Gastvrij Overijssel 2012-2015. Uitvoeringsprogramma voor de vrijetijdseconomie, evenementen en festivals



Vergelijkbare documenten
Tweede Kamer der Staten-Generaal

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

FEITEN & CIJFERS FACTSHEET

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie

Feiten & cijfers Hanzesteden Regiomonitor 2014

Maarten Pouwel Programmasecretaris. Jolanda Vrolijk Adviseur Vrijetijdseconomie


Kadernota Evenementen. Provincie Groningen van de

Feiten & cijfers Salland Regiomonitor 2014

Inlichtmgen bij mevrouw J.C.D.Vrolijk

Zeeland Recreatieland

1. De provincie Gelderland te dezen vertegenwoordigd door J.J. van Dijk, die hiertoe is

Prestatieindicatoren Twents Bureau voor Toerisme

Toeristische Visie 2015

Vrijetijdseconomie Nu en in de toekomst

Provinciale Staten van Noord-Holland

Meerjarenprogramma Ambitiedocument

Aan de leden van Provinciale Staten

Toeristische visie Regio Alkmaar

PS2009MME College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten,

Ontwerpbesluit pag. 4. Toelichting pag. 5. Bijlage(n): 1

ACHTERGROND. Provincie Flevoland is opdrachtgever van Toerisme Flevoland

Toeristische agenda Een toekomstvisie op de vrijetijdseconomie op De Bevelanden & een marketing concept

PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. "PS>/:U?IU/fööSL 11 DEC Dat. ontv.: Routing

De Duitse gast in Overijssel

MARKETINGACTIVITEITENPLAN

Voor het evenementenbeleid stellen wij voor ,-- beschikbaar te stellen.

Bekendheid Overijsselse regio s

70% van de overnachtingen in IJsseldelta is hotel: deze regio stijgt het sterkst. +15% in de periode FACTSHEET REGIOMONITOR 2016 OVERIJSSEL

Projectenformulier Regiocontract Regio Rivierenland

Cofinanciering Innovatiesprong Twente (ISP)

WINTERBIJEENKOMST LANDSCHAPSPARK BORSELE. Diana Korteweg Maris Kenniscentrum Kusttoerisme / HZ University of Applied Sciences 28 januari 2019

Natuur- en recreatieplan Westfriesland

weesie.h; baggen.i; lee.s; visser.m Advies: zend bijgevoegde rib aan de raad. Nee & RAADSINFORMATIEBRIEF Van: S. Haverkamp Tel nr: Nummer: 17A.

Bekendheid Overijsselse regio s

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland

Route-netwerk-bijeenkomst. 22 mei 2014, Geofort, Herwijnen

Kennisnemen van De belangrijkste uitkomsten uit de monitoring beleid Vrijetijdseconomie 2018.

D e n H a a g 10 maart 2015

Samen Ontwikkelen. Stuurgroep Nationaal Landschap Groene Hart i.o. 19 september 2012 / concept

Besluitvorming. Plafond/streefbedrag Minimumbedrag 0

PROFILERING HOF VAN TWENTE

AB- vergadering 9 december 2015 Bijlage bij agendapunt 7e

Samen werken in / aan het Land van Cuijk

Aanleiding: Met deze brief brengen wij u graag op de hoogte van de ontwikkelingen op het gebied van toerisme en recreatie in de gemeente Drimmelen.

Partners gezocht voor Strategische Innovaties in de Gastvrijheidssector

Bekendheid Overijsselse regio s. Rapportage meting 4 (december 2012)

1. In te stemmen met de meerjarenovereenkomst Wethouder van de Wiel te mandateren voor ondertekening van de overeenkomst.

Blijvend geld en aandacht nodig voor Nationale landschappen, Provincies doen meer dan het Rijk

"^verijssel G O. provincie. Overlegorgaan nationaal Park Weerribben-Wieden T.a.v. dhr. P. Niens Postbus GB ZWOLLE

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

SAMENVATTING MONITOR VRIJETIJDSECONOMIE RIVIERENLAND 2014

LEADER. Kansen voor ondernemers in het LEADER programma

Samenwerken. meer. Met elkaar. van vrijetijd. in Overijssel

Actualisering Recreatief & Toeristisch Beleid Welkom in Veendam. 3 December 2010

Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 5. Binnen het evenementenbeleid worden drie categorieën evenementen onderscheiden.

VVV

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid

Manifest. Heerlijk en Gastvrij Overijssel 2.0

Beleidsregel structuurversterking toerisme en recreatie

Quick scan coalitieprogramma s Land van Cuijk

Bekendheid Overijsselse regio s

Mededeling. Datum. Onderwerp Convenant provincie Flevoland en Staatsbosbeheer. Registratienummer

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 16 juni 2009 Nummer voorstel: 2009/81

Consumentenonderzoek Fiets en Wandelbeurs 2013

Statenmededeling aan Provinciale Staten

Projectplan Fruitrijk Fase 2

1. We willen doorgaan met behoud en versterking van de kwaliteiten van de IJsseldelta

Waarde(re)creatie in Brabant

Bekendheid Overijsselse regio s

Presentatie toeristische cijfers 2006 Juni Margot Tempelman

Masterplan Beleef Bestemming Bergeijk

Toeristische visie Edam-Volendam

Startnotitie Kadernota Vrije Tijd

TOERISTISCH BELEID MAKEN VOOR ZEELAND. Masterclass voor portefeuillehouders & beleidsmedewerkers 28 november 2018

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten, PS2008MME13-1 -

Besluitenlijst dagelijks bestuur van 18 mei 2015

Noord-Holland. Stuknummer: AM q lllfjl? JUNI Raad van de gemeente Den Helder Postbus AA DEN HELDER

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen

Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân

Veluwse Hanze. Bezoek Statenleden. Wethouder Doret Tigchelaar gemeente Hattem. Elburg Harderwijk Hattem Doesburg Zutphen. De Veluwe. HanZe.

Samen sterker voor Woudenberg!

10-punten plan VNG - Gastvrij Nederland: basis voor nieuw toeristisch-recreatief beleid

Toeristisch Breda in 2030

Oan Provinsjale Steaten

Strategische Agenda. Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016

Documentnummer: J:\Definitief\GZ_Grondzaken\Adviesnota, uitwerking raadsmotie en Strat. Visie - toerist econ. ontwikkeling, '13.

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten,

Toerisme en recreatie in zicht. Toeristisch-recreatief beleid gemeenten, tweede meting (2010)

WERKPLAN BEGROTING 2014 t/m 2016 NATIONAAL PARK WEERRIBBEN-WIEDEN SAMENWERKINGSVERBAND WEERRIBBEN-WIEDEN

Raadsvoorstel gemeente Coevorden

Conclusies rapporten organiserend vermogen en snel groeiende bedrijven in Gelderland

1. Graag ontvang ik een overzicht met alle pilots en projecten van Valkenswaard die in de ISR zijn opgenomen.

voorstel aan de raad Perspectief Toerisme 2020 Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Kenmerk Vergaderdatum 2 juni 2015 Jaargang en nummer

Programma uur Inloop

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel:

Aantal bijlagen: 1 Agendapunt: 10. Onderwerp Vervolg kleinschalige recreatieknooppunten op het boerenerf

AGENDA VOOR HET PROVINCIAAL CULTUURBELEID De provincie: belangrijk schakelpaneel in de culturele infrastructuur.

Titel / onderwerp: Flexibel Meerjaren Programma Rijn- en Veenstreek als toeristische trekpleister

Transcriptie:

Gastvrij Overijssel 2012-2015 Uitvoeringsprogramma voor de vrijetijdseconomie, evenementen en festivals Bij Kadernota Regionaal Economisch beleid 2012-2015 Versterken, vernieuwen en verbinden

Colofon Uitgave provincie Overijssel Datum juni 2013 Fotografie Marketing Oost, Twents Bureau Toerisme en provincie Overijssel Adresgegevens Provincie Overijssel Luttenbergstraat 2 Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 499 88 99 Fax 038 425 48 88 postbus@overijssel.nl www.overijssel.nl

Gastvrij Overijssel 2012-2015 Uitvoeringsprogramma voor de vrijetijdseconomie, evenementen en festivals Bij Kadernota Regionaal Economisch beleid 2012-2015 Versterken, vernieuwen en verbinden

Inhoudsopgave 1. Achtergrond 5 1.1 Opgave 5 1.2 Context 7 1.3 Specifieke gebiedsprogramma s 10 2. Doelen, resultaat en randvoorwaarden 12 2.1 Doelen 12 2.2 Verwacht resultaat 12 2.3 Randvoorwaarden 13 3. Prestaties 14 Bijlagen 18 Bijlage 1 middelen, planning en realisatie 18 2

1. Achtergrond De vrijetijdseconomie is voor de provincie Overijssel met 32.000 arbeidsplaatsen in 2012 (bijna 8% van de werkgelegenheid) een belangrijke economische sector. Een sector die afhankelijk is van de aantrekkelijke (historische) steden en van het aantrekkelijke landschap, de cultuurhistorie en de natuur in Overijssel. Onder de noemer Gastvrij Overijssel wil het college inzetten op de versterking van- en innovatie in de vrijetijdseconomie. Het beleid voor evenementen en festivals wordt hieraan gekoppeld, waarbij het hoofduitgangspunt is dat de festivals en evenementen moeten bijdragen aan het economisch rendement van de sector. Voor dit beleidsthema is voor de periode 2012-2015 25,5 miljoen beschikbaar (dit is een halvering van het budget in de periode 2007-2011- 51 mln). Het relatief bescheiden budget en de structurele ombuiging van 30 miljoen op de provinciale begroting (en mogelijk meer) maakt scherpe keuzes noodzakelijk. Het beleid is daarbij indringend afgestemd op initiatieven van ondernemers. Zij ontwikkelen nieuwe initiatieven die het profiel van de toeristische A-merken en Hanzesteden verscherpen en aantrekkelijker maken en daardoor zorgen voor meer gasten, die langer verblijven en meer geld uitgeven. Het provinciaal beleid ondersteunt deze initiatieven. Binnen het beschikbare budget is ruimte gemaakt voor de overgangsvoorziening voor het beëindigen van de provinciale cofinanciering voor het onderhoud van voorzieningen in de toeristische infrastructuur. 1.1 Opgave Hoofdlijnenakkoord In het Hoofdlijnenakkoord 2011-2015 zijn de volgende opgaven opgenomen: a. ruimte voor economische ontwikkeling, werkgelegenheid en ondernemerschap door een aantrekkelijk bedrijfs- en vestigingsklimaat voor bedrijven; b. investeren in evenementen en festivals in het kader van vrijetijdseconomie en toerisme (zoals Deventer op Stelten). In het uitvoeringskader Kerntaak Regionale Economie 2012-2015 zijn de lijnen a en b geïntegreerd in het beleid voor de vrijetijdseconomie, waarbij de versterking van de sector voorop staat. Dit moet leiden tot meer gasten, die langer verblijven en meer besteden. Het bedrijfsleven is nadrukkelijk aan zet. Om dit te stimuleren zijn rondetafelgesprekken in West Overijssel (1x), Waterreijk (2x) en Twente (2x) gevoerd. Het voornemen is deze gesprekken halverwege de beleidsperiode (2e helft 2013) en aan het eind te herhalen. De opgave is een nog gastvrijere regio; toerisme 2.0. De opgave is kwantitatief vertaald in indicatoren. Deze zijn onder paragraaf 2.2 opgenomen. Centraal staat een hoger aandeel van Overijssel in de Nederlandse vakantiemarkt, namelijk van 8% in 2010 naar 10% in 2015. In het Uitvoeringskader regionaal economisch beleid De kracht van Overijssel is het beleid uitgewerkt. Op 18 april 2012 hebben Provinciale Staten besloten om voor de vrijetijdseconomie, festivals en evenementen 25,5 miljoen te reserveren. Het maakt deel uit van de kerntaak Regionale Economie (hoofdstuk 5 Kerntakenbegroting 2013, opgaven KvO 39 en KvO 65). Dit budget wordt ingezet op de volgende prioriteiten: 5.5.1 Versterken ondernemerschap; 5.5.2 Uitvoeringsprogramma Investeren in marketing en promotie van de provincie Overijssel als toeristische regio en vijf toeristische gebieden (A-merken) door uitvoering van de Marketing Impuls Toerisme Overijssel 2012-2015 en de versterking van de toeristische keten in Overijssel; 5.5.3 Investeren in festivals en evenementen die van belang zijn voor de vrijetijdseconomie; 5.5.4 Uitvoeringsprogramma uitvoeren voor Overijssels Water, Cultuurbeleving en Puur ; 5.5.5 Ontwikkelen toeristische belevingseconomie i.s.m. Staatsbosbeheer, routebureaus, Landschap Overijssel en Natuurmonumenten; 5.5.6 Onderhoud toeristische infrastructuur; 5.5.7 Uitvoering IOTO-programma 2010-2014 (Innovatief Ondernemen Toerisme Overijssel) door Recron, HISWA en Koninklijke Horeca Nederland. Gastvrij Overijssel 2012-2015 5

1.2 Context a. Insteek ministerie EL&I/EZ Op 28 april 2011 heeft Gastvrij Nederland de Sectorvisie Versterken en Veraangenamen 1 aan het kabinet aangeboden. Daarmee hebben zestien branches en organisaties in de gastvrijheidseconomie zich voor het eerst gemeenschappelijk gepresenteerd. In deze visie geven deze partijen aan hoe zij samen willen werken aan een aantrekkelijk, duurzaam en internationaal onderscheidend ondernemersklimaat voor de sector. 2013 voerde met de 2 e Kamerleden voor toerisme is gebleken dat het beleid van het vorige kabinet wordt voorgezet. Kernpunten blijven het verminderen van regelgeving en regeldruk, het bezien van mogelijkheden voor een regelluwe zone, het ondernemingsdossier en in het verlengde daarvan- de vertrouwensbenadering, waardoor het bedrijfsleven, dat aan de regels voldoet,kan rekenen op minder en minder intensieve controles. Ook beveelt de minister aan de werkwijze voor de topsectoren in te voeren voor de vrijetijdssector, echter zonder het daarmee als zodanig aan te wijzen. In reactie op Versterken en Veraangenamen en de door de 2e Kamer gestelde vragen 2, heeft de toenmalige staatssecretaris de heer Bleeker op 16 juni 2011 zijn beleid ten aanzien van de gastvrijheidseconomie toegelicht. Zijn beleid is vormgegeven binnen de relevante kaders van het kabinet, zoals het Regeerakkoord, de hoofdlijnen van het nieuwe bedrijfslevenbeleid 3 en het te sluiten Bestuursakkoord 2011 2015 over de decentralisatie van het beleid voor natuur, toeristisch-recreatieve gebiedsontwikkeling en regionale economie. Concreet steekt hij in op drie lijnen: meer ruimte voor ondernemers (i.c. sectorspecifieke regeldrukvermindering, invoering Ondernemingdossier, ontwikkelruimte bij Natura 2000); een gerichte Holland Promotie met minder Rijksfinanciering (accent op promotie in Belgie en Duitsland & campagne Holland Naturally); meer ruimte op decentraal niveau voor toeristischrecreatieve gebiedsontwikkeling (afspraken over de herijking van de Ecologische Hoofdstructuur, de afronding van het beleid inzake recreatiegebieden rond de stad en afspraken over de decentralisatie van verantwoordelijkheden en middelen over de overige doelen in het Investeringsbudget Landelijk Gebied, waaronder de landelijke routenetwerken voor wandelen, fietsen en varen). b. De periode 2007-2011 In de tweede helft van de collegeperiode 2007-2011 is door het toenmalige college van Gedeputeerde Staten versterkt ingezet op meer gasten, die langer verblijven en een hoger bestedingspatroon laten zien. De provincie heeft hierbij de rol gekozen van stimulator, voortrekker en financier. Zo werd vormgegeven aan Innovatief Ondernemen in Toerisme 2010-2014 (IOTO, ondernemers-programma), de Kwaliteits Impuls Toerisme 2010/2011 (KITO, bedrijfsinvesteringsprogramma) en de Marketing Impuls Toerisme Overijssel 2011-2014 (MITO, promotie/marketing op Smart Agent doelgroepen). Voorts werd met Saxion Hogescholen het programma SaxionOverijsselWerkt! 2009-2012 ontwikkeld. De Hogeschool kwam met ondernemers en bestuurders tot nieuwe inzichten en thematische dragers voor producten, binnen de geïdentificeerde kernkwaliteiten van de toeristische A-merken. Daarbij is de trits bezinnen, kansen zien, kansen benutten, waardecreatie gebruikt. Deze trajecten hebben geleid tot intensievere samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden bij de ontwikkeling van nieuwe producten. De ingezette lijn wordt in 2012-2015 met programma s en projecten doorgezet om het hogere marktaandeel van Overijssel mee te helpen realiseren. Gastvrij Overijssel 2012-2015 In zijn beleidsbrief stelt hij verder dat de toeristische sector flankerend is voor het topsectorenbeleid; het maakt daar zelf geen deel van uit. In het overleg dat minister Kamp op 14 maart c. Gastvrij Overijssel De betrokken partners en partijen uit de toeristische keten in Overijssel hebben zich in januari 2012 verenigd onder de noemer Gastvrij Overijssel 4. 1 Sectorvisie Versterken en Veraangenamen, Gastvrij Nederland, April 2011 2 Kamervragen 4 mei 2011, kenmerk 2011Z08852/2011D23626; Kamervragen 10 mei 2011, kenmerk 2011Z09619; Kamervragen 26 mei 2011, kenmerk 2011Z11123; Kamervragen 6 juni 2011, kenmerk 2011Zl0588/2011D27895 3 Naar de top: de hoofdlijnen van het nieuwe bedrijfslevenbeleid, Kamerstukken II, 2010 2011, 32637, nr. 1 4 RBT IJsseldelta/vechtdal (Marketing Oost), Twents bureau voor Toerisme, Kamer van koophandel, ANWB, Saxion Hogescholen (Hospitality Business School), Recron, HISWA, Koninklijke Horeca Nederland, regio Twente. 57

Daarvoor was sprake van een toeristisch platform, waarin de provincie een zetel had. De provincie is nu adviseur. In een april 2011 uitgebracht manifest geeft de sector aan wat zij verwacht van de overheden als het gaat om versterking van de sector en de ontwikkelingsmogelijkheden: stimuleer kennis en innovatie; beloon ondernemers die bijdragen aan hun omgeving; benut gebiedsidentiteit, kernwaarden en basiskwaliteiten; stimuleer samenhangende promotie en productontwikkeling; ondersteun duurzaamheid; houdt het platteland leefbaar; verbind toerisme en andere beleidsterreinen. d. Kwaliteitsimpuls toeristische sector De toeristische sector in Overijssel bestond tot voor kort uit een grote hoeveelheid partijen en organisaties. Men is er inmiddels van doordrongen dat de organisatie achter de sector zelf, meer eensgezindheid, visie en slagkracht zal moeten vertonen. In 2011 is toegewerkt naar 2 Regionale Bureau s voor Toerisme, een voor West-Overijssel (RBT, inmiddels Marketing Oost genaamd) en een voor Twente (TBT). Het Gelders Overijssels Bureau voor Toerisme (GOBT) heeft de werkzaamheden met ingang van 1 januari 2012 gestaakt en is in het najaar van 2012 ontbonden. Gedeputeerde Staten heeft hiermee op 20 november 2012 ingestemd. Het bewaken van de kwaliteit van de routenetwerken (fietsen, wandelen, varen, paardrijden) in West- Overijssel maakt nu deel uit van Marketing Oost, via het daarin opgenomen routepunt. In Twente is de kwaliteit van de routenetwerken in handen van het routebureau van de regio Twente. In Twente worden de mogelijkheden tot integratie van de toeristische promotie en die voor business-to-business onder de stichting Get Connected in beeld gebracht. De VVV organisatie staat zwaar onder druk als gevolg van veranderend consumentengedrag rond het zoeken van informatie (m.n. internet). De wetenschap is dat er steeds minder behoefte is aan de traditionele rol (informatievoorziening, verkoop artikelen) en meer aan het gastheerschap ten behoeve van de uitstraling van het A-merk. De VVV s werken aan hun nieuwe rol in de toeristische keten, ook omdat de financiering van bedrijfsleven en lokale overheden onder druk staat. In een aantal gevallen zijn de VVV s opgeheven en is het gastheerschap in handen van het bedrijfsleven gebracht en/of zijn nieuwe vestigingen onder de internationaal bekende term Toerist Information opgezet. e. Nieuwe partners Aantrekkelijke en toegankelijke natuurgebieden zijn zeer belangrijk voor de uitstraling van de toeristische sector in Overijssel. Rijksbezuinigingen bedreigen de openstelling ervan. Natuurgebieden die met publiek geld beheerd worden kennen een verplichte openstelling voor het publiek. Natuurgebieden die 8

het gebied en aan het versterken van de beleving ervan. De strijd met het water wordt levend gehouden en is in trek bij bezoekers. buiten de Ecologische Hoofdstructuur vallen krijgen geen beheersvergoedingen meer en hoeven zich niet meer open te stellen voor publiek. Om gasten zo veel mogelijk te kunnen laten genieten van het Overijssels natuurschoon moeten natuurbeheerders en de toeristische sector nieuwe samenwerkingsverbanden aan gaan. Ons beleid speelt hierop in door deze nieuwe samenwerking te stimuleren en innovatieve projecten te honoreren. De waterschappen voeren het beheer over de Vecht en de Regge. De Vecht is (met beperkingen) aangewezen tot vaarweg. De Regge niet. De waterschappen realiseren zich dat de Vecht en de Regge een rol spelen in de versterking van de vrijetijdseconomie. Zo maken Vecht en Regge deel uit van het Overijsselse kanonetwerk. De voorzieningen daarvoor zijn in beheer bij de waterschappen. De Regge wordt door een aantal outdoorbedrijven gebruikt voor wateractiviteiten. Ook de Enterse Zomp maakt er gebruik van voor toertochten. De Vecht is aangewezen als halfnatuurlijke laaglandrivier, hetgeen vrijetijdsactiviteiten mogelijk maakt. Zo worden er als onderdeel van het programma Ruimte voor de Vecht- in 2013 10 aanlegsteigers in de Vecht geplaatst waardoor de recreatiemogelijkheden toenemen en zorgen voor omzet op de wal. De steigers liggen bij ondernemers in de buurt en zijn bij hen in beheer. De Vecht wordt zo veel mogelijk bevaarbaar gemaakt door de sluizen en stuwen daarop aan te passen. Grondeigenaren als Vitens stellen de oevers en paden langs de Vecht open voor publiek. In de IJsseldelta werken partners (provincie, gemeenten, waterschap) onder de noemer Nationaal Landschap tegelijkertijd aan het behoud, het beheer en de versterking van de specifieke kenmerken van f. Europa In het nieuwe structuurfondsbeleid van de Europese Unie voor de periode 2014-2020 maakt de vrijetijdseconomie/toerisme/recreatie mogelijk deel uit van de aandachtsgebieden. Of dit zo is en onder welke programma s is later in 2013 helemaal duidelijk als de concept-verordeningen van de Europese Commissie zijn vastgesteld. Dit met het oog op nieuw te ontwikkelen nationale/ regionale programma s. In het nieuw vorm te geven structuurbeleid komt dit dan terug. Het beleid van het ministerie van EZ met betrekking tot de ondersteuning van het MKB is hierop van invloed. Het kan zijn dat alleen topsectoren aan bod komen. De mogelijkheden zullen worden benut voor de uitvoering van dit programma. g. Consumentenmarkt De crisis heeft zijn effecten op de toeristische sector laten zien; met name in 2009 was er een flinke dip in boekingen en omzet. In 2010 toonde de sector zijn veerkracht met een flink herstel. Het jaar 2011 is een redelijk goed jaar geweest. Dat geldt ook voor 2012, waarbij Overijssel (Twente, Salland en de Vechtstreek) het beter doet dan Limburg en de Waddeneilanden. Het aantal binnenlandse vakanties is in 2012 licht gestegen. Met name korte hotelvakanties waren in trek. De consument wordt echter kritischer. Hij wil verzekerd zijn van mooi weer en aantrekkelijke activiteiten. Ook is hij mede door de crisis- kritischer op zijn bestedingen. Kwaliteit en beleving staan voorop. In plaats van meerdere vakanties, kiest hij nu vaak voor 1 lange en 1 korte vakantie. De lange vakantie wordt veelal in het buitenland doorgebracht, waar aanbiedingen en lage prijzen de boventoon voeren; voor de kortere vakantie (week/midweek) maakt de consument vaak een keuze uit het binnenlandse aanbod. Voor deze vakantie geldt dat er sprake moet zijn van de luxe van thuis. Dit plaatst de toeristische ondernemer voor een flinke uitdaging. Gastvrij Overijssel 2012-2015 79

1.3 Specifieke gebiedsprogramma s Er zijn 2 specifieke gebieden in Overijssel waar de vrijetijdseconomie meer dan gemiddeld een rol speelt. Voor de toeristische ontwikkeling van deze gebieden zijn middelen beschikbaar binnen het budget voor de vrijetijdseconomie 2013-2015. Waterreijk Weerribben Wieden Met de gemeente Steenwijkerland heeft ons college in 2012 een Uitvoeringskader Gastvrij Waterreijk opgesteld. Daarin zijn 4 speerpunten van aandacht opgenomen. Dit zijn de toegangspoorten voor het gebied in de plaatsen Zwartsluis, Ossenzijl, Giethoorn, Steenwijk en Sint Jansklooster, verbeteringen in het visitormanagement (o.a. parkeren en reizen), seizoensverlenging door verlenging openstelling voorzieningen, samenwerking bedrijfsleven en nieuwe producten en nieuwe vormen van waterrecreatie (winterseizoen en strandjes). Met o.a. de ondernemers, de gemeente, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten wordt in gezamenlijkheid projecten (Produkt-Markt- Partner-Combinaties PMPC s) ontwikkeld die de aantrekkelijkheid van het gebied voor gasten verder vergroten. Met de nog te herbestemmen middelen bij vaststelling van de 1 e Monitor 2013 zal tezamen met reeds beschikbare middelen voor promotie en marketing- een bijdrage van minimaal enkele miljoenen naar het gebied kunnen vloeien. Noordoost Twente Ook in Noordoost Twente is de vrijetijdseconomie erg belangrijk. Evenals hierboven geschetst zal met ondernemers en andere betrokkenen worden gezocht naar mogelijkheden om de positie van de sector te versterken door nieuwe producten te ontwikkelen en meer werk te maken van promotie en marketing. Ook voor dit gebied zullen naar verwachting enkele miljoenen uit het her te bestemmen budget ingezet kunnen worden. Mogelijk meer als er een flinke stroom van ondernemersinitiatieven en projecten op gang komt. In de gemeenten die bij deze gebieden betrokken zijn wordt extra aandacht geschonken aan de mogelijkheden die de provincie heeft voor de vergroting van de beleving en de kwaliteit van bestaande routestructuren voor fietsen, wandelen en varen en het benutten van de economische potentie ervan. 10

Gastvrij Overijssel 2012-2015 11

2 Doelen, resultaat en randvoorwaarden 2.1 Doelen Het doel van het programma is een nog gastvrijere regio; toerisme 2.0. Het beleid is geconcentreerd rond de trits meer gasten, die langer verblijven en meer besteden. De doelstelling is uitgewerkt in 5 indicatoren, opgenomen onder 2.2. 2.2 Verwacht resultaat De 5 Indicatoren voor beleid zijn: Marktaandeel van Overijssel op de binnenlandse vakantiemarkt van 8% naar 10% in 2015; Totale bestedingen tijdens binnenlandse vakanties in Overijssel van 245 miljoen in 2010 naar 278 miljoen in 2015, resulterend in een cumulatieve winst van 80 miljoen euro; Aantal overnachtingen tijdens binnenlandse vakanties in Overijssel van 8.673 x 1.000 in 2010 naar 9.398 x1000 in 2015, resulterend in een cumulatieve winst van 1.773.000; Toename gemiddelde bekendheid Overijsselse toeristische regio s onder de Nederlanders (zie tabel) Aantal arbeidsplaatsen in sector Recreatie en Toerisme van 31.000 in 2012 naar 34.000 in 2015. Naamsbekendheid Overijsselse regio s Spontane bekendheid Geholpen bekendheid 2009/10 2015 2009/10 2015 Salland 14% 18% 77% 81% Twente 17% 25% 90% 92% Vechtdal Overijssel 1% 10% 63% 75% WaterReijk WW 0% 8% 0% 50% IJsseldelta 1% 7% 52% 65% 12

Gastvrij Overijssel 2012-2015 2.3 Randvoorwaarden Organisatie en bemensing De kracht van Overijssel 2012-2015 is een ambitieus investeringsprogramma. Een programma dat een andere benadering vraagt van de provincie Overijssel dan voorheen gebruikelijk was. Dat geldt ook voor het thema vrijetijdseconomie. Meer en meer gaat het om samenwerking met partners en partijen (regie), resultaatsafspraken in meerjarenpogramma s en een governancerol voor de provincie. Dit uitvoeringsprogramma laat zien dat naast een kern van werkzaamheden, die gebaseerd zijn op het Investeringsbesluit van 18 april 2012, ook in de breedte een relatie heeft met de grote opgaven. Tenslotte is er volwassen aandacht voor de regisserende rol van de provincie, die zich vertaalt in rondetafels, een jaarcongres en kenniskringen. Dit betekent dat er een forse opgave ligt, die het inzetten van adviesdiensten respectievelijk tijdelijke personele capaciteit vereist. Het uitvoeringsprogramma reserveert hiervoor 250.000 per jaar. 13

3 Prestaties In het Investeringsbesluit van 18 april 2012 (en onderliggend het Regionaal Economisch Beleid 2012-2015) zijn onderstaande prestaties opgenomen en onder de Kracht van Overijssel van een investeringsbudget voorzien. Met uitzondering van het versterken van de toeristische keten (KvO nr. 65) waren deze prestaties al opgenomen in de kerntakenbegroting 2012. Door het beschikbaar komen van het investeringsbudget verkreeg ons college het mandaat om het beleid voor de vrijetijdseconomie nog in 2012 in uitvoering te nemen. Uw Staten zijn hierover in december 2012 per brief geïnformeerd. Verbinding met de Human Capital Agenda Het programma Gastvrij Overijssel legt uiteraard waar mogelijk en zinvol relaties met andere programma s (cross-overs/cross-links), waaronder bijvoorbeeld het uitvoeringsprogramma Human Capital. De Waterreijk Academie een samenwerkingsverband van kennisinstellingen en toeristische bedrijven in het gebied Waterreijk Weeribben Wieden, is hiervan een goed voorbeeld. De vestiging van deze Academie in het gebied zelf verkleint de kloof tussen ondernemer en kennisinstellingen. Ondernemers kunnen er direct met vragen terecht en studenten krijgen eenvoudiger de mogelijkheid kennis en ervaring opdoen in het toeristische bedrijfsleven. Prestatie 5.5.1 Versterken ondernemerschap Projectresultaat Realisatie Coalitieperiode Het bedrijfsleven verbruikt relatief veel energie bij voorzieningen voor gasten. Vanuit de kostenkant en ook vanuit de bedrijfsaantrekkelijkheid dienen die kosten te worden teruggebracht. Daarmee komen tevens duurzaamheidspredicaten in beeld en wordt het aantal controles door gemeenten teruggedrongen. In de periode 2012-2015 worden met behulp van het programma TEGO (Toeristische Energie Agenda Gastvrij Overijssel) 120 bedrijven ondersteund in de reductie van energieverbruik, het benutten van alternatieve energiebronnen, het verwerven van green key en blauwe vlag predicaten en worden via afspraken met gemeenten bedrijven opgenomen in ondernemingsdossiers waardoor zij minder controles krijgen. De uitvoering van het programma is in handen van Recron, Hiswa en KHN. Besluit GS 2 oktober 2012. 14

Prestatie 5.5.2 Uitvoeringsprogramma Investeren in marketing en promotie van de provincie Overijssel als toeristische regio en vijf toeristische gebieden (A-merken) in Overijssel door de uitvoering Marketing Impuls Toerisme Overijssel 2011-2015. Projectresultaat De provincie investeert in de uitvoering van de Marketing Impuls Toerisme Overijssel (MITO) 2011-2014. De Marketing Impuls Toerisme Overijssel is in 2010 opgesteld door de Regionale Bureaus voor Toerisme. Tevens is hierin opgenomen de versterking van de toeristische keten in Overijssel door ondersteuning van de beide regionale bureaus voor Toerisme (RBT en TBT) en de daarbijbehorende back-office voor monitoring en projectbegeleiding (KvO 65). Gastvrij Overijssel 2012-2015 Realisatie Coalitieperiode a. Verscherping van de profielen van de A-merken en de Hanzesteden moet een bijdrage leveren aan meer gasten, die langer verblijven en meer geld uitgeven. Daarvoor is de MITO-strategie met Regionaal Bureau Toerisme en Twents Bureau Toerisme opgesteld. Daarbij is tevens gebruik gemaakt van de Smart Agent, die scherp inzicht geeft in het profiel van consumenten en doelgroepen. b. Versterking en professionalisering van toeristische keten in Overijssel. Realisatie van het Kenniscentrum Oost (onderdeel Marketing Oost) voor monitoring&data, projectbegeleiding. Prestatie a. is in november 2012 met een bijdrage gerealiseerd voor het jaar 2012. In april 2013 voor het jaar 2013. In de jaren 2014 en 2015 zullen eveneens jaarlijks bijdragen voor de uitvoering van de Marketing Impuls worden toegekend, mits PS instemmen met de herbestemming van de middelen opgenomen in de 1e Monitor 2013 op 3 juli 2013. Prestatie b. besluit GS 11 december 2012. 15

Prestatie 5.5.3 Investeren in festivals en evenementen die van belang zijn voor de vrijetijdseconomie. Projectresultaat Realisatie Coalitieperiode In samenwerking met ondernemers en gemeenten worden festivals en evenementen doorontwikkeld met als doel meer economisch rendement uit de festivals en evenementen te halen in de vorm van o.a. meer bestedingen, langer verblijf in de regio en het versterken van de promotie van de toeristische A-merken en de Hanzesteden. Evenementen en festivals zijn in staat gebleken een meerjarenprogramma rondom het evenement/festival te ontwikkelen waarbij: - de verbinding met lokale/regionale bedrijfsleven is gelegd in de vorm van bijvoorbeeld arrangementen, uitbestedingen, toeleveranties; - de verbinding met disciplines uit Zorg, Sport, Cultuur en/of Natuur is gelegd leidend tot verbreding, verdieping en meerdaags verblijf en versterking van de promotie van de toeristische A-merken en de Hanzesteden; - een bijdrage wordt geleverd aan de uitstraling van de regio waarin het evenement/festival zich bevindt. Programma s moeten leiden tot: meer gasten, die langer verblijven, meer geld uitgeven, hogere naamsbekendheid van de toeristische A-merken en de Hanzesteden, groei werkgelegenheid en meer sponsoren. Besluit GS 26 maart 2013 voor de meerjarenprogramma s rondom evenementen en festivals. Besluit GS voorzien in december 2013 voor de innovatieve projecten rondom festivals/evenementen. Prestatie 5.5.4 Uitvoeringsprogramma s uitvoeren voor Overijssels Water, Cultuurbeleving en Puur. Projectresultaat Provincie geeft vanuit haar regisserende rol opdracht voor het maken van product-markt-partnercombinaties gericht op arrangementen voor watersport, cultuurtoerisme en gezond produceren en eten. Realisatie Coalitieperiode Realisatie nieuwe product-markt-partner-combinaties (PMPC s) 2012-2015 door bedrijfsleven met ondersteuning van Saxion Hogescholen en Regionale Bureau s voor Toerisme waardoor aantrekkelijkheid van de A-merken wordt vergroot. De focus bij de ontwikkeling van PMPC s ligt met name op Plezier Varen, Cultuurparels en Puur Genieten. Besluit GS 11 december 2012 voor wat betreft de samenwerking met Saxion Hogescholen. In 2013-2015 zullen PMPC s volgen. Daarvoor wordt een regeling ontworpen die in juli 2013 zal worden geopend, mits PS instemmen met herbestemming middelen opgenomen in de 1e Monitor2013. 16

Prestatie 5.5.5 Ontwikkelen toeristische belevingseconomie i.s.m. Staatsbosbeheer, Routebureaus, Landschap Overijssel, Natuurmonumenten Projectresultaat Realisatie Coalitieperiode Het toevoegen van belevingswaarde aan de beschikbare en afgeronde routenetwerken voor fietsen, wandelen, varen en paardrijden. Bedrijfsleven ontwikkelt samen met partners uit Cultuur, Sport, Zorg en of Natuur nieuwe arrangementen voor consumenten, die de aantrekkelijkheid van die netwerken vergroot en daarmee het gebruik en het (langere) verblijf. Deze prestatie wordt in 2013 in uitvoering genomen door de netwerkpartners. Het budget is afhankelijk van het besluit van PS op 3 juli 2013 inzake de 1e Monitor 2013 (herbestemming middelen overgangsvoorziening). Op dit moment is hiervoor 0,8 miljoen beschikbaar in de begroting. Reguliere prestaties: Prestatie 5.5.6 Onderhoud toeristische infrastructuur Projectresultaat Realisatie Coalitieperiode Beëindiging van de subsidies voor onderhoud van toeristische voorzieningen. De bijdragen voor het onderhoud van de toeristische infrastructuur worden met ingang van 1 januari 2013 gestopt (onderdeel ombuigingstaakstelling). Deze prestatie werd in mei 2013 gerealiseerd met het uitkeren van de bijdragen uit de overdrachtsvoorziening, vermeerderd met het eenmalig in de begroting 2013 opgenomen budget van ruim 1 miljoen aan onderhoudsbudget. Gastvrij Overijssel 2012-2015 Prestatie 5.5.7 Innovatief Ondernemen in Toerisme in Overijssel (IOTO) Projectresultaat Realisatie Coalitieperiode Voor de periode 2011-2014 zijn met Recron, Hiswa en KHN afspraken gemaakt om toeristische bedrijven in Overijssel te ondersteunen met bedrijfsscans en het opstellen van investeringsplannen. Het stimuleren van het bedrijfsleven om indringend bedrijfspotenties in beeld te brengen, af te stemmen op doelgroepen en investeringsplannen op te stellen. In totaal nemen 120 bedrijven deel. Deze prestatie, waarvoor in 2010 middelen toegekend werden, wordt eind 2014 gerealiseerd. 17

Bijlagen Markt/ KvO overheden Provincie Planning/realisatie Prestatie Omschrijving 39 39 1.000.000 5.000.000 1.000.000 4.300.000 2012 (gehonoreerd) 2012-2015 (jaarprogramma s 2012 en 2013 gehonoreerd) 5.5.1 5.5.2 Toeristische Energie Agenda Gastvrij Overijssel (TEGO) Marketing Impuls Toerisme Overijssel (MITO) 2012-2015 65 4.000.000 4.000.000 2012 (gehonoreerd) 5.5.2 Versterking toeristische keten RBT/TBT 39 4.000.000 3.000.000 2013 (meerjaren- programma s gehonoreerd) 5.5.3 Festivals&evenementen 39 10.000.000 7.400.000 2012 (Samenwerking Saxion gehonoreerd), 2013-2015 PMPC s 5.5.4 Saxion/Nieuwe PMPC s/adviesdiensten 39 3.000.000 2.800.000 2013-2015 5.5.5 Routes&belevingseconomie 39 nvt 3.000.000 2013 (uitgekeerd) 5.5.6 Overgangsregeling onderhoud toer. Infra (vermeerderd met 1,2 mln opgenomen in de begroting 2013) Totaal 28.900.000 25.500.000 Coalitie 2007-2011 900.000 900.000 2012-2014 (zie hierboven) 5.5.2 MITO 2011-2014 Coalitie 2007-2011 1.000.000 1.000.000 2010-2014 (in 2010 vastgesteld) 5.5.7 Innovatief Ondernemen in Toerisme in Overijssel (IOTO) 2011-2014 Begroting 2013-1.200.000 Met overdrachtsvoorziening infrastructuur uitgekeerd 5.5.6 Onderhoud infrastructuur 18

Gastvrij Overijssel 2012-2015 19

2013-185