De haven van Antwerpen op weg naar duurzaamheid. enkele illustraties

De haven van Antwerpen op weg naar duurzaamheid enkele illustraties

1.beleidsvisie 2.lucht 3.energie 4.conclusie

1.1 milieubeleidsvisie GHA kritisch interactief verantwoordelijk Algemene principes Economische groei loskoppelen van milieu-impact door havenactiviteiten Natuur- en havengebied naast elkaar is mogelijk! Pro-actief: milieu-performantie als competitieve parameter van de haven. Hantering van het principe 'de vervuiler betaalt' Toepassing van BBT over heel het havengebied Verantwoordelijkheden niet afschuiven naar andere maatschappelijke groepen. Voorbeeldrol als havenautoriteit Antwerpen Thematisch beleid: o.m. -lucht -energie & klimaat milieubeleidsvisie goedgekeurd door de Raad Van Bestuur 8 Mei 2007

1.1 Fijn stof actieplan 21/05/2008: Europese Richtlijn inzake Luchtkwaliteit (2008/50/EC) met maximumnormering voor PM10, PM2,5 en NOx 02/12/2008: 'Actieplan Fijn Stof en NO2 in de Antwerpse haven en de stad Antwerpen'. Door H. Crevits 71 acties, onderverdeeld in 6 werkgroepen: kennisopbouw op het water op het land in de industrie op- en overslag gebouwenverwarming

2.1 Fijn stof - kennisopbouw PM-meting in het havengebied Georiënteerde PM-meting in het havengebied Bron: VMM

2.1 Fijn stof - kennisopbouw Immisiemeting in het havengebied Situering meetpunten linker- en rechteroever

2.1 Fijn stof - kennisopbouw Meting emissies door schepen op Scheldetraject AIS live tracking

2.2 Acties fijn stof Voorbeelden: Walstroom voor zeeschepen Walstroom voor binnenvaart ESI LEZ Impulsprogramma havengebonden werktuigen Energie-efficiëntie audits Op- en overslag Acties op eigen activiteiten...

2.2.1 Walstroom 10

2.2.1 Walstroomvoorziening containerschip Enige walstroom-installatie voor containerschepen in Europa Hoge kost door transformator 60 Hz <-> 50 Hz Gezamenlijke financieel engagement met de terminal operator, Antwerps Havenbedrijf en Vlaamse Overheid Milieuwinsten bij één installatie (stookolie vs. centrale elektriciteitsproductie) NOX: 9.186 kg/jaar PM10: 217 kg/jaar SO2: 0 kg/jaar VOS: 16 kg/jaar CO2: 281.795 kg/jaar Financieel -investering: 1.118.000 -jaarlijkse operationele kost: 14.500 -subsidie Vlaamse Overheid: 407.000 -kost per vermeden vervuilingseenheid 6,2 /VE 11

2.2.1 Walstroom voor zeeschip: werkingsdata 2009 Aantal schepen aangesloten 35 Aantal werkingsuren 1653 uur Aantal technische defecten 0 Vermeden verbruik mariene dieselolie 181,6 ton Verbruikte elektriciteit: dag nacht totaal 376,36 MWh 294,58 MWh 670,94 MWh Gemiddeld elektriciteitsverbruik per call 19.200 kwh/call Gemiddeld gevraagd vermogen 408 kw Voornaamste milieuwinst: minder verbruik aan boord (mogelijk met elektriciteitsvoeding, niet met dieselgenerator) 12

2.2.2 Walstroom binnenvaart diverse walstroomkasten voor binnenschepen op ligplaatsen in het havengebied huidig betalingssysteem: magneetkaart Uitbreiding en modernisering walstroomkasten voor binnenvaart: -meer kasten op meer lokaties -meer vermogen per aansluiting -gebruiksvriendelijker betalingssysteem 13

2.2.3 Environmental Shipping Index (ESI) Samenwerking met CE Delft, haven van Le Havre, Rotterdam, Bremen, Hamburg en Antwerpen Puntenquotering (0-100) voor milieuperformantie van zeeschepen: Quotering op emissies van: -NOx -SOx -PM -GHG Strengere normen dan bepaald door IMO (International Marine Organisation) in ECA-zone Vrijwillige deelname, sensibilisering voor deelname door korting op havengelden i.f.v. toenemende Shipping Index 14

2.2.3 Environmental Shipping Index (ESI) 15

2.2.4 Energie-efficiëntie audits Vrijwillige energie-efficiëntie audits voor 'niet energie-intensieve bedrijven' in het Antwerps havengebied (jaarlijks verbruik <1 PJ) Raamcontract met energiedeskundige Jaarlijks budget: 100.000 Concessionaris betaalt voor energie-audit: <20 werknemers op de site >= 20 werknemers op de site 125 250 Output: - voorstel van maatregelen - beschikbare subsidies in REG - assistentie bij subsidie-aanvraag Van start 8 juni 2010, nu 5 uitgevoerde audits + lopende aanvragen 16

2.2.5 Impulsprogramma havengebonden werktuigen Emissiereducerende maatregelen versneld implementeren in werktuigenpark Rendabiliteit afhankelijk van vermogen, werkregime en afschrijftermijn Ro-ro tractors Forklifts <2t Forklifts +30t Reach stackers Stradle carriers Mobiele havenkraan 17

2.2.5 Impulsprogramma havengebonden werktuigen 18

2.2.6 Verduurzaming eigen activiteiten GHA - zwavelarme brandstof - CCR I CCR II - SCRT-naschakeling op sleepboten - aankoop groene stroom - eco-driving - bedrijfsmobiliteitsplan - alternatieve aandrijving Condor -... 19

3.1 Carbon Footprint Opmaak carbon footprint voor: - havenbedrijf - havengebied Conform GHG-protocol: internationale standaard onder havens Opmaak evaluatietool: gedetailleerd opvolgen van carbon footprint 21

3.2 Carbon Capture and Storage De Haven van Antwerpen onderzoekt de realisatie van een eerste pilootproject (onder het Europese NER 300 programma) De Haven van Antwerpen bekijkt twee pistes betreffende transport van CO2: via pijpleiding via gastanker -> lijkt op het eerste zicht duurder dan via pijpleiding, maar biedt meer flexibiliteit 22

4. Conclusie Milieu & Havenontwikkeling: Van conflict......naar dialoog en samenwerking. Van reactieve ad hoc benadering......naar proactieve benadering. Van compensatie......naar een goede status van instandhouding en rationeel gebruik van milieuruimte. Van haven of natuur en milieu.....naar haven en natuur en milieu. 24

www.havenvanantwerpen.be 25