Ambulant werken zonder Bedden (F)ACT or Fiction? Prof.dr. C.L. Mulder Onderzoekcentrum O3 Rotterdam

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ambulant werken zonder Bedden (F)ACT or Fiction? Prof.dr. C.L. Mulder Onderzoekcentrum O3 Rotterdam"

Transcriptie

1 Ambulant werken zonder Bedden (F)ACT or Fiction? Prof.dr. C.L. Mulder Onderzoekcentrum O3 Rotterdam

2 Wie heeft er wel eens een patiënt opgenomen?

3 Wie vindt dat we minder moeten opnemen en meer ambulant moeten werken?

4 Hoeveel minder zouden we kunnen opnemen door optimale ambulante zorg? 1. 25% 2. 50% 3. 75% %

5 Stand van zaken dus.

6 Onderzoek Wat blijkt uit onderzoek over opnames en gebruik van bedden?

7 Beddenreductie in Europa (Trimbos 2008) Nederland België Spanje Engeland Italië - 18% - 31% - 34% - 64% - 87% NL na België hoogste aantal bedden in EU

8 Reinstitutionalisation in England, Netherlands and Spain (Priebe et al, 2005) England Netherlands Spain Psychiatric Beds -52% -15% -28% Forensic Beds +38% +143% +25 Supported Housing +40% +77% +149% Involuntary admisssions +24% +16% -6%

9 IBS-en en RM-en per inwoners in Netherland (o.a. Mulder et al. NTvG 2006) IBS RM

10 Opnames i.h.k.v. (F)ACT

11 Nederlands onderzoek Negatieve resultaten ACT trial Winschoten: ACT geen minder opnames dan CAU (Sytema e.a. 2006) Onderzoek teams in NL: modelgetrouwheid niet geassocieerd met minder opnames (Vught e.a. in druk) Positieve resultaten Vroege psychose ACT (Verhaegh e.a. 2009) leidt tot minder opnames dan standaard zorg In NHN: FACT regio heeft minder bedden, kortere opnames

12 Waarom opnemen?

13 Opnemen, of niet ontslaan? Acuut Acuut gevaar voor zelf / anderen / goederen Zeer ernstige psychose / depressie/ intoxicatie / ander As I Uitputting van het systeem Gepland Maatschappelijke teloorgang of zelfverwaarlozing Niet ambulant te behandelen psychose / manie / verslaving / depressie Uitputting van het systeem Langdurige opnames Ernstig gehandicapte patiënten

14 Voorkomen van acute opnames

15 Voorkomen van acute opnames Opstellen crisisplan en goede crisisinterventie Crisis resolution home treatment teams

16 Crisisplan: resultaten onderzoek Twee RCT s gedaan Joint crisis plan: minder dwangopnames (Henderson e.a. 2004) Crisisplan vlak voor ontslag: geen effect (Papageorgiou e.a. 2002)

17 Crisisplan onderzoek in NL 3 condities Crisisplan maken met onafhankelijk consulent basisberaad Crisisplan maken met behandelaar Controlegroep zonder crisisplan Resultaten tot nu toe: crisisplan opgesteld samen met behandelaar minder gedetailleerd en minder bruikbaar dan crisisplan opgesteld met consulent

18 Crisis Resolution Home Treatment Teams Doel: opname voorkomen

19 Crisis Resolution Home Treatment Team Crisis-team Beslist over alle opnames: poortwachter Multidisciplinair team 7 * 24 uur actief (3 diensten) Meerdere keren per dag huisbezoek Praktische ondersteuning en behandeling Levert kortdurende (max 6 weken) crisiszorg Neemt patiënten tijdelijk over van andere teams 5-10 patiënten per behandelaar

20

21

22 Copyright 2008 The Royal College of Psychiatrists Fig. 1 Modelled trends in mean annual hospital admissions for people of both genders and age-groups, for primary care trusts grouped by team provision status. CRT, crisis resolution team; AOT, assertive outreach team. GLOVER, G. et al. Br J Psychiatry 2006;189:

23 Conclusie CRHT teams CRHT Teams Vooral reductie opnames bij de eerst gestartte teams -> meest enthousiaste teams Later veel minder reductie Reductie opnames vooral bij vrijwillige opnames en vrouwen Minder reductie bij jonge mannen en onvrijwillige opnames NB: AO teams zonder 7*24 uur bereikbaarheid: meer opnames

24 Inbouwen Crisis-functie in (F)ACT Doel: voorkomen van opnames 7*24 uur bereikbaarheid Opschalen ten tijden van crisis: ook s nachts! Poortwachtersfunctie en actief patiënten uit het ziekenhuis halen Igv FACT twee vormen van opschalen: ACT functie Crisis functie

25 Crisisteams Wie is voor aparte Crisis Thuis teams in NL? Wie is voor inbouwen van Crisis functie in (F)ACT: (F)ACCT-teams? Wie is voor beide?

26 Voorkomen van geplande en langdurige opnames

27 Voorkomen van geplande opnames en long stay Ook: goed crisisplan Behandeltrouw verbeteren M4M FACT voor een gehele regio

28 Effecten van Treatment Adherence Therapy (Staring et al. in press in BJP) 14 TAT group Control group T0 T1 T2 Fisher s Exact test: Sig =.053

29 Money for Medication?

30 M4M: effecten op opnamedagen (Staring, Priebe, Mulder, Psychopharm Bull 2010) 1 jr voor m4m 1 jr tijdens m4m patiënt A patiënt B patiënt C patiënt D patiënt E

31 Blauw: 120 FACT Rood: 35 ACT Geel: Vroege psychose Groen: In ontwikkeling

32 FACT NHN: minder bedden nodig Per 1000 inwoners Landelijk GGZ NHN Bedden algemene psychiatrie volwassenen en ouderen Plaatsen beschermd wonen Totaal Gegevens uit: Regionale Werkgroep Transitie, Mei 2010

33 FACT NHN: lagere kosten (minder opnames en minder maatschappelijke kosten) Landelijk GGZ NHN Kosten per 1000 inwoners Kosten per patiënt Gegevens uit: Regionale Werkgroep Transitie, Mei 2010

34 Conclusie Tot nu toe lukt het ons landelijk (nog) onvoldoende om d.m.v. (F)ACT opnames te voorkomen en met minder bedden uit te komen!

35 Mogelijke oplossingen Implementatie (F)ACT doorzetten Betere inhoudelijke interventies in FACT (Jenner MGv 2010), incl. crisisplan, M4M Bedden gewoon afbouwen (voorbeeld Italië) Verwijzen naar lichtere voorzieningen (GGz hotel, crisiscentrum) In Nederland ook CRHT teams oprichten? Inbouwen crisisfunctie in (F)ACT teams: (F)ACCT

36 De weg naar minder opnames / meer efficiënte ambulante GGZ European Assertive Outreach Foundation

37 (Inter)nationale (F)ACT stichting: European AO Foundation Doel: ervaring en kennis uitwisselen over (F)ACT, nationaal en internationaal Van elkaar leren over interventies, practice en evidence based ggz, ervaringsdeskundigheid, strategieën ter vermindering van opname s e.d. Middel: uitwisselen informatie, congressen, trainingen, samenwerking in onderzoek Lidmaatschap EAOF mogelijk

38 Peiling voor draagvlak Stel, lidmaatschap van de EAOF is mogelijk Dit lidmaatschap biedt Info over (F)ACT ontwikkelingen Info over interventies in het kader van bemoeizorg en zorg voor patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen Info over congressen en ontwikkelingen in de zorg voor patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen Korting op (F)ACT congressen Bestaat er belangstelling om lid te worden van een dergelijk kennisnetwerk?

39

40 Programma Commissie Prof.dr. T. Burns, UK M. Firn, UK Dr. J. Jambrina, Spain Dr. H. Kroon, The Netherlands Dr. R. Mezzina, Italy Dr. J. Krystyna Prot-Klinger, Poland (asked) Prof.dr. M. Nordentoft, Denmark Prof.dr. J. van Os, The Netherlands Prof.dr. G. Pieters, Belgium Prof.dr. S. Priebe, UK Prof.dr. W. Rössler, Switzerland Prof.dr. Torleif Ruud, Norway Prof.dr. H.J. Salize, Germany C. Sixby, ACTA, USA Drs. R. van Veldhuizen, The Netherlands Prof.dr. J. Wancata, Austria Uitvoerend Drs. M. Bahler, Netherlands Drs. F. Koops, Netherlands (chair) Prof. dr. C.L. Mulder, Netherlands Drs. M. Overdijk, Netherlands (finance) L. Reitsma, client organisations, The Netherlands

41 Tot ziens in Rotterdam 2011

Onderzoekslijn Sociale Psychiatrie ihkv ESPRi. Psychiatrie voor mensen die er niet om vragen. Een greep uit work in progress

Onderzoekslijn Sociale Psychiatrie ihkv ESPRi. Psychiatrie voor mensen die er niet om vragen. Een greep uit work in progress Onderzoekslijn Sociale Psychiatrie ihkv ESPRi Psychiatrie voor mensen die er niet om vragen Een greep uit work in progress Samenvatting Onderzoekslijn Sociale Psychiatrie (Interventie)onderzoek bij complexe

Nadere informatie

Herstel en bemoeizorg bij mensen met erns0ge psychiatrische aandoeningen en verslaving. Is er sprake van een tegenstelling?

Herstel en bemoeizorg bij mensen met erns0ge psychiatrische aandoeningen en verslaving. Is er sprake van een tegenstelling? Herstel en bemoeizorg bij mensen met erns0ge psychiatrische aandoeningen en verslaving Is er sprake van een tegenstelling? Prof. Dr. C.L. Mulder, Leiden 9 nov 2012 Herstel Herstellen doen mensen zelf:

Nadere informatie

Opnemen (z)onder dwang Hoe dan? Congres Agressie en Dwangtoepassing in de Psychiatrie Ede, Woensdag 13 februari 2013

Opnemen (z)onder dwang Hoe dan? Congres Agressie en Dwangtoepassing in de Psychiatrie Ede, Woensdag 13 februari 2013 Opnemen (z)onder dwang Hoe dan? Congres Agressie en Dwangtoepassing in de Psychiatrie Ede, Woensdag 13 februari 2013 Achtergrond Ambulantiseren: 30% bedden afbouwen Scheiden wonen en zorg Forensische doelgroep

Nadere informatie

Programma. 1. Historie. Noord Holland Noord. 2. Zorg voor EPA. Kenmerk (toen) 1. Historie. Ambulantiseren

Programma. 1. Historie. Noord Holland Noord. 2. Zorg voor EPA. Kenmerk (toen) 1. Historie. Ambulantiseren Programma Ambulantiseren in de Nederlandse GGZ Met een blik op Europa Diana Polhuis, Verpleegkundig specialist ggz Hoofdopleider GGZ VS 1. Historie 2. Zorg voor mensen met een Ernstig Psychiatrische Aandoening

Nadere informatie

IHT Intensive Home Treatment in de acute psychiatrie

IHT Intensive Home Treatment in de acute psychiatrie IHT Intensive Home Treatment in de acute psychiatrie Elnathan J.D. Prinsen Psychiater IHT-team Deventer Manager Zorg divisie spoedeisende psychiatrie Dimence Lid van de taskforce de juiste zorg op de juiste

Nadere informatie

Artikel 107: Mentale Gezondheidshervorming

Artikel 107: Mentale Gezondheidshervorming Artikel 107: Mentale Gezondheidshervorming in België Een mogelijkheid om betere zorg te leveren in de gemeenschap? Verwijst naar het artikel 107 in de ziekenhuiswet. Zijn de patiënten dan beter af dan

Nadere informatie

Verlangen naar modelgetrouwheid?

Verlangen naar modelgetrouwheid? Verlangen naar modelgetrouwheid? Maaike van Vugt en Hans Kroon 5 e ACT congres, Leiden 2007 Trimbos-instituut 2007 1 Onderzoek naar (F)ACT in Nederland Vraagstelling: Heeft ACT als evidence-based practice

Nadere informatie

FACT VOOR BESTUURDERS & MANAGERS. Zorg aan huis Integratie cure en care Gewoon Leven

FACT VOOR BESTUURDERS & MANAGERS. Zorg aan huis Integratie cure en care Gewoon Leven FACT VOOR BESTUURDERS & MANAGERS Zorg aan huis Integratie cure en care Gewoon Leven 1 1) FACT als BASIS; CERTIFICEREN BEKOSTIGEN Hersenkraker in 3 delen 2) BEDREDUCTIE, FACT en PCT en.. FACT 3) DE VOLGENDE

Nadere informatie

Interview met Niels Mulder: psychiater en onderzoeker ten dienste van moeilijke patiënten

Interview met Niels Mulder: psychiater en onderzoeker ten dienste van moeilijke patiënten UIT DE PRAKTIJK Interview met Niels Mulder: psychiater en onderzoeker ten dienste van moeilijke patiënten Peter Braem Ter gelegenheid van het verschijnen van een nieuwe druk van het boek Assertive Community

Nadere informatie

De invloed van de maatschappelijke context op ons psychiatrisch handelen: revanche van de professional

De invloed van de maatschappelijke context op ons psychiatrisch handelen: revanche van de professional De invloed van de maatschappelijke context op ons psychiatrisch handelen: revanche van de professional Congres Sociale Psychiatrie: de revanche van het systeemdenken Prof.dr. C.L. Mulder Professional:

Nadere informatie

Bemoeizorg Zorgzaam en bemoeizuchtig Een kerntaak van de GGZ. Brussel 24 november 2016

Bemoeizorg Zorgzaam en bemoeizuchtig Een kerntaak van de GGZ. Brussel 24 november 2016 Bemoeizorg Zorgzaam en bemoeizuchtig Een kerntaak van de GGZ Brussel 24 november 2016 Hoezo bemoeizorg? Patienten met ernstige psychiatrische stoornissen vragen niet altijd zelf om behandeling Het gaat

Nadere informatie

Reductie van dwangopnames: meta-analyse en praktijkonderzoek

Reductie van dwangopnames: meta-analyse en praktijkonderzoek Reductie van dwangopnames: meta-analyse en praktijkonderzoek ESPRi-symposium, Rotterdam 26 november 2015 Mark de Jong Inhoud Achtergrond Systematische review en meta-analyse: reduceren van dwangopnames

Nadere informatie

Bemoeizorg Zorgzaam en bemoeizuchtig Een kerntaak van de GGZ. Brussel 24 november 2016

Bemoeizorg Zorgzaam en bemoeizuchtig Een kerntaak van de GGZ. Brussel 24 november 2016 Bemoeizorg Zorgzaam en bemoeizuchtig Een kerntaak van de GGZ Brussel 24 november 2016 Leap of Faith Indiana Jones and the Last Crusade Kenniscentrum Phrenos Hoezo bemoeizorg? Patienten met ernstige psychiatrische

Nadere informatie

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Ernstige Psychische Aandoeningen (EPA) Definitie consensus groep EPA¹ - Sprake van psychische stoornis

Nadere informatie

ACT, FACT en LVB. VGGNet, 23 april 2013 Blinde vlek in beeld

ACT, FACT en LVB. VGGNet, 23 april 2013 Blinde vlek in beeld ACT, FACT en LVB VGGNet, 23 april 2013 Blinde vlek in beeld Inhoud 1. ACT en FACT 2. Voorkomen van LVB binnen (F)ACT Wat is (F)ACT (Flexible) Assertive Community Treatment Doelgroep (F)ACT Mensen met complexe

Nadere informatie

High & Intensive Care. Sandra Vos en Chris den Braber 18-03-2014

High & Intensive Care. Sandra Vos en Chris den Braber 18-03-2014 High & Intensive Care Sandra Vos en Chris den Braber 18-03-2014 3 jaar geleden 1. Economische crisis: In de ggz in nederland blijkt het aantal opnames in 10 jaar verdubbeld! Er moet bezuinigd worden op

Nadere informatie

Beter worden doe je thuis!

Beter worden doe je thuis! Beter worden doe je thuis! De kliniek en het fact team Jeanette de Grand Henk Hut Irene de Paepe Wie zijn wij?? Henk Hut manager intensieve zorg langdurende psychiatrie. Irene de Paepe verpleegkundig specialist

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 11 Marjan ter Avest. Ten geleide 13

Inhoud. Voorwoord 11 Marjan ter Avest. Ten geleide 13 Inhoud Voorwoord 11 Marjan ter Avest Ten geleide 13 Deel 1 Verkenning Hoofdstuk 1 (Flexible) ACT is voor ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) 19 Philippe Delespaul Hoofdstuk 2 EPA-patiënten, hun

Nadere informatie

(Jeugd)-FACT en certificeren. Margret Overdijk Maart 2017

(Jeugd)-FACT en certificeren. Margret Overdijk Maart 2017 (Jeugd)-FACT en certificeren Margret Overdijk Maart 2017 Wat is FACT? Flexible Assertive Community Treatment Visie, organisatiemodel en behandelaanpak : Service Delivery Model Voor mensen met langdurige,

Nadere informatie

Intensieve Behandeling Thuis (IBT) & acute deeltijd behandeling (ADB) ontwikkeling voor de Parnassia Groep NH WMP 13 november 2014 Castricum

Intensieve Behandeling Thuis (IBT) & acute deeltijd behandeling (ADB) ontwikkeling voor de Parnassia Groep NH WMP 13 november 2014 Castricum Intensieve Behandeling Thuis (IBT) & acute deeltijd behandeling (ADB) ontwikkeling voor de Parnassia Groep NH WMP 13 november 2014 Castricum Remco de Winter & Fred de Meijer Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

Volop in beweging. Ypsilon ledenavond 9 januari But it s good to see your smiling face and to hear your voice again

Volop in beweging. Ypsilon ledenavond 9 januari But it s good to see your smiling face and to hear your voice again Volop in beweging Ypsilon ledenavond 9 januari 2017 But it s good to see your smiling face and to hear your voice again Samen werken aan een goede geestelijke gezondheid van alle mensen in Zeeland Programma

Nadere informatie

Resource Group Project

Resource Group Project Resource Group Project F-ACT Congres Amsterdam 17 september 2015 Wat is een resource group? Een resouce group is een groep mensen die nauw betrokken zijn bij de informele zorg Cliënten krijgen meer regie

Nadere informatie

Het netwerk als basis voor de zorg voor mensen met EPA. Antwerpen, 16 November 2017

Het netwerk als basis voor de zorg voor mensen met EPA. Antwerpen, 16 November 2017 Het netwerk als basis voor de zorg voor mensen met EPA Antwerpen, 16 November 2017 Mensen met EPA Hebben een psychische kwetsbaarheid Die maakt dat mensen vaker beroep doen op anderen en de hulpverlening

Nadere informatie

FACT IDRIS. Idris is een onderdeel van de Amarant Groep

FACT IDRIS. Idris is een onderdeel van de Amarant Groep FACT IDRIS Idris is een onderdeel van de Amarant Groep Iedereen is Behandeling en begeleiding voor cliënten met een LVB in combinatie met complexe problematiek Specialistische behandeling Kinderen, jeugdigen

Nadere informatie

introductie workshop ACT Frits Bovenberg & Gijs Francken Stichting GGZ+

introductie workshop ACT Frits Bovenberg & Gijs Francken Stichting GGZ+ introductie workshop ACT Frits Bovenberg & Gijs Francken Stichting GGZ+ inhoud historie doelgroep methodiek evidentie & onderzoek ACT implementeren historie ACT gestart in Mendota Mental Health Institute,

Nadere informatie

Behandeling van eerste psychose (waar de richtlijn niet over spreekt) Dr H.J. Gijsman, psychiater Hoofd Zorgprogramma Psychose Pro Persona

Behandeling van eerste psychose (waar de richtlijn niet over spreekt) Dr H.J. Gijsman, psychiater Hoofd Zorgprogramma Psychose Pro Persona Behandeling van eerste psychose (waar de richtlijn niet over spreekt) Dr H.J. Gijsman, psychiater Hoofd Zorgprogramma Psychose Pro Persona Environment Genotype Phenotype Omgeving Gen Psychose Omgeving

Nadere informatie

Mobiel CrisisTeam. Prof Guido Pieters Dr Jeroen Decoster

Mobiel CrisisTeam. Prof Guido Pieters Dr Jeroen Decoster Mobiel CrisisTeam Prof Guido Pieters Dr Jeroen Decoster Artikel 107 Functie 2A -> MCT Crisis Resolution and Home Treatment model Multidisciplinair Gate-keeping In Australië & UK breed ingevoerd Evidence-based

Nadere informatie

ACT en het verlangen Ter inleiding

ACT en het verlangen Ter inleiding ACT en het verlangen Ter inleiding Jaap van Weeghel Leiden, 27 september 2007 Wat verstaan we onder het verlangen? Op het internet veel verwijzingen naar: Pornografie Contactadvertenties Candlelight-poëzie

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting CCAF 2014. Inleiding: over de Stichting CCAF

Jaarverslag Stichting CCAF 2014. Inleiding: over de Stichting CCAF Jaarverslag Stichting CCAF 2014 Inleiding: over de Stichting CCAF De Stichting CCAF, opgericht in 2008, wil de kwaliteit voor de psychiatrische zorg voor mensen met EPA bevorderen door middel van het auditen

Nadere informatie

GGz in de huisartsenpraktijk. Christina Van der Feltz-Cornelis Symposium: Huisarts en POH GGz: samen sterker! Nieuwegein 22 januari 2015

GGz in de huisartsenpraktijk. Christina Van der Feltz-Cornelis Symposium: Huisarts en POH GGz: samen sterker! Nieuwegein 22 januari 2015 GGz in de huisartsenpraktijk Christina Van der Feltz-Cornelis Symposium: Huisarts en POH GGz: samen sterker! Nieuwegein 22 januari 2015 MODEL BASISGGZ Model BasisGGz-Generalistische GGz-Specialistische

Nadere informatie

De inrichting van wijkgerichte zorg in een innovatieve GGZ

De inrichting van wijkgerichte zorg in een innovatieve GGZ Workshop De inrichting van wijkgerichte zorg in een innovatieve GGZ Philippe Delespaul FACT Couleur Locale: Op weg naar een regionaal model in de GGZ Evoluon Eindhoven, 28 maart 2013 GGZ gemeente 1ste

Nadere informatie

Sociaal Kwetsbaren in Beeld :

Sociaal Kwetsbaren in Beeld : Sociaal Kwetsbaren in Beeld : wat kan interrai daarvoor betekenen? Ronald Baas, psychiater Fellow interrai www.interrai.org www.nedrai.org 14 april 2015 Agenda Wat is interrai? Wat kan je ermee? Hoe werkt

Nadere informatie

Intensive Home Treatment en de rol van de SPV. SPV aan Zee 3 oktober 2014 Alette Ruiter

Intensive Home Treatment en de rol van de SPV. SPV aan Zee 3 oktober 2014 Alette Ruiter Intensive Home Treatment en de rol van de SPV SPV aan Zee 3 oktober 2014 Alette Ruiter Agenda SPV aan Zee Korte Geschiedenis CRHT en IHT Het model: thuis beter worden Werkwijze IHT bij Noord-Holland- noord

Nadere informatie

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis.

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis. Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met een Psychotische Stoornis. The Effect of Assertive Community Treatment (ACT) on

Nadere informatie

De outreachende psychiater bij de intensieve thuiszorg. Remmers van Veldhuizen, psychiater, Directeur Zorgontwikkeling GGZ NHN 18 juni 2003

De outreachende psychiater bij de intensieve thuiszorg. Remmers van Veldhuizen, psychiater, Directeur Zorgontwikkeling GGZ NHN 18 juni 2003 De outreachende psychiater bij de intensieve thuiszorg Remmers van Veldhuizen, psychiater, Directeur Zorgontwikkeling GGZ NHN 18 juni 2003 Thuiszorg in Nl: een verpleegkundig domein? Wij komen eraan :

Nadere informatie

Refereermiddag bipolaire stoornissen

Refereermiddag bipolaire stoornissen Refereermiddag bipolaire stoornissen 29 maart 2018 Joost Walraven, Manager zorg, klinisch psycholoog Vernieuwing met behoud van het goede Behandelaanpak en resultaten van Dimence Samen werken aan een beter

Nadere informatie

Gevaar voor sociale teloorgang

Gevaar voor sociale teloorgang g e v a l s b e s c h r i j v i n g Gevaar voor sociale teloorgang Wel gedwongen opnemen, niet behandelen? e. c. v a n l i t h, r. m. m a r i j n i s s e n samenvatting Dwangbehandeling is toegestaan (artikel

Nadere informatie

ROSETTA: Ondersteunende technologie voor mensen met dementie en hun verzorgers Drs. B.J.J. Hattink, dr. F.J.M. Meiland, prof.dr. R.M.

ROSETTA: Ondersteunende technologie voor mensen met dementie en hun verzorgers Drs. B.J.J. Hattink, dr. F.J.M. Meiland, prof.dr. R.M. ROSETTA: Ondersteunende technologie voor mensen met dementie en hun verzorgers Drs. B.J.J. Hattink, dr. F.J.M. Meiland, prof.dr. R.M. Dröes VU medisch centrum, afd. Psychiatrie/ afd. Huisartsgeneeskunde

Nadere informatie

(F)ACT-LVB: wat levert het op?

(F)ACT-LVB: wat levert het op? (F)ACT-LVB: wat levert het op? Festival forensische zorg 2019 Laura Neijmeijer Opzet Ontwikkeling van (F)ACT LVB Kenmerken van (F)ACT LVB (F)ACT LVB in internationaal perspectief Promotieonderzoek en deelstudies

Nadere informatie

Een goede basis voor iedere burger. RINO, 21 Januari 2013

Een goede basis voor iedere burger. RINO, 21 Januari 2013 De toekomst van de OGGz Een goede basis voor iedere burger RINO, 21 Januari 2013 Waar staan we nu: een peiling Bemoeizorg is business as usual Ja / Nee Motiverende gespreksvoering gis de standaard Dwang

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 11 Marjan ter Avest. Ten geleide 13

Inhoud. Voorwoord 11 Marjan ter Avest. Ten geleide 13 Inhoud Voorwoord 11 Marjan ter Avest Ten geleide 13 Deel 1 Verkenning Hoofdstuk 1 (Flexible) ACT is voor ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) 19 Philippe Delespaul Hoofdstuk 2 EPA-patiënten, hun

Nadere informatie

Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap. Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN

Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap. Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN Geen belangen Disclosure Persbericht 15 oktober 2014 Veranderend zorglandschap vraagt om vernieuwde

Nadere informatie

Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS)

Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) Jooske van Busschbach A. Dennis Stant 2 H. Michon 3 M van Vugt 3 W. Swildens 4. RGOc/UMCG, Hogeschool Windesheim

Nadere informatie

CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS

CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS OVERNACHTINGEN 2015-2016 - 9 maanden VOORLOPIGE CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS 2015-2016 - 9 months PRELIMINARY FIGURES BELGIUM België 15 668 923 15 878 478 +209 555 +1,3% Belgium Nederland 4 071 014 3

Nadere informatie

Naar een zorgcontinuüm : het Protocol 3 en het RAI-instrument

Naar een zorgcontinuüm : het Protocol 3 en het RAI-instrument Naar een zorgcontinuüm : het Protocol 3 en het RAI-instrument PATRICK MAGGI SAM DELYE PROF. CHRISTIANE GOSSET OUDERENZORG BEST PRACTICES UIT DE EUROMETROPOOL LILLE-KORTRIJK-TOURNAI 16/09/2014 Komt uit

Nadere informatie

FACT GGZ NOORD HOLLAND NOORD

FACT GGZ NOORD HOLLAND NOORD FACT GGZ NOORD HOLLAND NOORD 1. De lokale context Geografisch GGZ NHN is werkzaam in de zorgkantoorregio Noord-Holland-Noord. Dit is globaal het gebied boven de lijn Hoorn-Alkmaar, inclusief Texel. De

Nadere informatie

25 jaar Thuisbeademing Nederland. De ReeHorst Ede 6 april 2018

25 jaar Thuisbeademing Nederland. De ReeHorst Ede 6 april 2018 25 jaar Thuisbeademing Nederland De ReeHorst Ede 6 april 2018 Veldnorm Chronische Beademing een terugblik Michael Gaytant Internist CTB Utrecht Historie Chronische Beademing Historie Chronische Beademing

Nadere informatie

Critical Time Intervention. Epidemiologie. Verkommerden & verloederden. Doelpopulatie. Meervoudige problematiek

Critical Time Intervention. Epidemiologie. Verkommerden & verloederden. Doelpopulatie. Meervoudige problematiek Ontwikkeling en toepassing van het CTI model in Nederland Critical Time Intervention 2003 heden Bert van Hemert Achtergrond & doelpopulatie Parnassia Bovo Groep, Haaglanden * Afdeling spoedeisende psychiatrie

Nadere informatie

ACT en FACT: zorg en behandeling in de maatschappij

ACT en FACT: zorg en behandeling in de maatschappij ACT en FACT: zorg en behandeling in de maatschappij ACT en FACT: zorg en behandeling in de maatschappij Gecertificeerde zorg voor mensen met met ernstige psychiatrische ernstige psychiatrische aandoeningen

Nadere informatie

Zakboek FACT. Flexible Assertive Community Treatment. Remmers van Veldhuizen. Zorg in de wijk voor mensen met ernstige psychiatrische problemen

Zakboek FACT. Flexible Assertive Community Treatment. Remmers van Veldhuizen. Zorg in de wijk voor mensen met ernstige psychiatrische problemen Zakboek FACT Flexible Assertive Community Treatment Zorg in de wijk voor mensen met ernstige psychiatrische problemen Remmers van Veldhuizen De Tijdstroom, Utrecht De Tijdstroom uitgeverij, 2016. De auteursrechten

Nadere informatie

28-10- 2014. Behandelen in een Intensive Home Treatment. Opzet workshop. De kern van IHT

28-10- 2014. Behandelen in een Intensive Home Treatment. Opzet workshop. De kern van IHT Behandelen in een Intensive Home Treatment Team Lianne Boersma - psychiater IHT GGZ Noord-Holland Noord Ruud Zuidmeer SPV IHT Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam Opzet workshop! Wat is de kern van Intensive

Nadere informatie

M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD P.J.J. Goossens Rn PhD APRN A. Kaasenbrood, MD, PhD

M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD P.J.J. Goossens Rn PhD APRN A. Kaasenbrood, MD, PhD De interventie Bed op Recept voor patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis laat patiënten groeien in autonomie, zelfmanagement en vaardigheden M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD

Nadere informatie

Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013

Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013 Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013 XL 14 aankomsten huurlogies via verhuurkantoren aan de kust 2013 arrivals in accommodations for rent by rental agencies at the coast 2013 Kennisbeheer u i 2014

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures 2011 08 aantal aankomsten naar logiesvorm 2011 number of arrivals by type of accommodation 2011

toerisme in cijfers tourism in figures 2011 08 aantal aankomsten naar logiesvorm 2011 number of arrivals by type of accommodation 2011 in cijfers tourism in figures 2011 XL 08 aantal aankomsten naar logiesvorm 2011 number of arrivals by type of accommodation 2011 Kennisbeheer Juni 2012 2 AANTAL AANKOMSTEN NAAR LOGIESVORM, 2011 Tabel P.

Nadere informatie

4e Post EAUN Meeting. Men s Health. Willem de Blok Verpleegkundig specialist oncologie-urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Board member EAUN

4e Post EAUN Meeting. Men s Health. Willem de Blok Verpleegkundig specialist oncologie-urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Board member EAUN 4e Post EAUN Meeting Men s Health Willem de Blok Verpleegkundig specialist oncologie-urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Board member EAUN Weergave presentatie Ian Banks 14-6-2011 Brussel Men s Health

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures 2011

toerisme in cijfers tourism in figures 2011 toerisme in cijfers tourism in figures 2011 XL 15 Evolutie aankomsten inclusief huurlogies via verhuurkantoren aan de kust, 2007-2011 Trend arrivals, accommodations for rent by rental agencies at the coast

Nadere informatie

Toerisme in cijfers Tourism in figures XL

Toerisme in cijfers Tourism in figures XL www.milo-profi.com 2014 Toerisme in cijfers Tourism in figures XL overnachtingen huurlogies via verhuurkantoren aan de kust 2014 overnight stays in accommodations for rent by rental agencies at the coast

Nadere informatie

Amsterdams stedelijk F-ACT team Jeugd / Jongvolwassenen in de startblokken!

Amsterdams stedelijk F-ACT team Jeugd / Jongvolwassenen in de startblokken! Amsterdams stedelijk F-ACT team Jeugd / Jongvolwassenen in de startblokken! Ontwikkeling van 2 stedelijke F-ACT Jeugd teams waarin integrale behandeling, zorg en begeleiding geboden wordt vanuit 7 samenwerkende

Nadere informatie

FACT en de toekomst van specialistische ggz in de buurt door Remmers van Veldhuizen

FACT en de toekomst van specialistische ggz in de buurt door Remmers van Veldhuizen FACT en de toekomst van specialistische ggz in de buurt door Remmers van Veldhuizen De snelle uitbreiding van het aantal FACT-teams en de erkenning voor de aanpak vanuit de overheid opende de weg naar

Nadere informatie

Samen werken aan een beter leven: Herstel vanaf dag één

Samen werken aan een beter leven: Herstel vanaf dag één Samen werken aan een beter leven: Herstel vanaf dag één 30% meer herstel is alleen te bereiken door samen te werken met patiënten, naasten en externe collega s! Eén groep, diverse mogelijkheden Waarom

Nadere informatie

Date: 16 / 04 / 2012 14h10 17h00. SPF-SPSCAE Place V. Horta 40 b4 1060 Bruxelles. FOD-VVVL V. Hortaplein 40 b4 1060 Brussels

Date: 16 / 04 / 2012 14h10 17h00. SPF-SPSCAE Place V. Horta 40 b4 1060 Bruxelles. FOD-VVVL V. Hortaplein 40 b4 1060 Brussels 1 WORKSHOP NEDERLANDS PSY-107 Date: 16 / 04 / 2012 14h10 17h00 Location: SPF-SPSCAE Place V. Horta 40 b4 1060 Bruxelles FOD-VVVL V. Hortaplein 40 b4 1060 Brussels Subject: - potentiële stageplaatsen in

Nadere informatie

1 2 1 Bemoeizorg is als begrip (en zorgvorm) komen overwaaien uit Nederland, wordt gehanteerd in de context van zorgwekkende zorgmijders. Dit zijn: mensen met ernstige psychische en/of psychosociale problemen

Nadere informatie

Basisdocument Crisiskaart

Basisdocument Crisiskaart Basisdocument Crisiskaart Vooraf Tussen oktober 2009 en oktober 2012 heeft de Vereniging Geestdrift het project Landelijke Crisiskaart Informatie en Ondersteuningspunt (LCIO) uitgevoerd. In het kader van

Nadere informatie

Zichtbaar beter? P. Tamis, verpleegkundig specialist M C van Putten, psychiater GGZ Noord Holland Noord 18-02-2010

Zichtbaar beter? P. Tamis, verpleegkundig specialist M C van Putten, psychiater GGZ Noord Holland Noord 18-02-2010 Zichtbaar beter? P. Tamis, verpleegkundig specialist M C van Putten, psychiater GGZ Noord Holland Noord 18-02-2010 Domotica Het woord "domotica" is een samentrekking van het Latijnse woord domus (huis)

Nadere informatie

IHT-werksymposium 2017

IHT-werksymposium 2017 IHT-werksymposium 2017 IHT en het Netwerk Overzicht van 5 jaar IHT.en van ontwikkelingen in het netwerk Elnathan.J.D. Prinsen Psychiater, IHT-team Dimence Deventer Manager Zorg, spoedeisende psychiatrie

Nadere informatie

INTER-PSY Vechtdal Kliniek

INTER-PSY Vechtdal Kliniek Informatie voor verwijzers INTER-PSY Vechtdal Kliniek Polikliniek, deeltijdbehandeling en kliniek /opname Informatie voor verwijzers INTER-PSY Vechtdal Kliniek Algemene informatie INTER-PSY Vechtdal Kliniek

Nadere informatie

De praktijk van de onvrijwillige opname

De praktijk van de onvrijwillige opname korte bijdrage De praktijk van de onvrijwillige opname m.th. derksen, l. timmerman, d.l. stronks samenvatting In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de praktijk van onvrijwillige opname

Nadere informatie

FACT: van organisatiemodel naar effectieve interventies

FACT: van organisatiemodel naar effectieve interventies FACT: van organisatiemodel naar effectieve interventies Bauke Koekkoek & Karin van Montfoort-de Rave Lectoraat Sociale en Methodische Aspecten van Psychiatrische zorg, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Separeren: voltooid verleden tijd?

Separeren: voltooid verleden tijd? Onderzoeksresultaten van een non-separeerbeleid Annet Smit senior wetenschappelijk medewerker ProCES INHOUD ambitie de Gelderse Roos onderbouwing, thema s onderzoek : Cijfers Kwalitatieve gegevens : Ervaringen

Nadere informatie

INTENSIVERING EN EXTENSIVERING VAN ZORG

INTENSIVERING EN EXTENSIVERING VAN ZORG INTENSIVERING EN EXTENSIVERING VAN ZORG BINNEN FACT Ardwi Klein Entink e.a. Eén doel van FACT is het voorkomen van opnames; dit moet bereikt worden door de zorg te intensiveren wanneer nodig. Bij het FACT-team

Nadere informatie

Van medicijnman tot evidence based practice

Van medicijnman tot evidence based practice Van medicijnman tot evidence based practice Een reis door de ambulante GGZ van Sierra Leone Antoinet Kabbedijk Verpleegkundig Specialist GGZ Kings Sierra Leone Partnership Sierra Leone Ruim 6 miljoen

Nadere informatie

Maatschappelijk herstel en de GGZ. Zorgzaam en soms bemoeizuchtig. Rene Keet

Maatschappelijk herstel en de GGZ. Zorgzaam en soms bemoeizuchtig. Rene Keet Maatschappelijk herstel en de GGZ Zorgzaam en soms bemoeizuchtig Rene Keet 21-6-2017 Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal de gezondheid bevorderen

Nadere informatie

Workshop IRB in ACT. Rotterdam december m.m.v. Jos Droës,, stichting Rehabilitatie 92

Workshop IRB in ACT. Rotterdam december m.m.v. Jos Droës,, stichting Rehabilitatie 92 Workshop IRB in ACT Rotterdam december 2008 Annet Aalbers,, Bavo-Europoort m.m.v. Jos Droës,, stichting Rehabilitatie 92 Programma Korte inleiding over ACT en IRB Technieken in ACT; de gereedschapskist

Nadere informatie

& RAADSINFORMATIEBRIEF. Van: A. de Leeuw Tel,nr,: 06-35113543 Geraadpleegd consulent Nummer: 14A.00133 Datum: 04-03-2014

& RAADSINFORMATIEBRIEF. Van: A. de Leeuw Tel,nr,: 06-35113543 Geraadpleegd consulent Nummer: 14A.00133 Datum: 04-03-2014 VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & RAADSINFORMATIEBRIEF Van: A. de Leeuw Tel,nr,: 06-35113543 Geraadpleegd consulent Nummer: 14A.00133 Datum: 04-03-2014 Team: Jeugd, Leefbaarheid en Veiligheid Tekenstukken:

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures 2010

toerisme in cijfers tourism in figures 2010 in cijfers tourism in figures 2010 XL 02 evolutie overnachtingen naar logiesvorm 2006-2010 trend in the number of overnight stays by type of accommodation 2006-2010 planning & onderzoek Juni 2011 (coverfoto:

Nadere informatie

Psychiatrische voorgeschiedenis en nazorg bij dwangopneming

Psychiatrische voorgeschiedenis en nazorg bij dwangopneming o o r s p r o n k e l i j k a r t i k e l Psychiatrische voorgeschiedenis en nazorg bij dwangopneming Zorggebruik als indicator van de kwaliteit van zorg bij inbewaringstellingen in Rotterdam a. i. w i

Nadere informatie

Het model. Teamwerk. Critical Time Intervention Ontwikkelingen ontwikkelen. Critical Time Intervention Maak de verbinding met de zorg en de sameneving

Het model. Teamwerk. Critical Time Intervention Ontwikkelingen ontwikkelen. Critical Time Intervention Maak de verbinding met de zorg en de sameneving Critical Time Intervention Ontwikkelingen ontwikkelen Bert van Hemert Teamwerk Columbia University Elie Valencia Dan Herman Helga Saez Sally Connover Ezra Susser Parnassia Bavo Groep Diede Schols Wijbrand

Nadere informatie

Workshop Van kennis naar actie - het overbruggen van de kloof tussen weten en doen -

Workshop Van kennis naar actie - het overbruggen van de kloof tussen weten en doen - Improving Mental Health by Sharing Knowledge Workshop Van kennis naar actie - het overbruggen van de kloof tussen weten en doen - Marleen Hermens & Peter van Splunteren 17 november 2011 VGCT congres Doel

Nadere informatie

Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014

Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014 Mindfulness binnen de (psycho) oncologie Else Bisseling, 16 mei 2014 (Online) Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor kankerpatiënten. (Cost)effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)

Nadere informatie

Paul Schnabel, Halsteren/Vrederust, 4 april 2019 STEEDS MEER THUIS BEZORGD: DE AMBULANTISERING VAN DE GGZ

Paul Schnabel, Halsteren/Vrederust, 4 april 2019 STEEDS MEER THUIS BEZORGD: DE AMBULANTISERING VAN DE GGZ Paul Schnabel, Halsteren/Vrederust, 4 april 2019 STEEDS MEER THUIS BEZORGD: DE AMBULANTISERING VAN DE GGZ Vooral meer korte opnames en meer dwang 2016 : 28.000 personen 38.000 keer opgenomen, 25% binnen

Nadere informatie

Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide

Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide Ontwikkelen van een richtlijn voor het beoordelen van het risico van suïcide Bert van Hemert Madeleine van der Velden Remco de Winter Discussiegroep Parnassia - Den Haag Bureau 24-uurszorg Crisisdienst

Nadere informatie

De strijd tegen dakloosheid. woongericht, intersectoraal en aanklampend

De strijd tegen dakloosheid. woongericht, intersectoraal en aanklampend De strijd tegen dakloosheid woongericht, intersectoraal en aanklampend Dak- en thuisloosheid in Europa: alarmerende cijfers 2 Europese consensusdefinitie van dakloosheid en uitsluiting op de huisvestingsmarkt

Nadere informatie

Handboek innovatieve praktijken

Handboek innovatieve praktijken Handboek innovatieve praktijken Mobiele teams: behandelingsteams in de thuisomgeving in een subacute of acute toestand voor chronische (langdurige en ernstige) psychiatrische problemen Het Global Mental

Nadere informatie

Crisisdienst-IHT Pro Persona Arnhem. Mark Mepschen psychiater / programmaleider crisisdienst-iht Arnhem

Crisisdienst-IHT Pro Persona Arnhem. Mark Mepschen psychiater / programmaleider crisisdienst-iht Arnhem Crisisdienst-IHT Pro Persona Arnhem Mark Mepschen psychiater / programmaleider crisisdienst-iht Arnhem Doel : Samenwerking verbeteren Deze avond kijken we hoe we het beste onderling samenwerken. Hoe kan

Nadere informatie

Sonja Pauwels Psychiatrisch verpleegkundige Team psychisch zorgverlenen Witgele Kruis Oost-Vlaanderen

Sonja Pauwels Psychiatrisch verpleegkundige Team psychisch zorgverlenen Witgele Kruis Oost-Vlaanderen Sonja Pauwels Psychiatrisch verpleegkundige Team psychisch zorgverlenen Witgele Kruis Oost-Vlaanderen Ps 1 Team Psychisch zorgverlenen WGKOVL 2 Team psychisch zorgverlenen Interne werking: Ondersteuning

Nadere informatie

toerisme in cijfers tourism in figures aantal overnachtingen naar logiesvorm 2011 number of overnight stays by type of accommodation 2011

toerisme in cijfers tourism in figures aantal overnachtingen naar logiesvorm 2011 number of overnight stays by type of accommodation 2011 in cijfers tourism in figures 2011 XL 01 aantal overnachtingen naar logiesvorm 2011 number of overnight stays by type of accommodation 2011 Kennisbeheer Juni 2012 2 AANTAL OVERNACHTINGEN NAAR LOGIESVORM,

Nadere informatie

Verbeterproject GGZ NHN Divisie Langdurende Psychiatrie

Verbeterproject GGZ NHN Divisie Langdurende Psychiatrie Verbeterproject GGZ NHN Divisie Langdurende Psychiatrie Anja Reilman en Saskia van Duin Expertverpleegkundigen Projectleiders implementatie zorgprogramma s schizofrenie & dubbele diagnose GGZ Noord Holland

Nadere informatie

Het Europese perspectief van de oncologieverpleegkunde

Het Europese perspectief van de oncologieverpleegkunde Het Europese perspectief van de oncologieverpleegkunde Erik van Muilekom MANP, OCN, RN Verpleegkundig specialist Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis- Nederlands Kanker Instituut Amsterdam President European

Nadere informatie

perspresentatie Bridging the Gap Randstad Holding nv SEO Economic Research

perspresentatie Bridging the Gap Randstad Holding nv SEO Economic Research perspresentatie Bridging the Gap Randstad Holding nv SEO Economic Research 15 juni 2010 perspresentatie Bridging the Gap welkom Annemarie Muntz, director Group Public Affairs Randstad Holding toelichting

Nadere informatie

Business case. Integraal FACT-team Zuidoost Emmen. Samenwerkingsproject van Accare, Ambiq, Promens Care en VNN. November 13

Business case. Integraal FACT-team Zuidoost Emmen. Samenwerkingsproject van Accare, Ambiq, Promens Care en VNN. November 13 Business case Integraal FACT-team Zuidoost Emmen. Samenwerkingsproject van Accare, Ambiq, Promens Care en VNN. November 13 1. Inleiding/aanleiding In het voorjaar van 2013 heeft Ambiq het voorstel gedaan

Nadere informatie

Stijgende trend in dwangtoepassing onder de Wet Bopz zet door; implicaties voor de nieuwe Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg

Stijgende trend in dwangtoepassing onder de Wet Bopz zet door; implicaties voor de nieuwe Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg oorspronkelijk artikel Stijgende trend in dwangtoepassing onder de Wet Bopz zet door; implicaties voor de nieuwe Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg J. BROER, H. KOETSIER, C.L. MULDER ACHTERGROND

Nadere informatie

Asparagus: Acreage and companies in the Netherlands

Asparagus: Acreage and companies in the Netherlands FACTSHEET ASARAGUS Areaal Nederland groeit niet meer In 2012 is er een einde gekomen aan het gestaag groeien van het areaal asperges in Nederland. Het CBS registreerde vorig jaar een areaal van 2.890 ha.

Nadere informatie

INDIVIDUELE PLAATSING EN STEUN

INDIVIDUELE PLAATSING EN STEUN INDIVIDUELE PLAATSING EN STEUN Ellen Otto IPS projectcoördinator Kenniscentrum Phrenos docent IPS leergang Phrenos Arbeidsrehabilitatie Traditionele aanpak: langdurige, stapsgewijze voorbereiding (SV)

Nadere informatie

Duurzame Palmolie. Ontwikkelingen Nederland, Europa, Wereldwijd. 3 September Eddy Esselink

Duurzame Palmolie. Ontwikkelingen Nederland, Europa, Wereldwijd. 3 September Eddy Esselink Duurzame Palmolie Ontwikkelingen Nederland, Europa, Wereldwijd 3 September 2015 Eddy Esselink MVO - - de ketenorganisatie voor oliën en vetten 2 MVO - - de ketenorganisatie voor oliën en vetten Belangenbehartiger

Nadere informatie

Gedwongen opname. Informatie voor cliënten en naastbetrokkenen

Gedwongen opname. Informatie voor cliënten en naastbetrokkenen Gedwongen opname Informatie voor cliënten en naastbetrokkenen Soms wordt een gedwongen opname in een psychiatrisch ziekenhuis zoals Vincent van Gogh noodzakelijk geacht. Een gedwongen opname kan alleen

Nadere informatie

Quinoa: Ondanks problemen in Peru wereldhandel op peil gebleven

Quinoa: Ondanks problemen in Peru wereldhandel op peil gebleven TONS Factsheet Quinoa, januari 2018 FACTSHEET QUINOA fruitvegfacts@gmail.com Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; Quinoa: Ondanks problemen in Peru wereldhandel op peil gebleven Bolivia

Nadere informatie

FACTSHEET BRAZIL EXPORT 2014

FACTSHEET BRAZIL EXPORT 2014 FACTSHEET BRAZIL EXPORT Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com Brazilië: In minder verse groenten en fruit uitgevoerd Nederland veruit de belangrijkste afnemer De Braziliaanse

Nadere informatie

FACEBOOKTWITTERLINKED INMAILGROTE LIJNEN, KLEINE STAPJES. ONDERZOEK NAAR DE ESSENTIE VAN SOCIALE PSYCHIATRIE IN FACT-TEAMS

FACEBOOKTWITTERLINKED INMAILGROTE LIJNEN, KLEINE STAPJES. ONDERZOEK NAAR DE ESSENTIE VAN SOCIALE PSYCHIATRIE IN FACT-TEAMS PRAKTIJK FACEBOOKTWITTERLINKED INMAILGROTE LIJNEN, KLEINE STAPJES. ONDERZOEK NAAR DE ESSENTIE VAN SOCIALE PSYCHIATRIE IN FACT-TEAMS Auteur(s): Door Bauke Koekkoek, Bea Tiemens, Karin van Montfoort & Leon

Nadere informatie

HET ZAL JE MOEDER MAAR ZIJN

HET ZAL JE MOEDER MAAR ZIJN HET ZAL JE MOEDER MAAR ZIJN Ouderen in het ziekenhuis: wat weten we? Marieke J. Schuurmans Hoogleraar Verplegingswetenschap UMC Utrecht Lector Ouderenzorg Hogeschool Utrecht HOEVEEL MENSEN BREKEN ER PER

Nadere informatie