Provinciale Staten Verslag concept Bijeenkomst Werkgroepen Europa P4 Datum vergadering : 23 mei 2012 Voorzitter : dhr. C. Broekhoven Griffier : dhr. J.R. Loggen Telefoonnummer/e-mail : 023-514 3527 loggenj@noord-holland.nl 5 10 15 Aanwezig: Voorzitter Griffier Leden van de werkgroep Extern Griffie dhr. C. Broekhoven dhr. J.R. Loggen Provincie Utrecht: mw. R.K. Dik-Faber. Provincie Zuid-Holland: mw. R van der Tas, mw. A.H.K. van Viegen, mw. M.I. Van Dobben de Bruijn. Provincie Flevoland: dhr. E.G. Boshuijzen, mw. I. van Hooff, dhr. M.A. Rijsbergman. Provincie Noord-Holland: dhr. W. Cool, mw. L.C.A. Stevens-Meewis, mw. C.W.M. van Rooij, dhr. J.J.A.M. van Hooff. mw. A. Weij (Randstadcoördinator in Brussel). dhr. J.R. Loggen (NH), dhr. Poort (Utrecht), dhr. Kalk (FL), mw. Buzugbe (ZH), dhr. E. Krijgsman (NH). 20 Notulist Verslagbureau Moneypenny / M. Hendriksen Agenda 25 30 1. Opening 2. Vaststelling agenda 3. Ronde langs de werkgroepen 4. Presentatie mevrouw Weij Randstadcoördinator in Brussel 5. Werkplan 2013 6. 20-jarig jubileum Europees Randstadverband 2013 7. Rondvraag 8. Sluiting 1
Pagina 2 35 40 45 1. Opening De voorzitter opent de vergadering en heet de aanwezigen welkom. Het doel van de vergadering is om in Randstadverband te praten over het vorm en inhoud geven aan Europa binnen de verschillende commissies van PS. De werkgroepen zijn een soort faciliterend orgaan dat Statenleden moet adviseren, informatie geven en ervoor moet zorgen dat het proces blijft lopen. De voorzitter vindt dat de provincies zich veel beter moeten profileren in Europa, met name in Europa2020 en de lopende procedures, richtlijnen en fondsen. De voorzitter lijkt het goed om de achterban veel meer te betrekken bij het onderwerp en een bewustwordingsproces op gang te brengen door een frame en structuur te maken. Dit kan door middel van een forum of op een andere manier. Van belang is ook dat men in lijn blijft met de bestuurlijke overleggen, de mensen in Brussel en goed naar de rol van PS en GS kijkt. Een afstemmingsvergadering als vanavond is hiervoor nodig. Astrid Weij, Randstad coördinator in het Huis van de Nederlandse Provincies, is aanwezig om de werkgroepen te voorzien van informatie. 50 2. Vaststellen agenda De agenda is vastgesteld. 55 60 65 70 75 3. Ronde langs de werkgroepen Mevrouw Dik (Utrecht) is tevreden over de inzet van de werkgroep in Utrecht. De Randstadstrategie is besproken en teruggekoppeld aan de Werkgroep Europa en in PS behandeld. Er is nu een werkplan gemaakt voor het Utrechtse deel van de gezamenlijke strategie waarover PS zich buigen. Er zijn contacten met Europa Decentraal gelegd. Europa Decentraal wil graag meer bekendheid opbouwen bij leden van PS en gemeenteraden via de werkgroepen. Mevrouw Van der Tas (Zuid-Holland) meldt dat ook in Zuid-Holland de Randstadstrategie en het werkplan in de commissies Bestuur en Middelen met positief resultaat zijn behandeld. Het is lastig om de Europese onderwerpen bij de andere commissies op de agenda te zetten. Het werkplan is opgesteld en daar is de portefeuilleverdeling van de werkgroepleden in opgenomen van de 4 thema's in de strategie en het eigen provinciale deel dat voornamelijk over water gaat. Mevrouw Van Hooff (Flevoland) zegt dat in Flevoland in maart de Randstadstrategie is goedgekeurd. Dat ging soepel. De provincie Flevoland heeft geen commissiestructuur; iedereen die geïnteresseerd was, heeft vragen kunnen stellen. Met maatschappelijke partijen en onderwijsinstellingen is gekeken hoe de Flevolandse agenda op het gebied van duurzaamheid verder ingevuld kan worden, ook om draagvlak te creëren in de provincie en bij Statenleden. Zij hoopt voor de zomer met concrete stappen naar PS te kunnen. De voorzitter (Noord-Holland) stelt dat het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid een onderwerp is waarover veel gediscussieerd wordt. De eerste pijler gaat vooral over directe steun aan boeren en de tweede over de verbreding van de functie naar leefbaarheid van het platteland. De vier Randstadprovincies zouden een keuze kunnen maken om dit gemeenschappelijke onderwerp gezamenlijk aan te pakken, bijvoorbeeld in een forum. Hij constateert dat iedere provincie op zijn manier bezig is met het onderwerp en met hoever de werkgroep gaat in het aansnijden en aanleveren van onderwerpen. Alle provincies hebben op dit moment de RSE behandeld en het werkplan 2012 loopt. In het werkplan 2013 willen de werkgroepen een rol spelen bij kaderstelling, input leveren en eerder betrokken zijn. Elvira Sweet, voorzitter van het Bestuurlijk Overleg, is daar ook voorstander van. De weg hiervoor ligt dus open. 80 De voorzitter vraagt naar knelpunten. Hij vertelt dat het COE (Coördinatie Overleg Europa), de werkgroep in Noord-Holland, nog steeds ervaart dat veel Statenleden op afstand van Europa staan. De bedoeling is dat de commissies zich inhoudelijk bezighouden met het onderwerp. De rol van de 2
Pagina 3 85 90 95 100 105 110 115 120 125 130 werkgroep is facilitair door het inbrengen en de kaderstelling - maar dit gebeurt meestal te laat - maar vooral door het controleren van de uitvoering van GS. Die rol van PS dient in de commissies aan de orde te worden gesteld door de werkgroepleden. De heer Cool (Noord-Holland) vindt dat voorstel goed, maar voelt zich nog steeds dolende. Zelf denken in de commissies is dan niet aan de orde. De voorzitter wil erop aansturen het concreet te maken en de langetermijnagenda te gebruiken. Het werkgroeplid zorgt ervoor dat het op de agenda komt, dat het besproken wordt met gedeputeerde en de commissie, en rapporteert eventueel aan de werkgroep. In de werkgroep wordt afgestemd hoe het in de andere commissies verloopt. Mevrouw Van Dobben de Bruijn (Zuid-Holland) heeft de ervaring dat gedeputeerden niet snel om input vragen. Werkgroepleden moeten daar sterk het initiatief in nemen. De heer Boshuijzen (Flevoland) denkt dat het valt of staat bij de concreetheid van de projecten. De heer Van Hooff (Noord-Holland) vindt dat het vooral gaat om het geloofwaardig maken van de rol van Europa. Mevrouw Van Hooff (Flevoland) vraagt of een vertegenwoordiging in alle commissies van de werkgroep er niet voor zorgt dat dit systeem in stand blijft. Het is het meest effectief als de werkgroepleden de fiches op de agenda zetten als bespreekstuk. Mevrouw Van der Tas (Zuid-Holland) vertelt dat in de vorige periode Europa een vast punt op de Zuid-Hollandse agenda was. Het gevolg was dat niemand daarnaar luisterde. Nu is het de verantwoordelijkheid van de werkgroepleden om de discussie op de agenda te zetten en de werkgroep voor te bereiden. Mevrouw Van Dobben de Bruijn (Zuid-Holland) heeft de indruk dat niemand zich erg druk lijkt te maken over de onderwerpen die via Europa worden aangedragen, zoals de kaderrichtlijn lucht en water en luchtkwaliteit en natuur. Zij vraagt zich af hoe GS en PS daarbij meer betrokken kunnen raken. De voorzitter vindt dat PS zich in die rol kunnen profileren. Meer bewustwording en voorlichting aan de achterban, de kiezer, is winst. De provincies kunnen een rol spelen bij de grote onderwerpen in de RSE die gaan over innovatie, kenniseconomie, GBL en luchtvervuiling, duurzaamheid etc. Hij stelt voor om een avond te houden waarop voorlichting gegeven wordt aan organisaties waardoor betrokkenheid ontstaat en waarop een vervolg komt. Mevrouw Stevens-Meewis (Noord-Holland) vindt dat het gaat om het betrekken van het grotere geheel en het erbij halen van de rest van de Staten. Mevrouw Van Viegen (Zuid-Holland) vindt dat de Europese onderwerpen abstract blijven en dat daardoor de aandacht gauw wegvalt. Men moet zich richten op onderwerpen die impact hebben en waar men wat mee kan bereiken. De bezoeken aan Brussel zijn zeer informatief. Die kunnen uitgebreid worden met een bezoek eens in de 4 jaar door alle Statenleden. De voorzitter vat samen dat de werkwijzen van de werkgroepen op elkaar afgestemd dienen te worden en dat daarbij de doelen gevonden moeten worden. Het gaat om het werk in de Staten zelf: het werk in de commissies, het volgen van de fiches en het werkplan. Het tweede doel is om het gemeenschappelijk belang en een aansprekend onderwerp te vinden dat relevant is en waarvoor men zich met elkaar gaat inzetten. Hierdoor kan het totale bewustwordingsproces binnen de Staten worden geactiveerd. 4. Presentatie mevrouw Weij van het HNP Mevrouw Weij (Randstad coördinator in het HNP) geeft een presentatie over wat tot nu toe is bereikt en wat de ideeën zijn in de aanloop naar 2013/2014. Opvallend is de discussie over de structuurfondsen en hoe die naar Nederland kunnen komen. Provincies willen graag er meer uithalen en het kabinet lijkt die kant ook op te gaan. Er is hierbij sprake van drie soorten regio's: less 3
Pagina 4 135 140 145 150 155 160 165 170 175 developed countries, transition regio's en developed regio's. Het idee is dat de regio's van rijke landen (nettobetalers) het geld niet nodig hebben. Dat valt nadelig uit voor de regio's, terwijl de structuurfondsen belangrijk zijn voor de economische ontwikkeling en het verbeteren van de concurrentiepositie. Mevrouw Weij geeft een overzicht van de beïnvloedingsmomenten. Het eerste moment is voor het voorstel van de Europese Commissie. In IPO-verband wordt geprobeerd met experts invloed uit te oefenen en daarin de Randstad Regio goed te positioneren. Een ander beïnvloedingsmoment is rond het voorstel van de EC aan het Comité van de Regio's waarin regionale bestuurders participeren. Sommige bestuurders hebben een rapporteurschap en dan gaan de deuren bij de EC open. Het comité is niet de belangrijkste Europese instelling, maar is wel belangrijk voor bestuurders en wordt steeds belangrijker. Ook bij de raadsfase, de beoordeling van nieuwe commissievoorstellen, worden provincies betrokken in IPO-verband, maar dat kan beter. Provincies schrijven bijvoorbeeld mee aan de kabinetsreactie die wordt besproken in de Tweede Kamer. Het Europees Parlement is belangrijk voor de regio's: het is makkelijker het beleid te beïnvloeden via het EP dan via Raad. Ook belangrijk is de implementatiefase: regio's zijn voor de uitvoering een belangrijke partij. Ook die rol kan verbeterd worden. Mevrouw Weij (Randstad coördinator) vertelt wat er concreet wordt gedaan aan kennis en innovatie. Men probeert om netwerken waarmee men samenwerkt achter de standpunten te krijgen. Zo heeft ieder zijn eigen lobby kennisinstellingen willen wel uit de ruif van de structuurfondsen mee-eten, maar niet dat de regio's uit de ruif van Horizon2020 meeeten. Er wordt gepoogd alert te zijn op die wisselwerking en deel te nemen aan grotere netwerken. De Randstad Regio samen met het HNP probeert invloed uit te oefenen op het kabinet en de betreffende ministeries. De Randstad participeert daarom actief in de netwerken. De voorzitter bedankt mevrouw Weij voor de update. Hij concludeert dat het standpunt van de Nederlandse regering over de structuurfondsen belangrijk is. Nederland is nettobetaler, maar het standpunt daarover is aan het veranderen zodat ook van de structuurfondsen gebruikgemaakt kan worden. In IPO-verband is een duidelijke koers uitgezet. Aan de andere kant (naast het landelijke verhaal) hebben de 4 provincies te maken met de Randstad. De Staten zijn sterk afhankelijk van de door GS aangereikte informatie om hun rollen uit te kunnen voeren. Als bijvoorbeeld het moment is aangebroken dat de Staten druk op de Tweede Kamercommissie moeten leggen, is het handig als dat moment wordt aangekondigd. Daar moet structuur in komen. De vraag is hoe daar een vervolg aan gegeven kan worden. De heer Poort (griffie Utrecht) vraagt of er voor de P4 Statenwerkgroep een moment is om zaken als S3 te bespreken, zowel informatief als gericht op de vaststelling, en dat de Staten een mening kunnen geven aan GS. Mevrouw Van der Tas (Zuid-Holland) vindt het lastig om het moment vast te stellen waarop het gesprek gevoerd moet worden en PS nog invloed kunnen hebben. Het HNP heeft daar wellicht beter zicht op. Mevrouw Weij (Randstad coördinator) adviseert om S3 kleiner te behandelen en een ander onderwerp te nemen, dat verder weg ligt, voor een forum. Onderwerpen uit de Randstadstrategie die zich hiervoor lenen zijn bijvoorbeeld luchtkwaliteit, water en milieu. De Randstadsamenwerking bestaat volgend jaar 20 jaar en daar zal aandacht aan worden besteed. Dan ontstaat tevens de mogelijkheid om zaken te agenderen. Mevrouw Van Hooff (Flevoland) wil zich niet bezig houden met de infrastructuur van de wetgeving en de processen, maar met de vraag welke partners nodig zijn om inhoud te geven en maatschappelijke instellingen te betrekken. 4
Pagina 5 180 185 190 De voorzitter vat samen dat er behoefte is aan een duidelijk, transparant overzicht van de momenten waarop de P4 moet acteren en invloed uit moet oefenen. Hij stelt voor om dit te laten finetunen door de griffiers en de Randstad coördinator Aan de hand daarvan kunnen keuzes gemaakt worden voor onderwerpen. De gemeenschappelijke belangen zijn duidelijk. De vraag is wat haalbaar, handig en het meest relevant is en wat prioriteit heeft. De P4 kan bekijken of het overzicht haalbaar is en de keuzes maken. De heer Kalk (griffie Flevoland) beluistert de wens om de fiches door de griffie te laten inventariseren en informatie te verstrekken zodat de werkgroepen kunnen constateren wat hun rol is en op welk moment. De vergadering dient echter de keuzes te maken. Mevrouw Weij (Randstad coördinator) stelt voor om na de zomer mevrouw Sweet uit te nodigen omdat dit samenhangt met het Werkplan 2013 in combinatie met een inhoudelijke sessie. De voorzitter stelt voor dat die bijeenkomst dan gebruikt wordt om input te leveren op het werkplan en het af te stemmen en binnen het kader keuzes voor de fiches te maken. 195 200 205 5. Werkplan 2013 Mevrouw Van der Tas (Zuid-Holland) vindt dat de P4 werkgroepen het afgelopen jaar minder betrokken zijn geweest bij het werkplan en dat dit voor dit jaar beter moet. Zij vraagt wanneer men daarover kan spreken met het HNP en de gedeputeerde? Mevrouw Weij (Randstad coördinator) stelt voor dat te doen vóór 20 september 2012, de dag waarop het BO bijeenkomt. De voorzitter stelt voor om dit in principe te doen op dinsdag 4 september in Lelystad. 6. 20-jarig jubileum Europees Randstadverband 2013 Mevrouw Weij (Randstad coördinator) zegt dat zij volgende week haar voorstel bespreekt voor kleinere bijeenkomsten met verschillende stakeholders zoals kennisinstellingen, midden- en kleinbedrijf, bevriende regio's, politie, Kamer- en Statenleden. De bijeenkomsten zouden kunnen gaan over de toekomst van het Randstadverband zodat een opmaat ontstaat. Het voorstel is nog niet concreet. Mevrouw Van Dobben de Bruijn (Zuid-Holland) vindt het belangrijk om de bijeenkomsten te koppelen aan een inhoudelijk Europees thema, zoals duurzame leefomgeving. 210 7. Rondvraag Er zijn geen punten voor de rondvraag. 215 8. Sluiting De voorzitter bedankt de aanwezigen voor de prettige inhoudelijke vergadering en sluit de vergadering. 5