WWW.TRANSITIEPROGRAMMA.NL maatschappelijke Business Case (mbc) Maatschappelijke Leerwerkplaatsen versie: 3.0 datum: 01-04-2010 mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 1
Maatschappelijke Business Case (mbc) mbc contactpersoon Mailadres Telefoonnummer Hr. Floor de Vroome f.de.vroome@vitalisgroep.nl +31 40 2148300 Inhoudelijk contact Mailadres Telefoonnummer Hr. Alger Vissers alger.vissers@inteon.nl +31 6 51546688 Financieel contact Hr. Wim Slot w.slot@vitalisgroep.nl +31 40 2933561 mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 2
Inhoudsopgave Inleiding Inleiding 1.1 Wat is een mbc?... 5 1.2 Wat omvat het experiment Maatschappelijke Leerwerkplaatsen?... 5 1.2.1 Maatschappelijk probleem 1.2.2 Omschrijving Transitie-experiment 1.2.3 Vernieuwende aanpak 1.3 De mbc als levend document... 8 1.3.1 Ambities, beperkingen en keuzes 1.4 Leeswijzer... 9 2 Cliëntperspectief (CP) 2.1 Conclusie: Maatschappelijke Leerwerkplaatsen door de ogen van de cliënten, opdrachtgever en klant... 10 3 Business Model (BM) 3.1 Diensten... 12 3.2 Waardepropositie... 14 3.3 Doelgroepen (klantsegmenten)... 14 3.4 Relatie... 15 3.4.1 Versterking van de relatie 3.5 Distributiekanalen... 16 3.5.1 Beschrijving van stakeholders en hun diensten 3.5.2 Overige actoren en rollen binnen Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 3.6 Juridische en organisatorische structuur... 23 3.7 Kernactiviteiten en kerncapaciteiten... 24 3.8 Samenwerkingsverbanden... 28 Conclusies: Aannames, Continuïteit & Kopieerbaarheid... 29 3.8.1 Aannames 3.8.2 Minimale basisvereisten & kritieke succesfactoren 3.8.3 Risico s 3.8.4 Continuïteit 3.8.5 Kopieerbaarheid 4 Organisatorische case (OC) 4.1 Conclusie: de huidige financiële situatie in de experiment / innovatie fase. 33 4.2 Ontwikkeling kostenopbouw structuur 2009-2014... 34 4.2.1 Opbrengsten bemiddelingsbureau 2010-2014... 35 Kostenontwikkeling 2010-2014... 36 4.2.2 Financiële resultatentabel per product in 2014.... 38 4.2.3 De organisatorische en juridische vertaling... 38 4.3 Risico s en gevoeligheid... 40 4.4 Knelpunten in de financiering... 40 4.5 Conclusies... 40 5 5 6 6 7 8 10 12 15 16 23 29 29 30 30 30 31 mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 3
5 Maatschappelijke case (MC) 5.1 Maatschappelijk rendement... 41 5.2 Stakeholders... 41 5.2.1 Kwantitatieve effecten 5.3 Impactkaart... 45 5.4 Conclusies... 47 5.4.1 Kansen en risico s 6 Conclusie: maatschappelijke Business Case (mbc) 6.1 Terug naar de kern: de cliënt... 49 6.2 De mbc: Organisatorische en Maatschappelijke case... 50 6.2.1 De confrontatie en het rendement 6.3 Risico s en kritieke succesfactoren... 51 6.4 Conclusies en aanbevelingen... 53 6.5 Toekomst... 54 41 42 47 48 50 mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 4
Inleiding Dit document beschrijft de maatschappelijke Business Case van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen. Het heeft tot doel om gefaseerd vanuit verschillende perspectieven een totaalbeeld te beschrijven. Maatschappelijke Leerwerkplaatsen gebruikt dit totaalplaatje voor inzichten over het eigen organisatieconcept en om de continuïteit van dit concept qua beleid en financiering in de komende perioden te gaan borgen. Maatschappelijke Leerwerkplaatsen is een nieuw, innovatief experiment dat als één van de experimenten meedraait in het Transitieprogramma. Kenmerk van deze experimenten, en daarmee dus ook van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen, is dat zij tracht te breken met oude structuren, culturen en werkwijzen in de zorg. Omdat het daarmee een nieuw zorgconcept is, is de financiering vanuit bestaand beleid en regelgeving veelal nog niet geregeld. Om deze reden is vanuit het Transitieprogramma deze maatschappelijke Business Case (mbc) vormgegeven, samen met Maatschappelijke Leerwerkplaatsen en haar stakeholders. 1.1 Wat is een mbc? Een mbc is een gestructureerde kosten-baten afweging waarin het economische én het maatschappelijke nut samenkomen. De mbc kijkt meerdere jaren vooruit naar een volwassen situatie. Hierbij wordt het eventuele financieringstekort afgezet tegen de te verwachten maatschappelijke baten. Deze baten worden geschat en gekwantificeerd door te werken met verschillende bronnen. Door een inzicht in de reële kosten van nieuwe diensten van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen en hun potentiële waarde in maatschappelijke baten kan een vergelijking gemaakt worden. Op deze wijze krijgen stakeholders en potentiële financiers een zo breed en concreet mogelijk inzicht in de levensvatbaarheid, het functioneren en de positieve effecten van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen. Wat Maatschappelijke Leerwerkplaatsen nu in de kern is en zo bijzonder maakt als experiment beschrijft de volgende paragraaf. 1.2 Wat omvat het experiment Maatschappelijke Leerwerkplaatsen? Maatschappelijk leerwerkplaatsen bevordert de arbeidsmobiliteit van cliënten met een psychiatrische achtergrond, vanuit de langdurige zorg richting een duurzame maatschappelijke functie, door via een leerwerktraject ondersteuning te bieden aan groepen mensen in de ouderenzorg. Daartoe zetten de samenwerkingspartners in een coöperatie een bemiddelingscentrum op. Via Maatschappelijke Leerwerkplaatsen werken een aantal partners in een samenwerkingsverband dat zich richt op cliënten die zich in de langdurige AWBZ bevinden. Door middel van stage en werkbegeleiding worden deze mensen aan werkervaring en hernieuwd vertrouwen geholpen waardoor zij worden klaargestoomd om weer op de arbeidsmarkt aan de slag te gaan. De werkervaring wordt opgedaan door de diensten aan te bieden aan kwetsbare groepen in de ouderenzorg. Centraal staat het op te zetten bemiddelingscentrum. Hét draaipunt waar alle soorten vraag en aanbod bij elkaar komen. mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 5
1.2.1 Maatschappelijk probleem De maatschappelijke problemen die worden aangepakt zijn tweeledig. 1. We constateren dat de AWBZ kostbaar is. Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt die ervan afhankelijk zijn, kunnen moeilijk op eigen kracht aan de AWBZ ontsnappen. Via matching en individuele begeleiding worden zij daarbij geholpen. Omdat ieder mens een eigen achtergrond, opleiding en werkervaring heeft, moet het aanbod voldoende gevarieerd zijn om een succesvolle match te kunnen maken. Door de opzet van dit experiment wordt de noodzakelijke diversiteit in het aanbod sterk verbreed. 2. Door een versnelde samenleving wordt de sociale participatie voor doelgroepen steeds moeilijker. Een deel van de groep kwetsbare ouderen heeft moeite om op eigen kracht te participeren in de samenleving. Daarbij zorgt vergrijzing voor een stijgende zorgvraag onder de groep ouderen en chronisch zieken. Door de complexiteit van het leven en de toenemende zorgvraag, neemt de druk op mantelzorg toe. Voor tal van zaken in de dienstverlening kunnen of willen zij vaak geen beroep doen op en afhankelijk zijn van bijvoorbeeld hun eigen kinderen. Betaalbare dienstverlening is voor ouderen vaak een relatief begrip, waardoor er alle aanleiding is werkelijk betaalbare, overzichtelijke en dichtbij te verkrijgen dienstverlening te bieden. Tevens kan een bijdrage worden geleverd aan de bestrijding van eenzaamheid onder ouderen door diversiteit in de dienstverlening. 1.2.2 Omschrijving Transitie-experiment De visie achter het experiment is dat het van groot sociaal maatschappelijk belang is iedereen volwaardig in de maatschappij te laten participeren. Dit wordt bereikt door mensen via leerwerktrajecten uit de langdurige AWBZ te halen en te houden. Dit doen we door de vraag naar ondersteunende diensten uit ouderenzorg in te laten vullen door cliënten die toe zijn aan een volgende (begeleide) stap richting een nieuwe betaalde baan of vrijwilligersactiviteit. De koppeling van vraag en aanbod loopt via bemiddeling in een professioneel op te zetten bemiddelingscentrum. Hierdoor worden zowel de cliënten, als de ouderen in de ouderenzorg in belangrijke mate geholpen. Bijkomend voordeel in de ouderenzorg is dat medewerkers belast met een primaire taak zo ook weer meer tijd krijgen zich met hun kerntaken bezig te houden. Centrale doelstelling is het realiseren van uitstroom uit de langdurige AWBZ, van mensen met een psychiatrische achtergrond. Concreet wordt uitgegaan van 45 instromers per jaar de eerste drie jaar, met als volledig startjaar 2010. Daarna zou een stijging realiseerbaar moeten zijn. De verwachting bestaat dat 1/3 van deze uitstroom definitief richting betaald werk zal zijn, dat 1/3 in een vrijwilligersrol komt en dat 1/3 weer (tijdelijk) terug zal vallen in de langdurige AWBZ. Initiatiefnemer en opdrachtgever voor het experiment is de Vitalis Zorggroep. De voornaamste partners in de huidige opzet zijn Stichting De Boei en Promenzo BV deze partijen maken beiden zelfstandig onderdeel uit van de GGzE. In het experiment ligt tevens een lijn naar de gemeente Eindhoven, die ook in de stuurgroep van het experiment participeert. mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 6
Maatschappelijke Leerwerkplaatsen Stuurgroep Gemeente Eindhoven Vitalis Zorggroep Stichting De Boei Projectleider Lid Voorzitter Lid Lid Overige deelnemers Stichting Neos GGzE (Promenzo) Nieuwe deelnemers Stakeholders Projectgroep Projectleider voorzitter 5 leden Vitalis Zorggroep 1 lid St. De Boei 1 lid GGzE (Promenzo) In hoofdstuk 3 worden de stakeholders en hun rol toegelicht. Zodra dit mogelijk is, kunnen en zullen nieuwe participanten worden toegelaten. Aansturing van het experiment geschiedt door een projectleider, die rapporteert aan en lid is van de stuurgroep, waarin het management van diverse organisaties vertegenwoordigd is. Een projectgroep vervult de verdere tactische en operationele projectuitvoering. 1.2.3 Vernieuwende aanpak Door de bemiddelde samenwerking (en op termijn verdere uitbreiding daarvan) ontstaat begrip en verbinding tussen de partijen en een grotere vraag en aanbod. Hiervan kunnen de cliënten sneller profiteren omdat het aanbod gevarieerder is en dus een versnelde uitstroom ontstaat. Omgekeerd ontstaan voor andere doelgroepen binnen de deelnemende partijen nieuwe mogelijkheden door kruisbestuiving. Actief rekening houden met elkaars belangen is voor veel partijen een omslag in denken binnen de zorgsector. Het Bemiddelingscentrum kan en zal afdoende bewaken dat er ook een blijvend voordeel aan deze omslag kleeft. Het gaat om een integrale aanpak van cliënt tot en met de eindgebruiker. We leggen via verschillende (maatwerk)vormen van dagbesteding een nieuwe verbinding tussen Leerwerk traject, Arbeid en Zorg. Soms direct vanuit de GGzE naar een openstaande functie, soms indirect door dienstverlening via partners. Hierdoor nemen de mogelijkheden om te reïntegreren toe. Het is ook een duale aanpak. Immers, tegelijkertijd worden hiermee nieuwe woondiensten voor ouderen mogelijk, die bijdragen aan de kwaliteit van leven en de zelfredzaamheid. Zo wordt door de sectoren heen een bedrijfsmatig, betaalbaar, logistiek aantrekkelijk aanbod voor ouderen door mensen met een psychiatrische achtergrond georganiseerd. Om dit alles werkbaar te maken en ook toekomstige uitbreiding mogelijk te maken, zal een Bemiddelingscentrum worden ingericht. Logisch, want bemiddeling is ook meteen de mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 7
belangrijkste dienst. De bemiddeling zal zich in het centrum tussen vraag en aanbod bevinden. Zij fungeert als centrale spil. Het inrichten van een dynamische (uitbreidbare) bemiddelingsfunctie leidende tot reïntegratie van cliënten biedt vernieuwende meerwaarde. 1.3 De mbc als levend document In de afgelopen maanden is in dit document de kern van het businessmodel van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen verhelderd en vast geworden. De doelstelling blijft ongewijzigd, namelijk uitstroom bevorderen uit de langdurige AWBZ, maar de wijze waarop dit geschiedt, is onderhevig aan continue wijzigingen, voornamelijk door voortschrijdend inzicht betreffende de steeds weer aanvullende mogelijkheden van nieuwe participanten en hun doelgroepen. Het initiatief/experiment begint binnen het werkgebied Eindhoven aan bekendheid te winnen, waardoor nu actief derden naar mogelijke participatie gaan informeren en zij ook nieuwe invalshoeken belichten, waarmee vraag en aanbod zich verder kunnen ontwikkelen. Mogelijke constructies met Sociale Werkplaatsen of participatie van en via het UWV zijn daar voorbeelden van. Het toont tevens aan dat dit experiment geen natuurlijke grenzen heeft, zodat ook in commerciële zin, in de volwassenfase bedrijfsmatig goed gewerkt kan worden. We blijven natuurlijk de basis van het experiment bewaken. Uitbreiden is nu geen doel op zich, maar kan wel een goed middel zijn om de continuïteit in de volwassen fase te waarborgen. Zolang dit document niet in haar definitieve fase is opgeleverd, zal er sprake zijn van een levend mbc document, dat door voortschrijdende ontwikkelingen steeds kan en zal veranderen. 1.3.1 Ambities, beperkingen en keuzes De mbc geeft een zodanige ordening aan het experiment met haar processen en diensten, dat een overzichtelijk geheel ontstaat waarin helder wordt beschreven wat de mogelijkheden nu én in de toekomst zullen zijn. De mbc beweegt zich daarin op drie niveaus. De projectfase, de migratie naar volwassenheid en volwassenheid. In de laatst beschreven fase moet helder zijn hoe het experiment is omgezet naar een bedrijfsmatige omgeving waarin geen afhankelijkheid van subsidie meer bestaat. Voorlopig is er voor gekozen dicht bij de kern van het experiment te blijven (het bevorderen van uitstroom uit de langdurige AWBZ) omdat het uitwerken van de breedtemogelijkheden in deze fase een haast oneindige reeks openingen zou kunnen geven. De ambitie voor de nabije toekomst ligt in de opschaling en uitbreiding van vraag en aanbod. Dit organiseren we via de makelaarsfunctie in het bemiddelingscentrum, waar we dan actief op zoek gaan naar nieuwe vraag en nieuw aanbod. Bij de beschrijving van de capaciteiten en inspanningen door de partners is ervoor gekozen wel aandacht aan hun inzet te besteden, maar niet hun interne financiële inspanningen op te nemen. Deze interne bedrijfsvoering van die partijen is niet relevant voor de uitvoering van het experiment. Het experiment heeft immers ook een hoog makelaarsgehalte. Daar waar het (min of meer) om maatschappelijke gelden gaat óf daar waar het gaat om benodigde procesfinanciering binnen de partners (b.v. begeleidingsvormen bij de GGzE/Promenzo) zijn deze wel opgenomen. mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 8
1.4 Leeswijzer De maatschappelijke Business Case kent een logische opbouw waarin vijf onderling verbonden perspectieven samenkomen tot één gedeelde kosten-baten afweging van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen. De structuur van deze opbouw is in onderstaande figuur weergegeven: CP: CLIËNTPERSPECTIEF BM BUSINESS MODEL OC ORGANISATORISCHE CASE MC + = MAATSCHAPPELIJKE CASE 2 3 4 5 6 mbc MAATSCHAPPELIJKE BUSINESS CASE Fig1. de mbc: kosten-baten afweging waarin het economische én het maatschappelijke nut samenkomen Hoofdstuk 2 begint met Maatschappelijke Leerwerkplaatsen te beschrijven vanuit de ogen van de cliënt. De cliënt is binnen het Transitieprogramma het uitgangspunt bij het beoordelen van de waarde van zorg en welzijn. De vraag die dit hoofdstuk beantwoordt is hoe Maatschappelijke Leerwerkplaatsen de behoeften van de cliënt vervult en hoe zij waarde creëert bij het verlenen van diensten aan cliënten. Hoofdstuk 3 beschrijft vervolgens het Business Model: wat is Maatschappelijke Leerwerkplaatsen wel, wat is het niet en waar wordt de waarde gecreëerd? Hier zijn de diensten en producten beschreven, de doelgroep, de minimale basisvereisten om Maatschappelijke Leerwerkplaatsen neer te zetten en haar kritieke succesfactoren. Zoals bovenstaande figuur weergeeft omsluit het Business Model de Organisatorische Case, die in Hoofdstuk 4 aan bod komt. De minimale basisvereisten in capaciteiten, cliënten en personeel uit het Business Model krijgen in dit hoofdstuk hun vertaling in een kosten-baten afweging op organisatieniveau. De ontwikkeling naar 2014 wordt uit de doeken gedaan en het tekort en de knelpunten in financiering over die periode inzichtelijk gemaakt. De Maatschappelijke Case weegt in Hoofdstuk 5 het concept Maatschappelijke Leerwerkplaatsen vanuit het perspectief van de maatschappij. Via een stakeholderanalyse en de impactkaart wordt, deels kwalitatief en deels kwantitatief, inzichtelijk gemaakt waar de maatschappelijke baten van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen te behalen zijn. Het afsluitende Hoofdstuk 6 brengt het bedrijfseconomische nut(h4) en het maatschappelijke nut (H5) samen. De analyse over het dekken van tekorten en financiële knelpunten vanuit de maatschappelijke baten vindt hier plaats. Afsluitend trekt de maatschappelijke Business Case conclusies over de levensvatbaarheid van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen, haar succesfactoren & risico s en geeft daarbij een aantal aanbevelingen voor toekomstige financiering (voor zover noodzakelijk). mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 9
2 Cliëntperspectief (CP) Cliënt- en klantdefinitie: Wie zijn de cliënten eigenlijk? Omdat Maatschappelijk Leerwerkplaatsen een omgeving is waar zowel aanbieders als ontvangers een belangrijke rol spelen, splitsen we naar cliënten (aanbodzijde) en klanten (ontvangers). Cliënten met een psychiatrische achtergrond, zijn de uitvoerders van de diensten die door of namens de participanten worden uitgevoerd (vervoer, klussen e.d. bv via Stichting De Boei). Klanten zijn de afnemers van de diensten: Klanten zijn onder meer ouderen die zelfstandig, beschermd wonen in Vitalis appartementen. Klanten zijn ook de van locaties en afdeling die diensten afnemen. De meerwaarde van de diensten voor stakeholders, cliënten en klanten staan uitgebreid beschreven onder paragraaf 3.2. 2.1 Conclusie: Maatschappelijke Leerwerkplaatsen door de ogen van de cliënten, opdrachtgever en klant Schilderen in de Wilgenhof Sinds een aantal jaren voeren wij namens De Boei schilderwerkzaamheden uit in Wilgenhof. Aan de allereerste schilderklus mocht ik zelf ook meewerken en kennelijk is deze goed bevallen, want sindsdien hebben we meerdere klussen uitgevoerd voor Vitalis. Het is voor mij een ideale kans om werkervaring op te doen zodat mijn kansen op de arbeidsmarkt vergroten. Zelf vind ik het hartstikke leuk om te schilderen en als dat op een plek kan waar het sfeervol en gemoedelijk is, dan is dat alleen maar leuker. De mensen in Wilgenhof zijn vriendelijk en geïnteresseerd in onze bezigheden. Zelf proberen we zo min mogelijk overlast te veroorzaken voor de bewoners. Dat is natuurlijk niet altijd even gemakkelijk, want we moeten nu eenmaal onze werkzaamheden uitvoeren. Soms betekent dit toch enige mate van overlast, maar volgens mij begrijpen de mensen ook wel dat het nu eenmaal niet anders kan. Sinds een aantal weken zijn we bezig om op de begane grond een lange gang te schilderen. Het zal even wennen worden voor de bewoners, want de gang was een steense muur (nog nooit geschilderd) en is uiteindelijk wit geschilderd. We hebben dan ook uiteenlopende reacties ontvangen. De meeste vinden het een hele vooruitgang. De gang is lichter geworden en niet meer zo somber als voorheen. Een enkeling vindt het maar niks en heeft het gevoel een ziekenhuis binnen te lopen. Helemaal ongelijk kan ik ze niet geven, want meestal is het in ziekenhuizen ook wit geschilderd. Misschien kan er door wat schilderijen aan de muur te hangen, of door andere decoratieve elementen daar wat verandering in gebracht worden. Het werken aan de gang is erg prettig. We werken in een klein team en proberen een zo goed mogelijk resultaat neer te zetten. Volgens mij heeft ieder van ons z n uiterste best gedaan om er weer iets moois van te maken. René is onze meest ervaren schilder en begeleidt ons op de werkvloer. Gerben, Joshua en ik volgen een opleiding tot schilder aan het schildersvakcentrum in Nuenen en doen met deze werkzaamheden veel ervaring op. We leren hoe belangrijk het is om netjes te werken en goede voorbereidingen te treffen. Vaak is er meer voorwerk dan uiteindelijk schilderwerk, maar dat hoort er ook bij. De samenwerking tussen Vitalis en De Boei mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 10
is voor ons een ideale manier om werkervaring op te doen en zo in de toekomst in te kunnen stromen in een reguliere baan. Hopelijk blijft deze samenwerking nog lang bestaan (Servé) Maatschappelijke Leerwerkplaatsen kwam precies op tijd langs! Ik ben Toon Hampe en ik ben in september 2009 gestart als medewerker algemene services op Wissehaege, onderdeel van de Vitalis WoonZorggroep. Ik zat al een tijdje thuis en ik was er klaar voor om langzamerhand weer terug te keren in het arbeidsproces. Na anderhalf jaar reïntegratie bij een vorige werkgever was ik toe aan een volgende stap. Na een arbeidsoriëntatietraining bleek dat een funktie met huismeesterachtige taken wel bij mij zou passen. Samen met de trajectbegeleider van de GGzE ging ik op zoek naar een mogelijke werkplek. In die tijd ging ook net het experiment Maatschappelijke Leerwerkplaatsen van start op Wissehaege, waar bij de dienst Algemene Services al meteen een werkplek beschikbaar was. Na een kennismakingsgesprek werd duidelijk dat er voldoende mogelijkheden waren om mij 3 ochtenden per week van start te laten gaan. Inmiddels doe ik alle voorkomende werkzaamheden binnen deze dienst. Met mijn collega s ben ik verantwoordelijk voor het intern transport van het huisvuil, glas, schoon en vuil linnengoed, bewonerskleding. Daarnaast kunnen er ook werkzaamheden op het buitenterrein zijn zoals prullenbakken legen of zoals in de winter sneeuwruimen en zout strooien. Bij activiteiten in huis moeten we ook het podium opbouwen of stoelen en tafels klaarzetten. Er is altijd genoeg te doen. Wissehaege biedt mij voldoende diversiteit. Het is heel belangrijk voor mij dat er een vaste structuur is in het werk. Op Wissehaege is dit goed geregeld. Samen met de begeleiding op de werkvloer en de begeleiding vanuit de GGZ kan ik zo voldoende werkervaring opdoen om weer volledig mee te gaan doen in de maatschappij. Ik vind het leuk om in een team te werken en kan goed met mijn collega s overweg en voel me geaccepteerd in de groep. Het is ook fijn om weer deel te nemen aan het arbeidsproces en mezelf nuttig te maken en te voelen. Ik doe mee en ik hoor er bij! De Schilders van de Boei in Wilgenhof. Mijn naam is: Ingrid van Heugten, Manager Facilitaire Zaken Wilgenhof Zoals u al heeft kunnen lezen hebben de schilders van de Boei weer een aardige klus neergezet. Wij zijn blij dat we met het verstrekken van deze opdrachten bij kunnen dragen aan groeiende reïntegratiemogelijkheden van de cliënten. Onze ervaring met de schilders onder begeleiding van hun kundige voorman René was al heel positief en het was prettig weer afspraken met hen te kunnen maken. Een van hen was Servé, die hier enthousiast over schrijft en wij hebben het van onze kant op dezelfde manier ervaren. Hun aanwezigheid brengt bijna geen overlast, ze weten zich prima aan te passen aan de omgeving waarin ze werken. Ze staan eigenlijk nooit iemand in de weg, werken netjes en ruimen altijd alles op. Kortom: een plezierig team om mee te werken. We zijn weer heel tevreden. Niet alleen over het eindresultaat, dat mag er zijn maar ook over de manier waarop ze hun opdracht uitvoeren.vorig jaar was dat op een verpleegafdeling en nu in een gang bij de appartementen en de liften in datzelfde bouwdeel. Maar dat maakt voor hen geen verschil. Ik zie bewoners regelmatig een praatje met hen maken en merk dat zij enthousiast hun werk doen. Ze houden rekening met de mensen die er wonen, denken mee over het eindresultaat en doen ook suggesties om een witte muur meer te laten leven. Dit mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 11
getuigt natuurlijk alleen maar van veel interesse. En geïnteresseerd en met zoveel enthousiasme een klus klaren.dat kan alleen maar goede resultaten opleveren. Het zal zeker niet de laatste opdracht zijn, integendeel! Maatschappelijke baten De maatschappelijke baten van deze vervulde cliëntbehoeften en activering zijn nader in hoofdstuk vijf uitgewerkt. 3 Business Model (BM) In het Business Model van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen staan de bouwstenen centraal die Maatschappelijke Leerwerkplaatsen modelleren in haar unieke nieuwe organisatievorm. Het beschrijven van deze bouwstenen heeft tot doel om deze nader aan te scherpen, nieuwe keuzes te maken en zo te komen tot een stabiel en volwassen organisatiemodel zoals deze er in 2013 uitziet. Het Business Model van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen biedt in dit hoofdstuk een antwoord op vragen via de volgende paragrafen: 3.1 wat bieden we onze cliënten (Diensten) 3.2 welke specifieke waarde voegen deze diensten toe? (Waardepropositie) 3.3 aan wie biedt Maatschappelijke Leerwerkplaatsen haar diensten aan (Doelgroepen) 3.4 welke relatie heeft Maatschappelijke Leerwerkplaatsen met haar cliënten. 3.5 hoe bereiken deze diensten de cliënten (Distributie-kanaal) 3.6 Juridische en Organisatorische structuur. 3.7 benoemt Kernactiviteiten en Kerncapaciteiten, die benodigd zijn om binnen in Maatschappelijke Leerwerkplaatsen de diensten te organiseren en in welke samenhang met b.v.partners dat kan geschieden. 3.8 beschrijft de samenwerkingsverbanden en partners van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen met hun specifieke bijdrage aan Maatschappelijke Leerwerkplaatsen. Afsluitend volgen de conclusies en een aantal observaties over continuïteit en kopieerbaarheid van het organisatieconcept van Maatschappelijke Leerwerkplaatsen. 3.1 Diensten Bemiddeling is de belangrijkste dienst. Via bemiddeling, in deze vooral het contact leggen tussen de klant en de leverancier, bevorderen we de mobiliteit van cliënten met een psychiatrische achtergrond vanuit de langdurige zorg richting een duurzame maatschappelijke functie. Dit doen we door deze cliënten via een leerwerktraject ondersteuning te laten bieden aan groepen mensen in de ouderenzorg. Daartoe zetten de samenwerkingspartners in een coöperatie een bemiddelingsomgeving op. mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 12
Essentie van de MBC Maatschappelijke leerwerkplaatsen: Bemiddeling is belangrijkste dienst, alle andere activiteiten zijn kritieke randvoorwaarden Stichting de Boei GGZE / Promenzo Neos Anderen. 1. Leveranciers van cliënten die in aanmerking komen voor het uitvoeren van diensten 2. Leveranciers van de kritieke randvoorwaarden om de uitstroom naar werk te bewerkstelligen (opvang, jobcoaching, persoonlijke begeleiding, sociale reactivering, trajectbegeleiding, beschikbaar stellen van middelen en materialen) Een coöperatie stuurt het Bemiddelingscentrum aan. Dit centrum borgt communicatie en administratie tussen vraag en aanbod. Tussen cliënt/leverancier(s) en afnemers. Promotie Vitalis Zorggroep Bewoners van bepaalde wijken van Eindhoven Essentie van de MBC Afnemers (klanten) van diensten die vanuit de maatschappelijke leerwerkplaatsen worden aangeboden (verhuizingen, schilderwerk, vervoer, klussendienst, etc.). Dit betreft b.v. de bewoners van Vitalis Zorggroep. Afnemers (klanten) van mensen vanuit de maatschappelijke leerwerkplaatsen (openstellen functies). Dit betreft b.v.de locatienamagers binnen Vitalis Zorggroep Het Bemiddelingscentrum In het vervolg van deze mbc staat de dienstverlening via hét Bemiddelingscentrum centraal. Het centrum zal zich bezig houden met de bemiddeling van vraag en aanbod. Dat wil zeggen, zij gaat actief op zoek naar geschikte leerwerkplaatsen en zij gaat actief op zoek naar de partij voor de juiste invulling van die leerwerkplaatsen, waarna de partijen met elkaar aan tafel kunnen. Zij zal niet de feitelijke bemiddeling tussen cliënt en leerwerkplaats op zich nemen. Dat is voorbehouden aan de betrokken professionals. Bemiddeling dient in dit kader meer gezien te worden als afstemming, de spin in het web, het bij elkaar brengen van vraag en aanbod, enz. De basisdienst Dé dienst die wij aanbieden, betreft bemiddeling. Bemiddeling tussen vraag en aanbod. Dat betekent dat we de diensten bemiddelen van participanten zoals GGzE/Promenzo en Stichting De Boei, naar Vitalis Zorggroep en haar bewoners. Het daartoe op te zetten bemiddelingscentrum zal binnen de Vitalis Zorggroep worden opgezet. Onder 3.9 worden alle participanten nader beschreven. De diensten (geleverd door de partners) die we bemiddelen richting de vraag (vanuit Vitalis Zorggroep) zijn grofweg in tweeën te delen: mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 13
1. Het direct matchen van cliënten door GGzE met een psychiatrische achtergrond richting openstaande of mogelijk uit te breiden vacatures binnen de Vitalis Zorggroep. 2. Bemiddelen voor diensten als eindproducten voor de klant, zoals vervoersdiensten, schilderen, klussen, verhuisdiensten e.d. 3.2 Waardepropositie Meerwaarde voor alle partijen Cliënt: De cliënt heeft behoefte zijn reïntegratiekansen nadrukkelijk te laten stijgen. De meerwaarde van de bemiddeling zit voor de cliënt in de leer- werksituatie waarin hij terecht komt. Aanbiedende organisaties: De behoefte van de aanbiedende organisaties zoals GGzE is dat zij meer feitelijke uitstroom kunnen realiseren, dus hun bedrijfsdoelstellingen beter waar kunnen maken. Door het realiseren van uitstroom ontstaat er ook ruimte ivoor instroom van nieuwe cliënten. De afnemende organisatie en zelfstandige bewoners (particulieren): Eenvoudige invulling functies voor locatie(management) Groot voordeel voor Vitalis is dat zij kan spelen met functies voor zij deze definitief gaat invullen. Zij kunnen op organische manier in hun behoefte voorzien, waardoor inspannende (kostbare) externe wervingstrajecten niet nodig zijn. Behoefte aan persoonlijke aandacht en fysieke begeleiding Bewoners hebben behoefte aan persoonlijke aandacht van iemand met wie ze samen kunnen optrekken en van wie ze hulp krijgen zich in het wooncomplex te verplaatsen. Het verzorgende personeel heeft hier nu geen tijd voor en vrijwilligers zijn meer gericht op het verlenen van hand en spandiensten bij groepsgerichte activiteiten. Ondersteuning door hoog servicenivo De behoefte van bewoners en hun kinderen aan goede dienstverlening is groot. Er vinden bijvoorbeeld veel in- en uithuizingen plaats van ouderen. Ouderen en hun familieleden dragen hier zelf de zorg voor. Dit brengt veel praktisch werk en stress met zich mee. Bij het overlijden van ouderen, komt de gehele uithuizing op het bord van nabestaanden te liggen. Velen vinden het fijn vinden om de uithuizing en ook het afvoeren of verkopen van meubels of andere goederen, die niet voor eigen gebruik geschikt zijn, in zijn geheel door anderen te laten verzorgen. Ontzorging is hier het grootste goed en een belangrijke meerwaarde! De maatschappij: Snellere uitstroom uit de langdurige AWBZ geeft een verlaging van de AWBZ kosten en eventueel uitkeringen (maatschappelijke baten, zie hoofdstuk 5). 3.3 Doelgroepen (klantsegmenten) De primaire doelgroep betreft Cliënten met een psychiatrische en/of psychosociale problematiek of verwante problematiek, met een verre afstand tot regulier werk. Zij zijn de uitvoerders van de diensten door of namens de participanten. mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 14
Klanten zijn de afnemers van de diensten: Klanten zijn onder meer ouderen die zelfstandig, beschermd wonen in Vitalis appartementen. Klanten zijn ook de managers van locaties en afdelingen die diensten afnemen. 3.4 Relatie Cliënten De diensten en functievervullingen worden uitgevoerd door cliënten die de diverse partners zelf uit hun doelgroep selecteren. Dit, gebaseerd op de vraagstelling van de (potentiële) afnemer, in dit geval Vitalis Zorggroep. Dat kunnen zijn, het locatie-, afdelingsmanagement en/of haar bewoners (in een particuliere afnamerol). De cliënten doorlopen onder begeleiding van de bemiddelaars en begeleiders van de eigen organisaties een traject, met als doelstelling voldoende werkervaring en zelfvertrouwen op te doen om een nieuwe stap in het maatschappelijke leven te maken, richting reïntegratie en participatie. Cliënten hebben een relatie naar de eigen organisatie, waar zij door vakmensen worden geselecteerd en verder worden geholpen via kortlopende diensten (zoals klussen of vervoersdiensten) of langlopende functie invulling. Cliënten hebben ook een relatie naar de klant. Enerzijds kortstondig bij een afgebakende activiteit, anderzijds langdurig, waarbij zij onder aansturing kunnen komen van bijvoorbeeld een locale facility manager. Klanten De klanten hebben (zeker waar het zelfstandige bewoners betreft) volledige vrijheid in hun keuze om de diensten wel of niet af te nemen. Dit maakt dat Maatschappelijke Leerwerkplaatsen haar promotie, maar ook de opvolging van haar diensten commercieel én professioneel neer moet zetten. De relatie van de klanten naar de cliënten zal veelal kortstondig zijn. Uitgezonderd natuurlijk waar het gaat om een langdurige relatie in een situatie waarin wordt gewerkt tegen loonwaarde.met de locaties worden afspraken gemaakt over de haalbaarheid en de afbakening van zogenaamde gedwongen winkelnering. 3.4.1 Versterking van de relatie Door dienstverbanden aan te gaan tussen cliënten en opdrachtgever (Vitalis Zorggroep), ontstaat een zeer nadrukkelijke versterking van de relatie. Datzelfde geldt voor repeterende dienstverlening, waardoor gewenning op zal treden door de omgeving met de aanwezigheid van deze dienstverleners in de directe (woon)omgeving. Nu bestaat nog enig wantrouwen t.o.v. mensen met een psychiatrische achtergrond en/of dak- en thuislozen, maar de eerste ervaringen zijn positief. Daar waar dit voor de ontvangende partij (locatie, afdeling of bewoner) van belang lijkt, bijvoorbeeld blijkende uit het feit dat er persoonlijk contact zal ontstaan, wordt deze partij vooraf geïnformeerd over wat ze mogen verwachten. Na goede communicatie blijkt de acceptatie groot. Andersom wordt nadrukkelijk aandacht gegeven aan het feit dat een cliënt met een psychiatrische achtergrond moeite kan hebben met het verrichten van werkzaamheden op een zorglocatie of zelfs op een zorgafdeling. Zij krijgen extra begeleiding, waar mogelijk door een zogenaamde ervaringsdeskundige. Iemand die ooit voor gelijksoortige dilemma s heeft gestaan, maar nu zelf de begeleiding ter hand kan nemen. mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 15
3.5 Distributiekanalen Via onderstaande distributiekanalen worden zowel de klant (bewoners, managers van locaties) als de cliënt bereikt. Zij kunnen extra informatie halen via de website. De website wordt interactief. Dat wil zeggen dat ook de aanvraag van diensten, het aanvragen van offertes én het stellen van vragen via de website mogelijk zijn. Bij de feitelijke bemiddeling in het bemiddelingscentrum wordt naast veel face to face overleg vooral gebruik gemaakt van voorzieningen in het bemiddelingscentrum. Telefonie, mail, internet met standaard formats voor aanvragen (diensten, offertes, klachten, wensen, informatie) Distributie (promotie) van diensten vindt plaats op 4 manieren Folders De bewoners van Vitalis zijn gewend om dienstverlening via folders tot zich te krijgen. De nieuwe folders komen op voor de bewoners gebruikelijke plaatsen te staan. Qua lay out en vormgeving wijken zij af van het reguliere foldermateriaal. Folders en website zijn in dezelfde stijl (iconen) opgezet. Website Te bereiken via www.mlwp.nl Diensten, partners en alle relevante informatie, zoals deze ook vanuit de transitiegedachte belangrijk wordt gevonden, is op deze site terug te vinden. PDC De managers worden geïnformeerd via een Product Diensten Catalogus (PDC), maar kunnen uiteraard ook via de website werken. De PDC is ook via de website terug te vinden. Mondeling Natuurlijk zal ook mondelinge promotie plaatsvinden, waarbij ervaren kwaliteitsdienstverlening de stimulans moet zijn. 3.5.1 Beschrijving van stakeholders en hun diensten Op de volgende pagina s treft u een geïntegreerd overzicht aan per huidige stakeholder waarin opgenomen: 1. Korte beschrijving stakeholder 2. De leveranciersrol van de stakeholder zowel richting klant als cliënt. Beschreven is: a. Welke diensten men verleend b. Wie in dit kader hun klanten en cliënten zijn c. Hoe hun distributie verloopt d. Welke meerwaarde ze leveren aan de klant en cliënt 3. Overige rollen in Maatschappelijke Leerwerkplaatsen mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 16
Stakeholder en partner: Stichting De Boei Partner Onderdeel van: Beschrijving Stichting De Boei maakt sinds januari 2009 zelfstandig onderdeel uit van het concern GGzE. Het is een organisatie welke in haar statuten heeft opgenomen om ontmoeting - en activiteitencentra voor mensen met een psychiatrische en/of psychosociale achtergrond te realiseren.deze centra zijn bedoeld als laagdrempelige voorzieningen, waarin vooral de ontmoetingsfunctie centraal staat. Daarnaast worden diensten aangeboden zoals klussen, schilderen en vervoersdiensten. Deze diensten brengen zij in dit experiment in. Er wordt voornamelijk gewerkt door vrijwilligers met een psychiatrische en/of psychosociale achtergrond. Binnen het experiment krijgen mensen de mogelijkheid geboden om werkervaring/vaardigheden op te doen, om daarmee de kans op regulier werk te vergroten. Daarnaast vinden werkzaamheden plaats in het kader van dagbesteding. Door het gebruik van de mogelijkheden van De Boei kunnen deelnemers weer deel uit maken van het maatschappelijke leven. Daar deelnemers elkaar leren kennen binnen De Boei, wordt hun sociaal netwerk uitgebreid. Bij terugkeer in de maatschappij kunnen ze onder andere op deze mensen terugvallen. Om haar dienstverlening te kunnen realiseren heeft De Boei de beschikking over eigen vervoermiddelen, professionele begeleiders (zoals schilders), een planning, backoffice etc. Leverancier aan klant Diensten aan klant Klanten: Distributie Meerwaarde klant Vervoer Klussen Schilderen Bewoners Vitalis Locaties Vitalis In uitbreiding: Via bemiddelingscentrum Mondeling Betaalbare diensten Beschikbare diensten Diensten op korte Overige o Wijkbewoners Via website afstand dienstverlening o E.a. Via Folders Langere zelfstandigheid Leverancier aan cliënt Diensten aan cliënt Cliënten: Distributie Meerwaarde cliënt Opvang vanuit GGzE Begeleiding persoonlijk en door vakmensen (op locatie) Beschikbaar stellen middelen en materialen Uitstroom naar werk Medewerkers en deelnemers afkomstig uit de GGzE die min of meer permanent bij De Boei werken/ ontwikkelen. Opdrachtverstrekking via bemiddelingscentrum Interactief via intern management Via vakinhoudelijke begeleiding Relevante werkervaring Relevante dagbesteding Vanuit veilige werkomgeving Zicht op participatie arbeidsmarkt Reïntegratie mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 17
Overige rollen in MLWP Rollen Interactie met Beschikbaar stellen middelen en materialen Overige stakeholders Verder, zie boven Cliënten en Klanten mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 18
Stakeholder en partner: Promenzo BV Partner Promenzo BV Onderdeel van: Beschrijving De zorgeenheid Promenzo BV maakt zelfstandig onderdeel uit van het concern GGzE. Zij ondersteunt cliënten bij hun herstelproces. Ondersteuning wordt geboden bij het kiezen, verkrijgen of behouden van vormen van dagbesteding en arbeid, bij arbeidstoeleiding/-reïntegratie en bij wonen, leren, het onderhouden van sociale contacten en de invulling van vrije tijd. Bij deze ondersteuning staat de inbreng van de cliënt centraal. Het aanbod is toegankelijk voor alle cliënten van de GGzE en voor cliënten met een persoonsgebonden budget. GGzE brengt via Promenzo deze dienstverlening in het experiment in. Zij maken daartoe gebruik van professionals zoals trajectbemiddelaars. Mensen met psychiatrische problemen hebben professionele hulp nodig. GGzE biedt die hulp aan mensen met complexe, meervoudige en langdurende psychiatrische of psychosociale problemen. Er wordt niet alleen gekeken naar het onder controle krijgen van de aandoening. Men kijkt ook naar de mens erachter. Hun kracht is om samen met de cliënt, en eventueel andere organisaties, de problemen aan te pakken die ontstaan door de aandoening. GGzE laat mensen zo goed mogelijk deelnemen aan de samenleving! Leverancier aan klant Diensten aan klant Klanten: Distributie Meerwaarde klant Bemiddeling naar vacature Vacaturevervulling (tegen loonwaarde én vrijwilligers) Cliëntbegeleiding Advisering Locaties Vitalis Afdelingsmanagement Vitalis Uitbreiding mogelijk Via bemiddelingscentrum Vacatureformats Intakegesprekken tussen bemiddelaar en management Gesprekken cliënt en opdrachtgever Geen externe wervingstrajecten voor deze functies Cliënten kunnen uitgebreid getoetst worden Maatschappelijk verantwoord ondernemen Leverancier aan cliënt Diensten aan cliënt Cliënten: Distributie Meerwaarde cliënt Bemiddeling van cliënt Trajectbegeleiding Persoonlijke begeleiding Uitstroom naar werk Mensen met psychiatrische achtergrond in behandeling bij GGzE Vacatureformats Vrijwilligersbeschrijvingen Intakegesprekken tussen bemiddelaar/managem. Gesprekken cliënt en opdrachtgever Overige rollen in MLWP Rollen Interactie met GGzE Adviseur Alle stakeholders Verder, zie boven Cliënten én klanten Relevante werkervaring Relevante dagbesteding Vanuit veilige werkomgeving Zicht op participatie arbeidsmarkt Reïntegratie mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 19
Stakeholder en partner: Stichting Neos Partner Beschrijving Neos is ontstaan uit een fusie van organisaties voor opvang op het gebied van vrouwenopvang, dak- en thuislozenzorg, crisisopvang en sociale activering. Neos is inmiddels één grote organisatie met een grote verscheidenheid aan locaties en diensten. Door de krachten te bundelen is de keten van preventie, opvang en herstel binnen Eindhoven aanzienlijk versterkt. Cliënten van Neos hebben te maken met problemen op verschillende levensterreinen. Neos organiseert daarom oplossingen in samenhang. Neos is dienstverlenend aan de gemeenschap en werkt vanuit hun competenties mee aan duurzame oplossingen. Een van de diensten waar in het experiment gebruik van wordt gemaakt betreft de verhuisdienst. Deze dienst wordt ingebracht in het experiment. Om de dienst te kunnen leveren heeft Neos eigen transportmiddelen beschikbaar. Leverancier aan klant Diensten aan klant Klanten: Distributie Meerwaarde klant Verhuizingen, inhuizen en uithuizen na overlijden Bewoners Vitalis Locaties Vitalis In uitbreiding: Via bemiddelingscentrum Mondeling Betaalbare diensten Beschikbare diensten Diensten op korte Onderhoud o Wijkbewoners Via website afstand hulpmiddelen Diversen o E.a. Via Folders Kinderen van overleden bewoners kunnen op afstand (snel) kamers laten leegruimen Leverancier aan cliënt Diensten aan cliënt Cliënten: Distributie Meerwaarde cliënt Dak- en thuislozenzorg Crisisopvang Sociale reactivering Dak- en thuislozen Via bemiddelingscentrum naar intern management Intern management verdeelt opdrachten Overige rollen in MLWP Rollen Interactie met Zie boven Overige stakeholders Cliënten en klanten Competentiegericht werk Relevante dagbesteding Sociale reactivering Gericht structuur en vinden van huisvesting mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 20
Stakeholder en partner: Vitalis Zorggroep Partner Beschrijving Binnen de organisatie werken ongeveer 2500 werknemers, die samen met meer dan 1000 vrijwilligers dagelijks ondersteuning bieden aan meer dan 4300 cliënten, zodat zij zelfstandig kunnen wonen of verblijven op de wijze die hún voor ogen staat. Voor zorg en zorgverlening geldt bovendien géén winstoogmerk. De winst uit de opbrengsten van de verhuur en verkoop van appartementen wordt geïnvesteerd in zorg. Vitalis WoonZorg Groep biedt klanten en cliënten verschillende vormen aan van huisvesting, welzijn en zorg. Ook door het aanbod op sociaal en recreatief gebied en aandacht voor kunst en cultuur worden de voorwaarden gecreëerd voor wonen in eigen stijl en naar eigen keuze. Vitalis is de oorspronkelijke opdrachtgever in het experiment. Zij fungeert als voornaamste afnemer van de diensten, maar wil zich meer gaan richten op woonwijken en via die omringende woonwijken ook als leverancier van diensten gaan fungeren, b.v. door het bieden van maaltijden op hun locaties. Leverancier aan klant Diensten aan klant Klanten: Distributie Meerwaarde klant Promotie dienstverlening uit Maatsch Bewoners Vitalis Locaties Vitalis In uitbreiding: Via bemiddelingscentrum Mondeling Betaalbare diensten Beschikbare diensten Diensten op korte Leerwerkplaatsen o Wijkbewoners Via website afstand Externe maaltijdvoorziening in ontwikkeling, waarbij cliënten naar Vitalis locatie worden vervoerd o E.a. Via Folders Doelgroepbenadering maaltijden via gemeente Langere zelfstandigheid Kinderen van overleden bewoners kunnen op afstand (snel) kamers laten leegruimen Leverancier aan cliënt Diensten aan cliënt Cliënten: Distributie Meerwaarde cliënt Openstellen functies Uitvoering dienstverlening door opdrachtverstrekking Cliënten via GGzE Cliënten via St De Boei Cliënten via Neos Via bemiddelingscentrum Directe communicatie naar partners Relevante werkervaring Relevante dagbesteding Zicht op participatie arbeidsmarkt Reïntegratie mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 21
Overige rollen in MLWP Rollen Interactie met Vitalis Zorggroep Initiatiefnemer en opdrachtgever richting MLWP Klant Faciliteerder Bemiddelingscentrum Alle actoren mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 22
3.5.2 Overige actoren en rollen binnen Maatschappelijke Leerwerkplaatsen Aansluitend aan de schema s op de vorige pagina s zijn er nog meer actoren: Actoren Rol/Verantwoordelijkheden Interactie met Bemiddelingscentrum Bemiddelaar vraag en aanbod Ontwikkelaar vraag en aanbod Controleur Inkoper Administrateur en financiële verslaglegging Alle actoren Potentiële nieuwe actoren/participanten Cliënten GGzE Cliënten via De Boei Vacaturevervuller Vrijwilligersactiviteiten Dienstverleners (vervoer, klussen e.d.) GGzE (bemiddelaar en begeleiders) Locatie- en afdelingsmanagement Vitalis Zorggroep Klanten Management en begeleiders Stichting De Boei Locatie- en afdelingsmanagement Vitalis Zorggroep Klanten Klanten Afnemers van diensten Alle dienstverleners Gemeente Eindhoven Participant in stuurgroep Stuurgroep 3.6 Juridische en organisatorische structuur De keuze! De Coöperatie! Het experiment Maatschappelijke Leerwerkplaatsen kent diverse participanten. Zij zijn op zoek naar vastigheid in hun relatie en zoeken daarbij naar een optimale, in enigerlei vorm geformaliseerde samenwerking, zonder dat zij daarvoor de eigen identiteit of bedrijfsvoering substantieel moeten wijzigingen. Bestuurders hebben met gelijke, maar ook met tegengestelde belangen te maken. Zij zijn dus op zoek gegaan naar een maatwerkoplossing. Deze maatwerkoplossing is gevonden in de samenwerkingsvorm: De Coöperatie. Coöperatie vindt in deze plaats tussen organisaties met één specifiek doel (Maatschappelijke Leerwerkplaatsen), dat ze zonder samenwerking niet kunnen realiseren. In Coöperaties staat altijd voorop dat de leden zelfstandig blijven. Zij gaan er niet in op, maar werken in de Coöperatie samen ter behartiging van hun vastgestelde belangen. Een goede balans tussen vrijblijvendheid en verlies van zelfstandigheid. Een Coöperatie is een vereniging, waardoor het zeer gemakkelijk is om zonder verdere juridische verplichtingen nieuwe partijen te laten aansluiten. Zij onderscheidt zich van een gewone vereniging doordat zij materiële voordelen voor haar leden mag behalen en deze ook mag uitkeren aan haar leden. Het is voor leden ook weer relatief eenvoudig om een coöperatie te verlaten. mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 23
De aansturing De aansturing zal in handen komen van een bestuur met een voorzitter (geleverd door Vitalis Zorggroep). Het toezicht zal uitgevoerd worden door vertegenwoordigers van de leden. De uitvoering De uitvoering van de dienstverlening zal onder het bestuur van de Coöperatie worden uitgevoerd door het Bemiddelingscentrum. Dit bemiddelingscentrum zal functioneel onder aansturing van een operationeel manager gaan vallen. Hiërarchisch blijft het bestuur eindverantwoordelijk. De getrapte coöperatie We gaan in de definitieve opzet met de getrapte coöperatie nog een stap verder dan de hiervoor beschreven enkelvoudige coöperatie tussen de stakeholders en het Bemiddelingscentrum. Het Bemiddelingscentrum zal ook met de klantgroep bewoners (haar leden), een coöperatie vormen. De leden hebben invloed op de dienstverlening en kunnen (mogelijk tegen een verder gereduceerd tarief) gebruik maken van de diensten van het Bemiddelingscentrum. Het Bemiddelingscentrum is, als uitvoeringsorganisatie, lid van de overkoepelende coöperatie: De coöperatieve Maatschappelijke Leerwerkplaatsen, waarin zowel de partners, het Bemiddelingscentrum zelf én op deze wijze ( getrapt ) ook de klanten van het centrum vertegenwoordigd zijn. In paragraaf 4.2.3 treft u e.e.a. schematisch uitgewerkt aan. In de uitwerking van de financiering wordt dit nader toegelicht. 3.7 Kernactiviteiten en kerncapaciteiten Een belangrijke hoeveelheid van de te verrichten activiteiten liggen in het Bemiddelingscentrum. De activiteiten van het Bemiddelingscentrum zijn te verdelen in Front- en Backoffice activiteiten. Alle (aan)vragen worden in ontvangst genomen en geregistreerd. De opdracht om over te gaan tot invulling of beantwoording van de vraag wordt uitgezet bij de partners. Bij tussentijdse informatie of de gereedmelding wordt de klant geïnformeerd. Al deze veelal directe klantcontacten noemen we front office activiteiten. De uitvoering van noodzakelijke werkzaamheden, om de klantwens in te vullen noemen we de back office activiteiten. Voor de klant zijn dit de niet zichtbare activiteiten. Frontoffice: bemiddelen van cliënten en vragen van klanten De kernactiviteit betreft zoals eerder beschreven, bemiddeling. Bemiddeling tussen vraag en aanbod. De verwerving van de dienst vindt plaats via een speciaal daartoe opgezet Bemiddelingscentrum. Dat centrum bevindt zich in een Vitalis locatie. Het centrum dient enerzijds om de klantvraag te ontvangen en anderzijds om de klantvraag naar de juiste partner te leiden. Het centrum is zowel via de website als via een speciaal telefoonnummer bereikbaar. Bemiddeling van cliënten en promotie van de diensten van het Bemiddelingscentrum Gelet op het specifieke karakter van de bemiddeling van de cliënten komen we daar wat uitgebreider op terug. mbc Maatschappelijke Leerwerkplaatsen 01-04-2010 24