lonen van buitenlanders. - Herzien van het automatisch indexmechanisme. Naast een aantal positieve effecten kent ons indexsysteem tal van negatieve effecten zoals de onvoorspelbaarheid van de evolutie van de loonkost en het garantieeffect waardoor de lonen automatisch stijgen. Aan het bestaande systeem dient ernstig gesleuteld te worden. Hierbij kan gedacht worden aan het indexeren van de nettolonen, het uitsluiten van bepaalde bestanddelen of enkel de indexatie van een forfaitair deel van het loon. - Meer ruimte voor gedifferentieerde verloning. Een onderneming moet de mogelijkheid hebben om individuen en teams die goed presteren extra te kunnen belonen. Door het systeem van de automatische index in combinatie met de verhogingen die voortvloeien uit sectorale verhogingen blijft er te weinig marge over. Managen op output. Tijdsregistratie geeft weer wanneer iemand aanwezig is maar zegt niets over het feit of deze persoon al dan niet werkt. De beste manier om dit na te gaan is te sturen op output (opgeleverd werk) in plaats van op aanwezigheid (aantal uren). Het gaat om management by objectives (MBO) of resultaat gericht management (RGM). Het komt er uiteindelijk op neer dat de medewerker resultaten levert ten voordele van de organisatie, want de productie bepaalt de effectiviteit van de organisatie. Tegelijkertijd dient er meer aandacht te zijn voor loopbaanbegeleiding en loopbaanontwikkeling en dient HR in te staan voor het voeren van een antistressbeleid om te vermijden dat werknemers vroegtijdig uitvallen. Invoeren van bursalen. Naar analogie met wat bestaat in de faculteit Chemie. Het systeem is eenvoudig, nl. studenten maken hun doctoraat aan de universiteit waarbij een onderneming het onderzoek financiert en waarbij de gecreëerde kennis in handen komt van de onderneming. Zoiets moet ook mogelijk worden voor ICT-richtingen. 2. VORMING VOOR ALLE MEDEWERKERS Nauwere samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven. - Regelmatige contacten via overlegplatform. De competenties en vaardigheden die nodig zijn om succesvol te kunnen starten in de ICT-sector evolueren waardoor het noodzakelijk is dat er regelmatig overleg is tussen de ICT-sector en de onderwijswereld zodat de onderwijswereld rekening kan houden met de noden van de sector bij de opmaak van hun curricula en onderwijsplannen. - Werknemers kleuren mee de lessen. Enthousiaste ICT-werknemers met pedagogische en didactische vaardigheden zijn de beste ambassadeurs om op geregelde tijdstippen het ICT-onderwijzend personeel bij te staan. Zij kunnen concrete cases voorstellen, zij hebben praktijkervaring waardoor zij zeker een toegevoegde waarde hebben. - Onderwijzend personeel heeft een peter/meter in het bedrijf en loopt stage. Om de kloof tussen onderwijzend personeel en het bedrijf te dichten moeten we ernaar streven dat zoveel mogelijk leraars, docenten, hoogleraars en professoren tijdens hun loopbaan stage kunnen lopen bij een of meerdere ICT-bedrijven en dat zij een peter of meter hebben uit de sector waarbij zij terecht kunnen voor allerlei vragen. - ICT-opleidingen door de ICT-sector voor onderwijzend personeel. De ICT-sector organiseert jaarlijks een opleiding waarbij zij de trends, nieuwe evoluties en ontwikkelingen binnen de sector toelicht. ICT academie voor pas afgestudeerden. De ICTsector moet de lead nemen in de opstart en uitbouw van een ICT-academie die zal instaan voor het organiseren van stages binnen de bedrijven, het opmaken van verschillende leermodules die inspelen op de nodige vaardigheden en het uitwerken van business cases. Daarnaast ontwikkelt zij opleidingen om niet-ict ers om te scholen naar succesvolle ICT-medewerkers. ICT in de opleiding. Iedereen heeft van ver of dichtbij te maken met ICT. Het is dan ook aangewezen dat ICT als belangrijk leerinstrument wordt gebruikt in alle onderwijsniveau s. In het middelbaar onderwijs zouden de leerlingen een aantal noties dienen te krijgen over het gebruik van ICT in samenleving en economie. Het moet daarbij wel degelijk gaan over de rol van ICT in het dagdagelijks sociaal-economisch leven en niet over het werken met bepaalde software. Bvb, hoe ondersteunt ICT de administratie in een ziekenhuis? Op welke manier kan een bedrijf via ICT opvolgen hoeveel grondstoffen er in voorraad zijn? Enz
24 Omgaan met verandering. Binnen de ICT-sector is verandering een constante geworden. Werknemers hebben nood aan het verwerven van inzicht in de veranderingsprocessen en de mogelijkheden om dit te beïnvloeden of daarmee om te gaan. Dit kan door de promotie en/of aanpassing van de bestaande Cevora opleidingen Omgaan met verandering en "Veranderingsmanagement in een IT-omgeving of door het opmaken van nieuwe opleidingen in samenwerking met bijvoorbeeld Cevora. 3. AANDACHT VOOR HET IMAGO VAN DE ICT-SECTOR EN DE ICT MEDEWERKER ICT soap. Reeksen als Flikken, Windkracht 10 en Katarakt zorgden niet alleen voor goede kijkcijfers, ze hadden ook een aanzienlijke impact op het imago van de organisaties en instanties die in de reeksen aan bod kwamen. Zo is het woord flikken geëvolueerd van een scheldwoord naar eretitel en heeft de Gentse politiecommissaris, bevoegd voor externe relaties, in tien jaar tijd zijn korps omgevormd van het meest beschimpte tot het meest gehypete in Vlaanderen. Het begrip citymarketing moest nog worden uitgevonden toen hij het al in zijn meest doorgedreven vorm toepaste: de flikkenmarketing. De tijd is rijp om een soap te maken met ICT als centraal thema. Daarnaast is het ook wenselijk dat in bestaande reeksen zoals Familie of Thuis rollen worden bedacht voor ICT ers. CEO tour. Dit initiatief dient verder ontwikkeld te worden zodat in de toekomst alle scholen bezoek kunnen krijgen van een CEO uit de ICT-sector of van een enthousiaste ICT-medewerker. Doel zou zijn om honderduit te vertellen over de inhoud van de jobs in de ICT-sector. Aandacht voor positieve aspecten van een job in ICT. ICT-toepassingen vind je in alle sectoren van de economie en maatschappij. ICT is onmisbaarder, omdat het zoveel oplossingen en mogelijkheden biedt maar vaak worden slechts de negatieve aspecten van werken in de ICT-sector belicht en worden bestaande clichés bevestigd. De sector moet meer naar voor komen met positieve verhalen over wat allemaal mogelijk is met ICT en over wat al gerealiseerd werd. Dit kan bijvoorbeeld door het opstarten van een website naar Nederlands model (www.allesis.it ) waarbij iedereen de mogelijkheid krijgt om kennis te maken met de boeiende wereld van ICT, de diversiteit aan opleidingen en beroepen, de verschillende sectoren waarin je ICT-toepassingen tegenkomt en waar je dus met een ICT-beroep kunt werken evenals, interessante projecten van ICT-toepassingen.