Inspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School Piet Van Avermaet
Inhoud Voorstelling SDL Kennismaking Stellingen Taal, taal leren, talige diversiteit Principes voor een visie op taal in de vrije tijd/school Principes voor taalstimuleringsacties
Doelen Kritische reflectie op diversiteit, integratie en taal Verdieping in processen van taalverwerving en meertaligheid Kapstokken ontwikkelen voor visie ontwikkeling Kapstokken ontwikkelen voor goede keuze van acties en goed gebruik van materialen
Steunpunt Diversiteit & Leren Onderzoek Materiaal Vorming & coaching Visieontwikkeling
SDL thema s Beeldvorming Culturele diversiteit/integratie Meertaligheid Participatie Diversiteitsbeleid Krachtige leeromgeving Brede school
Diversiteit: dubbele doelstelling Leren voor diversiteit: burgerschapsvorming Leren in diversiteit: maximale ontwikkelingskansen voor iedereen
Sleutelcompetentie OMD Diversiteit zien als een normaal fenomeen waar iedereen dagelijks in verschillende situaties mee te maken heeft (normaliteit) Vooroordelen en veralgemeningen waar mogelijk en wenselijk vermijden; zich onthouden van en zich verzetten tegen elke vorm van discriminatie (onbevooroordeeldheid en non-discriminatie). Gebeurtenissen, contexten en personen vanuit verschillende perspectieven bekijken (multiperspectiviteit). Functioneren in verschillende contexten in steeds wisselende omstandigheden en nieuwe situaties (flexibiliteit). Kiezen voor dialoog en samenwerking (dialoog en samenwerking). Leren van elkaars visies, ervaringen en competenties (leren van elkaar).
Doelen op verschillende niveaus leerlingen leerkrachten school Diversiteit zien als een normaal fenomeen waar iedereen dagelijks in verschillende situaties mee te maken krijgt. (normaliteit) Vooroordelen en veralgemeningen waar mogelijk en wenselijk vermijden; zich onthouden van en zich verzetten tegen elke vorm van discriminatie. (non-discriminatie) Gebeurtenissen, contexten en personen vanuit verschillende perspectieven bekijken. (multiperspectiviteit) Functioneren in verschillende contexten, steeds wisselende omstandigheden en nieuwe situaties. (flexibiliteit) Kiezen voor dialoog en samenwerking. (interactie) Leren van andermans visies, ervaringen en competenties. (leren van elkaar) Diversiteit waarnemen in de klas, de school en daar buiten. Diversiteit op een positieve manier benaderen. Kinderen en jongeren begeleiden tot kwaliteitsvolle interactie met elkaar en anderen. Diversiteit integreren in het totale onderwijsleerproces van kinderen en jongeren. Goed omgaan met de diversiteit van collega s, ouders en externe partners. De eigen maatschappelijke verantwoordelijkheid zien en ernaar handelen. Omgaan met diversiteit als competentie bij alle leerkrachten en leerlingen van de school nastreven. Pedagogisch en didactische voorwaarden invullen voor een effectieve diversiteitsaanpak op klas- en schoolniveau. De school uitbouwen als een interactieve en lerende organisatie. Streven naar een diverse samenstelling van alle geledingen van de school. De school als leer en leefomgeving een plaats geven binnen een breed netwerk van partners.
Kennismaking
Stellingen Stellingen 5 groepen: argumenten pro en contra Plenaire discussie
TAAL Systeem om betekenis te geven; om retrospectief te oordelen over bepaalde ervaringen Andere semiotische systemen Meervoudige geletterdheid Multimodaliteit als vorm van meervoudige geletterdheid Om te leren, om kennis te ontsluiten
TAAL Niet zomaar een vehikel, maar een sociaal geconstrueerd systeem Meerdere variëteiten Variëteiten zijn contextrelevant Meervoudige repertoires Verschillende codes Sociaal cultureel bepaald Match/mismatch met school
TAAL EN LEREN Opdracht in groepjes: Hoe leert iemand een taal? Zijn er verschillende manieren om een taal te leren? Welke manier is de beste? Plenaire discussie
TAAL EN LEREN Interactie, interactie, interactie, Thuis en school: verschillende repertoires Krachtige leeromgeving Positief, veilig klasklimaat Betekenisvolle activiteiten/taken Ondersteuning door interactie Expliciet leren Impliciet leren: gecontextualiseerd
Ouders en taal Misvatting dat ouders niet bezorgd zouden zijn om: Schoolsucces van hun kinderen Kennis van het Nederlands voor schoolsucces Ouders hebben een functioneel/rationeel perspectief EN een emotioneel/identificatie perspectief
Ouders en taal COMMUNICATIE staat centraal Motivatie Betrokkenheid Samen kinderen ondersteunen Elk zijn rol Ook positieve boodschappen Niet altijd in een hiërarchische relatie Ouders geen verlengstuk Niet in een register dat mensen niet begrijpen
Ouders en taal Niet verplichten tot Nederlands aan schoolpoort, in de vrije tijd of thuis Schrikt af, duwt weg Maakt onzeker Leidt tot minder communicatie Met kinderen thuis Met school
Talige diversiteit
Hoe ga ik om met de meertalige realiteit in de vrije tijd? verbieden? Functioneel benutten? Onderwijzen? Wat betekent verbieden/benutten voor kinderen: cognitief, socio-emotioneel? Hoe communiceer ik met anderstalige ouders? Wat adviseer ik aan anderstalige ouders thuis? Veel vragen? Antwoorden op de website. http://www.meertaligheid.be/drupal/nl/
Taal en realiteit Meertaligheid is een werkelijkheid in de sociale ruimte: e.g. grootstedelijke context Meertaligheid is een realiteit in elke persoon: meertalige repertoires Meertaligheid is contextgebonden georganiseerd en SN heeft daar een specifieke plaats in Meertaligheid hoeft niet full proficiency van elke taal of variëteit te betekenen
Taal en onderwijs Heersende paradigma = eentaligheid, submersie in de dominante taal In sommige gevallen verbieden, bestraffen Meertaligheid: twee maten en gewichten Empirische evidentie voor: meertalig onderwijs; interdependentie T1-T2; leren T1 staat succes in T2 niet in de weg (Cummins, Garcia-Kleifgen)
Taal en onderwijs Indien tweetalig model: scheiding van taalgroepen en compartimentalisering van talen = contraproductief en tegennatuurlijk Meertaligheid is meer dan talen als discrete onafhankelijk van elkaar functionerende entiteiten Realiteit van jongeren is translanguaging (Canagarajah; Creese & Blackledge)
Taal en onderwijs Pleidooi voor functioneel veeltalig leren Meertalige repertoires van leerlingen benutten, in de mainstream klas, om de kansen tot ontsluiten van kennis, om kansen om kennis te construeren te vergroten Repertoires van kinderen benutten als didactisch kapitaal Positieve impact op: Zelfbeeld, welbevinden van leerlingen (psycho-sociaal) Beeldvorming en verwachtingen van de omgeving T2 leren
Test score Turks and Nederlands
Afsluiting Individueel: noteer 1 ding wat je zeker meeneemt van deze studiedag? Plenaire reflecties
DANK U Piet.vanavermaet@ugent.be