Triodos Groenfonds Halfjaarverslag juni 2016 TLIM
Duurzame voeding en landbouw Duurzame landbouw erkent de relatie tussen het milieu, onze gezondheid en het voedsel dat wij eten. Duurzame boeren vermijden het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest, en hanteren strenge normen voor het welzijn van dieren.
Triodos Groenfonds Halfjaarverslag juni 2016
Kerncijfers Triodos Groenfonds (bedragen in duizenden euro s) 1e halfjaar 2016 1e halfjaar 2015 2015 2014 2013 Intrinsieke waarde ultimo 673.709 593.533 674.078 617.242 650.025 Aantal uitstaande aandelen ultimo (in duizenden) 11.708 10.511 11.799 10.859 11.644 Baten 8.253 8.313 16.556 16.424 15.759 Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen -710-149 -247-7.795-187 Lasten -3.237-2.819-5.491-5.404-7.116 Bedrijfsresultaat 4.306 5.345 10.818 3.225 8.456 Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen 11.110-5.959-4.447 16.164-7.415 Resultaat 15.416-614 6.371 19.389 1.041 Lopende kosten ratio 0,90% 0,90% 0,91% 0,89% 1,28% Ratio illiquide beleggingen ultimo 83,5% 79,1% 77,1% 79,1% 77,5% Ratio groen belegd vermogen ultimo 77,3% 74,5% 73,0% 70,4% 74,1% Modified duration ultimo 3,7 3,1 3,3 2,9 2,5 Per aandeel (bedragen in euro s) 1e halfjaar 2016 1e halfjaar 2015 2015 2014 2013 Intrinsieke waarde ultimo 57,54 56,47 57,13 56,84 55,82 Resultaat 1,34-0,06 0,60 1,80 0,10 Rendement Triodos Groenfonds op basis van intrinsieke waarde (inclusief herbelegging van dividend) per ultimo juni 2016 6 maanden 1 jaar 3 jaar gem. 5 jaar gem. 10 jaar gem. Sinds oprichting gem. Excl. maximaal fiscaal voordeel 2,3% 3,5% 2,4% 1,9% 2,1% 2,6% Incl. maximaal fiscaal voordeel* 4,2% 5,4% 4,3% 3,8% 4,3% 4,9% Dividendrendement Triodos Groenfonds 2015 2014 2013 2012 2011 Dividendrendement 1,6% 0,5% 1,4% 1,7% 1,8% * Dit fiscaal voordeel is maximaal 1,9% per jaar van de waarde van de aandelen op 1 januari tot een maximum van EUR 57.213 (2016) per belastingplichtige. 4
Algemene gegevens Triodos Groenfonds NV (Triodos Groenfonds) is een beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal met een open-end structuur. Het fonds is genoteerd aan Euronext Fund Services. Triodos Groenfonds is een beleggingsinstelling in de zin van de Wet op het financieel toezicht (Wft) en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Triodos Groenfonds is in 1990 door Triodos Bank opgericht als Biogrond Beleggingsfonds. In juli 1998 is het fonds met de andere groene fondsen van Triodos Bank samengevoegd tot Triodos Groenfonds. Triodos Groenfonds belegt voornamelijk in door de Nederlandse overheid erkende groene projecten die duurzame ontwikkeling bevorderen. De belangrijkste sectoren waarin het fonds belegt, zijn duurzame energie, biologische landbouw, natuur- en landschapsontwikkeling en duurzaam bouwen. Triodos Groenfonds belegt direct in groene projecten, hoofdzakelijk in leningen op basis van hypothecaire zekerheid, bankgarantie en/of verpanding van vorderingen en opbrengsten uit contracten. Daarnaast wordt een deel van de liquide middelen die het fonds aanhoudt, belegd in duurzame obligaties. Rente-inkomsten, afsluitprovisies en andere gerealiseerde inkomsten van het fonds worden na aftrek van kosten in de vorm van dividend aan de aandeelhouder uitgekeerd. Triodos Groenfonds is statutair gevestigd in Zeist. Bestuur Triodos Investment Management BV (Triodos Investment Management) is het bestuur en de beheerder van Triodos Groenfonds en is 100% dochter van Triodos Bank NV. Triodos Investment Management beschikt over een vergunning om op te treden als beheerder van beleggingsinstellingen in de zin van artikel 2:65 Wft. De AFM is de vergunningverlenende toezichthouder en voert het gedragstoezicht uit. De Nederlandsche Bank (DNB) oefent het prudentiële toezicht uit. Triodos Investment Management is aangesloten bij de Dutch Fund and Asset Management Association (DUFAS). DUFAS heeft de Code Vermogens beheerders opgesteld waarin een aantal principes is opgenomen. De leden van DUFAS hebben afgesproken om in overeenstemming met deze principes te handelen. U vindt de Principes van Fondsbestuur van Triodos Investment Management op www.triodos.nl. Het bestuur van Triodos Investment Management bestaat uit: Marilou van Golstein Brouwers (voorzitter) Dick van Ommeren (directeur sinds 1 februari 2016) Laura Pool (directeur Risk & Finance) Fondsmanager Triodos Investment Management heeft een fondsmanager aangesteld. Itske Lulof is sinds 2010 fondsmanager van Triodos Groenfonds. Bewaarder Met de inwerkingtreding van de AIFMD op 22 juli 2014 is Triodos Groenfonds verplicht om een onafhankelijke bewaarder te hebben. BNP Paribas Securities Services S.C.A. is aangesteld als onafhankelijke bewaarder voor de Nederlandse beleggingsfondsen die Triodos Investment Management onder beheer heeft. De taak van de bewaarder is het bewaren van de activa en het houden van een zeker toezicht op het fonds. Zo houdt de bewaarder toezicht op de beleggingen; de wijze waarop zij worden verkregen en vervreemd, de boeking van het vermogen van het fonds en de kasstromen. Raad van Commissarissen De samenstelling van de Raad van Commissarissen is als volgt: Jacqueline Rijsdijk (voorzitter) Aukje Hassoldt Henk Raué Annemiek Rijckenberg Sylvia van Waveren Halfjaarverslag De cijfers opgenomen in dit halfjaarverslag zijn niet gecontroleerd door een externe accountant. 5
Verslag van het bestuur Triodos Groenfonds heeft een positief eerste halfjaar afgerond. Er zijn meerdere impactvolle nieuwe financieringen gedaan, zowel in Nederland als in opkomende markten. De economie en de rente op de kapitaalmarkten bleven instabiel, maar de bedrijven in de sectoren waaraan Triodos Groenfonds leningen heeft verstrekt presteren goed. Marktontwikkelingen Marktontwikkelingen algemeen De Nederlandse economie vertoont in de eerste helft van 2016 verdere tekenen van aanhoudend maar voorzichtig herstel. Hoewel de economie wederom groeide, blijft het herstel in meerdere sectoren van de economie nog steeds broos. De sectoren waarin Triodos Groenfonds belegt zijn de afgelopen jaren, ondanks de crisis, blijven groeien en groeiden ook in de eerste helft van 2016. De urgentie om in deze sectoren maatregelen te nemen om klimaatverandering en uitputting van de bodem tegen te gaan blijft hoog. In het algemeen kan gesteld worden dat de duurzame sector volop in beweging blijft en het draagvlak in de samenleving voor duurzaamheid blijft groeien. Triodos Groenfonds verstrekt tevens op beperkte schaal leningen voor duurzame-energieprojecten in opkomende landen. De economische ontwikkelingen in deze landen waren in de eerste helft van 2016 nog slechts zeer beperkt van invloed op Triodos Groenfonds, aangezien het aandeel uitgekeerde leningen aan projecten in deze regio in de portefeuille nog zeer gering was. De ontwikkeling van de rente op de Nederlandse kapitaalmarkt is een macro-economische ontwikkeling die van invloed is op Triodos Groenfonds. De kapitaalmarktrente in Nederland bleef in de eerste helft van 2016 historisch laag. De opbrengst uit nieuwe leningen waarin Triodos Groenfonds belegt, bestaat uit de kapitaalmarktrente voor de rentevastperiode en een opslag voor het debiteurenrisico. Deze opbrengst is door de lage rentestand relatief laag in vergelijking met voorgaande jaren. Ook de eerste helft van 2016 heeft zich gekenmerkt door onrust en volatiliteit op de wereldwijde rentemarkt. Dit is terug te zien in de ontwikkeling van de rente in Nederland. Vooral het begin van het eerste kwartaal (januari) en het eind van het tweede kwartaal (juni). Dit laatste vooral door de uitkomst Ontwikkeling van de rente op de kapitaalmarkt 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00-0,05-0,10-0,15-0,20 januari-16 februari-16 maart-16 april-16 mei-16 juni-16 103,0 102,5 102,0 101,5 101,0 100,5 100,0 99,5 99,0 98,5 4-jaars IRS kapitaalmarktrente (procenten, linkeras). Bron: Bloomberg Waardeontwikkeling Triodos Groenfonds (geïndexeerd, rechteras) 6
van het Britse referendum over een Brexit. Per ultimo juni werden zelfs enkele van de langerlopende rentes, bijvoorbeeld de 6 jaars IRS, uiteindelijk negatief. Per saldo kenmerkte het eerste halfjaar 2016 zich door een daling van de rente op de kapitaalmarkt: de marktrente daalde in het gehele halfjaar verder. De invloed hiervan op de koers van het aandeel Triodos Groenfonds hangt mede af van het risico-rendementsprofiel van de bestaande portefeuille en het moment van uitzetten van nieuwe leningen en aflossingen. In onderstaande grafiek staat de ontwikkeling van de 4-jaars IRS en de koers van Triodos Groenfonds in de eerste helft van 2016 weergegeven. De grafiek laat zien dat de ontwikkeling van de marktrente een belangrijke component is geweest van de ontwikkeling van de koers van Triodos Groenfonds in deze periode. Marktontwikkelingen per sector Duurzame energie Nederland probeert de doelen, zoals beschreven in het SER Energieakkoord te behalen: 14 procent hernieuwbare energie en 100 petajoule extra energiebesparing in 2020. Met 5,6 procent per eind 2015, loopt Nederland sterk achter op deze doelstelling. Uit de Nationale Energieverkenning 2015 blijkt dat er met name op het gebied van energiebesparing in de utiliteitsbouw een grote achterstand is. Ook de realisatie van windenergie op land loopt trager dan verwacht. Voortvloeiend uit de Nationale Energieverkenning is in december 2015 extra budget beschikbaar gesteld binnen de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE). Daarnaast zijn er in de eerste helft van 2016 grote stappen gezet wat betreft het realiseren van windparken op zee. Triodos Groenfonds oriënteert zich welke rol zij hierin kan spelen, gezien de grootte en het risicoprofiel van deze projecten. Wel is het zo dat er meer en meer projecten op het gebied van duurzame energieopwekking en energiebesparing worden gerealiseerd. Triodos Groenfonds heeft in de eerste helft van 2016 dan ook weer verschillende nieuwe duurzame-energieprojecten kunnen financieren, waaronder meerdere grote zonprojecten. In de eerste maanden van 2016 is de marktprijs voor elektriciteit verder gedaald. De prijs van een MWh elektriciteit op de APX daalde van EUR 33,73 per MWh gemiddeld in december 2015 naar bijna EUR 25 per MWh. Sinds april is de prijs voor elektriciteit weer gestegen tot EUR 32,59 per MWh gemiddeld in juni 2016. De productie van duurzame energie is door deze lage elektriciteitsprijs vanuit een financieel oogpunt minder aantrekkelijk. De fondsmanager neemt dit aspect mee in de voorwaarden van de kredietverlening en de monitoring van de portefeuille aan bestaande duurzame-energieprojecten is op dit punt geïntensiveerd. Enkele recent gefinancierde projecten hebben een deel vervroegd afgelost en/of andere maatregelen moeten nemen om ook voor de langere termijn in rente en aflossing te voorzien. Energiebesparingsprojecten en projecten gericht op duurzame productie van warmte en koude zijn meer gerelateerd aan de gasprijs, die in de eerste maanden van 2016 sterk verder daalde, maar vanaf eind april tot eind juni steeg tot boven het prijsniveau van eind december 2015. Duurzame energie in opkomende markten Klimaatproblematiek houdt niet op bij grenzen en een stabiele energievoorziening is van groot belang, juist ook voor de economieën van opkomende markten. Hoewel in deze landen natuurlijke bronnen als wind en zon ruim voorhanden zijn, is het aandeel wind- en zonne-energie in de productie van elektriciteit in deze markten nog gering. Triodos Groenfonds ziet dat de kansen voor duurzameenergieprojecten in opkomende markten zich snel ontwikkelen. Wereldwijd zijn in 2015 de investeringen in duurzame energie in opkomende markten voor het eerst hoger dan die in ontwikkelde landen. Biologische landbouw De marktontwikkelingen voor de sector biologische landbouw zijn blijvend positief door de groeiende vraag naar biologische producten door de consument. De vraag overstijgt nog steeds het aanbod, met name wat betreft biologische zuivel. In tegenstelling tot gangbare melk, stijgt de prijs van biologische melk. In de akkerbouw spelen de grotere 7
8
VANDEBRON ENERGIE BV Vandebron is een vernieuwend bedrijf met een concept waarbij Nederlandse huishoudens duurzame energie rechtstreeks van een producent kopen, zoals een boer met een windmolen of zonnepanelen, zonder tussenkomst van een traditioneel energiebedrijf. Consumenten kiezen daarbij zelf hun producent, zodat ze weten waar hun geld naartoe gaat en waar hun energie vandaan komt. Hiermee is Vandebron een transparante energiedienst. Triodos Groenfonds heeft sinds 2013 een klein aandelenbelang in Vandebron. Het fonds beoogt hiermee meer opwekking van decentrale duurzame energie te stimuleren. 9
Nederlandse biologische bedrijven een steeds belangrijkere rol op Europees niveau. Daarnaast zetten kleine en middelgrote telers in op lokale verkoop. In de Nederlandse markt is ruimte voor uitbreiding en omschakeling. Daar staat tegenover dat in 2016 de mogelijkheden voor het financieren van biologische landbouwprojecten voor Triodos Groenfonds lastiger zijn geworden, als gevolg van striktere Europese regelgeving. Duurzaam bouwen In de vastgoedsector begint duurzaam bouwen en renovatie een steeds belangrijke plaats in te nemen. De mogelijkheden voor en vraag naar (groen-) financiering voor vastgoed en duurzaam bouwen is toegenomen. Dit was bijvoorbeeld ook te zien op de Provada, de jaarlijkse vastgoedbeurs, waar de mogelijkheden voor groenfinanciering volop gepresenteerd werden. Dit biedt goede kansen voor Triodos Groenfonds, dat zich daar specifiek op richt. Kansrijke speerpuntsectoren zijn monumenten, maatschappelijk vastgoed en transformatie van kantoren naar duurzame huurwoningen. Beleggingen Het fondsvermogen van Triodos Groenfonds daalde in de eerste helft van 2016 fractioneel van EUR 674,1 miljoen per ultimo 2015 naar EUR 673,7 miljoen per ultimo juni 2016. De gangbare uitstroom van januari was in 2016 kleiner dan voorgaande jaren en het fondsvermogen groeide vanaf februari sneller terug naar het niveau van ultimo 2016. De waarde van de financieringsportefeuille nam licht toe en bedraagt per ultimo juni 2016 EUR 563 miljoen (ultimo 2015: EUR 533 miljoen). In de eerste helft van 2016 werd voor EUR 41,7 miljoen afgelost en voor EUR 60,5 miljoen aan nieuwe leningen uitgekeerd, vooral in de sector duurzame energie. Dit is EUR 11,8 miljoen meer dan in de eerste helft van 2015. Daarnaast werd er in de eerste helft van 2016 voor EUR 61,6 miljoen aan nieuwe leningen gecommitteerd die in de loop van 2016 en 2017 zullen worden uitgekeerd. Per ultimo juni 2016 is 77,3% van het fondsvolume van Triodos Groenfonds belegd in door de overheid erkende groene projecten (juni 2015: 74,5%). Daarnaast is 6,0% van het fondsvolume belegd in leningen zonder groenverklaring. Dit zijn leningen waarvoor de groenverklaring (nog) niet is verkregen. Daarmee bedraagt de totale financieringsportefeuille 83,3% (ultimo juni 2015: 78,7%). Duurzame energie In het eerste halfjaar van 2016 heeft Triodos Groenfonds verschillende duurzame projecten gefinancierd, waaronder Zon Exploitatie Nederland BV (ZEN). ZEN ontwikkelt en exploiteert zonneenergie-installaties op daken van MKB bedrijven, agrarische gebouwen, gemeenten en lokale overheidsinstellingen. Daarmee bedient ZEN bedrijven die willen profiteren van de voordelen van zonne-energie, zonder om te hoeven kijken naar de administratieve en technische uitvoering van de zonne-energie-installaties. De totale waarde van de uitstaande financieringen in duurzame-energieprojecten steeg naar EUR 301,5 miljoen (eind 2015: EUR 275,5 miljoen). Procentueel steeg het aandeel duurzame energie hiermee van 40,9% naar 44,8% van het fondsvermogen. Duurzame energie in opkomende markten Er zijn in de eerste helft van 2016 twee nieuwe projecten in opkomende markten goedgekeurd. Een 80 MW windproject in Costa Rica, Alisios, en een 21 MW windproject, Gori Wind, in Georgië. Voor het Costa Ricaanse windproject wordt samengewerkt met FMO. Voor Gori Wind is een samenwerking vormgegeven met de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD). De lening aan Alisios is volledig uitgekeerd; de lening aan Gori Wind zal in de loop van 2016 en 2017 worden uitgekeerd. De totale waarde van de gecommiteerde (en deels uitgekeerde) financieringen in duurzameenergieprojecten in opkomende markten steeg hiermee naar EUR 12,7 miljoen. Met deze nieuwe financieringen steeg de blootstelling aan vreemde valuta van Triodos Groenfonds in leningen in vreemde valuta (USD) naar 10
EUR 10,8 miljoen. Triodos Groenfonds mitigeert het valutarisico door de hoofdsom van de lening volledig af te dekken met valutatermijncontracten. Biologische landbouw De waarde van de financieringen die Triodos Groenfonds aan ondernemers in de biologische landbouw heeft uitstaan, steeg in de eerste helft van 2016 tot EUR 135,3 miljoen (ultimo 2015: EUR 118,4 miljoen). Het aandeel van deze sector in het fonds steeg daarmee naar 20,1% (2015: 17,6% ). Duurzaam bouwen De waarde van de financieringen van Triodos Groenfonds in duurzaam bouwen daalde in de eerste helft van 2016 naar EUR 80,8 miljoen (ultimo 2015: EUR 92,4 miljoen). Daarmee maakt deze sector nu 12,0% uit van het fondsvermogen. Liquiditeitenbeheer Triodos Groenfonds dient voldoende liquiditeiten of andere direct opeisbare tegoeden aan te houden of voor voldoende andere waarborgen te zorgen. De liquide middelen worden aangehouden op spaarrekeningen, deposito s en liquide geachte duurzame obligaties. Gezien de huidige lage marktrente zijn de vergoedingen nihil of negatief. Op 30 juni 2016 hield het fonds 10,8% van het fondsvermogen in liquiditeiten aan en 5,3% in obligaties (per ultimo 2015 was dit 13,4% liquiditeiten en 6,2% in obligaties). zeer hoog (intensief en bijzonder beheer; 2015: 6%). Procentueel daalde de exposure op hoog en zeer hoog risico van 8% per ultimo juni 2015 naar 7% per ultimo juni 2016. Triodos Groenfonds heeft een gemiddelde risicobereidheid tussen risicocategorie 6 en 9. De samenstelling van de portefeuille heeft zich in de eerste helft van 2016 naar tevredenheid ontwikkeld. Voorzieningen dubieuze debiteuren Het percentage getroffen voorzieningen voor dubieuze debiteuren is in de eerste helft van 2016 gedaald. Het fonds heeft nagenoeg geen nieuwe voorzieningen hoeven treffen. Daarnaast viel er een bedrag van EUR 0,6 miljoen aan voorzieningen vrij, door verbetering van de marktsituatie bij kredietnemers. Er is een bedrag van EUR 0,9 miljoen afgeboekt, op leningen die reeds waren voorzien. Per saldo bedragen de totale voorzieningen voor dubieuze debiteuren hiermee 2,2% van het fondsvermogen per ultimo juni 2016 (ultimo 2015: 2,4%). Sectorverdeling per 30 juni 2016, als percentage van het fondsvermogen Duurzame energie 44,8% Biologische landbouw 20,1% Duurzaam bouwen 12,0% Natuur en landschap 4,8% Overige 18,3%* Kwaliteit van de financieringsportefeuille Triodos Groenfonds wijst alle debiteuren (leningnemers) op basis van een risicoanalyse een risicocategorie toe. Risico 1 staat voor het laagste risico en risico 14 voor het hoogste risico. Ten opzichte van eind 2015 is de kwaliteit van de financieringsportefeuille van Triodos Groenfonds nagenoeg gelijk gebleven. Circa 40% van de leningen heeft een zeer laag tot laag risicoprofiel (2015: 48%); 53% een normaal risicoprofiel (2015: 44%); 2% heeft een hoog risico (2015: 2%) en 5% heeft risicoklasse * Hieronder vallen de liquide middelen, obligaties en overige beleggingen. 11
Resultaat Financieel resultaat Het resultaat van Triodos Groenfonds is opgebouwd uit het bedrijfsresultaat en de ongerealiseerde waardeverandering van de beleggingsportefeuille. Het bedrijfsresultaat is op zijn beurt opgebouwd uit de rente- en andere gerealiseerde inkomsten verminderd met de totale kosten. Het bedrijfsresultaat over het eerste half jaar van 2016 was EUR 4.306.000. Het resultaat over de eerste helft van 2016 bedroeg daarmee EUR 15.416.000. Kosten Triodos Groenfonds betaalt een beheervergoeding van 0,80% aan Triodos Investment Management. Deze beheervergoeding is de grootste kostenpost en wordt vooral gebruikt voor personele kosten, reiskosten, huisvesting en ICT-lasten. Dit zijn kosten die bij het verstrekken van nieuwe financieringen en het beheer van de bestaande financieringen gemaakt worden. Uit de beheervergoeding worden ook alle inspanningen bekostigd die samenhangen met de administratie en het voldoen aan rapportageverplichtingen. De totale kosten in het eerste halfjaar van 2016 bedroegen EUR 3.236.838 (eerste halfjaar 2015: EUR 2.819.217). De lopende kosten ratio geeft de verhouding aan tussen het gemiddelde fondsvermogen en de genormaliseerde kosten die het fonds maakt. Over de periode van 1 juli 2015 tot en met 30 juni 2016 bedroegen de lopende kosten van Triodos Groenfonds 0,90%. Van 1 juni 2014 tot 30 juni 2015 bedroegen de lopende kosten van het fonds 0,90%. Rendement Het rendement van Triodos Groenfonds wordt berekend op basis van de intrinsieke waarde van het fonds, inclusief de herbelegging van het uitgekeerde dividend. De intrinsieke waarde per aandeel van Triodos Groenfonds bedraagt op 30 juni 2016 EUR 57,54. Het resultaat per aandeel over de eerste zes maanden van 2016 is EUR 1,34. Waardeontwikkeling Triodos Groenfonds sinds oprichting, geïndexeerd 160 150 140 130 120 110 100 90 juni-98 juni-00 juni-02 juni-04 juni-06 juni-08 juni-10 juni-12 juni-14 juni-16 Triodos Groenfonds op basis van intrinsieke waarde exclusief fiscaal voordeel 12
Vooruitzichten Het resultaat uit bedrijfsuitoefening van Triodos Groenfonds over heel 2016 ontwikkelt zich naar verwachting stabiel. Het totale fondsrendement is daarnaast afhankelijk van eventuele voorzieningen voor dubieuze debiteuren en vooral van de ontwikkeling van de rente op de kapitaalmarkt. De rente bevindt zich op een laag niveau. Een stijging van de marktrente heeft een, in eerste instantie, drukkend effect op het rendement van het fonds. Het fonds heeft een goed gevulde pijplijn met nieuwe projecten en een groot volume aan reeds gecommitteerde leningen die nog uitgekeerd zullen worden. Dit is in het bijzonder het geval in de sectoren duurzame energie en duurzaam bouwen. Triodos Groenfonds verwacht daarnaast minimaal 2 tot mogelijk 4 nieuwe projecten in opkomende markten te committeren. Om al deze projecten te kunnen financieren beoogt het bestuur van het fonds het fondsvermogen in de tweede helft van 2016 verder te laten groeien. Zeist, 29 augustus 2016 Fondsmanager Triodos Groenfonds Itske Lulof Bestuur Triodos Investment Management Marilou van Golstein Brouwers (voorzitter) Dick van Ommeren Laura Pool 13
Balans per 30 juni 2016 voor winstverdeling (bedragen in duizenden euro s) 30.06.2016 31.12.2015 30.06.2015 Beleggingen Overige financiële beleggingen 190 190 190 Obligaties 35.886 42.106 42.379 Leningen 563.397 533.038 469.329 Valuta-afdekkingsinstrumenten -131 599.342 575.334 511.898 Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa 4.496 10.987 5.598 Overige activa Liquide middelen 72.377 90.294 78.600 Kortlopende schulden -2.506-2.537-2.563 Uitkomst van vorderingen en overige activa minus kortlopende schulden 74.367 98.744 81.635 Uitkomst van activa minus kortlopende schulden 673.709 674.078 593.533 Eigen vermogen Geplaatst kapitaal 58.538 58.994 52.555 Agio 578.762 594.092 526.969 Herwaarderingsreserves 25.901 25.900 29.338 Overige reserves -4.908-11.279-14.715 Onverdeeld resultaat 15.416 6.371-614 673.709 674.078 593.533 De cijfers opgenomen in het halfjaarverslag zijn niet gecontroleerd door de externe accountant. 14
Winst- en verliesrekening (bedragen in duizenden euro s) 1e halfjaar 2016 2e halfjaar 2015 1e halfjaar 2015 Opbrengsten uit beleggingen in obligaties 509 582 576 in leningen 7.715 7.621 7.661 8.224 8.203 8.237 Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in obligaties 224 1 59 in leningen -934-97 -208-710 -98-149 Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in obligaties -368-273 -674 in leningen 11.584 1.785-5285 in valuta-afdekkingsinstrumenten -106 11.110 1.512-5.959 Overige bedrijfsopbrengsten Interest liquide middelen 29 40 76 Valutaresulaat liquide middelen en vorderingen -14 Resultaat valutatermijncontracten -154 Som der bedrijfsopbrengsten 18.485 9.657 2.205 Bedrijfslasten Beheerkosten -2.767-2.545-2.518 Overige kosten -302-127 -301 Som der bedrijfslasten -3.069-2.672-2.819 Resultaat 15.416 6.985-614 De cijfers opgenomen in het halfjaarverslag zijn niet gecontroleerd door de externe accountant. 15
Kasstroomoverzicht (bedragen in duizenden euro s) 1e halfjaar 2016 2e halfjaar 2015 1e halfjaar 2015 Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Ontvangen opbrengsten uit beleggingen 10.021 7.729 9.148 Beleggingen in overige financiële beleggingen -431 Beleggingen in obligaties 5.851 1.541 Beleggingen in leningen -19.715-61.590-7.623 Beheerkosten en overige kosten -3.104-2.972-2.833 Overige ontvangsten -101 43 114-7.048-57.221 17.347 Kasstroom uit financieringsactiviteiten Uitgifte van aandelen 46.774 89.757 20.804 Terugkoop van aandelen -46.874-20.840-40.856 Betaald dividend -10.769-2 -3.260-10.869 68.915-23.312 Mutatie geldmiddelen -17.917 11.694-5.965 Liquide middelen begin verslagperiode 90.294 78.600 84.565 Mutatie geldmiddelen -17.917 11.694-5.965 Liquide middelen eind verslagperiode 72.377 90.294 78.600 Onder beleggingsactiviteiten worden de kasstromen uit beheeractiviteiten opgenomen. Kasstromen uit transacties met aandeelhouders worden verantwoord onder financieringsactiviteiten. De cijfers opgenomen in het halfjaarverslag zijn niet gecontroleerd door de externe accountant. 16
Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening (bedragen in duizenden euro s, behalve in de tekst) Algemeen Triodos Groenfonds is een beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal en een open-end structuur. Grondslagen Dit verslag is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen in Titel 9 Boek 2 BW, Wet Financieel Toezicht en Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ). De waarderingsgrondslagen en de grondslagen voor de resultaatbepaling van de verslagperiode worden in overeenstemming met RJ 394 als een zelfstandig verslagperiode worden beschouwd De waarderingsgrondslagen en de grondslagen voor de resultaatbepaling zijn niet gewijzigd ten opzichte van het voorgaande boekjaar. 17
Toelichting op de balans per 30 juni 2016 Beleggingen Overige financiële beleggingen Obligaties Deposito s Leningen Totaal Stand per 01.01.2016 190 42.106 533.038 575.334 Aankopen/verstrekkingen 60.467 60.467 Verkopen/aflossingen 6.075-41.693-47.768 Herwaardering 368 12.518 12.150 Gerealiseerde waardeveranderingen 224-934 -710 Stand 30.06.2016 190 35.887 563.396 599.473 Stand per 01.01.2015 190 44.594 17.000 467.197 528.981 Aankopen/verstrekkingen 48.647 48.647 Verkopen/aflossingen -1.600-17.000-41.230-59.830 Herwaardering -674-5.077-5.751 Gerealiseerde waardeveranderingen 59-208 -149 Stand 30.06.2015 190 42.379 469.329 511.898 De nominale waarde van de leningen verstrekt in EUR bedraagt per 30 juni 2016 EUR 527.040.858 (30 juni 2015: EUR 457.055.055). Tevens zijn er in 2016 leningen verstrekt in USD. De nominale waarde van de leningen verstrekt in USD bedraagt per 30 juni 2016 USD 12.110.735 (30 juni 2015: USD Nihil). Het nominale rentepercentage op de leningen is per 30 juni 2016 gemiddeld 2,76% per jaar (30 juni 2015: 2,85% per jaar). Het rentepercentage waarmee de contante waarde van de toekomstige kasstromen is bepaald bedraagt per 30 juni 2016 gemiddeld 0,59% per jaar (30 juni 2015: 0,84% per jaar). De gewogen gemiddelde resterende looptijd is per 30 juni 2016 6,2 jaar (30 juni 2015: 6,1 jaar). De gewogen gemiddelde resterende rentevaste periode van de leningen bedraagt per 30 juni 2016 4,4 jaar (30 juni 2015: 3,8 jaar). 18
Overige vorderingen en overlopende activa 30.06.2016 31.12.2015 30.06.2015 Te ontvangen rente uit leningen 3.228 2.998 3.102 Te ontvangen rente liquide middelen 14 21 24 Nog te ontvangen inzake aandelen aan toonder 5.038 127 Te ontvangen rente obligaties 448 693 494 Debiteuren, nog te ontvangen rente en aflossingen 799 1.998 1.327 Te ontvangen inzake uitwinning debiteur 234 469 Overige 7 5 55 4.496 10.987 5.598 De looptijd van overige vorderingen en overlopende activa is korter dan 1 jaar. Liquide middelen De post liquide middelen omvat de direct opvraagbare saldi op rekening-courant en spaarrekeningen aangehouden bij Triodos Bank, Rabobank, ABN AMRO, BNP Parisbas en bij KAS BANK. Kortlopende schulden 30.06.2016 31.12.2015 30.06.2015 Te betalen en vooruitontvangen inzake aandelen 216 337 71 Vooruit ontvangen rente en aflossingen 1.119 1.116 1.153 Vooruit ontvangen afsluitprovisies 352 238 192 Te betalen beheervergoeding 446 442 393 Te betalen accountantskosten 13 21 16 Te betalen kosten bewaarder 33 11 22 Te betalen marketingkosten 236 214 221 Te betalen publiciteitskosten 57 48 71 Te betalen kosten toezichthouder 9 36 Te betalen bestandsprovisie 11 11 Te betalen rente 15 Crediteuren 52 400 Overige 10 11 13 2.506 2.537 2.563 19
Eigen vermogen Geplaatst en gestort kapitaal Agio Overige reserves Herwaarderingsreserve Onverdeeld resultaat Totaal Stand 01.01.2016 58.994 594.092 25.900-11.279 6.371 674.078 Uitgifte aandelen -456-4.561-5.017 Resultaatverdeling 2015-10.769 1 6.371-6.371-10.768 Resultaat 1e halfjaar 15.416 15.416 Stand 30.06.2016 58.538 578.762 25.901-4.908 15.416 673.709 Niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen Per ultimo juni 2016 is er voor EUR 61,6 miljoen aan leningen gecommitteerd, die nog niet uitgekeerd zijn. De uitkeringen vinden, indien aan alle leningsvoorwaarden is voldaan, vanaf de tweede helft van 2016 plaats. 20
Toelichting op de winst- en verliesrekening Beheerkosten 1e halfjaar 2016 2e halfjaar 2015 1e halfjaar 2015 Beheervergoeding 2.612 2.418 2.378 Publiciteitskosten 19-3 28 Kosten bewaarder 34 16 26 Accountantskosten 18 27 21 Kosten beursnotering 20 21 21 Kosten toezichthouder 15 38 12 Commissarissenbeloning 11 10 10 Advieskosten* 3 6 Provisiekosten obligaties 4 1 6 Rentelasten 26 2 2 Kosten beleggersgiro 1 2 Overige lasten 7 10 8 Totaal 2.767 2.545 2.518 * Dit betreffen advieskosten voor enkele specifieke projecten. Overige bedrijfskosten 1e halfjaar 2016 2e halfjaar 2015 1e halfjaar 2015 Marketingkosten 302 127 301 Kostenstructuur Kosten toe- en uittreden Aan het plaatsen of terugkopen van eigen aandelen door Triodos Groenfonds zijn voor het fonds geen kosten verbonden. Er wordt derhalve geen op- of afslag op de intrinsieke waarde gehanteerd. Totale kosten De totale kosten van het fonds bedragen over het eerste halfjaar 2016 EUR 3.068.975 (eerste halfjaar 2015 EUR 2.819.216). De totale kosten exclusief rentelasten bedragen EUR 3.043.293 (eerste halfjaar 2015: EUR 2.817.200). 21
Lopende kosten Over de periode van 1 juli 2015 tot en met 30 juni 2016 bedroegen de lopende kosten van Triodos Groenfonds 0,90% (1 juli 2014 tot en met 30 juni 2015 0,90%). In 2015 bedroegen de lopende kosten van het fonds 0,91%. De lopende kosten ratio geeft de verhouding weer tussen de gemiddelde intrinsieke waarde en de totale kosten gedurende de afgelopen 12 maanden. De totale kosten zijn exclusief de kosten van de beleggingstransacties en interestkosten. Evenmin zijn de kosten die verband houden met het toe- en uittreden van deelnemers hier in meegenomen. Bij deze berekening wordt iedere calculatie en publicatie van de intrinsieke waarde in beschouwing genomen. Gebeurtenissen na balansdatum Na balansdatum hebben zich geen gebeurtenissen voorgedaan die invloed hebben op het inzicht en de interpretatie van dit verslag. Overige informatie Uitkeringen aan aandeelhouders In de afgelopen verslagperiode is er EUR 0,93 per aandeel aan de aandeelhouders van Triodos Groenfonds uitgekeerd. Ten tijde van de totstandkoming van dit verslag zijn er geen voornemens tot interim-uitkeringen aan de aandeelhouders. Zeist, 29 augustus 2016 Fondsmanager Triodos Groenfonds Itske Lulof Bestuur Triodos Investment Management Marilou van Golstein Brouwers (voorzitter) Dick van Ommeren Laura Pool 22
Adres Triodos Groenfonds Nieuweroordweg 1 Postbus 55, 3700 AB Zeist Telefoon 030 693 6511 (klantcontact) Telefoon 030 693 6500 (algemeen) www.triodos.nl Colofon Triodos Groenfonds NV Halfjaarverslag juni 2016 Verschijning Augustus 2016 Grafisch ontwerp Michael Nash Associates, Londen Lay-out Via Bertha, Utrecht Fotografie Vandebron, Amsterdam Voor reacties of vragen over dit verslag kunt u contact opnemen met Triodos Bank. Dit verslag is ook beschikbaar en te downloaden via: www.triodos.nl TLIM 23