Presentatie reizen in het Openbaar Vervoer met een visuele beperking Oogvereniging Nederland Datum: 28 maart 2015 Locatie: buurtcentrum Morschwijck, topaaslaan 19, 2332 JC Leiden Door: Peter Waalboer
Algemeen De OV- chipkaart is het nationale vervoersbewijs in Nederland. In bijna al het Openbaar Vervoer is de OV- chipkaart geldig. Enkele uitzonderingen zijn sommige buurtbussen, het OV op een deel van de Waddeneilanden en enkele grensoverschrijdende verbindingen. Er zijn verschillende OV- chipkaarten voor de consumentenmarkt beschikbaar. Anonieme OV- chipkaart Deze kaart staat niet op naam en kan op verschillende momenten door verschillende personen worden gebruikt. Met deze kaart kan op saldo worden gereisd. Op deze kaart kunnen geen abonnementen worden gezet. Op deze kaart kan geen saldo worden gezet middels automatisch opladen. Op deze kaart kan geen leeftijdskorting worden verkregen. De kaart kost 7,50 euro. Persoonlijke OV- chipkaart Deze kaart is voorzien van een pasfoto en persoonlijke gegevens en kan alleen door die persoon worden gebruikt. Met deze kaart kan op saldo worden gereisd. Op deze kaart kan leeftijdskorting worden verkregen. Op deze kaart kunnen abonnementen worden gezet. Op deze kaart kan saldo worde geladen middels automatisch opladen. De kaart kost 7, 50 euro, maar is bij aanschaf van bepaalde abonnementen gratis. Eenmalige OV- chipkaart Deze kaart staat niet op naam. Door verschillende aanbieders worden dergelijke kaartjes uitgegeven met beperkte geldigheid in reistijd en reisgebied.
Voordat er met de OV- chipkaart kan worden gereisd, moet er geld op de kaart worden gezet. Dit kan op verschillende manieren: bij automaten op stations en bij winkels. Bij de balie van vervoerders (op vertoon van de OV- Begeleiderskaart worden er geen administratiekosten in rekening gebracht). Door middel van automatisch opladen (alleen bij de persoonlijke OV- chipkaart) - via internet (er wordt via internet betaald. Het saldo moet nog wel op de OV- chipkaart worden geladen bij een automaat op een station, in een winkel of in sommige voertuigen) OV- chipkaarten die niet door NS zijn uitgegeven dienen eerst gereed gemaakt te worden om met de trein te kunnen reizen. Dit kan bij de ticketautomaten van NS. Op dit moment moet ook een keuze worden gemaakt voor de klasse waarin gereisd gaat worden. Met de OV- chipkaart moet aan het begin van een reis worden ingecheckt en aan het eind van een reis worden uitgecheckt. Indien op saldo wordt gereisd, wordt er bij het inchecken een bedrag (instaptarief) van het saldo op de OV- chipkaart afgeschreven. Op het moment dat er wordt uitgecheckt, wordt het daadwerkelijk verreisde bedrag van de kaart afgeschreven. Het instaptarief wordt daarop dan in mindering gebracht. Als er voor minder is verreisd dan het instaptarief, wordt er een bedrag aan het saldo op de OV- chipkaart toegevoegd. Bij een mislukte of vergeten uitcheck is het hele instaptarief betaald. Bij de vervoerder waarmee gereisd is kan om restitutie worden gevraagd. De procedure hiervoor verschilt per vervoerder. Bij het in checken en uitchecken verschijnen er een tekst en een symbool op het scherm van het apparaat. ook is er een akoestisch signaal te horen. De meldingen en signalen verschilden per vervoerder. Mede dankzij een lobby van de Oogvereniging is besloten dat in 2014 alle meldingen en signalen gelijk zijn getrokken. De akoestische signalen zijn: 1 piepje betekent incheck is OK! 2 piepjes betekent uitcheck is OK! 3 piepjes betekent een foutmelding.
Trein Er zijn in Nederland naast NS, dat het landelijke hoofdnet bedient, nog meer spoorbedrijven actief die verspreid over het land regionale spoorlijnen berijden. Per 9 juli 2014 reist iedereen met de OV- chipkaart in de trein. Het papieren treinkaartje wordt niet meer verkocht sinds die datum. Bij alle treinvervoerders kan met de anonieme of persoonlijke OV- chipkaart worden gereisd. Aan de balie en uit de automaat kunnen eenmalige OV- chipkaarten worden verkregen. Deze kaarten zijn in veel gevallen duurder dan wanneer er met een anonieme of persoonlijke OV- chipkaart wordt gereisd. Voor vertrek moet er op het station met de OV- chipkaart worden ingecheckt bij de incheckpalen of de poortjes van de vervoerder waarmee gaat worden gereisd. Let op! Er zijn stations in Nederland waarop meer dan een vervoerder actief is. Iedere vervoerder heeft daar zijn eigen incheckpalen en poortjes. Op het moment dat er wordt ingecheckt met een OV- chipkaart bij NS, wordt er een instaptarief van 20 euro afgeschreven van de kaart. Bij abonnementhouders kan dit instaptarief 10 euro zijn. Regionale treinvervoerders hanteren afwijkende instaptarieven. Zolang er met dezelfde spoorvervoerder wordt gereisd, hoeft er bij een overstap niet uitgecheckt en ingecheckt te worden. Als er wordt overgestapt van de ene spoorvervoerder op de ander, dan moet er worden uitgecheckt bij een paal of poortje van de vervoerder waarmee op het station is aangekomen. Vervolgens moet worden ingecheckt bij een paal of poortje van de spoorvervoerder waarmee verder zal worden gereisd. Vaak is op stations, waar verschillende vervoerders actief zijn, op de perrons een zogenaamd overstapmeubel aanwezig. Op dit meubel zitten in- en uitcheckautomaten van alle vervoerders die op dat station actief zijn. Op het station waar de reis per trein eindigt dient te worden uitgecheckt bij een paal of poortje van de vervoerder waarmee is aangekomen op het station.
Voorzieningen voor mensen met een visuele beperking die met de trein willen reizen NS Reisassistentie Voor mensen met een beperking biedt NS reisassistentie aan op een groot aantal stations in Nederland. Op die stations kunnen medewerkers van NS helpen bij het vinden van de juiste trein voor vertrek, het vinden van de juiste trein bij een overstap en na aankomst het vinden van het gewenste punt in of nabij het station. Om reisassistentie te kunnen gebruiken dient uiterlijk een uur voor vertrek van de trein assistentie te worden aangevraagd bij NS. Dit kan telefonisch op telefoonnummer 030 235 7822 of op internet via het adres http://avg.ns.nl. Indien er zich tijdens een reis waarvoor reisassistentie is aangevraagd problemen voordoen, kan met voorrang hulp worden gevraagd op telefoonnummer 030 235 7823. OV- chip Plus Speciaal voor mensen met een visuele beperking bieden NS en alle andere spoorvervoerders de mogelijkheid om op rekening te reizen. Deze mogelijkheid heeft de naam OV- chip Plus gekregen. Om hiervan gebruik te kunnen maken dient het OV- chip Plus- abonnement te worden aangevraagd bij NS. Dit kan alleen als de gebruiker in het bezit is van een OV- Begeleiderskaart met een B erop en een persoonlijke OV- chipkaart. De aanschaf van dit abonnement is gratis. Er wordt alleen 1 cent van de bankrekening afgeschreven om de kredietwaardigheid van de reiziger te controleren. Na aanschaf moet eenmalig het digitale abonnement op de OV- chipkaart worden geladen. Als het abonnement op de OV- chipkaart is geladen, kan vanaf dat moment met die OV- chipkaart niet meer op saldo per trein worden gereisd. Er kan dan nog wel op saldo worden gereisd in bus tram en metro. OV- chip Plus werkt in combinatie met alle kortingsproducten die beschikbaar zijn voor de trein. Tijdens het boeken van de reis wordt gekeken of er op het moment van reizen recht is op korting.
Als abonnementhouder van OV- chip plus kan tot 5 minuten voor vertrek van de trein telefonisch de reis worden geboekt bij NS klantenservice op het gratis telefoonnummer 0800 724 5482. Als op het moment van reizen de klantenservice niet bereikbaar is, mag achteraf alsnog worden geboekt. Op het station hoeft en kan niet te worden ingecheckt of uitgecheckt. Wel kan de betreffende OV- chipkaart worden gebruikt om eventuele poortjes op het station te openen. In dat geval gebeurt er niets met het saldo op de OV- chipkaart. De kaart functioneert dan als sleutelkaart. Een keer per maand factureert NS de gemaakte treinreizen voor alle spoorvervoerders. Het verschuldigde bedrag wordt automatisch afgeschreven van de bankrekening van de abonnementhouder. De inhoud van de facturen kan op de site van NS worden bekeken op een persoonlijk deel. Ook kan deze informatie worden opgevraagd bij NS klantenservice op het gratis telefoonnummer 0800 724 5482. Het aanvraagformulier voor OV- chip plus is verkrijgbaar bij NS klantenservice en op de website van NS. NS- Business Card Reizigers met een visuele beperking, die in het bezit zijn van een OV- Begeleiderskaart met een B erop, kunne de NS- Business Card aanvragen. Met deze kaart kan in al het openbaar vervoer op rekening worden gereisd. De gemaakte reizen met de NS- Business Card worden maandelijks achteraf gefactureerd en automatisch geïncasseerd. Er hoeft geen saldo op de kaart te worden gezet. Er moet in principe wel worden in- en uitgecheckt aan het begin en einde van de reis. Als dat onverhoopt niet lukt, wordt de mislukte reis gecorrigeerd voordat er tot facturering wordt overgegaan. De NS- Business Card is gratis en kan worden aangevuld met verschillende zakelijke NS abonnementen. De NS- Business Card biedt geen leeftijdskorting en kan niet worden gebruikt in combinatie met abonnementen voor bus, tram of metro. De NS- Business Card kan worden aangevraagd bij het Serviceloket OV Blinden & Slechtzienden via het gratis telefoonnummer 0800-484 84 00 of via e- mailadres serviceloket@ov- chipkaart.nl. Indien gewenst, kan met een combinatie van OV- chip Plus voor treinreizen en de NS- Business Card voor reizen in het stads- en streekvervoer worden gewerkt. Het voordeel hiervan is dat er dan voor treinreizen telefonisch kan worden geboekt en dat er dan dus voor en na treinreizen niet hoeft te worden in- en uitgecheckt. Voor reizen met bus, tram en metro moet dan wel worden in- en uitgecheckt.
De reiziger moet in dit geval met zowel een persoonlijke OV- chipkaart met OV- chip Plus erop en een NS- Business Card naast elkaar werken. E- ticket met korting Na het afschaffen van het papieren kaartje is het niet meer mogelijk om losse kaartjes met korting te kopen uit automaten of bij loketten. Voor enkele doelgroepen biedt NS de mogelijkheid om kortingkaartjes te kopen in de vorm van een E- ticket. Een van die doelgroepen is de groep van reizigers in het bezit van een OV- Begeleiderskaart met een B erop. Dit kaartje wordt gekocht op de website van NS en moet worden uitgeprint. Stads- en streekvervoer In het stads- en streekvervoer wordt meestal in het voertuig in- en uitgecheckt. Uitzonderingen hierop zijn De Amsterdamse en Rotterdamse metro en enkele sneltrams. In die gevallen dient er op het station te worden ingecheckt bij paaltjes of poortjes. In het stads- en streekvervoer moet na elke rit worden in- en uitgecheckt. Ook bij een overstap moet er dus in het eerste voertuig worden uitgecheckt en in het volgende voertuig worden ingecheckt. Het instaptarief in het stads- en streekvervoer bedraagt 4 euro. Als met een persoonlijke OV- chipkaart op saldo wordt gereisd, wordt vanaf de dag waarop iemand 65 wordt, automatisch leeftijdkorting ontvangen. Voorzieningen voor mensen met een visuele beperking die met het stads- en streekvervoer willen reizen Sentire Speciaal voor mensen met een visuele beperking is het Sentire rijstproduct ontwikkeld. Met dit product op de OV- chipkaart, wordt er gereisd met een verlaagd instaptarief van 1,20 euro in plaats van 4 euro per reis.
Reizigers in het bezit van een OV- Begeleiderskaart met een B erop, kunnen dit product gratis op hun persoonlijke OV- chipkaart laten zetten bij het loket van stads- en streekvervoerders. Ook kan het schriftelijk worden aangevraagd bij Connexxion. In dit laatste geval moet het product bij een ophaalpunt op de OV- chipkaart worden geladen als er bericht is ontvangen dat het product klaarstaat. Reizigers die reizen met het Sentire- abonnement kunnen geen gebruik maken van de coulanceregelingen die vervoerders hebben voor mislukte in- en uitchecks. NS- Business Card Reizigers met een visuele beperking, die in het bezit zijn van een OV- Begeleiderskaart met een B erop, kunne de NS- Business Card aanvragen. Met deze kaart kan in al het openbaar vervoer op rekening worden gereisd. De gemaakte reizen met de NS- Business Card worden maandelijks achteraf gefactureerd en automatisch geïncasseerd. Er hoeft geen saldo op de kaart te worden gezet. Er moet in principe wel worden in- en uitgecheckt aan het begin en einde van de reis. Als dat onverhoopt niet lukt, wordt de mislukte reis gecorrigeerd voordat er tot facturering wordt overgegaan. De NS- Business Card is gratis en kan worden aangevuld met verschillende zakelijke NS abonnementen. De NS- Business Card biedt geen leeftijdskorting en kan niet worden gebruikt in combinatie met abonnementen voor bus, tram of metro. De NS- Business Card kan worden aangevraagd bij het Serviceloket OV Blinden & Slechtzienden via het gratis telefoonnummer 0800-484 84 00 of via e- mailadres serviceloket@ov- chipkaart.nl. Indien gewenst, kan met een combinatie van OV- chip Plus voor treinreizen en de NS- Business Card voor reizen in het stads- en streekvervoer worden gewerkt. Het voordeel hiervan is dat er dan voor treinreizen telefonisch kan worden geboekt en dat er dan dus voor en na treinreizen niet hoeft te worden in- en uitgecheckt. Voor reizen met bus, tram en metro moet dan wel worden in- en uitgecheckt. De reiziger moet in dit geval met zowel een persoonlijke OV- chipkaart met OV- chip Plus erop en een NS- Business Card naast elkaar werken. OV- Begeleiderskaart Mensen met een visuele beperking die een gezichtsvermogen hebben van minder dan 30 procent een / of een gezichtsveld hebben van minder dan 30 graden komen in aanmerking voor een OV-
Begeleiderskaart met een B erop. Met deze kaart kan altijd gratis een begeleider worden meegenomen in het Openbaar Vervoer. De houder van de begeleiderskaart moet wel een vervoersbewijs kopen. De begeleiderskaart is het vervoersbewijs van de begeleider. Bij de begeleiderskaart wordt een sleutelkaart geleverd waarmee de begeleider eventuele poortjes op stations kan openen. Voor meer informatie over de OV- Begeleiderskaart kunt u terecht op de internetsite http://www.ov- begeleiderskaart.nl Aanvullend Doelgroepenvervoer Voor mensen met een beperking is er naast het reguliere Openbaar Vervoer ook Aanvullend Doelgroepenvervoer. Dit is beschikbaar voor regionaal vervoer binnen de omgeving van de eigen woning of voor lange afstanden. het betreft vervoer van deur tot deur per taxi(bus). Regiotaxi Voor regionaal Aanvullend Doelgroepenvervoer bestaat Regiotaxi. De voorwaarden en tarieven voor dit vervoer verschillen per regio. Er zijn gemeenten die aan mensen met een beperking een financiële tegemoetkoming geven. de regels hiervoor verschillen per gemeente en kunnen dus ook binnen een regio per gemeente anders zijn. Voor eventuele informatie met betrekking tot subsidies voor het gebruik van dit vervoer kunt u terecht bij uw gemeente. Valys Voor Aanvullend Doelgroepenvervoer over langere afstanden en voor Aanvullend Doelgroepenvervoer over korte afstanden buiten uw eigen regio kunt u terecht bij Valys. Houders van een OV/Begeleiderskaart kunnen gebruik maken van Valys. Bij Valys ontvangt u jaarlijks een aantal reiskilometers. Zolang u binnen dat aantal kilometers reist, reist u tegen een zeer beperkt tarief. Als uw tegoed op is, gaat u een hoger bedrag per kilometer betalen. Sinds kort is het mogelijk om bij Valys een gecombineerde reis met taxi en trein te boeken. U gebruikt alleen kilometers van uw tegoed voor het deel dat per taxi wordt afgelegd. Het internetadres van Valys is: http://www.valys.nl