Wat vinden de inwoners van gemeente Westland van haar openbaar vervoer netwerk en staan zij open voor veranderingen?

Wat vinden de inwoners van gemeente Westland van haar openbaar vervoer netwerk en staan zij open voor veranderingen? Opdracht voor het vrije studiepunt Ysabel van der Meer 13117920 Meneer de Vos SLB 29 mei 2015 Den Haag I N O P D D R A C H T V A N L P F W E S T L A N D F R A C T I E V O O R Z I T T E R D A V E V A N D E R M E E R S C H E P E N 6 5 2 6 7 1 H N N A A L D W I J K 0 6-2 8 2 6 0 1 6 8

Inhoudsopgave Managementsamenvatting 3 Inleiding 4 Onderzoeksverantwoording 5 Resultaten 6 Beschrijving van de steekproef 6 Uitkomsten van de vragenlijst 7 Conclusie 12 Aanbevelingen 13 Bijlagen 14 Vragenlijst 14 OV gebruik in het Westland 14 Logboek 20 2

Managementsamenvatting Het openbaar vervoer in het Westland loopt ontzettend achter. Om van Naaldwijk, het hartje van het Westland, naar Den Haag Holland Spoor te komen kost het 45 minuten, terwijl het hemelsbreed maar 12 kilometer is. De reden waarom het zo lang duurt om van Den Haag naar het Westland te komen met het openbaar vervoer is dat er alleen busverbindingen zijn in het Westland. Een trein of tram zou veel tijd besparen en zal het Westland ook toegankelijker maken. Met alleen busverbindingen zou je kunnen zeggen dat het Westland wordt afgesloten van de rest van de randstad, omdat het toch lastig is om het te bereiken. Met dit onderzoek hoop ik erachter te komen of de inwoners van het Westland mijn mening delen met als centrale vraag: Wat vinden de inwoners van gemeente Westland van haar openbaar vervoer netwerk en staat zij open voor veranderingen? De inwoners gebruiken het openbaar vervoer vooral om naar school, werk of familie toe te gaan. Een groot deel van de respondenten heeft een persoonsgebonden OV-kaart en gebruikt deze meerdere keren per week. Zij reizen per bus omdat er binnen het Westland geen andere opties zijn. Voor studenten (80% van de respondenten) is het Westlandse openbaar vervoer niet volledig toegankelijk, door in plaats van met de bus, met de auto naar school te reizen besparen zij al snel meer dan een half uur. Als alle studerende respondenten met het openbaar vervoer naar school reizen kost ze dit samen 3195 minuten, wanneer zij deze reis met de auto afleggen kost het ze maar 1654 minuten, ongeveer de helft! Dit geeft aan hoe traag het openbaar vervoer is in het Westland, wat de reden is waarom het niet toegankelijk is voor Westlandse studenten. De grootste voordelen die de Westlanders aan het openbaar vervoer beleven zijn minder benzine- of parkeerkosten, het relatief goedkoop- of zelfs gratis reizen. Daarnaast is er geen auto nodig en staat men dus ook niet in de file. Daartegenover hebben de Westlanders ook een aantal ergernissen in het openbaar vervoer. Zo meent 64% gek te worden van de vertraging, vinden zij dat er geen goede verbindingen zijn in het Westland en ergeren zij zich aan het feit dat de bussen om het half uur vertrekken waardoor zij lang moeten wachten en als gevolg in een volle, drukke bus staan. Meer dan 90% van de respondenten geven aan dat er geen tram- of treinverbinding is vanuit hun woonplaats, al deze respondenten komen dan ook uit het Westland. Van deze respondenten geeft 72% aan behoefte te hebben aan een treinverbinding, waarvan zij allen zeker zijn dat dit hen sneller op bestemming brengt dan de bus, en daarnaast ziet 69% ook graag een tramverbinding naar het Westland komen. Op de vraag of een tram- en treinverbinding mogelijk is in het Westland antwoord de helft dat zij denken dat een tramverbinding mogelijk is, maar een trein niet. 21% denkt dat beide verbindingen mogelijk zijn en 14,7% denkt dat beide verbindingen niet mogelijk zijn in de gemeente. Het doel van het onderzoek om voor 1 juni 2015 inzicht te krijgen in de mening van de inwoners van het Westland omtrent het openbaar vervoer en of zij openstaan voor veranderingen in het openbaar vervoer van het Westland is zeker gehaald. 3

Inleiding Voor het vrije studiepunt heb ik een marktonderzoek uitgevoerd voor de LPF Westland. Dit is een politieke partij in het Westland en staat voor Lokale Politieke Federatie Westland. In overleg met de politieke partij hebben we onderzoek gedaan naar het openbaar vervoer in het Westland en of de inwoners openstaan voor veranderingen in het netwerk. Het openbaar vervoer in het Westland loopt ontzettend achter. Om van Naaldwijk, het hartje van het Westland, naar Den Haag Holland Spoor te komen kost het 45 minuten, terwijl het hemelsbreed maar 12 kilometer is. Het zelfde geldt voor een reis met het openbaar vervoer van Naaldwijk naar Rotterdam Centraal, dit kost ons 41 minuten over 24 kilometer. In 41 minuten, precies dezelfde tijd als van Naaldwijk naar Rotterdam, kan men ook vanaf Rotterdam Centraal de trein pakken naar Amsterdam Centraal, maar liefst 65 kilometer verderop. De reden waarom het zo lang duurt om van Rotterdam of Den Haag naar het Westland te komen met het openbaar vervoer is dat er alleen busverbindingen zijn in het Westland. Een trein of tram zou veel tijd besparen en zal het Westland ook toegankelijker maken. Met alleen busverbindingen zou je kunnen zeggen dat het Westland wordt afgesloten van de rest van de randstad, omdat het toch lastig is om het te bereiken. Met dit onderzoek hoop ik erachter te komen of de inwoners van het Westland mijn mening delen. Kortom, het probleem is dat er alleen busverbindingen zijn in het Westland, wat te veel tijd kost. Met LPF Westland als opdrachtgever heb ik een marktonderzoek uitgevoerd met als centrale vraag: Wat vinden de inwoners van gemeente Westland van haar openbaar vervoer netwerk en staat zij open voor veranderingen? Om deze vraag te beantwoorden heb ik 5 deelvragen opgesteld; - Hoe gebruiken de inwoners van het Westland het openbaar vervoer? - Is het openbaar vervoer vanuit het Westland toegankelijk voor studenten? - Wat zijn de voor- en nadelen van het openbaar vervoer in het Westland? - Wat vinden de inwoners van het Westland van een tram- of treinverbinding naar de gemeente? - Wat is het profiel van de respondenten? Deze deelvragen worden beantwoord aan de hand van enquêtevragen, ingevuld door respondenten uit de gemeente. Bij de afronding van het marktonderzoek worden de vraagtekens rondom het onderwerp van het slechte openbaar vervoer netwerk in het Westland beantwoord, ook zal er duidelijk zijn of de inwoners openstaan voor veranderingen binnen het netwerk. Ik hoop de LPF, en hiermee de Gemeente Westland, te kunnen laten zien wat de inwoners zien als oplossing voor het probleem met het openbaar vervoer in het Westland. Niet alleen voor studenten, maar ook voor de vele werknemers van Flora Holland in Honselersdijk. 4

Het doel van het onderzoek is om voor 1 juni 2015 duidelijkheid te krijgen in de mening van de inwoners van het Westland omtrent het openbaar vervoer en of zij openstaan voor veranderingen in het openbaar vervoer van het Westland. Onderzoeksverantwoording Dit marktonderzoek is kwantitatief uitgevoerd, dit houdt in dat ik veel mensen heb ondervraagd en minder diep op de stof ben ingegaan. Ik wilde vooral veel informatie over het onderwerp OV in het Westland werven en verkennen wat de gemiddelde Westlander over dit onderwerp denkt. De vragen zijn opgesteld in overleg met de opdrachtgever, Dave van der Meer, de fractievoorzitter van LPF Westland, de lokale politieke partij waar dit onderzoek voor wordt uitgevoerd. Hiervoor heb ik online 75 respondenten ondervraagd. Via de site www.enquetemaken.nu heb ik een vragenlijst opgesteld van 16 inhoudelijke vragen over het OV in het Westland en tot slot 5 achtergrond vragen over de respondent. De verwachte response rate was 500. Dit is uitgerekend aan de hand van deze formule: 75*(100/15)=500. Daarbij werd verwacht dat 15% van de bezoekers de vragenlijst wilden invullen. Achteraf bleek de response rate hoger, in minder dan 1 dag hadden 75 Westlandse respondenten de vragenlijst ingevuld en kon de online enquête gesloten worden. De resultaten zijn verwerkt in Excel. Excel heeft een handige filterfunctie waardoor ik goed het verband kon zien tussen bijvoorbeeld het vervoersmiddel, de woonplaats en de tijdsduur van de reis. 5

Resultaten Beschrijving van de steekproef In deze paragraaf bespreken we de representativiteit van de steekproef, daarom analyseren en bespreken we eerst de demografische kenmerken van alle 75 respondenten. Verdeling van de leeftijd Leeftijd Frequentie 10-17 6 18-25 64 26-40 1 41-55 5 56+ 0 Verdeling van het geslacht Geslacht Frequentie Man 19 56 Verdeling van het inkomen Inkomen Frequentie Beneden modaal 47 Modaal 24 Boven modaal 7 Verdeling van de hoogst genoten opleiding Opleiding Frequentie VMBO 5 HAVO/VWO 28 MBO 12 HBO 22 WO 8 Verdeling van de woonplaats van de respondenten Woonplaats Frequentie Binnen het Westland 68 Buiten het Westland 7 6

Leeftijd 25 20 Grafiek leeftijd - geslacht 15 10 5 0 Geslacht Zoals in bovenstaande grafiek te zien is, is de leeftijd en het geslacht van de respondenten niet erg verdeeld. De respondenten zijn voornamelijk tussen de 18 en 25 jaar en vrouwelijk. De vragenlijst is 64 keer ingevuld door respondenten tussen de 18 en 25 jaar waarvan 46 vrouwen. In het hele onderzoek zijn er 56 vrouwelijke respondenten en 19 mannelijke respondenten en was de gemiddelde leeftijd iets hoger als 21 jaar. Ook is in de frequentietabellen te zien dat de hoogst genoten opleiding van de respondenten, het HAVO/VWO met 28 respondenten de hoogste frequentie heeft. Dit betekend dat deze respondenten nog met een andere MBO/HBO/WO studie bezig zijn. Ook in de frequentietabel van het inkomen is te zien dat het om studenten gaat, 47 respondenten geven namelijk aan onder modaal te verdienen. Dit geeft aan dat het onderzoek niet representatief is voor het alle inwoners van het Westland, maar wel voor de Westlandse studenten. Bij de enquêtevraag over de woonplaats van de respondent waren er namelijk maar 7 niet-westlanders. Uitkomsten van de vragenlijst 1. Hoe gebruiken de inwoners van het Westland het openbaar vervoer? Heeft u een persoonsgebonden OV-kaart? Ja: 57 Nee: 18 Hoe vaak gebruikt u het openbaar vervoer? Elke dag: 22 Meerdere keren per week: 26 1 keer per week: 4 1 keer per maand: 14 1 keer in de drie maanden: 5 1 keer in het half jaar: 3 1 keer per jaar: 0 Nooit: 1 7

Waarvoor gebruikt u het openbaar vervoer? Om naar familie te gaan: 9 Om naar school te gaan: 46 Om naar mijn werk te gaan: 13 Voor vrijetijdsdoeleinden: 46 Ik reis niet met het OV: 1 Met welk vervoersmiddel reist u het meest? Bus: 54 Metro: 4 Tram: 5 Trein: 11 Ik reis niet met het OV: 1 De westlanders gebruiken het openbaar vervoer redelijk veel, 76% van de respondenten heeft namelijk een persoonsgebonden OV-kaart, daarnaast gebruiken 52 respondenten het openbaar vervoer elke week wel één of meerdere keren. Het Westland reist voornamelijk met de bus (72%) en met de trein (14,7%). De doeleinden waar zij het OV voornamelijk gebruiken zijn om op school te komen en voor vrijetijdsbestedingen (61,3%). 2. Is het openbaar vervoer vanuit het Westland toegankelijk voor studenten? Studeert u nog? Ja: 60 Nee: 15 Hoelang doet u erover om met het openbaar vervoer van uw woonplaats naar uw school te reizen? Klassenmidden Vermenigvuldigd 0-15 minuten: 8 8 64 16-30 minuten: 5 23 115 31-45 minuten: 5 38 190 46-60 minuten: 30 53 1590 1-2 uur: 12 83 996 Langer dan 2 uur: 2 120 240 Totaal aantal minuten: 3195 Hoelang doet u over diezelfde afstand met de auto? Klassenmidden Vermenigvuldigd 0-15 minuten: 10 8 80 16-30 minuten: 24 23 552 31-45 minuten: 15 38 570 46-60 minuten: 4 53 212 1-2 uur: 0 83 0 Langer dan 2 uur: 2 120 240 Totaal aantal minuten: 1654 Het openbaar vervoer in het Westland voor studenten is toegankelijk maar blijft erg traag. Het totaal aantal minuten wat de respondenten reizen, gebaseerd op de klassenmidden, met het openbaar vervoer naar hun school is 3195 minuten. Dezelfde afstand met de auto, ook gebaseerd op de klassenmidden, kost de studenten maar 1654 minuten. Daarmee winnen zij samen 1541 minuten. Het antwoord op de deelvraag is dus; nee, het openbaar vervoer in het Westland is traag en daarom niet toegankelijk voor studenten. 8

3. Wat zijn de voor- en nadelen van het openbaar vervoer in het Westland? Wat zijn voor u de voordelen van het openbaar vervoer? Geen auto nodig: 27 Gratis reizen: 5 Relatief goedkoop reizen: 29 Geen benzine-/parkeerkosten: 40 Gemakkelijk reizen: 10 Gemakkelijk reis plannen: 10 Geen files: 15 Leren tijdens het reizen: 1 Alcohol drinken: 1 Wat zijn uw ergernissen in het openbaar vervoer? Drukte: 44 Vertraging: 48 Lang wachten: 35 Niet kunnen zitten tijdens reis: 26 Vertrektijd om het half uur: 39 Vervelende passagiers: 17 Slechte verbindingen: 30 Vuil openbaar vervoer: 4 De respondenten (53,3%) vinden het openbaar vervoer vooral handig omdat zij geen benzine- of parkeerkosten hoeven te maken wanneer zij reizen. Daarnaast is het redelijk goedkoop (38,7%) en hebben zij geen auto nodig (36%). De ergernissen van de Westlanders daartegenover zijn voor de vertraging (64%) en de drukte (58,7%) in het openbaar vervoer. Ook geven 39 respondenten aan het vervelend te vinden dat de bussen om het half uur vertrekken, wat lang wachten veroorzaakt, iets wat 35 respondenten aankruisten. Ook slechte verbindingen zijn een hindernis in het openbaar vervoer netwerk van het Westland. 4. Wat vinden de inwoners van het Westland van een tram- of treinverbinding naar de gemeente? Is er vanuit uw woonplaats een treinverbinding? Ja: 7 Nee: 68 Heeft u behoefte aan een treinverbinding vanuit- en naar uw woonplaats? Ja: 49 Nee: 17 Bent u van mening dat u met een trein sneller in uw woonplaats zou zijn dan met de bus? Ja: 63 Nee: 7 Is er vanuit uw woonplaats een tramverbinding? Ja: 7 Nee: 68 Heeft u behoefte aan een tramverbinding vanuit- en naar uw woonplaats? Ja: 47 Nee: 19 9

Bent u van mening dat u met een tram sneller in uw woonplaats zou zijn dan met de bus? Ja: 49 Nee: 17 Denkt u dat het mogelijk is om een tram- of treinverbinding aan te leggen vanuit en naar uw woonplaats? Wel een tram, geen trein. 34 Wel een trein, geen tram. 8 Het is allebei mogelijk. 16 Het is allebei niet mogelijk. 11 68 respondenten geven aan dat er geen treinverbinding is vanuit hun woonplaats, al deze respondenten komen dan ook uit het Westland. Van deze 68 respondenten geven 49 mensen aan behoefte te hebben aan een treinverbinding vanuit en naar hun woonplaats. Alle 49 respondenten denken dat zij met de trein sneller op bestemming zullen zijn als met de bus. Kortom heeft 72% van de respondenten op deze vraag behoefte aan een treinverbinding, zij denken allemaal dat dit een sneller vervoersmiddel is. De 68 respondenten geven daarna ook aan geen tramverbinding te hebben in hun woonplaats, dit klopt want zij komen stuk voor stuk uit het Westland. 47 personen geven aan behoefte te hebben aan een tramverbinding, maar niet denken zij allemaal dat dit zij sneller op bestemming zal brengen dan de bus. 6 personen zijn het daar namelijk niet mee eens. Kortom heeft 69% van de respondenten op deze vraag behoefte aan een tramverbinding naar het Westland en denkt 62% dat dit sneller is dan de bus. Op de vraag of een tram- en treinverbinding mogelijk is in het Westland antwoord 45% dat zij denken dat een tramverbinding mogelijk is, maar een trein niet. 21% denkt dat beide verbindingen mogelijk zijn en 14,7% denkt dat beide verbindingen niet mogelijk zijn in de gemeente. 5. Wat is het profiel van de respondenten? Wat is uw geslacht? Man: 19 : 56 Wat is uw leeftijd? Gemiddelde leeftijd: 21 jaar. Wat is uw hoogst genoten opleiding? VMBO: 5 HAVO/VWO: 28 MBO: 12 HBO: 22 WO: 8 Wat is uw woonplaats? Binnen het Westland: 68 Buiten het Westland: 7 10

Wat is uw inkomen? Beneden modaal: 47 Modaal: 24 Boven modaal: 7 De respondenten zijn voornamelijk tussen de 18 en 25 jaar en vrouwelijk. De vragenlijst is 64 keer ingevuld door respondenten tussen de 18 en 25 jaar waarvan 46 vrouwen. In het hele onderzoek zijn er 56 vrouwelijke respondenten en 19 mannelijke respondenten en was de gemiddelde leeftijd iets hoger als 21 jaar. Ook is te zien dat de hoogst genoten opleiding van de respondenten, het HAVO/VWO met 28 respondenten de hoogste frequentie heeft. Dit betekend dat deze respondenten nog met een andere MBO/HBO/WO studie bezig zijn. Daarnaast is het ook te zien dat om studenten gaat bij de vraag over het inkomen, de respondenten geven namelijk aan onder modaal te verdienen. Bij de enquêtevraag over de woonplaats van de respondent waren er namelijk maar 7 niet-westlanders. 11

Conclusie Het openbaar vervoer in het Westland loopt ontzettend achter. Om van Naaldwijk, het hartje van het Westland, naar Den Haag Holland Spoor te komen kost het 45 minuten, terwijl het hemelsbreed maar 12 kilometer is. De reden waarom het zo lang duurt om van Den Haag naar het Westland te komen met het openbaar vervoer is dat er alleen busverbindingen zijn in het Westland. Een trein of tram zou veel tijd besparen en zal het Westland ook toegankelijker maken. Met alleen busverbindingen zou je kunnen zeggen dat het Westland wordt afgesloten van de rest van de randstad, omdat het toch lastig is om het te bereiken. Met dit onderzoek hoop ik erachter te komen of de inwoners van het Westland mijn mening delen. Met LPF Westland als opdrachtgever heb ik een marktonderzoek uitgevoerd met als centrale vraag: Wat vinden de inwoners van gemeente Westland van haar openbaar vervoer netwerk en staat zij open voor veranderingen? De inwoners gebruiken het openbaar vervoer vooral om naar school, werk of familie toe te gaan. Een groot deel van de respondenten heeft een persoonsgebonden OV-kaart en gebruikt deze meerdere keren per week. Zij reizen per bus omdat er binnen het Westland geen andere opties zijn. Voor studenten (80% van de respondenten) is het Westlandse openbaar vervoer niet volledig toegankelijk, door in plaats van met de bus, met de auto naar school te reizen besparen zij al snel meer dan een half uur. Als alle studerende respondenten met het openbaar vervoer naar school reizen kost ze dit samen 3195 minuten, wanneer zij deze reis met de auto afleggen kost het ze maar 1654 minuten, ongeveer de helft! Dit geeft aan hoe traag het openbaar vervoer is in het Westland, wat de reden is waarom het niet toegankelijk is voor Westlandse studenten. De grootste voordelen die de Westlanders aan het openbaar vervoer beleven zijn minder benzine- of parkeerkosten, het relatief goedkoop- of zelfs gratis reizen. Daarnaast is er geen auto nodig en staat men dus ook niet in de file. Daartegenover hebben de Westlanders ook een aantal ergernissen in het openbaar vervoer. Zo meent 64% gek te worden van de vertraging, vinden zij dat er geen goede verbindingen zijn in het Westland en ergeren zij zich aan het feit dat de bussen om het half uur vertrekken waardoor zij lang moeten wachten en als gevolg in een volle, drukke bus staan. Meer dan 90% van de respondenten geven aan dat er geen tram- of treinverbinding is vanuit hun woonplaats, al deze respondenten komen dan ook uit het Westland. Van deze respondenten geeft 72% aan behoefte te hebben aan een treinverbinding, waarvan zij allen zeker zijn dat dit hen sneller op bestemming brengt dan de bus, en daarnaast ziet 69% ook graag een tramverbinding naar het Westland komen. 62% denkt dan ook dat dit sneller is als de bus. Op de vraag of een tram- en treinverbinding mogelijk is in het Westland antwoord de helft dat zij denken dat een tramverbinding mogelijk is, maar een trein niet. 21% denkt dat beide verbindingen mogelijk zijn en 14,7% denkt dat beide verbindingen niet mogelijk zijn in de gemeente. 12

Het doel van het onderzoek om voor 1 juni 2015 inzicht te krijgen in de mening van de inwoners van het Westland omtrent het openbaar vervoer en of zij openstaan voor veranderingen in het openbaar vervoer van het Westland is zeker gehaald. We weten de mening van de inwoners omtrent het OV en we weten nu ook dat zij voor een groot deel toe zijn aan verandering. Of deze verandering komt is aan de gemeenteraad, maar als het aan de inwoners ligt zal de tram- of treinverbinding er zeker komen. Aanbevelingen Ik adviseer LPF Westland om met de gemeenteraad dit onderzoek op grote schaal uit te voeren, uit het onderzoek blijkt dat een groot deel van de inwoners, vooral de studenten, toe zijn aan verandering in het openbaar vervoer vanuit en naar het Westland. Niet alleen voor de studenten zou dit een vooruitgang zijn, maar ook voor de gehele greenport. Doordat het Westland nu redelijk afgesloten ligt van al het trein-, tram- en metroverkeer (denk aan de randstadrail), is het eigenlijk ook afgesloten van de randstad, wat de economie niet bevorderd. Naast HTM, NS-treinen en randstadrails, heeft de busmaatschappij Veolia ook kleine trams/metro s die geschikt zouden zijn voor het Westland. De gemeente zou er goed aan doen om verder te onderzoeken of dit geschikt zou zijn voor het Westland. Wanneer de gemeenteraad het niet goedkeurt om dit op grote schaal te onderzoeken, adviseer ik de LPF Westland om de lokale media op te zoeken zoals WOS tv en radio en TV- West. De jeugd zal hetzelfde standpunt innemen. 13

Bijlagen Vragenlijst OV gebruik in het Westland Welkom bij de enquete over het gebruik van het OV in het Westland! Ik ben Ysabel van der Meer en ik ben een eerstejaars student Commerciele Economie aan de Haagse Hogeschool. Ik doe onderzoek naar het gebruik van het openbaar vervoer in het Westland en omstreken. Hiervoor stel ik u 16 korte vragen over de manier waarop u het openbaar vervoer gebruikt, gevolgd door 5 achtergrondsvragen. De enquete is anoniem en daarnaast gaan we vertrouwelijk met de informatie om. 1. Heeft u een persoonsgebonden OV-kaart? Ja Nee 2. Hoe vaak maakt u gebruik van het openbaar vervoer? Elke dag Meerdere keren per week 1 keer per week 1 keer per maand 1 keer in de 3 maanden 1 keer in het half jaar 1 keer per jaar Minder dan 1 keer per jaar Nooit 3. Waarvoor gebruikt u het openbaar vervoer? Om naar familie te gaan Om naar school te gaan Om naar mijn werk te gaan Voor vrijetijdsdoeleinden Ik reis niet met het openbaar vervoer Anders, namelijk: 14

4. Met welk openbaar vervoersmiddel reist u het meeste? Trein Tram Bus Ik reis niet met het openbaar vervoer Anders: 5. Studeert u nog? Ja Nee Als u vraag 5 (Studeert u nog?) met 'Ja' beantwoordt heeft, kunt u doorgaan met vraag 6. Als u de vraag met 'Nee' heeft beantwoord kunt u vraag 6 en 7 overslaan en doorgaan met vraag 8. 6. Hoe lang duurt het om met het openbaar vervoer vanaf uw woonplaats naar uw school te reizen? 0-15 minuten 16-30 minuten 31-45 minuten 46-60 minuten 1-2 uur Langer dan 2 uur 7. Hoe lang duurt het om met de auto vanaf uw woonplaats naar uw school te reizen? 0-15 minuten 16-30 minuten 31-45 minuten 46-60 minuten 1-2 uur Langer dan 2 uur 8. Wat vindt u de voordelen van het OV? Relatief goedkoop reizen Geen auto nodig Geen benzine- / parkeerkosten Gemakkelijk reizen Gemakkelijk reis plannen 15

Geen file Anders, namelijk: 9. Wat zijn voor u de grootste ergernissen in het OV? Vertraging Drukte Lang wachten Vertrektijden om het half uur of zelfs langer Niet kunnen zitten tijdens de reis Vervelende passagiers Vervelend personeel van het OV Anders, namelijk: 10. Is er vanuit uw woonplaats een treinverbinding? Ja Nee Als u vraag 10 (Is er vanuit uw woonplaats een treinverbinding?) met 'Ja' heeft beantwoord, kunt u vraag 11 en 12 overslaan en doorgaan met vraag 13. Als u de vraag met 'Nee' heeft beantwoord kunt u gewoon verder gaan met vraag 11. 11. Heeft u behoefte aan een treinverbinding vanuit en naar uw woonplaats? Ja Nee 12. Hier volgt een stelling: Bent u van mening dat u met de trein sneller in uw woonplaats zou zijn dan met de bus? Ja Nee 13. Is er vanuit uw woonplaats een tramverbinding? Ja Nee Als u vraag 13 (Is er vanuit uw woonplaats een tramverbinding?) met 'Ja' heeft beantwoord, kunt u vraag 14, 15 en 16 overslaan en is de enquete voor u afgelopen. Als u vraag 13 met 'Nee' heeft beantwoord kunt u gewoon doorgaan. 14. Heeft u behoefte aan een tramverbinding naar en vanuit uw woonplaats? Ja Nee 16

15. Bent u van mening dat u met de tram sneller in uw woonplaats (of op een andere plek van bestemming vanuit uw woonplaats) zou zijn dan met de bus? Ja Nee 16. Denkt u dat het haalbaar is om een tram- of treinverbinding aan te leggen naar en vanuit uw woonplaats? Een tramverbinding wel, maar een treinverbinding niet. Een treinverbinding wel, maar een tramverbinding niet. Beide verbindingen zijn mogelijk Beide verbindingen zijn niet mogelijk Er volgen nu 5 achtergrond vragen. 17. Wat is uw geslacht? Man 18. Wat is uw leeftijd? 19. Wat is uw hoogst genoten opleiding? Basisonderwijs VMBO HAVO/VWO MBO HBO Universiteit 20. Wat is uw woonplaats? Naaldwijk Honselersdijk Kwintsheul Wateringen Poeldijk Maasdijk 's Gravenzande Monster Gemeente Den Haag 17

Gemeente Rotterdam Anders: 21. In welke inkomenscategorie bevindt u zich? Beneden modaal Modaal Boven modaal Bedankt voor uw deelname aan de ênquete! 18

19

Logboek Activiteit Tijd (in uren) Datum Opmerkingen Opstellen van het Plan van 4 uur 2 december 2014 Aanpak en centrale- en deelvragen Afspraak met Dave van der Meer van LPF 2 uur 9 februari 2015 Afspraak over onderzoek en vragen Westland Hoofdvraag en deelvragen 2 uur 10 februari 2015 Na de afspraak bijstellen Enquête opstellen en 3 uur 23 April 2015 Online uitgevoerd uitvoeren Resultaten invoeren op excel 3 uur 26 April 2015 Tabellen en grafiek gemaakt Resultaten analyseren, 3 uur 9 Mei 2015 ordenen, intrepeteren Beginnen met het verslag 2 uur 10 Mei 2015 Inleiding en onderzoeksverantw. Resultaten verwerken in 4 uur 14 Mei 2015 verslag Conclusie, aanbevelingen 3 uur 28 Mei 2015 en bijlagen schrijven Managementsamenvatting en voorblad maken 2 uur 28 mei 2015 20