Leerlessen uit het project COHERENO Delft, 18 mei 2016 Studiemiddag Samen succesvol duurzaam renoveren van koopwoningen Ad Straub, TU Delft
Agenda Project COHERENO Duurzaam renoveren koopwoningen Business Modelling Huis vol Energie Collaboration for housing nearly zero-energy renovation Leerlessen COHERENO 2
Versterken van de samenwerking aan de aanbodzijde voor het ontwikkelen van een integraal aanbod voor bijna nul-energie renovaties van eengezinskoopwoningen 3
Samenwerking Coördinator - Delft University of Technology (NL) Partners - Passiefhuis-Platform (PHP), BE; - Flemish Institute for Technological research (VITO), BE; - Austrian Society for Environment and Technology (OGUT), AT; - Segel Consulting Company, NO; - German Energy Agency (DENA), DE; - Building Performance Institute Europe (BPIE), BE; - Flemish Contractor Federation (VCB), BE; - SINTEF Building and Infrastructure, NO. 4
Start april 2013 In drie jaar is veel gebeurd, of niet? De (duurzame) renovatiemarkt van koopwoningen was en is een onbekend terrein, voor onderzoekers, bouwmarkt, gemeenten en zeker ook de eigenaren van woningen zelf Het gaat niet om het bewoonbaar houden van vervallen (vooroorlogse) woningen, maar duurzame toekomst geven aan woningen uit de jaren Leerlessen COHERENO 5
Duurzaam renoveren koopwoningen Initiatieven (aanbodzijde): Blok-voor-Blok, 2012 Meer Met Minder (MMM) EnergieLabelAtlas, 2014 Energiesprong: Lokaal alle Lichten op Groen, 2011 Energiesprong: Renovatiewinkels, 2014 Energiesprong: Deal Stroomversnelling Koopwoningen, 2014 VNG Ondersteuningsprogramma Energie, uitvoering door groot aantal koepelpartijen, gericht op lokale vraag- en aanbodzijde, coalitievorming, energieloketten gemeenten, 2014 Kleur uw gemeente GROEN, 2014 Nationaal Energiebespaarfonds (ikinvesteerslim.nl) EnergiePrestatieGarantie Landelijk en regionaal: Hoom (Alliander), Buurkracht (Enexis), Bleeve, Slim wonen, Urgenda, Groene Grachten, Community Huis vol Energy Nationale Duurzame Huizen Route 6
Stroomversnelling Koop 7
Renovatiewinkels Persbericht juni 2014 Innovatieprogramma Energiesprong Naar de Winkel voor een Slimme Verbouwing: Opening van Renovatiewinkels! Naar de winkel en een kant en klare renovatie aanschaffen om je huis naar energieneutraal te laten verbouwen: het kan nu bij de renovatiewinkels in Westervoort, Amersfoort, Reuver, Vlaardingen, Rotterdam, Delft en Enschede. 8
Initiatieven renovatiewinkels Uiteenlopende initiatiefnemers: bouwbedrijf, adviesbureau, architectenbureau, innovatiecentrum, netwerk,.. Met of zonder lokale ondersteuning gemeente (en soms ook woningcorporatie) Sterk uiteenlopende business modellen! Eén bedrijf of samenwerken als één bedrijf Iedere werkdag open of op afspraak (drempel?) 9
Voorbeeld Reimarkt Enschede, Delft, Den Bosch, Brabantse Wal 10
Business Modelling Workshops met bedrijven die (willen) samenwerken Definiëren van: Klanten en wensen Uniek aanbod Verkoopproces Verdiensten
Country Norway Belgium Austria The Netherlands Germany Architect Building Energy Advisor planners/concultancy Project coordination Engineering safety coordination Garden design Carpenter Group Group 1, Lofoten X Group 2, Trondheim X X X X X Group 3, Trondheim X X X X Group 4, Drammen X X X X X X Group 5, Hønefoss X X X X Group 1, Mechelen X X X X X Group 2, Kortrijk X X X X X Group 3, Houthalen X Group 4, Puurs X X X X X Group 5, Hamont X X Group 1, Upper Austria and Tyrol X X X Group 2, Lower Austria and Burgenland X X X X X X Group 3, Baden, Vienna, Burgenland X X Group 4, Vienna and Lower Austria X General contractor Group 5, Styria X X Group 1, Take Five X X X X Group 2, Haarlem X X X X X X X X X X X X X X X X X Group 3, Alliantie+ X X X X Group 4, ACE X X X X Group 5, National Platform X X X X X Group 1, Hamburg X X X X X X X X X Group 2, Kassel X X X X X X Group 3, Kassel X X X X X X Group 4, Ingolstadt X X X X X X Construction Insulation Electrician Technical contractor Plumber Ventilation installation Heating Painter Bank Utility company Supplier Non-profit organization Neighbourhood Residents' Initiative Government Municipal 12
Business Modelling Alle modellen Klantsegmenten Woningeigenaren met een hoger inkomen Woonwensen Woning behoeft onderhoud of renovatie en/of aanpassing aan veranderingen in huishoudenssituatie Andere wensen Duidelijk proces van aankoop tot uitvoering Wooncomfort en moderner huis Bewezen, aantoonbare kwaliteit Minder stookkosten Uitvoering in bewoonde staat 13
Business Modelling Alle modellen Waardeproposities "Zacht : Gezondheid Duurzaamheid / Klimaatverandering Betrouwbaarheid "Hard": Hogere bruikbaarheid, mooier uiterlijk Waarde woning toename Redelijke investering Onderhoudsvrij of -arm x-jaar Lagere stookkosten Advies en hulp bij financiering en subsidieaanvragen 14
Business Modelling Modellen Nederland Take Five Haarlemse Huizenaanpak (HHA) ALLIANTIE+ ACE Alliantie Comfort en Energiebesparing Landelijke structuur Advies op Maat 15
Business Modelling Nederlandse ervaringen 3 x lokaal samenwerkende partijen NL-breed concept met lokaal uitvoerende partijen voor stapsgewijze renovatie NL-breed kennisstructuur met lokale steunpunten (gemeenten) monumentaal woongoed Moeilijk om bijna-energieneutraal als richting te kiezen Integrale oplossingen zijn een kans, maar onbekend bij eigenaren die verleid worden tot halve oplossingen Klantgroepen zijn (nog) moeilijk te kiezen Klantkanalen en -relaties zijn moeilijke puzzelstukjes 16
Business Modelling Nederlandse ervaringen Woningeigenaren vinden onafhankelijk advies belangrijk, maar ze willen er niet voor betalen, dit conflicteert met integraal aanbod met advies, ontwerp en uitvoering Kostenstructuur gratis advies, begeleiding, coördinatie werkzaamheden, marketing, lastig Wie werkt samen met wie, binnen en buiten samenwerkingsmodel? Een samenwerking heeft een kartrekker nodig De gemeente heeft een belangrijke stimulerende rol aan de vraagzijde (en soms de aanbodzijde) 17
Business Modelling Leerlessen en aanbevelingen Het kost (veel) tijd om een echte samenwerking tot stand te brengen, om vertrouwen op te bouwen tussen de partners en een passende (juridische) vorm voor de samenwerking te vinden Alle partners moeten hoge prioriteit geven aan de totstandkoming van de samenwerking (wil, inzet, gelijkwaardige partijen, ) De waardepropositie en alle andere puzzelstukjes van het business model moeten afgestemd zijn op de behoeften van de eigenaars Kwaliteitsborging moet gelden voor alle puzzelstukjes Samenwerking is nodig tussen partijen in de bouw- en renovatiekolom en met partijen daarbuiten 18
Business Modelling Leerlessen en aanbevelingen De klantreis van oriëntatie tot nazorg Meer aandacht nodig voor de klantreis, hoe verloopt het beslissingsproces? Wanneer is ontzorging gewenst? Is het één reis of een serie reizen? (eindplaatje duidelijk, renovatie in stappen, klantvolgsysteem) Is samenreizen mogelijk? (collectieve vraag schept goedkoper aanbod en maakt begeleiding gemakkelijker) Wie is de reisbegeleider? Wie kan en mag het uitvoeren? Kennisplatform Renovatie 19
https://huisvolenergie.nl/ Huis vol Energie 20
Huis vol Energie 21
Leerlessen uit het project COHERENO Ad Straub, TU Delft a.straub@tudelft.nl