ACT, FACT en LVB VGGNet, 23 april 2013 Blinde vlek in beeld
Inhoud 1. ACT en FACT 2. Voorkomen van LVB binnen (F)ACT
Wat is (F)ACT (Flexible) Assertive Community Treatment
Doelgroep (F)ACT Mensen met complexe problemen: Psychiatrie, LVB, Verslaving, Persoonlijkheidsst. Somatiek Sociale relaties Huisvesting Financiën Politie/justitie contacten Voor diegenen die integrale en langdurige zorg nodig hebben
NL Onderzoek Minder uitval uit zorg Meer remissie na (F)ACT ACT modeltrouw geassocieerd met betere effecten Vroege psychose ACT leidt tot minder opnames en betere effecten In NHN: FACT regio heeft minder bedden, kortere opnames In NL: regio s met FACT niet duurder dan zonder FACT Sytema e.a. 2006 Bak e.a. 2008 Vught e.a. in druk Verhaegh e.a. 2009 Rapport Ernst & Young Rapport ZN
Afname delicten na start ACT Staring, Blauw, Mulder, CMHJ 2011 Veroordeelde delicten per kwartaal 3 Gemiddelde aantal delicten 2,5 2 1,5 1 0,5 0-1,75jr -1,5jr -1,25jr -1jr -0,75jr -0,5jr -0,25jr 0 (ACT) Tijd 0,25jr 0,5jr 0,75jr 1jr
Nog te vinden?
Voorbeeld opbouw van een (F)ACT team Teamleider Ervaringsdeskundige Psychiater Sociaal psych. verpl. Verpleegkundige Maatschappelijk werker Psycholoog/psychotherapeut Verslavingsexpert Dagactiviteiten/arbeid expert Secretaresse
Patiënten Team samenstelling Organisatie Beleid en methodiek ACT 20% meest ernstige en zorgmijdende patiënten Ongeveer 100 patiënten Teamleden kennen alle patiënten Gemeenschappelijke caseload Caseload 1 op 10 Multidisciplinair team Alle patiënten staan op whiteboard Tijdsduur van de behandeling niet gelimiteerd Gericht op stabilisatie en (latere) rehabilitatie FACT Alle patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen Ongeveer 200 300 patiënten Patiënt bekend bij één of twee behandelaars (exclusief de psychiater) Vooral individuele caselaod, wel samenwerking rondom bepaalde patiënten Caseload 1 op 20-30 Multidisciplinair team Patiënten die intensieve zorg nodig hebben komen op whiteboard Tijdsduur van de behandeling niet gelimiteerd Stabilisatie en rehabilitatie gericht Zorgaanbod Vooral outreachend Soms wijkgericht Soms wijk overstijgend Outreachend en binnen de instelling Wijkgericht
Kern van ACT én FACT 1. Structurele zorg, outreachend, assertief en vasthoudend 2. Aandacht voor alle levensgebieden 3. Volgens goed omschreven en te certificeren model 4. Gericht op stabilisatie, behandeling en rehabilitatie 5. Keuze voor ACT of FACT: hangt af van doelgroep en situatie in regio
Modelgetrouwheid ACT en FACT Meten in hoeverre het ACT of FACT model is geïmplementeerd, b.v. Disciplines Inhoud van behandeling (Familie interventies, IPS) Scholing / intervisie Monitoring Door het team zelf of tijdens audit te beoordelen Voldoende implementatie leidt tot certificering
14
Certificering is hot - Bestuurlijk akkoord: minister met GGZ - Ambulantiseren gaat door - Minister feliciteert 100 e gecertificeerde team - RVZ rapport - Naar 4-500 GECERTIFICEERDE teams - Zorgverzekeraars Nederland (ZN) positief over gecertificeerde teams - IGZ vraagt om gecertificeerde FACT teams
Blauw: FACT Rood: ACT Geel: Vroege psychose Groen: In ontwikkeling
Eerste Ledenvergadering 18 november 2011
Doel van F-ACT NL 1. Doorontwikkelen van de meest effectieve en efficiënte zorg voor kwetsbare mensen met (ernstige) psychiatrische aandoeningen in de samenleving op een evidence-based manier 2. Bijeenbrengen van expertise op gebied van (F)ACT, o.a. door het organiseren van platforms en congressen (Apeldoorn sept)
Doelgroepen (F)ACT Patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen Bijzondere doelgroepen: Verslaving Forensisch Jeugd Ouderen Mensen met Licht Verstandelijke beperkingen?
Verschil FACT-regulier en LVB De autonome LVB-er is een fictie Duur, frequentie en tempo is verschillend Inzicht wordt maar zelden bereikt Systeem veel dominanter in aanpak Oplossingen altijd concreet en in kleine stapjes
Voorbeelden LVB-er kan zijn probleem niet (alleen) dragen LVB-er kan zijn eigen situatie niet altijd analyseren LVB-er komt sneller in faalervaring (de zoveelste) LVB-er praat moeilijker, zonder taalnuancering Bij frustratie: eerder boosheid en agressie
Zeven tips voor het herkennen van een licht verstandelijke beperking (MEE 2012) 1. Screenings instrument Xavier!!!! 2. Zelf iets laten schrijven/lezen 3. Klokkijken en plannen? 4. Welke opleiding gevolgd is, of een diploma gehaald? Naam van de school. 5. Vraag in de tijd terug (de betrokkene kan vaak geen chronologische volgorde aanbrengen in zijn of haar verhaal) 6. Vraag hoe iets is gebeurd (verbanden is moeilijk) 7. Vraag hoe hij of zij iets organiseert 8. Neem geen genoegen met een kort antwoord maar vraag door. De betrokkene heeft soms moeite met abstracte vragen.
Onderzoek verstandelijke beperkingen Screening bij de patiënten van twee ACT teams binnen BavoEuropoort in 2008
Problemen in de behandeling Vermoeden van verstandelijke beperkingen bij deel van de patiëntenpopulatie Verstandelijke handicap blijft onopgemerkt of wordt te laat ontdekt Bestaande methodieken volstaan niet bij deze patiënten Stagnerende behandeling
Onderzoek verstandelijke beperkingen Screening bij de patiënten van de ACT teams binnen Bavo Europoort
Doel 1. In kaart brengen van de frequentie van voorkomen van verstandelijke beperking bij de patiënten 2. Verband tussen IQ en psychosociaal functioneren
Hypotheses Bij 20/30 procent van de patiënten is sprake van zwakbegaafdheid of LVG Zij zullen minder goed scoren op de HoNOS Behandeling verloopt moeizamer en zal vaker stagneren
Aanpak Alle patiënten 2 ACT teams benaderd Patiënten doorlopen dezelfde procedure Vaststelling verstandelijke beperking Vergelijking met HoNOS scores verloop behandeling
Aanpak intelligentieonderzoek Inschatting premorbide IQ: (Hetero) anamnese Dossier Premorbide IQ taak Huidige intelligentieniveau meten Intelligentietest
Instrumenten intelligentieonderzoek Anamneselijst Dossier NLV (Nederlandse Leestest voor Volwassenen) Raven SPM (Standard Progressive Matrices) Toegevoegd verkorte GIT of WAIS III
Knelpunten bij de uitvoering Bevinding: Patiënten van allochtone afkomst Gebrekkige kennis van de Nederlandse taal Psychotische patiënten Probleem: Cultuurfaire taken bestaan niet Bepaalde taken niet geschikt: NLV, GIT, WAIS Invalide profiel
Knelpunten bij de uitvoering Bevinding: Cognitief verval Zorgmijders Probleem: Verstandelijke beperking of defect? No show Veranderende psychische toestand Afbreken test, vervolgafspraak gaat niet door
Oplossingen knelpunten Gebruik van dossier en patiënt- informatie voor de premorbide IQ schatting Standaard taak: Raven SPM (minder taalafhankelijk, non verbale multiple choice testen) Speciale normering?
Resultaten 122 (64%) van de 192 patiënten getest Redenen van niet meedoen: Te ziek: 12 Weigering: 19 Niet te bereiken: 22 Overig: 17
Figuur 2. Overzicht van het opleidingsniveau van de geteste groep patiënten n = 8 7% n = 3 3% n = 4 3% Minder dan lagere school n = 17 15% Lagere school Lagere school + afgebroken vervolgopleiding Ulo, lbo, lts Mavo, mbo, 4 jr havo, vwo n = 24 20% n = 61 52% Havo, vwo, hbo
Resultaten 74% IQ < 85 op de GIT (zwakbegaafdheid) 59% IQ < 70 op de GIT (verstandelijke handicap) Met de Raven vergelijkbaar resultaat IQ < 85: geassocieerd met hogere HoNOS scores en slechtere motivatie voor behandeling
HoNOS Scores en IQ <85 * p<0.05
Slechtere HoNOS score na 12 maanden voorspeld door: (Kortrijk, Mulder et al. SPPE 2010) Substance abuse B = 2.61, F = 22.599, p <.001 Higher age B = 2.34, F = 8.255, p =.004 Problems with motivation B =.606, F = 6.660, p =.011 Low education B = -2.095, F = 6.225, p=.014
Conclusies Testen is soms problematisch: screener! Driekwart van de patiënten functioneert op zwakbegaafd niveau Dit gaat gepaard met: Verminderd psychosociaal functioneren Slechter beloop Minder motivatie
F-ACT-NL: Platform FACT LVB Doelstelling van het platform is het stimuleren van de F-ACT LVB ontwikkeling in Nederland, door het uitwisselen van ervaringen en goed practices en het initiëren van wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van F-ACT LVB
41
Consequenties voor beleid EPA populatie screenen op LVB Aparte interventies en integrale behandeling Wegnemen factoren die cognitief functioneren belemmeren Beter afgestemde psycho-educatie Meer directieve interventies en beloning Passend werk Deskundigheidsbevordering en onderzoek (wat werkt?) Aparte teams?
Het woord is aan u.