Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie?"

Transcriptie

1 Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? In deze fiche vind je instrumenten om de interculturele competenties van personeelsleden op te bouwen en te vergroten zodat het diversiteitsbeleid binnen je organisatie dagelijks vorm krijgt. Interculturele competenties zijn een samenspel van werken aan kennis, vaardigheden en houding. De nodige kennis en vaardigheden worden in de eerste plaats bepaald door de functiebeschrijving. Van een manager worden immers andere competenties verwacht dan van een poetsmedewerker. Toch kan je een aantal ondergrenzen trekken die in meer of mindere mate - afhankelijk van de functie - voor iedereen gelden. Om die ondergrenzen vast te leggen is een doorlichting van de functiebeschrijvingen van de organisatie belangrijk. Onmisbare kennis is: een goed inzicht in de visie van de organisatie, basis knowhow over de doelgroepen, kennis van de hulpmiddelen om het diversiteitsbeleid dagelijks in de praktijk om te zetten. De belangrijkste vaardigheden hiervoor zijn: actief luisteren, in dialoog treden, empathie tonen, grenzen stellen, consequent handelen, een open houding aannemen, bereidheid tot leren. Een organisatie streeft naar een kwaliteitsvolle cliëntgerichte zorg waarbij in de mate van het mogelijke en het wenselijke rekening wordt gehouden met de diversiteit in taal, cultuur en leefwereld van de cliënten. De deskundigheid van de medewerkers is daarbij heel belangrijk. Als zorgverleners deskundig kunnen omgaan met verschillen en gevoeligheden van cliënten, collega s en zichzelf, kunnen ze die verschillen ook inzetten als een meerwaarde in de zorg. Mogelijke acties: Actie 1: doorlichting van functiebeschrijvingen en nodige competenties Actie 2: werken aan motivatie en houding Actie 3: werken aan kennis Actie 4: werken aan vaardigheden Actie 5: werken met interculturele bemiddelaars Actie 1: doorlichting van functiebeschrijvingen en competenties In principe moet iedereen binnen de organisatie in staat zijn om zich het diversiteitsdenken eigen te maken en er naar te handelen. Natuurlijk kan je hier

2 een aantal ondergrenzen trekken die in meer of mindere mate - afhankelijk van de functie - voor iedereen gelden. Een functiebeschrijving omschrijft de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van een bepaalde functie. Een duidelijke omschrijving van de jobinhoud zorgt ervoor dat niemand een verkeerde voorstelling heeft van de job. Het is belangrijk om ook de interculturele competenties expliciet in deze functieprofielen op te nemen.! Aandachtspunt: Weet dat je een aantal algemene vaardigheden en interculturele competenties van iedereen mag verwachten, los van de functie van de werknemers. Voor een doorlichting van functiebeschrijvingen kan je beroep doen op de RESOC s (Regionaal Economisch Sociaal Overleg Comite s) Actie 2: werken aan motivatie en houding Er heerst bij heel wat zorgverleners weerstand tegenover een diversiteitsbeleid. Nochtans is net motivatie een van de voorwaarden voor goede interculturele competenties. Zonder die wil is kennis verwerven en vaardigheden ontwikkelen om te leren omgaan met andere culturen moeilijk. Daarom is het belangrijk om te werken aan die motivatie bij zorgverleners. Dat kan door vooroordelen, negatieve ervaringen, wij-zij-denken te doorbreken en meer de nadruk te leggen op de overeenkomsten in plaats van op de verschillen. Een open houding is hierbij fundamenteel. Naast de motivatie is ook de houding van essentieel belang voor goede interculturele competenties. Je moet je er namelijk van bewust zijn dat mensen met een diverse achtergrond anders handelen en denken vanuit andere referentiekaders. Als die gevoeligheid er niet is, is de kans op onbegrip en frustratie niet ondenkbeeldig. Maar dit mag niet leiden tot stereotypering en hokjesdenken. Mensen zijn in de eerste plaats individuen en geen vertegenwoordigers van hun cultuur. Je kan deze weerstanden wegwerken door enerzijds het onbekende weg te nemen en anderzijds ook de nadruk te leggen op de gelijkenissen in plaats van verschillen tussen mensen. Ga na op welk niveau de weerstanden zich situeren. Is het een kwestie van niet kunnen, niet willen, niet moeten, niet mogen of niet durven?

3 ! Aandachtspunt: Een mogelijke valkuil bij interculturaliteit is culturele verschillen overschatten. Voor begeleiding bij hoe weerstanden detecteren en hoe er mee omgaan kan je beroep doen op het Antwerps minderhedencentrum de8. Actie 3: werken aan kennis Kennis verwerven over andere culturele gewoonten en gebruiken is belangrijk om communicatie te doen slagen. Hierdoor kan je vaak meer begrip opbrengen voor verschillen omdat je de redenen voor het anders zijn en de achterstelling beter begrijpt. Er zijn verschillende redenen die ertoe bijdragen dat etnisch-culturele minderheden soms anders zijn en met achterstelling te maken hebben. Naast cultuur werken bijvoorbeeld ook de sociaal, economische en juridische situatie, scholingsgraad en positie op de arbeidsmarkt achterstelling in de hand.! Aandachtspunt: Een mogelijke valkuil bij kennis verwerven, is overculturalisering. Kennis is één zaak, maar een goede houding aannemen en de juiste vaardigheden ontwikkelen zijn hierbij minstens even belangrijk. Bovendien bestaat het gevaar om culturele elementen te veralgemenen. Het is aangewezen om altijd uit te gaan van het individu dat voor je staat, los van zijn of haar culturele en religieuze achtergrond. Om de culturele kennis van zorgverleners te verhogen, kan je beroep doen op het Antwerps minderhedencentrum de8. Actie 4: werken aan vaardigheden Actief luisteren en dialogeren zijn de belangrijkste vaardigheden bij diversiteitshandelen. Met de nodige empathie op zoek durven en kunnen gaan naar wat de andere wil of niet wil, bedoelt en niet bedoelt. Dat is de kern van de zaak. Dit betekent niet dat je dus sowieso akkoord moet zijn met andere meningen,

4 ideeën en verzuchtingen. Het betekent wel dat je pas duidelijk kan communiceren als je de andere goed begrepen hebt. Interculturele spelen, methodieken, vormingen zijn interessant om deze vaardigheden te ontwikkelen, te verbeteren en te leren omgaan met vooroordelen. Het Rafa Rafaspel is een spannend en leerrijk spel voor 12 tot 40 deelnemers. Spelers uit twee verschillende culturen leren er elkaars regels doorgronden. Het waarden- en normenspel Quickslag leert je hoe communicatie kan mislopen en toont de hiërarchie in waarden en normen binnen verschillende culturen. De methodiek BOSPAD is een hulpinstrument om de hulpverlener te ondersteunen in (cultuur)verschillen tussen de cliënt en zichzelf. Bij deze methode moet je een aantal vragen beantwoorden over vb. de persoonlijke waarden en normen en die van anderen. Er wordt hierbij van iedereen verwacht om respect te hebben en open te staan voor elkaar. Intervisie is een goede methodiek om van elkaar te leren en te zien hoe een ander iets aanpakt. Door elkaar feedback te geven, leer je je eigen zwakke en sterke vaardigheden kennen.! Aandachtspunten: Let op voor het feit dat, zonder de nodige vaardigheden, de communicatie in de meeste gevallen heel moeizaam verloopt. Daarom is het belangrijk om te werken aan vaardigheden van zorgverleners. Er bestaan verschillende methodieken om rond dit thema te werken. De keuze van de juiste methodieken moeten doordacht gebeuren en steeds in functie van je doelstellingen. Op vind je meer oefeningen, spelvormen en materialen. Als je wil werken aan vaardigheden, kan je beroep doen op het Antwerps minderhedencentrum de8. Actie 5: werken met interculturele bemiddelaars Zorgverleners die ondanks kennis, vaardigheden en motivatie nog steeds moeite hebben om interculturele bruggen te slaan, kunnen beroep doen op interculturele bemiddelaars. Een interculturele bemiddelaar?

5 is een tussenpersoon spreekt verschillende talen kent waarden en normen binnen verschillende culturen heeft als basisexpertise cultuurvertalen om de culturele kloof tussen de allochtone cliënten en de zorgverlener te dichten is gevormd in een specifiek vakgebied (momenteel gezondheid of onderwijs) Interculturele bemiddelaars worden vaak ingezet in de gezondheidszorg (meer bepaald in de algemene en psychiatrische ziekenhuizen), maar ook bij Centra voor Leerlingen Begeleiding (CLB s), Geestelijke gezondheidscentra... De vraag naar interculturele bemiddelaars is groter dan het aanbod onder andere door het huidige subsidiebeleid.!aandachtspunt: Gebruik interculturele bemiddelaars waarvoor ze dienen. Ze zijn geen tolken maar wel culturele bruggenbouwers. Meer info? Over het profiel van interculturele bemiddelaars, functie en takenpakket, belangrijke knelpunten bij het gebruik van intercultureel bemiddelaars Hans Verrept, federale overheidsambtenaar Gezondheid, ,

gids voor een interculturele ouderenzorg

gids voor een interculturele ouderenzorg gids voor een interculturele ouderenzorg Inleiding Inhoudstafel De diversiteit in onze samenleving neemt alsmaar toe. Dat ook de diversiteit onder de ouderen toeneemt, dringt ook door bij de zorgsector

Nadere informatie

CULTUURSENSITIVITEIT IN DE KANKERZORG. Door Naziha Maher, projectcoördinator diversiteit

CULTUURSENSITIVITEIT IN DE KANKERZORG. Door Naziha Maher, projectcoördinator diversiteit CULTUURSENSITIVITEIT IN DE KANKERZORG Door Naziha Maher, projectcoördinator diversiteit 27 mei 2016 MIJN CULTUUR IS DE JOUWE NIET, MAAR DAAROM NIET MINDER WAARD!! ZORGVERLENING IS CULTUREEL GEKLEURD Model

Nadere informatie

Culturele diversiteit en interculturele bemiddeling Stand van zaken - toekomstperspectieven

Culturele diversiteit en interculturele bemiddeling Stand van zaken - toekomstperspectieven 1 Culturele diversiteit en interculturele bemiddeling Stand van zaken - toekomstperspectieven Hans Verrept Coördinatiecel Interculturele Bemiddeling 2 Stand van wetenschappelijk onderzoek Etniciteit en

Nadere informatie

Fiche 6: Hoe trek je meer allochtone cliënten aan?

Fiche 6: Hoe trek je meer allochtone cliënten aan? Fiche 6: Hoe trek je meer allochtone cliënten aan? Cliënten van vreemde origine vinden soms moeizaam hun weg naar zorgvoorzieningen en zijn bovendien moeilijk te bereiken. Dit wil niet zeggen dat ze geen

Nadere informatie

Onderwijskundige doelen

Onderwijskundige doelen Onderwijskundige doelen Het materiaal van Dit Ben Ik in Brussel beoogt vooral het positief omgaan met diversiteit. Daarom is het ook logisch dat heel wat doelen van het Gelijke Onderwijskansenbeleid aan

Nadere informatie

Emmaüs Culturele diversiteit in de zorg

Emmaüs Culturele diversiteit in de zorg Emmaüs Culturele diversiteit in de zorg Mechelen 26 mei 2011 Hamida Chikhi 1 Italiaanse Turkse Marokkaanse Dienst gestart in 1992 2 1 Doelstellingen van de dienst Gelijke toegang tot de gezondheid Kwaliteit

Nadere informatie

Interculturele Competenties:

Interculturele Competenties: Interculturele Competenties: Een vak apart W. Shadid Leiden, mei 2010 Interculturele Competenties 2 Inleiding Vooral in multiculturele samenlevingen wordt de laatste tijd veel nadruk gelegd op interculturele

Nadere informatie

Programma. Voorstelling project Waarom? Wat? Ambassadeurs gezocht! De Making of Ambassadeurs Dursun aan het woord Speeddating Invullen fiches

Programma. Voorstelling project Waarom? Wat? Ambassadeurs gezocht! De Making of Ambassadeurs Dursun aan het woord Speeddating Invullen fiches Latent Talent Programma Voorstelling project Waarom? Wat? Ambassadeurs gezocht! De Making of Ambassadeurs Dursun aan het woord Speeddating Invullen fiches Rachid Boumalek aan het woord Voorstelling project

Nadere informatie

Functieprofiel. Wat is het?

Functieprofiel. Wat is het? Functieprofiel Wat is het? Een functieprofiel is een omschrijving van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van een functie binnen een organisatie. Het zorgt ervoor dat discussies worden vermeden

Nadere informatie

Omgaan met culturele diversiteit. Vorming 19 maart 2016

Omgaan met culturele diversiteit. Vorming 19 maart 2016 Omgaan met culturele diversiteit Vorming 19 maart 2016 Hoe gaan we te werk? Enkele voorbeelden ter inleiding Enkele theoretische aspecten van interculturaliteit Enkele oefeningen Besluit 1. Inleiding Wat

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

Vormingen. Aanbod in West-Vlaanderen

Vormingen. Aanbod in West-Vlaanderen Vormingen Aanbod in West-Vlaanderen 1 JANUARI 2017 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Het Agentschap Integratie

Nadere informatie

SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE

SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale

Nadere informatie

Trainingen, workshops en coaching

Trainingen, workshops en coaching Trainingen, workshops en coaching Aanbod 2015-2016 professionals en gemeenten Beschermen & Versterken Trainingen, workshops en coaching De Jeugd- & Gezinsbeschermers zet zich in voor de bescherming van

Nadere informatie

Door Naziha Maher, coördinator psychosociale dienstverlening allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker

Door Naziha Maher, coördinator psychosociale dienstverlening allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker Door Naziha Maher, coördinator psychosociale dienstverlening allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker Wat vooraf gaat Kijk eerst in eigen boezem: visie over diversiteit Is er een diversiteitbeleid in de

Nadere informatie

Inhoud THEORETISCH KADER

Inhoud THEORETISCH KADER Inhoud THEORETISCH KADER Intercultureel handelingskader: een benadering vanuit CIMIC 13 Gunilla de Graef, Fanny Matheusen, Joke Simons, Yunsy Krols, Dorien De Troy, Guido Minne & Jo Bastiaens 1 Inleiding

Nadere informatie

Ronde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit

Ronde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit Ronde van Vlaanderen 2008 Omgaan met Diversiteit Omgaan met diversiteit Diversiteitstest Referentiekader: omgaan met diversiteit Screeningsinstrument Doe de diversiteitstest! Vul de test individueel in.

Nadere informatie

Interculturele Competentie:

Interculturele Competentie: Interculturele Competentie: Een vak apart W. Shadid, Leiden, mei 2010 Inleiding In deze korte uiteenzetting wordt aandacht besteed aan het onderwerp interculturele competenties waarop de laatste tijd en

Nadere informatie

bouwstenen cultuursensitieve-def.indd 4

bouwstenen cultuursensitieve-def.indd 4 bouwstenen cultuursensitieve-def.indd 4 11/03/16 12:27 5 Voorwoord Vlaanderen evolueert naar een superdiverse samenleving. Dit brengt grote uitdagingen met zich mee ook voor het beleidsdomein Welzijn,

Nadere informatie

Interculturele managementcompetenties

Interculturele managementcompetenties Handreiking Interculturele managementcompetenties Handreiking voor (opleidings)managers in het hsao HO-raad, oktober 2012 Project intercultureel vakmanschap in het hsao Deelproject van het ZonMw programma

Nadere informatie

Diverse school, diverse kansen

Diverse school, diverse kansen Diverse school, diverse kansen Stel je buur de volgende 3 vragen: 1. Hoe kom jij in aanraking met diversiteit in onderwijs? 2. Wat is het eerste gevoel dat jij hebt wanneer je denkt aan diversiteit? 3.

Nadere informatie

brugfiguren 5 praktische aanbevelingen voor organisaties die een beroep doen op

brugfiguren 5 praktische aanbevelingen voor organisaties die een beroep doen op 5 praktische aanbevelingen voor organisaties die een beroep doen op brugfiguren Jouw organisatie wil een brugfiguur inzetten. Met welke factoren moet je rekening houden? Hier vind je vijf essentiële voorwaarden

Nadere informatie

Handleiding BPV-beoordeling voor de deelnemer. Dossiers 2013-2014

Handleiding BPV-beoordeling voor de deelnemer. Dossiers 2013-2014 Handleiding BPV-beoordeling voor de deelnemer Inhoudsopgave Inleiding... 3 Begrippenlijst... 4 Informatie BPV-beoordeling... 6 Kerntaken, werkprocessen, competenties, beoordelingscriteria en Arbo-regels...

Nadere informatie

Verbinden vanuit diversiteit

Verbinden vanuit diversiteit Verbinden vanuit diversiteit Krachtgericht sociaal werk in een context van armoede en culturele diversiteit Studievoormiddag 6 juni 2014 Het verhaal van Ahmed Een zoektocht met vele partners Partners De

Nadere informatie

In deze brochure beschrijven we wat video-hometraining inhoudt en welke gezinnen hiervoor in aanmerking komen.

In deze brochure beschrijven we wat video-hometraining inhoudt en welke gezinnen hiervoor in aanmerking komen. Amarilis Thuisbegeleidingsdienst Amarilis biedt video-hometraining aan. Dit is een intensieve methodiek waarbij gebruik gemaakt wordt van video-opnames in het gezin met als doel de contactuele-, relationele-

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht

Nadere informatie

Randstad Diversity. voor een succesvol diversiteitsbeleid. www.randstad.be/diversity

Randstad Diversity. voor een succesvol diversiteitsbeleid. www.randstad.be/diversity Randstad Diversity voor een succesvol diversiteitsbeleid www.randstad.be/diversity inhoud Randstad en diversiteit Wat is diversiteit? Waarom diversiteit? Onze dienstverlening Coaching 22 Consulting onze

Nadere informatie

seksualiteit en intimiteit bij mensen met een beperking seksualiteit en intimiteit bij ouderen

seksualiteit en intimiteit bij mensen met een beperking seksualiteit en intimiteit bij ouderen Vormingsaanbod Algemeen Aditi biedt vormingen aan over: seksualiteit en intimiteit bij mensen met een beperking seksualiteit en intimiteit bij ouderen Er zijn een aantal vaste opleidingsmodules, maar je

Nadere informatie

Competenties verbonden aan het ComPas

Competenties verbonden aan het ComPas Competenties verbonden aan het ComPas 5 kerncompetenties en 8 erg waardevol competenties 1. Kunnen samenwerken... 2 2. Contactvaardig zijn... 3 3. Inlevingsvermogen/empathie bezitten... 4 4. Zelfreflectie...

Nadere informatie

bevraging studenten Beste student,

bevraging studenten Beste student, bevraging studenten Beste student, Voor u ligt een korte vragenlijst. Dit kadert in het project Veelkleurige zorg dat wordt gedragen door verschillende organisaties, met name, Gasthuiszusters Antwerpen,

Nadere informatie

Diensthoofd overheidsopdrachten. Dienst Administratieve en juridische zaken overheidsopdrachten

Diensthoofd overheidsopdrachten. Dienst Administratieve en juridische zaken overheidsopdrachten Functietitel Diensthoofd overheidsopdrachten Dienst Administratieve en juridische zaken overheidsopdrachten Niveau Av Eerste evaluator Tweede evaluator Diensthoofd administratieve en juridische zaken Algemeen

Nadere informatie

DIVERSITEIT IN de gemeente

DIVERSITEIT IN de gemeente DIVERSITEIT IN de gemeente Ondersteuning op maat van lokale besturen Diversiteit in Vlaanderen Een diversiteitsvriendelijk Vlaanderen Vlaanderen is divers, ook etnisch-cultureel. De aanwezigheid van mensen

Nadere informatie

Richtlijnen voor het werken in een multiculturele setting

Richtlijnen voor het werken in een multiculturele setting Richtlijnen voor het werken in een multiculturele setting Quality needs diversity 1. Inleiding Deze richtlijnen zijn een uitwerking van de kernwaarde Ruimte voor talent en groei voor iedereen, onderdeel

Nadere informatie

kempelscan P1-fase Kempelscan P1-fase 1/7

kempelscan P1-fase Kempelscan P1-fase 1/7 kempelscan P1-fase Kempelscan P1-fase 1/7 Interpersoonlijke competentie Kern 1.2 Inter-persoonlijk competent Communiceren in de groep De student heeft zicht op het eigen communicatief gedrag in de klas

Nadere informatie

Thema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen

Thema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen Thema s voor diversiteitsbeleid In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen MOVISIE Kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling MOVISIE verzamelt, ontwikkelt en verspreidt kennis en adviseert

Nadere informatie

Inleiding... 9. Hoofdstuk 2 Essentiële waarden... 21. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 23

Inleiding... 9. Hoofdstuk 2 Essentiële waarden... 21. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 23 Inhoud Inleiding... 9 Hoofdstuk 1 Visie op leidinggeven... 13 1.1. Organisatiecultuur... 13 1.2. Noodzaak van cultuuromslag... 15 1.3. Structuur-, cultuurdiscussie... 15 1.4. Organisatiecultuur... een

Nadere informatie

The Missing Link: het verhogen van sociale inclusie door de inschakeling van Opgeleide Ervaringsdeskundigen (OED)

The Missing Link: het verhogen van sociale inclusie door de inschakeling van Opgeleide Ervaringsdeskundigen (OED) The Missing Link: het verhogen van sociale inclusie door de inschakeling van Opgeleide Ervaringsdeskundigen (OED) Lut Goossens - Els Van den Berghe Vzw De Link www.de-link.net Introductie Samenvatting

Nadere informatie

Competentie management

Competentie management Competentie management Directoraat-Generaal Rekrutering en Ontwikkeling BOSA.be Inhoud Definitie en geïntegreerde aanpak Het competentiemodel van de federale overheid Competentieprofielen Tools Toegevoegde

Nadere informatie

Niet culturen maar mensen ontmoeten elkaar: Culturele diversiteit in het justitiële werkveld

Niet culturen maar mensen ontmoeten elkaar: Culturele diversiteit in het justitiële werkveld Niet culturen maar mensen ontmoeten elkaar: Culturele diversiteit in het justitiële werkveld 1 Stichting Pharos Expertisecentrum gezondheidsverschillen Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen Kaveh

Nadere informatie

Functieprofiel Young Expert

Functieprofiel Young Expert 1 Laatst gewijzigd: 20-7-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1 Ervaringen opdoen... 3 1.1 Internationale ervaring in Ontwikkelingssamenwerkingsproject (OS)... 3 1.2 Nieuwe vaardigheden... 3 1.3 Intercultureel

Nadere informatie

Van activerend ondersteunen naar gedeelde verantwoordelijke

Van activerend ondersteunen naar gedeelde verantwoordelijke Van activerend ondersteunen naar gedeelde verantwoordelijke Achtergrond (Toekomstige) leraren voelen zich niet voorbereid (o.a. Cook 2001, Loreman e.a., 2005) Handelingsverlegenheid Consequenties naar

Nadere informatie

Knelpunten zorg migranten en etnische minderheden

Knelpunten zorg migranten en etnische minderheden Interculturele communicatie: wat bestaat er en wat kost het Hans Verrept (FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu) Knelpunten zorg migranten en etnische minderheden Taal problematiek

Nadere informatie

Budgetcoach Functieprofiel

Budgetcoach Functieprofiel Budgetcoach Functieprofiel Datum: //20... Naam Budgetcoach:... Doelstelling van de functie Budgetcoach De vrijwilliger biedt een aanvullende hulpverlening, waarbij op maat van de cliënt gewerkt wordt dit

Nadere informatie

Project doorstroom naar NEC

Project doorstroom naar NEC 1 Project doorstroom naar NEC Mei 2012- December 2013 Doel: realiseren van duurzame tewerkstelling voor ocmw cliënten Knelpunt: Kloof tussen reguliere werkgever enerzijds en trajectbegeleider die de doelgroep

Nadere informatie

Bruikbare Aanbevelingen om de EILEEN- Benadering toe te passen

Bruikbare Aanbevelingen om de EILEEN- Benadering toe te passen Bruikbare Aanbevelingen om de EILEEN- Benadering toe te passen Verbeterd interculturele leren in Europese ondernemingen Nederlandstalige Versie Dutch Language Version De EILEEN Aanbevelingen Introductie

Nadere informatie

Kennis rond dementie, familierelaties en verlieservaringen is onontbeerlijk.

Kennis rond dementie, familierelaties en verlieservaringen is onontbeerlijk. COMPETENTIEPROFIEL COACH BEGELEIDING MODULES PSYCHO-EDUCATIEPAKKET DEMENTIE EN NU De coach van Dementie en nu is hij/zij die de vormingssessies begeleidt voor een groep mantelzorgers van personen met dementie.

Nadere informatie

Syllabus Communicatie en Intergenerationele Samenwerking voor werknemers binnen de publieke sector met een leeftijd van 30-

Syllabus Communicatie en Intergenerationele Samenwerking voor werknemers binnen de publieke sector met een leeftijd van 30- Syllabus Communicatie en Intergenerationele Samenwerking voor werknemers binnen de publieke sector met een leeftijd van 30- Inleiding: De opleiding in en intergenerationele samenwerking is bedoeld voor

Nadere informatie

Intercultureel vakmanschap in de stage

Intercultureel vakmanschap in de stage Handreiking C Intercultureel vakmanschap in de stage Handreiking voor hsao-opleidingen en stageverlenende instellingen in de jeugdzorg HBO-raad, oktober 2012 Project intercultureel vakmanschap in het hsao

Nadere informatie

DEPARTEMENT SOCIAAL AGOGISCH WERK. Studiedag. Het Gestoorde leren de leerling en de leraar

DEPARTEMENT SOCIAAL AGOGISCH WERK. Studiedag. Het Gestoorde leren de leerling en de leraar DEPARTEMENT SOCIAAL AGOGISCH WERK Studiedag Het Gestoorde leren de leerling en de leraar DEPARTEMENT SOCIAAL AGOGISCH WERK Achtergrond (Toekomstige) leraren voelen zich niet voorbereid (o.a. Cook 2001,

Nadere informatie

Diversiteit Loont?! Factsheet Middelbaar Beroepsonderwijs

Diversiteit Loont?! Factsheet Middelbaar Beroepsonderwijs Diversiteit Loont?! Factsheet Middelbaar Beroepsonderwijs Inleiding In opdracht van het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt heeft EIM onderzoek gedaan naar de meerwaarde van diversiteitsbeleid in het onderwijs.

Nadere informatie

Waarvoor dient dit attest? mytalent@work is in eerste instantie een (zelf)evaluatie-instrument dat feedback geeft over de vaardigheden van de jongere.

Waarvoor dient dit attest? mytalent@work is in eerste instantie een (zelf)evaluatie-instrument dat feedback geeft over de vaardigheden van de jongere. Waarvoor dient dit attest? mytalent@work is in eerste instantie een (zelf)evaluatie-instrument dat feedback geeft over de vaardigheden van de jongere. Als jongere (al dan niet aan het werk) kan je mytalent@work

Nadere informatie

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO)

Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl3 Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie (MO) Opleiding AO BE 20 (Ontwerp) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 1 van 11 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 15

Nadere informatie

Inleiding... 9. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 35

Inleiding... 9. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 35 Inhoud Inleiding... 9 Hoofdstuk 1 Visie op leidinggeven... 13 1.1. Beïnvloeding van de organisatiecultuur... 13 1.2. Organisatiecultuur en organisatieklimaat... 15 1.3. Noodzaak van cultuuromslag... 16

Nadere informatie

J L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - -

J L. Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills. Vaardigheden Gedragsindicatoren. 21st Century Skill - - Nordwin College Competentiemeter MBO - 21st Century & Green Skills 21st Century Skill Jouw talent Vaardigheden Gedragsindicatoren J L Ik weet wat ik wil Ik weet wat ik kan Ik ga na waarom iets mij interesseert

Nadere informatie

Waarom de inzet van ervaringsdeskundigen bijdraagt aan herstel en participatie van kwetsbare burgers

Waarom de inzet van ervaringsdeskundigen bijdraagt aan herstel en participatie van kwetsbare burgers Waarom de inzet van ervaringsdeskundigen bijdraagt aan herstel en participatie van kwetsbare burgers Wie/wat is de ervaringsdeskundige in het wijkgericht werken? Waarin onderscheidt zij zich? Wat is haar

Nadere informatie

Rubric Internationale competenties feb link

Rubric Internationale competenties feb link Competenties Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Kennis Kennis van eigen cultuur Kennis van verbale en nonverbale verschillen van andere culturen en gewoontes Heeft basiskennis van eigen cultuur. Heeft basiskennis

Nadere informatie

Bijlage 1: Stappenplan hoe werknemers te

Bijlage 1: Stappenplan hoe werknemers te Bijlage 1: Stappenplan hoe werknemers te bewegen tot scholing en opleiding Doel van dit stappenplan is aan te geven hoe P&O leidinggevenden kan helpen bij het selecteren van de doelgroep, het voeren van

Nadere informatie

Uitgangspunten van de Koningin Julianaschool

Uitgangspunten van de Koningin Julianaschool Uitgangspunten van de Koningin Julianaschool Christelijke identiteit De Koningin Julianaschool is een open christelijke basisschool. Dat wil zeggen: iedereen is welkom. Daarbij is acceptatie van en respect

Nadere informatie

FUSION TEAMS. Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015

FUSION TEAMS. Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015 FUSION TEAMS Tewerkstelling en diversiteit in het jeugdwelzijnswerk. April 2014 december 2015 Aanleiding van het onderzoek; observaties uit de praktijk Eerder weinig jongeren met niet Belgische achtergrond

Nadere informatie

Entercultureel. een digitaal leertraject voor het verwerven van interculturele competentie

Entercultureel. een digitaal leertraject voor het verwerven van interculturele competentie Entercultureel een digitaal leertraject voor het verwerven van interculturele competentie Joke Simons (Lessius Mechelen) Gunilla de Graef (Lessius Mechelen: CIMIC) Marieke Vandersmissen (KHLeuven) Annemie

Nadere informatie

Departement Burger en Vrije Tijd Binnenschoolse Opvang. administratief

Departement Burger en Vrije Tijd Binnenschoolse Opvang. administratief FUNCTIEBESCHRIJVING: Begeleider binnenschoolse opvang 1. FUNCTIEBENAMING Naam van de functie Afdeling Niveau/rang Graad Begeleider Departement Burger en Vrije Tijd Binnenschoolse Opvang E1-E3 administratief

Nadere informatie

Klare Taal. Sociale dienstverlening in samenwerking met Atlas

Klare Taal. Sociale dienstverlening in samenwerking met Atlas Klare Taal Sociale dienstverlening in samenwerking met Atlas Klare Taal Sociale dienstverlening Klare Taal schenken: daar gaan we samen voor Veel van onze klanten zijn laagtaalvaardig of anderstalig.

Nadere informatie

Stedelijke tolk- en vertaaldienst Antwerpen (STA)

Stedelijke tolk- en vertaaldienst Antwerpen (STA) Stedelijke tolk- en vertaaldienst Antwerpen (STA) ALGEMENE VOORWAARDEN Dienstverlening van STA STA fungeert hoofdzakelijk als makelaar bij de communicatie met anderstalige cliënten. - Tolken (mondeling)

Nadere informatie

INFO - Alternatieve stage - Over de grenzen. 3 BaKO 2015-2016

INFO - Alternatieve stage - Over de grenzen. 3 BaKO 2015-2016 INFO - Alternatieve stage - Over de grenzen 3 BaKO 2015-2016 Overzicht 1. Alternatieve stage/ Over de grenzen Wat is dit? Het competentieprofiel Mogelijkheden alternatieve stage Mogelijkheden over de grenzen

Nadere informatie

Competentiemanagement. Directoraat-Generaal Organisatie en Personeelsontwikkeling

Competentiemanagement. Directoraat-Generaal Organisatie en Personeelsontwikkeling Competentiemanagement Directoraat-Generaal Organisatie en Personeelsontwikkeling Inhoud Definitie Geïntegreerde aanpak Het competentiemodel van de federale overheid Competentieprofielen Tools Toegevoegde

Nadere informatie

Competenties en talenten in het vrijwilligerswerk. Studiedag Week van de Vrijwilliger 28/2

Competenties en talenten in het vrijwilligerswerk. Studiedag Week van de Vrijwilliger 28/2 Competenties en talenten in het vrijwilligerswerk Studiedag Week van de Vrijwilliger 28/2 Stelling 1 Waarom zou je? Een echt win-win! Een sterkere ploeg waardoor je vlotter kunt werken aan je doelstelling

Nadere informatie

PROGRAMMA WORKSHOP ZOEKEN EN VINDEN

PROGRAMMA WORKSHOP ZOEKEN EN VINDEN LANCERING ACTIEMAP BA[L]AN S WORKSHOP MYRIAM HEEREMANS PROJECTONTWIKKELAAR DUURZAAM PERSONEELSBELEID EN DIVERSITEIT - RESOC MECHELEN LUDO COOLS STAFMEDEWERKER PERSONEELSZAKEN PSYCHIATRISCH CENTRUM DUFFEL

Nadere informatie

Opleiding voor mentor

Opleiding voor mentor WWW.HEART4HAPPINESS.NL INFO@HEART4HAPPINESS.NL Opleiding voor mentor Werk aan je geluk en dat van anderen en draag bij aan een betere wereld! Sheila Neijman 2015-2016 Gelukkig zijn is een 'levenskunst'

Nadere informatie

Opvoeden in andere culturen

Opvoeden in andere culturen Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552

Nadere informatie

Inspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School

Inspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School Inspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School Piet Van Avermaet Inhoud Voorstelling SDL Kennismaking Stellingen Taal, taal leren, talige

Nadere informatie

Taalbeleid in uw organisatie. Studiedag OCMW Halle november 2012

Taalbeleid in uw organisatie. Studiedag OCMW Halle november 2012 Taalbeleid in uw organisatie Studiedag OCMW Halle november 2012 Programma Taalbeleid: Waarom? stellingen en vragen Taalbeleid: Wat en hoe? stappenplan taalbeleid Voorwaarden voor een succesvol taalbeleid

Nadere informatie

Werken aan diversiteit Visie en missie van de stad Mechelen

Werken aan diversiteit Visie en missie van de stad Mechelen Werken aan diversiteit Visie en missie van de stad Mechelen 1 1. Aanleiding Een aantal bovenlokale processen en gebeurtenissen maken het aanzicht van en het leven in onze stad heel divers. Migratiestromen,

Nadere informatie

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.

Nadere informatie

THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN *

THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN * THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN * 1. De motivatie voor ontwikkeling en leren bij de leerlingen verhogen. 2. De ontwikkeling en /of leerwinst bij elke leerling verhogen.

Nadere informatie

Entercultureel. werken aan interculturele competenties via de ontwikkeling van een online leertraject

Entercultureel. werken aan interculturele competenties via de ontwikkeling van een online leertraject Entercultureel werken aan interculturele competenties via de ontwikkeling van een online leertraject Joke Simons (Lessius Mechelen) Marieke Vandersmissen (KHLeuven) Annemie Merckx (KaHo SL) Gunilla De

Nadere informatie

Aantekening Levensbeschouwing Hoofdstuk 2: Waarden en normen

Aantekening Levensbeschouwing Hoofdstuk 2: Waarden en normen Aantekening Levensbeschouwing Hoofdstuk 2: Waarden en normen Aantekening door C. 814 woorden 16 januari 2014 5,6 52 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Standpunt Waarden, normen en moraal Waarde:

Nadere informatie

! Laat u inspireren en ga de uitdaging aan! ! Stel uzelf de vraag wat het kan opleveren en waar mogelijkheden liggen!

! Laat u inspireren en ga de uitdaging aan! ! Stel uzelf de vraag wat het kan opleveren en waar mogelijkheden liggen! Inleiding Vrijwilligerscentrale Haarlem e.o. ziet al een aantal jaren de aanloop van kwetsbare burgers toenemen. Uit onderzoek van Movisie blijkt dat kwetsbare burgers onvoldoende op het netvlies te staan

Nadere informatie

Mogelijkheden in de (non-) verbale communicatie

Mogelijkheden in de (non-) verbale communicatie Mogelijkheden in de (non-) verbale communicatie Non verbaal werken in de AZC s Inleiding In toenemende mate krijgen we in de AZC s te maken met nieuwkomers. Bewoners die onze taal niet spreken en wij,

Nadere informatie

ken jezelf en en verbeter je relaties met anderen

ken jezelf en en verbeter je relaties met anderen DISC KLEURENTRAININGEN: ken jezelf en en verbeter je relaties verbeter met anderen je relaties met anderen Waarom klikt het met de ene persoon direct en verloopt het contact met andere altijd moeizaam?

Nadere informatie

18-9-2014. Pedagogische opleiding theorie. Doelstellingen. Doelstellingen. Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback. De kennis over de begrippen:

18-9-2014. Pedagogische opleiding theorie. Doelstellingen. Doelstellingen. Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback. De kennis over de begrippen: Pedagogische opleiding theorie Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback Doelstellingen De kennis over de begrippen:, feedback, opleiden en leren kunnen uitdrukken en verfijnen Doelstellingen De voornaamste

Nadere informatie

Competentieprofiel medewerker BAAL

Competentieprofiel medewerker BAAL Het competentieprofiel is opgebouwd uit enerzijds de algemene competenties vanuit het ruime werkkader van vzw Jongerenwerking Pieter Simenon en anderzijds uit de beroepsspecifieke competenties gericht

Nadere informatie

Kwaliteitsvolle vraagverduidelijking

Kwaliteitsvolle vraagverduidelijking Kwaliteitsvolle vraagverduidelijking Prof. Dr. Bea Maes K.U.Leuven Inhoud Wat is vraagverduidelijking? Wat is kwaliteitsvolle vraagverduidelijking? Wat zijn de ervaringen van personen met een handicap

Nadere informatie

Kleurrijke Maatzorg: Een cultuurgevoelig onthaal? Studiedag 20 november 2013 Antwerps netwerk cultuurgevoelige

Kleurrijke Maatzorg: Een cultuurgevoelig onthaal? Studiedag 20 november 2013 Antwerps netwerk cultuurgevoelige Kleurrijke Maatzorg: Een cultuurgevoelig onthaal? Studiedag 20 november 2013 Antwerps netwerk cultuurgevoelige Kleurrijke Maatzorg: Het is een gegeven: Voorzieningen in Welzijnsorganisaties krijgen een

Nadere informatie

Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen

Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen Studiedag Kleurrijke Maatzorg Gaby Jennes, 14 oktober 2011 Iets over de opleiding gw Opleiding voor volwassenen (sinds 1960), geaccrediteerd

Nadere informatie

Ons hoogste doel. Dit is onze missie

Ons hoogste doel. Dit is onze missie 20 19 23 Dit is onze missie Ons hoogste doel Ieder kind moet veilig, gezond, gelukkig en kansrijk op kunnen groeien. Onze scholen spelen daarin een essentiële rol. Wij bieden een prettige, veilige en duurzame

Nadere informatie

VISIE PEDAGOGISCH PROJECT

VISIE PEDAGOGISCH PROJECT VISIE PEDAGOGISCH PROJECT van daltonschool De Kleine Icarus Algemene visie De opdracht van daltonschool De Kleine Icarus bevat naast het onderwijskundig eveneens een maatschappelijk aspect Wij brengen

Nadere informatie

Daar zouden we het vaker over moeten hebben. Inleiding Simultaan

Daar zouden we het vaker over moeten hebben. Inleiding Simultaan Daar zouden we het vaker over moeten hebben. Onderzoek naar interculturele competenties van onderwijsmedewerkers (Judith de Beer. Erasmus Universiteit Rotterdam. april 2006) Inleiding De titel daar zouden

Nadere informatie

Hulpmiddel verwijderen en schorsen de volgende keer anders

Hulpmiddel verwijderen en schorsen de volgende keer anders Hulpmiddel verwijderen en schorsen de volgende keer anders Er zijn van die situaties, waarin een verwijdering of schorsing van een leerling in beeld komt. Vaak een noodmaatregel, omdat het conflict dan

Nadere informatie

Werk. Omdat een andere blik je leven verrijkt

Werk. Omdat een andere blik je leven verrijkt Werk vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt (Samen)werken met autisme Autisme heeft invloed op het hele leven, dus ook op de werkplek. Autisme brengt talenten en kwaliteiten met zich mee

Nadere informatie

Onlinehulpverlening en Mediawijsheid. in het sociaal werk

Onlinehulpverlening en Mediawijsheid. in het sociaal werk Onlinehulpverlening en Mediawijsheid in het sociaal werk Infobrochure vormingsaanbod Onlinehulpverlening en Media-W 2015 Project Mediawijsheid Een smartphone, laptop, tablet, computer en internet zijn

Nadere informatie

Universiteit Opleiding Cursus Beschrijving Link. Vaardigheidsonderwijs 2e jaar

Universiteit Opleiding Cursus Beschrijving Link. Vaardigheidsonderwijs 2e jaar Overzicht bachelorcursussen Dit overzicht geeft een groot aantal bachelorcursussen weer die aandacht besteden cultuur en/of gender op het gebied van gezondheidszorg. Het overzicht betreft cursussen uit

Nadere informatie

jongerenbuurtbemiddelaar. gesprek eerste partij x* x gesprek tweede x* x partij bemiddelingsgesprek x* x beide partijen verslaglegging t.b.v.

jongerenbuurtbemiddelaar. gesprek eerste partij x* x gesprek tweede x* x partij bemiddelingsgesprek x* x beide partijen verslaglegging t.b.v. BIJLAGE 1 Profiel vrijwilliger jongerenbuurtbemiddeling Beroepsbeschrijving Mogelijke functiebenamingen Contet/ werkzaamheden Rol en verantwoordelijkheden Vrijwilliger jongerenbuurtbemiddeling, jongerenbuurtbemiddelaar.

Nadere informatie

tijdens de laatste maanden van tewerkstelling via artikel 60 7 OCMW-wet

tijdens de laatste maanden van tewerkstelling via artikel 60 7 OCMW-wet ZORG VOOR WERK EEN In POP het kader VOOR van project Kortdurende IEDEREEN stages in privéondernemingen! tijdens de laatste maanden van tewerkstelling via artikel 60 7 OCMW-wet In samenwerking met Gemeente

Nadere informatie

GEKLEURDE ARMOEDE BEA VAN ROBAEYS

GEKLEURDE ARMOEDE BEA VAN ROBAEYS GEKLEURDE ARMOEDE BEA VAN ROBAEYS De opbouw van het verhaal Gekleurde armoede Een maatschappelijke uitdaging Leefwereld: het leven zoals het is Gekleurde armoede en hulpverlening Het perspectief van de

Nadere informatie

Stimuleren van eigen kracht en sociale netwerken. Ervaringen uit het veld

Stimuleren van eigen kracht en sociale netwerken. Ervaringen uit het veld Stimuleren van eigen kracht en sociale netwerken Ervaringen uit het veld Overzicht programma Wie ben ik: - Philip Stein - masterstudent sociologie - afgerond A&O-psycholoog Programma: - half uur presentatie,

Nadere informatie

Ondersteuning bij sollicitatie

Ondersteuning bij sollicitatie Ondersteuning bij sollicitatie Programma 1. Inleiding 2. Procedure en praktische info 3. Overzicht mogelijke proeven 3.1 Préselectie / schriftelijke proef 3.2 Vaardigheidsproef 3.3 Rollenspel 3.4 Psychotechnische

Nadere informatie

Communicatie voor iedereen

Communicatie voor iedereen Communicatie voor iedereen Workshop studiedag VVSG - Leuven 12 en 19 oktober 2010 Programma - Inleiding - Vraagstuk bereik - Vraagstuk omgaan met diversiteit - Doelgroepen - Conclusies rond communicatie

Nadere informatie

= = = = = = =jáåçéêüéçéå. =téäòáàå. Het TOPOI- model

= = = = = = =jáåçéêüéçéå. =téäòáàå. Het TOPOI- model éêçîáååáéi á ã Ä ì ê Ö O Ç É a áê É Åí áé téäòáàå jáåçéêüéçéå Het TOPOI- model In de omgang met mensen, tijdens een gesprek stoten we gemakkelijk verschillen en misverstanden. Wie zich voorbereidt op storingen,

Nadere informatie

ogen en oren open! Luister je wel?

ogen en oren open! Luister je wel? ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak

Nadere informatie