Raadsvoorstel Onderwerp Indiener agendapunt Gevraagd besluit Bijlage(n) Bijlage(n) ter inzage Consequenties : Toetreding Reinigingsdienst Maasland : Het college van burgemeester en wethouders, portefeuillehouder(s): C. Wolfhagen : 1. Kennis nemen van het voorgenomen besluit van het college van burgemeester en wethouders om ingaande 1 januari 2012 een nieuw inzamelsysteem voor het resten gftafval in te voeren; 2. Het college van burgemeester en wethouders toestemming verlenen om toe te treden tot de gemeenschappelijke regeling Reinigingsdienst Maasland, waarbij het college aan de Reinigingsdienst Maasland opdraagt het gescheiden ophalen van het rest- en gftafval en het kunststofverpakkingsafval ingaande 1 januari 2012; 3. Toetreden tot de gemeenschappelijke regeling Reinigingsdienst Maasland ingaande 1 januari 2012. : Raadsbesluit en inzamelsysteem rest- en gftafval Reinigingsdienst Maasland : Raadsbesluit, Gemeenschappelijke regeling Reinigingsdienst Maasland en inzamelsysteem rest- en gftafval Reinigingsdienst Maasland : In de begroting 2011-2014 worden de financiële consequenties opgenomen. Omdat de inzameling en verwerking van het huishoudelijk afval kostendekkend is, heeft dit geen invloed op het begrotingssaldo. Voor het bekendmaken van het nieuwe inzamelsysteem wordt een communicatieplan opgesteld. Samenvatting: Per 1 januari 2012 eindigt de overeenkomst met de firma van Gansewinkel voor het inzamelen van het rest- en gftafval en het inzamelen van het kunststofverpakkingsafval. Met de gemeenten Echt-Susteren, Nederweert en Roermond is afgesproken om samen te werken bij het kiezen van een nieuw afvalinzamelsysteem en het sluiten van een nieuwe overeenkomst. Daarnaast is Roerdalen in het verleden benaderd door de Reinigingsdienst Maasland (verder Maasland) met de vraag of Roerdalen het huisvuil ingaande 2012 door deze reinigingsdienst wil laten ophalen. 1
Op 8.6.2010 hebben burgemeester en wethouders het voornemen uitgesproken om ingaande 1.1.2012 het rest- en gftafval gescheiden in te zamelen met 2 containers met tariefdifferentiatie op basis van volume/frequentie. Burgemeester en wethouders kunnen pas een definitief besluit nemen nadat de gemeenteraad in de gelegenheid is gesteld om over het nieuwe inzamelsysteem zijn wensen en bedenkingen kenbaar te maken. Verder hebben burgemeester en wethouders op 8.6.2010 besloten om een verdere verkenning uit te voeren naar de deelname aan de Reinigingsdienst Maasland door de gemeente Roerdalen. Uit het verkennend onderzoek blijkt dat Maasland ingaande 1.1.2012 het huisvuil in Roerdalen kan ophalen. Bij het toetreden van Roerdalen kunnen de overheadkosten van de reinigingsdienst over meerdere woonhuisaansluitingen worden verdeeld, dat leidt tot lagere kosten voor alle deelnemende gemeenten. Bij het doorrekenen van de kosten blijkt dat Maasland het huisvuil vanaf 2012 goedkoper kan inzamelen dan wanneer de werkzaamheden aan een commercieel inzamelbedrijf worden opgedragen. De gemeenten Leudal, Maasgouw en Peel en Maas vormen de gemeenschappelijke regeling Reinigingsdienst Maasland. Maasland voert voor de deelnemende gemeenten een groot aantal afvaltaken uit en verzorgt het machinaal verwijderen en verwerken van veegvuil en kolkenslib. Verder haalt Maasland ook bedrijfsafval op. Roerdalen laat alleen het rest- en gftafval en het kunststofverpakkingsafval door Maasland ophalen. Burgemeester en wethouders en de raad moeten ieder voor zover het zijn bevoegdheden betreft besluiten om toe te treden tot de gemeenschappelijke regeling. Burgemeester en wethouders kunnen alleen toetreden na verkregen toestemming van de gemeenteraad. Toelichting op het voorstel: Aanleiding Voor het inzamelen van het rest- en gft-afval is een overeenkomst met de firma van Gansewinkel gesloten. Het contract is al eens verlengd en loopt tot 1 januari 2012. Een tweede verlenging is niet meer mogelijk. Ook de gemeenten Echt-Susteren, Nederweert en Roermond hebben voor het gescheiden inzamelen van het rest- en gft-afval een gelijkluidende overeenkomst met de firma van Gansewinkel gesloten. In Echt-Susteren en Nederweert wordt het afval ook gewogen. Roermond weegt het afval niet. Per 1 januari 2012 dient een nieuwe inzamelovereenkomst te zijn afgesloten. De gemeenten Echt-Susteren, Nederweert, Roerdalen en Roermond hebben afgesproken om samen te werken bij het kiezen van het toekomstige inzamelsysteem voor het rest- en gftafval en het afsluiten van een nieuwe overeenkomst. Naast de bovenvermelde samenwerking tussen deze vier gemeenten is Roerdalen benaderd door de Reinigingsdienst Maasland (verder Maasland) met de vraag of Roerdalen het huisvuil ingaande 2012 door deze reinigingsdienst wil laten ophalen. Maasland is een 2
afvalinzamelaar die is opgericht door de gemeenten Leudal, Maasgouw en Peel en Maas met gebruikmaking van de Wet gemeenschappelijke regelingen. Bevoegdheden burgemeester en wethouders en gemeenteraad Het nemen van een besluit over het nieuwe inzamelsysteem voor het rest- en gftafval en het tariefdifferentiatiesysteem is een bevoegdheid van burgemeester en wethouders. Het nieuwe inzamelsysteem betekent een grote verandering voor de inwoners. Ingevolge artikel 169, lid 4, Gemeentewet moet voordat burgemeester en wethouders het besluit nemen de gemeenteraad in de gelegenheid worden gesteld zijn wensen en bedenkingen hierover kenbaar te maken. Het besluit om toe te treden tot de gemeenschappelijke regeling van Maasland is een bevoegdheid van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad tezamen. Burgemeester en wethouders beslissen welke taken via de gemeenschappelijke regeling aan Maasland wordt opgedragen. In dit geval het zorgdragen voor het gescheiden ophalen van het rest- en gftafval en het kunststofverpakkingsafval. Om deze taken aan Maasland op te dragen hebben burgemeester en wethouders de toestemming van de gemeenteraad nodig op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen. De gemeenteraad beslist over het aanwijzen van de vertegenwoordigers in het algemeen bestuur. In het kader van de begrotingsprocedure kan de gemeenteraad het dagelijks bestuur van Maasland vragen om een nadere toelichting op de begroting te geven, alsmede zijn gevoelens over de ontwerp begroting kenbaar maken. Verder kan de gemeenteraad tegen de ontwerpbegroting bezwaar maken bij het algemeen bestuur van Maasland. De begroting wordt uiteindelijk door het algemeen bestuur van Maasland vastgesteld. Maasland heeft gevraagd om zo snel mogelijk uitsluitsel te geven of Roerdalen per 1.1.2012 het huisvuil door de reinigingsdienst laat inzamelen. Maasland heeft een voorbereidingstijd van circa één jaar nodig om het afval in januari 2012 te kunnen ophalen. Er is voor gekozen om de besluitvorming door de gemeenteraad in de vergadering van 30 september te laten plaatsvinden. Het toekomstige inzamelsysteem voor het rest- en gftafval Tariefdifferentiatie Een kenmerk van tariefdifferentiatie is dat er meer recht wordt gedaan aan het principe de vervuiler betaalt. Uit onderzoek blijkt dat in gemeenten waar tariefdifferentiatie op het afvalaanbod is ingevoerd er over het algemeen meer afval gescheiden wordt aangeboden waardoor er minder restafval ontstaat. De afvalkosten in deze gemeenten zijn gemiddeld lager dan in gemeenten die geen tariefdifferentiatie hanteren. 3
Systeemkeuze Er is onderzoek gedaan naar de verschillende inzamelsystemen die in Nederland worden toegepast, de verschillende vormen van tariefdifferentiatie en de verschillende organisatievormen. Uit het onderzoek blijkt dat het inzamelen van het rest- en gftafval met 2 containers voor de gemeente Roerdalen de beste keuze is. Het inzamelsysteem houdt in: Elk huishouden ontvangt 2 monocontainers, waarvan 1 container voor het bewaren van het restafval (grijze container) en 1 container voor het bewaren van het gft-afval (groene container). Het ophalen van het restafval respectievelijk het gftafval gebeurt 1 keer per 2 weken. Bijvoorbeeld op de oneven weken wordt het restafval opgehaald en op de even weken wordt het gft-afval opgehaald. Als vorm van tariefdifferentiatie geldt de inhoud van de containers die de inwoners kiezen in combinatie met het aantal keren dat de containers worden leeggemaakt. Burgemeester en wethouders hebben op 8 juni 2010 het voornemen uitgesproken om ingaande 1 januari 2012 het rest- en gftafval door middel van het hierboven vermelde systeem in te zamelen. Op pagina 6 is het inzamelsysteem verder uitgewerkt. Burgemeester en wethouders vragen u om uw wensen en bedenkingen over het nieuwe inzamelsysteem van het rest- en gftafval kenbaar te maken. De inzamelaar van het rest- en gftafval Er zijn 2 mogelijkheden voor het verstrekken van de opdracht voor het inzamelen van het rest- en gftafval. Het inzamelen kan worden opgedragen aan een commercieel inzamelbedrijf. Van te voren moet eerst een Europese aanbesteding worden gehouden. Daarnaast kan de gemeente zelf de inzameling doen en dus aansluiten bij een bestaande gemeenschappelijke regeling. Een Europese aanbesteding is dan niet nodig. Onder de kop Aanleiding is al aangegeven dat de gemeente is benaderd door de Reinigingsdienst Maasland met de vraag of Roerdalen wil toetreden tot Maasland om het huisvuil ingaande 2012 door deze reinigingsdienst te laten ophalen. Voor de afvalinzameling ingaande 2012 moeten extra kosten worden gemaakt. Het betreft dan het aanschaffen van nieuwe containers, het omwisselen van de duobak voor de nieuwe containers, het aanpassen van het softwarepakket voor de tariefdifferentiatie, communicatie met de inwoners en de kosten van het Europees aanbesteden wanneer de inzameling aan een commercieel bedrijf wordt opgedragen. De investeringen die nodig zijn voor de inzameling van het huisvuil worden bij toetreding tot Maasland door Maasland betaald en worden via de kapitaallastenberekening jaarlijks door alle deelnemende gemeenten gedragen. Voor onze gemeente betekent dit dat wij de containers niet zelf hoeven aan te schaffen maar dat dit wordt uitbesteed aan Maasland. De kosten van de containers worden over alle deelnemende gemeenten verdeeld. Verder worden ook de kosten van het omwisselen van de duobak voor 2 containers en van de communicatie door Maasland gedragen en verdeeld over alle deelnemende gemeenten. Wanneer de inzameling aan een commercieel bedrijf wordt opgedragen zijn deze kosten volledig voor rekening van Roerdalen. 4
Uit onderzoek blijkt dat deze extra kosten de helft minder zijn wanneer het huisvuil door Maasland wordt opgehaald. Het tarief per aansluiting dat Maasland de gemeenten in rekening brengt is inclusief de kosten van het uitzetten van containers bij nieuwe woningen en het vervangen van kapotte containers. Ook wanneer de inwoners na verloop van tijd alsnog de inhoudsmaat van de containers willen wijzigen brengt Maasland de gemeente voor het omwisselen van de containers geen extra kosten in rekening. Bij inzameling door een commercieel bedrijf moeten deze werkzaamheden apart worden opgedragen en dit betekent dus extra kosten. In het vervolgtraject is onderzocht of Maasland een geschikte partner is voor het ophalen van het huisvuil. Samenwerken met de Reinigingsdienst Maasland Gemeenschappelijke regeling Reinigingsdienst Maasland Maasland is een rechtspersoon die is ingesteld op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen. Aan de gemeenschappelijke regeling nemen de volgende gemeenten deel: Leudal, Maasgouw en Peel en Maas. Voor de deelnemende gemeenten behartigt Maasland een groot aantal afvaltaken en verzorgt ook het machinaal verwijderen en verwerken van veegvuil en kolkenslib. Verder haalt Maasland bedrijfsafval op. Roerdalen treedt alleen voor het gescheiden inzamelen van het rest- en gftafval en kunststofverpakkingsafval toe tot de gemeenschappelijke regeling. Inzamelsysteem rest- en gftafval van Reinigingsdienst Maasland Beschrijving inzamelsysteem Hieronder wordt het inzamelsysteem van het rest- en gftafval van de Reinigingsdienst Maasland beschreven. Maasland gebruikt voor het inzamelen van het huisvuil 2 monocontainers, een grijze container voor het restafval en een groene container voor het gftafval. De grijze en groene container worden elk om de 2 weken leeggemaakt. Dit wordt aangeduid als het alternerend inzamelen van het rest- en gftafval. De standaard inhoudsmaat van de grijze container is 240 liter en van de groene container 140 liter. Voor het toepassen van tariefdifferentiatie kan de 140 liter grijze en groene container naar keuze van de inwoners worden verkleind met een inzetbak. Dit is een tariefdifferentiatie op basis van volume/frequentie. 5
In beginsel wordt bij elke woning een grijze en groene container geplaatst. Alleen bij woningen die op de begane grond te weinig ruimte hebben voor 2 containers wordt een grijze en groene emmer van 40 liter geplaatst. Verder wordt bij het beoordelen of emmers geplaatst moeten ook maatwerk toegepast, bijvoorbeeld voor hoogbejaarde mensen voor wie het te moeilijk is om grotere containers te hanteren. Voor het leegmaken van de containers gebruikt Maasland hoofdzakelijk zijladers. Maasland heeft een beperkt aantal achterladers. Het inzetten van zijladers is uit kostenoogpunt efficiënter. De chauffeur van de vrachtwagen kan alleen de containers leegmaken. Er is geen inzet van 2 extra beladers nodig. Maasland heeft als beleid dat geen bedrijven, verenigingen en andere instellingen meeliften in de inzamelroute van het huisvuil. Voor bedrijfsafval heeft Maasland een aparte inzamelroute met aparte containers. De inzamelkosten brengt Maasland rechtstreeks bij de bedrijven in rekening. Maasland voert ook het containermanagement voor de gemeente uit. Dit houdt in dat bij nieuwe woningen de containers worden uitgezet en dat kapotte containers worden gerepareerd. Wanneer inwoners vragen of klachten over de huisvuilinzameling hebben worden deze zelfstandig door Maasland beantwoord dan wel afgehandeld. Maasland heeft het bureau Marintel opdracht gegeven om een klanttevredenheidsonderzoek onder de inwoners van de aan de reinigingsdienst deelnemende gemeenten uit te voeren. Volgens de planning zijn de resultaten medio augustus bekend. Een uitgebreidere beschrijving van het inzamelsysteem ligt voor u ter inzage. Beoordeling inzamelsysteem Het inzamelsysteem van Maasland komt overeen met het door burgemeester en wethouders gekozen inzamelsysteem per 1.1.2012, namelijk het rest- en gftafval inzamelen met 2 aparte containers met het tariefdifferentiatiesysteem op basis van volume/frequentie. Bij het opdragen van de inzameltaak aan Maasland ontstaan per 1.1.2012 2 wijzigingen voor de inwoners en bedrijven die vermeld moeten worden: - Maasland hanteert een strakker beleid dan Roerdalen met betrekking tot het verstrekken van emmers 40 liter. Maasland stelt als regel dat woningen die op de begane grond voldoende ruimte hebben het afval moeten bewaren in 2 containers. Emmers worden zo beperkt mogelijk ingezet. In bijzondere situaties wordt maatwerk toegepast en kunnen emmers worden verstrekt. In Roerdalen kunnen de inwoners nu kiezen tussen een duobak en emmertjes van 25 liter. Wanneer de gemeente zich aansluit bij Maasland betekent dit dat elk huishouden dat op de begane grond voldoende ruimte heeft in principe 2 containers krijgt. 6
- Bedrijven, verenigingen en andere instellingen die nu meedoen met de huisvuilinzameling zullen per 1.1.2012 zelf zorg moeten dragen voor het verwijderen van het afval. Dit kan elk commercieel afvalinzamelbedrijf verzorgen, maar ook Maasland. De bedrijven moeten hiervan tijdig in kennis worden gesteld. Verder is het belangrijk te vermelden dat Maasland in Roerdalen start met achterladers voor het leegmaken van de containers. Dit is overeenkomstig de bestaande situatie. De reden om met achterladers te starten is, dat de inwoners straks moeten wennen aan het gebruiken van een grijze en groene container, het alternerend inzamelen en een ander tariefdifferentiatiesysteem. Op termijn zal het huisvuil ook in Roerdalen met een zijlader zal worden ingezameld. Het inzamelen met een zijlader heeft tot gevolg dat de inwoners de container aan één zijde van de straat moeten plaatsen. Burgemeester en wethouders hebben op 17 augustus 2010 besloten om in gaande 1 januari 2012 toe te treden tot de gemeenschappelijke regeling Reinigingsdienst Maasland voor het gescheiden inzamelen van het rest- en gftafval en het kunststofverpakkingsafval, onder de ontbindende voorwaarde dat de gemeenteraad akkoord gaat met de toetreding. Tariefdifferentiatiesysteem De gemeenten die deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling van Maasland hebben besloten dat in de afvalstoffenheffing is verwerkt de kosten van het 14 keer per jaar leegmaken van de grijze container (restafval) en 18 keer per jaar leegmaken van de groene container (gft-afval). De gemeenten hebben goede ervaringen met deze inzamelfrequentie. Maasland begroot zijn kosten op deze inzamelfrequentie. Wanneer containers vaker leeggemaakt moeten worden brengt Maasland de gemeente hiervoor geen extra kosten in rekening. De gemeente kan de inwoners die de containers vaker aan de weg zetten hiervoor via de afvalstoffenheffing een extra tarief in rekening brengen onder de noemer de vervuiler betaalt. Deze naheffing hoeft niet aan Maasland te worden afgedragen en zijn extra inkomsten voor de gemeente. In de 2 e helft van 2011 moeten de inwoners een keuze maken over de inhoudsmaat van de grijze en groene container. Na invoering van het nieuwe inzamelsysteem zullen er inwoners zijn die een andere inhoudsmaat van de container(s) willen. Om hieraan tegemoet te komen wordt in de loop van 2012 een omwisselronde van de containers gehouden. De inwoners die niet tevreden zijn over de inhoudsmaat van een of beide containers kunnen de container(s) gratis omruilen voor een beter passend formaat. De uitwerking van de tarieven voor de afvalstoffenheffing gebeurt in de 1 e helft van 2011 en kunnen vervolgens in de procedure voor het vaststellen van de gemeentebegroting voor 2012 worden meegenomen. Door te kiezen voor de Reinigingsdienst Maasland in combinatie met het alternerend inzamelen en tariefdifferentiatie blijft de stijging van de kosten voor de inwoners beperkt. Dit kan per huishouden verschillen. 7
Procedure toetreden tot de gemeenschappelijke regeling Roerdalen draagt aan Maasland op het gescheiden inzamelen van het rest- en gftafval en het aan huis inzamelen van het kunststofverpakkingsafval. De bestaande gemeenschappelijke regeling zal voor Roerdalen in artikel 4 op dit onderdeel worden aangepast. Voor het overige hoeft de gemeenschappelijke regeling niet te worden aangepast. De gemeenschappelijke regeling die de gemeente Maasgouw heeft getekend is als voorbeeld bijgevoegd. Planning uit te voeren werkzaamheden Zodra de besluitvorming over het toetreden tot de gemeenschappelijke regeling van Maasland rond is zal in samenwerking met Maasland een planning worden gemaakt van alle uit te voeren acties. Communicatie Het nieuwe inzamelsysteem van het huisvuil moet goed onder de inwoners worden bekendgemaakt. In 2010 wordt samen met Maasland een communicatieplan opgesteld. In 2011 wordt aan het communicatieplan uitvoering gegeven. Inzameling kunststofverpakkingsafval Tot het moment dat het kunststofverpakkingsafval bij de verbrandingsinstallatie via nascheiding uit het restafval kan worden gehaald zal Maasland ook de plastic zakken aan huis ophalen.. St. Odiliënberg, 17 augustus 2010 Burgemeester en wethouders van Roerdalen, De secretaris, De burgemeester, J.J.W.M. L Ortije drs. C.A.M. Hanselaar van Loevezijn 8