Publiek-private samenwerking Steven Van Garsse
Succesvolle stadsvernieuwing is steeds het resultaat van een samenwerking tussen overheid en private sector. Deze samenwerking maakt immers vaak het verschil tussen een monofunctionele private ontwikkeling en een intentie van een overheid om een groter gebied
Overzicht PPS voor stadsvernieuwing Verschijningsvormen Uitdagingen Slotbeschouwingen
PPS voor tadsvernieuwing? PPS: sterk ingeburgerd: - Associatie met complexe kunstwerken & investeringsprojecten
Verschijningsvormen Gebiedsontwikkeling met behulp van PPS
Verschijningsvormen Typologie - Publieke gebiedsontwikkeling: via grondposities - Private gebiedsontwikkeling: vaak via verkavelingen (sturing via planologische instrumenten en samenwerkingsovereenkomsten) - Met respectievelijk privaat/gemengd programma
Verschijningsvormen Cf. S. Ducatteeuw 3.2.5 PPS te weinig gebruikt bij complexe private gebiedsontwikkelingen Bij het opzetten van nieuwe projecten zijn voor ontwikkelaars en professionele spelers het juridisch-planologisch kader zoals RUP of BPA, of bij het ontbreken daarvan, het gewestplan van doorslaggevend belang. Een te gedetailleerd ruimtelijk kader laat ook te weinig ruimte om bij langlopende projecten om te gaan met veranderende woonbehoeftes, marktomstandigheden en regelgeving. Bij de opmaak van een RUP is de formele betrokkenheid van derden echter beperkt tot het openbaar onderzoek, een moment waar nauwelijks nog ruimte tot bijsturing mogelijk is. Bovendien zegt een RUP helemaal niks over hoe om te gaan met zaken zoals verontreiniging of complexe eigendomssituaties. Bij sommige complexe private gebiedsontwikkelingen is er dan ook de behoefte aan bijkomende juridische en procesmatige omkadering. In dit kader werd naast PPS onder meer gebruik gemaakt van brownfieldconvenanten. De overtuiging is dat deze vorm van privaat-publiek samenwerken verdere uitwerking behoeft. Vragen zijn ondermeer hoe dergelijke samenwerkingen kunnen worden geïnitieerd vanuit de private sector; hoe te komen tot een gedeelde regie; evenals hoe bij grootschalige projecten publiek programma zoals een
Verschijningsvormen De praktijk: publieke ontwikkeling met een gemengd programma met een (consortium) met ontwikkelaar(s)/verkoop onder voorwaarden: Cf. S. Ducatteeuw De eerste projecten waren vaak grote onderbenutte sites met een enorme potentie voor stedelijke ontwikkeling. In het geval die eigendom waren van een andere dan de lokale overheid werd deze site eerst door de lokale overheid of hun autonoom gemeentebedrijf (AGB) aangekocht om vervolgens deels of volledig onderwerp te worden van een PPSprijsvraag. Voorbeelden daarvan zijn de herontwikkeling van het militair hospitaal (Antwerpen, Oostende); de Centrale werkplaatsen van de NMBS (Leuven); de verlaten industriële sites Picanol (Ieper) en Oude Dokken (Gent) of onderbenut publiek domein (Tienen, Ieper).
Verschijningsvormen Voordelen voor de steden: - Geen/beperkt ontwikkelingsrisico - Perfect afstemming te realiseren van onderdelen - Know how private partijen - Regiefunctie kan bij de stad blijven - Opwaardering buurt
Verschijningsvormen Voordelen van de private marktpartijen - Betrokkenheid stad - Herwaardering volledige buurt - Ruimte voor innovatie en creativiteit - Verwerven van posities op strategische locaties
Uitdagingen Waar het fout loopt: - Publiek-publieke afstemming - Financieel/economische crisis/budgetten - Doorlooptijden - Veranderende behoeften/samenleving/inzichten - Gemiste kansen (zorg, onderwijs,..) - Wederzijdse verwachtingen
Uitdagingen Versterken van het opdrachtgeverschap/regiefunctie (AGB, gespecialiseerde diensten,...) Versterken van de publiek-publieke samenwerking (cf. convenanten, stadscontracten,...) Betere voorbereiding (kan ondersteund worden met meer /andere subsidies) Andere vormen van samenwerking
Uitdagingen Multifunctionaliteit & vervlechting: sterker vervlechten van functies: Subsidiëren van andere functies kan hefboom en multifunctionaliteit versterken Private ontwikkelingen (zie eerder)
Pro memorie Slotbeschouwingen
Bedankt voor uw aandacht